Agenda
Concreet
Studiedagen
Cursussen
Opinie
Mededelingen
3
BV Nieuws Veel cursussen in september bij de Betonvereniging jaargang 2015 | augustus, nummer 3
INHOUD
7
30
13
Agenda
2
Concreet
5
Studiedagen
6
Betondag
11
Cursussen
16
Mededelingen
13/30
Aangesloten organisaties
Agenda Bijeenkomst VKNBB – Vrouwen Kennis Netwerk Betonbouw 2-9-2015 Betonvereniging Gouda
Studiedag Bouwbesluitdeskundige 24-9-2015
Symposium Beton en Funderingen 9-9-2015
Docentendag 24-9-2015
Steengoed en Duurzaam 8-10-2015 MADE Center in Tilburg Niet-constructief beton (BFBN) 17-9-2015
Seminars over nieuwe CUR-Aanbeveling 118 Betonreparatie 13-10-2015 NoordNederland 14-10-2015 MiddenNederland
Foto voorzijde: Pieters Bouwtechniek Betonprijs 2013
2
BV-Nieuws | jaargang 2015 | augustus, nummer 3
15-10-2015 ZuidNederland Betonprijsdiner 18-11-2015 Burgerzaal Stadhuis Rotterdam Betondag 19-11-2015 De doelen Rotterdam
39
BV-NIEUWS 2015
Beton en Funderingen: 2 gescheiden werelden? Het eerste antwoord dat hierbij waarschijnlijk te binnen schiet is: “Natuurlijk niet!” De meeste funderingen zijn immers betonconstructies, of het nu palen of poeren zijn. Maar als we dieper inzoomen dan kunnen we toch vraagtekens plaatsen of er in de praktijk voldoende interactie is tussen enerzijds de betontechnologen en betonconstructeurs en anderzijds de geotechnici en funderingsaannemers. Op diverse raakvlakken kan van beide kanten de samenwerking in kennis en ervaringen worden verbeterd. Gescheiden werelden De afstand is de laatste decennia eerder groter geworden dan verkleind. De vakgebieden zijn natuurlijk specialistischer geworden, maar misschien ligt de oorzaak nog meer door de structuur van normen en voorschriften. Op normengebied is de onderlinge betrokkenheid zeker lastiger gemaakt, omdat dit nu door het CEN wordt gestructureerd. Naast het feit dat nationale culturen en inzichten moeten worden verenigd, heeft dit ook op organisatorisch vlak tot een systeem van hokjes en vakjes geleid. Technische commissies met hieronder één of meerdere werkgroepen worden bemand door respectievelijk nationale vertegenwoordigers en nationale experts. Deze worden voor Nederland via het NEN aangemeld. Op nationaal niveau worden vervolgens vaak spiegelcommissies gevormd om de vertegenwoordigers en experts te ondersteunen. De kans dat mensen vanuit de 2 genoemde werelden in één groep zitten is in al deze groepen niet groot. Ook binnen de NEN zelf kennen we normcommissies met specifieke vakgebieden, voor beton en funderingen georganiseerd in een verschillend cluster. Ook het zoeken van contact over onderwerpen waar een overlap in belangen zit, zal niet snel gebeuren. Daarvoor is het aantal raakvlakken vaak te gering en inzet van expertise is meestal vrijwilligers werk, dus is de tijd beperkt. Kortom, de werelden zijn nu meer gescheiden dan voorheen. En dat dit niet optimaal is mag duidelijk zijn
NEN 6724 Een voorbeeld hierin is de NVN 6724. Ooit kenden we de NEN 3880: “Voorschriften Beton VB 1974/1984”, met in deel K bepalingen voor in de grond gevormde grondverdringende palen van grindbeton. Na 1995 is er een afstemming gedaan tussen de NEN 6720 (TGB 1990 en VBV 1990), NEN 3880 en de in 1989 uitgebrachte ontw.NEN 6724 wat resulteerde en in de definitieve NEN 6724. Dit document gaf eisen voor in de grond gevormde funderingselementen van beton of mortel, zowel constructieve, betontechnologische en uitvoeringstechnische. Maar toen kregen we te maken met het CEN en mochten er geen nieuwe definitieve normen meer worden gepubliceerd. Regelgeving gebaseerd op de actuele praktijk voor in de grond gevormde funderingselementen en in Nederland tot stand gebracht tussen de 2 werelden, was daarmee niet meer mogelijk. Het is daarmee
gebleven bij een niet officiële versie, de NVN 6724. Een duidelijk gemis, zeker omdat die paalsystemen in Nederland veel worden toegepast vaak in ander landen minder bekend zijn en dus minder aandacht krijgen. In Europa kennen we een heel stelsel van normen, zoals ontwerpnormen, materiaalnormen, uitvoeringsnormen, beproevingsnormen, etc. Tot voor kort kenden de uitvoeringsnormen van geotechnisch werk voorschriften t.a.v. betonsamenstelling en eigenschappen. Deze zijn hier echter vorig jaar uit verwijderd en overgenomen in de EN 206, annex D. Op zich prima om specificaties voor betonmengsels, de eigenschappen en de uitvoering voor alle betontoepassingen in één standaard te vatten. Het gevaar is wel dat bij een revisie van deze norm geen betrokkenheid wordt gevraagd van specialisten uit de funderingswereld. Daarvoor is de toepassing van beton in funderingen relatief te klein, te specialistisch of te onbekend. Maar daarom minder belangrijk?
Praktijkkennis Wat weten we nu eigenlijk van stromingspatronen bij het storten van palen of diepwanden, vrijvallend in een grote diameter casting of middels een tremie-buis onder een steunvloeistof? Hoe beïnvloeden we op juiste en afdoende wijze de mate van zelfverdichting en de stabiliteit tegen ontmenging en bleeding? Welke eisen stellen we hieraan en hoe kunnen we dit meten? Binnen de funderingswereld was hierover veel praktijkkennis beschikbaar, wat heeft geleid tot specifieke eisen aan het beton in de uitvoeringsnormen. Maar deze eisen zijn minimaal 20 jaar ongewijzigd gebleven, terwijl de ontwikkelingen in betontechnologie en van diverse producten bij de leveranciers aanzienlijk zijn geweest in die tijd. Er zal dus door de 2 werelden moeten worden geïnvesteerd in onderzoek om de 2 werelden beter bij elkaar te krijgen. Het feit dat we een funderingspaal niet kunnen zien, betekent immers niet dat de kwaliteit ervan minder belangrijk is. Sterker nog; een goed fundament vormt de basis van elke constructie. In de praktijk worden we bij funderingspalen gelukkig nauwelijks geconfronteerd met problemen als gevolg van onvolkomenheden in het beton. Voor palenwanden en diepwanden ligt dit anders. Deze graven we immers uit tot soms grote diepte en de wan-
3
den hebben een grond- en waterkerende functie. Op diverse projecten zijn daarbij ernstige incidenten opgetreden met zeer grote gevolgen. De oorzaak hiervan ligt vaak niet direct bij het toegepaste betonmengsel, maar aannemelijk is dat bij meer kennis en hierop aangepaste mengseleigenschappen het risico verlaagd zal worden. Het tij lijkt echter te keren ofwel de 2 werelden worden weer naar elkaar toegetrokken. Bij het programma Geo-Impuls en de TU Delft vakgroep Geotechniek is dit enige jaren geleden al onderkend. Dit leidde tot de promotie-onderzoeken van Jan van Dalen en Rodriaan Spruit, respectievelijk . naar “Modellering van betonstromen in diepwanden” en “Ontwikkeling van meetprocedures voor het monitoren van imperfecties in diepwanden”.
Europese federatie van funderingsaannemers (EFFC) In 2014 is er door de Europese federatie van funderingsaannemers (EFFC) een initiatief genomen om tot een richtlijn voor Beton in Funderingen te komen. Het doel is om inzicht te geven welke eigenschappen van verse beton belangrijk zijn onder de verschillende verwerkingcondities, hoe deze te beïnvloeden zijn vanuit de samenstelling en hoe dit ook te testen is. In dit programma participeren deelnemers uit meerdere Europese landen en dit jaar zijn hier ook specialisten uit de Verenigde Staten bij aangesloten. De commissieleden bestaan niet alleen uit (beton)specialisten van funderingsaannemers, maar ook van gerenommeerde adviesbureaus en uit de betonindustrie. Vanuit Nederland participeren BAM, SGS Intron en Volker Staal
4
BV-Nieuws | jaargang 2015 | augustus, nummer 3
en Funderingen. Op dit moment wordt alle bestaande kennis gebundeld en verwerkt tot een eerste richtlijn. Komend 1,5 jaar zal met name door de TU München gericht onderzoek worden gedaan (bureau, laboratorium en praktijk) om de kennis te vergroten, zodat een 2e versie van de richtlijn een stap vooruit zal zijn. Mijn hoop is dat dit document gebruikt kan en zal worden door beide werelden als het tot een nieuwe revisie komt van een norm. Nog beter: dat dit document aanleiding geeft om elkaars werelden te bezoeken en samen te werken. Symposium “Beton en funderingen, 2 gescheiden werelden? Op 9 september kunnen we hier al een begin mee maken. De Betonvereniging organiseert dan samen met de NVAF het symposium “Beton en funderingen, 2 gescheiden werelden?”. -Ik geef toe de titel van dit stuk is dus zuiver plagiaat.Ik hoop de lezer nieuwsgierig te hebben gemaakt en te komen luisteren naar sprekers die hierover vanuit hun eigen invalshoek zullen ingaan. En dat dit mag leiden tot een goede discussie en nog betere samenwerking. Daarbij zullen er in de ochtend ook nog eens masterclasses worden gegeven. Deze masterclass is bestemd voor jong eproefeesionals tot 35 jaar. Zie de aankondiging verderop in dit nummer.
Rotterdam, Bartho Admiraal (Volker Staal en Funderingen BV en NVAF) Dagvoorzitter Symposium “Beton en funderingen”
BV-NIEUWS 2015
Con creet Voorspellen of Verkennen? In de afgelopen jaren is er ook binnen de bouwwereld veel veranderd. Het 3D-printen van een gebouw, plastic snelwegen en BIM ontwerpen zonder ontwerpers, wie had dit 5 jaar geleden voorspeld? Uiteraard heeft dit nu en in de toekomst ook veel invloed op onze Betonvereniging. Vragen als: ‘Zijn onze opleidingen nog actueel genoeg?’ of ‘Moeten we ons wel strikt blijven richten op het bouwmateriaal beton?’ moeten we met elkaar delen. Vanuit de BAC (BestuursAdviesCommissie) Verkenningsplatform hebben we de handschoen opgepakt om eind van dit jaar een Visie 2025 voor de Betonvereniging te presenteren aan het bestuur. Deze visie wordt momenteel opgesteld, waarbij het volgende al duidelijk wordt: • er zijn meer goed bruikbare bouwmaterialen dan alleen beton, maar als Betonvereniging willen we de duidelijke affiniteit met beton wel behouden; • onze opleidingen staan hoog aangeschreven en voorzien zeker in een behoefte, maar het is niet onze drijfveer om de rol van het reguliere onderwijs over te nemen; • de Betondag is een belangrijk bindend element van onze vereniging, maar als leden de Betonvereniging alleen associëren met de Betondag doen we het niet goed genoeg; • we mogen er in de toekomst niet zonder meer van uitgaan dat publieke opdrachtgevers de Betonvereniging blijven ondersteunen met menskracht en financiële middelen. Oftewel: Een interessant spectrum van ontwikkelingen, vragen en onzekerheden waarin we een gedragen Visie 2025 proberen te schetsen. Wat mij betreft is 1 ding zeker: echt goed voorspellen hoe onze wereld er over 10 jaar uitziet, kunnen we niet. Wel kunnen we met elkaar verkenningen uitvoeren en via goede gesprekken de rode draad ontdekken en draagvlak creëren. Ik daag u uit ook uw steentje bij te dragen door uw Visie 2025, of elementen daarvan, aan mij te mailen of met suggesties over het te volgen proces te komen. Ik ben benieuwd naar uw reacties! Jacco Buisman Voorzitter BAC Verkenningsplatform
[email protected]
5
St udiedagen
Bijeenkomst VKNBB – Vrouwen Kennis Netwerk Betonbouw Lezing / workshop met Esther Mollema Datum: woensdag 2 september 2015 Locatie: Betonvereniging Gouda 15:45 uur Ontvangst / inloop bij de Betonvereniging, Büchnerweg 3 te Gouda. 16.15 uur Welkom door Wiep van den Burg, adjunct directeur Betonvereniging 16:15 uur ‘Mindbugs’ door Esther Mollema, directeur Direction 18:00 uur Aperitief met aansluitend buffet 20:00 uur Einde bijeenkomst
Mindbugs Diversiteit in leiderschap binnen organisaties kan een krachtig concurrentievoordeel opleveren. Diverse teams zijn succesvoller en ze halen betere resultaten dan homogene teams. Maar waarom kost het organisaties zoveel moeite om diversiteit in leiderschap te realiseren? We kiezen toch allemaal de beste mensen in onze teams! Het antwoord is verrassend.
Nee, dat doen we niet. Mindbugs maken dat we niet in eerste instantie kiezen voor de beste mensen, maar een onbewuste voorkeur hebben voor mensen die op ons lijken. Esther Mollema: “Mindbugs spelen een grote rol bij het inrichten van de diversiteit. Want één van de geheimen van een succesvolle organisatie is het creëren van een werkomgeving waarin mensen op een goede, eerlijke en constructieve manier een dialoog met elkaar kunnen aangaan. Dus openheid en gelijkwaardigheid. Hoe diverser de teamsamenstelling is, hoe robuuster de dialoog binnen de organisatie zal zijn. Om die reden zou ik iedereen aanraden de Mindbugstest te doen.” Geef je op via de website of via de mail
[email protected]. De kosten voor deze bijeenkomst zijn € 25,-. Dit is inclusief een bijdrage voor de maaltijd.
9 september 2015, Reehorst te Ede Betonvereniging en NVAF organiseren, in samenwerking met SBRCURNET en KIVI afdeling Geotechniek
Beton en funderingen, twee gescheiden werelden?
2 KE/PE pnt.
Masterclass: 2 KE/PE pnt.
Ontmoeten en leren!
Onderwerpen zijn onder meer:
Op woensdag 9 september organiseren de Betonvereniging en de NVAF de studiedag Beton en Funderingen. Dit is een tweejaarlijks evenement waarin de funderingsbranche centraal staat. Er is gelegenheid om elkaar te ontmoeten en er is een verdiepend lezingenprogramma. Deze dag is een must voor alle geotechnici en funderingsbedrijven. Maar ook voor bouwers, constructeurs en opdrachtgevers is er veel praktijkervaring te halen! Tijdens de dag is er naast het congresdeel ook een expositieruimte en een debat tussen de gevestigde orde en young professionals uit de beton- en de funderingswereld.
• De ontwikkelingen in de betontechnologie gaan razendsnel. Er wordt enorm geïnnoveerd in mengsels (hoge sterkte, hoogvloeibaar, self healing), maar er wordt ook vernieuwd door nieuwe methoden van monitoring van bijvoorbeeld sterkteontwikkeling en toepassing van vezels. Wat zijn de belangrijkste ontwikkelingen en wat betekent dat bijvoorbeeld voor in de grond gevormde elementen? Bestaat er zoiets als duurzaam beton? Heeft de funderingsbranche eigenlijk wel voldoende kennis van de betontechnologische mogelijkheden of laten we daar mogelijkheden liggen? • Aardbevingen blijven een onderwerp dat onze bouw in beweging brengt. Hoe zit het met de interactie tussen een constructie en de fundering? Wat betekent de nieuwe regelgeving voor de funderingswereld? • Van spectaculaire projecten is vaak veel te leren. Hoe hebben ze het aangepakt, welke fouten hebben ze gemaakt? Tijdens de dag komen twee fantastische projecten aan de orde: de Kingdom towers in Djedda (het hoogste gebouw ter wereld is ook het diepste gebouw ter wereld) en de Ooster- >
Uitdagend programma met heel veel praktijkkennis De funderingswereld is permanent in beweging. De beste manier om goed te presteren is om goed op de hoogte te zijn van nieuwe ontwikkelingen. Dus zijn er veel praktijksprekers die hun eigen ervaringen met u delen. Daarnaast houden we u op de hoogte van internationale ontwikkelingen, zoals het laatste nieuws uit de Concrete Taskforce van de EFFC.
6
Studie middag:
BV-Nieuws | jaargang 2015 | augustus, nummer 3
St udiedagen
>
BV-NIEUWS 2015
weeltunnel bij Antwerpen: een dubbele afgezonken tunnel met enorme geotechnische uitdagingen. • Innovatieve bouwcontracten. D&C of zelfs DBM zijn voorbeelden van contractvormen waarbij de scheiding tussen ontwerp en uitvoering wordt geminimaliseerd. Een bouwer wordt dan verantwoordelijk voor zowel het ontwerp als de uitvoering. Maar een bouwer die meer wil moet ook meer kunnen. Welke contractvormen kennen we? En wat zijn nou precies de kansen en de valkuilen?
