Bestemmingsplan Uitbreiding Château St. Gerlach Gemeente Valkenburg aan de Geul Toelichting
ONTWERP
LBP|SIGHT B.V. M.I. Huizer Msc ir. D. Verburg MSc Nieuwegein, 11 december 2014
Inhoudsopgave
1
Inleiding ...................................................................................................................................... 4 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5
2
Aanleiding ......................................................................................................................... 4 Situering plangebied ......................................................................................................... 4 Vigerend bestemmingsplan ............................................................................................... 5 Planvorm ........................................................................................................................... 7 Leeswijzer ......................................................................................................................... 7
Planologisch beleidskader ......................................................................................................... 8 2.1
2.2
2.3 2.4
Rijksbeleid ........................................................................................................................ 8 2.1.1 Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte .............................................................. 8 2.1.2 Besluit algemene regels ruimtelijke ordening .................................................... 9 2.1.3 Besluit ruimtelijke ordening .............................................................................. 10 Provinciaal beleid ........................................................................................................... 11 2.2.1 Provinciaal Omgevingsplan Limburg 2006 ......................................................... 11 2.2.2 Omgevingsverordening Limburg ......................................................................... 13 2.2.3 Ontwerp Provinciaal Omgevingsplan Limburg 2014 .......................................... 13 2.2.4 Provinciaal Waterplan Limburg 2010-2015 ........................................................ 15 Regionaal beleid ............................................................................................................. 16 2.3.1 Intergemeentelijke structuurvisie ..................................................................... 16 Gemeentelijk beleid ....................................................................................................... 17 2.4.1 Toekomstvisie 2030 ............................................................................................ 17
3
Gebiedsbeschrijving ................................................................................................................ 18
4
Planbeschrijving ....................................................................................................................... 21 4.1 4.2
5
Het project...................................................................................................................... 21 Stedenbouwkundige inpassing / cultuurhistorie ............................................................ 23
Milieu – en omgevingsaspecten ............................................................................................... 26 5.1 5.2 5.3 5.4
5.5 5.6
5.7
Inleiding .......................................................................................................................... 26 Milieueffectrapportage ................................................................................................... 26 Akoestiek ......................................................................................................................... 26 Water .............................................................................................................................. 27 5.4.1 Beleidskader ....................................................................................................... 27 5.4.2 Waterhuishouding .............................................................................................. 29 5.4.3 Watertoetsproces ............................................................................................... 31 Bodemkwaliteit ............................................................................................................... 31 Natuur ............................................................................................................................. 32 5.6.1 Wettelijk kader .................................................................................................. 32 5.6.2 Gebiedsbescherming .......................................................................................... 32 5.6.3 Soortenbescherming{ ......................................................................................... 33 Luchtkwaliteit ................................................................................................................. 34 5.7.1 Beleidskader ....................................................................................................... 34
Bestemmingsplan Uitbreiding Château St. Gerlach | ontwerp 11 december 2014
2
