KLEIN GRONDBEZIT “’t Schoffeltje”
’t Schoffeltje nr. 25
1
Informatieblad
Klein grondbezit Seizoen 2010 maand juli
uitgave 25
Samenstelling bestuur: Voorzitter / redactie
D. van Dijk – van Oostende 3247 XS Dirksland
Philipshoofjesweg 58 tel. 0187 – 632894.
Secretaris / 2e voorzitter
D. v.d. Broek 3247 AL Dirksland
Oranjelaan 25 tel. 0187-602778.
Penningmeester
J. van Gulik 3247 XP Dirksland
Oudewei 13 tel. 0187-602296.
Lid.
A.N. Bazen 3247 XH Dirksland
Esdoornhof 1 tel. 0187-601749.
Lid. / 2e secretaris
G. Maasdam 3247 AP Dirksland
Pr. Bernhardlaan 27 tel. 0187-602091.
Lid.
Joh. Riedijk 3247 XS Dirksland
Philipshoofjesweg 52 tel. 0187-602552.
Lid. / 2e penningmeester
W. A. van Lenten 3247 AA Dirksland
Beatrixlaan 2 tel. 0187-603075.
Samenstelling tuincommissie: H. de Man van complex A K. Keur van complex B H. Kievit van complex C Zoals jullie wel weten heeft het bestuur enkele jaren geleden een tuincommissie in het leven geroepen, die de tuinder van het jaar kiest. Deze mensen bekijken enkele keren per jaar hoe de tuintjes erbij liggen, en zij beslissen wie de tuinder van het jaar wordt, en dat wordt op de algemene ledenvergadering bekent gemaakt. Vaste contactpersonen onderhoud percelen / meldpunt klusjes bij container op A. A. Bazen en G. Maasdam van complex A Joh. Riedijk en W. van Lenten van complex B J. van Gulik en D. v.d Broek van complex C e-mail adres:
[email protected]
’t Schoffeltje nr. 25
2
Het laatste woord door Leen van Prooijen De voorzitter heeft altijd het laatste woord en daar wil ik nog een laatste keer gebruik van maken om iedereen gedag te zeggen en te bedanken voor het vertrouwen en de plezierige samenwerking. We hebben met elkaar de vereniging in stand gehouden en ontwikkeld tot een moderne volkstuinvereniging die haar doelen op effectieve doch sobere wijze nastreeft. Ruim 50 jaar was er een Van Prooijen voorzitter en daar ben ik trots op. Toen ik op 16 februari jl. in de auto op weg was naar Dirksland voor mijn laatste jaarvergadering als voorzitter en de polders aan me voorbij zag glijden voelde ik een lichte vorm van weemoed naar boven komen. Na al die jaren van besturen was ik nu op weg om af te treden als voorzitter en bestuurslid van onze vereniging. Een vereniging waarvan ik inmiddels al meer dan 30 jaar lid ben en de meeste jaren ook bestuurder. Hoe moet het nu verder, dacht ik. Kan ik dat eigenlijk wel doen? Kunnen ze het wel zonder mij? Waarom stop je eigenlijk, je kunt nog gemakkelijk 10 jaar verder gaan. Het is gelukkig niet glad meer op de weg zodat dat geen belemmering geeft om naar de vergadering te komen. Het is me anders het wintertje wel, deze keer. Alleen maar vorst en sneeuw. Er worden deze winter vast records gevestigd met de aanhoudende kou. Natuurlijk kunnen ze het zonder mij. Iedereen is toch vervangbaar? Maar toch had ik het er moeilijk mee, nu het afscheid zo dichtbij kwam Ik zal ze missen, dacht ik. De vele trouwe leden die elk jaar naar de jaarvergadering komen en meepraten over de nieuwe plannen. Maar ook de gezelligheid daarna met de bingo of andere activiteiten. Zoals de presentatie van Kees Keur over zijn hobby als imker en de oude films over paarden. De uitstekende bediening van onze gastvrouw Nel van Steenbergen in “de Schakel”die altijd voor ons klaar stond en problemen flexibel oploste. De lekkerste bittergarnituur eet je bij haar. De tuincommissie met Kees Keur, Henk Kievit en Henk de Man die elk jaar een opvallende tuinder voordragen voor de verkiezing van de tuinder van het jaar. En natuurlijk de bestuursvergaderingen die we de laatste jaren in “Het Anker” houden aan de Kaai waar je behalve heel lekker kunt eten en drinken. De medebestuurders Adrie, Arie, Daan, Gerard, Hans en Joop vormen samen een pittig clubje met kennis en kunde op velerlei gebied. Helaas gaat Arie er om gezondheidsredenen ook mee stoppen. Links van mij passeer ik Stellendam, dat verscholen ligt achter een groep kale bomen. Het is inmiddels donker geworden en het licht van mijn koplampen vangt een vluchtende haas. Ik heb eigenlijk geen enkele slechte herinnering aan de afgelopen 30 jaar overgehouden. Er was altijd een positieve ondertoon te herkennen. Altijd was er het geloof dat het goed zou komen, dat we de juiste beslissingen hadden genomen. En altijd was er de warme steun van onze leden. Dank daarvoor. Van mijn vader leerde ik dat een bestuur een samenvatting moet zijn van de leden. De vele verschillende “kleuren” van de leden moet je terug kunnen vinden in het bestuur. Dat geeft rust en vertrouwen. Zo is het ook gegaan. Zou het druk worden vanavond? Een jaarvergadering is toch de start van een nieuw seizoen waar afspraken worden gemaakt met het bestuur. Mijn laatste krachtinspanning vanavond zal agendapunt 6 worden, de verhoging van de huurprijs met 4 cent per vierkante meter. Hoe zullen de leden er op reageren? Het bestuur staat er vierkant achter. Het is dringend nodig want anders blijven we tobben en komt de kwaliteit in gevaar. Ik hoop dat ik het duidelijk kan maken aan de leden. Vanuit de verte zie ik de verlichte kerktoren al boven het dorp uitsteken. Nog enkele kilometers en dan eerst een bakje koffie. Ik ben lekker op tijd zodat we met de andere bestuurders de laatste ontwikkelingen nog even kunnen doornemen. Hoe zal Arie den Eerzamen zich nu voelen? Ook hij heeft er vele jaren als lid en bestuurder op zitten. Ook een integere man die er altijd is. Iemand met een stevige eigen mening maar die wel open stond en goed luisterde naar anderen. Vooral als penningmeester heeft hij zeker een stempel gedrukt op het toenmalige beleid wat gekenmerkt werd door zuinigheid en soberheid. En nu treden we af. Twee oudere heren eruit en gelukkig zijn er jonge kandidaten die onze plek willen innemen. Een van hen is zelfs een jongedame!