Beton en funderingen biedt: • De ontmoetingsplaats voor mensen uit de funderingswereld; • Alle trends en ontwikkelingen; o Aardbevingen o Innovatie in het materiaal beton o Spectaculaire projecten o Werken in het buitenland o Innovatieve contractvormen
Programma 09.30 - 12.00 uur Masterclass 12.00 uur Ontvangst studiedag Blok 1, 13.00 uur • Opening door dagvoorzitter Bartho Admiraal, Volker Staal en Funderingen • Betontechnologie; de ontwikkelingen gaan razendsnel!, Peter de Vries, Heidelberg • Beton en toeslagstoffen voor in de grond gevormde elementen, het laatste nieuws uit de Concrete taskforce EFFC, Michel Boutz, SGS-Intron BV • Beton en funderingen, twee gescheiden werelden? Debat in samenwerking met Jong NVAF. Blok 2, 15.30 uur • Aardbevingen, de fundering als doorgeefluik van trillingen?, Roel de Jong ABT|Wassenaar seismisch advies bv. • Interactie tussen gebouwontwerp en fundering?, Johan Galjaard, ABT BV • De Oosterweelverbinding in Antwerpen : volledige integratie van constructief en geotechnisch ontwerp om uitdagingen te overwinnen, Frank Kaalberg RO, Witteveen + Bos Raadgevende Ingenieurs BV • Foundation challenge in the dessert for the tallest building in the world, (Kingdom tower, Jeddah), Harald Heinzelmann BAUER Spezialtiefbau • Grondkerende oplossingen voor kademuren in Afrika: Bart van ’t Hek, Vanthek International BV Borrel en buffet, 17.30 - 19.00 uur
Masterclass voor young professionals! Speciaal voor young professionals organiseren we dit jaar een masterclass. Deze masterclass is gratis voor deelnemers aan de studiedag en wordt gegeven voorafgaand aan de studiedag zelf (van 09.30 tot 12.00 uur). Twee vooraanstaande professionals behandelen interactief (je wordt echt aan het werk gezet!) een onderwerp. Er is een maximale groepsgrootte van 20 personen, wees er dus snel bij. De onderwerpen waaruit gekozen kan worden zijn: • dr. ir. Almer van der Stoel (CRUX Engineering BV): valkuilen in het geotechnisch ontwerpproces. • mr. ing. Joost Merema (PRO6managers/Universiteit Groningen): innovatieve contracten kunnen je maken of breken. Meer informatie en aanmelden www.betonvereniging.nl
7
St udiedagen
Avondcollege Bindmiddelen Donderdag 1 oktober 2015 inloop met broodjes 18.00 uur 19.00 uur – 21.00 uur Locatie: Oude Station te Houten (waardering t.b.v. Constructeursregister: 1 KE/PE pnt)
Bindmiddelen in beton Avondcollege over ijzersterke alternatieve bindmiddelen. De laatste jaren is de aandacht voor “sustainable” beton sterk toegenomen. Met name de uitstoot van CO2 bij de productie en transport van betonspecie wordt hierbij bekeken. Naast deze uitstoot is ook de CO2-emissie van de grondstoffen belangrijk, omdat blijkt dat een groot deel van de CO2emissie van beton wordt veroorzaakt door de productie van portlandcementklinker en het transport van grondstoffen naar de centrale of de fabriek. Is het mogelijk om beton samen te stellen met een verlaagde CO2-emissie, zonder dat de eigenschappen van beton(specie) nadelig worden beïnvloed? En is het mogelijk om met alternatieve bindmiddelen de eigenschappen van beton zelfs te verbeteren?
Tijdens het avondcollege zal op deze vragen worden ingegaan. Allereerst zal de systematiek rondom het gelijkwaardigheidsprincipe worden uitgelegd. Dit gelijkwaardigheidsprincipe is in het Bouwbesluit opgenomen en in regelgeving vastgelegd. Vervolgens zullen de alternatieve cementerende bindmiddelen de revue passeren. Dit zijn achtereenvolgens gemalen gegranuleerde hoogovenslak (ggbs) en poederkoolvliegas. De wijze van winning en toepassing ervan worden uitgelegd, alsmede de voordelen en aandachtspunten bij het gebruik van deze materialen in beton en mortel. Het Avondcollege zal worden gehouden op 11 juni in Het Oude Station te Houten. Ontvangst is vanaf 18.00 uur met een boemellunch; het avondcollege zelf begint om 19.00 uur. De toegangsprijs bedraagt €150 voor BV-leden en € 195 voor niet-leden. Sprekers zijn: Nico Vonk, René Albers (beiden Orcem) en Angelo Sarabèr (Vliegasunie). Tijdens de colleges is er ruim voldoende tijd voor discussie met de sprekers.
Seminars over nieuwe CURAanbeveling Betonreparatie In september verschijnt CUR-Aanbeveling 118 ‘Specialistische instandhoudingstechnieken, repareren van beton’. Deze nieuwe Aanbeveling zal de vertrouwde CUR-Aanbevelingen 53, 54 en 55 vervangen. Ter introductie worden op 13, 14 en 15 oktober in de regio drie seminars georganiseerd voor opdrachtgevers, beheerders en andere geïnteresseerden. Met het verschijnen van CUR-Aanbeveling 118 wordt een belangrijke stap gezet in de ontwikkeling van een vernieuwende visie op betonreparatie. Zo worden reparaties voortaan ingedeeld in drie klassen, waaronder constructief betonherstel. Verder krijgt het denken in risico’s ook de nodige aandacht door eisen te stellen aan zowel de betonreparatie als het betonreparatiebedrijf. De nieuwe Aanbeveling vormt de verbindende schakel tussen de Nederlandse praktijk en de Europese normenserie 1504. De Aanbeveling heeft verder ook invloed op de bestaande BRL 3201.
Programma In vier lezingen vertellen betrokkenen over de achtergronden van de totstandkoming en het belang van CUR-Aanbeveling 118. Allereerst wordt uitleg gegeven over de verbanden tussen de nieuwe CUR-Aanbeveling en de uit maar liefst 10 delen bestaande normenserie NEN-EN 1504. Deze normen bestaan
8
BV-Nieuws | jaargang 2015 | augustus, nummer 3
al ruim tien jaar, maar worden tot op heden beperkt aangesproken. Dat komt mede door de plaats die CUR-Aanbevelingen 53, 54 en 55 in de Nederlandse praktijk innemen. Deze drie Aanbevelingen waren op punten gedateerd en behoefden aanpassing. Toegelicht zal worden hoe de CUR-Aanbeveling 118 de verbindende schakel vormt tussen de Nederlandse praktijk en de Europese normering.
Nieuw in betonreparaties In CUR-aanbeveling 118 wordt een geheel andere weg ingeslagen als het gaat om het beschrijven van betonherstel. In de eerste lezing worden deze nieuwe inzichten toegelicht. Een belangrijke nieuwe stap is bijvoorbeeld het indelen van reparaties in drie groepen: esthetische, technische en constructieve betonreparatie. Dit onderscheid is van belang voor opdrachtgevers, adviseurs en het uitvoerend bedrijf. Met name
St udiedagen
Cur sussen BV-NIEUWS 2015
Nieuw!!! Cursus Wapenen in de praktijk; start 4 maart
het opnemen van constructieve reparaties heeft de nodige sen worden gesteld? Tijdens de voordracht wordt hierop inwijzigingen tot gevolg. gegaan. Misverstanden kunnen ontstaan over testresultaten. Meer dan voorheen wordt in dit document gekeken naar ri- Zijn producttesten te vergelijken met keuringen in het veld? sico’s,voor uitgedrukt in gevolgklassen en dit in analogie met de Cursus tekenaars bij ingenieursbureaus, aannemers, overheid en prefab-betonindustrie. Eurocodes. Op basis van gevolgklassen wordt een relatie ge- Het CUR-effect op certificatieregelingen legd met bijvoorbeeld de noodzakelijke keuring en controle Het denken in gevolgen betekent ook aandacht voor borging en de kwalificatie van het uitvoerend bedrijf. Ook eisen aan van het proces. Al vele jaren zijn er talrijke bedrijven die gehet uitgevoerde werk zijn gekoppeld aan de gevolgen die falen certificeerd zijn op basis van BRL 3201 ‘Het toepassen van van de reparatie heeft. specialistische instandhoudingstechnieken voor betonconstructies’ en onderliggende URL’s. De nieuwe CUR-AanbeveConstructief herstel en de gevolgen voor de ling zal gevolgen hebben voor deze certificatieregelingen. Tijpraktijk dens deze lezing wordt dit onderwerp inhoudelijk besproken De nieuwe verdeling in drie reparatievormen stelt bijzondere en wordt ingegaan op nieuwe ontwikkelingen ten aanzien van eisen aan het onderzoek, de besteksfase/contractfase en de BRL 3201. uitvoering daarvan. Tijdens deze lezing wordt ingezoomd op vooral het constructief herstel of versterken. Ingegaan wordt Organisatie en aanmelding op de betekenis van een dergelijk herstel, de daarvoor benoGekozen is voor drie regionale bijeenkomsten in respectievedigde voorbereidingen en de bijzondere eisen die er gelden lijk Noord-, Midden- en Zuid-Nederland. Op deze wijze komt voor een succesvolle uitvoering. de benodigde informatie eenvoudig binnen ieders handbeHet doel van CUR-Aanbeveling 118 is het vereenvoudigen van reik. De opbrengst van de seminars zal worden aangewend contracten en het voorkomen van miscommunicatie. ‘Wat voor de verdere ontwikkeling van flankerende regelgeving op moet bekend zijn?’, ‘Welke afspraken zijn nodig?’, Hoe omdit gebied. schrijven we een betonreparatie deugdelijk in een contract?’ wekelijks Aanmelding voor één van de drie telkens seminars kan via www.beBij het wapeningsproces zijn verschillende partijen betrokken: op woensdag en worden afgesloten met een en ‘Wie doet wat?’, zijn vragen die uitvoerig aan bod komen. huiswerkopdracht. tonvereniging.nl.-->agenda ingenieursbureau, aannemer, wapeningscentrale en vlechtDeze opdracht wordt uiteraard de eerstOok voor kunt u Interactie bij de Betonvereniging tebedrijf. Ook toeleveranciers van o.a. prefab onderdelen en in- volgende lesmeer tot ininformatie detail behandeld. tussen docenten CE-keurmerk,spelen afwijkende op reparatieTel. 0182 532 289. mogelijk gestimuleerd! Halverwege stortvoorzieningen een rol.eisen Elke partij heeft zijn eigen enrecht. cursisten wordt zoveel producten ideeën en invulling van praktisch wapenen. In deze cursus bren- de cursus wordt een bezoek gebracht aan een wapeningslezing staat het teken vanwe demet relatie tussen het CE- centrale. datumDe cursus wordt plaats genDeze we deze ideeën bijin elkaar en laten praktijkvoorbeelafgesloten mettijdstip een examenopdracht. op reparatieproducten en de eisen die aan pro- Bij13voldoende oktober 2015 Noord-Nederland 13.00 – 17.00 uur denkeurmerk zien wat echt praktisch wapenen inhoudt. Bovendien wordt resultaat wordt een diploma verstrekt. ducten worden gesteld in de CUR-Aanbeveling. Een actueel 14 oktober 2015 Midden-Nederland 15.00 – 19.00 uur er door de cursisten veel geoefend. 2D of 3D: het resultaat moet thema, want mogen er wel andere, afwijkende of hogere ei- Cursuscurriculum 15 oktober 2015 Zuid-Nederland 13.00 – 17.00 uur 100% passend zijn! Het curriculum van de cursus is mede tot stand gekomen in een Achtereenvolgens is er aandacht voor het tekening kunnen le- brainstormsessie die samen met Stumico werd georganiseerd. zen, detailleren van wapening, de achtergrond van dekking en Aan deze brainstormsessie werd deelgenomen door experts van milieuklassen, nieuwe betonstaalcoderingen, Eurocode 2 en in ingenieursbureaus, aannemers, prefab-betonfabrikanten en te storten voegprofielen. Ook wordt kennis aangereikt van teke- wapeningscentrales. Duidelijk werd dat een tekenaar/modelning naar buigstaat, passing van de wapening in de betonvorm, leur minimaal een afgeronde HBO-opleiding Bouwkunde of denken in 3D (signaleren en oplossen van conflicten). Heel Civiele techniek nodig heeft om de communicatie met de conactueel zijn het toepassen van prefab wapening en het respec- structeur te kunnen voeren en met de 2D- dan wel 3D-software teren van arbo-eisen. Tot slot staan we stil bij de belangrijke om te kunnen gaan. Ook duidelijk werd dat waar voorheen 1 positie die de tekenaar/modelleur in het huidige bouwproces constructeur verschillende tekenaars bezighield, vandaag de woensdag 8 oktober 2015 13.00 uur – 18.00 uur dag 1 tekenaar verschillende constructeurs aanstuurt! inneemt.
Vooraankondiging
Steengoed en Duurzaam
www.scholz-benelux.com
in Tilburg De Locatie: cursus is MADE bedoeldCenter voor tekenaars bij ingenieursbureaus, aannemers, overheid en prefab-betonproducenten en bestaat invan samenwerking BFBN (BB&S, uit Studiemiddag 9 middag/avonden zes lesuren. De met lessen zijn twee-
BeST)
Pigmenten in elke vorm en verpakking Poeder | Compact | Granulaat | Slurry Kies voor kwaliteit en duurzaamheid met pigmenten van Scholz Benelux BV
Scholz Benelux BV Nude 54 D NL-6702 DN Wageningen
10
BV-Nieuws | jaargang 2015 | februari, nummer 1
scholz T +31 (0)317 61 70 44 T +32 (0)70 69 00 09
9
Vloeibare waterdichtingsoplossingen
Alsan PMMA harsen
Bruggen
Parkings
Specifieke toepassingen
Balkons & platte daken
Een grote variatie aan finishlagen, leverbaar in alle RAL-kleuren
Scan met de Ubleam app, beschikbaar op:
Troelstra & de Vries BV - Geeuwkade 21 - Postbus 2 - 8650 AA IJLST
10Tel: +31 (0)515-533 000 - Fax:BV-Nieuws | jaargang 2015 | mei, nummer 2 +31 (0)515-533 111
[email protected] www.troelstra-devries.nl
Be t ondag
BV-NIEUWS 2015
Aankondiging Betondag 2015 Thema “Beton voor morgen”. 19 november 2015 in de Doelen te Rotterdam
Projectplaces De komende betondag staan weer een aantal spraakmakende projecten in de schijnwerper. We zullen u vooraf van de techniek op de hoogte brengen via deze uitgave en via de website betondag.nl.
Expositie Betondag 19 november 2015, De Doelen Rotterdam Betondag 2015: beton voor morgen
Expositie Nog minder dan een half jaar en dan is het zover: De Betondag! De exposanten leveren een grote bijdrage aan het succes van de Betondag. We zijn er trots op dat de meeste exposanten al jarenlang op de Betondag staan. Op de Betondag 2014 stonden ruim 160 stands van meer dan 130 exposanten, hiermee waren alle beschikbare stands uitverkocht. Ook dit jaar zijn er alweer veel inschrijvingen, we kunnen weer rekenen op veel vaste exposanten, maar er zijn dit jaar ook verschillende nieuwe exposanten bij. De voorlopige lijst met exposanten op de Betondag 2015 vindt u op onze website: www.betondag. nl. De Betondag is al jarenlang een begrip, maar we proberen ieder jaar wel verbeteringen door te voeren. Voor 2015 is er
gekozen voor een grotere herkenbaarheid, zichtbaarheid en betere routing gekozen voor een nieuwe standaard stand en een verbeterde plattegrond. Door de iets terugvallende zijwand met uithangbord is de bedrijfsnaam nu beter zichtbaar voor het publiek vanuit de looppaden. En door de aangepaste plattegrond zijn de paden breder en is de zichtbaarheid van de stands verbeterd. Benieuwd hoe de plattegrond er dit jaar uitziet? Meer informatie over de nieuwe stand en de plattegronden van de Betondag 2015 vindt u op: www.betondag. nl. Hier vindt u ook de lijst van deelnemende exposanten, die steeds wordt bijgewerkt. Er zijn nog stands beschikbaar, voor meer informatie kunt u kijken op onze website of contact opnemen met Marjolein Humme via 0182 – 539 233 of
[email protected].
Goed op weg! Dunne deklagen redden stalen bruggen
Renovatie Galecopperbrug In Nederland staan veel stalen bruggen die ingrijpend moeten worden aangepakt. Een mogelijkheid om de levensduur van stalen bruggen te verlengen is het aanbrengen van dunne lagen hogesterktebeton. Vanuit eerste experimenten 2006 en praktijkproeven daarna, is het nu tijd om ervaringen en kennis uit te dragen. Hoe pak je zoiets aan? Waar moet je op letten en wat moet je zeker niet doen? Hoe verloopt dat proces op het werk Galecopperbrug?
Het dek vertoont scheuren door vermoeiing. De renovatie bestaat uit het aanbrengen van een laag HSB. Gelijktijdig wordt de doorvaart met 40 cm verhoogd, zodat ook schepen met 4 lagen containers voldoende doorvaart hebben. De renovatie verlengt de levensduur van de brug bij Utrecht over het Amsterdam Rijnkanaal met dertig jaar. De totale renovatiekosten bedragen € 80 miljioen.
