1
Coalitieakkoord 2014-2018
2
Coalitieakkoord 2014-2018
Coalitieakkoord 2014-2018 3
Coalitieakkoord 2014-2018
4
Coalitieakkoord 2014-2018
5
Coalitieakkoord 2014-2018
Samen vooruit, werkt! De coalitie staat voor een faciliterende, stimulerende en ondersteunende gemeente Zevenaar die tussen haar inwoners staat. Transparantie en openheid zijn uitgangspunten voor het bestuur. Het bestuur wordt gesteund door het ambtelijk apparaat dat als adviseur initiatieven omarmt, stimuleert en helpt uit te voeren. De coalitie pleit voor een werkwijze die past bij deze tijd, met wethouders die open en toegankelijk zijn en denken in mogelijkheden in plaats van in onmogelijkheden. Deze coalitie gelooft in de kracht van haar inwoners. De coalitie stelt zich de volgende doelen. o
Het bestuur van de gemeente Zevenaar informeert ondernemers en andere partners zo open mogelijk en betrekt hen actief bij beleidsontwikkelingen.
o
De gemeente Zevenaar verwelkomt initiatieven uit de samenleving en benadert initiatiefnemers vanuit een grondhouding van vertrouwen.
o
De coalitiepartners geven elkaar de ruimte om raadsvoorstellen die niet voortkomen uit het coalitieakkoord te beoordelen op basis van eigen inhoudelijke en politieke afwegingen.
o
Het college laat in het aanbieden van raadsvoorstellen zoveel mogelijk ruimte voor een betekenisvol debat in de raad.
o
De omgang in de raad kenmerkt zich door correcte persoonlijke omgangsvormen en een respectvolle bejegening.
o
Contacten met gemeenten, Provincie, Rijk en samenwerkingspartners zullen actief worden benut om uitdagingen waar we met elkaar voor staan zo optimaal mogelijk tot uitvoer te kunnen brengen.
o
Het college gaat niet uit van vanzelfsprekendheden en routines, maar weegt in voorkomende gevallen zaken af. Als de wetgeving dit toelaat kunnen besluiten genomen worden op basis van maatwerk, zodat een geval op zichzelf recht gedaan kan worden. Daarom zal daarbij worden uitgegaan van rechtsgelijkheid.
De coalitie zoekt in de periode 2014 – 2018 actief naar vormen die het mogelijk maken de afstand tussen bestuur, ambtenaren en inwoners verder te verkleinen. Vanaf de beleidsontwikkeling tot aan de besluitvorming, streeft zij ernaar inwoners zoveel mogelijk te betrekken door goed te luisteren naar inwoners en belanghebbenden, enquêtes of referenda (bij kwesties van groot algemeen belang) te houden, op een heldere en voor iedereen toegankelijke manier te communiceren. De coalitie stelt inwoners tijdig in staat te reageren, openbare bijeenkomsten in de dorpskernen en in de wijken te houden, actief gebruik te maken van sociale media, ruimte te geven aan inspraak en die inbreng ook te waarderen. Het gemeentebestuur ervaart burgerparticipatie niet als vrijblijvend en zal laten zien wat het met de inspraak van de burger heeft gedaan. Coalitieakkoord 2014-2018
6
1. Zevenaar en Samenwerking. Het voorzieningenniveau van Zevenaar is hoog. Om dat te kunnen continueren moet de uitvoering zo efficiënt mogelijk blijven. De mate van kwaliteit en efficiency die onze inwoners verwachten kan, gelet op de in aantal en omvang toenemende taken van de gemeente, alleen gerealiseerd worden in optimale samenwerking met de buurgemeenten. Die samenwerking moet gericht zijn op een doeltreffende en doelmatige inzet van deskundigheid en capaciteit, leidend tot transparante en toegankelijke voorzieningen. In het politieke landschap dat ontstaan is na de gemeenteraadsverkiezingen van 19 maart 2014, lijkt continuering en waar nodig uitbreiding van hechte samenwerking tussen individuele gemeenten dichterbij te zijn dan het samengaan van de vier Liemerse gemeenten. Bij het aangaan van samenwerking is inhoud en beleid leidend, de vorm vloeit hieruit voort. Gemeenten moeten een gezamenlijke visie ontwikkelen en van daaruit keuzes maken over inrichting en uitvoering van samenwerkingsmogelijkheden. Bij activiteiten die in gemeenschappelijke regeling worden uitgevoerd, staan de gemeenteraden als volksvertegenwoordigers op grotere afstand en is hun invloed op het beleid en uitvoering minder direct. Vanuit een oogpunt van democratische legitimiteit kan dat als nadelig worden gevoeld. Die nadelige effecten moeten zoveel mogelijk worden verminderd door tijdige en intensieve betrokkenheid van de Zevenaarse gemeenteraad bij de verschillende besluitvormingstrajecten en door een tijdige verantwoording over de uitvoering ervan. Schaalvergroting als gevolg van intensieve samenwerking tussen gemeenten, of een mogelijke herindeling, mogen nooit leiden tot een onaanvaardbare vergroting van de afstand tussen gemeente en inwoners. De publieke dienstverlening dient voor iedereen bereikbaar te zijn en de identiteit van de gemeenschap moet gewaarborgd blijven. Nieuwe initiatieven op het gebied van herindeling of gemeenschappelijke regelingen worden beoordeeld op de bestuurskracht, de kwalitatieve bijdrage aan de doelstellingen van de gemeente Zevenaar en op de financiële gevolgen voor de gemeente Zevenaar en haar inwoners. 