’t Schoffeltje nr. 25
3
Nooit eerder in de afgelopen 89 jaar zat er een vrouw in het bestuur. Een bijzondere situatie dus en ik verwacht er alleen maar positieve effecten van. Ook in de andere kandidaat heb ik veel vertrouwen. Een pittig mannetje die het ook goed kan zeggen. Hij is een goede tuinder met verstand van zaken en met twee rechter handen. Daarom verwacht ik van het nieuwe bestuur veel visie en daadkracht zodat er een vooruitstrevend beleid gevoerd kan worden. Daar is “de Schakel” al en ik parkeer mijn auto naast een oude camper. Als ik uitstap zie ik Daan van alles naar binnen sjouwen en besluit hem direct te gaan helpen. Ik vergeet dat mijn tas nog naast de auto staat en loop met bossen bloemen naar binnen. Daan is een echte bestuurder die veel werk verricht. Hij is de ideale secretaris voor een voorzitter. Hij zegt wat hij doet en doet wat hij zegt. Eenmaal binnen begroet ik de andere bestuurders en al enkele leden die wat vroeg zijn en ook aan de koffie gaan. Als ik mijn vergadermap wil pakken besef ik dat mijn tas nog buiten staat. Ik ren er heen maar een oplettend lid heeft hem al gezien en mee naar binnen gebracht. Dank! En mijn portemonnee zat er ook in………… Pfffffd. Uiteindelijk loopt alles naar wens en sta ik bij agendapunt 10 mijn afscheidsspeech te houden als bestuurder. Ik heb het met veel plezier gedaan en bedank alle (bestuurs)-leden voor de lange en prettige samenwerking en hun langdurig vertrouwen in mij. Ik wens het nieuwe bestuur veel wijsheid toe en hoop dat de goede sfeer die er altijd heerste en het respect voor elkaar nooit zal verdwijnen. Ik wens iedereen natuurlijk weer een vruchtbaar seizoen in goede gezondheid toe. Na een gezellige ronde Bingo waar ik opnieuw geen prijs won reed ik rond elf uur weer terug naar huis de donkere nacht in. Het is allemaal goed gegaan. Ik denk terug aan de eerste jaren toen de pacht nog bij de penningmeester thuis werd betaald. De kas bestond toen uit een blikken sigarendoosje. De secretaris schreef uitgebreide bestuursverslagen in dikke boeken. Ook de bestuursvergaderingen werden op toerbeurt thuis gehouden. De ruilverkaveling, het 75-jarig bestaan, de inrichting van nieuwe percelen, het draineren, de nieuwe dreven……….. Ik besef dat ik er nooit echt los van zal komen. De wijde Dirkslandse polder met de percelen “arbeidersland” zal altijd aan mij blijven trekken. Leen, bedankt voor het inzenden, veel gezondheid en succes voor de toekomst!
*** Beste leden, Op 10 april jl. hebben de aangemelde vrijwilligers zich om 9.30 uur bij de container verzameld. Het bestuur was verrast van de grote opkomst. Ten eerste danken wij iedereen “nogmaals” voor het aanmelden en uitvoeren van de werkzaamheden. Het was de eerste keer dat het bestuur voor een dergelijke werkwijze koos. Na de indeling van wie wat kon gaan doen, zijn we aan de slag gegaan. De dam is grondig aangepakt, de kuilen zijn opgevuld, de meeste afscheidingspaaltjes zijn geplaatst en er is een begin gemaakt om de container op te knappen. Kortom het was een geslaagde dag, met mooi weer en koffie en koek bij de ganzentuin. Op 29 mei hebben we de laatste scheidingspaaltjes neergezet. Ook hadden wij een shovel besteld om de nieuwe dreef aan te pakken en daarna gelijk vlak te walsen. Helaas kon dat niet doorgaan omdat de shovel in reparatie was. De onderdelen zijn in bestelling en zodra de shovel herstelt is zal de klus z.s.m. opgepakt worden. De shovel mogen we gratis gebruiken en daarom is de keuze gevallen op het gebruik van deze shovel en geduld. In de afgelopen maanden heeft het bestuur schouwrondes gemaakt en daarbij alle volkstuinen gecontroleerd. Er werd o.a. gelet op de verzorging van de tuin, rommel en onderhoud en gebruik van kassen en schuurtjes. Op 1 mei hebben we de percelen A en C bekeken en op 3 juni kwam perceel B en omgeving aan de beurt. Over het algemeen zagen de tuintjes er prima uit, op enkele tuinen was iets op te merken. Door de lange winter, geen tijd hebben, veel werken of andere reden kwam het onderhoud niet opgang. Andere tuinders hebben er een waar paradijsje van gemaakt. Inmiddels hebben alle huurders de draad weer opgepakt. Mocht u om gezondheidsredenen of om een andere reden geen tijd of gelegenheid hebben om de tuin te onderhouden, neem dan a.u.b. contact op met de voorzitter of de secretaris, dan zoeken wij naar een oplossing. Het schouwen is steeds op de 1e donderdag van de maand (april t/m september) en start om 18.00 uur tot ca. 19.30 uur.
’t Schoffeltje nr. 25
4
AANDACHTSPUNT: gaarne uw haag knippen, in sommige gevallen is deze te hoog of te breed zodat de grasmaaier er last van heeft! Door onze wervingsacties via de Kabelkrant, Ons Eiland, het Eilanden – Nieuws en door flyers uit te delen kunnen we wederom nieuwe leden verwelkomen. Op perceel A zijn de nummers: 3, 4, 47, 65, 69, 70, 93, 94, en 105 nog vrij. Op C is perceel 27 nog beschikbaar (stand per 1 mei 2010). Er zijn weer nieuwe flyers in de infokasten opgehangen en verdeeld onder de middenstand. Er zijn diverse signaleringsborden bij elke ingang of dam geplaatst (naast de infokasten).
We hopen op uw begrip en medewerking! Het bestuur is volop in de weer om informatie los te krijgen over de nieuwe voetbalvelden die naast C komen te liggen. Vooraf hebben wij contact opgenomen met de Gemeente hoe het nu verder gaat; wordt de sloot verbreedt, krijgen de tuinders overlast van bijv. overvliegende voetballen, enz.? We wachten op antwoord en houden u op de hoogte! Weet u zelf iets, vertel het ons dan alstublieft. In ieder geval worden er wel al werkzaamheden die met de waterberging te maken hebben uitgevoerd. Rest ons nog iedereen veel lees- en tuinplezier toe te wensen. De voorzitter, Diana van Dijk
Geachte leden/tuinders, Ondanks dat bijna alle klusjes geklaard zijn, zoeken wij nog vrijwilligers om de opslagcontainer op A in de verf te zetten.
