wonen
doen
leven leren
@breda veilig
groen zuinig
COALITIEAKKOORD 2010-2014
werken bestuur samen 1
Een geluid dat jou de ruimte geeft als het je roept en uitdaagt iets te doen, is niet alleen het begin van een vraag, maar ook het begin van antwoord dat naast jezelf veel anderen verder brengt. Hier ben je omdat je hier gráág bent.
Y. Né
@breda >>
inleiding >
03
visie >
05
07
leren@breda >
09
werken@breda >
11
wonen@breda >
13
leven@breda >
15
veilig@breda >
17
groen@breda >
19
samen@breda >
21
zuinig@breda >
23
DOEN@breda >
27
Coalitieakkoord 2010-2014_v004
BESTUUR@breda >
1
@breda >>
inleiding
VVD, CDA, D66 en GroenLinks vormen de bestuursperiode 2010-2014
hand in hand te laten gaan met verbeteringen. Zo kan Breda sterk
samen de coalitie van Breda.
voor de dag komen als er weer financieel gunstigere tijden aanbreken.
De gemeente Breda staat de komende jaren voor bestuurlijke en
Dit akkoord is dan ook een akkoord op hoofdlijnen, dat het
financiële opgaven van historische omvang. Deze zullen grote
nieuwe college de ruimte biedt voor noodzakelijke aanpassingen.
maatschappelijke gevolgen hebben. Dat vraagt om een solide en
Een akkoord dat voor de komende vier jaar agendastellend is voor
moedige aanpak en een realistische benadering.
het Bredase gemeentebestuur. Het akkoord kijkt ook over de grenzen van deze bestuursperiode heen omdat de gevolgen van
Een nieuw Kabinet neemt na juni 2010 besluiten over de noodzake
de bezuinigingen en de effecten van de oplossingen ook na 2014
lijke bezuinigingen die iedereen zullen raken. De volledige impact
voelbaar zijn.
van die bezuinigingen is bij het sluiten van dit akkoord nog niet te overzien, maar zeker is dat de bezuinigingen een grote invloed zullen
Het college gaat dit akkoord de komende tijd uitwerken tot
hebben op de financiële toekomst van Breda.
een meerjarenprogramma met een perspectief tot 2018.
Dit maakt het nodig om dingen anders aan te pakken en zuiniger aan te doen. Dat biedt voor Breda ook de nodige kansen. Kansen om patronen te doorbreken, kritisch naar onszelf te kijken en bezuinigingen
3
@breda >>
Het gaat om mensen. De coalitie gaat uit van hun eigen kracht en creativiteit. Mensen zoeken graag de verbinding met elkaar. Thuis, bij verenigingen, in de kroeg en online. @Breda staat voor die verbinding, voor die netwerken en voor een moderne relatie tussen inwoners, ondernemers en overheid.
visie
Onze netwerksamenleving vraagt om een overheid die naast mensen
De robuustheid van alle netwerken in de stad koesteren we, die
en organisaties staat, niet erboven. Dat betekent dat de overheid zich
horen bij Breda. Er wordt al veel georganiseerd door inwoners,
dienstbaar opstelt en meebeweegt met de dynamiek in de stad, met
instellingen en bedrijven zelf. Veel wordt uit eigen wil samen gedaan,
daadkracht, lef en accent op de uitvoering van beleid. Integriteit,
van verenigingsleven tot Strategisch Beraad. Mensen nemen hun
betrouwbaarheid en de kunst van het loslaten van bepaalde taken
verantwoordelijkheid en tonen zich betrokken bij hun leefomgeving.
zijn essentiële voorwaarden voor een modern stadsbestuur.
Het zelforganiserend vermogen in de stad, de dorpen en de wijken is groot. Daarbij past een terughoudende rol van de gemeente.
Het college bestuurt als team samen met partners in de stad. We
De overheid is geen geluksfabriek en geen geldmachine. Niet voor
vragen daarom ook een actieve houding van inwoners naar de stad
elke activiteit is subsidie nodig om er een succes van te maken,
en hun eigen leefomgeving. We gaan uit van de kracht van mensen
zeker niet in tijden waarin we moeten sturen op schaarste.
en een stadsbestuur als partner. Hierbij past ook een andere manier van communiceren: niet méér, maar effectiever.
De nieuwe benadering van de coalitie gaat uit van de kennis en de capaciteiten van de bewoners zelf. Mensen gaan in eerste instantie
Ons vertrouwen in de eigen kracht van mensen geldt ook voor
uit van de eigen individuele kracht en de kracht van hun sociaal
organisaties, instellingen en bedrijven. Ondernemers en inwoners
netwerk. Vervolgens wordt gebruikgemaakt van de kracht van het
zijn creatief genoeg om zelf hun weg te vinden en waar nodig
verenigingsleven, van sociale en geografische verbanden. Wanneer
oplossingen te bedenken.
deze netwerken en verbindingen tekort schieten, voorziet de gemeente in collectieve voorzieningen met waar nodig professionele inzet.
De coalitie streeft naar een dynamisch, duurzaam en toekomstgericht Breda waarin mensen vrij zijn en in staat om zich te ontplooien. Dit vraagt om het opnieuw definiëren van taken en rollen van de lokale overheid. Deze bestuursperiode staat in het teken van een vernieuwende toekomstvisie. Een visie waarin we zelf keuzes maken, maar waarin we ook rekening houden met onafhankelijke trends en ontwikkelingen die effect hebben op de toekomst van onze gemeente. In de afgelopen decennia heeft de gemeente steeds meer taken en
1 Mensen zorgen voor zichzelf, eigen sociaal netwerk gebruiken 2 Mensen zorgen voor elkaar,
mantelzorg, verenigingsleven
3 Collectieve voorzieningen alleen waar nodig 4 Professionele inzet van de overheid als achtervang en sluitstuk
rollen op zich genomen. Dat is anno 2010 niet meer vanzelfsprekend en betaalbaar. Breda staat voor de grootste bezuinigingsopgave
In een zich ontwikkelende samenleving is de rol van de overheid aan
sinds lange tijd, mede door de voorspelde rijksbezuinigingen.
herziening toe. Die overheid moet partnerschappen aangaan,
De financiële crisis benadrukt extra dat er iets moet veranderen in
allianties smeden en samen met inwoners, ondernemers, maatschap
de relatie tussen overheid en inwoners.
pelijke organisaties vorm geven aan de toekomst en ontwikkeling van de stad. Dat vraag om een actieve opstelling van inwoners. In onze
Breda is een krachtige, ondeelbare gemeente. Dorpen, wijken en
optiek is het net zo vanzelfsprekend dat burgers zelf hun verantwoor
buurten vormen één verbonden netwerk. Dit principe doet niets af
delijkheid nemen, net zoals het vanzelfsprekend is dat de overheid
aan de authentieke kenmerken en charmes van ieder dorp en elke
de kunst van het loslaten beheerst. De gemeente heeft een dubbele
wijk. Deze blijven vanzelfsprekend onaangetast. De daar aanwezige
verantwoordelijkheid: zelf veranderen en de inwoners van Breda de
netwerken en (sociale) verbanden zijn van groot belang voor de
ruimte bieden hun rol op te pakken. Samen zetten we de schouders
samenhang in Breda.
onder de toekomst van Breda.