2. Financiën Voorop staat het belang van een gezonde financiële huishouding van de gemeente Zevenaar, nu en in de toekomst. De begroting moet structureel en reëel sluitend zijn. Risico’s die de gemeente loopt dienen op verantwoorde wijze in de begroting te zijn afgedekt. Beleidskeuzes worden integraal afgewogen en er wordt nadrukkelijk en zorgvuldig gekeken of deze in het totaalbeeld bezien financieel verantwoord zijn. De gemeente Zevenaar is qua lastendruk voor burgers een goedkope gemeente. Lage lastendruk is belangrijk om goed te bewaken, maar is geen doelstelling op zich. De grote extra uitgaven die vanwege de transitie in het sociale domein op de gemeente Zevenaar afkomen en die door veel onzekerheden vanuit Den Haag nog steeds niet goed te voorspellen zijn, vragen uit een oogpunt van financiën en control om extra aandacht en monitoring.
Coalitieakkoord 2014-2018
7
De coalitie heeft nadrukkelijk gekeken naar een aantal specifieke kostenfactoren die op dit moment extra aandacht vragen, te weten: het realiseren van fase 3 van het gemeentehuis, een eventuele temporisering van de bezuinigingen op de culturele instellingen, het in het leven roepen van een Garantiefonds ten behoeve van de komende decentralisaties van 3 miljoen euro en de kosten voor de uitbreiding van het aantal wethouders. Zij heeft onderzocht en bezien of er financiële ruimte is om deze wenselijkheden gecombineerd te verwezenlijken en is tot een positieve beantwoording van die vraag gekomen. De coalitie acht het daarmee, gelet nogmaals op de noodzaak en wenselijkheid van deze maatregelen, verantwoord deze posten toe te voegen aan de reeds bestaande opgave om de begroting voor 2015 sluitend te maken. 3. Werkgelegenheid en Lokaal ondernemerschap. De coalitie maakt een vuist voor de werkgelegenheid. De coalitie maakt zich sterk om de werkgelegenheid voor inwoners in en voor Zevenaar te behouden en uit te breiden.Werk geeft bestaanszekerheid via inkomen en de mogelijkheid om talenten te ontwikkelen. Werk laat inwoners meedoen in de samenleving. De gemeente geeft het goede voorbeeld door garant te staan voor uitvoering van de afspraken uit het landelijke Sociaal Akkoord om in de periode 2014-2018 mensen met een arbeidsbeperking in dienst te nemen. De coalitie stimuleert ondernemerschap. Bedrijven, groot en klein, brengen niet alleen werkgelegenheid, maar dragen direct en indirect bij aan de levendigheid en het welzijn van stad en omgeving. Een goede samenwerking tussen overheid, ondernemers en ook onderwijs is van belang, zowel op bestuurlijk als op ambtelijk niveau. De bestaande contacten met Lindus, het MKB, de Zevenaarse Ondernemersvereniging en andere stakeholders zijn waardevol en zullen worden geïntensiveerd. De Liemerse Economische Agenda is een belangrijk initiatief dat actieve ondersteuning vanuit de gemeente Zevenaar verdient. De vrijetijdseconomie is een groeiende sector die een steeds belangrijkere bijdrage levert aan de economie. Investeringen op dat terrein zijn dan ook goed besteed. De ontvangen toeristenbelasting moet minimaal voor de helft ingezet worden voor deze investeringen. De andere helft kan gezien worden als een reeël deel voor indirecte kosten met betrekking tot recreatie en toerisme. Ingezet wordt, waar mogelijk, op vermindering van regeldruk. De gemeente zal ondernemers pro-actief bijstaan bij het aanvragen van noodzakelijke vergunningen. De digitalisering van gemeentelijke producten en diensten levert hieraan al een eerste bijdrage. De gemeente ondersteunt ondernemers eveneens actief bij het aanboren van subsidie- en stimuleringsmogelijkheden. Startende ondernemers, waaronder de groeiende groep ZZP-ers, krijgen binnen de beschikbare mogelijkheden, een extra steun in de rug door deelname aan het project Ik Start Smart. Daar waar mogelijk is het aanbestedings- en inkoopbeleid gericht op plaatselijke en regionale ondernemers. De randvoorwaarden van dit beleid worden aangescherpt. De gemeente maakt in haar aanbestedingsbeleid meer ruimte voor duurzaamheid en het beschikbaarstellen van werkplekken voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Het gunstige vestigingsklimaat in het Zevenaarse zal door promotie en netwerken nadrukkelijk naar buiten worden gebracht.