5.7.2 Beoordeling ........................................................................................................ 34 Externe Veiligheid ........................................................................................................... 35 5.8.1 Beoordeling ........................................................................................................ 36 5.8.2 Conclusie ............................................................................................................ 38 5.9 Verkeer en parkeren ....................................................................................................... 38 5.9.1 Parkeren ............................................................................................................. 38 5.9.2 Verkeer ............................................................................................................... 40 5.10 Bedrijfshinder (milieuzonering)...................................................................................... 41 5.10.1 Beoordeling ........................................................................................................ 42 5.11 Archeologie en cultuurhistorie ....................................................................................... 43 5.11.1 Archeologische waarden .................................................................................... 43 5.11.2 Cultuurhistorie ................................................................................................... 44 5.8
6
Juridische planopzet ............................................................................................................... 46 6.1
6.2
7
Handhaving en uitvoerbaarheid ............................................................................................. 51 7.1 7.2 7.3
8
Planopzet ........................................................................................................................ 46 6.1.1 Algemeen ........................................................................................................... 46 6.1.2 De verbeelding ................................................................................................... 46 6.1.3 De planregels .....................................................................................................46 Artikelsgewijze toelichting ............................................................................................. 47 6.2.1 Inleidende regels ................................................................................................ 47 6.2.2 Bestemmingsregels ............................................................................................ 47 6.2.3 Algemene regels ................................................................................................. 49 6.2.4 Overgangs- en slotregels .................................................................................... 49
Handhavingsbeleid .......................................................................................................... 51 Economische uitvoerbaarheid......................................................................................... 51 Planschade ...................................................................................................................... 52
Procedure ................................................................................................................................. 53 8.1 8.2 8.3
Voorbereidingsfase ......................................................................................................... 53 Ontwerpfase .................................................................................................................... 53 Vaststellingsfase ............................................................................................................. 53
Bijlagen Bijlage 1 Bijlage 2 Bijlage 3 Bijlage 4 Bijlage 5
Kadastrale gegevens Situatietekeningen Bodemonderzoek Ecologisch onderzoek Archeologisch onderzoek
Bestemmingsplan Uitbreiding Château St. Gerlach | ontwerp 11 december 2014
3
1
Inleiding
1.1
Aanleiding
Het voornemen bestaat om bij het Château St. Gerlach in Valkenburg aan de Geul een nieuw conferentiepaviljoen te bouwen en de monumentale Hoeve Broers te renoveren en te verbouwen ten behoeve van diverse functies, zoals bijeenkomst-/vergaderruimten, kleinschalige horeca en een ondergeschikte winkelvoorziening. De locatie is in de huidige situatie deels onbebouwd en Hoeve Broers is op dit moment niet meer in gebruik. Om de beoogde ontwikkeling mogelijk te maken, dient een bestemmingsplanprocedure doorlopen te worden. Onderhavig bestemmingsplan bestaat uit planregels, een verbeelding, een toelichting en een aantal separate bijlagen. Onderhavige toelichting dient als motivering bij de te volgen procedure.
1.2
Situering plangebied
De planlocatie is gelegen aan de rand van het buurtschap Sint Gerlach (tegen dorpskern Houthem, gemeente Valkenburg aan de Geul) aan de Joseph Corneli Alée. De locatie is gelegen aan de zuidzijde van de doorgaande weg Sint Gerlach (N587). Het initiatief vindt plaats op het perceel dat kadastraal bekend staat als gemeente Houthem, Sectie C, percelen 2216 en 2217. In bijlage 1 is een kadastrale kaart met omgevingskaart opgenomen. Op de navolgende figuren is de situering van de planlocatie in de omgeving weergegeven.
Figuur 1.1 Topografische kaart met hierop globaal in rood de planlocatie aangegeven
Bestemmingsplan Uitbreiding Château St. Gerlach | ontwerp 11 december 2014
4
Figuur 1.2 Overzicht locatie met hierop het plangebied globaal weergegeven
1.3
Vigerend bestemmingsplan
Ter plaatse van de locatie waarop de ontwikkeling betrekking heeft, geldt het bestemmingsplan ‘Kernen 2010’ en ‘Kernen 2010 1e Herziening’, die door de gemeenteraad van Valkenburg aan de Geul op respectievelijk 10 oktober 2010 en 17 december 2012 is vastgesteld (onherroepelijk 22 mei 2013). De gronden waarop het conferentiepaviljoen met bijbehorende voorzieningen (waaronder horeca) wordt gerealiseerd, zijn in het bestemmingsplan bestemd als ‘Agrarisch Bedrijf’ (zie figuur 1.3). De voor 'Agrarisch Bedrijf' aangewezen gronden zijn bestemd voor agrarische bedrijven. Ter plaatse van Hoeve Broers is ook een specifieke bouwaanduiding ‘monument’ opgenomen. Dit betekent dat de gronden ook bestemd zijn voor het behoud en herstel van de cultuurhistorische waardevolle monumentale bebouwing.
