EUROPESE COMMISSIE
MEMO Brussel, 11 september 2013
Brief van Commissievoorzitter Barroso aan de voorzitter van het Europees Parlement, de heer Martin Schulz Geachte voorzitter, In de State of the Union die ik vandaag uitspreek, zet ik mijn visie uiteen op de uitdagingen waarvoor wij staan nu het Europees Parlement zich voorbereidt op de verkiezingen van mei volgend jaar en nu de Europese Commissie aan het laatste jaar van haar mandaat begint. Wij hebben samen aanzienlijke resultaten geboekt voor de Europese burger, in zeer moeilijke omstandigheden. Het Europees Parlement is onmisbaar als partner in het wetgevingsproces van de EU en ik denk dat wij trots mogen zijn op de prestaties die wij gezamenlijk hebben geleverd. Hiertoe behoren, om slechts enkele voorbeelden te noemen, de noodzakelijke versterking van het economische bestuur, de politieke overeenstemming over het volgende meerjarig financieel kader en de grondige herziening van het toezicht op en de regelgeving voor de financiële sector – allemaal punten die cruciaal zijn voor de veerkracht van de Europese economie en die onze groeivooruitzichten zullen verbeteren. Gezien de uitdagingen waarvoor wij staan, moeten wij de komende maanden de besluitvorming voortvarend aanpakken, om de wetgeving die in gang is gezet te voltooien en vaart te zetten achter de uitvoering. Wij moeten concrete resultaten boeken op de terreinen die de grootste kansen bieden om economisch herstel en werkgelegenheid te genereren en te ondersteunen. Zo kan het vertrouwen worden herwonnen dat Europa sterker uit de crisis zal komen en dat de EU een bijdrage van onschatbare waarde levert aan die herstelstrategie. In deze brief beschrijf ik de belangrijkste initiatieven van het werkprogramma van de Commissie voor 2014, overeenkomstig de kaderovereenkomst tussen onze instellingen. Bij het opstellen van deze agenda is rekening gehouden met de resolutie van het Europees Parlement van 4 juli 2013, mijn veelvuldige overleg met u en het Parlement en de vruchtbare besprekingen tussen de commissarissen en de parlementaire commissies. Ik zie uit naar verder overleg, zodat wij het werkprogramma volgende maand kunnen afronden. De Commissie en het Parlement zijn het er over eens dat groei en werkgelegenheid ook in 2014 de allerhoogste prioriteit moeten krijgen. Wij moeten de lidstaten blijven aansporen tot gedifferentieerde, groeivriendelijke begrotingsconsolidatie, voortzetting van de structurele hervormingen ter bevordering van het concurrentievermogen, normalisering van de kredietverschaffing aan de economie, innovatieve manieren om banen te scheppen, degenen te helpen die dat het meest nodig hebben en ons creatieve potentieel aan te boren, en modernisering van de overheidsdiensten. Daarbij moeten wij ook oog hebben voor de problemen – en mogelijkheden – op langere termijn, zoals het energie- en klimaatbeleid, het vergroten van de Europese innovatiecapaciteit en onze bijdrage aan de stabiliteit in de wereld.
MEMO/13/778
Beleidsprioriteiten en -planning voor 2014 Volgend jaar zal noodzakelijkerwijs de nadruk liggen op het goedkeuren van wetgevingsvoorstellen waarvoor de medebeslissingsprocedure momenteel loopt en op het consolideren van reeds gestarte werkzaamheden. Deze nadruk komt tot uitdrukking in het werkprogramma van de Commissie voor 2014. Wij zullen vooral aandacht besteden aan de goedkeuring en uitvoering van belangrijke voorstellen die nu in behandeling zijn (zoals onze initiatieven met betrekking tot jeugdwerkloosheid en onze voorstellen om de kredietverschaffing aan het midden- en kleinbedrijf te stimuleren). De lidstaten op hun beurt moeten de implementatie opvoeren. Daarnaast moeten wij ervoor zorgen dat de programma's van het nieuwe meerjarig financieel kader (MFK) vlot en tijdig worden opgestart en dat de deskundigengroep op hoog niveau inzake de eigen middelen aan de slag gaat. Evenals in 2013 zal ons economisch beleid zich vooral richten op gezonde overheidsfinanciën, structurele hervormingen en gerichte investeringen. Wij zullen werken aan het vertrouwen in het vermogen van Europa om duurzaam te groeien, onze burgers werk en een goede sociale zekerheid te bieden en te kunnen blijven concurreren op de wereldmarkt. De totstandbrenging van de bankenunie zal hoge prioriteit krijgen en wij zullen verder blijven werken aan het economisch bestuur, toegang tot financiering, arbeidsmobiliteit en de aanpak van de