De Galecopperbrug is een stalen brug over het Amsterdam Rijnkanaal die zich bevindt in de A12 tussen knooppunt Ouderijn en knooppunt Lunette.
Opdrachtgever is Rijkswaterstaat. Betrokken ingenieursbureaus zijn ARUP en Royal HakoningDHV. Uitvoerder is de bouwcombinatie Galecom bestaande uit KWS Infra, Mercon en Hollandia.
Laatste nieuws
Betonprijs 2015
Het laatste nieuws over de Betondag vindt u op onze website: www.betondag.nl of via LinkedIn: Ons Beton Netwerk, Facebook: Betonvereniging en Betondag of Twitter: @Betonvereniging of #Betondag.
Dit jaar organiseert de Betonvereniging de Betonprijs 2015. De deadline voor het aanmelden van een project is 1 september 2015. Het is mogelijk om meerdere projecten in te dienen.
11
Be t onpr ijs Rogier van Nalta vertelt het succes na het winnen van de Betonprijs 2013 van het project “Huize Het Oosten in Bilthoven”
UHSB is here to stay ir. Rogier van Nalta, Pieters Bouwtechniek Delft BV Sinds 2008 is Pieters Bouwtechniek bezig met de ontwikkeling van producten en projecten in ultra hogesterk tebe ton. We hadden onszelf destijds als doel gesteld het ontwikkelen van een “iPadbalkon” in ultra hogesterktebeton. Men onderschat vaak hoe lastig het is om van een goed idee naar een succesvol product te komen. Soms is dat maar beter ook omdat de moed je anders bij voorbaat in de schoenen zakt. Ook hier bleek het idee de gemakkelijkste stap. We hadden wat gelezen over uhsb en het leek ons een interessant materiaal om meer over te weten en zeer geschikt voor onze iPad. Hoe meer we er echter indoken hoe lastiger het bleek om er als constructeur mee aan de slag te gaan. In plaats van de normale duidelijk gedefinieerde en goed verkrijgbare sterkteklassen bleek er een beperkt aantal leveranciers te zijn met geheime gepatenteerde mengsels. De artikelen die we erover konden vinden gaven vrij algemene informatie en de opgegeven materiaaleigenschappen bleken veel te onnauwkeurig om een iPad mee te ontwerpen. Daar kwam nog bij dat er geen rekenvoorschriften voor UHSB beschikbaar zijn. Wel waren er richtlijnen in Frankrijk, Duitsland en Japan die zelfs eenvoudig via internet te bestellen waren. De Japanse was gelukkig in het Engels. Helaas bleken die richtlijnen niet algemeen toepasbaar op iedere vorm van UHSB. De Franse norm was het meest bruikbaar, maar vooral gericht op de Franse UHSB-mengsels zoals Ductal en gaat daarnaast uit van uitgebreide testen voor ieder project. Voor bijzondere projecten is dat nog wel te doen, maar in de meeste gevallen is hier geen budget (en tijd) voor.
Hi-Con Om toch aan de slag te kunnen met UHSB hadden we ondertussen contact opgenomen met alle bekende leveranciers. Die bleken niet erg bereid tot samenwerking en het delen van kennis. Positieve uitzondering was het Deense Hi-Con. Zij waren toevallig op zoek naar een nieuwe afzetmarkt en zagen open samenwerking juist als belangrijkste voorwaarde voor de suc-
cesvolle toepassing van UHSB in Nederland. Ook hadden zij al een aantal jaren ervaring in het maken van dunne balkons in Denemarken. Daarnaast sprak de Deense ontwerpfilosofie ons het meeste aan. De Denen hebben geen ‘eigen’ norm zoals de Fransen, maar maken gebruik van de Eurocode beton met enkele kleine aanpassingen om het materiaal goed te kunnen benutten. Hun UHSB Compact Reinforced Composite is extreem goed onderzocht zodat alle eigenschappen bekend zijn en alle afwijkingen van de Eurocode kunnen worden onderbouwd. Hierdoor is het mogelijk om ontwerpen middels berekeningen te onderbouwen en zijn beproevingen voor ieder project niet nodig. Een ander belangrijk voordeel van deze methodiek is dat deze voor bouw- en woningtoezicht, met enige toelichting, te begrijpen is, waardoor goedkeuring veel eenvoudiger is. Het duurde uiteindelijk tot 2012 voordat we een eerste project gerealiseerd kregen. Dit was het woningbouwproject Amber in Delft waar architect Change.NL, opdrachtgever Woonbron en aannemer Era Contour het aandurfden om een nieuw product gelijk op grote schaal toe te passen.
Betonprijs 2013 Het succes van dit eerste project leidde al snel tot een volgend project, Huize Het Oosten in Bilthoven, waarmee in 2013 de Betonprijs werd gewonnen. Halverwege 2013 kenterde de markt. Het product werd bekend en Hi-Con maakte indruk met een stand op de bouwbeurs. Plotsklaps explodeerde de interesse en de aanvragen stroomden binnen. De crisis was nog in volle gang en partijen waren naarstig op zoek naar innovatieve oplossingen om hun projecten haalbaar te maken. In de tweede helft van 2013 werd voor meer dan 100 projecten een ontwerp in ultra hogesterktebeton gemaakt. De aanvragen varieerden van speeltoestellen tot complete waterkeringen en van nieuwbouw tot renovatie. Niet ieder project was echter even haalbaar en gaandeweg werd duidelijk waar de kansen voor UHSB lagen. In 2014 zijn weer zo’n 100 projecten ontworpen, maar de slagingskans van de ontwerpen is veel groter gebleken dan in 2013. Architecten en constructeurs komen met een duidelijker idee waar in hun projecten UHSB kan worden toegepast en waar en hoe de meerwaarde tot z’n recht komt. De lijst met projecten die daadwerkelijk gerealiseerd worden groeit ondertussen gestaag en daaruit blijkt één ding duidelijk: UHSB is here to stay!
Betonprijsdiner De nominaties voor de Betonprijs worden medio oktober bekend gemaakt. De winnende projecten worden op 18 november 2015 bekend gemaakt tijdens het Betonprijsdiner. Het diner vindt plaats aan de vooravond van de jaarlijkse Betondag en zal worden gehouden in de Burgerzaal van het stadhuis van de Gemeente Rotterdam. Informatie over dit diner treft u aan op onze website.
12
BV-Nieuws | jaargang 2015 | augustus, nummer 3
Voorwaarden en informatie vind u op onze website: www.betonprijs.nl E-mail:
[email protected] Telefoonnummer: 0182-539 233
Mededelingen
BV-NIEUWS 2015
Het ministerie van I&M heeft tot 2028 € 3,9 miljard gereserveerd om in het programma Vervanging en Renovatie (V&R) de functie te kunnen waarborgen spoort deze scheuren op en repareert ze. In andere gevallen kiest Rijkswaterstaat voor een meer structurele oplossing en vervangt de asfaltdeklaag door hogesterktebeton. In het project Renovatie stalen bruggen pakt Rijkswaterstaat 14 bruggen zo aan. Een deel van deze bruggen is al gereed. Denk bijvoorbeeld aan de Muiderbrug in de A1. De Galecopperbrug in de A12 bij Utrecht is nu in uitvoering. Rijkswaterstaat grijpt de gelegenheid in beide gevallen aan om de capaciteit van de brug te vergroten. Rijkswaterstaat versterkt bovendien de draagconstructie. Na renovatie zijn de bruggen voor minimaal 30 jaar weer geschikt voor de verwachte verkeersdrukte.”
Ik praat in gebouw Westraven in Utrecht met Leo Klatter programmamanager onderzoeksprogramma V&R (links op de foto) en Luis Martins Dias omgevingsmanager VONK (rechts op de foto). Aanleiding voor het gesprek is de case Gemaal- en Spuicomplex IJmuiden, waarin begrippen genoemd worden als gevoeligheidstest en adaptief deltamanagement. Het rapport, getiteld “Meerwaarde van de Gevoeligheidstest Natte Kunstwerken voor Adaptief Deltamanagement, Case Gemaal- en Spuicomplex IJmuiden” is vanuit het project Vervangingsopgave Natte Kunstwerken (VONK) als bijdrage geleverd voor het Deltaprogramma 2015. VONK is onderdeel van het programma Vervanging en Renovatie (V&R). Decennialang zijn in aanlegprojecten kunstwerken in Nederland aangelegd. Nu de aanleg van nieuwe kustwerken afneemt zal meer en meer de focus gericht worden op vervanging en renovatie van bestaande kunstwerken. Tot 2028 is hiervoor in de begroting van I&M € 3,9 miljard gereserveerd (Hoofwegennet, Hoofdvaarwegennet en Hoofdwatersysteem). Het programma Vervanging en Renovatie (V&R) van Rijkswaterstaat is opgenomen in het MIRT (In het MIRT staan ook de aanlegprogramma’s, zie kader). Het komt steeds vaker voor dat verouderde kunstwerken niet goed meer in het normale onderhoudsprogramma passen. Deze kunstwerken kunnen in aanmerking komen voor het programma Vervanging en Renovatie.
Andere voorbeelden zijn de vervanging van het viaduct in de Wilhelminalaan over de A15, waar door scheuren in het beton de wapening is gaan roesten en de renovatie van de Velsertunnel in de A22 Een ander aansprekend project is de Koninginnesluis in Nieuwegein (bouwjaar 1885) die de komende jaren grondig wordt gerenoveerd. Leo Klatter: “Renovatie is technisch vaak uitdagender dan nieuwbouw. Er moet meer nagedacht worden over engineering. Hoe combineer je nieuw met oud? Hoe is het vroeger bedacht? Met renovatie kun je de levensduur vaak met 30 tot 50 jaar verlengen.” Rijkswaterstaat brengt voordat tot uitvoeren wordt overgegaan in beeld welke verschillende oplossingen mogelijk zijn. Daarbij worden ook de financiële effecten op langere termijn (Life-Cycle kosten) meegenomen. Wat kost het je later? Belangrijk is ook de vraag hoe we kunnen afstemmen met de omgeving. Welke wensen leven er en wat kan daarvan worden meegenomen in het project?. Gekeken wordt of een project gecombineerd kan worden met werkzaamheden van andere beheerders, zoals Waterschappen en gemeenten.
VONK Luis Martins Dias: “VONK is onderdeel van het V&R-programma. VONK staat voor ‘VervangingsOpgave Natte Kunstwerken’. Binnen het hoofdvaarwegennet en hoofdwatersysteem beheert Rijkswaterstaat circa 650 natte kunstwerken, waarvan de komende decennia een aantal verouderd zal zijn en het gebruik van de infrastructuur verandert. We hebben in VONK een
Het gaat daarbij ook nog eens om kostbare maatregelen. Daarom is hier apart budget voor gereserveerd en zijn ze niet in het gewone onderhoudsbudget opgenomen. Het is ook een gelegenheid bij uitstek om je af te vragen of je dezelfde functionaliteit wilt houden. Vervanging of renovatie kan een mooi moment zijn om bijvoorbeeld de capaciteit te verbeteren.
Voorbeelden Een voorbeeld is de Galecopperburg in de A12 te Utrecht (waar we vanuit Westraven op uitkijken) “Veel stalen brugdekken vertonen slijtageverschijnselen. We zien vermoeiingsscheuren in de rijdekken. Rijkswaterstaat
13
Mededelingen
systematiek ontwikkeld waarmee de besluitvorming over en programmering van de vervanging en renovatie van de natte kunstwerken beter onderbouwd kan worden.”
Gevoeligheidstest Natte Kunstwerken Om een zo goed mogelijk beeld te krijgen van de totale vervangingsopgave, moet een juiste inschatting worden gemaakt van het moment waarop kunstwerken hun einde-levensduur bereiken. Daarvoor is de ‘Gevoeligheidstest Natte Kunstwerken’ ontwikkeld. Deze methode vormt een belangrijke basis voor de systematiek en geeft per kunstwerk een inschatting van de technische (‘doet het niet meer’) en de functionele (‘voldoet niet meer’) einde-levensduur.
Systeemgerichte en integrale benadering Rijkswaterstaat bekijkt, door toepassing van de systematiek, de natte kunstwerken niet alleen afzonderlijk, maar ook in relatie tot de omgeving. We beoordelen wat er nodig is om elk netwerk op de lange termijn te laten functioneren. Dat kan betekenen dat een kunstwerk één op één wordt vervangen. Maar het kan ook betekenen dat er functionaliteit wordt toegevoegd, of dat een kunstwerk overbodig wordt.
Dialoog met de omgeving Rijkswaterstaat gaat in een vroegtijdig stadium de dialoog aan met de omgeving van een nat kunstwerk. Bijvoorbeeld met overheden, belanghebbenden en marktpartijen. Zo kunnen we beter anticiperen op de daar levende wensen en kansen. Eventuele andere ‘natte’ vraagstukken die in een gebied spelen, kunnen we tegelijkertijd aanpakken.
Adaptief deltamanagement VONK sluit aan bij de werkwijze ‘Adaptief Deltamanagement’ uit het Deltaprogramma. Via deze werkwijze kunnen we rekening houden met veranderingen in het klimaat of de economie, of de functie-eisen die we aan kunstwerken stellen. Rijkswaterstaat is zich ervan bewust dat de snelheid en de mate waarin toekomstige veranderingen daadwerkelijk optreden, onzeker zijn. Daarom gaan we niet uit van één route naar de toekomst, maar stellen we zogenoemde adaptieve paden op. De verschillende paden brengen de strategische keuzemomenten voor vervangingen in beeld. De methode geeft mogelijke routes aan op weg naar de toekomstige inrichting van het watersysteem en de
14
BV-Nieuws | jaargang 2015 | augustus, nummer 3
waterweg. Zo biedt de werkwijze een overzicht van de mogelijke handelingsperspectieven voor de besluitvorming.
Kennis delen VONK legt verbindingen met externe stakeholders, zoals overheden, kennisinstellingen en marktpartijen. Via het ‘kennisspoor VONK’ willen we de kennis van andere infrabeheerders, kennisinstituten uit binnen- en buitenland en marktpartijen benutten en met elkaar delen. Zo kunnen we de systematiek in de toekomst verder ontwikkelen.
Toekomst Rijkswaterstaat beheert het hoofd(vaar)wegennet, waarvoor zoals al gezegd tot 2028 ruim € 3 miljard gereserveerd is voor V&R. Er ligt ook een opgave voor andere overheden. Het overgrote deel van de infrastructuur is in beheer bij andere overheden, waterschappen, gemeenten en provincies. Er gaat dan ook heel veel werk op ons afkomen. Betonvereniging participeert hierin door deelname aan het Platform Betononderhoud (http://www.platformbetononderhoud.nl) en het aanbieden van cursussen. Zoals Kathodische Bescherming en Inspectie en Beheer Kunstwerken.
Bronnen: Case gemaal- en Spuicomplex IJmuiden uitgave Rijkswaterstaat, Water, Verkeer en Leefomgeving. OTAR NR. 4 2014 Diverse (interne) publicaties Rijkswaterstaat MIRT projectenboek 2015 (htttp:/mirt2015.mirtprojectenoverzicht.nl)
MIRT Het programma Vervanging en Renovatie is vanaf begrotingsjaar 2014 opgenomen in het Meerjarenprogramma Infrastructuur, Ruimte en Transport (MIRT), als onderdeel van de begroting van het ministerie Infrastructuur en Milieu (IenM). Voor elk van de drie netwerken (hoofdwegennet, hoofdvaarwegennet en hoofdwatersysteem) is een zogenoemd MIRT-blad aangemaakt. MIRT projectenboek 2015 (htttp:/mirt2015.mirtprojectenoverzicht.nl)
Mededelingen
BV-NIEUWS 2015
Ultrabrug voor Eindhoven, duurzame onderhoudsvrije modulaire brug in UHSB (dek elementen en leuning elementen aan elkaar gekoppeld middels voorspankabels)
Concept ontwikkeld door FDN in samenwerking met de TU Delft Deze brug is ontworpen en gebouwd door FDN (in samenwerking met zijn partners) in wit UHSB, betonkwaliteit B220 (hoger dan C170/200). Hoogste kwaliteit wit UHSB beton in de wereld. UHSB is beton met een sterkteklasse hoger dan 150N/mm2. Dit detail wordt nogal eens vergeten door andere bouwers in Nederland. Betreft een modulaire kokerbrug met polystyreen kern en UHSB wanddikte rondom van orde 120mm. De moten worden aan elkaar gespannen. Brug kan ook drijvend worden getransporteerd naar de locatie door een sleepboot. Langste UHSB brug in Nederland met een 23m overspanning. Speciale samenstelling beton specifiek voor deze brug gemaakt door aanpassing van de grondstoffen tbv kleur en sterkte na langdurig testen. Eis van de Gemeente Eindhoven is om de brug op locatie te testen op de maximale belasting voordat die wordt opengesteld voor het publiek. Rekenregels voor het ontwerp zijn door FDN zelf opgesteld. De test op locatie zal plaatsvinden met waterbakken op het brugdek.