Bestemmingsplan Uitbreiding Château St. Gerlach | ontwerp 11 december 2014
5
Figuur 1.3 Uitsnede van de verbeelding van het bestemmingsplan ‘Kernen 2010’ Naast de bestemming ‘Agrarisch Bedrijf’ zijn de gronden voorzien van verschillende dubbelbestemmingen, te weten: − Waarde Cultuurhistorie; − Waarde Archeologie – 3; − Waarde Archeologie – 5; − Waterstaat – Erosie. Hierdoor zijn de gronden ook bestemd voor de instandhouding en bescherming van de archeologische waarden, de bescherming van buitenplaatsen en de aanwezige cultuurhistorische waarden en voor het tegengaan van wateroverlast en bodemerosie overeenkomstig de Keur van het Waterschap Roer en Overmaas. De ontwikkeling past niet binnen de bepalingen van het vigerende bestemmingsplan omdat de beoogde functies niet mogelijk zijn binnen de geldende bestemming.
Bestemmingsplan Uitbreiding Château St. Gerlach | ontwerp 11 december 2014
6
1.4
Planvorm
Overeenkomstig het bepaalde in artikel 3.1 van de Wet ruimtelijke ordening (Wro) worden door middel van de op de verbeelding aangegeven bestemmingen en de regels die daarop betrekking hebben, in het bestemmingsplan begrepen gronden voor bepaalde doeleinden aangewezen. Daarbij worden regels gegeven voor het bouwen van bouwwerken en voor het gebruik van bouwwerken en onbebouwde gronden. De juridische regeling is opgebouwd conform de SVPB 2012, de landelijke standaard voor het vervaardigen van bestemmingsplannen, die bij de invoering van het nieuwe Bro als verplichte opbouw is opgenomen. Het bestemmingsplan bestaat formeel uit twee juridische onderdelen: − een verbeelding: een digitaal GML-bestand met een specifiek nummer, in dit geval NL.IMRO.0994.2014BP006-VO01; − regels: deze regels zijn in de SVBP 2012 zoveel mogelijk gestandaardiseerd (o.a. volgorde, indeling, benaming, begripsbepalingen , overgangsbepalingen en de slotbepaling). Op de verbeelding zijn de bestemmingen van de in het plan begrepen gronden aangegeven, met bijbehorende verklaringen. De verklaringen leggen een verbinding tussen de op de verbeelding aangegeven bestemmingen en de regels. De verbeelding is opgebouwd volgens de richtlijn SVBP 2012 en is getekend op schaal 1:1000.
1.5
Leeswijzer
De toelichting bij dit bestemmingsplan bestaat uit acht hoofdstukken. Na de inleiding wordt in hoofdstuk 2 het relevante beleid dat ten grondslag ligt aan het bestemmingsplan geformuleerd. In hoofdstuk 3 wordt een korte beschrijving van de huidige situatie gegeven. Aansluitend wordt in hoofdstuk 4 een beschrijving van de geplande ontwikkeling en de stedelijke inpassing onder beschreven. De verschillende milieuaspecten die van invloed kunnen zijn op de ruimtelijke ontwikkeling komen aan bod in hoofdstuk 5. Een toelichting op de juridische aspecten van dit bestemmingsplan wordt gegeven in hoofdstuk 6. Daarin wordt ingegaan op enkele bepalingen per bestemming. In hoofdstuk 7 ligt de focus op het aspect handhaving en de economische uitvoerbaarheid. Afgesloten wordt met hoofdstuk 8 waarin de procedure wordt beschreven met aandacht voor de onderdelen inspraak en overleg ex artikel 3.1.1 Besluit ruimtelijke ordening (Bro).
Bestemmingsplan Uitbreiding Château St. Gerlach | ontwerp 11 december 2014
7
2
Planologisch beleidskader
In dit hoofdstuk wordt ingegaan op het beleid dat ruimtelijk/functioneel relevant is voor het plangebied. Het betreft hier zowel ruimtelijk beleid als facet- en sectorbeleid op de verschillende beleidsniveaus.