5
@breda >>
bestuur @breda De gemeente Breda is een zakelijke en transparante lokale overheid,
Breda moet financieel gas terugnemen, maar gaat niet op slot. We
resultaatgericht en dienstverlenend. De coalitie gaat uit van de eigen
moeten verstandig blijven investeren, ondanks de bezuinigingen.
kracht van de Bredanaars. De coalitie stelt doelen en prestaties
Met een solide financiële basis worden kansen ontwikkeld in de stad.
waarop we het college sturen. Een voorbeeld is het opstellen van
Een voorwaarde voor investeringen is dat dit zoveel mogelijk samen
begrijpelijke en eenvoudig uit te voeren regels. Het politieke primaat
met onze partners gebeurt. De gemeente wordt minder voortrekker
ligt nadrukkelijk bij de gemeenteraad. Het college richt zich op de
en meer partner in nieuwe allianties met instellingen, maatschappe
uitvoering van beleid. Dit is een andere, nieuwe manier van werken,
lijke organisaties, bedrijven en inwoners.
die vraagt om een cultuuromslag: meer resultaatgericht, meer
Hierbij past een herdefiniëring van de lokale rol, taken en verantwoor
verbindend en een externe oriëntatie van zowel het college als de
delijkheden van de gemeentelijke overheid. Die moet leiden tot een
ambtelijke organisatie. Alleen zo’n lokale overheid verwerft respect
forse kostenreductie op de bedrijfsvoering van de gemeente in de
en kan rekenen op het vertrouwen van inwoners.
huidige bestuursperiode. Deze vermindering begint bij de gemeente lijke top. Het college zal in deze periode uit vijf wethouders bestaan
Breda is een centrumstad in de regio West-Brabant. Het is voor de
in plaats van zes.
toekomst van de regio van belang dat Breda die rol samen met de bestuurlijke partners oppakt. Net als binnen de gemeente, moet
Parallel hieraan moeten we met partners op korte termijn een brede
het stadsbestuur ook buiten de eigen grenzen meer samenwerken in
discussie voeren over de gemeentelijke taken. Daarbij willen we
partnerschappen en allianties, zoals BrabantStad en de Drechtsteden.
ook met de maatschappelijk partners in de stad kijken naar hun
Door de verschillende kwaliteiten van steden en dorpen hoeven deze
verworven posities en verantwoordelijkheden. De coalitie draagt het
elkaar niet te beconcurreren, maar zorgen ze juist voor een veelzijdige,
college bijvoorbeeld op om andere, eenvoudigere spelregels op te
sterke regio. Houding en gedrag van college en raad zijn bepalend
stellen voor het verstrekken van subsidies. Het uitgangspunt is dat
voor het verkrijgen van het vertrouwen van de regio in Breda als
instellingen en organisaties alleen subsidie ontvangen voor realisatie
centrumstad, nationaal en internationaal. Dat brengt de verantwoor
van maatschappelijke doelen als zij samenwerken met partners in
delijkheid met zich mee om met anderen te delen, krachten te
de stad.
bundelen en te benutten. Breda investeert in de relaties met onder meer de provincie, het Rijk en Europa. Samenwerken op beleid en uitvoering met omliggende gemeenten en andere partners is nadrukkelijk onderdeel van het stadsbestuur.
7
@breda >>
leren @breda Wij willen iedereen de kans geven te blijven leren. We willen
Breda zal zich in samenwerking met de onderwijs- en kennisinstellingen
Bredanaars uitdagen om het beste uit zichzelf te halen. Een
en het bedrijfsleven de komende jaren ontwikkelen tot dé opleider
passende opleiding voor iedereen, met uitzicht op een
voor de regio en kennisstad in West-Brabant. Daarbij past ook de
gevarieerde loopbaan. We willen jeugd een goede toekomst
investering in het logistiek topinstituut Dinalog waarvoor deze coalitie
bieden met kansen op ontwikkeling. Dat begint bij goed onderwijs
middelen gereserveerd heeft.
en een veilige schoolomgeving. Het aanpakken van vroegtijdig schoolverlaten en schoolverzuim is daarbij belangrijk. Kansen op
De aanstaande vestiging van de internationale school is een goed
ontwikkeling moeten er zijn voor iedereen, ook voor laaggeletterden
voorbeeld van nieuwe manieren van samenwerken in de stad.
en mensen met een taalachterstand.
Deze coalitie juicht dat toe.
De samenwerking tussen onderwijs, maatschappelijke partners en
Onderwijs vraagt adequate huisvesting. Het basisonderwijs krijgt
de gemeente moet uitmonden in een breder concept van de Brede
meer zeggenschap over de beschikbare onderwijshuisvestings
School als hart van de wijk. Dit concept wordt door het college de
middelen. Voorwaarde is wel dat gebouwen optimaal en breed
komende jaren doorontwikkeld. Het uitgangspunt is, dat iedere
worden benut, bijvoorbeeld ook door het huisvesten van instellingen
nieuwe basisschool in Breda een Brede School is. Dit moet leiden tot
buiten het onderwijs die aansluiten bij het Brede Schoolconcept.
een netwerk van Brede Scholen dat evenwichtig verspreid is over de gemeente. Belangrijk is dat Brede Scholen naast de geijkte partners ook openstaan voor samenwerking met andere organisaties, bijvoorbeeld op het gebied van jeugd, cultuureducatie en sport. In het voortgezet onderwijs bevordert Breda de samenwerking tussen bedrijven, maatschappelijke partners en overheidsinstellingen als het UWV binnen het VMBO en MBO. We ondersteunen de universitaire ambities van het hoger onderwijs in onze stad. Dit draagt bij aan Breda als onderscheidende kennisstad met ruimte voor ontwikkeling en plaats voor topkennis. We willen studenten binden aan en behouden voor Breda. Zo investeert de coalitie samen met onze partners in het arbeidspotentieel als aantrekkelijke vestigingsfactor voor (internationale) bedrijven.
