Collectievormingsprofiel Engelse taal en cultuur Actuele relatie met O&O (specifieke opleidingen etc.) De collectie Engelse taal en cultuur richt zich met name op de studenten, docenten en onderzoekers van de opleiding Engelse taal en cultuur en ondersteunt daarnaast het interdisciplinaire onderwijs en onderzoek bij de Faculteit der Letteren. Onderwijs De Opleiding Engels verzorgt een BA-opleiding (voltijd en deeltijd) en een éénjarige ‘doorstroom’-Masteropleiding. In samenwerking met de opleiding Geschiedenis wordt een specialisatie Amerikanistiek verzorgd, die ook als bijvak voor studenten van andere opleidingen beschikbaar is. Tevens leveren de docenten regelmatig bijdragen aan de curricula van andere Leidse MA- en MPhil-opleidingen, zoals Book and Digital Media Studies, Literature en Linguistics. Organisatorisch bestaat de Opleiding Engels uit 4 secties, die het onderwijs in de verschillende deeldisciplines verzorgen: Filologie, Literatuur, Taalkunde en Taalvaardigheid. Het in de opleiding geïncorporeerde Expertisecentrum Academisch Engels, dat in 2009 is opgegaan in het Academisch Talencentrum, verzorgt cursussen academisch Engels voor medewerkers van de Universiteit Leiden (mondelinge en schriftelijke taalvaardigheid, alsmede maatwerk voor specifieke doelgroepen). Het BA bestrijkt de volle breedte van het vakgebied, maar de nadruk ligt op de letterkunde. Hierop worden dan ook de meeste (keuze)vakken aangeboden. De keuzevakken zijn evenredig verdeeld over Engelse en Amerikaanse letterkunde. Naast de letterkunde is ook de filologie erg belangrijk. Aan taalkunde wordt minder aandacht besteed. Vanzelfsprekend is er met name in het eerste jaar ook een groot taalvaardigheidsblok. In de doorstroom-MA maakt de student een keuze voor een specialisatie in één van de deeldisciplines (of stelt zelf een pakket samen). Ook hier is het aanbod op het gebied van de letterkunde het grootst. De BA- en MA-vakken op het gebied van de Amerikaanse letterkunde worden ook aangeboden in het kader van de specialisatie Amerikanistiek. Daarbij is er veel aandacht voor de literatuur van etnische minderheden, in het bijzonder de Afro-Amerikaanse literatuur. Onderzoek De stafleden van de opleiding Engelse taal en cultuur maken voor hun onderzoekstaak deel uit van de onderzoeksinstituten van de Faculteit der Letteren, te weten LUICD (Leiden University Institute of Cultural Disciplines) en LUCL (Leiden University Centre for Linguistics). Tevens participeren ze in de landelijke onderzoekscholen OSL (OnderzoekSchool Literatuurwetenschap) en LOT( Landelijke Onderzoekschool Taalwetenschap.). Elders in de Faculteit der Letteren zijn bij Literatuurwetenschap en Boekwetenschap onderzoekers werkzaam op onderwerpen die raken aan de Engelse taal en cultuur. Zij steunen voor hun onderzoek mede op de collecties op dit vakgebied.
Aankoop en -methodiek De aanschaf verloopt over het algemeen via de (tussen)boekhandel (met name Blackwell en Dawson). Er wordt in toenemende mate gebruik gemaakt van elektronische attenderingsprofielen en collection management tools van boekhandels en uitgevers. In aanvulling daarop worden soms nog gedrukte fondscatalogi bestudeerd. Ook recensies in vaktijdschriften vervullen een rol bij de attendering op interessante nieuwe publicaties. In 2010 zal de aanschaf gaan plaatsvinden door middel van een approval plan, uit te voeren door de firma Blackwell. Tot 2009 werd bijna de helft van de beschikbare middelen besteed aan monografieën en een derde deel aan tijdschriftabonnementen. Door een forse stijging van het budget in 2009 nemen de vaste verplichtingen een relatief kleiner aandeel in beslag : minder dan 1/3 deel van het budget. Bij de tijdschriften gaat de voorkeur in principe uit naar elektronische abonnementen.