Coalitieakkoord 2014-2018
8
4. Centrum Zevenaar. Het centrum van Zevenaar vormt het hart van onze dynamische gemeente. Behoud van de economische vitaliteit en aantrekkelijkheid van het centrum heeft de aankomende vier jaar nadrukkelijke aandacht. De gevolgen van schaalvergroting in de detailhandel, de opkomst van het e-winkelen en de vraag naar wonen in het centrum maken dat ontwikkelingen niet stil staan. Kansen die het centrum en zijn directe omgeving heeft wil de coalitie optimaal benutten. Evenementen worden gestimuleerd en er wordt gekeken hoe het gebied nog verblijfsvriendelijker gemaakt kan worden. De ontwikkelvisies die reeds in gang zijn gezet dienen daarvoor als basis. Voor een maximaal resultaat wordt het gebied van de oude Doesburgseweg tot en met het stationsgebied integraal als één samenhangend geheel beschouwd. De coalitie wil samen met de diverse partners de kernkwaliteiten van ons mooie centrum - elk voor zich en nog meer als geheel - versterken en zo komen tot een ondernemend, attractief en levendig centrum voor Zevenaar en de regio. De landelijke tendens laat zien dat het aantal "shoppers" daalt. Ook het winkelhart van Zevenaar heeft hiermee te maken. De winkelfunctie verandert. De coalitie wil de ondernemers stimuleren en faciliteren om hierop in te spelen – denk aan service, technologie en samenwerking - maar zij blijven daarvoor zelf verantwoordelijk. Naast het winkelen online komt er meer behoefte aan funshoppen. Evenementen die dit versterken en ons centrum levendig en aantrekkelijk maken, wil de coalitie stimuleren. Het centrum kent een afwisselende structuur van pleinen, het landgoed Huis Sevenaer en cultuurhistorische gebouwen die als een parelsnoer aan elkaar geregen zijn. Ieder op zich dragen zij ertoe bij dat het centrum als aantrekkelijk wordt beleefd. De coalitie wil de samenhang en de authenticiteit van de diverse locaties optimaliseren door samen toekomstkansen te benutten en (nieuwe) initiatieven te ondersteunen. Een levendig centrum kent een verscheidenheid aan aanbod. Het centrum van Zevenaar is in die zin uniek. De culturele voorzieningen leveren hieraan een belangrijke bijdrage. Clustering van voorzieningen is van belang om aan de wensen van de steeds meer eisende consument te kunnen voldoen. De productiehal van Turmac, gelegen aan de zuidpool van het centrum en optimaal bereikbaar met openbaar vervoer, is uitermate geschikt voor centrumversterkende functies. Door multifunctioneel gebruik te maken van elkaars ruimten is een optimale benutting van meerwaarde en economisch interessant. De nieuwe centrumvisie wil de coalitie integraal vormgeven, samen met ondernemers, marktcommissie, cultuurorganisaties en burgers.
5. Woningbouw De gemeente Zevenaar heeft haar woningbouwprogramma gefaseerd en naar beneden bijgesteld, maar het is nog altijd ambitieus. Er zal geen extra grootschalige woningbouw meer plaats vinden. De verdere ontwikkeling van Groot Holthuizen binnen de nu vastgestelde kaders staat voorop. Daarnaast kan er ruimte zijn voor kleinschalige, bijzondere projecten elders. Coalitieakkoord 2014-2018
9
De economische crisis is van grote invloed op de exploitatie en uitvoering van de grootschalige nieuwbouwplannen. Bij de verdere invulling van Zevenaar-Oost zullen voor elke nieuwe investering de risico’s duidelijk in beeld worden gebracht. De raad zal zoals afgesproken over de plannen in Zevenaar-Oost voor zowel woningbouw als bedrijven nauwgezet geïnformeerd worden. Nog steeds gaan te veel jongeren hun woonplaats verlaten, omdat de woningbouw niet aansluit bij hun wensen. Deze tendens wil de coalitie tegengaan en het al in gang gezette stimuleringsbeleid verder vorm geven met behulp van instrumenten als koperspremie, starterslening, aantrekkelijke grondprijzen en andere mogelijkehden. De gemeente Zevenaar blijft zich inzetten voor de realisering van goedkope kwalitatief goede woningen zoals al gerealiseerd door Collectief Particulier Opdrachtgeverschap (CPO). Bij nieuwbouw worden beperkende regels voor het bouwen waar mogelijk teruggebracht en wordt primair uitgegaan van de wensen van de markt zelf. Het CPO in de woningbouw wordt ondersteund. Dit is