Aan:
College van Burgemeester en Wethouders van de gemeente Katwijk Postbus 589 2220 AN Katwijk. Katwijk, 26 mei 2015.
Ons kenmerk: WMO-15-002
(Contactpersoon: Lodewijk Tonino)
Geacht College, Hieronder treft u het advies aan van de Wmo Adviesraad Katwijk (verder te noemen de adviesraad) op de door u per e-mail toegezonden concept woonvisie 2015-2019. In de e-mail was geen sprake van een concrete adviesaanvraag. Onderstaand advies is tot stand gekomen in nauwe samenwerking met de SARK . Bij het doorzoeken van het documentatiesysteem van de gemeente trof de secretaris van de adviesraad een mededeling van de griffie aan dat door de PvdA-fractie heeft verzocht de concept-woonvivisie te agenderen voor de raadscommissie van 28 mei 2015 teneinde input van met name de inwoners te vragen. Met het oog daarop stuurt de adviesraad hierbij eerder dan afgesproken zijn advies over de woonvisie waarbij wij aantekenen dat het hier een vergevorderd concept advies betreft dat evenwel nog in de vergadering van het Algemeen bestuur van de adviesrraad van 28 mei a.s. besproken en vastgesteld moet worden. Kort daarna zal de adviesraad het definitieve advies aan uw College doen toekomen. Op 7 mei 2015 heeft uw College een brief aan de gemeenteraad gezonden met als onderwerp: voortgang prestatieafspraken inzake de Woonvisie 2015-2019. De adviesraad vraagt zich af hoe een en ander zich tot elkaar verhoudt, nu de desbetreffende Woonvisie nog niet in de Raad is vastgesteld en ook de Wmo-adviesraad en de SARK pas op 11 mei hierover mondeling zijn geïnformeerd. Algemeen In zijn algemeenheid vindt de adviesraad de concept–woonvisie een gedegen, helder en prettig leesbaar stuk. Op 11 mei 2015 is er door de heer Westerneng van uw gemeente een duidelijke toelichting op deze Woonvisie gegeven.
De aanwezige leden van de SARK en de adviesraad vonden dit een heldere en plezierige bijeenkomst. Een procedureel aandachtspunt is de betrokkenheid van de adviesraad bij het ontwikkelen van de Woonvisie. Katwijk telt ongeveer 70% koopwoningen. Deze groep is niet vertegenwoordigd geweest in de voorbereidingsgroep. Advies 1) Het zou beter geweest zijn als de adviesraad in de Klankbordgroep Woonvisie vertegenwoordigd was geweest, immers veel aspecten van de Woonvisie raken of zullen deelgebieden van de Wmo raken. Advies 2) Betrek alsnog een vertgenwoordiging van de adviesraad en van de inwoners met een koopwoning bij de uitvoering van de Woonvisie. Wat de inhoud van de woonvisie betreft het volgende. In zijn algemeenheid is het bieden van extra huisvestingsmogelijkheden voor huishoudens met een laag en middeninkomen een goed uitgangspunt, immers de inkomens in Katwijk zijn gemiddeld lager dan elders in de regio. Ook wordt in de woonvisie veel aandacht besteed aan adequate huisvesting voor senioren, alhoewel het begrip ouderen en senioren niet erg helder gedefinieerd is. Wat als een gemis in de woonvisie ervaren wordt is een geintegreerde visie met andere sociale beleidsterreinen zoals de 3 decentralisaties, in het bijzonder de Wmo 2015. Dit leidt tot de volgende vraag- en adviespunten Advies 3) 1. het investeren in woningaanpassingen. Uit een eerdere monitor is gebleken dat Katwijk relatief weinig investeert op dit gebied, terwijl dit voor het langer zelfstandig wonen juist van groot belang is. In dit verband wijst de adviesraad ook op het eerder uitgebrachte advies over het voorzienbaarheidscriterium in de Wmo verordening 2015. 2. het opzetten van een of meerdere Zorg-CPO’s (collectief particulier opdrachtgeverschap) waarbij een groep particulieren inzet op realisatie van een nieuwbouwproject dat is afgestemd op hun zorgbehoeften en waarbij de zorg vanuit de zorgcoöperatie bijvoorbeeld wordt ingekocht bij lokale zorg- en welzijnsaanbieders. 3. er is sprake van een mismatch m.b.t. de sociale huurwoningen door de groep goedkope scheefwoners welke redelijk vastzit (blz. 19 en blz. 30). Het is wenselijk dat gemeente en woningcorporatie een actief beleid gaan voeren om deze groep te verleiden tot verhuizen, bijv. door het inzetten van een verhuispremie. Zie blz. 31 kader, 2e bullit. 4. er zijn in Katwijk extra zorgwoningen nodig i.v.m. de vergrijzing. Aandachtspunt daarbij is de geografische ligging (dicht bij voorzieningen) en de beschikbaarheid van zorg- en welzijnsdiensten. In dit verband wijst de adviesraad erop dat vanuit de VVTsector (Verpleging, Verzorging en Thuiszorg ) één en andermaal het signaal is afgegeven