Graag uw aanmelding inleveren bij de secretaris, Oranjelaan 25, of mailen naar
[email protected]
Naam: ………………………………………………………………………………………………………………………………………………. Tel.nr: …………………………………………………………………………………………………………………………………………….. Voorkeur klusdag: ma. di. wo. do. vr. za. (omcirkel uw keuze s.v.p.)
’t Schoffeltje nr. 25
5
’t Schoffeltje nr. 25
6
’t Schoffeltje nr. 25
7
’t Schoffeltje nr. 25
8
Tuintips vanaf juli Juli: * het is tijd om te oogsten, niet alleen groenten en fruit, maar ook de snijbloemen, kruiden en zaden. Pluk zacht fruit zoals frambozen en bessen. Zwarte bessen plukken en snoeien: snoei eerst 3 of 4 oudere takken en pluk dan de bessen. * Snoei het blad van de aardbeien na de oogst terug. Planten die ouder zijn dan 3 jaar moeten worden vervangen. Zet gezonde uitlopers in potten met potgrond als u nieuwe planten wilt opkweken. * Groenten: ga door met het oogsten. Courgettes en bonen zijn jong het lekkerst. Ze blijven dragen als er regelmatig wordt geplukt. Sjalotten en knoflook kunnen worden geoogst als het blad droog en geel is. Zaai groenten voor de herfstoogst. Bieten, worteltjes, andijvie, sla en knollen kunnen in juli worden gezaaid voor een oogst in oktober / november. Nu moet ook savooikool worden gezaaid. Bescherm zaailingen tegen vogels door ze met zwarte netten af te dekken. * Kas: geef de tomaten water en mest. Verwijder het blad dat de vruchten bedekt, zodat de vruchten beter rijpen. * Pluk en droog bladkruiden zoals laurier, salie en lavendel als de planten op hun mooist zijn, voordat de zomerbuien schade aanrichten. Andere kruiden kunnen worden getopt of gesnoeid zodat ze niet gaan bloeien. Augustus: * Groenten: verwijder planten waarvan de oogst voorbij is en leg de resten op de composthoop. Verbrand resten met ongedierte, ziektes of virussen of gooi ze “thuis” weg. Uien kunnen worden geoogst en gedroogd in de kas of serre. * Suikermaïs is eind deze maand rijp. * Kas: neem de stekken van tere vaste planten. Groene tomaten worden sneller rijp als u bananenschillen in de kas legt. Als de tomaten verwijderd zijn, moet u de kas van binnen en buiten schoonmaken voordat u er weer planten in zet. Als u uw tomaten regelmatig bemest heeft, kunt u evt. oude groeizakken waar ze in stonden, weer gebruiken voor sla. Zaailingen hebben minder voeding nodig dan tomaten, dus de groeizak eerst uitspoelen met water om overtollige mest te verwijderen. * Fruit: snij de uitlopers van aardbeien die geworteld zijn los van de moederplant en plant ze in een nieuw bed of in potten tot de volgende maand. Na de oogst van zomer frambozen knipt u de takken terug tot aan de grond. Bestel deze maand evt. nieuwe fruitsoorten bij de kweker voor levering in de herfst. * Controleer de stekken van vorige maand en pot ze op zodra ze wortels hebben. * Verzamel uw eigen zaden bij droog weer. Als u zelfgekweekte bloemen en kruiden wilt drogen en bewaren, moet u het doen nu de planten nog erg mooi zijn. * Zonnebloemen zijn deze maand op hun mooist. Voor het beste resultaat zaaien we zonnebloemen in het voorjaar en planten we de zaailingen in vochtige grond, in de zon of heel lichte schaduw. Ze moeten beschut staan, beschermd tegen wind. * Snelgroeiende coniferen hagen, liguster of andere altijd groene heesters moeten worden gesnoeid om ze in vorm te houden. Latere snoei is niet goed, ook taxus snoeien. * Vaste kruiden zoals bieslook en majoraan kunnen worden gedeeld en opnieuw uitgeplant op een onderlinge afstand van 15 cm. Plant een paar stukken in potten voor op de “keuken”vensterbank. U kunt nog peterselie en kervel zaaien voor de winter en stekken nemen van salie, rozemarijn en lavendel. * Zaaien in het najaar: winterharde planten en sommige groenten kunnen in augustus en september buiten worden gezaaid en bloeien dan eerder en geven eerder oogst, dan wanneer ze in de lente worden gezaaid. Zaai in ondiepe geultjes, getrokken met kant van een schoffel of hark. Bescherm zaailingen op koude of natte plaatsen tegen het vocht met een omgekeerde bloempot. Zaak kan ook in kleine potten worden gezaaid in een onverwarmde kas. Probeer o.a. tuinbonen en erwten. * In de nazomer verlaten de werksters van de wespen het nest en kunnen lastig zijn, vooral als u een pruimenboom hebt. Wordt u gestoken, leg dan een koud washandje met zijn op de gestoken plek. September: * in de platte bak of kas winterpostelein, kervel en veldsla zaaien. * Oogst (alle overgebleven groenten) van o.a. radijs, rapen, koolrabi, maïs, andijvie, snijbiet, broccoli, bleekselderij, worteltjes, sla, bonen, prei, groenloof. * De oogst van zaaiuien is later dan die van plantuien. Maar te laat geoogste uien zijn minder goed te bewaren. Let er op dat het loof voor ca. tweederde deel is afgestorven, dan is het goede moment om te oogsten aangebroken. Leg de uien te drogen. Uitgespreid op een horraam of gaas in een net of kistje zodat de lucht er goed omheen kan. Na een dag of tien is het verdorde loof en de buitenste schil helemaal opgedroogd en makkelijk te verwijderen. De uien kunnen nu op een goed geventileerde, droge plek, die niet helemaal vorstvrij hoeft te zijn, in het donker worden opgeslagen. * Oogst pompoenen als het eerste stukje van de steel bruin en houtig is. Snijd ze aan het groene deel van de stengel af. Laat de schil uitharden door de pompoenen twee weken op een luchtige plek te leggen. Leg ze daarna voor bewaring op een plek waar het niet te warm of vochtig is, bij ca. 10 graden Celsius. De meest gave exemplaren zijn het langst te bewaren. * Oogst nog zoveel mogelijk tomaat, aubergine en paprika. In de loop van de maand wordt het te koud in de kas en kunnen ze daar niet meer afrijpen. Geplukte aubergine is bij een temperatuur van ca. 12 graden nog enkele weken te bewaren. * Raapsteeltjes die in juli en augustus gezaaid zijn kunnen geoogst worden. * Herfstbraam en pruimen plukken. * Bruine en witte boon en kievitsboon drogen wanneer de planten verkleuren. Haal de planten uit de grond, bind ze in bossen samen en hang ze droog en luchtig te drogen.
