-1-
Boscompensatie In relatie tot het Fietspad Asschatterweg
Opgesteld op verzoek van de gemeente Leusden
Hans Veurink Ruurd Visserstraat 51 3791 VV Achterveld Tel. 06-53.70.10.00 Email.
[email protected]
Achterveld, februari 2013
-2-
Inhoudsopgave 1.
Inleiding ....................................................................................................................
3
2.
Boswet .......................................................................................................................
3
2.1. Doel boswet ...............................................................................................................
3
2.2. Meldingsplicht ...........................................................................................................
3
2.3. Herplantplicht ............................................................................................................
3
2.4. Compensatie: herplanten op een ander perceel ..........................................................
4
3.
Overleg en afstemming ..............................................................................................
4
4.
Uitgangspunten ..........................................................................................................
4
5.
Locaties vallend onder de boswet ..............................................................................
5
6.
Voorgestelde compensatie .........................................................................................
6
7.
Compensatie en uitganssituatie ..................................................................................
10
8.
Conclusie ...................................................................................................................
10
-3-
1. Inleiding Binnen de gemeente Leusden is de aanleg van een nieuw fietspad gepland langs de Asschatterweg en Koningin Julianaweg. Als gevolg van de aanleg van het fietspad zullen er bomen worden gekapt op verschillende plaatsen op en langs het tracé. Een aantal van deze bomen valt onder de boswet. Ook loopt het toekomstige fietspad door enkele bosjes die onder de boswet vallen. Het kappen van deze bosjes en bomen moet volgens de boswet worden gecompenseerd. De invulling hiervan is in dit rapport uitgewerkt.
2. Boswet Hieronder wordt kort de werking van de boswet uiteen gezet. De informatie in dit hoofdstuk is afkomstig van Natuurbeheer.nu, een portaal waar alle kennis rondom het beheer van bos en natuur wordt samengebracht. 2.1. Doel Boswet De Boswet heeft tot doel om bossen te beschermen. In het kort zegt de Boswet: wat bos is, moet bos blijven. Bos dat wordt gekapt, moet worden herplant. Als dat niet kan op dezelfde plaats, dan elders (compensatie). Alleen bij een groot maatschappelijk belang wijkt de Boswet. Onder de Boswet vallen alle beplantingen van bomen die groter zijn dan 10 are of, als het een rijbeplanting betreft, uit meer dan 20 bomen bestaat. Alleen bos dat buiten de bebouwde kom ligt valt onder de Boswet. Een aantal boomsoorten valt niet onder de boswet. Dit zijn linde, paardekastanje, Italiaanse populier en treurwilg. Ook éénrijige beplantingen van populier en wilg langs landbouwgronden vallen niet onder de Boswet, net als boomgaarden en kwekerijen van kerstbomen of van bosplantsoen. 2.2. Meldingsplicht Voordat een perceel bos dat onder de Boswet valt wordt gekapt, moet een kapmelding gedaan worden. Een kapmelding moet ten minste één maand voor de kap worden gedaan. Binnen één jaar na melding moet de kap worden uitgevoerd. Gebeurt dat niet, dan moet opnieuw melding worden gedaan. De kapmelding is geen kapvergunning. In sommige gemeenten is een kapvergunning vereist, die door de gemeente wordt afgegeven. Als dat zo is, moet die apart worden aangevraagd. Gemeenten leggen in de bomenverordening vast welke bomen zonder vergunning mogen worden gekapt en voor welke bomen een meldings- of vergunningsplicht geldt. De kapmelding dient voornamelijk ter registratie van de herplantplicht (zie hieronder). Elke kap waaruit een herplantplicht voortvloeit moet worden gemeld. Dunningen en het afzetten van hakhout en grienden leiden doorgaans niet tot een herplantplicht. Die hoeven dan ook niet gemeld te worden. Kaalkap en groepenkap leiden doorgaans wel tot een herplantplicht. Die moeten wel gemeld worden. Kapmelding moet worden gedaan bij Dienst Regelingen te Den Haag. Dit gebeurt via het Formulier “Kennisgeving van een voorgenomen velling”, te downloaden via het DR-Loket. 2.3. Herplantplicht Binnen drie jaar nadat een bos is gekapt moet het worden herplant. Deze termijn van drie jaar geldt ook als het bos door een calamiteit (brand, storm, ziekten of plagen) verloren gaat. Na drie jaar moet er een geslaagde herbebossing zijn uitgevoerd. Een herbeplanting die niet goed is aangeslagen moet, binnen 3 jaar na kap, worden ingeboet.