Onderwerpen, selectiecriteria en collectievormingniveaus De aanschaf op het vakgebied richt zich in de eerste plaats op het lopende onderzoek. Daarnaast wordt o.a. ten behoeve van het onderwijs ook een bredere collectie opgebouwd. De nadruk ligt op filologie en letterkunde; voor taalkunde en taalvaardigheid is minder aandacht. Over het geheel genomen lag het collectievormingsniveau voor monografieën op 6 à 7; door de stijging van het budget zal dit 8 worden. Aangeschaft worden voornamelijk Engelstalige wetenschappelijke publicaties van de grote wetenschappelijke uitgeverijen. Het materiaal is over het algemeen niet ouder dan 3 jaar; via schenkingen wordt ook minder recent materiaal opgenomen (zie onder aanwas anders dan door koop). Op elektronisch gebied zijn de afgelopen jaren een aantal grote e-corpora aangeschaft (met hulp van andere vakgebieden en extra middelen), die de behoefte hieraan vanuit O&O voor belangrijke delen dekken. De Digitale bibliotheek (English language and culture) bevat 31 bestanden, waarvan er 15 van algemene aard zijn en 16 uitsluitend op het Engels betrekking hebben. Geografisch gezien richt de collectievorming zich voornamelijk op de Britse eilanden en de Verenigde Staten van Amerika. De aanschaf wat betreft de overige gebiedsdelen is beperkt; in volgorde van aandacht: Canada, Australië, Nieuw Zeeland, India en de rest van de Gemenebest. Engelstalige letterkunde (vnl. bellettrie) uit bepaalde regio’s, zoals India, (Zuid-)Afrika en het Caraïbisch gebied worden veelal door instituutsbibliotheken (Instituut Kern, Afrika Studie Centrum, etc.) aangeschaft.. Een uitgebreid overzicht van onderwerpen, selectiecriteria en collectievormingniveaus is te vinden in het Excel-bestand.
Beschikbare middelen Sinds 2009 hanteert de UB een nieuw verdeelmodel voor het budget dat beschikbaar wordt gesteld door de Faculteit Geesteswetenschappen. Het budget Engels is gestegen van € 16.558 in 2008 naar € 42.064 in 2009 . Het budget voor 2010 is eveneens € 42.064.
Daarnaast is er momenteel een apart budget voor Amerikanistiek (enkele honderden euro’s per jaar; extern gefinancierd), dat door de Opleiding Engels zelf wordt besteed. In 2008 kon er voor € 8.228 aan monografieën aangeschaft worden, in 2009 voor € 34.719 en in 2010 staat er € 26.540 gereserveerd. Aanwas anders dan door koop: schenkingen, bruiklenen Zo nu en dan wordt er door (voormalige) Leidse docenten, onderzoekers of particulieren een partij boeken geschonken. Dit materiaal varieert vaak zeer in leeftijd en kwaliteit; hieruit worden alleen die werken geselecteerd, die nog niet aanwezig zijn en aansluiten bij de Leidse collectie. Deselectie Voor de afstoot van papieren tijdschriften (jaargangen) gelden landelijke afspraken in UKB-verband. De UB Leiden heeft in deze een bewaarfunctie voor tijdschriften op het gebied van de talen en culturen. Voor boeken is er (nog) geen deselectiebeleid.
1
NBC
Vakgebied
Periode
2
Algemeen
Algemeen / overige onderw
18.04; 18.04 Engelse taal- en letterkunde
5e - 12e eeuw
Oud- en Middelengels
5
18.04; 18.05 Engelse taal- en letterkunde
5e - 12e eeuw
Oudengelse taal- en letterk
6 7 8 9
18.04 18.04; 18.05 18.04 18.04
Engelse taalkunde Engelse taal- en letterkunde Engelse taalkunde Engelse taalkunde
Algemeen 14e eeuw Algemeen 18e eeuw
Geschiedenis van de bestu Chaucer’s Canterbury Tale (Historische) sociolinguïstie Standaardisatie van het En
10
18.04
Engelse taalkunde
Algemeen
Taalvariatie en taalverande
11 12 13 14 15 16 17
18.04 18.04 18.05 18.04 18.04 18.04 18.05
Engelse taalkunde Engelse taalkunde Engelse taalkunde Engelse taalkunde Engelse taalkunde Engelse taalkunde Engelse letterkunde
Algemeen Algemeen Algemeen Algemeen Algemeen Algemeen Algemeen
Syntax Fonologie Taalvaardigheid Schrijfvaardigheid in het En Vertalen van juridische term Tekstgrammatica van spec Algemeen
18
18.06
Anglo-Amerikaanse letterkunde
Algemeen
Algemeen / overige onderw
19
18.05
Engelse letterkunde
Middeleeuwen
Algemeen / overige onderw
20 21
18.05 18.05
Engelse letterkunde Engelse letterkunde
Middeleeuwen Middeleeuwen
Receptie van encyclopedis Heldenliteratuur
22
18.05; 18.06 Engelse en Anglo-Amerikaanse letterkunde
Middeleeuwen - heden
Arthur-literatuur en de reviv
23
18.05
Engelse letterkunde
16e en 17e eeuw
Algemeen / overige onderw
24 25 26
Engelse letterkunde Engelse letterkunde Engelstalige letterkunde
16e en 17e eeuw 16e en 17e eeuw 16e eeuw - heden
Receptie van de Germaan Medische / theologische as Receptie van de klassieke
27
18.05 18.05 18.05; 18.06; 18.07 18.05
Engelse letterkunde
18e eeuw
Algemeen / overige onderw
28
18.05
Engelse letterkunde
18e en 19e eeuw
Romantic literature
29
18.05; 18.06 Engelse en Anglo-Amerikaanse letterkunde
18e eeuw - heden
Britse en Amerikaanse got
30
18.05
Engelse letterkunde
19e eeuw
Algemeen / overige onderw
31
18.05
Engelse letterkunde
19e eeuw
Victorian literature
3
18.04
4
Engelse taalkunde