’t Schoffeltje nr. 25
9
* Middellate aardappelen rooien. Laat de aardappelen een dag op het land liggen zodat de aarde die eraan zit kan drogen. Bewaar ze in het donker om te voorkomen dat ze groen worden. * Plant groenblijvende heesters en coniferen of verplaats de bestaande. * Oogst de eerste appelen en peren. * Maak de groentebedden winterklaar. Oktober: * dit is een goede tijd om bomen en heesters te planten. Bomen die meer dan 1,5 m hoog zijn en op een winderige plek staan, hebben een paar jaar steun nodig zodat de wortels zich goed kunnen hechten. Zet ze vast met een verstelbare boomband en zorg dat er een afstandhouder tussen de boom en de steun zit, zodat de bast niet beschadigt. * Ruim valappels op. * Appelbomen planten: als u weet welke soort u lekker vindt, is dit het moment om appelbomen te planten. U heeft geen ruimte voor een hele boom nodig, u kunt ook een paar leibomen tegen een schutting zetten. Informeer of de soort die u wilt een bestuiver nodig heeft welke onderstam het best is voor uw grond. * Oogst raapjes, rode biet, koolrabi, koopraap, bleekselderij, broccoli, knolvenkel, winterwortel, paksoi, sla, andijvie, spruitjes, pompoen, snijbiet, bloemkool, savooikool, Chinese kool, prei, roodlof en groenlof. * Late aardappel uiterlijk eind van de maand rooien. Zaaiuien uiterlijk begin van de maand nog oogsten. * Onder glas eind van de maand spinazie zaaien in kas op platte bak. Nieuwe rabarberplanten uitplanten. Oude planten zo nodig delen en herplanten. * Knoflook kan gepoot worden.
*** Peulvruchten: keus te over Bij sommige peulvruchten eten we alleen de zaden (bijv. bruine bonen), bij andere de hele vrucht (zoals bij sperziebonen). Enkele zaden van peulvruchten op een rijtje: - Bruine bonen: in Nederland eeuwenlang de meest gegeten peulvrucht. Ze koken gemakkelijk stuk en zijn dus ideaal in een maaltijdsoep. - Boterbonen: grote witte boon, die zoeter en kruidiger smaakt dan de gewone witte boon. In Italië vaak verwerkt in salades. - Kapucijners: een oud-Hollandse peulvrucht. Verse kapucijners zijn voller en zoeter van smaak dan gedroogde. Gedroogde zijn licht – tot donkerbruin van kleur. - Kikkererwten: ook wel Spaanse erwten of kekers genoemd. Door hun onregelmatige vorm, lichtbruine kleur en nootachtige smaak hebben ze wat weg van hazelnoten. Blijven stevig tijdens het koken. - Linzen: verkrijgbaar in het bruin, groen en rood. Bruine linzen zijn het meest pittig van smaak. Omdat van rode linzen het buitenste velletje is verwijderd, is de kooktijd minder lang dan van bruine en groene linzen. - Rode bonen: hebben karakteristieke niervorm. Daarom is de Engelse naam Kidney beans (nierbonen). Ze worden veel gebruikt in de Mexicaanse keuken en hebben een wat zoete smaak. - Chilibonen: kidneybonen in rode saus. - Witte bonen: iets steviger dan bruine bonen, maar de smaak is nagenoeg gelijk. Zaden laten voorkiemen of weken De zaden die een harde zaadhuid hebben en niet zo gemakkelijk vanzelf kiemen kunnen we laten voorweken. Op die manier kunnen we de zaden sneller uitzaaien en met een veel hoger opkomstpercentage dan indien we ze zonder deze behandeling ter plaatse in de volle grond zouden zaaien. Zaden laten voorkiemen is een leuke zaaimethode bij het telen van groenten. De zaden gaan hierbij veel sneller kiemen en zijn dan zaaiklaar! Afhankelijk van het soort zaad worden ze één tot meerdere dagen in lauw water gelegd. Als de zaden dan gezwollen zijn en je ziet de kiem verschijnen dan zijn ze klaar om te zaaien. Bonen en erwten zijn de meest gekende soorten, maar ook andere groentes zoals artisjok en peterselie kunnen op die manier behandeld worden. Erwten en bonen: U bent het waarschijnlijk wel met me eens als ik zeg dat erwten eenmaal ze aan de groei zijn, een makkelijk te telen peulgewas is. Koude en vaak gure weersituaties weerhouden dit gewas niet om in alle glorie te groeien en te bloeien en vervolgens een behoorlijke opbrengst te geven. Erwten worden gedurende 24 uur te weken gelegd in een bokaal water. Om rotten te voorkomen giet je na 24 uur het water af en plaats je het potje op een warme plaats zodat het binnen in de pot lekker broeierig is. Laat op de bodem nog enkele mm water staan en bestuif de erwten enkele keren met een nevelspuit zodat de kiemen zeker niet opdrogen.
