Brabants Particulier Grondbezit
Commissaris der Koningin in de provincie Noord-Brabant
Mw. Maij-Weggen bezoekt particuliere landgoederen 31 augustus 2007
Programma
Vrijdag 31 augustus 2007 11.15 uur:
Ontvangst op Buitenplaats Huize Weilust Intro/welkom door Jan Hak, voorzitter Brabants Particulier Grondbezit Korte introductie door meneer en mevrouw Romme en rondwandeling [Van locatie 1 naar 2: vertrek 12.15 uur, 13 min. 7,2 km]
12.30 uur:
Korte rondleiding en lunch op Landgoed Anneville tijdens de lunch (13.00 uur): inleiding door dhr. J. de Constant Rebecque [Van locatie 2 naar 3: vertrek 13.30 uur, 30 min, 30 km]
14.00 uur:
Ontvangst op Landschapscamping “In de Polder” korte introductie door mevrouw Keller en rondwandeling [Van locatie 3 naar 4: vertrek 14.45 uur, 15 min, 9 km]
15.00 uur:
Ontvangst op Landgoed de Koekkoek Thee drinken, korte introductie door dhr of mevr Smits van Oyen en rondwandeling Aansluitend afsluiting van de dag door Dhr. Jan Hak
16.00 uur:
einde programma
Woudrichemseweg 36A, 4286 LB ALMKERK Postbus 38, 4286 ZG ALMKERK tel. + 31 (0)183 400 533 fax. + 31 (0)183 403 371
[email protected] www.bp-grondbezit.nl Brabants Particulier Grondbezit is een afdeling van de Federatie Particulier Grondbezit te Veenendaal
Brabants Particulier Grondbezit
Voorwoord Geachte mevrouw Maij-Weggen, Wij zijn er trots op dat U wederom onze prachtige provincie intrekt, om met eigen ogen te zien wat de particuliere (landgoed)eigenaar bezig houdt. De Brabantse landgoederen zijn mooi, er valt veel te genieten. Ook om te ervaren hoe het is om als landgoedeigenaar een blijvend en draagkrachtig concept te ontwikkelen. Tijden veranderen, en landgoed-eigenaren moeten mee-veranderen. En dat is niet altijd gemakkelijk. Het is fijn te weten dat U een luisterend oor heeft voor de problematieken die hiermee gepaard gaan en nog plezieriger om zeker te zijn dat U zich waar mogelijk in zet voor particuliere landgoedeigenaren. Deze dag is georganiseerd en wordt U wederom aangeboden door het Brabants Particulier Grondbezit (BPG). Vier van onze leden zullen U ontvangen en rondleiden over hun parels in het Brabants Landschap. Wij wensen U een zeer plezierige dag.
Jan Hak, Voorzitter BPG
Visie Het Brabants Particulier Grondbezit (BPG) zet zich in vanuit de overtuiging dat particulier grondbeheer de sleutel vormt voor de ontwikkeling en het behoud van een vitaal en aantrekkelijk platteland in een sterk verstedelijkend Nederland.
Missie Al eeuwenlang zorgen particulieren voor een vitaal en aantrekkelijk platteland. Dat doen zij met bezieling en ondernemerschap. Daadkrachtig, deskundig en betrokken nemen zij maatschappelijke
verantwoordelijkheid
voor
duurzame
productie
van
voedsel
en
grondstoffen, behoud van het cultureel erfgoed, verscheidenheid in landschappen, het behoud van een rijke biodiversiteit en natuurlijke hulpbronnen. In onze voortdurend veranderende samenleving krijgt het landelijk gebied steeds meer een functie die gericht is op de beleving van de rust, ruimte en groen. Brabants Particulier Grondbezit (BPG) bundelt de krachten en behartigt de belangen van particuliere beheerders voor behoud en ontwikkeling van een evenwichtig landelijk gebied. De particuliere beheerders vervullen met hun initiatieven en investeringen, hun grond en opstallen zeer gevarieerde maatschappelijke waarden en functies.