15
Cur sussen
Constructeur via Betonv Betonconstructeur ASEng stroomt door naar BSEng In juni studeerden de eerste cursisten van de nieuwe, tweejarige opleiding Betonconstructeur ASEng af. Eén van hen, Jesper Francke uit het Zeeuwse Serooskerke, schreef zich direct in voor het vervolg: de eenjarige opleiding Betonconstructeur BSEng. Bijgaand zijn bevindingen. Na een MBO-opleiding tot Allround timmerman begon ik aan de MBO-opleiding Bouwkunde, zodat ik mijn kennis en mogelijkheden zou kunnen verbreden. Een logisch vervolg daarop is de Betonconstructeur ASEng-opleiding van de Betonvereniging. Deze opleiding is puur gericht op construeren.
Brede constructieve basis De ASEng-opleiding heeft een brede constructieve basis ge-
ASEng
→
legd en de interesse die ik bemerkte toen ik voor het eerst met constructieberekeningen in aanraking kwam, is alleen maar versterkt. Het is nu tijd geworden om alle kennis die ik heb opgedaan te verdiepen. De Betonconstructeur BSEng-opleiding is een nieuwe stap die aansluit bij mijn huidige werkzaamheden, maar waarmee ik mij als beginnend constructeur verder wil ontwikkelen.
Vertrouwen De ASEng-opleiding heeft mij het vertrouwen gegeven dat mijn keuze voor constructieberekeningen de juiste was en motiveert me daarnaast om hiermee verder te gaan. Waar ik vroeger geen idee had wat ik wilde worden - of met periodes juist ideeën te over had - daar weet ik nu heel zeker dat ik een functie als constructeur ambieer. Aan vertrouwen en motivatie ontbreekt het dankzij mijn goede ervaringen met de ASEng-opleiding niet. Zie ook pagina 21.
BSEng
→
Duco Bergwerf, constructeur bij Volker Infra Design In 1997 studeerde ik af aan Hogeschool Rotterdam & Omstreken. Ik had destijds voor de ‘exacte’ constructieve specialisatie Weg en Waterbouwkunde gekozen. Echter als werkvoorbereider maak je weinig constructieve berekeningen. Deze kennis was na 15 jaar dan ook behoorlijk weggezakt.
Betonconstructeur BSENG als opfriscursus Om deze kennis weer op te halen heb ik in 2013-2014 de Bachelor opleiding Betonconstructeur gevolgd bij de betonvereniging. Zodoende was mijn rekenkennis weer op het oude niveau en op onderdelen zelfs uitgebreid. Met name de vakken wiskunde en mechanica gaan verder dan de HTS.
16
BV-Nieuws | jaargang 2015 | augustus, nummer 3
Aansluiting BSEng met MSEng Afgelopen jaar heb ik het 1e jaar van de Mastercursus afgerond. Wat betreft wiskunde en mechanica valt het op dat de Bachelor en Master naadloos op elkaar aansluiten. Het gaat letterlijk verder waar de Bachelor is gestopt. In de materiaal gebonden vakken staal en beton zat in de inleidende vakken wel wat herhaling met de Bachelor, echter in de Master wordt veel meer de nadruk gelegd op het analytisch oplossen. Dit vergroot het begrip. Het 2e jaar zal zich nog verder toespitsen op de gekozen studierichting betonconstructies. Bovendien staan er nog een aantal mechanica onderwerpen op de agenda die ik in mijn dagelijkse praktijk zeker zal kunnen toepassen. Zie ook pagina 21.
Cur sussen
BV-NIEUWS 2015
nvereniging MSEng docent Erik Geldof, docent ontwerpen 1e jaar
Constructief ontwerpen Een ontwerpopgave begint met een leeg vel papier. Er is alleen een behoefte van een klant: hij wil een nieuwe woning, een extra productielijn of meer vervoerscapaciteit. Het bouwwerk dat daarvoor nodig is bestaat nog niet, ook niet op papier. Als constructief ontwerper bedenk jij daarvoor dan een constructie die optimaal voldoet aan de vraag van de gebruiker/ opdrachtgever. Maar hoe vertaal je de vraag van de klant naar ontwerpcriteria? Op welke manier kan je constructiealternatieven ontwikkelen die daaraan voldoen? En hoe kies je de best mogelijke variant? Vragen die in het vak ontwerpen aan bod komen: er
MSEng
→
worden hiervoor methoden en technieken aangereikt. Uiteraard is er ook een creatieve component: deze heeft een plek in een gerationaliseerde en gestructureerde ontwerpaanpak. Als constructeur ben je in de eerste plaats een techneut. Daarom leer je binnen de Master opleiding tot betonconstructeur (onder meer in de vakken mechanica, wiskunde en constructieleer) hoe je constructies kan schematiseren, doorrekenen en detailleren. Maar in de praktijk moet je er ook voor waken dat de constructie, in een integrale ontwerpomgeving, voldoende aandacht krijgt. In je rol als adviseur heb je oog voor de vele belangen die niet altijd synchroon lopen: de constructieve veiligheid, de belangen van de opdrachtgever, het budget en onder meer de maatschappelijke aspecten. Goed kunnen communiceren, presenteren en overtuigen zijn dan belangrijk. In het vak ontwerpen wordt daarom ook veel aandacht gegeven aan deze vaardigheden. Ir. E. H. Geldof RC / docent van het vak Ontwerpen opleiding Betonconstructeur MSEng. Zie ook op pagina 22.
RC/RO
MSEng Afgestudeerden: ‘Mijn vakkennis is niet alleen enorm verdiept. Ik heb ook veel inspirerende vakgenoten ontmoet’ Adri Verhoef, afgestudeerd
De drie constructeursopleidingen starten
‘Je leert de achtergrond van het constructeursvak, verdiept je in de theorie en past dit direct toe in je werk’ Johan van Sloten, afgestudeerd
weer in september in Utrecht.
‘Ik heb veel geleerd van enthousiaste docenten. Kennis die mij als civiel constructeur dagelijks van pas komt’ Fryrk van der Molen, afgestudeerd
Kijk op www.bvbms.nl voor uitgebreide
‘Je krijgt het vak van constructeur beter in de vingers en versterkt je zelfvertrouwen. Dat heeft invloed op de projecten die je krijgt toegewezen’ Youness Lyousoufi, afgestudeerd
Je kunt je hier ook aanmelden.
studiegidsen en de actuele roosters.
17
Cur sussen
Betonlaborant BV Doel
Plaats en datum
Het zelfstandig kunnen uitvoeren van de laboratoriumwerkzaamheden, die behoren bij het vervaardigen en controleren van betonspecie en beton. De interpretatie en verantwoordelijkheid blijven voorbehouden aan de bevoegde betontechnoloog.
Cursusplaats Amersfoort Den Bosch Hasselt Rotterdam
Programma
Examenplaats Utrecht
De opleiding bestaat uit een theoriegedeelte en een praktijkgedeelte. Tijdens het theoriegedeelte worden de navolgende onderwerpen behandeld: • controle op toeslagmaterialen, hulpstoffen en water; • eenvoudige mengselberekening; • uitvoering van de laboratoriumproeven die nodig zijn bij de controle van betonspecie en beton; • het toetsen van de laboratoriumresultaten aan de eisen van de geldende normen. Instructies in het laboratorium maken deel uit van de theorielessen.
Aanvangsdatum 7 september 2015 8 september 2015 8 september 2015 14 september 2015 Examendatum 9 februari 2016
Kosten [excl. BTW] Cursusgeld incl. practicum en examen
€
Ledenprijs 3.190,Niet-ledenprijs 3.715,-
Cursusgeld met examen zonder practicum
€
Alleen examen zonder practicum
Ledenprijs 2.675,- Ledenprijs 470,Niet-ledenprijs 3.355,- Niet-ledenprijs 540,-
In het cursusgeld zijn het cursusmateriaal en de lunch inbegrepen.
Basiskennis Beton Technologie [bbt] Doel Na het volgen van deze cursus weet u hoe beton is samengesteld en kunt u eenvoudige mengsels uitrekenen. Deze cursus is een verplichte vooropleiding voor de drie opleidingen op betontechnologisch gebied: • Betontechnoloog BV • Betontechnologisch Adviseur BV of • Betononderhoudskundige BV.
Programma A. De korrels toeslagmaterialen – Invloed op eigenschappen beton– Invloed op de waterbehoefte- en De verhouding tussen de korrels - Achter grondinformatie voor het berekenen van de mengverhoudingen B. De lijm Cementsteen - Water-cementfactor - Overige invloeden op De Lijm – Water - Cement en bindmiddel - Vulstoffen C. De toevoegingen Hulpstoffen - Pigmenten en Kleurstoffen – Vezels - Verwerken van vezels D. Het Mengselontwerp Eisen aan de betonsamenstelling - Keuze van de materialen - Berekenen van betonsamenstelling: grondslagen E. Het Vervaardigen en Verwerken van betonspecie
18
BV-Nieuws | jaargang 2015 | augustus, nummer 3
Verwerkbaarheid - Betontechnologische aandachtspunten Speciale betontechnieken F. De Kwaliteitszorg en Regelgeving Uiteraard zijn de nieuwste (Europese) normen in het cursusmateriaal verwerkt
Plaats en datum Najaar 2015 Cursusplaats Den Bosch Diemen Barendrecht Meppel
Aanvangsdatum 8 september 2015 7 september 2015 7 september 2015 8 september 2015
Examenplaats Utrecht
Examendatum 15 december 2015
Kosten [excl. BTW] Cursusgeld incl. examen
€
Ledenprijs 1.240,Niet-ledenprijs 1.490,-
€
Alleen deelname examen
€
Ledenprijs Niet-ledenprijs
675,750,-
In het cursusgeld is het cursusmateriaal inbegrepen.
Cur sussen
BV-NIEUWS 2015
Betontechnologisch Adviseur VERNIEUWD Cursus Betontechnologisch Adviseur krijgt vorm én gezicht In het opleidingenpakket Betontechnologie vormt de cursus Betontechnologisch Adviseur al sinds het begin in 2004 een buitenbeentje. Natuurlijk staat de kennis van het materiaal beton ook hier centraal, maar anders dan bij alle andere cursussen worden hier van de cursist nog meer vaardigheden gevraagd dan alleen cognitieve. Uit een aantal verbetersessies is nu een opzet gerold waarin alvast de docenten zich beter herkennen. Meer samenhang tussen de afzonderlijke onderwerpen en een duidelijke rode draad zijn de belangrijkste verbeteringen aan het programma. Maar, oordeelt u zelf! Rode draad is het werkveld van de betontechnologisch adviseur: de driehoek ontwerp-uitvoering-technologie. Na een introductie van de wereld van beton, waarin opdrachtgever en opdrachtnemer nogal eens tegenover elkaar staan, wordt al direct de nadruk gelegd op het daadwerkelijke adviseren. Dat begint met het verzamelen van informatie, luisteren naar de belangrijke spelers in het bouwproces, analyseren, beoordelen en komen met concrete adviezen.
Driehoek Vervolgens komt het ontwerpproces (constructief + uitvoeringstechnisch) aan bod: hoe zit het ontwerptraject eigenlijk in elkaar? Traditioneel? SO-, VO-, DO-,TO-, UO-contract? Of vanuit een tenderontwerp de verdere uitwerking door de aannemer? Wanneer wordt er voor beton gekozen en hoe wordt een ontwerp uiteindelijk maakbaar? Daarna worden uit de driehoek de werelden geschetst van achtereenvolgens constructeur, aannemer en betontechnoloog. Hoe zit een ieder in het ontwerpproces? Welke uitgangspunten van de een hebben gevolgen voor de ander? En over welke aspecten kan er nog worden onderhandeld cq kunnen alternatieven worden aangedragen?
Modellen Dan gaat de cursus de diepte in. Vanuit de theorie (modellen) wordt het vak betontechnologie uitgediept, bijvoorbeeld vanuit de vragen ‘Wat is de invloed van grondstoffen op de E-modulus?’, ‘Wat is microstructuur?’ en ‘Wat is het effect op eigenschappen?’. Ook is er ruime aandacht voor de verhardingsbeheersing: temperatuurontwikkeling en daaraan gerelateerd de ontwikkeling van eigenschappen zoals verhinderde vervorming en spanningen, en maatregelen zoals koelen en isoleren. Inmiddels zijn we halverwege deze 7 dagen durende cursus en worden de adviesvoorstellen van de cursisten plenair besproken. De cursisten mogen zelf een onderwerp aandragen waarover ze een advies willen schrijven. Maar wat staat er in een
goed cq slecht adviesrapport? Hoe moet je communiceren en omgaan met soms tegengestelde belangen?
Specialistisch Op dag 5 staan twee actuele en tegelijk specialistische onderwerpen op het programma: durability en sustainability. Het eerste belicht vooral de degradatiemechanismen van beton (ASR, carbonatatie, chloridenindringing, agressief milieu) en vertaalt deze naar levensduur (o.a. CUR-Leidraad 1 en CURAanbeveling 89). Het tweede gaat in op de ecological footprint en CO2-emissie. Wat zijn de ontwikkeling en verwachtingen hierbij in relatie tot beton? Tot slot komen certificatie en regelgeving nog even langs op deze dag.
Veelzijdig beton De hele zesde dag is ingeruimd voor de vele betonsoorten die er beschikbaar zijn en het brede scala van toepassingen. Met verschillende ingrediënten kunnen we sturen op eigenschappen en soorten. Wanneer wordt wat toegepast? Daarnaast wordt een aantal betonsoorten uitgebreider behandeld, zoals vezelbeton, hogesterktebeton, onderwaterbeton, schoon beton en zelfverdichtend beton. Op de laatste dag mogen de cursisten laten zien wat ze in huis hebben. In rollenspellen worden debat en discussie geoefend en op een bouwlocatie wordt het rollenspel aan de praktijk gespiegeld. Duidelijk wordt dat de Betontechnologisch Adviseur iemand is die in het gesprek zijn mannetje staat.
Rapporteren en examen Daarna krijgen de cursisten een maand de tijd om over het door henzelf ingebrachte onderwerp een advies te schrijven. Dit advies wordt vervolgens door het docententeam beoordeeld. Als het advies voldoende is, wordt de kandidaat uitgenodigd voor een mondeling examen, waarbij onder meer het advies aan de orde komt. Als ook deze ronde glansrijk wordt doorstaan, mag de cursist zich met recht Betontechnologisch Adviseur BV noemen. De cursus start op woensdag 16 september 2015 en verloopt volgens een tweewekelijks schema.
Kosten [excl. BTW] € leden Betonvereniging niet-leden
€ 2.350,€ 2.655,-
19
Cur sussen
Practicum Betontechnologie Extra cursus i.v.m. de grote groep die Basiskennis Betontechnologie [bbt] in het voorjaar gedaan heeft. Als u dit deelcertificaat heeft en Betontechnoloog wilt worden is dit de gelegenheid om in één leergang de opleiding Betontechnoloog BV af te ronden. De cursus is onderdeel van de opleiding tot Betontechnoloog BV. Deze praktijkcursus, bestaat uit twee lesdagen van zes uur met theorie en demonstraties en twee dagdelen, waarin
u proeven in een laboratorium moet uitvoeren. Deze cursus is verplicht voor hen die het diploma Betontechnoloog BV willen verwerven en geen diploma Betonlabrant BV bezitten. Cursus start op 16-9-2015 in Hasselt Cursusgeld
€
leden Betonvereniging niet-leden
€ 1.175,€ 1.320,-
Zelfverdichtend beton NIEUW Cursus zelfverdichtend beton
Zelfverdichtend beton wordt in Nederland al jaren succesvol toegepast. Toch gaat er ook het nodige fout: luchtinsluitingen, ontmenging, enzovoorts. Bijsturen blijkt dan erg lastig, omdat de “normale” betontechnologische regels niet opgaan. Daarom is er nu een cursus die de mogelijkheid biedt kennis op te bouwen over zelfverdichtend beton, zodat bijsturen mogelijk wordt. Er wordt ingegaan op het specificeren van zelfverdichtend beton, het kiezen van de geschikte grondstoffen, het samenstellen van mengsels, het aanmaken en verwerken van zelfverdichtend beton, de problemen die kunnen optreden met het uiterlijk en de kwaliteitscontrole. Voor de cursus wordt gebruik gemaakt van modules die via de computer in eigen tempo kunnen worden geleerd (e-learning). Tevens worden rekenbladen gebruikt die het mogelijk maken
mengsels te ontwerpen die in het eigen laboratorium of bij een beschikbaar laboratorium kunnen worden beproefd. Op deze wijze kan een nieuw mengsel worden ontworpen of bestaande mengsels worden aangepast. De cursus is geschikt voor iedereen die al met zelfverdichtend beton werkt of daar mee wil gaan werken. Na de centrale introductieles op 3 november 2015 kunnen cursisten op de eigen werkplek aan de slag. Cursus start op 3-11-2015 in Utrecht
Kosten [excl. BTW] Cursusgeld
€
leden Betonvereniging niet-leden
€ 1.240,€ 1.490,-
Basiskennis Beton Constructieleer [bbc] Doel De cursist krijgt inzicht in de krachtswerking van (beton) constructies en hoe een constructie zich gedraagt als het belast wordt. Tevens kan hij een constructief onveilig situatie onderbouwen, met toegepaste mechanica en betonconstructieleer op het niveau van 2e jaar HBO Civiele techniek of Bouwkunde, zonder dat daarbij berekeningen worden uitgevoerd.