9
@breda >>
werken @breda Werk is dé manier om maatschappelijk mee te doen, betaald of
Ondernemerschap is een belangrijke basis voor de Bredase
onbetaald. Het stimuleren van de (regionale) economie en werk
economie. Werken en bedrijvigheid moeten overal kunnen plaats
gelegenheid is een belangrijke taak die in eerste instantie bij
vinden in Breda, op de bedrijventerreinen maar ook in de wijken.
onze partners ligt. Deze coalitie ondersteunt hen daarin actief. Belangrijke partners zijn het bedrijfsleven, het (beroeps)onderwijs,
Veel werkgelegenheid in Breda ontstaat vanuit kleine, startende
maatschappelijke partners en ondernemende individuele inwoners.
ondernemers die met innovatieve ideeën een bedrijf beginnen. Dit wil deze coalitie stimuleren. Uitgangspunt is om de komende
De gemeente zorgt voor goede condities voor succesvol en
periode minimaal 250 kleinschalige bedrijfsruimtes en 150
innovatief ondernemerschap, onder andere door goede en duur
atelierwerkplekken voor creatieve ondernemers te realiseren.
zame bedrijventerreinen te herontwikkelen en waar nodig aan te
Aandacht is er voor initiatieven zoals het platform Maatschappelijk
leggen. Dit college maakt werk van de herontwikkeling en
Betrokken Ondernemerschap.
revitalisering van de bedrijvenlocaties Hazeldonk en Douaneterrein, Emer/Krogten/Hintelaken met de Krouwelaarshaven en het
Binnenstad
Beneluxpark.
De binnenstad is een voorname economische motor van Breda en een bron van veel werkgelegenheid. Deze coalitie kiest ervoor één
Deregulering, het vereenvoudigen van regelgeving, voorschriften
wethouder het centraal aanspreekpunt voor ondernemers in de
en vergunningen, wordt stevig voortgezet. Maar niet alleen minder
binnenstad te laten zijn, om onze titel ‘beste binnenstad van
regels helpen ondernemers: ook de dienstverlening van de gemeente
Nederland’ maximaal waar te kunnen maken.
aan ondernemers moet verbeteren. Ondernemers die aankloppen
Het is belangrijk dat onze binnenstad ook ’s avonds aantrekkelijk is.
bij de gemeente krijgen één aanspreekpunt.
Het moet voor iedereen een genoegen zijn om na een dagje uit wat langer te blijven of speciaal naar onze theaters en horeca te komen.
Uitgangspunt voor deze coalitie is ‘Iedereen kan iets, iedereen
Deze coalitie kiest daarom voor het principe: ‘winkels dicht, parkeer
doet iets’. De inzet is om ondanks de economische crisis mensen
meters dicht’. De coalitie gaat dit principe toepassen op een aantal
maximaal in het arbeidsproces te betrekken. Dit is mede van belang
specifieke parkeerterreinen waaronder het Chasséveld. Hierbij zullen
om in de toekomst te kunnen voldoen aan de te verwachten vraag
we rekening houden met de bewoners van de binnenstad.
naar goed opgeleide arbeidskrachten. Na de huidige economische crisis volgt een gespannen arbeidsmarkt, meer werk voor minder
Daarnaast wil de coalitie ondernemers de vrijheid bieden naar eigen
mensen. Daar moeten we samen met onze strategische partners op
keuze op zondag open te zijn. We vragen het college dit zo snel
voorsorteren. Het actief en fit houden van onze mensen die niet
mogelijk te realiseren binnen de wettelijke kaders.
werken maar dat wel zouden willen en kunnen, is daarbij cruciaal. Breda richt zich op een succesvolle en duurzame arbeidsmarkt toeleiding. We vragen mensen met een bijstandsuitkering om actief mee te doen door met zinvol werk in het eigen onderhoud te voorzien. We gaan uit van het principe ‘werken voor je uitkering’. We willen dat mensen in zichzelf investeren en zich ontplooien. ‘Iedereen kan iets, iedereen doet iets’.
11
@breda >>
wonen @breda Breda heeft een aangenaam woon- en leefklimaat. De woon- en
Woningmarkt
leefomgeving zijn bepalend om je hier thuis te voelen. De coalitie wil
De komende vier jaar wil deze coalitie werk maken van een betere
bedrijven en bewoners graag binden aan Breda en de regio. De
woningmarkt in Breda waarbij het aanbod beter wordt afgestemd op
schoonheid van de stad, het culturele leven en de uitstraling van
de vraag. Dat vraagt om een gevarieerder aanbod aan woningen
onze historische binnenstad, zijn daarbij belangrijke elementen.
voor de verschillende sociale groepen in de stad, zoals studenten, ouderen, starters en mensen met een beperking.
Samen met onze partners zullen we de stedelijke programmering en realisatie van voorzieningen zorgvuldig moeten plannen. Dat
Breda moet zich de komende vier jaar richten op het verhogen van
betekent keuzes maken, maar wel zo dat Breda een aantrekkelijke
de productie van woningen. Door vertraging van de sloopplannen,
stad blijft, met toekomstwaarde en onderscheidende kwaliteit.
versnelling van de bouwproductie en een gericht beleid op doorstro ming van middeninkomens moeten voldoende woningen vrijkomen
Stedelijke programmering
voor de onderkant van de woningmarkt. Deze doorstroming kan
Een heldere programmering van projecten en activiteiten rond wonen
echter alleen gerealiseerd worden met een effectief beleid om
en leven is noodzakelijk. Stedelijke programmering wordt stedelijke
scheefwonen tegen te gaan.
herprogrammering. Haalbaar en betaalbaar, gericht op de behoeften van onze inwoners en binnen de kaders van de financiële mogelijk
Wijkontwikkeling
heden. De plancapaciteit voor kantoren wordt teruggeschroefd en
We willen de komende periode, afhankelijk van de rijks-ontwikkelingen,
de woningproductie wordt beter afgestemd op de demografische
breder inzetten op wijkontwikkeling in onze stad.
ontwikkelingen. Er moeten verantwoord keuzes worden gemaakt,
De beste aanpak is maatwerk, gericht op wat er speelt in een wijk.
in nauw overleg met partners als de woningbouwcorporaties en
Goede afstemming van gemeentelijke ontwikkelingsprogramma’s in
projectontwikkelaars. Planontwikkeling moet wel doorgaan, om snel
wijken en dorpen is noodzakelijk om met zo min mogelijk middelen
te kunnen reageren op het moment dat de economie weer aantrekt.
een maximum aan resultaat te boeken. We gaan daarbij de wijkont
Het college krijgt opdracht om de raad een uitgewerkte stedelijke
wikkeling integreren in de stedelijke (her)programmering. Met
herprogrammering voor te leggen voor de korte termijn, de periode
wijkontwikkeling zijn de afgelopen jaren goede resultaten geboekt.