2.1
Rijksbeleid
2.1.1 Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte De Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte (SVIR) is per 13 maart 2012 definitief van kracht geworden. Dit heeft Minister Schultz van Haegen op die datum per brief aan de voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal bekend gemaakt. De SVIR geeft een nieuw, integraal kader voor het ruimtelijk beleid en mobiliteitsbeleid op rijksniveau en is de ‘kapstok’ voor bestaand en nieuw rijksbeleid met ruimtelijke consequenties. De SVIR vervangt de Nota Ruimte, de Structuurvisie Randstad 2040, de Nota Mobiliteit, de MobiliteitsAanpak en de Structuurvisie voor de Snelwegomgeving. Tevens vervangt het de ruimtelijke doelen en uitspraken in de volgende documenten: PKB Tweede structuurschema Militaire terreinen, de agenda Landschap, de agenda Vitaal Platteland en Pieken in de Delta. Uitgangspunt is de ruimtelijke ordening zoveel mogelijk over te laten aan gemeenten en provincies ('decentraal, tenzij…'), minder nationale belangen en eenvoudigere regelgeving. In de SVIR zijn drie doelen geformuleerd om Nederland concurrerend, bereikbaar, leefbaar en veilig te houden voor de middellange termijn (2028): − Het vergroten van de concurrentiekracht van Nederland door het versterken van de ruimtelijk-economische structuur van Nederland. − Het verbeteren en ruimtelijk zekerstellen van de bereikbaarheid waarbij de gebruiker voorop staat. − Het waarborgen van een leefbare en veilige omgeving waarin unieke natuurlijke en cultuurhistorische waarden behouden zijn. Om deze doelen te kunnen verwezenlijken zijn er in de SVIR rijksverantwoordelijkheden voor basisnormen op het gebied van milieu, leefomgeving, (water)veiligheid en het beschermen van unieke ruimtelijke waarden beschreven en zijn er rijksbelangen met betrekking tot (inter)nationale hoofdnetten voor mobiliteit en energie benoemd. Bij haar aanpak hanteert het Rijk een filosofie die uitgaat van vertrouwen, heldere verantwoordelijkheden, eenvoudige regels en een selectieve rijksbetrokkenheid. Zo laat het Rijk de verantwoordelijkheid voor de afstemming tussen verstedelijking en groene ruimte op regionale schaal over aan provincies. Daarnaast wordt (boven)lokale afstemming en uitvoering van verstedelijking overgelaten aan (samenwerkende) gemeenten binnen provinciale kaders. Alleen in de stedelijke regio’s rond de mainports (Amsterdam c.a. en Rotterdam c.a.) zal het Rijk afspraken maken met decentrale overheden over de programmering van verstedelijking.
Bestemmingsplan Uitbreiding Château St. Gerlach | ontwerp 11 december 2014
8
Overige sturing op verstedelijking zoals afspraken over percentages voor binnenstedelijk bouwen, Rijksbufferzones en doelstellingen voor herstructurering laat het Rijk los. In de Structuurvisie is de ambitie geformuleerd dat Nederland in 2040 behoort tot de top tien van de concurrerende landen van de wereld door een goede ruimtelijk economische structuur voor een excellent vestigingsklimaat voor bedrijven en kenniswerkers. Verder beoogd het Rijk voor het hele land een veilige en gezonde (woon- en werk)omgeving. Het plangebied behoort tot het structuurvisiegebied Brabant-Limburg. Het Meerjarenprogramma Infrastructuur, Ruimte en Transport (MIRT)- regio Brabant en Limburg omvat de provincies Noord-Brabant en Limburg met daarin de Brainport Zuidoost-Nederland als belangrijk economisch gebied. Opgave van nationaal belang in dit gebied is onder meer het verbeteren van het vestigingsklimaat van de Brainport Zuidoost-Nederland en Greenport Venlo. Tevens valt het plangebied in het structuurvisiegebied Stedelijke Regio's met Topsectoren. Het gaat hier om versterking van de ruimtelijk-economische structuur. Voor een aantrekkelijk vestigingsklimaat in de stedelijke regio’s met een concentratie van topsectoren is het nodig om te beschikken over een voldoende voorraad (kwalitatief en kwantitatief) woningen, bedrijventerreinen, kantoren en andere voorzieningen. Ontwikkeling van het terrein tot conferentiecentrum en horeca past binnen het Rijksbeleid zoals geformuleerd in de SVIR: de ontwikkeling draagt bij aan de voorraad aan voorzieningen en versterking van de ruimtelijke en economische structuur in het gebied. 2.1.2 Besluit algemene regels ruimtelijke ordening Op 30 december 2011 is het Besluit algemene regels ruimtelijke ordening (Barro) in werking getreden. Dit besluit bevestigt in juridische zin de kaderstellende uitspraken, zoals opgenomen in de Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte. In het Barro is een aantal projecten die van rijksbelang zijn, opgenomen en met behulp van digitale kaartbestanden exact ingekaderd. Per project worden vervolgens regels gegeven, waaraan bestemmingsplannen moeten voldoen. Ten tijde van de inwerkingtreding van het Barro waren zes ‘projecten’ beschreven: - Project Mainport ontwikkeling Rotterdam. - Kustfundament. - Grote rivieren. - Waddenzee en Waddengebied. - Defensie. - Erfgoederen van uitzonderlijke universele waarde. Na de publicatie van het Barro, is het besluit per 1 oktober 2012 gewijzigd. Met de wijziging zijn algemene regels voor bestemmingsplannen aan het besluit toegevoegd. Zo bepaalt het Barro onder meer dat bestemmingsplannen de doorvaart voor schepen niet mogen belemmeren als zich een vrijwaringszone in het plan van een rijksvaarweg bevindt.