niet alleen een oplossing voor jongeren maar biedt ook kansen voor andere doelgroepen. Gestreefd wordt naar woningbouw voor mensen in elke levensfase. Levensloopbestendig bouwen hoort daar bij. Met de toename van het aantal ouderen en hun specifieke woonwensen, zal nadrukkelijk rekening worden gehouden. Daar waar mogelijk zal medewerking worden verleend aan het toevoegen van een woning of het aanbouwen aan een bestaande woning ten behoeve van mantelzorg. Inwoners met een zorgbehoefte hebben recht op woonruimte in de eigen woonomgeving. Particuliere initiatieven voor beperkte woningbouw in de kleine kernen zijn mogelijk, mits deze breed gedragen worden door de inwoners van de kernen en er een aantoonbare behoefte aan deze beperkte bebouwing is. Er is een behoefte aan betaalbare huurwoningen in de sociale sector. Mogelijkheden worden ontwikkeld om hierin te voorzien. Ontwikkelingsmogelijkheden in het buitengebied zoals zorgboerderijen en andere bedrijfsvoering waarbij een economische drager noodzakelijk is, moeten mogelijk zijn binnen een passende schaal in het betreffende landschap. 6. Verkeer De komende periode staan er opnieuw flinke infrastructurele projecten op de rol die het noodzakelijk maken dat hieraan optimaal aandacht wordt geschonken. De beslissingen die daarin genomen worden, kunnen van grote invloed zijn op het woon- en leefmilieu van Zevenaar en op de economische levensvatbaarheid van bedrijven die direct afhankelijk zijn van het gebruik van het wegennet. De bestuurlijke rol vanuit de gemeente Zevenaar dient hierin proactief te zijn. Het is niet accepabel dat de Griethse Poort naar de A12 gesloten wordt. De gemeente dient zich maximaal in te spannen om minimaal de op- en afrit in de richting van Arnhem te behouden. Dat hangt samen met de op- en afrit voor de doorgetrokken A15 bij de Arnhemseweg. De verkeerscirculatie van Zevenaar komt daarmee op een onverantwoorde wijze onder druk te staan. De coalitie wil nader onderzoek naar de effecten van deze aansluiting
Coalitieakkoord 2014-2018
10
in relatie tot het verder verdiept aanleggen van de A15. Hierin moet samen met de bewonersgroepen en de gemeente Duiven in goed samenspel worden opgetrokken. De verkeersafwikkeling en de verkeersveiligheid voor Babberich, de Babberichseweg en de Ringbanen staan hoog op de verkeersagenda. De coalitie is voorstander van het aanpassen, verleggen en doortrekken van het Witte Kruis via 7Poort naar de nieuwe op- en afrit van de A-12. Een spoedige aanleg van de nieuwe aansluiting op de A12 is zeer gewenst om naast het economische belang de verdere ontsluiting vanaf het Witte Kruis effectief te laten zijn. Tot het moment van aanleg dient er een adequate oplossing gezocht te worden voor de overlast van verkeer op het Witte Kruis, de Dorpstraat, de Beekseweg, de Babberichseweg, de Ringbaan-Oost en andere Ringbanen. Bezien zal worden hoe op korte termijn tijdelijke aanpassingen en/of maatregelen genomen kunnen worden om de veiligheid te verhogen en de verkeershinder te verlagen. De provincie Gelderland speelt hierin als wegbeheerder een grote rol en van gemeentewege moet het nodige in het werk worden gesteld hen en andere partijen ertoe te bewegen op dit vlak hun verantwoordellijkheid te nemen. Recent is bekend geworden dat er onwikkelingen zijn ten aanzien van de aanleg van de Noordtak van de Betuwelijn. De coalitie wijst nadrukkelijk de optie van de aanleg tussen Oud-Zevenaar en Babberich af. 7. Sociaal domein Zevenaar krijgt, als elke gemeente, vanaf 2015 te maken met een forse uitbreiding van verantwoordelijkheden op gebied van jeugdzorg, werk en inkomen en zorg voor langdurig zieken en ouderen. De verschillende decentralisaties raken meerdere aandachtsgebieden binnen de gemeente. Door de koppeling van jeugdzorg aan onderwijs en jeugdbeleid zal optimaal gebruik worden gemaakt van de onderliggende samenhang en worden krachten gebundeld. Samen met zorgvragers, zorgaanbieders en partnerorganisaties zal ingezet worden op organisatie en uitvoering van deze taken. Daarbij staat efficiënte bedrijfsvoering, gericht op het maximaal aanbieden van de benodigde zorg voorop. Mee kunnen blijven doen in de samenleving