2010-2014.
De leefbaarheid in de wijken Heuvel, Hoge Vucht, de Geeren wordt merkbaar beter. We gaan hiermee door, want we zijn er nog niet.
Tegelijkertijd kijkt het stadsbestuur met partners door naar de verdere
De (grote) investeringen en inspanningen mogen niet voor niets zijn
horizon 2030. De Visie Openbare Ruimte wordt in dit proces betrok
geweest. De aanpak is geformuleerd in een aantal ontwikkelings
ken. De Structuurvisie Breda 2020 wordt in de eerste helft van deze
visies. Andere wijken in Breda vragen echter ook onze aandacht.
bestuursperiode herzien.
Vraagstukken rond leefbaarheid houden zich nu eenmaal niet aan wijk- en dorpsgrenzen.
De ontwikkeling van Via Breda wordt voortvarend vormgegeven. De prioriteit ligt bij de Spoorzone en de Stationsomgeving.
13
@breda >>
leven @breda Cultuur
2010 heeft de raad de rapportage ‘Breda evenementenstad’
Breda timmert op cultureel gebied aan de weg. Tal van nieuwe
besproken. Daarin zijn goede bouwstenen aangedragen voor een
initiatieven hebben de afgelopen jaren de kans gekregen zich te
nieuw evenementenbeleid. Het college krijgt de opdracht om op
ontwikkelen. Het effect is een groter cultureel aanbod op een hoger
grond daarvan een evenementenbeleid te ontwikkelen. Hiervoor heeft
niveau. Daarnaast zorgt het ook voor een bijdrage aan de groei van
de coalitie ook investeringsmiddelen gereserveerd. Richtinggevend
de werkgelegenheid, kwalitatief hoogwaardig onderwijs en sociale
zijn: Goede dienstverlening aan evenementenorganisaties (één
verbanden in onze stad.
loket), oog voor de belangen van omwonenden en heldere kaders voor het mogelijk toekennen van financiële middelen. Het econo
De kandidatuur van Breda, als onderdeel van BrabantStad, voor de
misch rendement van evenementen is een belangrijke maatstaf,
titel ‘Culturele Hoofdstad van Europa in 2018’ is tekenend voor de
waarbij raakvlakken met citymarketing in beeld worden gebracht.
culturele ambities van de stad. Deze bestuursperiode is cruciaal voor
Uitgangspunt blijft dat evenementenorganisaties zoveel mogelijk
het binnenhalen van deze titel. De coalitie maakt zich hier sterk voor.
zelf voorzien in dekking van de kosten van een evenement.
De Waalse Kerk en het Begijnhof willen we in dit verband
Het dossier ‘evenementhal’ is geen onbeschreven blad. In dat licht
voordragen voor de Werelderfgoedlijst van Unesco.
past het, om in dit akkoord de nodige terughoudendheid te betrachten. Dat laat onverlet dat de wens om in Breda een volwaardige evene
Met 2018 als horizon willen we over onze gemeentegrenzen heen
mentenhal te hebben, onverminderd gekoesterd wordt door de
kijken: Meer verbinden in Brabant en met Europa. Sterker worden als
coalitie. Het is de opdracht aan het college op korte termijn de (on)
stad waar mensen kunnen werken, leren, wonen en recreëren. Een
mogelijkheden van in kaart te brengen en elk concreet voorstel voor
integrale aanpak in gemeentelijke beleid is hierbij de basis voor
een evenementhal serieus te behandelen.
succes: Het cultuurbeleid wordt mede gericht op de inhoudelijke ambitie om culturele hoofdstad te worden, maar ook het economisch,
Sport
ruimtelijk en sociaal beleid haakt hierop aan. Investeren betekent niet
Sport moet toegankelijk zijn voor iedereen, ongeacht afkomst,
alleen financieren, maar ook samenwerken en overtuigen.
draagkracht of lichamelijke conditie. Sport is goed voor de gezondheid en functioneert als maatschappelijk bindmiddel. Sport heeft - in het
Door samenwerking aan te gaan met partners en een eenmalige
bijzonder voor de jeugd - ook een vormend karakter. Topsport en
investeringsimpuls van 1 miljoen euro voor de invoering van zelf
breedtesport kunnen daarbij niet zonder elkaar. De sportsubsidies zijn
service, is de bibliotheek in staat om met een sluitende begroting
bedoeld om de ambities van sportverenigingen te stimuleren en te
haar dienstverlening te verbeteren. Daarmee wordt de opgelegde
faciliteren. In dat kader moeten de BOS-gelden meer naar sport geleid
taakstelling van een sluitende eigen begroting gerealiseerd, wordt
worden. Daarnaast heeft deze coalitie een impuls opgenomen in de
het aantal bibliotheekpunten in de stad gehandhaafd en kan het
investeringsruimte. Het college werkt hiervoor een financieringsplan uit
aantal openingsuren worden uitgebreid.
voor de langere termijn. Van clubs, verenigingen en sporters mag echter verwacht worden dat ze ook zelf hun bijdrage leveren, door
Cultuur wordt breder ingezet en verbonden met erfgoed, monumen
samen de schouders eronder te zetten, ook in de vorm van zelfwerk
ten en architectuur. De financiering van het beleidsterrein cultuur
zaamheid.
wordt nader beschouwd. Incidentele financiering wordt structureel gemaakt, binnen de bestaande budgetten voor cultuur. Ook hier geldt:
De coalitiepartijen vinden het niet verantwoord om in financieel zware
niet meer, maar beter.
tijden te investeren in de ontwikkeling van een nieuwe sporthal in Breda. De opdracht aan het college is om het bestaand Gemeentelijk
Evenementen
Sportcentrum (De Scharen) zodanig aan te passen dat deze voldoet
Evenementen zetten Breda (inter)nationaal op de kaart. Breda heeft
aan de voorgeschreven veiligheidseisen, zodat de Bredase scholen
behoefte aan een modern en effectief evenementenbeleid. In januari
de komende jaren gebruik kunnen blijven maken van deze sporthal.