Programma Deel A. Algemene Constructieleer • Schematisering en belastingen • Oplegreacties en krachtswerking • Inwendige spanningen Deel B. Betonconstructieleer • Wapenen van betonconstructies • Materiaaleigenschappen beton en staal • Zuivere buiging – dwarskracht – wringing - pons • Scheurvorming • Verankeren en lassen betonstaal
20
BV-Nieuws | jaargang 2015 | augustus, nummer 3
• Balken – platen - wanden – kolommen – voorspannen • Lezen van wapeningstekening
Plaats en datum Najaar 2015 Cursusplaats Utrecht
Aanvangsdatum 8 september 2015
Examenplaats Utrecht
Examendatum 8 december 2015
Kosten [excl. BTW] Cursusgeld incl. examen
€
Ledenprijs Niet-ledenprijs
1.250,1.520,-
In het cursusgeld zijn het cursusmateriaal en het deelexamen inbegrepen.
Cur sussen
BV-NIEUWS 2015
Betonconstructeur ASEng Doel De post MBO-cursus Betonconstructeur ASEng is een tweejarige opleiding voor personeel van ingenieursbureaus en ontwerpafdelingen. De cursist leert onder eindverantwoordelijkheid van een betonconstructeur constructieberekeningen te maken van woningen, kleine bedrijfsgebouwen en eenvoudige kunstwerken.
Programma Eerste semester: • basiskennis betonconstructieleer 30 lesuren • goniometrie 15 lesuren • constructievormen 15 lesuren Tweede semester: • betonberekenen 1 20 lesuren • toegepaste mechanica 1 20 lesuren • uitwerking oefenprojecten 1 20 lesuren Derde semester: • betonberekenen 2 20 lesuren • toegepaste mechanica 2 20 lesuren • uitwerking oefenprojecten 2 20 lesuren
Vierde semester: • betonconstructies 3 20 lesuren • toegepaste mechanica 3 20 lesuren • uitwerking oefenprojecten 3 20 lesuren
Plaats en datum Cursusplaats Utrecht
Aanvangsdatum 8 september 2015
Kosten [excl. BTW] Cursusgeld eerste jaar
€
Ledenprijs Niet-ledenprijs
2.975,3.355,-
Cursusgeld tweede jaar
€
Ledenprijs Niet-ledenprijs
2.975,3.355,-
In het cursusgeld zijn het cursusmateriaal en de tentamens inbegrepen. Niet inbegrepen zijn de normen (EC0/EC1/EC2). Deze zijn apart bij de Betonvereniging te bestellen tegen gereduceerd tarief.
Betonconstructeur BSEng Doel
Plaats en datum
Doel van de opleiding is theoretische en praktische kennis bij te brengen die vereist is om zelfstandig de meest voorkomende constructieberekeningen te kunnen maken en te beoordelen en sturing te kunnen geven aan tekenaars.
Cursusplaats Utrecht
Programma Het betonprogramma omvat de volgende vakken: • construeren beton, staal en hout (basis) • materiaalkunde beton, staal en hout (basis) • toegepaste mechanica • wiskunde • voorschriften algemeen • construeren beton (specialisatie) • materiaalkunde en uitvoering beton (specialisatie) • praktijkopdracht beton
Aanvangsdatum 15 september 2015
Kosten [excl. BTW] Cursusgeld
€
Ledenprijs* Niet-ledenprijs
4.285,5.015,-
In het cursusgeld is het cursusmateriaal inbegrepen. Daarnaast dient de cursist zelf een aantal studieboeken aan te schaffen, ter waarde van ca. € 350,- tot € 700,* Ledenprijs geldt voor leden van de Betonvereniging en de Vereniging Bouwen met Staal. 400 KE-punten (i.c.m. het HBO-diploma) t.b.v. het Constructeursregister
21
Cur sussen
Betonconstructeur MSEng Doel
Kosten [excl. BTW]
Doel van de opleiding is constructeurs theoretische en praktische kennis aan te reiken waarmee het mogelijk wordt om als (zelfstandig) constructief ontwerper te opereren. De opleiding richt zich op constructeurs die zich verder willen bekwamen in het ontwerpen en berekenen van beton- of staalconstructies.
Programma Het programma is te uitgebreid om hier in het kort te beschrijven. Vraag hiervoor de studiegids aan of download de studiegids van onze website. www.bvbms.nl. Het onderwijs wordt verzorgd door een team van ca. 30 docenten, voor het merendeel afkomstig uit het bedrijfsleven en het hoger onderwijs.
Plaats en datum Cursusplaats Utrecht
Aanvangsdatum 15 september 2015
Cursusgeld 1ste jaar 2015 - 2016
€
Ledenprijs* Niet-ledenprijs
4.285,5.015,-
Cursusgeld 2de jaar 2015 - 2016
€
Ledenprijs* Niet-ledenprijs
4.285,5.015,-
3de jaar incl Afstudeeropdracht (MSEng)
€
Ledenprijs* Niet-ledenprijs
4.285,5.015,-
Afstudeeropdracht (MSEng)
€
Ledenprijs* Niet-ledenprijs
2.150,2.375,-
* Ledenprijs geldt voor leden van de Betonvereniging en de Vereniging Bouwen met Staal. Bovengenoemde kosten zijn inclusief eigen lesmateriaal, koffie en thee. Daarnaast dient u enkele boeken aan te schaffen en de beschikking te hebben over een laptop. De kosten van aan te schaffen boeken varieert van € 350,- tot € 700,- afhankelijk van wat men reeds in bezit heeft. 160 KE-punten t.b.v. het Constructeursregister
Bruggen Doel Met deze cursus heeft de cursist een praktische kijk verworven om een brug te ontwerpen en kritisch te beoordelen.
Programma Module 3: Bruggen bestaand Algemeen • Voorschriften • Regelgeving • Eisen • Beton • Staal Module 4a: Stalen bruggen (in ontwikkeling) – Ontwikkelingen – (Eurocode - )normen en richtlijnen – Ontwerpprincipes (spoor- , langzaam -)verkeersbruggen – Brugtypen, integraalbruggen – Rijvloeren – Kabels en hangers – Detaillering en uitvoering – Mechanisch gedrag – Verbindingen – Specifieke aandachtspunten – Rekenvoorbeelden Module 4b: Beweegbare bruggen (in ontwikkeling) • Veiligheid – Regelgeving – Gevaren – veiligheidseisen
22
BV-Nieuws | jaargang 2015 | augustus, nummer 3
• VOBB – Installaties & aandrijving – Belastingen – Mechanische uitrusting Module 5: Staal- beton bruggen (in ontwikkeling) • keuze staal-beton – voor- en nadelen – globale ontwerpregels – economische afweging – verbinding staal - beton – voorschriften
Plaats en datum Module 3, Bestaande bruggen Cursusplaats Utrecht
Aanvangsdatum wordt nader bekend gemaakt
Kosten [excl. BTW] Cursusgeld incl. examen
€
Ledenprijs Niet-ledenprijs
1.290,1.520,-
In het cursusgeld is begrepen het cursusmateriaal, koffie & thee en maaltijd. Cursisten die het gehele lesprogramma hebben gevolgd, verkrijgen een Bewijs van Deelname. 9 KE/PE-punten t.b.v. het Constructeursregister
Cur sussen
BV-NIEUWS 2015
Eurocode 6 Constructies van Metselwerk NIEUW!!!! inclusief seismische belasting
Het gebruik van de Eurocodes is inmiddels gemeengoed. Eurocode 6, ook bekend als NEN-EN 1996, is bedoeld voor het ontwerpen en berekenen van steenconstructies. Deze norm geeft eisen en rekenregels voor ongewapend, gewapend en voorgespannen metselwerk. Deze cursus is een samenwerking van Stichting Stapelbouw en de Betonvereniging.
selwerk en de normen voor het beoordelen van de sterkte van steenconstructies bij brand. Ook de norm voor uitvoering en specificatie is een aanvulling op de nu beschikbare regelgeving. Daarnaast is in Nederland is NPR 9096-1-1 opgesteld die het meer eenvoudig maakt om de bestaande Nederlandse wijze van het vervaardigen en construeren van metselwerk te laten aansluiten op de Europese normen voor metselwerk.
De Eurocode 6 bestaat uit vier delen:
Seismische belasting
• voor de algemene basisregels voor gew. en ongewapend metselwerk (NEN-EN 1996-1-1) • voor de beoordeling van het draagvermogen bij brand (NENEN 1996-1-2) • voor uitvoering en specificatie van metselwerk (NEN-EN 1996-2) • voor eenvoudige rekenregels bij ongewapend metselwerk (NEN-EN 1996-3) De Eurocode 6 regelt een aantal zaken meer dan de bestaande NEN-normen. Nieuw zijn de rekenregels voor gewapend met-
Vanzelfsprekend wordt in deze cursus ook aandacht besteed aan het gedrag van steenconstructies bij seismische belasting. Dit zal gedaan worden aan de hand van Eurocode 8 deel 1 (NEN-EN 1998-1) en de ontwerp NPR 9998. Startdatum 20 en 27 oktober 2015 in Utrecht Cursusgeld
€
ex b.t.w
€ 995,-
6 KE/PE-punten t.b.v. het Constructeursregister
Geotechniek: basismodule Doel
Plaats en datum
De cursist kan: • een sondering vertalen in grondopbouw met lagen en grondsoorten; • karakteristieke eigenschappen van grondsoorten bepalen, zoals volumegewichten, cohesie, hoek van inwendige wrijving en samendrukkingconstanten; • grondspanningen en korrelspanningen van een grond profiel bepalen; • zettingsberekeningen maken; • vormen van funderingswijzen beschouwen
Cursusplaats Utrecht
Programma
Het cursusgeld is integraal onderdeel en inbegrepen in de prijs van hen die deelnemen aan de opleidingen BSEng of MSEng.
Middag: • Geologie • Nederlandse opbouw geclusterd met grond en spanningen/zettingen Avond: • Grondonderzoeksmethoden • Grondwaterregimes
Aanvangsdatum 8 september 2015
Kosten [excl. BTW] Cursusgeld
€
Ledenprijs Niet-ledenprijs
385,450,-
In het cursusgeld zijn cursusmap, documentatie en maaltijd inbegrepen.
23
Cur sussen
Inleiding in de dynamica Doel De geslaagde cursist is in staat een complex dynamisch systeem te reduceren tot een eenvoudiger systeem dat met de opgebouwde kennis gemodelleerd en beoordeeld kan worden. Onder andere wordt de afleiding van de bewegingsvergelijking van enkele klassieke dynamische systemen en hun oplossing behandeld. Hiermee kent de cursist de theoretische achtergrond om het gedrag van een dynamisch systeem te bestuderen en te beoordelen.
Programma De cursus heeft plaats op vier achtereenvolgende dinsdagen. • systemen met één vrijheidsgraad • ongedempt en gedempt vrije trilling • gedwongen trillingen (harmonische belasting) • systemen met continu verdeelde massa en stijfheid • schematiseren van complexe systemen tot systemen met één vrijheidsgraad • respons op kortdurende belastingsverschijnselen
• discrete systemen met meer vrijheidsgraden • dynamische belastingen in de praktijk en beoordeling van de respons
Plaats en datum Cursusplaats Utrecht
Cursusdata 17 november 2015
Kosten [excl. BTW] Cursusgeld
€
Ledenprijs* Niet-ledenprijs
890,1.050,-
In het cursusgeld zijn het cursusmateriaal en het tentamen inbegrepen. * Ledenprijs geldt voor leden van de Betonvereniging en de Vereniging Bouwen met Staal. 8 KE/PE-punten t.b.v. het Constructeursregister
Integraliteit in Betonontwerp en – uitvoering B&U [ibu] Doel In de B&U-sector wordt veel beton toegepast, zowel ter plaatse gestort als geprefabriceerd, en vaak in combinatie met staal en andere constructiematerialen. Vanwege de vergaande versnippering in deze sector moeten functionarissen in de uitvoering zowel praktische als theoretische kennis van beton en constructies bezitten. Behalve kennis van de mechanica en dynamica is het denken in bouwsystemen van belang. Bouwen is meer dan de inkoop van losse componenten zoals vloeren, balken en wanden. Het gaat bij een constructie altijd om het samenvoegen van verschillende losse componenten en de constructieve knoop is de plek waar alles bij elkaar komt. Tot slot spelen ook de verhardingsbeheersing en andere betontechnologische aspecten een rol.
Programma De cursus is als volgt opgebouwd: • Inleiding; de plaats van techniek in het bouwproces • Uitvoeringstechniek en tijdelijke constructies
24
BV-Nieuws | jaargang 2015 | augustus, nummer 3
• • • • •
In het werk gestort beton Prefab beton Combinaties van prefab en in het werk gestort beton Installaties Verhardingsbeheersing en betontechnologische uitvoeringsaspecten • Ontwerp en engineering; denken in bouwsystemen • Ketensamenwerking en constructieve veiligheid
Plaats en datum Cursusplaats Nieuwegein
Aanvangsdatum 28 oktober 2015
Kosten [excl. BTW] Cursusgeld
€
Ledenprijs Niet-ledenprijs
3.350,4.150,-
In het cursusgeld zijn cursusmateriaal en maaltijd inbegrepen.
Cur sussen
BV-NIEUWS 2015
Onderwaterbeton Doel De cursus onderwaterbeton behandelt het ontwerp en de uitvoering rekening houdend met de bodem- en grondwatergesteldheid op basis van de herziene CUR-Aanbeveling 77
Programma Dag 1 • Inleiding • Introductie • Geotechnische aspecten • Membraamwerking / buiging • Verbinding / dwarskracht • Verbinding / trek • Case / opdracht Dag 2 • Trekelementen • Uitvoeringsaspecten • Case 5 integraal
• Case bespreking opdracht • Nieuwe elementen
Plaats en datum Cursusplaats Utrecht
Cursusdata 9 december 2015
Kosten [excl. BTW] Cursusgeld
€
Ledenprijs Niet-ledenprijs
785,945,-
In het cursusgeld zijn cursusmateriaal en maaltijden inbegrepen. Cursisten die het gehele lesprogramma hebben gevolgd, verkrijgen een Bewijs van Deelname. 4 KE/PE-punten t.b.v. het Constructeursregister
Rekenvoorbeelden op basis van de EC2 Doel Het behandelen van enkele standaard onderwerpen die specifiek zijn. Het gaat om inzicht en rekenvaardigheid. Het streven is de interpretatie en werkwijze met EC2 bij enkele onderwerpen toe te lichten (zie programma).
Programma • • • • • • • • • • •
Voorbeelden invoeren n.a.v. rode boek: 2-paals lijnpoer / 4-paalslijnpoer 4-paals blokpoer Console Pendelkolom Strokenvloer Puntvormig ondersteunde vloer Voorgespannen ligger Stabiliteit gebouw Tunnelwand Bassin
• Raamwerk • Wandligger
Plaats en datum Cursusplaats Utrecht
Cursusdata 25 november 2015
Kosten [excl. BTW] Cursusgeld
€
Ledenprijs* Niet-ledenprijs
1.290,1.520,-
In het cursusgeld zijn cursusmateriaal en lunch inbegrepen. Cursisten die het gehele lesprogramma hebben gevolgd, verkrijgen een Bewijs van Deelname. 6 KE/PE-punten t.b.v. het Constructeursregister
25
Cur sussen
Waterbouwkundige (beton)constructies Doel Realisering van duurzame en doelmatig functionerende constructies en waar gewenst waterkerend.
Programma Blok 1 Uitvoering • voorkomende problemen • risico’s en risicoanalyses • effect v/d omgeving (weer/bodem,stroming, etc) • duurzaamheid • bouwen onder waterniveau • bouwkuipen en duiken • transportproblematiek Blok 2 Ontwerp • mogelijkheden tot prefabricage • toepassingsmogelijkheden voorspanning • modellering • detaillering (verbindingen,voegen) • waterdichtheid • duurzaamheid
• duurzaam beton • schades • reparaties Blok 4 Geotechniek • functie fundering • draagkracht • trekpalen • keerwanden • verankeringen • invloed uitvoering
Plaats en datum Cursusplaats Utrecht
Aanvangsdatum 4 november 2015
Kosten [excl. BTW] Cursusgeld
€
Ledenprijs Niet-ledenprijs
1.290,1.520,-
In het cursusgeld is het cursusmateriaal inbegrepen. Blok 3 Betontechnologie • materiaaltechnologie • prestatie-eisen • betonsoorten • verhardingsbeheersing
26
BV-Nieuws | jaargang 2015 | augustus, nummer 3
Cursisten die het gehele lesprogramma hebben gevolgd, verkrijgen een Bewijs van Deelname. 9 KE/PE-punten t.b.v. het Constructeursregister
Cur sussen
BV-NIEUWS 2015
Bekistingen, Hulpconstructies & Uitvoeringsmethoden [bhu] Doel Bekistingen vormen een belangrijk (kosten)aandeel van de totale kosten van een betonconstructie, niet alleen door materiaalkosten, maar vooral ook door de loonkosten. De cursus heeft tot doel een gedegen kennis van de diverse uitvoeringsaspecten van betonbouw bij te brengen, zowel wapening als bekistingen. Ook de hulpconstructies en de bouwkuipen en kelders komen daarbij aan de orde. Dit is van essentieel belang voor een snellere en goedkopere werkwijze. Traditioneel wapenen is arbeidsintensief en arboonvriendelijk. Met prefabriceren kunnen cycli belangrijk worden versneld. worden versneld.