’t Schoffeltje nr. 25
10
Na enkele dagen zullen de meeste kiemen uit de erwten geschoven zijn. Vanaf dan kun je ze gaan uitzaaien. Dat kan zowel in turfpotjes om later ter plaatse uit te planten als rechtstreeks in de volle grond zijn. Bonen zijn dan weer een ander verhaal want die moeten echt wachten tot na de IJsheiligen om de buitentemperaturen te kunnen trotseren. Ze kunnen vanaf mei tot juli worden gezaaid. Dit in tegenstelling met de tuinbonen. Ze nemen ook bijzonder makkelijk vocht op en gaan dan ook vliegensvlug kiemen. Wacht altijd tot je ziet dat er bij het voorkiemen kleine scheurtjes ontstaan in de zaadhuid. Daarna kun je ze meteen met de kiem naar beneden gericht in de grond steken. Een boon is echter een vocht- en koudegevoelig groentengewas. Wanneer je de bonen zonder voorweken ter plaatse in de volle grond duwt en ze krijgen een natte, koude periode te verduren... dan zullen vele zaden in de bodem wegrotten en krijg je een slechte opkomst met dan nog vele slecht ontwikkelde miezerige plantjes. Deze laatste kwijnen meer weg dan dat je ze ziet groeien en zullen dus ook niet voor een goede oogst kunnen zorgen. Om die reden alleen al is het aangewezen bonen eerst voor te kiemen. Zo win je niet alleen enkele dagen in kiemtijd, maar heb je ook een veel grotere en meer zekere opkomst. Het voorkiemen van bonen kun je ook doen in reeds op voorhand nat gemaakt en op kamertemperatuur gebrachte turf. Je kunt de turf om een aangename temperatuur krijgen door die enkele dagen op voorhand in een serre / kas (of in een emmer in de veranda) te leggen. De bonen kun je dan voorkiemen in een laagje turf van ± 3 cm dik. Leg de bonen naast elkaar en indien je veel bonen moet voorkiemen kun je boven de eerste laag terug 3 cm turf leggen met daarop de bonen. Zo kun je tot 3 lagen boven elkaar leggen. De bovenste laag dek je uiteraard ook af met een laagje vochtige turf. Daarna plaats je het kistje op een warme standplaats zodat de kiemen de zaadhuid spoedig kunnen open scheuren. Na het verschijnen van de kiemen kun je ze ter plaatse gaan uitplanten of in potjes oppotten. Het oppotten in potjes om ze later uit te planten in de moestuin geeft echter niet zo'n goede resultaten als bij erwten. Nog een andere minder arbeidsintensieve werkwijze voor het voorkiemen van bonen: Neem een bokaaltje en vul deze tot de helft op met zaden. Doe er vervolgens wat water bij, tot de zaden volledig onder het water zitten. Niet overvloedig gaan toepassen want de kans op rottende zaden wordt dan groter. Alles na 2 à 3 dagen afgieten onder een zeef, overvloedig spoelen! Hierna kan het planten beginnen waardoor de zaden veelal een paar dagen voorsprong hebben op andere. Je kunt er ook voor kiezen de bonen of erwten op een doek te leggen die je boven de pot spant. Zorg ervoor dat het doekje op het diepste punt altijd het water uit de pot raakt zodat de doek altijd vochtig is. Bij deze methode bestaat er minder kans op rotting. Plaats de pot op een zonnige of op een warme plaats om het kiemen nog te bespoedigen. Peterselie en artisjok Niet enkel bonen en erwten, maar ook de zaden van peterselie, artisjok en kardoen kunnen geweekt worden. Peterselie is bekend om zijn lange kiemduur van 22 - 30 dagen. Het zaad blijft 2 - 3 jaar kiemkrachtig. Maar met het voorweken zal je al gauw een weekje voorop liggen! Ook artisjok en kardoen zullen vlot kiemen met behulp van deze methode. Hoe gebeurt alles? Daar de zaden in contact komen met water, zal de harde zaadhuid dit opnemen, week worden en open barsten. Op die manier zal de wortelkiem makkelijk verder groeien. Zaden laten voorweken is dus de perfecte manier om op kleine schaal groentes te laten kiemen!
***
’t Schoffeltje nr. 25
11
Groenten op de vensterbank (voor kinderen). Kinderen en tuinieren, het gaat niet altijd goed samen. Zelf de allerkleinsten worden tegenwoordig verwend met snelle computerspelletjes, flitsende reclame en drukke televisieprogramma's. Om ze voor planten of de tuin te boeien moet het dan ook snel en liefst meteen gaan. Leg maar eens uit dat in de winter niks gezaaid kan worden, dat het na het zaaien 3 maand duurt voor er iets bloeit of je iets kan oogsten en dat er niet genoeg zon was om hun inspanningen met wat resultaat te belonen. Wil je toch iets uitproberen dan kun je al deze problemen omzeilen door iets te kweken op de vensterbank. Het kweken van eetbare zaailingen is niets nieuw en tuinkers is nog steeds populair bij kinderen. Het is natuurlijk prachtig om te zien dat er tussen zaaien en oogst amper een week tijd zit. Voldoende tijd om ook in de korte herfst-, winter- of voorjaarsvakantie op enkele dagen iets te kunnen zaaien en oogsten. Veel zon komt er niet aan te pas, ook de donkerste dagen leveren voldoende licht voor je oogst en je kunt jaarrond starten. Een goede oplossing dus voor eerder genoemde problemen en een prima reden om maar meteen te starten.
Teken een vlinder op een papier en knip deze uit, zodat je dan in de uitgeknipte vlindervorm kan zaaien. Deksel erop en de tuinkers kan groeien in de miniserre. TIP: Deze serre was oorspronkelijk de verpakking van een gebraden kip. GROND: Groenten kweken op de vensterbank tijdens de winter is helemaal niet moeilijk. Basis voor zaailingen op de vensterbank is grond. Een laagje tuingrond, potgrond, turf of bij gebrek aan dat alles een dubbelgevouwen laagje keukenrol is voldoende om te starten. Als schaaltje gebruik je een bord of schoteltje, maar het kan ook in de kleine schuimplastic schoteltjes die je vaak bij voorverpakte groenten vindt. Een dun laagje grond van 1 cm volstaat, enkele laagjes papieren huishouddoek houden voldoende vocht vast. Klaar, tijd om te zaaien. Er is stilaan een meer verscheidene keuze aan kiemgroenten. Naast het klassieke en makkelijke tuinkers, kun je ook met mosterd of rucola werken. Laat je niet afschrikken maar experimenteer met radijsjes, (rode) kool of rode biet om wat smaak – en kleurvariatie te bekomen. Kijk even bij het ondertussen uitgebreide assortiment aan kiemzaden om inspiratie op te doen. Ze kunnen vrijwel allemaal als jonge zaailingen gekweekt en gegeten worden. Ook met doperwten en sla kun je aan de slag. Gebruik je grond, dan kun je de zaden tussen twee dunne laagjes grond zaaien (een halve cm grond, zaden er op en weer een laagje grond), op het huishoudpapier zaai je er gewoon bovenop. WATER: De moeilijkste fase is het water geven. Kleuters zijn altijd geneigd om te veel water te gieten. Eventueel maak je onderaan je schaaltje enkele gaatjes en zet je nog een onderschotel zodat het teveel aan water weg kan lopen. Maar wanneer je voorzichtig giet, lukt het wel in een gesloten schaal. De eerste twee à drie dagen kun je alles nog even afdekken met wat transparante folie om een soort van miniserre te maken en een snelle en gelijkmatige kieming te verkrijgen. Van zodra de zaden kiemen kun je dat verwijderen om op twee tot drie dagen alles te zien groeien en enkele dagen later te kunnen oogsten.