15
@breda >>
veilig @breda Bredanaars moeten zich thuis en veilig voelen. Alleen met een veilig
in het werkgebied van de stadsmarinier. De stadsmarinier heeft een
gevoel, kun je optimaal genieten van je vrijheid. Als er één taak is die
eigen toegewezen werkgebied en werkbudget. Acht stadsmariniers
bij de (gemeentelijke) overheid thuishoort, is dat de zorg voor
kunnen volgens de coalitie de hele gemeente goed bedienen.
veiligheid. De gemeente zet stevig in op veiligheid, maar kan en wil deze taak niet alléén op zich nemen. Samenwerking met politie en
Het tegengaan van illegale drugshandel en daarmee samen-
Openbaar Ministerie ligt voor de hand, maar ook van inwoners,
hangende activiteiten wordt geïntensiveerd. De uitvoering van het
ondernemers en andere partners verwachten we een actieve
vastgestelde beleid wordt waar mogelijk versneld ter hand genomen.
bijdrage. Er komt een nieuwe portefeuille integrale Toezicht, Handhaving en Ondernemers, gemeente en politie werken samen aan veilige
Preventie, die wordt ingevuld door de eerste loco-burgemeester.
winkelgebieden en bedrijventerreinen in Breda door inzet op het
Op deze manier zal in nauwe samenwerking met de burgemeester
Keurmerk Veilig Ondernemen. Deze effectieve samenwerking werpt
het aanvullend lokaal veiligheidsbeleid bestuurlijk verder versterkt
haar vruchten af en wordt dan ook voortgezet en waar mogelijk
worden.
uitgebreid. De veiligheid in Breda wordt bevorderd door nauwe samenwerking met inwoners en organisaties. Die kennen tenslotte hun eigen woonomgeving het beste. Zinvolle burgerinitiatieven worden ondersteund. De wijk- en dorpsraden worden actief betrokken bij het opstellen van wijkveiligheidsplannen. Er wordt onverminderd ingezet op openbare orde en veiligheid. Onacceptabele overlast, bijvoorbeeld drugsoverlast, wordt actief tegengegaan. De politie moet zichtbaar en aanspreekbaar zijn. Gemeentelijke toezichthouders hebben een centrale rol. Deze coalitie kiest voor meer focus op veiligheid. Dat doen we met het aanstellen van stadsmariniers, die verbinden én handhaven. De wethouder verantwoordelijk voor integrale Toezicht, Handhaving en Preventie zal de uitvoering ter hand nemen om de stadsmariniers te laten functioneren. Samen geven zij vorm aan de rol van de stadsmariniers, die wars van bureaucratie gericht is op een optimale slagkracht. Deze slagkracht is nauw verbonden met de samenwerking met verschillende partijen
17
@breda >>
groen@breda Breda staat bekend om haar groene karakter. De natuurgebieden
Iedereen is zich bewust van de klimaatveranderingen. Er zijn steeds
rond de stad en de vele parken en plantsoenen maken de stad
meer signalen dat ons huidige energieverbruik één van de belang
aantrekkelijk. Een mooi buitengebied heeft ook een belangrijke
rijkste oorzaken is. Daarnaast zijn energiebesparing en transitie van
economische waarde. Naast een goed ingerichte, goed onder
fossiele brandstoffen naar groene energie een bittere noodzaak,
houden en schone buitenruimte zijn een gezonde leefomgeving
gezien de beperkte voorraad fossiele brandstoffen. We beseffen dat
en milieu belangrijke vestigingsfactoren voor bewoners en (internatio
we anders moeten omgaan met energie. De klimaatverandering staat
nale) bedrijven. Daarom reserveert de coalitie investeringsmiddelen
op de politieke agenda in Breda. Met de bouw van een biomassa
voor het onderhoud van de buitenruimte.
centrale financieren we onze ambitie om in 2044 klimaatneutraal te zijn.
Een goede leefomgeving is een voorwaarde voor iedere zichzelf
Op de verkeers- en vervoersagenda hebben de fiets en het HOV een
respecterende gemeente. Ook hiervoor geldt dat de lokale overheid
belangrijke prioriteit. Ook de verkeerseffecten van binnenstedelijk
voor deze taak bij uitstek aan zet is. Een schoon en heel Breda, daar
bouwen verdienen de aandacht.
zetten we op in. Het is dan ook van belang dat het beheer en onderhoud van de openbare ruimte tenminste op het huidige
Natuurontwikkeling en ecologische verbindingen versterken het
kwaliteitsniveau gehandhaafd blijft.
Bredase buitengebied. Projecten als het Landschapspark Oosterhout-Breda en de Landschapsecologische zone in
Uitbreiding van de glastuinbouw in het buitengebied rond Prinsenbeek
De Rith worden gefinancierd uit het Groenfonds
is niet wenselijk. Een uitzondering wordt gemaakt voor bedrijven die reeds in dat gebied gevestigd zijn, mits een ruimte-beslag van 4 ha. per bedrijf niet wordt overschreden en de glasbouw landschappelijk zodanig wordt ingepast dat het zo min mogelijk storend is in het gebied. Voor grootschalige glastuinbouw zijn andere gebieden in de provincie Noord-Brabant aangewezen. We houden het Groenfonds in stand om duurzaam te investeren in onze groene ruimte en daarmee de aantrekkelijkheid van het buitengebied van Breda te handhaven en te verstevigen.
19
@breda >>
samen @breda We zijn in Nederland, ook in Breda, de afgelopen jaren steeds meer
We geven onze burgers meer eigen verantwoordelijkheid en moeten
gaan verlangen van de overheid. Als we een tegenvaller ervaren,
dus ook voorzieningen durven te versoberen en bepaalde taken op
bijvoorbeeld op het gebied van zorg, verwachten we meteen een
een verantwoorde manier los te laten. Voor diegenen die echt niet in
oplossing. We eisen de hoogste kwaliteit tegen de laagste prijs.
staat zijn om mee te doen, heeft de gemeente een degelijk sociaal
Onze eigen verantwoordelijkheid blijft vaak in de schaduw.
vangnet. De hierboven beschreven benadering leidt tot een herziening
Het is nodig om terug te gaan naar de kernvraag: Wat willen we,
van de Maatschappelijke Visie.
welke zorgvraag hebben onze inwoners, wat hebben zij echt nodig aan ondersteuning en hoe kan de overheid hen daarin zoveel
De maatschappelijke (welzijns)instellingen in onze stad moeten in
mogelijk tegemoetkomen, aansluitend bij de kracht die mensen en
deze tijd van bezuinigen ook kritisch kijken naar de eigen rol en
hun omgeving zelf hebben. Dit vraagt om een andere mentaliteit. Niet
ambities. De komende jaren willen we alleen subsidie verstrekken
langer lost de (lokale) overheid alle zorg- en welzijnsvraagstukken
aan instellingen die optimaal samenwerken met partners aan het
op. Meer en meer wordt een beroep gedaan op de eigen verantwoor
bereiken van de beoogde maatschappelijk doelen.
delijkheid, de sociale omgeving en zelf geïnitieerde collectieve oplossingen. Het is tijd voor een nieuw welzijnsbeleid.