-4Niet nakomen van de herplantplicht is een economisch delict. De provincie ziet scherp toe op naleving van de herplantplicht en nog steeds worden door de rechter hoge boetes opgelegd. Herplantplicht is grondgebonden. Bij verkoop van een perceel waarop een herplantplicht rust, gaat die herplantplicht over op de koper van het perceel. De verkoper heeft daarom de plicht om de koper te informeren als er herplantplicht op het perceel rust. 2.4. Compensatie: herplanten op een ander perceel De Boswet kent de mogelijkheid om de herplantplicht uit te voeren op een ander perceel dan waar gekapt wordt. Dergelijke compensatie moet bosbouwkundig verantwoord plaatsvinden en over minimaal dezelfde oppervlakte. Bij veel provincies bestaan regels met betrekking tot compensatie. Vaak schrijft de provincie overcompensatie voor dat wil zeggen, er moet een groter oppervlakte herplant worden dan was gekapt. Compensatie moet vooraf worden geregeld. Hiervoor is overleg met de handhaver van de Boswet (de provincie) nodig. De formele aanvraag om te mogen compenseren moet worden ingediend bij Dienst Regelingen in Dordrecht.
3. Overleg en afstemming Bij het uitwerken van het voorstel voor boscompensatie is gebruik gemaakt van de ontwerptekeningen voor de aanleg van het fietspad (BOOT organiserend ingenieursbureau, 14 december 2012) en van de Bomen Effect Analyse (Royal Haskoning, 18 juli 2011). In de voorbereiding heeft overleg plaats gevonden met de provincie Utrecht (dhr. Zuidema). Deze heeft tijdens een veldbezoek ook advies gegeven over de situaties waarop de boswet van toepassing is en mogelijkheden om de compensatie in te vullen met een meerwaarde voor natuur en landschap.
4. Uitgangspunten Bij het uitwerken van het plan zijn de volgende uitgangspunten gehanteerd: De compensatie wordt zoveel mogelijk gepland in de nabijheid van het tracé van het fietspad. De nieuwe aanplant moet passen bij de landschappelijke en cultuurhistorische structuren. De compensatie moet voldoende omvang en kwaliteit hebben. De provincie Utrecht heeft geen vaste normen voor overcompensatie maar beoordeelt het plan als geheel op basis van kwaliteit en kwantiteit.
-5-
5. Locaties vallend onder de boswet Langs het tracé van het fietspad wordt op 10 plaatsen bos of bomen gekapt waarop de boswet van toepassing is. De overige bomen vallen niet onder de boswet omdat het solitaire bomen zijn of omdat het soorten zijn die niet onder de boswet vallen. De 10 locaties zijn op onderstaande kaart aangegeven.
Te kappen bos en bomen, vallend onder boswet Omschrijving 1. Bomenrij tegenover huisnummer 211 zuidzijde 2. Rij knotelzen noordzijde tussen nr. 213 en 215 3. Houtwal zuidzijde, oostelijk van inrit nr. 68 4. Eik zuidzijde weg , in bocht bij bankje 5. Berkjes en eiken oostzijde, waar fietspad afbuigt 6. Tracé fietspad door oude laan (ri Noord vanaf Postweg) 7. Tracé fietspad door Rabattenbos 8. Tracé fietspad door bosje oostzijde Julianaweg 9. Bomenrij oostzijde weg t.h.v. nr. 41 10. Bomenrij westzijde weg t.h.v. nr. 41 Totaal
Bomen 8 6 25 1 4 3 1 9 9 66
Lengte 60 60 230 8 8 70 210 110 50 50
Breedte Opp. 8 480 4 240 4 920 8 64 8 256 5 350 5 1.050 5 550 8 400 8 400 4.710
In totaal gaat het dus om 66 ‘boswetbomen’. Dit varieert van (monumentale) eiken tot kleine berken en knotelzen. In oppervlakte gaat het om ruim 4700 m2.