betrokkenheid deskundigheid diversiteit duurzaamheid maatschappelijke verantwoordelijkheid & ondernemerschap
Ambities
Vanuit haar overtuiging heeft het Brabants Particulier Grondbezit de volgende ambities: 1. Ruimte creëren om te ondernemen Voor een gezonde economische basis van het particulier grondbeheer, moet er ruimte zijn voor de ontwikkeling van nieuwe functies en exploitatiemogelijkheden. Eenvoudiger en minder regels zijn daartoe noodzaak. Voor de particuliere sector is dit van buitengewoon belang, want de marginale inkomsten uit particulier grondbezit vormen een groot zorgpunt. De overheid dient randvoorwaarden te scheppen en te sturen op hoofdlijnen. Op regionaal en lokaal niveau ontwikkelt BPG samen met andere partijen concrete plannen en voert deze uit. 2. Realiseren van rendabel vermogensbeheer en maatschappelijk ondernemerschap Het BPG streeft naar een rendabel vermogensbeheer met aandacht voor de wensen en behoeften vanuit de samenleving. Particuliere beheerders willen aan de slag en investeren. Daar moet iets tegenover staan: een adequate beloning, concrete afspraken, een goede organisatie en een lange termijn financiering. Het BPG maakt zich sterk voor rendabel vermogensbeheer met maatschappelijke betekenis, voor een eigentijdse pachtwet, een passend fiscaal regime, een redelijke vergoeding voor grondgebruik en een geloofwaardige beloning voor agrarische producten en groene en blauwe diensten. 3. Bijdragen aan beleidsontwikkeling en maatschappelijk debat De particuliere beheerder deelt de verantwoordelijkheid voor het duurzaam in stand houden en verder ontwikkelen van economie, ecologie en cultuur van het landelijk gebied met zijn omgeving. Het BPG wil inspelen op het Europese, nationale en provinciale beleid door zelf initiatieven en verantwoordelijkheid te nemen en deel te nemen aan het maatschappelijk debat. 4. Vergroten samenwerking Het BPG zoekt waar mogelijk en wenselijk samenwerking met andere particuliere organisaties op regionaal en lokaal niveau, zoals die van agrariërs en terreinbeherende organisaties. Het BPG werkt ook aan het bevorderen van begrip voor en erkenning door de overheid van de positie die de particuliere grondbeheerder inneemt in de samenleving. 5. Mogelijk maken van concurrerende en duurzame grondgebonden landbouw Ondernemerschap en samenwerken in de hele productieketen zijn voorwaarden om succesvol te kunnen concurreren en duurzame grondgebonden landbouw te kunnen bedrijven. Het gaat daarbij om het op de juiste tijd en plaats leveren van op maatschappelijk verantwoorde wijze geproduceerde producten, waarvan de toegevoegde waarde zich onderscheidt door kwaliteit, gezondheid en gemak. Het BPG acht schaalvergroting onvermijdelijk. Om aan de toenemende maatschappelijke eisen te kunnen voldoen en meerwaarde uit de markt te kunnen halen, is het noodzakelijk betere machines te hebben, meer kennis te verwerven en efficiënter te werken. Daarnaast is een vergoedingssysteem voor groene en blauwe diensten nodig. 6. Versterken multifunctioneel bosbeheer en particulier natuurbeheer Bos heeft een recreatieve, landschappelijke en economische waarde. Dankzij fiscale maatregelen en functiebeloning door de overheid, fungeert particulier bos- en natuurbeheer als voorbeeld van maatschappelijk verantwoord ondernemerschap. Het blijft een opgave om telkens de balans te vinden tussen economie en ecologie. Het BPG ziet erop toe dat de overheid voorwaarden blijft scheppen die een veelzijdig bos- en natuurbeheer door particulieren mogelijk maken, daarbij actief inspelend op de recente belangstelling voor particulier natuurbeheer. 7. Versterken landschap en cultuurhistorie Particuliere grondbeheerders dragen bij aan de instandhouding van streekeigen, karakteristieke landschappen en cultuurhistorische waarden. Daarnaast worden nieuwe landschappen ontwikkeld. Duurzaam beheer vanuit een visie biedt ruimte voor ontwikkeling, zoals het benutten van vrijkomende agrarische bebouwing voor verblijf, werk en recreatie. Het BPG wil dat overheden de aanleg van nieuwe en de uitbreiding van bestaande landgoederen zoveel mogelijk faciliteren en particulieren de mogelijkheid bieden in het landelijk gebied te investeren. 8. Bouwen en recreëren in het landelijk gebied Bouwen en recreëren in het landelijk gebied moet mogelijk zijn, is het standpunt van het BPG. De particulier kan een grote bijdrage leveren aan het toegankelijk en leefbaar maken van het landelijk gebied door ontsluiting, voorzieningen en voorlichting. Uiteraard zijn er voorwaarden verbonden aan bouw en recreatie. Zo zal de particuliere beheerder door onderhoud en investeringen bij moeten dragen aan de instandhouding en verfraaiing van het landelijk gebied. Dat vereist een goede balans tussen architectuur, economie en ecologie.