De coalitie wil voortgang boeken met de realisatie van het Stedelijk Kompas. Onderdeel daarvan is de oprichting en exploitatie van een
Mensen zijn creatief en vindingrijk. De sleutel voor verandering ligt
sociaal pension voor de opvang van dak- en thuislozen.
bij mensen zelf en de keuzes die zij maken. Verlangens en mogelijk
Voor de investering wordt een beroep gedaan op de vrijvallende
heden van mensen zelf staan centraal. Vrijwilligers en verenigingen
GSB-middelen 2005-2009. De kosten van de zorg worden gefinancierd
vormen daarin belangrijke sociale schakels. Breda wil op hen
vanuit de AWBZ-middelen, de organisatiekosten worden gedekt uit
nadrukkelijk een beroep doen. De overheid moet zorgen voor een
de rijksgelden voor maatschappelijke opvang.
gelijke startpositie voor iedereen. Daarbij hebben we aandacht voor de verschillende fases in de levensloop van inwoners, van jongeren,
Voor wat betreft het armoedebeleid wordt de 110%-grens voor
jonge gezinnen tot de zorg voor ouderen in het beleid ‘Geschikt
voorzieningen en kwijtscheldingen gehandhaafd.
Wonen voor Iedereen’. Integratie van mensen heeft als belangrijkste voorwaarden voor Deze nieuwe benadering gaat uit van een getrapte opbouw in de
succes het volgen van onderwijs, het beheersen van de Nederlandse
verantwoordelijkheden:
taal en het hebben van een baan. Aanvullende activiteiten gericht op sociale cohesie en participatie behoren tot de verantwoordelijkheid
1 Mensen zorgen voor zichzelf,
eigen sociaal netwerk gebruiken
2 Mensen zorgen voor elkaar, mantelzorg, verenigingsleven
van het individu en de particuliere samenleving. Voor het inlopen van achterstanden bij mensen richt de gemeente zich op onderwijs, taal en werk.
3 Collectieve voorzieningen alleen waar nodig 4 Professionele inzet van de overheid als achtervang en sluitstuk
21
@breda >>
zuinig @breda
investeringen en bezuinigingen 2010-2014
In de afgelopen jaren was er financieel veel mogelijk: de van verschil
Het financieel perspectief voor komende jaren staat onder druk.
lende kanten groeiende inkomsten konden worden gebruikt om aan
Het tekort voor komende jaren, zoals gepresenteerd bij de begroting
veel wensen uit politiek en stad tegemoet te komen. De bezuinigingen
2010, is als gevolg van rijksmaatregelen opgelopen tot € 5,8 miljoen
op het Gemeentefonds, lage rentes en een stagnerende bouw- en
De omvang van nieuwe rijksbezuinigingen tot en met 2014 wordt
woningmarkt brengen Breda echter in een ander financieel vaarwater.
vooralsnog geraamd op € 20 miljoen Daarnaast zullen incidenteel
Waren beleid en bestedingen voorheen op economische groei
gefinancierde beleidsinitiatieven van afgelopen jaren gecontinueerd
berekend, nu moet dat forse krimp zijn.
dienen te worden. Hiervoor trekt de coalitie een bedrag uit van
De coalitie kiest daarbij voor een solide, sober en behoedzaam
€ 2 miljoen.
financieel beleid,met als uitgangspunt: niets uitgeven dat er niet is en van incidentele financiering naar structurele oplossingen. Dat vereist
De omvang van de taakstelling waarvoor deze coalitie zich ziet
een extra bezuiniging, noodzakelijk om in de toekomst de weg vrij te
gesteld bedraagt daarmee ca. € 28 miljoen. Dit vraagt om maatregelen.
maken voor nieuwe initiatieven.
Om de komende bestuursperiode ook financieel solide af te sluiten zal de coalitie hiervoor structurele maatregelen nemen. Maatregelen
Een solide beleid op basis waarvan de gemeente haar financiën
waarvan het financieel effect ook doorwerkt in de periode ná 2014.
permanent op orde heeft met een sluitende begroting, een gezonde
Deze maatregelen zullen worden geëffectueerd door:
reservepositie, een tijdig opgestelde jaarrekening, een overzichtelijk,
1 Een bezuiniging van € 8 tot € 10 miljoen op de netto-kosten van
meetbaar, sluitend meerjarenperspectief en transparante financiële
de bedrijfsvoering van de gemeentelijke organisatie;
spelregels over hoe om te gaan met (de overheveling van) budgetten.
2 De uitvoering van de te vorm geven kerntakendiscussie die
De coalitie ziet het als een gezamenlijke verantwoordelijkheid van het
eveneens dient te resulteren in een kostenbesparing van
gehele college om de bezuinigingsopgaven te realiseren.
€ 10 miljoen; 3 De versobering van (uitvoering van) beleid op het beleidsterrein
De coalitie wenst de komende periode met een financieel gezonde basis te starten. De, mede als gevolg van de recessie ontstane tekorten op aangekochte gronden binnen het Grondbedrijf zal bij de jaarrekening 2009 worden gecorrigeerd. De hiervoor benodigde
van maatschappelijke ontwikkeling dient een besparing van € 5 miljoen op te leveren; 4 Door intensivering van arbeidsparticipatie wil deze coalitie een bedrag van € 5 miljoen besparen.
financiële dekking in de orde van grootte van ca. € 45 miljoen. zal plaatsvinden ten laste van (bestemmings-)reserves en eventuele
Ondanks de bezuinigingen vraagt de stad ook om investeringen.
overige middelen uit de jaarrekening 2009. Hiertoe zal een herinrich
In het financieel meerjarenperspectief blijft hiervoor het bedrag van
ting van de gemeentelijke reserves plaatsvinden met als uitgangs
€ 50 miljoen voor de periode 2010-2014 gehandhaafd. Verhoging
punt een thematische duiding naar fysiek, sociaal en overig.
van dit beschikbare volume zal worden nagestreefd door intensief in te zetten op het verkrijgen van Europese subsidies, rijkssubsidies en provinciale subsidies, maar ook door nauwe samenwerking met maatschappelijke partners.