dat zelfstandig wonen voor mensen in ZZP3 (planbare en op afroep beschikbare zorg) alleen mogelijk is indien en voor zover daar een toereikend en goed bereikbaar (nabijheid) welzijnspakket beschikbaar is. Welk beleid voert de gemeente hierop? En zijn hierover al afspraken gemaakt met aanbieders zorg en welzijn? 5. uit onderzoek blijkt (blz. 36) dat zo’n 25% van de Katwijkse huurders onder de armoedegrens zit (Participatiewet – werk&inkomen). Welke mogelijkheden tot neerwaartse bijstelling denkt de gemeente hiervoor in te zetten? 6. op blz. 31 wordt aangegeven dat op dit moment nog niet duidelijk is wat de consequenties zijn van het rijksbeleid voor het scheiden van wonen en zorg. De Wmoadviesraad heeft hierop al eerder geadviseerd (advies 6 Wmo-beleidsplan inzake de labeling van wooneenheden ZZP 3 en 4 in combinatie met welzijnsfuncties), waarbij het College in haar beantwoording overigens uitdrukkelijk verwijst naar het maken van prestatieafspraken met Dunavie welke voortvloeien uit de Woonvisie. Ook verderop in datzelfde advies op het Wmo-beleidsplan bij 1.1. hebben we al eerder gevraagd duidelijkheid te geven over de ondersteuningsbehoefte van cliënten a.g.v. de extramuralisatie en na te gaan of de beschikbare voorzieningen hiervoor wel toereikend zijn. Volgens B&W zullen in 2020 er bij benadering 400 mensen (meer) zelfstandig moeten wonen die tot voor kort nog intramuraal konden wonen !! Hoe de consequenties hiervan worden opgevangen vraagt dus om prioriteit. Hieronder wordt nader ingegaan op de diverse deelaspecten van de woonvisie. Opmerkingen en advies per hoofdstuk Hoofdstuk 2 Trends en ontwikkelingen Op pag.9 bovenaan wordt gesteld dat gelet op de invloed van de grondwaarderingssystematiek een omslag in het denken nodig is van een maximale naar een optimale opbrengst. Omslag in denken vergt vaak veel tijd. Advies 4) Hoe denkt het College die omslag in het denken te bereiken, gegeven de betrekkelijk korte looptijd van de Woonvisie. Hoofdstuk 4. In Katwijk zijn hogere aantallen sociale huurwoningen dan elders in de regio. Er is echter wel een regionale woningmarkt, dus een ieder die daarvoor in aanmerking komt kan inschrijven op zo'n woning. Wij onderschrijven de keuze om niet meer van deze woningen te plannen dan de genoemde 20%, want de vraag ernaar blijft groot. Wel dient dan de problematiek van de hiervoor genoemde mismatch te worden opgelost. Beter is het andere gemeenten in de regio te wijzen op haar maatschappelijke verplichting zelf ook voldoende woningen in deze sector te realiseren. Het is voor de Katwijkse bevolking belangrijk ook in het woningaanbod doorgroeimogelijkheden te bieden. Anders raken we alle succesvolle en ambitieuze mensen kwijt.
Advies 5) Wijs de omligende gemeenten op hun maatschappelijke verplichting ook meer sociale huurwoningen te realiseren. Innovatie kan ook worden gevonden in "groeiwoningen". Men begint met een kleine woning die met de groei van het gezin (en inkomen) uitgebreid kan worden, bv. met een extra verdieping of een aanbouw. Advies 6) In het eerder uitgebrachte advies over de woonvisie Katwijk 2012-2017 heeft de adviesraad gewezen op de website www.kcwz.nl/opplussen van Aedes. De adviesraad beveelt deze website met best practices opnieuw bij u aan. Hoofdstuk 5 In de visie van de adviesraad is dit – zonder afbreuk te doen aan de overige onderdelen- een van de belangrijkste onderdelen van de woonvisie, omdat het veelal kwetsbare burgers betreft die geheel of gedeeltelijk vallen onder het nieuwe Wmo regime. Van belang is dat deze burgers allen ‘op maat’ wonen, zowel qua huisvesting als qua zorg en ondersteuning. De stroomversnelling waarin de extramuralisering tercht is gekomen baart de adviesraad zorgen. Hoewel de adviesraad ervan overtuigd is dat de gemeente al het nodige in het werk stelt de zorg en huisvesting voor deze burgers veilig te stellen, een aantal zaken is echter nog ongewis omdat het Rijksbeleid inzake het scheiden van Wonen en Zorg nog uitwerking behoeft. Verder is wat de OGGz- cliënten betreft nog een en ander op regionaal terrein te regelen en in te passen. Advies 7) De adviesraad adviseert de huisvestingsbehoefte en wensen van cliënten uitdrukkelijk mee te nemen in het te voeren keukentafelgesprek bij de aanvraag van een voorziening, omdat op deze wijze ook een toekomstbeeld (nabij of verder weg) van de huisvestingsmogelijkheden kan worden verkregen. Advies 8) De adviesraad wil graag in het bijzonder bij de uitwerking op lokaal niveau van het Rijksbeleid inzake scheiding van Wonen en Zorg en de inpassing van de nieuwe rol van de gemeente Katwijk bij de huisvesting van OGGZ-cliënten betrokken worden.
Tenslotte De voorliggende concept-woonvisie heeft naar het oordeel van de adviesraad alle potentie in zich om te waarborgen dat de burgers van Katwijk (kwetsbaar en niet kwetsbaar) op korte of langere termijn adequaat en prettig gehuisvest kunnen worden in de gemeente. De adviesraad wenst het gemeentebestuur veel wijsheid toe bij de uitwerking van de woonvisie en wil graag samen met andere adviesorganen betrokken blijven bij die uitvoering.
De Wmo adviesraad Katwijk, namens deze
A. Menkveld, voorzitter
H.T.M. Schuurman, secretaris.