-6-
6. Voorgestelde compensatie Zoals vermeld is bij het zoeken van nieuwe locaties voor het aanplanten van bomen, gekeken naar kwaliteit en kwantiteit waarbij zoveel mogelijk wordt aangesloten bij bestaande structuren in de buurt van het fietspad. Het is niet wenselijk om parallel aan de Asschatterweg ‘dichte’ structuren aan te leggen van houtwallen of elzensingels. Dit zou afbreuk doen aan de beleving van het slagenlandschap. Er is daarom zoveel mogelijk gekozen voor een laanbeplanting van zomereik (Quercus robur) met een plantafstand van 8 meter. Dit sluit aan op de reeds aanwezige rijen eiken en het uitzicht op het landschap blijft behouden. Bij de eerste inventarisatie zijn kansrijke locaties in beeld gebracht en later zijn er in gesprekken met grondeigenaren en omwonenden nog enkele plaatsen toegevoegd. Van deze locaties zijn er twee om verkeerstechnische redenen afgevallen. Dit betreft de noordkant van de Asschatterweg ter hoogte van de kruising met de Laapeerseweg. Het planten van bomen in de binnenbocht zou het zicht voor verkeersdeelnemers belemmeren. Op de tweede plaats speelde hetzelfde, bij de bocht ten zuiden van de kruising met de Postweg zou de bestaande bomenrij in de binnenbocht doorgetrokken kunnen worden. Ook hier is vanwege verkeersveiligheid van afgezien. Compensatie wordt voorgesteld op in totaal 7 locaties, in onderstaande figuur aangegeven met de letters A t/m G.
-7Op locatie A wordt een laanbeplanting van zomereik aangelegd langs de zuidzijde van het nieuwe fietspad.
Op locatie B wordt eveneens een laanbeplanting van zomereik aangelegd langs de zuidzijde van het nieuwe fietspad.
-8Ook op locatie C wordt een laanbeplanting van zomereik aangelegd langs de zuidzijde van het nieuwe fietspad.
Locatie D betref het perceel landbouwgrond dat zal worden omgezet in natuur (kadastraal Leusden G 1511). Langs de westrand van dit perceel komt een houtwal van 5 meter breed, in te planten met inheemse struiken. In de wal worden als overstaanders in totaal 5 zomereiken geplant.
-9Op de locaties E en F is laanbeplanting met zomereik voorzien. Bij E gaat het om een bomenrij aan de zuidzijde van het nieuwe fietspad. Bij F buigt het fietspad af van de Asschatterweg en loopt verder over een nog zichtbaar historisch pad dat niet meer in gebruik was. Op deze plaats worden aan beide zijden van het pad 8 nieuwe eiken geplant. Drie nog bestaande en niet bijzonder vitale bomen worden hier gekapt om zo een regelmatige nieuwe structuur te creëren.
Locatie G is de oprijlaan naar het paardenbedrijf De Hofstede aan de Postweg 9. Aan beide zijden van deze oprit is een rij eiken voorzien. Het is nog niet geheel zeker of de westelijke rij gerealiseerd kan worden, daarom is in de compensatie gerekend met 13 i.p.v. 26 bomen.
- 10 In totaal worden op de 7 voorgestelde locaties 117 nieuwe bomen aangeplant. De totale oppervlakte aan nieuwe houtopstanden is bijna 8.000 m2:
Bomen en oppervlakte (in m2) na aanplant Omschrijving Locatie A Locatie B Locatie C Locatie D, houtwal Locatie D, bomen in houtwal Locatie E Locatie F Locatie G (13 bomen westelijke rij als optie niet berekend) Totaal
Aantal 17 15 34
Lengte 8 8 8 155
5 17 16 13 117
8 8 8
Breedte Opp. 8 1.088 8 960 8 2.176 5 775 pm 8 1.088 8 1.024 8 1.536 7.984
7. Compensatie en uitgangssituatie Een vergelijking tussen de te kappen boswetbomen en houtstanden en de voorgestelde compensatie, geeft het volgende beeld: Omschrijving Aantal bomen Oppervlakte bomen en houtopstanden
Te kappen Compensatie 66 117 4.710 7.984
Toename 51 3.274
In % 77% 70%
Er verdwijnen 66 boswetbomen en er worden er 117 nieuw geplant. Dit betekent een toename van 51 bomen ofwel 77 procent. Er verdwijnt in totaal 4710 m2 aan houtopstanden vallend onder de boswet. De compensatie bedraagt 7984 m2. Dit is een toename van 3274 m2 ofwel 70%. Voor de in te planten bomen is gekozen voor de zomereik, Quercus robur, met een maat van minimaal 14-16.
8. Conclusie De gemeente Leusden is er in geslaagd om een plan te ontwikkelen dat een versterking geeft van het landschap en dat ruim voldoet aan de compensatieverplichting in het kader van de boswet. De compensatieopgave is vooraf met de provincie Utrecht besproken en de locaties zijn tijdens een veldbezoek beoordeeld. Over het onderhavige plan heeft afstemming plaats gevonden met de provincie Utrecht. Het plan zal nu ter beoordeling worden voorgelegd aan de Dienst Regelingen.