23
zuinig @breda
Deze coalitie zet nadrukkelijk niet de nog beschikbare belastingruimte
Prioritaire investeringen en andere beleidsimpulsen
in om zo de financiële opgave van de gemeente af te wentelen op inwoners en ondernemers. Uitgangspunt is dat verbruikersbelasting
In het financieel meerjarenperspectief volgens de begroting
zoals riool- en afvalstoffenheffing daadwerkelijk kostendekkend zijn,
2010 is voor de jaren 2011-2014 voor nieuw beleid en onontkoom
zonder kunstmatige compensatie uit de algemene middelen.
bare uitgaven in totaliteit een bedrag opgenomen van € 1,7 miljoen
Wanneer deze twee heffingen, riool- en afvalstoffenheffing, samen een
structureel. Voor onvoorziene uitgaven is een bedrag opgenomen
verhoging van de algemene lokale lasten teweeg brengen wordt
van jaarlijkse (eenmalig) € 385.000.
gezocht naar mogelijkheden dit via de OZB in deze coalitieperiode te
Daarnaast is voor investeringen voor de periode 2011-2014 een
compenseren. Het reële OZB tarief wordt niet verhoogd in deze
investeringsvolume beschikbaar van € 50 miljoen (4 x € 12,5 miljoen
bestuursperiode.
per jaar).
Samenvatting financieel meerjarenperspectief 2010-2014 met een uitloop naar 2018
De coalitie kiest ervoor om op voorhand niet de in totaliteit beschik
Financieel perspectief 2010-2014 volgens de laatst vastgestelde begroting 2010 Effecten rijksmaatregelen volgens de november circulaire 2009
-/- € 4,9 mln.
(onder andere rijkssubsidies, leges en derge
Voor de bestuursperiode 2010-2014 worden de volgende prioritaire investeringen en beleidsimpulsen vastgesteld:
-/- € 0,9 mln.
Ingeschatte rijksbezuinigingen 2010-2014 en daling van specifieke gemeentelijke inkomsten
bare financiële middelen in te zetten en zo flexibiliteit in te bouwen.
-/- € 20,0 mln.
Verkeer en vervoer
€ 11,0 mln.
Hoogwaardige Openbaar Vervoer (HOV)
€ 4,0 mln.
Achterstanden in onderhoud en investeringen buitenruimte
€ 4,5 mln.
Revitaliseren Gemeentelijk Sportcentrum (De Scharen)
€ 2,0 mln.
Impuls breedtesport
€ 3,0 mln.
Stadsmariniers
€ 2,0 mln.
Revitalisering bedrijventerreinen
€ 6,8 mln.
Dinalog (logistiek topinstituut)
€ 1,0 mln.
Evenementen
€ 2,0 mln.
lijke) met een uitloop naar 2018 Structureel maken van incidenteel gefinancierde beleidsintensiveringen uit de begroting 2010 Totaal te verwachten
-/- € 2,0 mln.
-/- 27,8 mln.
Te treffen maatregelen 2010-2014 met een uitloop naar 2018 1
een bezuiniging op de netto kosten van de bedrijfsvoering van de gemeentelijke organisatie
2
de uitvoering kerntakendiscussie
3
versobering van (uitvoering van) beleid op
€ 8 – € 10 mln. € 10 mln.
het beleidsterrein maatschappelijke 4
ontwikkeling
€ 5 mln.
intensivering van arbeidsparticipatie
€ 5 mln.
Totaal noodzakelijk geraamde bezuinigingen en maatregelen
€ 28 tot 30 mln.
Kwaliteitsverbetering bibliotheekvoorziening
€ 1,0 mln. *)
Dienstverlening klantcontactcentrum
€ 0,5 mln. *)
*) tegenover deze investeringen staan kostenverlagingen c.q. inkomstenverhogingen
Wij vragen het college bovenstaande investeringsprioriteiten en beleidsimpulsen te betrekken bij de begroting 2011 en volgende
Wij vragen het college om bij de Begroting 2011 en de Kadernota 2012 met een nadere uitwerking te komen.
Coalitieakkoord Breda 2010-2014
jaren.
zuinig @breda
25
@breda >>
DOEN @breda
duidelijke opdrachten aan het nieuwe college, die vervolgens door
werken@breda
de raad moeten worden goedgekeurd. Vorm van de voorstellen zal
9 Het dienstverleningsniveau aan ondernemers met één loket te
De ambities in dit coalitieakkoord zijn niet vrijblijvend. Het zijn
zodanig zijn, dat de raad zoveel mogelijk eigen keuzes kan maken. Bij de takendiscussie zal de raad in nauwe samenspraak met het college het proces met de stad zelf vormgeven.
handhaven. 10 Als wethouder binnenstad de relatie met ondernemers te verbeteren. 11 Deregulering en een dienstbare uitvoering van regelgeving door
De coalitie draagt het college op:
te zetten. 12 Maximaal in te zetten op een regionaal arbeidsmarktbeleid.
BESTUUR@breda
13 Maximale inspanning te leveren op het principe: ‘iedereen kan
1 Een meerjarenprogramma 2010-2014 ontwikkelen met meetbare
14 Ondernemerschap en bedrijvigheid in wijken te stimuleren, met
prestaties en een perspectief tot 2018, gebaseerd op de in dit
iets, iedereen doet iets’ met als doel een besparing van 5 miljoen euro te realiseren. differentiatie in bedrijfslocaties.
akkoord beschreven hoofdlijnen, kaders en voorstellen.