***
’t Schoffeltje nr. 25
12
Tips Tegen spruitende aardappels In september worden de bewaaraardappels gerooid en naar de bewaarplaats gebracht. Zelfs als die koel is, ontstaan er na verloop van tijd spruiten. Die hebben een negatief effect op de consumptiekwaliteit. Vertraag dit proces door een laag uien of sjalotten op de aardappelen te leggen. Hier en daar een groene appel tussen de aardappels helpt ook. Ui-achtigen en appels scheiden gassen af die spruitvorming tegengaan. Pompoenen met inscriptie Pompoenen zijn van zichzelf al mooi, maar u kunt ze nog mooier maken. Kras een maand voor de oogst met bijvoorbeeld een spijker uw initialen of een tekening in de bast. De inscriptie groeit met de pompoen mee en dat geeft bij de oogst een verrassend effect. Pompoenen op de composthoop Pompoenen en ook kalebassen hebben behoefte aan veel ruimte en voedzame grond. Zaai ze daarom eens uit op de composthoop. Daar vinden ze immers alles wat ze nodig hebben. Bovendien hebben de pompoenen en kalebassen positief effect op de composthoop. Onder hun dichte bladerdek droogt deze minder snel uit en dat is gunstig voor het composteringsproces. Houd er rekening mee dat de zaden drie tot vijf cm diep in de composthoop moeten komen. Wijzen naar het oosten Let eens wat langer op bloeiende zonnebloemen. Die wijzen altijd naar het oosten, waar de zon ’s morgens opkomt. Van onvolgroeide zonnebloemen is de bloemknop nog niet geopend. Die draaien overdag met de zon mee, van oost naar west. ’s Nachts keert de bloemknop terug naar de oostelijke stand. Tijm vermeerderen Uitlopers van tijm kunt u in april spontaan laten wortelen door ze op potten met tuinaarde te leggen en met een haarspeld vast te drukken. Eenmaal geworteld groeien de planten snel en na een week of vier kunnen ze van de moederplant worden afgeknipt. Zorg dat de pot met uitlopers niet uitdroogt, jonge wortels zijn gevoelig. Bloemen tegen plagen Een moestuin krijgt extra kleur, als u er naast groenten ook bloeiende planten in zaait. Bovendien helpen sommige soorten plagen te voorkomen. Zo trekken goudsbloemen zweefvliegen aan, insecten waarvan de larven zich voeden met luizen. En witte vliegen kunnen hun voedselplanten niet opsporen, als de geur wordt overstemd door die van afrikaantjes. Vooral de enkelbloemige soorten zijn uiterst effectief, mits ze een plaatsje krijgen in de directe omgeving van de groenten die door de witte vlieg kunnen worden bedreigd. Natte grond draineren Voor een drainage uit op plekken waar lang water blijft staan na een regenbui. Dat kan op een vrij simpele manier: - maak met een grondboor zo diep mogelijk gaten. - vul deze tot 20 cm. onder het maaiveld met grof grind. - vul de bovenste 20 cm. met tuingrond. - voor een goed resultaat moet per vierkante meter natte grond 1 gat worden geboord.
***
’t Schoffeltje nr. 25
13
De opbrengst van groenten Bent u bang dat u meer van bepaalde groente zult oogsten dan voor eigen gebruik nodig hebt? Maak dan nu een teelplan op basis van de gemiddelde opbrengst van de diverse groenten per vierkante meter: - aardappel (vroeg) 3,0 kg. - radijs 2,0 kg. - aardappel (laat) 4,0 kg. - rode kool 2,5 kg. - andijvie 4,5 kg. - sjalot 3,0 kg. - biet (winter) 10,0 kg. - slaboon (stam) 1,0 kg. - biet (zomer) 7,0 kg. - slaboon (stok) 2,5 kg. - boerenkool 2,5 kg. - snijbiet 10,0 kg. - bruine boon 0,35 kg. - spinazie 2,0 kg. - erwt (rijs) 1,5 kg. - spruitkool 1,5 kg. - kropsla 3,0 kg. - tuinboon 2,5 kg. - peul 1,0 kg. - ui 4,5 kg. - postelein 3,0 kg. - wortel (winter) 7,0 kg. - prei 9,0 kg. - wortel (zomer) 2,5 kg. - pronkboon 4,5 kg.
***
De postduif, een huisdier, deel 2. Het duivenhok Een hok hoeft niet heel groot te zijn. Gemiddeld is een hok ruim twee meter hoog, twee meter breed en vier meter lang. Maar soms zijn ze kleiner en er zijn ook liefhebbers die vele grotere hokken hebben. Een hok hoeft niet altijd bij iemand in de achtertuin te staan. Sommige duivenliefhebbers hebben hun hok op zolder of in de schuur. Wat voor hok je wilt plaatsen, is afhankelijk van de ruimte die je hebt, het aantal duiven dat je wilt houden en natuurlijk van hoeveel geld je ervoor kunt uitgeven. Een goed duivenhok is ieder geval droog en tochtvrij en het meest belangrijke is dat de duiven zich er thuis voelen. Natuurlijk dient het hok ook voor jezelf geschikt zijn. Je moet het bijvoorbeeld goed kunnen schoonmaken. Het beste is wanneer de voorkant van het hok op het zuiden of zuidoosten is gericht. De inrichting De duiven hebben in ieder geval een drinkbak, etensbak en een grit- en mineralenbak nodig. Verder moeten aan de wanden zitplaatsen zijn bevestigd. Als je ook jonge duiven wilt kweken, heb je broekhokken nodig. Een broedhok is ongeveer 80x40x40 cm (L x B x H) groot.
Wanneer de duiven hebben rondgevlogen, moeten ze zelf weer terug het hok in kunnen. Zorg daarom dat er een zogenaamde invliegklep of valplank is. Vergunning Een duivenhok mag je niet zomaar neerzetten. Afhankelijk van de gemeente waarin je woont en de grootte van het hok, moet je het bij de gemeente melden of er een (lichte) bouwvergunning voor aanvragen. Dit geeft in de regel geen grote problemen. Helaas kunnen duiven niet losvliegen over onze KGB percelen, wel kunnen “sier”vogels die in volières o.i.d. zitten worden gehouden.
’t Schoffeltje nr. 25
14
Meedoen aan vluchten Postduiven vliegen altijd terug naar de plaats waar ze geboren zijn. Van deze eigenschap werd al voor onze jaartelling gebruik gemaakt door postduiven berichten over te laten brengen, vooral tijdens oorlogen en rampen. Aan het begin van de 19e eeuw kwamen een paar Belgen op het idee om wedvluchten te gaan organiseren. Een aantal mensen begon met het kweken van duiven die in staat waren om nog sneller het eigen hok terug te vinden. Nu wordt in ongeveer veertig landen over de hele wereld door zo'n 3.000.000 mensen de postduivensport bedreven, ook in Nederland.