is bij alle gemeentelijke taken in het sociaal domein het belangrijkste principe. Er zal meer worden uitgegaan van eigen kracht van mensen. De inwoners die op financieel of sociaal gebied een steuntje in de rug nodig hebben moeten de ondersteuning kunnen krijgen die ze nodig hebben. Bij de inrichting van de taken dient centraal te staan: iedereen in de gemeente krijgt de zorg die hij of zij nodig heeft. Om de reële zorgvraag en zorg van hoge kwaliteit zo efficiënt en effectief mogelijk te kunnen blijven aanbieden zal de samenwerking met onze Liemerse buurgemeenten en overige gemeenten worden voortgezet, en waar nodig versterkt worden. Coalitieakkoord 2014-2018
11
De inrichting van sociale wijkteams, waarin generalisten en specialisten op diverse gebieden intensief gaan samenwerken, gaat zorgen voor snelle en eenduidige toegang tot zorg. Inzet van persoonsgebonden budgetten blijft bestaan om de mogelijkheid van eigen keuzes open te houden. Er wordt een optimale samenwerking nagestreefd met partnerorganisaties op het gebied van zorgverlening en mantelzorg- en vrijwilligersondersteuning als Caleidoz, vertegenwoordigers van zorgvragers als Cliëntenraden en adviesorganen als de Participatieraad. De (financiële) risico’s van de overheveling van de taken met betrekking tot de decentralisaties vanuit het rijk naar de gemeente Zevenaar zijn fors. De gekoppelde korting op de budgetten vormt een risico voor de gemeente Zevenaar en haar inwoners. Dit risico kan oplopen tot miljoenen. Om de grootste financiële risico’s, voortvloeiend uit de enorme uitdaging van uitbreiding van taken met beperkte budgetten te kunnen opvangen, wordt een garantiefonds van 3 miljoen euro voor het sociale domein gevormd. Er zal tijdig een evaluatie plaatsvinden. Ook op het gebied van werk en inkomen moeten belangrijke keuzes worden gemaakt. Terreinen als sociale werkvoorziening, het verstrekken van uitkeringen en het vragen van maatschappelijk bijdrages van inwoners vragen deze afweging. Hierin zullen, naast noodzakelijke ondersteuning in het levensonderhoud, waar mogelijk het vinden van betaald werk, maar in ieder geval maximale participatie in de samenleving voorop staan. Bij de veranderingen die gaan plaatsvinden in de inrichting van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) zal extra aandacht besteed worden aan mensen met een chronische ziekte of een handicap. De coalitie is trots op de nota "Meedoen in tijden van schaarste". Armoedebestrijding dient in de uitvoering uitgangspunt te zijn. Daarbij dient ook aandacht te zijn voor stille armoede en het stimuleren en samenwerken met particuliere initiatieven op dit vlak. Er moet worden gestreefd naar korte wachtlijsten voor de schuldhulpverlening. Niet alleen schulden maar ook de oorzaken hiervan moeten in samenhang worden aangepakt. Kinderen verdienen een speciale plek in de armoedeaanpak, zodat zij zich kunnen ontwikkelen en de armoede kunnen ontgroeien.
8. Onderwijs. De motor van vooruitgang is goed onderwijs. Het is de basis voor een samenleving waarin iedereen tot zijn recht komt en mensen de kans krijgen het beste uit zichzelf te halen. Onderwijs voor kinderen, maar ook voor volwassenen in de vorm van om- of bijscholing kan een bijdrage leveren aan een betere toekomst. Wij kiezen voor eigen verantwoordelijkheid en initiatief van leerlingen en ouders, scholen en instituten. Samen met leerlingen en ouders zijn scholen prima in staat te bepalen wat het beste is voor hun leerlingen en studenten. Goede initiatieven moeten worden gestimuleerd. Het is relevant dat de gemeente inventariseert welke regels verouderd of niet langer noodzakelijk zijn, zodat scholen en andere onderwijsinstellingen zoveel mogelijk de ruimte krijgen naar eigen verantwoordelijkheid hun vak in te vullen. Voor iedere school is de professionaliteit van het onderwijskundig en ondersteunend personeel van cruciaal belang. Ten aanzien van (het behouden van) ondersteunende medewerkers kunnen gemeenten een belangrijke rol spelen. Coalitieakkoord 2014-2018
12