1. Buitenplaats Huize Weilust Dhr. en Mw. Romme – Keetels Heusdenhoutseweg 21 4817 NA Breda (076) 571 13 17
[email protected]
Omschrijving landgoed / typering: Grootte: …. Ha. bos
Historie Huize Weilust Voorgangers van het huidige huis Weilust worden reeds in de vijftiende eeuw vermeld. In de zeventiende eeuw is er sprake van een boerderij, waarschijnlijk voorzien van een herenkamer. Tot in de achttiende eeuw droegen de plaats, en in bijzonder het huis, in hoofdzaak een agrarisch karakter. Tussen 1720 en 1733 werd in opdracht van de heer P. Guenellon uit Breda een herenhuis gebouwd aan de boerderij. In 1787 werd de eerste steen gelegd voor de bouw van het huidige huis. Het werd tegen de (sinds 1968 niet meer bestaande) boerderij aangebouwd. Daarbij werden wellihct onderdelen van het oude huis geïncorporeerd. Opdrachtgever voor deze grote verbouwing was de teonmalige eigenaar, de heer J.J. Havermans uit Breda. Opvallend was de zichtlijn op de Bredase toren die er vanwege de nieuwbouw (nieuwe wijk Heusdenhout) nu niet meer is. De schuur en de Vlaamse schuur stammen respectievelijk uit de achttiende eeuw en eind achttiende, begin negentiende eeuw. Het erf is omgeven door een gracht die gezien kaartmateriaal tenminste uit het begin van de negentiende eeuw stamt. De tuin kent een tweedeling. Voor het huis bevindt zich een bescheiden wandelgebied met bosschages en slingerpaden, gezien de kleinschaligheid waarschijnlijk uit het tweede kwart van de negentiende eeuw. Naast het huis staan allerlei fruitbomen. De achtertuin drooeg altijd een meer utilitair karakter. De historische buitenplaats Weiliust is van algemeen belang vanwege: de historische ontwikkeling van de buitenplaats Weilust, ontstaan vanuit een agrarisch bedrijf met herenkamer dat evolueerde tot een bescheiden, maar daardoor typerende en zeldzame buitenplaats de waardevolle en samenhangende onderdelen (huis, Vlaamse schuur, schuur, partkaanleg in kleinschalige landschappelijke trant, omgeven door een gracht en voorzien van oprijlaan en hek). De schoonheid van het geheel (bron: uitreksel objecten data bank – rijksdienst voor de monumentenzorg).
2. Landgoed Anneville Dhr. J. de Constant Rebecque en Mw. M. de Constant Rebecque-van Meeuwen Annevillelaan 93 / 101 4851 CB Ulvenhout 076-5653318
[email protected]
Omschrijving landgoed / typering: Grootte: …. Ha. bos
Kaartje omgeving landgoed Anneville
Historie - Het landgoed Anneville Anneville is in 1844 gesticht door Prosper Cuypers van Velthoven in de buurtschap Geersbroek (lokaal bekend als Gatbroek) bij Ulvenhout, even ten zuiden van Breda. Zoals bij vele landgoederen ligt de oorsprong van het landgoed bij een pachtboerderij, waar de eigenaar een 'zogenaamde Herenkamer' liet aanbouwen. In 1851 werd een aanvang gemaakt met de bouw van het landhuis, naar het ontwerp van de architect Trappeniers. Over de allereerste aanleg van het park (rond 1851) is niets bekend. Uit kadastrale gegevens blijkt dat dwars door het huidige park nog een pad liep, waar zelfs huisjes stonden. Een eventueel oorspronkelijk park was in ieder geval kleiner dan het huidige. Het eerste bekende ontwerp stamt uit ca. 1865. De ontwerper is onbekend, maar waarschijnlijk is hier sprake van een ontwerp door een boomkweker die ook het plantmateriaal leverde. Later is er opnieuw een ontwerp gemaakt. Hiervan zijn zowel jaar van aanleg als ontwerper onbekend. Het park zoals dat er nu bij ligt lijkt voor wat betreft de structuur van paden en bomengroepen nog sterk op dit laatste ontwerp, hoewel er ook van het eerdere ontwerp nog elementen terug te vinden zijn. Tot de jaren twintig is het huis gebruikt voor bewoning door de eigenaren. Vervolgens werd Anneville gehuurd door een Bredase restaurateur, die van Anneville een Hotel-Restaurant en Theeschenkerij maakte. Dit gebruik heeft tot 1955 geduurd, met een korte onderbreking tegen het einde van de tweede wereldoorlog. In de laatste maanden van de oorlog werd Anneville door de Duitsers gevorderd en gebruikt als bakkerij, met