Verschillende afstanden Een liefhebber kan een postduif mee laten doen aan verschillende categorieën vluchten. Iedere duif is het meest geschikt voor een bepaalde categorie. Je kunt dat het best vergelijken met atleten die aan hardloopwedstrijden meedoen. Iemand kan misschien wereldkampioen zijn in de 100 meter sprint, maar wanneer deze man een marathon moet lopen, haalt hij misschien de eindstreep niet eens. Een duif die goed is in de korte afstanden, doet mee aan vitessevluchten, de 'marathonduiven' vliegen mee in de categorie(overnacht)fond. In de tabel hieronder zie je alle categorieën met bijbehorende afstand. Categorie:
Afstand:
Vitesse
tot 300 km. (hemelsbreed)
Midfond
tussen 300 en 500 km.
Dagfond:
tussen 500 en 800 km.
Overnachtfond:
boven 800 km tot ca. 1200 km.
Speciale ringen Duiven die meedoen aan een wedvlucht krijgen een speciale ring om de poot. Dit kan een gummiring of een chipring zijn. De keuze van de ring hangt af van het type klok dat de liefhebber gebruikt.
De duivenklok Er zijn verschillende soorten klokken die gebruikt kunnen worden tijdens wedvluchten. De meest eenvoudige klok is de mechanische uitvoering. Wanneer de duif thuiskomt, wordt het gummiringetje van de poot gehaald en in het gat van de klok gestopt. De liefhebber draait aan een hendel waardoor er een stempel met de juiste tijd wordt gezet op een papierrol. Een moderne variant op de mechanische klok, is de computerklok. Het verschil zit 'm in het uurwerk. Deze is bij een computerklok digitaal. De nieuwste klokken zijn elektronisch. De duivenliefhebber voert alle nummers van de duiven die hij laat meedoen, in het systeem in. Aan het apparaat wordt een antenne bevestigd. Wanneer de duif thuiskomt, passeert hij op de valplank deze antenne. Via de chipring om zijn poot, krijgt de klok een signaal en is de duif geconstateerd.
’t Schoffeltje nr. 25
15
Winnen Liefhebbers kunnen op hun duiven poulen. Dit houdt in dat ze inzetten op de duiven waarvan ze denken dat ze snel thuis zullen zijn. Presteert zo'n duif inderdaad goed, dan maakt de liefhebber kans om het poulegeld met daarbovenop wat winst terug te verdienen. De meeste liefhebbers doen echter mee om kampioen te worden. Tijdens iedere vlucht kun je punten verdienen en wie na het seizoen de meeste punten heeft gehaald, wordt kampioen en krijgt een mooie beker. Er zijn verschillende categorieën waaraan je kunt meedoen. Zo is er bijvoorbeeld een kampioenschap voor de beste jonge duif of voor de beste vitesseduif, beste midfondduif, fondduif en een kampioenschap over alle vluchten van de verschillende onderdelen. J. Markenstein, lid van Volkstuin- en Duivenvereniging te Ooltgensplaat. Van de secretaris
***
De Rabobank fietsdag wordt dit jaar voor de 13e keer gehouden op zaterdag 4 september. Dit is een evenement waarmee verenigingen geld bij elkaar kunnen fietsen om de clubkas van hun vereniging te spekken. Tuinders die voor de vereniging willen fietsen, kunnen dit opgeven bij de secretaris: - Voor iedere kilometer krijgt de vereniging € 0,12. - Deelnemers krijgen twee consumptiebonnen. - Lever een briefje met uw adres in voor 15 augustus bij de secretaris. Er zij nog enkele tuinders die nog niet aan hun financiële verplichtingen hebben voldaan. Het bestuur vraagt dan ook dit voor 1 juli te doen, als er na die datum nog niet betaald is, komen er extra kosten bij.
***
Geurige kruidenzakjes Aangenaam geurende parfumzakjes met frisse kruiden kunnen op veel plaatsen in huis toegepast worden. Ze zijn eenvoudig zelf te maken en leuk om cadeau te geven. Geurende kruidenzakjes werden vroeger op verschillende manieren en voor verschillende doeleinden gebruikt. Bijvoorbeeld in laden, boekenkasten, dekenkisten en tussen het linnengoed. Ze bestonden uit een stoffenzakje, dat gevuld was met fris geurende kruiden. Op andere plaatsen, bijvoorbeeld in kussensloop en op stoelleuningen, werden zakjes gebruikt die gevuld werden met kruiden als citroenmelisse en jasmijn. Hun aroma zou rustgevend en ontspannend zijn. Daarnaast waren er nog kruidenzakjes die insecten en soms ook schimmels moesten verdrijven. Heel populair, met name in Frankrijk, waren de met citroenkruid gevulde zakjes die in de klerenkast werden gelegd. Dit gebruik was zo algemeen, dat dit kruid daar de bijnaam “garderobe” kreeg. Er kunnen allerlei kruiden in worden verwerkt waarvan u het aroma prettig vindt. Echt favoriet is lavendel, het verspreidt een fris, rustgevend aroma en verdrijft bovendien muggen en andere insecten. Van zo’n zakje heeft u dan ook veel plezier, als het in het kussensloop wordt gestopt. Doet u er naast lavendel ook nog citroenverbena en/of geranium in, dan verspreidt het zakje een nog heerlijker geur. Het frisse aroma van deze 2 kruiden is trouwen ook heel prettig voor in de huiskamer. En wie een poging wil wagen om in huis de overlast van insecten te bepreken, hangt her en der zakjes met boeren-wormkruid of andere insectenwerende kruiden op. Kruiden die niet voor het bad zijn bestemd moeten eerst gedroogd worden. Wrijf ze vervolgens fijn en stop ze in de zakjes. Houd er wel rekening mee dat de zakjes voor in het kussensloop zacht aan moeten voelen. Vul ze daarom niet helemaal op. En als u extra geurige zakjes wilt maken, kunt u aan de geurkruiden wat druppels etherische olie toevoegen.