De kwaliteit van het onderwijs dient voorop te staan, maar de grootte van de school is niet de bepalende factor voor kwaliteit. Binnen de gemeente Zevenaar moet er voor ouders een goede keuze zijn en blijven: openbaar of speciaal onderwijs, een groot integraal kindcentrum of een kleine dorpsschool, opbrengstgericht of ontwikkelingsgericht onderwijs. In dit kader kan het belangrijk zijn het onderwijsaanbod te verbreden door differentiatie van onderwijsvormen. Het openbaar onderwijs dient ook in de stad op bereisbare afstand beschikbaar te zijn. Voor alle kinderen en ouders moet binnen een aanvaardbare afstand een goede basisschool beschikbaar zijn, ook in de dorpskernen. Alle schoolgebouwen dienen daarnaast goed en veilig bereikbaar te zijn. Dit geldt ook voor de nieuwe VMBO-school. De ontwikkeling van brede scholen naar integrale kindcentra (IKC) zal verder doorgezet worden. Op een IKC worden kinderopvang, naschoolse opvang, peuterspeelzaalwerk en onderwijs integraal aangeboden onder één leiding en vanuit één inhoudelijke visie. De school kan hierbij ook andere functies vervullen dan alleen de onderwijsfunctie. Hierbij valt te denken aan cultuur, sport en combinaties met het verenigingsleven. Wij zien hierin een belangrijke rol voor de combinatiefunctionaris. Er is een regionaal sluitend zorgaanbod nodig voor leerlingen met een beperking of achterstand. Hiervoor is een lokale visie essentieel. Het is belangrijk daarvoor de kennis en expertise van de scholen in Zevenaar te kunnen gebruiken. Korte lijnen met de schoolbesturen zijn daarom noodzakelijk. Ook voor kinderen die bovengemiddeld presteren moeten er in het Zevenaarse primair onderwijs voldoende mogelijkheden zijn hun talenten verder te ontwikkelen. De coalitie wil het centrum voor Jeugd en Gezin ten volle benutten. Dit moet een centraal aanspreekpunt worden van waaruit mensen doorverwezen kunnen worden. Ook dient het loket als informatiepunt voor de verschillende organisaties in de gemeente Zevenaar, zodat coördinatie, onderlinge communicatie en informatieoverdracht beter gestructureerd verloopt dan nu het geval is. Een combinatie met een IKC ligt voor de hand. De koppeling tussen de wet passend onderwijs en de transitie jeugdzorg biedt inhoudelijk en procesmatig kansen. De Zevenaarse prognoses voor de komende jaren laten een dalend aantal leerlingen zien. Dit heeft consequenties voor de onderwijshuisvesting. De coalitie zal bij de noodzakelijke herverdeling van de huisvesting van onze scholen uitgaan van een integrale afweging zowel op inhoudelijk als planologisch vlak. Bij verbouw of nieuwbouw van scholen zal zoveel mogelijk rekening gehouden worden met duurzaamheidsaspecten en het concept ‘frisse scholen’. De gemeente stimuleert scholen minder energie te verbruiken en het binnenmilieu te verbeteren. Een slechte kwaliteit van binnenmilieus leidt tot gezondheidsklachten, ziekteverzuim en verminderde leerprestaties. Dit vraagt om gerichte aandacht. Onderwijs en educatie beginnen niet op de basisschool. Ook voor de jongste burgers in de voorschoolse periode dient er vanuit de gemeente aandacht en ondersteuning voor ontwikkeling te zijn. Dit in het kader van achterstandsbestrijding, maar ook met het oog op harmonisatie van kinderopvang, peuterspeelzaalwerk en primair onderwijs. Het inrichten van een lokaal platform voor het aanbieden van vroeg- en voorschoolse educatie kan hiervoor een instrument zijn.
Coalitieakkoord 2014-2018
13
Onderwijs eindigt ook niet na het voortgezet onderwijs. De coalitie vindt het belangrijk dat de kansen voor ontplooiing van individuele talenten en capaciteiten voor iedereen beschikbaar blijven. Binnen Zevenaar zijn daarom de educatieve en culturele instellingen, zoals de bibliotheek, waardevol. Zij moeten hun functies blijvend kunnen vervullen als ontmoetingsplaats, als economische trekker en ook als educatief centrum. Belangrijk is dat er blijvend wordt geïnvesteerd in de ontwikkeling van kennis en dat dit ook in Zevenaar op innovatieve wijze gebeurt. Vanuit een goede samenwerking met het bedrijfsleven willen wij leer- en ervaringsplekken realiseren. Bedrijfsleven en scholen kunnen in goed overleg vraag en aanbod van kennis en vaardigheden afstemmen. Hierbij zien wij mogelijkheden voor de taakstelling van de bedrijfscontactfunctionaris.