name rond het Koetshuis. Na de bevrijding van Zuid-Nederland was Anneville tot mei 1945 het verblijf van Z.K.H. Prins Bernhard, toen deze zijn hoofdkwartier in Breda had. Na zijn vertrek werd Anneville op 3 mei 1945 voor ongeveer zes weken de residentie van H.M. Koningin Wilhelmina. Hier bereikte haar het nieuws van de capitulatie van de Duitsers in Nederland. Anneville werd daarop het toneel van enkele grote defilés door onder andere de bewoners van Breda en omgeving en van de buurtschap Geersbroek. Haar verblijf werd afgesloten met een feest voor diezelfde buurtschap. Het Koetshuis deed in deze periode dienst als legering voor de wacht en als garage. Ten behoeve van dit gebruik is in 1944 door de Engelsen de achterzaal gebouwd. Vervolgens werd het gebruik als Hotel-Restaurant hervat. Anneville werd toen ook al gebruikt voor conferenties. Zo werden in de eerste helft van de jaren vijftig op Anneville enkele BENELUX-verdragen gesloten. Het Koetshuis (uit 1898) werd in die periode niet gebruikt. Hierna werd Anneville achtereenvolgens gehuurd door Thomsen's Verenigde Havenbedrijven uit Rotterdam en de Outward Bound Zee- en Bergscholen Nederland. Vanaf 1992 is het landhuis na een renovatie verhuurd aan rentmeester en makelaar van Hoven en Oomen als kantoor en woonhuis. In 1997 werd het Koetshuis grotendeels gerestaureerd en gerenoveerd tot het congrescentrum Koetshuis Anneville. De familie de Constant Rebecque, eigenaar van Anneville, woont nog steeds op het landgoed. De exploitatie van het Koetshuis is ook in handen van de familie de Constant Rebecque.
De Eik Tegenwoordig voor velen de blikvanger van het landgoed. Hoewel deze eik sinds 1987 geen onderdeel meer is van het landgoed. In dat jaar is de grond waar deze eik staat onteigend ten behoeve van de aanleg van de A58.
3. Landschapscamping “In de Polder” Fam. H. Keller – Prins Groenendijk 35 4926 RE Lage Zwaluwe 0168 – 483405 www.landschaps-camping.nl De basis van dit landgoed is nog altijd het akkerbouwbedrijf. Het akkerbouwbedrijf is al generaties lang in de familie. Op de akkers worden o.a. aardappels, tarwe, suikerbieten, winterwortelen en conservenerwten verbouwd. Aardappels en winterwortelen worden na de oogst in het najaar in de schuren opgeslagen en in het voorjaar afgeleverd aan de groothandel. Op en rond ons erf lopen kippen, schapen, poezen en een pony. Kinderen mogen meehelpen met dieren voeren en verzorgen. Daarnaast bieden wij gasten een keur aan mogelijkheden om een tijdje op de boerderij door te brengen. Camping, B&B, polderkeet, kampeerwagens….. Camping Om de nieuwe landschapscamping te realiseren hebben wij 1,50ha. van onze akkerbouwgrond beschikbaar gesteld. Ruim 2/3e deel is ingericht voor natuur, er is een grote paddenpoel gegraven en er zijn veel verschillende soorten bomen en struiken geplant. B&B In de vroegere ‘mooie kamer’ van onze 18e eeuwse boerderij is nu een gastenkamer met eigen douche en toilet. U kunt de 2 persoonskamer per nacht huren. Het ontbijt met zelfgemaakte jam en scharreleitjes van onze kippen, wordt geserveerd in de woonkeuken.
4. Landgoed de Koekkoek Dhr. J.M.P. Smits van Oyen Buitendijk 1 4924 EG Drimmelen Tel. 0162 - 68 65 58
[email protected]
Ontvangst op Thee drinken, korte introductie door dhr of mevr Smits van Oyen en rondwandeling Aansluitend afsluiting van de dag door Dhr. Jan Hak
Bijlagen Mw Maij-Weggen bezoekt Landgoed de Barendonk In navolging op de bezoeken die de Commissaris van de Koningin in Brabant, Mw. Maij-Weggen, vorig jaar heeft gebracht aan een aantal Brabantse landgoederen, zijn dit voorjaar wederom een aantal bezoeken gepland. Dit jaar wordt het bezoek aan landgoederen zoveel mogelijk ingepast in de werkbezoeken die zij aan een aantal gemeentes zal brengen. Op de foto hiernaast is de Commissaris te gast in Cuijk, op landgoed de Barendonk, waar eigenaresse mevrouw Hermanussen een korte rondleiding mocht verzorgen. Mw. Maij-Weggen op bezoek bij Mw. Hermanussen, landgoed de Barendonk. Foto: Rinus de Vries www.photohouse.nl