Programma De cursus is als volgt opgebouwd: • Bouwplaatsinrichting • Bouwkuipen en kelders • Wapening, herkenning, fabricagemogelijkheden, voorspanning, tekenen, arbo • Prefabriceren van wapening in de verschillende bouwsectoren • Kraanhandling op de bouwplaats • Materialenkennis bekistingen en plaatmateriaal
• Kosten en planning • Hulpconstructies: beoordelen van berekeningen en veiligheid • Ondersteuningsconstructies • Systeembekistingen • Bekistingsconstructies • Uitvoeringsmethoden
Plaats en datum Cursusplaats Nieuwegein
Aanvangsdatum 8 september 2015
Examen Nieuwegein
datum 15 december 2015
Kosten [excl. BTW] Cursusgeld
€
Ledenprijs Niet-ledenprijs
2.300,2.675,-
In het cursusgeld zijn het cursusmateriaal en de maaltijden inbegrepen.
Nieuwe cursus! Bouwputten uitvoering [bpu] In stedelijk gebied wordt in toenemende mate gebruik gemaakt van ondergrondse ruimten, één of meer bouwlagen diep. Om dergelijke constructies te kunnen bouwen moet een bouwput worden gecreëerd door de grond tot de gewenste diepte te ontgraven. Daarnaast is een bouwput ook nodig voor de bouw van ondergrondse infrastructuur (bijv. tunnels, riolering, enz.). Het ontwerp van ondergrondse ruimten en infrastructuur hangt nauw samen met de uitvoering van de bouwput.
• • • • • •
De cursus bestaat uit drie lesmiddag/-avonden van vier lesuren, die wekelijks plaatshebben. De kennisoverdracht heeft plaats door mondeling onderwijs aan de hand van een speciaal voor de cursus samengesteld dictaat.
Plaats en datum
De docenten zijn deskundigen op het gebied van grondmechanica en uitvoering.
Programma De cursus is als volgt opgebouwd: • in Nederland gangbare uitvoeringsmethoden; • keuzebepalende factoren; • bouwputbegrenzingen en –voorzieningen; • bemaling;
ondersteuning bouwputwanden; overige ontwerp- en uitvoeringsaspecten; installatietechnieken; profielen en aftakmogelijkheden; verankeringen (groutankers)/stempels; vertaling damwandberekening naar ontwerp gording/stempelramen; • detaillering stempelramen.
Cursusplaats Nieuwegein
Aanvangsdatum 8 septenber 2015
Deze cursus is onderdeel van de cursus Bekistingen, Hulpconstructies & Uitvoeringsmethoden.
Kosten [excl. BTW] Cursusgeld
€
Ledenprijs Niet-ledenprijs
890,1.075,-
27
Cur sussen
Schoon beton in de Praktijk / CUR100 Doel
Plaats en datum
Het doel van de cursus is de deelnemer inzicht te geven in de mogelijkheden en beperkingen van alle betrokken partijen om te komen tot het gewenste resultaat in kwaliteit en uiterlijk. Door beheersing van risico’s kunnen faalkosten worden voorkomen. De verworven kennis wordt d.m.v. voorbeelden direct toegepast. De beleving van schoon beton is niet bij voorbaat bij de betrokken partijen gelijk en daarom dienen de verwachtingen goed en eenduidig vastgelegd en op elkaar afgestemd te worden op basis van de herziene CUR-Aanbeveling 100.
Cursusplaats Utrecht
Kosten [excl. BTW] Cursusgeld
€
Ledenprijs* Niet-ledenprijs
1.050,1.240,-
In het cursusgeld is het cursusmateriaal inbegrepen. Cursisten die het gehele lesprogramma hebben gevolgd, verkrijgen een Bewijs van Deelname.
Programma 1 2 3a 3b 4
Cursusdata 22 oktober 2015
Ontwerp beschrijving toetsing Betontechnologie, ontwerp- en uitvoeringsaspecten Bekisting ontwerp- en uitvoeringsaspecten Organisatie Bouwplaats Realisatie / Cases
Per cursusplaats kunnen ca. 16 cursisten worden geplaatst. 4 KE/PE-punten t.b.v. het Constructeursregister
Inspectie en Beheer Bouw & Infra: Schouwen Doel niveau I: Herkennen van constructies en inspectietypen. Objectief benoemen en vastleggen van visuele afwijkingen en bijzonderheden. niveau II: Goede toestand/conditiemeting kunnen vastleggen en voorstellen voor herstel en maatregelen kunnen aangeven. De relatie tussen de diverse inspectietypen kunnen onderscheiden en verbijzonderen. niveau III: Prioriteringsmaatregelen op basis van risico’s kunnen geven. Het kunnen bepalen van urgentie en budgetteringen. Subdoel is het weten voor alle niveaus wanneer de specialist moet worden ingeschakeld.
Programma
28
• Inspectie kunstwerken • Regelgeving & Veiligheid • Excursie • Case Niveau III: Instandhoudingsinspectie /Advies & rapportage mei 2016 • Inspectieplan • Informatieoverdracht • Risicoanalyses • Faalwijze • Assetmanagement • Advies en rapportage • Beheer & onderhoud • Presentatie eigen case
Plaats en datum Cursusplaats Utrecht
Aanvangsdatum 16 september 2015
Niveau I: Schouwen - 16 september 2015 • Inleiding Beheer en Onderhoud • Materiaalkennis • Herkennen constructies • Veiligheid • Omgevingsfactoren • Risicovolle schades • Uitvoermethoden
Kosten [excl. BTW]
Niveau II: Toestandsinspectie en conditiemeting - januari 2016 • Inleiding kennis diverse materialen • Constructie kennis diverse materialen • Inspectie installaties • Inspectie typen
In het cursusgeld zijn bij niveau II en III het cursusmateriaal en maaltijd inbegrepen. Cursisten die het deeltentamen met goed gevolg hebben afgelegd ontvangen een deelcertificaat.
BV-Nieuws | jaargang 2015 | augustus, nummer 3
Cursusgeld
€
Ledenprijs Niveau l Niet-ledenprijs Niveau l Ledenprijs Niveau ll Niet-ledenprijs Niveau ll Ledenprijs Niveau lll Niet-ledenprijs Niveau lll
650,710,1.885,2.050,2.050,2.375,-
Cur sussen
BV-NIEUWS 2015
Kennismaken met Betononderhoud & Betonreparatie Doel Het doel van de cursus is om in 2 dagdelen de deelnemer basiskennis bij te brengen op het gebied van betononderhoud en betonreparatie.
Programma Voor bestaand beton worden de diverse aantastingmechanismen besproken waarbij m.b.t. de normering wordt gekeken welke uitgangspunten er gehanteerd moeten worden om de aantastingmechanismen bij nieuwbouw te voorkomen. Ook aan de orde komen schade en herstel aan nieuw betonwerk, die tijdens het uitvoeringsproces zijn ontstaan. Dat beton niet altijd naar wens uit de bekisting komt, is algemeen bekend. Hoe dit is te voorkomen wordt in andere cursussen aangedragen, maar hoe dit goed is te herstellen komt in deze cursus aan bod. Er wordt inzage verkregen in de beschikbare reparatietechnieken en de daarbij behorende reparatiematerialen. Tevens worden criteria besproken die aan de reparaties gesteld kunnen worden. Op deze wijze wordt ook een relatie gelegd met de normen en CUR-Aanbevelingen. Blok 1 • Meest voorkomende aantastingsmechanismen (o.a. ASR, carbonatatie, chloride, vorst- en dooizouten). • Reparatiemethoden (o.a. handmatig repareren, spuitbeton, injecteren, kathodische bescherming).
• Reparatiematerialen (o.a. reparatiemortels en injectievloeistoffen). Blok 2 • Reparatiecriteria. • Extra betonbescherming (preventief en achteraf aan te brengen). • Schade en gebreken uit het uitvoeringsproces bij nieuw betonwerk. • Duurzaam Beton.
Plaats en datum Cursusplaats Nieuwegein
Aanvangsdatum 10 december 2015
Kosten [excl. BTW] Cursusgeld
€
Ledenprijs Niet-ledenprijs
675,820,-
In het cursusgeld zijn het cursusmateriaal en maaltijd inbegrepen. Cursisten die het gehele lesprogramma hebben gevolgd, verkrijgen een Bewijs van Deelname. 2 KE/PE-punten t.b.v. het Constructeursregister
29
Mededelingen
Verslag Algemene Ledenvergadering Betonvereniging Woensdag 27 mei 2015, aanvang 15.00 uur Betonvereniging Büchnerweg 3 te Gouda De ALV is voor veel verenigingen een verplicht nummer. Zo niet voor de Betonvereniging. Uiteraard is er een verplichting in de afhandeling van de agenda. Met o.a. afscheid van vertrekkende bestuursleden en benoeming van nieuwe bestuursleden (zie ook verderop in dit nummer Jacco van Dijk stelt zich voor).
Dit maal was er een bijzondere voordracht door ere lid van de Betonvereniging tevens voorzitter van de Nederlandse Bruggenstichting Fred van Geest, die de techniek van de brug bij Ewijk op een heldere wijze toelichtte.
Contributie 2015 De contributieverhoging wordt vastgesteld conform de Consumenten Prijs index 2015.
Nieuw bestuurslid Betonvereniging In de Algemene ledenvergadering van 27 mei 2015 is drs. J.M.H.J. (Jacco) van Dijk, directeur Hurks prefabbeton, benoemd tot bestuurslid van de Betonvereniging. We stellen Jacco graag aan u voor. Daarnaast geven we u een impressie van Hurks prefabbeton. Jacco is de eerste niet-technisch opgeleide directeur van Hurks prefabbeton. Hij is afgestudeerd Bedrijfseconoom, specialisatie organisatie van de onderneming; strategisch management, aan de universiteit van Tilburg. Zijn afstudeer-
scriptie maakte hij bij Hurks, waar hij sinds 1996 werkzaam is. Gestart als bedrijfseconomisch manager, betrokken bij fusies en overnames. Verantwoordelijk voor veel verschillende bedrijven en nu directeur van Hurks prefabbeton, Hurks delphi engineering en Hurks precast in Londen
Bestuurslid Betonvereniging De Betonvereniging is een prominente partij, waaraan Jacco graag zijn steentje bijdraagt. De markt zal na de crisis nooit meer worden zoals voorheen. We moeten ons de impact op de toekomst realiseren. De toekomst is integraal bouwen. De faalkosten zijn nog steeds veel te hoog. Nieuwe bouwsystemen worden ontwikkeld. Prefab industrie zal steeds belangrijker worden. Jacco zal ook zijn onderwijservaring in het (doen) geven van colleges aan hbo’s namens de ABFAB, als bestuurslid van de Betonvereniging kunnen gebruiken.
Prijzen Hurks prefabbeton is een bedrijf dat prachtige projecten onder haar beheer heeft en ook regelmatig in de prijzen valt. Aansprekende projecten zijn Symphony in Amsterdam, Stadsdeelkantoor Leyweg Den Haag (genomineerd voor Betonprijs 2011), Erasmus MC te Rotterdam Betonprijs 2013. Drie jaar op rij werd Tekla Global BIM Award gewonnen. Gare de Mons in België (2014), P&R De Uithof in Utrecht (2012) en Kantoorgebouw Haagse Pr. Cataharina Amaliastraat(2010). In de vergaderzaal hangt een indrukwekkende serie ingelijste oorkondes van de door de Betonvereniging georganiseerde Betonprijs. Sinds 2001 is Hurks beton elke uitreiking genomineerd dan wel prijswinnaar.
30
BV-Nieuws | jaargang 2015 | augustus, nummer 3
>
Mededelingen
>
Betonprijs 2011 “In 2011 werd ook de tot nu toe unieke Oeuvreprijs uitgereikt aan Hurks in het kader van de Betonprijs 2011 met als considerans o.a. : “Hurks beton vervult een voortrekkersrol in de Nederlandse bouwmarkt, ook in de toepassing van nieuwe materialen zoals zelfverdichtend beton en ultra-hogesterktebeton. Verder levert Hurks een belangrijke bijdrage aan de ontwikkeling van de prefab betonnen gevelelementen voor gebouwen en het gebruik van prefab in hoogbouw. De elementen worden inclusief beglazing, binnen- en buitenblad en zelfs eventueel inclusief leidingen voor riolering, water, elektra en luchtbehandeling gemonteerd. De jury noemt het een slimme integratie van constructie, betontechnologie én architectuur. Dit laatste is niet geheel onbelangrijk. Immers door de aandacht van Hurks voor de architectonische kwaliteit van het buitenblad heeft het grijze en logge bouwmateriaal beton van vroeger definitief plaats gemaakt voor veel meer kleurrijke en uitdagende mogelijkheden.”
De fabriek bestaat uit vier afdelingen. 1. De volautomatische wapeningcentrale, die vanaf rollen wapeningstaal complete netten maakt. 2. De houtafdeling. Mooi beton verdient een houten bekisting. Elke fout wordt 50 keer gereproduceerd. Meubelmakers maken daarom hier de perfecte kisten. 3. De staalafdeling. Helemaal zonder staal kunnen we niet. 4. En de betonafdeling. Hier worden de elementen gegoten in de meest uitlopende kleuren, granuleringen en vormen.
Prefab metselwerk De sandwichgevelelementen bestaan uit een dragende binnenwand gecombineerd met een gevelblad met beglaasde kozijnen en installaties. Voor woonflats in London worden nu blauw geglazuurde bakstenen als gevel in het element ingegoten. Met een precisie
BV-NIEUWS 2015
die ongelofelijk is. De elementen kunnen nu op transport om steigerloos op de bouwplaats te worden gemonteerd.
Gepolijst beton Een 3D polijstmachine kan de meest vrije vormen in één handeling polijsten., Het resultaat is letterlijk schitterend. Het beton krijgt een prachtige glans.
Integraliteit in Betonontwerp en –uitvoering B&U [ibu] We spreken ter afsluiting over de cursus Integraliteit in Betonontwerp en –uitvoering B&U [ibu] In de B&U-sector wordt veel beton toegepast, zowel ter plaatse gestort als geprefabriceerd, en vaak in combinatie met staal en andere constructiematerialen. Bouwen is meer dan de inkoop van losse componenten zoals vloeren, balken en wanden. Het gaat bij een constructie altijd om het samenvoegen van verschillende losse componenten en de constructieve knoop is de plek waar alles bij elkaar komt. Tot slot spelen ook de verhardingsbeheersing en andere betontechnologische aspecten een rol. Deze cursus van de Betonvereniging (die 28 oktober 2015 voor de 1e keer van start gaat) geeft exact weer hoe Hurks werkt. Zie ook pagina 24.
“We denken graag al in een vroeg stadium en liefst in bouwteamverband mee, om te onderzoeken hoe we de voordelen van prefabricage optimaal kunnen benutten. Door al tijdens het ontwerp constructieve keuzes te maken, verloopt het realisatieproces efficiënter.”
31
Wij feliciteren onderstaande personen met hun behaald diploma/deelcertificaat in het afgelopen studiejaar 2014-2015 Algemene Basiskennis Beton
Sluijs, B.P. van der
naam
werkzaam bij
Snip, G.
Barth, C.A. Dijkstra, G. Es, M. van Feenstra, R. Filius, W. Haandrikman, J.H. Hesseling, S.J. Heuvel, N.T.J. van den Jansen, S.W. Jong, J. de Jong, R. de Koenen, D.M.J.J.
STRABAG B.V. Gebr. H & B Dam BV Bruil Beton & Mix B.V. Van Nieuwpoort Betonmortel BV BASF Nederland B.V. BV Bouwmij Hendriks Betoncentrale Twenthe BV Struyk Verwo Infra BV Zwaagstra BV Kijlstra BV Betonmortelcentrale De Lek BV Aannemings- en Handelsbedrijf P.E. Roos B.V. Mermans Beton NV Mermans Beton NV Mermans Beton NV Den Ouden Aannemingsbedrijf B.V. Visser & Smit Bouw BV Visser Bouwstoffen Mermans Beton NV Visser Bouwstoffen Den Ouden Aannemingsbedrijf B.V. Gebr. H & B Dam BV Zwets Industrievloeren B.V. Zwets Industrievloeren B.V.
Maes, S. Meeus, D. Mertens, J. Oetelaar, W.H. van den Roelfsema, P. Tromp, A.R.A. Urkens, D. Visser, R. Vleuten, J.H.A. van de Vries, G. de Vroegrijk, M.J.P.J. Westerkamp, W.A. Zwets, C.C. Zwets, N.D.
Betonlaborant BV naam
werkzaam bij
Akkouh, M.