’t Schoffeltje nr. 25
16
U kunt ook kiezen voor een methode die vroeger wel werd toegepast. Daarbij werden aan het kruidenmengsel kamillebloemen, zaden van de engelwortel of wat specerijen toegevoegd, waarna het geheel in een vijzel werd fijngestampt. Deze toevoegingen moesten voorkomen dat de aroma’s te snel zouden vervliegen. Het fijnstampen zorgde ervoor dat de vluchtige oliën uit de kruiden vrijkwamen. Het beste is om de zakjes te maken van fijngeweven stoffen als zijde, linnen of katoen. Alleen voor badzakjes werd grofmazige stof gebruikt. Deze moeten immers goed waterdoorlatend zijn. De zakjes voor in de kussensloop kunnen eventueel worden gevoerd met vlieseline, zodat ze heel zacht aanvoelen. Bind de kruidenzakjes tenslotte dicht met een mooi koord of lint en versier ze na wens met kralen, kleine hangertjes of kant. Kruidenzakjes kunnen ook op andere wijze toegepast worden. Zo kunt u briefpapier parfumeren door er een parfumzakje tussen te leggen. Wilt u iemand verrassen, vul dan een speldenkussen met aromatische kruiden. Verder kunnen de zakjes gemaakt worden voor in het bad. Deze zakjes kunnen meestal maar 1 keer gebruikt worden door ze in bad te leggen of in het stromende water van de badkraan te hangen. U kunt deze zakjes zowel met verse als met gedroogde kruiden vullen.
*** Recepten Courgettes in zoetuur Weet u op het laatst ook niet meer wat u met uw courgettes aan moet? Na ontelbare pannen soep is dit zoetzuur van courgette een verrassend nieuw recept. Op deze manier is de groente een jaar houdbaar, dus u kunt er ook op een later tijdstip van genieten. Ingrediënten: 1 kg courgettes (schoongemaakt gewicht), 2 uien, 3 eetlepels zout, 500 ml natuurazijn, 300 g suiker, 2 theelepels kurkuma (geelwortel of koenjit) en 3 theelepels mosterdzaad. Was de courgettes, snijd ze in de lengte door en verwijder de zaadlijsten. Snijd het vruchtvlees in kleine blokjes. Maak de uien schoon en snijd ze in ringen. Meng de courgettes met de uien in een grote kom en strooi het zout erover. Laat het geheel enkele uren staan. Schep de groentes in een vergiet, spoel ze goed af en laat ze uitlekken. Breng in een grote pan de overige ingrediënten aan de kook. Laat dit mengsel enkele minuten doorkoken en voeg de courgettes en de uien toe. Breng alles weer aan de kook en laat ongeveer 5 minuten koken. Schep de groentes over in schone (jam)potjes, vul de potten tot de rand met het hete kookvocht en draai vervolgens de deksels op de potten. Zet de potjes ondersteboven en laat ze afkoelen. Het zoetzuur is het lekkerst als u het minimaal 3 weken laat intrekken. Erg smakelijk als bijgerecht bij oosterse gerechten of op brood bij (oude) kaas. Recept voor groene tomatenjam Was 1 kilo groene tomaten en snijd ze in blokjes. Doe ze in een pan en kook ze zonder water ongeveer 15 minuten op een zacht vuurtje. Voeg 750 gram suiker toe en het raspsel en sap van 1 schoongeboende citroen. Meng alles goed en laat het nog 5 minuten doorkoken. Giet de jam in schone, hete jampotjes en laat ze ondersteboven afkoelen. Lekker bij beenham of een gebakken eitje. Bessenlimonade Ingrediënten: 2 kg zwarte bessen, sap van 2 citroenen en 1 kilo suiker. Maak sap door de bessen te stomen in een sappan of ze door een roerzeef (gemaakt van nylon) te draaien. Een andere mogelijkheid: zet de bessen op in een pan met een bodempje water. Laat er de kook
’t Schoffeltje nr. 25
17
over gaan en laat de vruchten een nacht uitlekken door een theedoek. Voeg aan het sap het citroensap en de suiker toe en roer alles goed door elkaar. Meng deze siroop met water voor limonade (verhouding 1 deel siroop, 3 delen water) of met witte wijn voor aperitief (1 deel siroop, 3 delen wijn). Bewaar de siroop in de koelkast of in de vriezer. Zwarte bessenlikeur Ingrediënten: 500 g zwarte bessen, 200 g suiker, enkele kruidnagels, kaneelstokje, enkele zwarte bessenbladeren en 1 fles jenever. Was de bessen en laat ze goed drogen. Doe alle ingrediënten in een grote stopfles en laat het ongeveer 3 maanden trekken. Zeef de likeur dan en giet deze over in een mooie fles of karaf. TIP: om cassislikeur te maken voegt u 20 gr frambozen toe, maar laat u de specerijen achterwege.
*** Klein/pluimvee Jong aan de leg Kippenkuikens die vroeg in het jaar, dat wil zeggen in februari – maart, werden geboren, kunnen bij een goede verzorging als vanaf eind juli hun eerste eieren leggen. Een legbegin vanaf de leeftijd van 20 weken is voor veel rassen normaal. U kunt het leggen bevorderen door vanaf de leeftijd van 17 weken het opfokvoer geleidelijk te vervangen door legmeel of legkorrel. De eerste eitjes zullen nog wat klein zijn, maar naarmate de tijd vordert worden ze vanzelf groter. Drinken is leggen Naarmate de buitentemperatuur oploopt, hebben kippen meer drinkwater nodig. Dat is niet alleen een kwestie van lijfsbehoud, maar ook een voorwaarde van een goede eierproductie. Als kippen te weinig drinken, leggen ze steeds minder eieren. Broedse kippenrassen Bij het ene kippenras komt broedsheid meer voor dan bij het andere. Kippen die krap in de veren zitten, die weinig of geen donsveren hebben of waarvan de veren dicht tegen het lichaam aanzitten, worden niet makkelijk broeds. Donsrijke kippen worden meestal wel broeds. Dat zijn bijv. Orpington, Barnevelder, Noord-Hollandse Blauwe, Rhode Island Red, Brahma en Wyandotte. De allerbeste broedse kippen zijn Zijdehoenders en Cochins. *** ’t Schoffeltje redactie: Diana van Dijk – van Oostende Philipshoofjesweg 58 3247 XS Dirksland Telefoon: (0187) 63 28 94 e-mail:
[email protected] Algemene informatie van de redactie: Het is de bedoeling om elk jaar 3 Schoffeltjes uit te brengen: in de maand - maart met o.a. de notulen van de jaarvergadering en informatie van maart t/m juni. - juli met o.a. informatie van juli t/m oktober. - en november met o.a. informatie van november t/m februari. Hebt u nog ideeën, verhaaltjes over het tuinieren zelf of over uw hobby, dan zijn deze van harte welkom. Foto’s kunnen ook ingezonden worden en adverteren via het Schoffeltje is ook een mogelijkheid! Stukjes voor ’t Schoffeltje kunnen zowel op papier als digitaal aangeleverd worden. Mocht u iets willen toelichten of langs willen komen kan dat natuurlijk ook, echter doordeweeks vanaf 18.00 uur tot 22.00 uur, in het weekend kan het ook overdag. Alvast bedankt voor uw bijdrage. ***
’t Schoffeltje nr. 25
18