CATALOGUS
Comité Kanker in Beeld Veluwe: Frans Molemaker - voorzitter Marja van der Eijk Mariette van Nieuwenhuijze Mieke van Rinsum
Voorwoord Voor u ligt de catalogus van de expositie “De kracht van het Beeld” een tentoonstelling van verwerkingskunst, gemaakt door mensen met kanker of hun naasten. Voor iemand die kanker heeft (of een naaste), kan creatieve expressie bij uitstek een vorm zijn om emoties te uiten en vorm te geven. Woorden lenen zich daar niet altijd toe, andere uitingen kunnen dan helpen. Dit is ‘verwerkingskunst’. Een expositie als deze kan er ook aan bijdragen dat het nog steeds bestaande taboe rond kanker wordt verkleind en dat kanker beter bespreekbaar wordt. Stichting de Maretak Veluwe streeft er naar om regelmatig exposities op de Noordoost Veluwe te organiseren. Na de eerste expositie in april 2007, volgt nu de tweede tentoonstelling. De kunstwerken zullen, na Harderwijk in de Catharinakapel en Putten in het Gezondheidscentrum, ook te zien zijn in de locatie “De Voord” van Zorgverlening “Het Baken” te Elburg. We hopen dat deze expositie slaagt in zijn opzet en dat u geraakt wordt door de werken. Frans Molemaker, voorzitter van het organiserend comité Kanker in Beeld Veluwe, onderdeel van Stichting de Maretak Veluwe.
Esther Witteveen – “Blaadje met gat” Esther Witteveen – “Plant met knop” Carla Knorren – “Knocking on heavens door” Carla Knorren – zonder titel Carla Knorren – zonder titel Gesina Bakker – “Loslaten” Gesina Bakker - "Mystiek" Gesina Bakker - "Bloedstraat" Conny Vermeulen - “Birdy” Marjan Heijmans – “Lichaam en geest” Marleen Zwart-Roodzant - “Dansen in de regen” Marleen Zwart-Roodzant – “Loslaten” Anne Verhaart – “Borst-lot” Bertie Veldwachter – “Tegenwind overwinnen” Ina Beerents – zonder titel Ina Beerents – zonder titel Coen van der Zwaag – “Op hoop van zegen” Jannette Miedema – “Oud zeer, nieuwe pijn” Christine van Manen – “Kleine metgezel” (“Pa’s beeldje”) Christine van Manen - “Overweldigd” Christine van Manen - “Ode aan Käthe” Lyda Rump - “Basalt” Michel Martinus - "De Vriend" Christl Wassenaar - "Maximaal" Christl Wassenaar - "Onomkeerbare ommekeer" Christl Wassenaar - "Max"
Christl Wassenaar - "Chaos"
Esther Witteveen – “Blaadje met gat” 40 x 40 cm Techniek: acrylverf op doek Vlak na de behandelingen tegen borstkanker maakte ik kleine schetsjes van bloemen, takken en bladeren. Ik zag tussen alle schoonheid van de natuur ook aangevreten bladeren, zonder overigens rupsen e.d. te vinden. Zo'n blaadje met een gat erin heb ik extreem vergroot geschilderd. Het leek een beetje op mij: geschonden, verwond, maar wel schoon. De compositie was echter niet af zonder een gaaf groen blaadje op de voorgrond: kwetsbaar en hoopvol.
Esther Witteveen – “Plant met knop” Techniek: acrylverf op doek Zielige plant Scheefgegroeid, vergeeld en aangevreten. Ziek, verzwakt. Worstelend om te overleven. Een dikke knop richt zich naar boven: Vol hoop, belofte van nieuw leven. Luctor et emergo. Kracht om weer door te gaan. Blijf groeien, je hebt toekomst!
Carla Knorren – “Knocking on heavens door” 120 x 80 cm Techniek: artisan (olieverf) op doek Als 7 jarige begon de drumcarrière van mijn broer bij de Drumband St. Cecilia uit Hoensbroek en hij heeft sindsdien altijd gedrumd. Bij The Jaquars, The Mistics en menig ander bandje of djembe groep.
Zijn laatste band was Flabby Chin, met wie hij een CD maakte. Een van de nummers was “Knocking on heavens door”. Dat nummer, waarin hij zelf drumde, werd gespeeld op zijn crematie.