Dyckerhoff Basal Betonmortel b.v. Regio Zuid-West Delft Van Nieuwpoort Beheer B.V. De Hoop Bouwgrondstoffen B.V. IJB Mortel B.V. IJB Mortel B.V. Van Nieuwpoort Betonmortel BV Betoncentrale Groningen B.V. Kalle Bakker Betoncentrales B.V. Mebin Zuid-Limburg Betonmortelbedrijven Cementbouw BV Dekker BetonLab Scalda Van Nieuwpoort Beheer B.V. Mebin Amsterdam Mebin Den Bosch Niba Bouwgrondstoffen BV Dyckerhoff Basal Betonmortel b.v. Regio Midden Deventer
Berg, S.P.C. van den Boonman, J.M. Bosma, M.J. Bosma, R.B. Compagner, J. Glas, J.J.P. Hendrikx, G.A.G. Hoenjet, R.P.A.J. Kalika, J. Krikke, V. Kruitbosch, P.M.L. Methorst, E.W. Milos, L. Persoon, B.C.G. Pollaers, M.H.M. Post, F.
32
BV-Nieuws | jaargang 2015 | augustus, nummer 3
Tuenter, R. Veen, H.R. van der Ver Donck, D.H.R. Wolvekamp, V.B.
Betonmortelbedrijven Cementbouw BV Betonmortelbedrijven Cementbouw BV Mebin Nijmegen Dyckerhoff Basal Betonmortel b.v. Regio Midden Deventer Architon SGS Intron BV
Toeslagmaterialenlaborant BV naam
werkzaam bij
Doppenberg, H. Furtjes, A. Hoekman, G.
Van Nieuwpoort Beheer B.V. Kaliwaal-Bijland BV Roelofs Wegenbouw BV
Deelcertificaat Basiskennis Betontechnologie [bbt] naam
werkzaam bij
Belt, E.B.L. van den Beun, J.
Concreet Betonherstel B.V. Gebr. van Kessel Speciale Technieken en Producten B.V. Faber Betonpompen BV Faber Betonpompen BV Ingenieursbureau Westenberg BV De Hoop Bouwgrondstoffen B.V. Brunel Engineering Royal HaskoningDHV Antea Group Fingo nv Van Berlo Engineering B.V. Claes Sierbeton BAM Advies & Engineering Bestcon B.V. Fibre Experts Ballast Nedam N.V. Boskalis Nederland B.V. Aronsohn Raadgevende Ingenieurs BV Koninklijke Woudenberg Dirkzwager Groep B.V. Saint-Gobain Weber Beamix BV Betonmortelbedrijven Cementbouw BV ATCO Concrete Products N.V. Brunel Engineering Nebest BV Bosch Beton Arubaanse Wegenbouw Remix Droge Mortel BV Betoncentrale Haringman BV Volker InfraDesign bv Colijn Aannemersbedrijf B.V. Mebin Meppel
Boer, H. de Boer, T. de Bomhof, G.J.W. Boonman, J.M. Bos, M.A. Bosveld, M. Calor, M.E. Cauwenbergh, G. van Claasse, J.H.C. Claes, F. Diepenhorst, W.T.H. Dirks, J.M.H.C. Dubbelhuis, D.J. Efferink, F.J.J. van Ende, M.P.J. Heeman, R.J. Hendriks, J.C.G.M. Hienen, F.H. van Jansen, R.A.C. Janssen, T. Kock, D.R.J. Kolen, H.P. Koopman, R. Leyenhorst, N.G.A. Loopstok, S.M. Mensen, R. Moerland, M.J.W. Noordermeer, R.H.J. Nuijten, R.C.C. Ommeren, C. van
BV-NIEUWS 2015
Geslaagden Os, A.W.H. van Palmen, K.P.M. Penning, E.C.A. Pere, F.T.H. Pieters, D. Polinder, K.A. Pranger, H. Quak, G.M.M. Reijers, J.J.G. Riemersma, J.K. Roos, A.C. Schoutens, P. Suripatty, J.S.A. Tricht, N. van Versteynen, B.L.C. Weemaes, J.D.D. Weide, M. van der Werken, G.H.P. van de Wernet, J.A. Willems, M.J. Wilson, D.A. Wolvekamp, V.B. Zaroil, E.H.
Mobilis BV TBI infra Mebin B.V. COVRA NV Chemische Bouwstoffen Tillman BV Nivel Iv-Infra b.v. edilon)(sedra contracting Iv-Infra b.v. ABT BV IJB Mortel B.V. Carmeuse Nederland Witteveen+Bos Raadgevende Ingenieurs BV Royal HaskoningDHV Mermans Beton NV Ingenieursbureau Westenberg BV Bouwbedrijf Salverda B.V. Colijn Aannemersbedrijf B.V. ATCO Concrete Products N.V. Iv-Consult b.v. Aruba Ports Authority SGS Intron BV -
Deelcertificaat Betontechnoloog naam
werkzaam bij
Benders, S.P.M.L. Brinkgreve, B. Claes, F. Dirks, J.M.H.C. Donker, M. Driessen, M.G.A. Goedbloed, G.P. Hofmans, M. Hofs, M.R. Jong, E.J. de Kleef, R.M. van Leyenhorst, N.G.A. Penning, E.C.A. Pere, F.T.H.
SGS Intron BV BetonCenter Swinkels BV Claes Sierbeton Bestcon B.V. Saint-Gobain Weber Beamix BV Mebin Zuid-Limburg iQ woning b.v. Spanbeton BV Van der Kamp B.V. Kiwa N.V. COVRA NV Bosch Beton COVRA NV Chemische Bouwstoffen Tillman BV
Stasinopoulos, P. Voets, M.G.M.M. Weide, M. van der
Ascem B.V. Voets Langeraap Beton BV Schagen Infra BV
Diploma Betontechnoloog BV naam
werkzaam bij
Brinkgreve, B. Dirks, J.M.H.C. Donker, M. Driessen, M.G.A. Hofmans, M. Hofs, M.R. Kleef, R.M. van Leyenhorst, N.G.A. Penning, E.C.A. Voets, M.G.M.M. Weide, M. van der
BetonCenter Swinkels BV Bestcon B.V. Saint-Gobain Weber Beamix BV Mebin Zuid-Limburg Spanbeton BV Van der Kamp B.V. COVRA NV Bosch Beton COVRA NV Voets Langeraap Beton BV Schagen Infra BV
Uitvoering Betonreparatie voor Middenkader naam
werkzaam bij
Gubbels, R.J.J Guichelaar, D.
Hermans Elsloo BV Kreeft Betonrenovatie & Injektietechnieken BV NBK Oost B.V. Boskalis Nederland B.V. Crayestein Groep B.V. Pakor Bouwchemie edilon)(sedra contracting Cordeel Nederland BV Boskalis Nederland B.V.
Liefers, J. Oostende, J.M. van Pennen, M. van der Pols, R. van der Sieders, T.M. Vos, S. de Zwakenberg, J.
Deelcertificaat Basiskennis Betonconstructieleer (najaar) naam
werkzaam bij
Bal, M. Berlijn, R.M. Brekhof, E.W. Groot, F. Heikoop, S. Jansen, F.W. Karremans, P.A.C. Ketelaar, F. Klaver, T. Norbruis, P.H. Oomen, P. Ronner, J.K. Sales, X. Weerd, J. van der
SZHE Vlechtwerk B.V. Nebest BV Ivacon Engineering Grontmij Nederland BV NVT Onderhoudsgroep (West) Aveco De Bondt BV Vogel B.V. A-Quin BV Royal HaskoningDHV IJB Mortel B.V. Bruil Beton & Mix B.V Grontmij Nederland BV Peikko Benelux BV IJB Groep B.V.
33
Geslaagden Deelcertificaat Betononderhoudskundige
Deelcertificaat Inleiding in de Dynamica
naam
werkzaam bij
naam
werkzaam bij
Baetens, ir. B. Bosveld, M. Calor, M.E. Gijsbers, ing. T.C. Heikoop, S. Heinemann, H. Jonker, ing. M. de Swinkels, ir. M.R.J. Verweij, M.R. Werken, G.H.P. van de
SGS Intron BV Royal HaskoningDHV Antea Group SGS Intron BV NVT Onderhoudsgroep (West) Bartels Ingenieursbureau BV SGS Intron BV SGS Intron BV SGS Intron BV Colijn Aannemersbedrijf B.V.
Boersma, W. Dijkstra, T.J. Notenboom, B.H. Schouten, A.G.J. Siderius, J. Voermans, J.
Royal HaskoningDHV Grontmij Nederland BV BouwQ B.V. Arcadis Nederland BV Royal HaskoningDHV
Diploma Betononderhoudskundige BV naam
werkzaam bij
Bosveld, M. Calor, M.E. Heikoop, S. Heinemann, H. Werken, G.H.P. van de
Royal HaskoningDHV Antea Group NVT Onderhoudsgroep (West) Bartels Ingenieursbureau BV Colijn Aannemersbedrijf B.V.
Diploma Betontechnologisch Adviseur BV naam
werkzaam bij
Goets, T.L.B. Overeem, J.G.
BouwOort Adviesburo F.T.V. BV
Diploma Wapenen in de praktijk Nog niet bekend bij het maken van deze uitgave
Diploma Betonconstructeur ASEng naam
werkzaam bij
Francke, J. Lecluijze, J.P.L. Murre, J.E. Oijen, J.F.M. van Paf, V.A.J. Schippers, T.E.H. Stoop, P.G.S.
Contek Solid Services BV IBT Veenendaal b.v. Bouwbedrijf Gelens BV Lucassen Bouwconstructies BV VEBO Beton & Staal Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier Tebodin Netherlands B.V.
Tuerlinckx, P.
Deelcertificaat Elementenmethode voor constructeurs
34
naam
werkzaam bij
Breevoort, P. Giessen, A. van der Schippers, R.O. Stevens, R.T.M. Visscher, W.R.
Tauw bv Iv-Consult b.v. Volker InfraDesign bv Heijmans Integrale Projecten B.V. ABT BV
BV-Nieuws | jaargang 2015 | augustus, nummer 3
Diploma Betonconstructeur MSEng naam
werkzaam bij
Ameri, L. Baak, A.D. Bennink, D.C. Broek, E.P.L. van den
De Haagse Hogeschool CFE Nederland B.V. Haitsma Beton BV Van Rossum Raadgevende Ingenieurs Amsterdam bv Hogeschool van Amsterdam IOB BV Volker InfraDesign bv Heijmans Civiel BV Arcadis Nederland BV Haitsma Beton BV Lucassen Bouwconstructies BV -
Bult, W.J.M. van de Crielaard, E.W. Diemen, J.M. van Erp, R.H.M. van Kroes, K.A.J. Onland, M.A. Rispens, J.M. Verberkt, E. Weert, C.C.P.J. van
Diploma Betonconstructeur BV PMSE naam
werkzaam bij
Baalen, R.P. van
Konstruktieburo Snetselaar bv
Deelcertificaat Bekistingen, hulpconstructies en uitvoering naam
werkzaam bij
Berlo, S.M.W. van Boer, F.M. de Brand, K.P.M. van den Dhont, R. Hogeweg, N.
CFE Nederland B.V. Heijmans Civiel BV Safe BV KWS Infra bv Dura Vermeer Beton- en Waterbouw BV CFE Nederland B.V. BAM Civiel BV, Regio Noordwest Van Hattum en Blankevoort bv Heijmans Civiel BV Provincie Groningen Boskalis Nederland B.V. Van der Burgt Bouw B.V. Heijmans Civiel BV Ballast Nedam Infra Projecten BV Van Hattum en Blankevoort bv BAM Civiel BV, Regio Noordoost Dura Vermeer Beton- en Waterbouw BV
Huijberts, P.W. Ivankovic, A. Kelder, B. Kerstens, A.C. Koetsier, T. Korsuize, L.J. Malsen, J.G.H. van Overheul, A. Prangers, M.G. Salomons, L.A. Vellinga, S. Verhagen, T.C.
BV-NIEUWS 2015
Geslaagden Deelcertificaat Betonstorten van voorbereiding tot nabehandeling
Deelcertificaat Inspectie en Beheer Kunstwerken niveau 2 Toestandsinspectie en conditiemeting
naam
werkzaam bij
naam
Barneveld, A. Boer, M.W. de Efferink, F.J.J. van Gerats, A.J. Groot, M. Heus, A.H. de Kuijt, H.B. Salomons, L.A. Schelvis, A.
Heijmans Civiel BV Holland Scherm BV Ballast Nedam N.V. Boskalis Nederland B.V. Boskalis Nederland B.V. CFE Nederland B.V. Holland Scherm BV Loopbaantraject Bouw en Infra Dura Vermeer Beton- en Waterbouw BV Dura Vermeer Beton- en Waterbouw BV Boskalis Nederland B.V.
Bijl, Ph.A. van der Daams, A.H.G. Franken, P. Frijters, C.M.J.
Verhagen, T.C. Vos, M.D.
Deelcertificaat verhardingsbeheersing en Betontechnologische uitvoeringsaspecten naam
werkzaam bij
Bissels, A.P.J.C Gerats, A.J. Groot, M. Hees, W. van Heijster, R.R. Luchtenberg, L. Remmits, E.A. Salomons, L.A. Schelvis, A.
Heijmans Civiel BV Boskalis Nederland B.V. Boskalis Nederland B.V. BAM Civiel BV, Regio Zuidwest Infralinq Van Hattum en Blankevoort bv Heijmans Civiel BV Loopbaantraject Bouw en Infra Dura Vermeer Beton- en Waterbouw BV Dura Vermeer Beton- en Waterbouw BV Boskalis Nederland B.V. Dura Vermeer Beton- en Waterbouw BV
Verhagen, T.C. Vos, M.D. Verhagen, T.C.
Provincie Flevoland Provincie Flevoland Arcadis Belgium Rijkswaterstaat Grote Projecten en Onderhoud Grosscurt, R.P. Arcadis Nederland BV Hofsteenge, A.C. ALHOF Bouwkundig Adviesbureau Janssen, R.C.J. Royal HaskoningDHV Kroon, G. de Conclusion Learning Centers Maas, R.J.L. Ooij, J.A. van Arcadis Nederland BV Os, H. van Ploegmakers, ir. I.W.E.C. Rijkswaterstaat Grote Projecten en Onderhoud Sadki, Y. Bouwkundig Adviesbureau Sadki Schaareman, A.M. Rijkswaterstaat Grote Projecten en Onderhoud Schink, A. Gemeente Westerveld Snellen, P.C.G.M. Rijkswaterstaat Programma’s, Projecten en Onderhoud Udo, J. Beschermingstechniek IJmond BV Valk, C.W.M. van der ManEngenius B.V.
Diploma Inspectie en Beheer Kunstwerken niveau 3 Instandhoudingsinspectie & Advieswerk naam
werkzaam bij
Grosscurt, R.P. Hofsteenge, A.C. Janssen, K.
Arcadis Nederland BV ALHOF Bouwkundig Adviesbureau Witteveen+Bos Raadgevende Ingenieurs BV Arcadis Nederland BV Waterschap De Dommel Crayestein Groep B.V. Witteveen+Bos Raadgevende Ingenieurs BV ManEngenius B.V.
Diploma Betonuitvoerder/-werkvoorbereider
Ooij, J.A. van Os, H. van Quartero, L. Raadjes, E.J. Reijmer, L.
naam
werkzaam bij
Valk, C.W.M. van der
Salomons, L.A. Verhagen, T.C.
Loopbaantraject Bouw en Infra Dura Vermeer Beton- en Waterbouw BV
Diploma Spanmonteur VVbN naam
werkzaam bij
Hasselt, D.W.C. van
Dywidag-Systems International B.V. Ballast Nedam N.V. Tensa B.V. Freyssinet Nederland B.V. Tensa B.V. Freyssinet Nederland B.V. Tensa B.V.
Kerseboom, D. Maas, H.G. van der Pals, J. Smit, J.G. Wevers, P. Yumsak, M.
werkzaam bij
Diploma Inspectie en Handhaving door adviesbureaus en gemeenten naam
werkzaam bij
Jong, B. de Ronckers, R. Rossum, J.C. van Vliet, Jos van
Voorbij Prefab Beton BV Gemeente Weert Grontmij Nederland BV Gemeente Zaanstad Dienst Wijken afd. Realisatie en Beheer
35
Constructeursdag 2015 Geslaagde Constructeursdag, beëdiging nieuwe Register Constructeurs en de verkiezing Constructeur van het jaar Op 1 juni jl. vond de Constructeursdag plaats in het Nationaal Militair Museum op de voormalige vliegbasis Soesterberg. Deze dag werd georganiseerd door de Betonvereniging, Bouwen met Staal, VNconstructeurs en YouCon. Ruim 250 constructeurs ontmoetten elkaar in Soesterberg voor een expositie, lezingen en debatten. Daarnaast hebben de nieuw Register Constructeurs en Register Ontwerpers hun certificaat in ontvangst genomen en was er de verkiezing voor Constructeur van het Jaar en Jong Constructeurs-talent van het jaar 2015. De belangrijkste criteria die de jury hanteerde voor de Constructeur van het Jaar en Jong Constructeurs-talent van het jaar 2015 zijn: • ambassadeur van het vak • spraakmakend actueel project, nieuwe toepassing van materialen, producten of technieken • eigentijds, verantwoord duurzaam. De jury roemde de beide genomineerde kandidaten om hun deskundigheid en heeft unaniem besloten beiden te benoemen tot Constructeur van het Jaar. Onder luid applaus hebben de voorzitter van de Jury, Hein Brakel en de voorzitter van VNconstructeurs, Paul Rijpstra, vervolgens de prijzen uitgereikt aan:
Frank Kaalberg, Witteveen+Bos Raadgevende Ingenieurs BV, én Maurice Hermens, Royal HaskoningDHV De jury was van mening dat het hier twee grootheden betreft die in een dermate verschillende vakdiscipline werkzaam zijn
Vlnr: Maurice Hermans, Paul Rijpstra, Frank Kaalberg Constructeurs van het jaar 2015
36
BV-Nieuws | jaargang 2015 | augustus, nummer 3
dat zij beiden in aanmerking komen voor de titel constructeur van het jaar. Frank Kaalberg in het vakgebied infra en in het bijzonder ondergronds bouwen en Maurice Hermens in de Utiliteitsbouw. Beiden mogen een jaar lang de eretitel ‘Constructeur van het Jaar’ dragen.