15 De bestaande plannen voor herstructurering en revitalisering van
2 De gemeentelijke dienstverlening om te buigen van aanbod
bedrijventerreinen uit te voeren en te voltooien. Hiervoor is ook
gericht naar vraaggericht. Breda moet aan de norm van het landelijk programma Antwoord © gaan voldoen. 3 Een reductie van de kosten op de bedrijfsvoering van de gemeentelijke organisatie te realiseren van een bedrag tussen de 8 en 10 miljoen euro in deze bestuursperiode. 4
De externe oriëntatie van het college en de ambtelijke organisatie
een investeringsimpuls opgenomen. 16 Zo snel mogelijk het betaald parkeren buiten winkelopeningstijden af te schaffen op een aantal buitenterreinen, waaronder het Chasséveld. 17 Zo snel mogelijk de winkelopeningsstelling op zondagen mogelijk te maken.
te intensiveren. 5
Nieuwe spelregels op te stellen voor het verstrekken van subsidie.
leren@breda 6 Het concept Brede School verder te ontwikkelen in samenwerking met (nieuwe) partners uit de stad. 7 De universitaire ambities van het hoger onderwijs te ondersteunen en een gezamenlijke agenda op te stellen om een volwaardige academische koepel te realiseren. 8 Een strategisch onderwijshuisvestingsplan op te stellen, waarbij het budget voor huisvesting van het basisonderwijs met randvoor waarden wordt doorgedecentraliseerd naar de schoolbesturen.
wonen@breda 18 Zich bij de stedelijke herprogrammering te baseren op de volgende denkrichtingen: • Programmering woningbouw herzien; prioriteit geven aan het aantrekken, binden en behouden van jongeren en midden inkomens. • Wijkontwikkeling als onderdeel van de stedelijke herprogrammering. • Niet bouwen ten noorden van de Bredestraat en in Lijndonk-Tervoort. • Locatie Langendijk van het Amphia Ziekenhuis toevoegen aan de ontwikkelingslocaties.
27
doen @breda
• Aandacht voor transitiebeheer. • Via Breda als de belangrijkste toekomstige ontwikkelings-
groen@breda
locatie voor wonen en werken en toekomstige clusterlocatie voor onderwijs en kennis. • Aandacht voor grondgebonden woningen met een buitenruimte, volgend op de marktvraag. • Gedifferentieerd bouwen. 19 De mogelijkheden om woningen te bouwen voor particulieren en/of collectief opdrachtgeverschap te vergroten. 20 De investeringsmogelijkheden van corporaties voor de realisatie van betaalbare woningen voor de verschillende sociale groepen te maximaliseren. 21 Het huidige aanbod van sociale huurwoningen te maximaliseren door uitstel en/of afstel van huidige sloopplannen.
32 Een investeringsplan te ontwikkelen voor het beheer en onder houd van de stad met een uitvoeringstermijn tot 2018. Prioriteit komt te liggen bij het beheer en onderhoud van openbaar groen, verlichting en verharding van wegen. 33 Het Groenfonds in te zetten voor natuurontwikkeling. 34 De klimaatnota budgettair neutraal uit te voeren. 35 De ontwikkeling van de biomassacentrale verder te onderzoeken, samen met partners. 36 Meer aandacht te geven aan de infrastructuur voor de fiets en het HOV, als onderdeel van de verkeers- en vervoersagenda. 37 Geen verdere verstening in en rond het Mastbos en het Markdal.
22 De mogelijkheden te vergroten voor lagere inkomensgroepen om een eigen woning te kopen of via vormen tussen huur en koop te werken aan de ontwikkeling van hun eigen wooncarrière. Sociale koop gaat boven sociale huur.
samen@breda 38 De huidige Maatschappelijke Visie te herzien.
leven@breda 23 De bestaande exploitatiebudgetten voor cultuur te handhaven; binnen deze budgetten een structurele financiering te vinden voor de nu ongedekte ambities. 24 Het cultuurbeleid te verbinden met erfgoed, monumenten en architectuur. 25 De ambitie BrabantStad als Culturele Hoofdstad van Europa in 2018 vast te houden. 26 Uitgangspunten te formuleren voor het evenementenbeleid die gekoppeld zijn aan citymarketing.
39 Voorstellen te ontwikkelen gericht op versobering (van uitvoering) van beleid op de domeinen Maatschappelijke Ontwikkeling, indicatief 5 miljoen euro tot en met 2014, die aansluiten bij de nieuwe visie die uitgaat van de getraptheid in verantwoordelijk heden. 40 Het Stedelijk Kompas onverkort uit te voeren, met als onderdeel een modern pension voor dak- en thuislozen. 41 Voorstellen te formuleren om de BredaPas te versoberen, met als uitgangspunt dat de BredaPas vooral aan kinderen ten goede moet komen. 42 Het huidige percentage van 110% van de langdurigheidstoeslag te handhaven, maar wel de uitvoering te versoberen.
27 Een financieringsplan Sport op te stellen, zodat tot een structurele financiering van sport kan worden overgegaan. 28 Gemeentelijk Sportcentrum (De Scharen) aan te passen zodat deze voldoet aan de voorgeschreven veiligheidseisen en gebruikt kan worden door scholen.
zuinig@breda 43 De in dit akkoord geformuleerde bezuinigings- en investeringsop gaven te realiseren.
veilig@breda
44 De verbruikersbelastingen zoals riool- en afvalstoffenheffing
29 De nieuwe functie van stadsmarinier vorm en inhoud te geven en
45 Wanneer de riool- en afvalstoffenheffing samen een verhoging
deze functie te implementeren in de gemeentelijke organisatie. 30 De portefeuille Toezicht, Handhaving en Preventie in te richten in nauwe samenwerking met de burgemeester. 31 Samen met de wijk- en dorpsraden wijkveiligheidsplannen op te
daadwerkelijk kostendekkend te maken, zonder kunstmatige compensatie uit de algemene middelen. van de algemene lokale lasten teweeg brengen, te zoeken naar mogelijkheden om dit via de OZB in deze coalitieperiode te compenseren. 46 Het reële OZB tarief niet te verhogen in deze bestuursperiode.
stellen, met doelstellingen en concrete acties en afspraken. 47 De in dit hoofdstuk genoemde opdrachten uit te werken in een collegeprogramma met helder gedefinieerd tijdspad. Coalitieakkoord Breda 2010-2014
doen @breda
29
doen @breda De coalitiepartners:
Fractie VVD
Fractie CDA
Fractie D66
Fractie GroenLinks
Klaas Dijkhoff
André Lips
Saskia Boelema
Selçuk Akinci
@breda >>
Bronnen Dit coalitieakkoord is mede geïnspireerd op: – Overdrachtsdocument - gemeente Breda – Strategisch Manifest - Netwerk Strategisch Beraad Breda – Trends en Ontwikkelingen - gemeente Breda / Nicis Institute – Verloofd - Samenwerkende 19 West-Brabantse gemeenten – Sociaal Bezuinigen - advies van de Raad voor Maatschappelijke Ontwikkeling – Visie Arbeidsmarktbeleid 2009-2015 – www.vng.nl/bezuinigingen
@breda >>