Op zijn kaart had hij laten zetten; Het leven was de moeite waard, Ik zou het zo weer over doen.
Koos Knorren 10-11-1948 14-02-2008
Carla Knorren – zonder titel Don’t Quit! When things go wrong as they sometimes will, When the road you’re trudging seems all uphill, When the funds are low, & the debts are high, And you wont to smile, but you have to sigh, When Care is pressing you down a bit, Rest if you must, but, don’t you quit. Success is failure turned inside out, The silver tint of the clouds of doubt, And you never can tell how close you are It may be near when it seems afar. So, stick to the fight when you’re hardest hit, It’s when things go wrong that you mustn’t quit. (auteur onbekend, gevonden in Canada 1991)
Carla Knorren – zonder titel Breng jij me weg tot aan de brug? Breng jij me weg tot aan de brug? Ik ben zo bang om daar alleen te staan. Als we daar zijn, ga niet direct terug, maar wacht, totdat ik overga en zwaai me na. Dan voel ik me heel veilig en vertrouwd. Breng jij me weg tot aan de brug? Ik heb geen idee, hoe diep het water is. De overkant lijkt me zo ver weg, je kunt de oever hier niet zien. Zover het oog reikt zie ik mist, ik twijfel aan het verder gaan. De angst voor de dood, is als de angst voor het leven. Het nieuwe lijkt te groot. In de diepte van je verlangen, ligt de kennis van het nieuwe leven. Zoals een vlinder al weet van vliegen in zijn donkere cocon. Breng jij me weg tot aan de brug? En ga je niet te vlug terug? Zwaai jij me na als ik er over ga? Een heel lief duwtje in mijn rug, Is alles wat ik nog verlang van jou. Dank voor je liefde en je trouw. Ik ga nu gauw, want het begin is reeds in zicht. Ik voel de warmte van een licht. Toine Lacet In dierbare herinnering aan mijn lief Peter, zijn hond Tessa en mijn zonnetje Bruni.
Gesina Bakker – “Loslaten” 70 x 90 cm Techniek: acryl Een streep door je vastigheid die jij los moet laten, om te groeien aan je innerlijke mens. Ben begonnen te schilderen toen mijn broer, zus en mijn moeder in 6 jaar kanker kregen en zijn overleden. Mijn schilderijen werden steeds dieper van kleur, de verf steeds meer laag op laag. Het was worstelen met gevoelens en emoties. Ik schilderde net zolang tot ik op de grond lag en mij helemaal leeg huilde.
Gesina Bakker - "Mystiek" 70 x 90 cm Techniek: acryl
Dit heb ik geschilderd vanuit mijn gevoel. Mijn oudste broer en zus zijn kort na elkaar overleden aan kanker. Onaangrijpbaar. Verloren. Samenbindend en een Eenheid.
Gesina Bakker - "Bloedstraat" 50 x 70 cm Techniek: acryl met zand
Door de bloedstraat naar het diepste dal..........vandaar uit weer kijkend naar boven naar Het Licht. Het is en blijft een litteken.
Conny Vermeulen - “Birdy” 35 x 45 cm Techniek: acryl
Nog nooit een kwast in mijn handen gehad. Op bezoek bij een creatieve vriendin gaf ze me wat verf en een doek. “Ga je gang” zei ze, ik ben in de tuin. Wat stuntelig zette ik de eerste streken. Dit werd het resultaat. Toen ik het mooi genoeg vond zag ik er opeens een vogel in. Mijn boodschap: Vliegen, vleugels uit blijven slaan, de ruimte nemen en loslaten.
Marjan Heijmans – “Lichaam en geest” 110 x 40 x 30 cm Sculptuur van hout
Vanuit de sport en de gezondheidszorg wordt er gezegd dat lichaam en geest één is. ( Mens sana in corpore sano) van de Romeinse dichter Juvenal. Als je lichaam ziek is, wordt je geest het ook. Dit beeld is gemaakt naar aanleiding van het overlijden van mijn zusje, Maaike Houtsma Heijmans op 36 jarige leeftijd aan kanker. Het trieste hoofd in mijn beeld, de geest, weerspiegelt het gehavende lichaam.