jeugdwerkloosheid. Overeenkomstig de blauwdruk van de Commissie voor een hechte EMU moeten wij verder bouwen aan een volwaardige economische en monetaire unie (EMU), bijvoorbeeld door deze te verankeren in een hoge mate van democratische verantwoording en haar een sterke sociale dimensie te geven. Op 2 oktober zal de Commissie een mededeling publiceren over de sociale dimensie van de EMU. Wij moeten ook onze inspanningen opvoeren om de doelstellingen van de Europa 2020-strategie te behalen, door middel van aanhoudend en gecoördineerd optreden op Europees en nationaal niveau. Innovatie en investeringen zijn cruciaal voor het concurrentievermogen. De nieuwe MFKprogramma's zijn afgestemd op de prioriteiten van de Europa 2020-strategie en omvatten een breed scala van maatregelen om investeringen te stimuleren, het menselijk kapitaal te ontwikkelen en voorrang te geven aan hervormingen die rechtstreeks effect hebben op groei en werkgelegenheid. In samenwerking met de Europese Investeringsbank zal verder worden gewerkt aan betere toegang tot financiering voor het midden- en kleinbedrijf als cruciale hefboom voor het herstel van de groei. Wij willen ervoor zorgen dat de regels voor de interne markt volledig worden toegepast op cruciale gebieden als diensten en energie en wij streven ernaar de initiatieven in het kader van de Single Market Act (SMA) te verwezenlijken en de modernisering van de staatssteunregels te voltooien. Ook de vandaag ingediende voorstellen voor een daadwerkelijk eengemaakte telecommunicatiemarkt zijn essentieel voor ons concurrentievermogen. De komende maanden moet prioriteit worden gegeven aan de goedkeuring van deze voorstellen. Wij zullen ook aandacht blijven besteden aan het effect van energieprijzen op het concurrentievermogen en de beste aanpak op dit gebied. De handel is een ander terrein met een enorm groeipotentieel en wij moeten de onderhandelingen met belangrijke partners, zoals de VS, goed op gang houden. Volgens de Commissie zijn de topprioriteiten voor de rest van 2013 en voor 2014 derhalve de volgende: • soepele start van alle MFK-programma's voor 2014-2020, aangezien de EU-begroting als katalysator fungeert voor investeringen, groei en hervormingen;
2
• snelle goedkeuring van belangrijke voorstellen, met name inzake de bankenunie en financiële regelgeving (zoals de in 2012 gepresenteerde voorstellen inzake de afwikkeling en het herstel van banken en het in juli gepresenteerde voorstel voor het gemeenschappelijk afwikkelingsmechanisme), de eengemaakte markt (alle voorstellen voor de Single Market Act II liggen nu op tafel), de vandaag goedgekeurde voorstellen inzake telecommunicatie en de digitale agenda. Er liggen ook verschillende voorstellen op tafel die van groot belang zijn voor de burger, van het gemeenschappelijk visserijbeleid tot de interne markt in het spoorwegvervoer en het Europees openbaar ministerie. In dit verband wil ik ook wijzen op de noodzaak van snelle goedkeuring van de richtlijn inzake tabaksproducten. Als wij deze voorstellen voor het einde van de legislatuur van het Parlement in wetgeving kunnen omzetten, is dat een krachtig signaal van het belang dat de EU voor burgers vertegenwoordigt; • versterking van het economisch bestuur, inclusief de sociale dimensie daarvan, en verdere ontwikkeling van het proces van het Europees semester, met bijzondere aandacht voor de uitvoering (met name het two-pack en de coördinatie van de maatregelen op alle niveaus); • voortzetting van onze handelsagenda (met name de onderhandelingen over het transAtlantisch handels- en investeringspartnerschap (TTIP) met de Verenigde Staten en onderhandelingen met andere belangrijke partners zoals Canada en Japan) en voorbereiding van het EU-standpunt met betrekking tot belangrijke internationale onderhandelingen, zoals de volgende conferentie over het Raamverdrag van de Verenigde Naties inzake klimaatverandering (UNFCCC) en de ontwikkelingsagenda na 2015; • stimulering van een ondernemingsvriendelijk klimaat, met name voor kleine en middelgrote ondernemingen, door de regelgeving verder te vereenvoudigen en te stroomlijnen, met name in het kader van het lopende programma voor gezonde en resultaatgerichte regelgeving (REFIT), dat ervoor moet zorgen dat alle EU-wetgeving aan haar doel beantwoordt. De EU moet zich ook volledig blijven inzetten voor onze mondiale doelstellingen. Wij moeten klaar staan om op korte termijn op te treden, maar ook