9. Vrijwilligersbeleid. Binnen de gemeente Zevenaar zijn veel vrijwilligers actief. Vrijwilligerswerk en mantelzorg vormen een belangrijk fundament voor een leefbare samenleving waaraan iedereen kan deelnemen en voor het in stand houden van voorzieningen en verenigingen. De decentralisatie van participatie‐ en (jeugd)zorgtaken vanuit het Rijk gaat gepaard met een gelijktijdig ingezette korting op de budgetten die voor deze taken beschikbaar zijn. Dat betekent dat mede vanuit de noodzakelijke efficiencydoelstelling een nog groter beroep zal worden gedaan op vrijwilligers en mantelzorgers. Vrijwilligers en mantelzorgers moeten kunnen rekenen op goede ondersteuning en waardering in plaats van regels. Met betrokkenen en het maatschappelijk veld, waaronder de brede welzijnsinstellingen en de participatieraad, zal onderzocht worden welke rol de gemeente kan spelen bij deze ondersteuning. Vrijwilligersorganisaties worden gestimuleerd samen te werken waardoor het vinden en binden van vrijwilligers en het koppelen van vraag en aanbod van vrijwilligerswerk vereenvoudigd wordt. De maatschappelijke stage voor middelbare scholieren, waarbij scholieren kennis maken met het belang van vrijwilligerswerk en maatschappelijke taken, wordt niet alleen voor de persoonlijke vorming als bijzonder belangrijk gezien, maar zeker ook als maatregel om in de toekomst over voldoende vrijwilligers te beschikken. In samenwerking met het voortgezet onderwijs en Caleidoz, de organisatie die vrijwilligerswerk onder haar hoede heeft, zal ingezet worden op de voortzetting van de maatschappelijke stage. Naast de maatschappelijke stages dient investeren in (het zoeken naar) jonge vrijwilligers extra prioriteit te krijgen.
10. Cultuur en kunst. Een divers en kwalitatief cultureel aanbod verhoogt de aantrekkingskracht van de gemeente Zevenaar. Het gemeentelijk kunst- en cultuurbeleid moet zich richten op het faciliteren van bestaande en nieuwe cultuur. Het is goed als Zevenaar hierin een eigen positie inneemt en zich qua aanbod blijft
Coalitieakkoord 2014-2018
14
onderscheiden. Goede initiatieven zoals de verschillende festivals, het diverse filmaanbod en de Liever de Liemers Cultuurprijs worden van harte ondersteund. De coalitie hecht sterk aan het behoud van de culturele voorzieningen. De samenwerking tussen de verschillende cultureel-educatieve instellingen wordt onderschreven. Of een organisatorisch samengaan ook moet uitmonden in een fysiek samengaan, zal nader onderzoek moeten uitwijzen. De instellingen zelf zijn hierbij leidend. Op zichzelf ziet de coalitie Hal 12 van het BAT-gebouw als een goede plek om de instellingen onder één dak bijeen te brengen en op die wijze daar een Zevenaars cultuurcentrum te vestigen. Naast het gemeentelijk stimuleren van het kunst en cultuur aanbod is er aandacht voor cultureel ondernemerschap, innovatie en creativiteit. De taak van de gemeente zal stimulerend, ondersteunend en verbindend moeten zijn om initiatieven uit de culturele sector, burgers en verenigingen haalbaar te maken. Bij de verhuizing van het gemeentehuis zal de coalitie zorgvuldig omgaan met eventuele herbestemming van de bestaande kunstwerken in en om het huidige gemeentehuis. De coalitie wil de instellingen, binnen de financiële kaders die de gemeentelijke begroting biedt, zo nodig meer tijd geven de hen opgelegde bezuinigingstaak te realiseren.
11. Sportbeleid Sport is belangrijk voor de lichamelijke ontwikkeling van jong en oud en is een belangrijk sociaal bindmiddel. De taak van de gemeente daarbij is voorwaarden scheppend, niet alleen met betrekking tot accommodaties, maar zeker ook in de ondersteuning van het verenigingskader. Er worden voorwaarden geschapen voor een gevarieerd sportaanbod. Iedereen die dat wil moet ook daadwerkelijk lid kunnen worden van een sportvereniging. De publieke verzelfstandiging van de sportaccommodaties wordt in de komende raadsperiode afgerond. De verenigingen moeten binnen grenzen van de wet gelegenheid hebben zelf inkomsten te genereren. Multifunctioneel gebruik van de accommodaties wordt krachtig bevorderd. De coalitie streeft – onder voorwaarden - naar de instandhouding van het Lentebad. De voorkeur gaat uit naar een publiek-private samenwerkingsvorm binnen een overkoepelend sportbedrijf.