Marleen Zwart-Roodzant - “Dansen in de regen” 75 x 55 cm Techniek: collage, stift en verf op papier In mijn verwerking van alles wat ik heb meegemaakt, heb ik gemerkt dat ik juist door creativiteit mijn gevoelens kon uiten. Emoties die ik niet onder woorden kon brengen, zochten op deze manier een weg naar buiten. Een nieuwe manier van (be)leven ontstond !
Marleen Zwart-Roodzant – “Loslaten” 29 x 15 x 15 cm Techniek: beeldhouwwerk gehakt in klei
Laat de volmaaktheid los: In alles zit een barst. Zo komt het licht naar binnen.
Anne Verhaart – “Borst-lot” 80 x 120 cm Techniek: acryl met gemengde techniek In juli 2011 werd er borstkanker bij mij ontdekt. Het werd een heel moeilijke periode van chemo, operatie en bestralingen. Ik voelde me zo ziek. In die momenten las ik o.a. deze tekst, wat weer gaf wat ik toen het liefste wilde: “Had ik maar vleugels als een duif, ik zou opvliegen en neerstrijken, ver weg zou ik vluchten overnachten in de woestijn haastig beschutting zoeken tegen de vlagen van de stormwind”. In de herstelperiode maakte ik het eerste schilderij weer: “Mijn borstlot voorbij”. Het zegt: ik ben er nog, de donkere lucht boven mijn hoofd trekt over en die is getrotseerd.
Bertie Veldwachter – “Tegenwind overwinnen” 48 x 38 cm Techniek: aquarel Vechtend met de elementen, storm en regen, zag ik mezelf in dit symbool. Vrouw, levend met de wind tegen, maar met hoop ......verwacht toch opklaringen. De paraplu klapt om. Geeft dus geen beschutting meer, maar.......in de verte klaart het op!!
Ina Beerents – zonder titel 80 x 40 cm Techniek: acryl
op foto’s vastgelegd uitbundig, welig tierende kankercel die in volle glorie plaatsgenomen heeft in mijn buik hij heeft er zin aan hij ziet het wel zitten en hapt gretig om zich heen zich van geen kwaad bewust de vraag is nu: waarom is hij hier aangeland welke reden had hij waarvan was ik me niet bewust de boodschap van liefde zal hij zéér beslist niet over willen brengen maar waar ben ik uit de liefde getreden, wanneer en hoe waar had ik het kwaad ooit toegelaten wat wil gezien worden en heb ik zo diep weggestopt mijn hele leven overhoop die kankercel centraal
geen grond onder mijn voeten ik zoek en weet dat ik
vinden zal
Ina Beerents – zonder titel 80 x 40 cm Techniek: acryl
“Pijnlijk uitslaande brand” Vlammen van woede slaan mij uit: Dít bedoelde ik niet! Dít gerotzooi in mijn buik! Mijn buik had leven voortgebracht!!! Vreemd sujet, ga weg uit mij! Hier hoor je niet! Ik laat me niet door jou verslaan! Schoon wil ik branden daar vanbinnen. Schonen en herzuiveren. Schoon wil ik zijn en het leven leven! Laat het maar voortrazen, Zolang het moet of nodig is. Mijn ziel blijft zuiver en onaangetast! Daar zal ik zorg voor dragen. In liefde zijn, héél dichtbij mezelf, Dan kan mij niets gebeuren, hoe rauw ook……
Coen van der Zwaag – “Op hoop van zegen” 60 x 80 cm Techniek: olieverf
“Gedachten voor de operatie, liggend onder de lampen. De angst. Het alleen zijn. Hoe zal het gaan? Want, wint de mens of de man met de zeis? Alles of niets! Chirurg te zijn: wat een moed om in een mens te snijden. Na het opereren naar huis, eten, kinderen voorlezen, slapen, proberen mens te zijn en te leven. De volgende dag alles opnieuw! Bewondering en verwondering en voor mij een positief resultaat!”