Jong Constructeurs-talent 2015 is geworden: Frank Huijben van ABT BV. De belangstelling van Frank Huijben gaat uit naar constructieve vormleer, geavanceerde productie technieken en data visualisatie. Onderwerpen als parametrisch ontwerpen en digitaal produceren spelen daarbij een belangrijke rol. Frank Huijben was betrokken bij het ontwerp van de dakconstructie van het Nationaal Militair Museum. Daarnaast vindt de jury Frank Huijben een ambassadeur van het vak o.a. door het geven van lezingen, presentaties en publicaties en lidmaatschappen van scientific en organising committees van het IASS symposium en ISOFF Conference 2015.
Samenstelling Jury Constructeur van het Jaar 2015: Hein Brakel (voorzitter), Pieters Bouwtechniek Maarten Braem (secretaris), Croes Bouwtechnisch Ingenieursbureau Jack Amesz, Ingenieursbureau Den Haag Guus Keusters , Heijmans Integrale Projecten Reinald Top, Zwarts & Jansma Architects Jan van der Windt, Zonneveld ingenieurs
Frank Huijben en Paul Rijpstra Jonge constructeur van het jaar 2015 Een foto impressie van de Constructeursdag kunt u vinden via www.betonvereniging.nl >
BV-NIEUWS 2015
Betonkanorace 2015 In 2016, wordt de Betonkanorace bij de HAN in Arnhem door studievereniging Trifonius georganiseerd
Dag van de Betontechnologie Constructeursdag 2015 Beton centraal op 25 juni
Geslaagde Constructeursdag, beëdiging nieuwe Register Constructeurs en de verkiezing Constructeur van het jaar.
Op De1eerste juni jl. vond Dagde van Constructeursdag de Betontechnologie plaats in het op Nationaal 25 juni, door • ambassadeur de Betonvereniging van het vakgeorganiseerd, was een Militair Museum op de voormalige vliegbasis Soesterberg. Deze • spraakmakend actueel project, nieuwe toepassing van madag groot werd succes. georganiseerd Sprekers doorvanuit de Betonvereniging, ontwerp, uitvoering Bouwen meten technologie terialen, producten belichtten of technieken de nieuwste inzichten en Staal, VNconstructeurs en YouCon. Ruim 250 constructeurs • eigentijds, verantwoord duurzaam. ontmoetten toepassingen. elkaarGeanimeerde in Soesterberg voor discussies een expositie, tussen lezingen de lezingen door kregen tijdens de koffiepauze en bij het en debatten. Daarnaast hebben de nieuw Register Construc- De jury roemde de beide genomineerde kandidaten om hun teurs buffet en buiten Registerde Ontwerpers zalen moeiteloos hun certificaat eeninvervolg. ontvangstEn ge-aandeskundigheid het einde van en de heeft dag unaniem was het besloten ‘tot volgend beiden te jaar’ benoede nomen en was er de verkiezing voor Constructeur van het Jaar men tot Constructeur van het Jaar. en meest Jong Constructeurs-talent gehoorde wens. van het jaar 2015. Onder luid applaus hebben de voorzitter van de Jury, Hein De belangrijkste criteria die de jury hanteerde voor de Con- Brakel en de voorzitter van VNconstructeurs, Paul Rijpstra, structeur van het Jaar en Jong Constructeurs-talent van het vervolgens de prijzen uitgereikt aan: jaar Er was 2015 danzijn: ook veel te beleven. Om te beginnen vertelde niet mag blindvaren op de sterkte na 28 dagen. Verder moet Theo Salet, hoogleraar constructief ontwerpen aan de TU hij goed nadenken over de voor te schrijven milieuklasse, en Eindhoven, staande voor een proefopstelling over de 3Ddan vooral de water-cementfactor. Ook voor de aannemer en printer waarmee zijn vakgroep de komende jaren de nodige de uitvoerder had hij overigens enkele aanbevelingen. experimenten gaat uitvoeren. Mogelijkheden en onmogelijkTot slot stelde Toine van Casteren (BAS bv) dat we beter heden kwamen aan de orde. direct kunnen kijken naar wat de aannemer in zijn contract Na de lunch verplaatste het zwaartepunt zich naar het heeft omschreven. Welke cyclus heeft hij voor ogen, wanneer techniekHuys in Veldhoven. Daar konden de aanwezigen zich wil hij de stempels en de bekisting weghalen? We hebben de verdelen over de drie thema’s van de dag: ontwerp, uitvoetools om dat te monitoren. Als we die vragen kunnen beantring en technologie. woorden, leveren we beton op maat.
Ontwerp
Uitvoering
In de sessie over het ontwerp beet Eelco van der Weij, betontechnoloog bij Cementbouw, het spits af. In zijn lezing ging hij in op de consequenties voor de constructeur van de veranderende eigenschappen als gevolg van het toepassen van alternatieve materialen in het betonmengsel. Is de constructeur zichVlnr: wel Maurice bewust van Hermans, de gevolgen Paul Rijpstra, voor zijn Frank rekensessies? Kaalberg Aanvullend 18-3 nam Constructeurs Ab van den Bos vanvan hetTNODiana jaar 2015het links woord. MauMet alsrice vertrekpunt Hermensde HaskoningDHV conclusies uit rechts Stufib-rapport Frank Kaalberg 20 (2012) Witteveen+Bos stelde hijuitgereikt onder meer door datPaul de constructeur Rijpstra AMA opPartners elk moment moet aantonen dat de constructie voldoet, en dus VN
Martin Hunger (ENCI betonlaboratorium) ging in op de vele mogelijkheden die er zijn om het proces van verharding van beton te versnellen dan wel te vertragen. Waar de prefabbetonindustrie veelal vraagt om een versnelling (dagcyclus), is het de betonmortelindustrie weer vaak te doen om een vertraging; het hoofdargument daarbij Frank Huijben is het veilig en Paul stellen Rijpstra van de 18-5 kwaliteit Jonge vanuit constructeur de centrale van tot het en jaar met 2015 de Frank bouwplaats. HuijbenEen ABT links aannemer uitgereikt kan door daarentegen Paul Rijpstra beide AMA verlangen. PartnersInVNconstructeurs het laboratorium Een foto worden impressie de velevan vragen de Constructeursdag uit de praktijk onderzocht kunt u vinden en invia zijn lezing ging Martin dan ook in op enkele www.betonvereniging.nl bevindingen. >
37
Keynote lecture prof. Jos Brouwers
Dagvoorzitter Hans Kooiman
Peter Kraaijeveld (DOKA/Stubeco) had de relatie tussen de bekisting en het beton als onderwerp. De bekisting vormt de betonconstructie, en met name bij zichtwerk luistert dit nauw. Het is daarom dat in 2004 de CUR-Aanbeveling 100 Schoon beton is verschenen: een praatstuk waar architect, aannemer en producent vooraf de tijd voor moeten nemen om tot een goed resultaat te komen. In 2013 is een herziene versie uitgekomen. Verschillende factoren spelen mee, maar kwaliteit en uitvoering zijn daarvan het belangrijkst. Christ Verwijmeren, regiotechnoloog bij Mebin, vergeleek de levering van beton voor de bouwplaats met topsport. Van Epke Zonderland en Daphne Schippers vinden we het normaal dat er veel getraind moet worden om tot uitzonderlijke prestaties te kunnen komen; en dan nog gaat er wel eens iets mis. Maar van beton, dat in alle omstandigheden en op alle tijdstippen goed moet presteren, accepteren we geen falen; dat moet in één keer goed zijn.
nogal eens op de regelgeving (sterkteklasse) en ook de interpretatie van het begrip Duurzaamheid is lastig. Met name in het hergebruik is het van belang dat we goed onderkennen waar de toe te passen materialen hun oorsprong hebben. Aan het verder aanbieden van alternatieven komt voorlopig nog geen einde. Henriëtte Dikmans (Cugla/EFCA) ten slotte gaf aan de toehoorders mee dat het toepassen van hulpstoffen ook maatwerk is. Hoe meer er met alternatieve cementen en toeslagstoffen wordt gewerkt en hoe gevarieerder de eisen van de eindgebruiker zijn, des te belangrijker wordt de keuze van de juiste hulpstof en dosering ervan.
Technologie Marcel Bruin (ENCI) vertelde over de vele onderzoeken die de cementindustrie uitvoert om de CO2-uitstoot te verminderen. Behalve het verlagen van het gehalte aan portlandcementklinker zijn er ook ideeën over klinkervrije cementen. Alle alternatieven worden op dezelfde meetlat gelegd van 6 criteria: beschikbaarheid grondstoffen, eigenschappen, productiekosten, vereiste R&D, milieuwinst en technologiesprong. Uiteindelijk blijkt het nog niet zo eenvoudig als we de oude, vertrouwde schoenen zomaar weggooien. Gert van der Wegen (SGS/Stutech) hield een verhaal over de vele alternatieve toeslagmaterialen die de laatste jaren op onze betonmarkt zijn verschenen. De toepassing ervan stuit
Foyer “Dag van de betontechnologie”
38
BV-Nieuws | jaargang 2015 | augustus, nummer 3
Toekomst In het plenaire programma werd vervolgens in hoofdlijnen verslag gedaan van de parallelsessies. Verder was er een toelichting op nut en noodzaak van een keurmerk. VOBN heeft een aantal jaren geleden het keurmerk Beton Bewust geïntroduceerd; deelnemers aan dit keurmerk moeten aan strenge eisen voldoen. De branchevereniging heeft hiermee een trend gezet in de betonwereld en dit keurmerk wordt terecht als benchmark gezien voor de verdere verduurzaming van de betonsector. Tot slot gaf Jos Brouwers, hoogleraar materiaaltechnologie aan de TU Eindhoven, een toelichting op de verschillende onderzoeken waarmee zijn vakgroep bezig is. Rode draad in alle onderzoeken is de verbetering van het milieuprofiel van beton, een insteek waar alle aanwezigen zich in konden vinden. Veel deelnemers speculeerden al op een vervolg van deze dag in 2016. Zodra de datum bekend is, zult u hier zo snel mogelijk over worden geïnformeerd.
Aangeslo t en or ganisat ies
BV-NIEUWS 2015
Stubeco
Kwartaalvergadering Csmart Almere Poort op donderdag 11 juni 2015 Op donderdag 11 april 2015 werd een bezoek gebracht aan de bouw van het nieuwe Center for Simulator Maritime Training (CSMART) te Almere Poort. Dura Vermeer bouwt hier een hotel en trainingscentrum voor officieren van cruise schepen die deel uitmaken van de Carnival Corporation. Om 15:00 uur werden ca. 22 aanwezigen door Aad van Haastert welkom geheten in de bouwkeet.
Na afloop van de presentaties werd een rondgang gemaakt over het project.
Dhr Patrick Kip van Dura Vermeer Hengelo gaf namens Dura Vermeer een presentatie over algemene projectgegevens en toelichting op technische aspecten. Middels een Design & Build tender is Dura Vermeer, mede op basis van het ontwerp dat LEED gold is gecertificeerd, geselecteerd voor de realisatie van het project. Samen met Architectenbureau Paul de Ruiter en ingenieursbureau Van Rossum. Het Csmart trainingscentrum bestaat uit 5 verdiepingen met een totaal oppervlak van 10.000 m2. Kenmerkend voor het ontwerp is de transparantheid, er is bijna doorheen te kijken. De onderste 2 lagen, waar zich de 4 simulatoren voorzien van grote schermen (diameter 22 m en 9 m hoog) zich bevinden, verdwijnen straks onder de duinen.
Na het projectbezoek werd in het dichtbij gelegen Harbor House een borrel gedronken en de maaltijd genuttigd. Hier werd ook het avondprogramma gehouden.
Het gebouw bestaat uit een prefab betonnen bouwskelet, de gemiddelde prefab betonbalk weegt 25 ton. De wanden bestaan worden opgebouwd uit kalkzandsteen. Om het gebouw komt een spouw van 1,2 m om verplaatsen door drukkende duinen te voorkomen. Het Csmart Accommodation & Parkinghotel (176 kamers), in combinatie met Architectenbureau Paul de Ruiter en Lucassen Bouwconstructies, is opgebouwd uit vijftien lagen waarvan twee ondergrondse lagen dienen als opslag- en parkeerruimte. Van deze bouw was nog niet veel te zien, het gebouw was nog in de fundering.
Het project is voor Dura Vermeer ook een pilot voor 2 testcases: - Bouwplaats toegangscontrole. De bouwplaats is alleen toegankelijk met vingerafdruk controle, deze worden getoetst met een landelijke databank. Om de privacy te waarborgen worden deze gecodeerd opgeslagen en worden identiteits en VCA-gegevens getoetst aan een landelijke database. Tevens moet iedereen een eigen emailadres hebben om een veiligheidsfilm en bijbehorende toetsing af te kunnen leggen. - Bouwplaats logistiek. Om minder logistieke bewegingen op de bouwplaats te hebben verzorgd Dura Vermeer het transport van de materialen voor de onderaannemers naar de werkplek. Dit wordt gedaan op vaste tijdstippen. Over beide onderwerpen ontstond een levendige discussie met de uitvoerder Frank Benerink.
Avondprogramma Het avondprogramma werd verzorgd door Adri Frijters van Stichting Arbouw over een veilige en gezonde uitvoering van bouwprojecten door een goede voorbereiding. In 2014 werden 4.630 van de 126.814 werknemers in de bouw getroffen door een ongeval. Hoofdoorzaak van alle ongevallen wordt veroorzaakt door zwaartekracht; vallen van hoogte of door vallende voorwerpen. Naar schatting 50% van de ongevallen is toe te schrijven aan keuzes gemaakt tijdens het ontwerp en daaruit voortvloeiende arbeidsomstandigheden. Gevaren moeten worden geëlimineerd of beheerst worden in ontwerp met oog op realisatie en gebruiksfase. De uitblijvende aanpak van gevaren in ontwerpfase is een mondiaal probleem, de EU heeft hiervoor in 192 de richtlijn 92/57 ingevoerd. Deze richtlijn is opgenomen in het arbo-besluit hoofdstuk 2 afdeling 5 en is bekend als “bouwprocesbesluit”. In het bouwbesluit is in 2012 de eis opgenomen dat als een gebouw niet veilig te onderhouden is er geen omgevingsvergunning mag verleend mag worden. Voor ieder bouwproject moet een V&G-plan worden opgesteld (ref. 92/57). Hierin staan de gevaren en maatregelen alsmede de afspraken op het gebied van veiligheid en gezondheid. Het V&G-plan moet een risico-inventarisatie en -evaluatie bevatten van de werkzaamheden op het project.
Stichting Arbouw heeft diverse gereedschappen, o.a.: - V&G-Planner, een gevulde database met informatie over de arbeidsomstandigheden in relatie tot de verschillende bouwwerkzaamheden - Storybuilder Bouw, een eenvoudige online registratietool voor ongevallen en bijna-ongevallen in de bouw - Toolboxen, voor het voorlichten van bouwmedewerkers over het werk in relatie tot arbeidsomstandigheden. Het was weer zeer een geslaagde kwartaalbijeenkomst.
39
Beton en Funderingen, twee gescheiden werelden?
9 september 2015 Wederom met gratis Masterclass door topconstructeurs!
Contact: Hetty Besseling e-mail
[email protected] tel. 0182 532 389
Colofon BetonverenigingsNieuws is een uitgave van de Betonvereniging en bevat informatie voor leden en geïnteresseerden in de vereniging en het materiaal beton in algemene zin. BetonverenigingsNieuws verschijnt zevenmaal per jaar. Uitgave:
Betonvereniging Postbus 411, 2800 AK Gouda Tel. 0182-539233 Fax. 0182-537510 E-mail:
[email protected] Website: www.betonvereniging.nl Opmaak: Quantes, Rijswijk Druk: Quantes, Rijswijk
40
BV-Nieuws | jaargang 2015 | augustus, nummer 3
Abonnementen:
Leden van de Betonvereniging ontvangen het BV-Nieuws gratis Redactiesecretariaat: Bram Rensen Advertenties: Hetty Besseling Abonnementen lopen parallel met het lidmaatschap ISSN 1386-968X