Coalitieakkoord 2014-2018
15
12. Duurzame energie. Op internationaal en nationaal niveau zijn afspraken gemaakt over energiebesparing en toepassing van duurzame energie. De gemeente Zevenaar zoekt naar manieren waarop energie bespaard kan worden en hoe energie uit fossiele brandstoffen zo veel mogelijk vervangen kan worden door duurzame energie. We zetten koers naar een energie neutrale gemeente en wellicht naar een gemeente die zelf een rol speelt als leverancier van energie. Ten aanzien van milieuaspecten – de ‘footprint’ van gemeentelijke activiteiten – zal de gemeente Zevenaar, waar mogelijk binnen financieeleconomische kaders, de negatieve impact van haar activiteiten op het milieu beperken, door de inzet van moderne technologie en door bewuste keuzes te maken ten aanzien van leveranciers en bedrijfsmiddelen. De coalitie vindt het belangrijk dat de gemeente Zevenaar het goede voorbeeld geeft als het gaat om het toepassen van duurzame energiebronnen. We zullen actief de dialoog aangaan met de provincie en andere organisaties die aan duurzame energieopwekking kunnen bijdragen. Voor de Liemers zien wij kansen wat betreft afvalverbranding, mestvergisting, de inzet van biomassa en zonne-energie. Kleine windmolens behoren tot acceptabele mogelijkheden. Duurzame energie moet veilig zijn, zo weinig mogelijk overlast veroorzaken voor omwonenden en zo weinig mogelijk schade toebrengen aan dieren en planten. De opbrengst moet in verhouding staan tot de investering. Bij de uitwerking van beleid en het nemen van concrete maatregelen zal de gemeente nauw contact houden met inwoners, bedrijven en verenigingen. Daarnaast worden lokale initiatieven gestimuleerd. De gemeente zal het goede voorbeeld geven door op gemeentelijke gebouwen die daar geschikt voor zijn zonnepanelen te plaatsen. Voor inwoners die zelf geen ruimte of een geschikt dak hebben, worden mogelijkheden ontwikkeld ‘gemeentelijke’ zonnepanelen te huren of in te kopen. De gemeente zal nadrukkelijk de rol van aanjager en stimulator oppakken richting bedrijven en organisaties. Indien de gemeente zelf geen gebruik maakt van beschikbare en geschikte openbare ruimte, ondersteunt zij partijen die daar wel gebruik van willen maken om bij te dragen aan de duurzaamheidsdoelstelling. Om het energieverbruik van gemeentelijk vastgoed, waaronder scholen, te verminderen, zal de gemeente Zevenaar zoveel mogelijk duurzaam (ver)bouwen. Hierbij denken we aan bouwkundige maatregelen, installatietechnische maatregelen, aansluiting op restwarmte, energiebeheer en beïnvloeding van gedrag, waarbij uiteraard rekening wordt gehouden met de ROI termijnen.
13. Groene kwaliteit. De bezuinigingen van de afgelopen jaren zijn ten koste gegaan van het groen in de openbare ruimtes. Beheer en onderhoud van gemeentelijke wegen, inclusief, fietspaden, trottoirs en openbaar groen zijn kapitaalintensief. Een optimale inzet van de beschikbare middelen is nodig om de gewenste kwaliteit te realiseren en achterstallig onderhoud, dat kapitaalsvernietiging tot gevolg heeft, te voorkomen. Coalitieakkoord 2014-2018
16
In deze raadsperiode wordt een discussie met de gemeenteraad gevoerd over de vaststelling van de gewenste kwaliteit. Het onderhoudsniveau van het groen kan door een sterke gemeenschappelijke ambitie en met een vrijwillige inzet van bewoners, verenigingen en bedrijven weer worden verhoogd. De coalitie wil dat bewoners een actieve rol kunnen spelen bij de inrichting en het onderhoud van hun woonomgeving. Daar wordt Zevenaar “groener van” en het is een impuls voor de saamhorigheid, het draagt bij aan de gezondheid en verhoogt de waarde van de leefomgeving. De ‘groene kwaliteiten’ binnen de Zevenaarse gemeentegrenzen moeten gekoesterd worden. De parken en het openbaar groen dienen met respect onderhouden te worden. Ook de overige gemeentelijke natuurgebieden dienen goed beheerd te worden, aangenaam en toegankelijk te zijn voor de eigen inwoners maar zeker ook voor toeristen en recreanten. Innovatieve groeninrichting en onderhoud zijn een mogelijkheid in nieuwe en bestaande wijken. Ook tijdelijk groen is een optie: braakliggende terreinen worden daardoor waardevoller. De coalitie wil dat binnen Zevenaar natuurwaarden behouden blijven of zich kunnen herstellen. Een heldere scheiding tussen de diverse functies wonen, werken, recreatie en natuur is hiervoor belangrijk. Binnen financiële kaders vindt de coalitie dat de gemeente zoveel mogelijk op een duurzame en milieuverantwoorde manier groen en natuur moet onderhouden en beheren. 14. Dierenwelzijnsbeleid Dieren zijn in hoge mate afhankelijk van de mens en horen bij de samenleving. Alle dieren verdienen dan ook onze zorg en aandacht. De coalitie vindt het daarom van belang dat de gemeente aandacht besteed aan dierenwelzijn en hiervoor beleid gaat opstellen 15. Veiligheid. Veiligheid is een basisvoorwaarde voor onze maatschappij en een kerntaak van de lokale (gemeentelijke) overheid. Het college zet zich dan ook actief in voor een veilige leefbare samenleving. Het college neemt zelf het initiatief daar waar de veiligheid in het geding is; vooral daar waar het de zwakkere en minderzelfredzame in onze samenleving betreft. Het college ondersteunt initiatieven van burgers. Wanneer de gemeente het initiatief neemt betrekt zij inwoners en bedrijven bij het verbeteren van de veiligheid in de wijk. Het college kiest voor preventie waar het kan en repressie waar het moet.
Coalitieakkoord 2014-2018
17