Jannette Miedema – “Oud zeer, nieuwe pijn” 50 x 65 cm Techniek: acryl
OUD ZEER, NIEUWE PIJN Nederigheid, loslaten, moe oud zeer, nieuwe pijn. Schaduw, duister, licht, wachten tot ...... het stil wordt van binnen. Wanneer? oktober 1998
Christine van Manen – “Kleine metgezel” (“Pa’s beeldje”) 15 x 10 cm Sculptuur van groene speksteen Ik heb het beeldje voor mijn schoonvader, die prostaatkanker had, gemaakt. Na een hartoperatie kreeg hij uitzaaiingen in zijn botten en nog geen drie maanden later is hij overleden. In deze periode heb ik dit beeldje voor hem gemaakt. Voor mij was het een blijk van affectie, en als een soort ‘beschermengeltje’. Het beeldje draagt een (zorg)manteltje; hij hoefde zich over zijn vrouw geen zorgen te maken , want wij blijven voor haar zorgen. Het is voor ons een belangrijk beeldje met een emotionele lading.
Christine van Manen - “Overweldigd” Als derde persoon in een week vol slecht (kanker) nieuws, vertelde een zus dat bij de schildklier punctie foute cellen zijn gevonden. Zij moet daarom geopereerd worden. Ik was totaal overweldigd, mijn hoofd tolde gewoon. Die emotie heb ik geschilderd; de kanker, maar ook het licht van de hoop.
Christine van Manen - “Ode aan Käthe” Het werk van Käthe Ruyssenaars raakt mij zo diep, dat ik er altijd weer emotioneel van word. Helaas is zij nu te ziek om nog te schilderen. Tijdens een laatste expositie hebben wij op 6 april afscheid van haar genomen. Dit werk draag ik aan haar op.
Vaarwel Käthe, een goede en vooral vredige reis.
Lyda Rump - “Basalt” 80 x 65 cm Techniek: vilt
Als kind zag ik op het voormalig eiland Wieringen, waar ik geboren en opgegroeid ben de Basaltblokken liggen en voelde me veilig. Op mijn 6e is mijn vader verdronken. Het Basalt had hem niet geholpen. Toen ik met kanker geconfronteerd werd heeft het Basalt me niet echt geholpen, dacht ik. Maar nu een aantal jaren later weet ik, dat Basalt me heeft geleerd om met beide voeten stevig op de grond te staan en van de kleine momenten te genieten. Het geeft me toch het stevige/basale gevoel van vandaag is vandaag en gisteren is geweest en niemand weet wat morgen komt.
Ter herinnering aan Hein Burger
De Vriend Te vroeg overleden,
Voor elk geluk en ieder verdriet,
de vriend waarmee gedeeld:
wisten wij de vriend, met wie
de kunstenaar en kunstkenner;
wij deelden, nabij.
de filosoof;
Wij, waren altijd op zoek naar
de kibbelpartner over:
het leven voorbij het verleden,
het wereldnieuws, de politiek,
en achter de toekomst naar
de muziek, het ideële en
leven voorbij dit leven,
het spirituele.
dat hij al gevonden heeft
De duizend levensvragen,
en waarop ik nog
de liefde en de dood.
wachten moet.
Niets bleef onbesproken. Als ik mijn voorhoofd aantikte, stak hij zijn middelvinger naar me op, maar de aai over de bol, de lichte schouderklop en, de glimlach deden ons weer vergeten, een lange vriendschap opnieuw bezegelen.
Michel Martinus
Maximaal Tergend langzaam ontvouwt zich de werkelijkheid Een zwarte schaduw maakt zich meester van mijn diepste zijn angst en verscheurende pijn. Wetend dat de voortdurende celdelingen jou de levensadem ontnemen. Het leed jou, prachtig kind, aangedaan zo oneerlijk, zoveel verlies, zo dapper gedragen Maar zo geweldig aan jouw naam eer betoond Max, de krachtige, betekent de beste; steeds maximaal geleefd. Als er iemand respect verdient dan ben jij dat Max! Christl, 27-05-2013
Max 27-5-2013
CHAOS Weten, dat je er niet meer zult zijn wat doet dat ongelooflijk veel pijn: Chaos Horror Angst Onrechtvaardigheid Samen geen woorden, enkel amen. Christl Wassenaar
Voor meer informatie zie www.demaretakveluwe.nl
Deze catalogus is gedrukt op het Dagactiviteitencentrum Harderwijk van GGZ CENTRAAL, Landgoed Veldwijk