onze werkzaamheden met de kandidaat-lidstaten intensiveren, waaronder de normalisering van de betrekkingen tussen Servië en Kosovo. Het opbouwen van politieke associatie en economische integratie met de landen van het Oostelijk Partnerschap, het ondersteunen van onze partnerlanden in het zuidelijke nabuurschapsgebied bij hun overgangsproces en het bevorderen van nauwere betrekkingen met onze strategische partners blijven een kernprioriteit. Nieuwe initiatieven Daarnaast zal de Commissie een beperkt aantal nieuwe initiatieven voorstellen om het concurrentievermogen van de Europese economie te versterken en vorm te geven aan het klimaat- en energiebeleid voor na 2020. Daarnaast zullen wij ook invulling geven aan de ideeën inzake de rechtsstaat die ik vandaag uiteen heb gezet. Enkele voorbeelden van de nieuwe initiatieven die wij overwegen, zijn: • de mededeling over de sociale dimensie van de EMU; • herziening van het kader voor het financiële toezicht (en hervorming van de structuur van banken in de EU naar aanleiding van het rapport-Liikanen); • vervolg op de langetermijnfinanciering van de Europese economie;
3
• versterking van de Europese industriebasis door de interne markt voor industrieproducten te hervormen en verdere initiatieven om het concurrentievermogen van de Europese industrie te vergroten; • voltooiing van de modernisering van de staatssteun om de interne markt te versterken en betere overheidsuitgaven te stimuleren; • een brede aanpak van de Europese ruimte van vaardigheden en kwalificaties; • vervolg op de btw-strategie om ervoor te zorgen dat bedrijven minder geld kwijt zijn aan hun btw-aangifte; • herziening van de regelgeving inzake de coördinatie van de socialezekerheidsstelsels; • voltooiing van de koppeling van de nationale diensten voor arbeidsbemiddeling om onevenwichtigheden in het arbeidsaanbod weg te werken; • een hoogwaardig kader voor herstructurering; • een nieuw kader op het gebied van energie en klimaat voor 2030; • resultaten van de toetsing van het afvalbeleid; • een mededeling over toekomstige beleidsinitiatieven op het gebied van justitie en binnenlandse zaken; • de visumregeling voor bonafide reizigers; • het uitbreidings- en het nabuurschapspakket voor 2014; • verdere ontwikkeling van de agenda voor een ambitieus vervolg op de millenniumdoelstellingen voor ontwikkeling en afstemming hiervan op de doelstellingen voor duurzame ontwikkeling; • de bijdrage van de EU aan de mondiale maritieme veiligheid. In 2014 zullen wij de mogelijkheden verkennen op onder meer de volgende terreinen: • openstelling van markten en mobilisering van financiering; • meer arbeidsmarktparticipatie en -mobiliteit, ook voor gereglementeerde beroepen; • voltooiing van de Europese onderzoeksruimte; • groene technologieën, onder meer op het gebied van de opslag van energie en energiezuinigheid; • de macht van consumenten op de interne energiemarkt; • evaluatie van de EU-wetgeving inzake gezondheid en veiligheid op het werk; • vervolg op de onlangs gepubliceerde mededeling van de Commissie over defensie; • de toekomst van het Europees Ontwikkelingsfonds na 2020. Ook zullen wij nadenken over de ervaringen met de Europa 2020-strategie tot nu toe en nagaan of deze moet worden aangepast om de hervormingen te stimuleren die noodzakelijk zijn voor het versnellen van de groei en het scheppen van werkgelegenheid. De evaluaties en toetsingen die worden uitgevoerd in het kader van het REFITprogramma, zullen ook tot nieuwe ideeën leiden voor het hele EU-beleid. Toekomstperspectief en meer democratische verantwoording
4
Binnen onze huidige werkzaamheden moeten wij ook kijken naar wat essentieel is voor de toekomst van Europa. Wij moeten met name nadenken over verdere integratie, die moet worden geschraagd door een versterking van de democratische verantwoordingsplicht. Met de presentatie van onze ideeën over de toekomst van de Europese Unie op langere termijn, op basis van de beginselen die eerder in de blauwdruk zijn beschreven, kan een echt Europees debat worden gevoerd vóór de verkiezingen voor het Europees Parlement. Ik zie uit naar de vergadering tussen het College van commissarissen en de conferentie van commissievoorzitters op 2 oktober en naar mijn vergadering met de Conferentie van voorzitters op 3 oktober om de standpunten van het Europees Parlement te vernemen, waarna de Commissie haar werkprogramma voor 2014 zal afronden. José Manuel BARROSO
5