Bestemmingsplan Uitbreiding Château St. Gerlach | ontwerp 11 december 2014
9
Verder staat eveneens in dit besluit dat bestemmingsplannen binnen reserveringsgebieden geen plannen mogen bevatten die uitbreidingen van het spoor belemmeren. Een bestemmingsplanwijziging mag ook geen belemmering bevatten voor het gebruik en geschikt maken van elektriciteitsproductie-installaties, kernenergiecentrales, hoogspanningsverbindingen, buisleidingen, de Ecologische Hoofdstructuur (EHS), primaire waterkeringen (buiten het kustgebied) en het IJsselmeergebied. Naast het Barro is ook de Regeling algemene regels ruimtelijke ordening (Rarro) in werking getreden. In het Barro is bepaald dat bij ministeriële regeling verschillende militaire terreinen, gebieden, objecten en zones worden aangewezen, waar gemeenten bij de vaststelling van bestemmingsplannen rekening mee moeten houden. In de Rarro wordt daar uitvoering aan gegeven. De planlocatie is niet gelegen binnen een in het Barro aangewezen gebied of object waarvoor een planologische bescherming geldt. Het beoogde plan is niet in strijd met het Besluit algemene regels ruimtelijke ordening en ook niet met de Regeling algemene regels ruimtelijke ordening. 2.1.3 Besluit ruimtelijke ordening In de Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte (SVIR) is de ladder voor duurzame verstedelijking geïntroduceerd. De ladder is per 1 oktober 2012 ook als procesvereiste opgenomen in het Besluit ruimtelijke ordening (Bro). Dat betekent dat overheden nieuwe stedelijke ontwikkelingen moeten motiveren met oog voor de onderliggende vraag in de regio, de beschikbare ruimte binnen het bestaande stedelijke gebied en een multimodale ontsluiting. Doel van de ladder voor duurzame verstedelijking is een goede ruimtelijke ordening in de vorm van een optimale benutting van de ruimte in stedelijke gebieden. Met de ladder voor duurzame verstedelijking wordt een zorgvuldige afweging en transparante besluitvorming bij alle ruimtelijke en infrastructurele besluiten nagestreefd. Conform het bepaalde in artikel 3.1.6, lid 2 Bro moet bij ruimtelijke ontwikkelingen sprake zijn van zorgvuldig ruimtegebruik en dient overprogrammering te worden voorkomen. Middels de 'ladder voor duurzame verstedelijking' (kortweg: duurzaamheidsladder) vindt een toetsing door de gemeente plaats. De 'stappen van de ladder' worden in artikel 3.1.6, lid 2 Bro als volgt omschreven: 1. voorziet de voorgenomen stedelijke ontwikkeling in een actuele regionale behoefte; 2. kan binnen bestaand stedelijk gebied van de betreffende regio in de behoefte worden voorzien door benutting van beschikbare gronden door herstructurering, transformatie of anderszins; 3. wanneer blijkt dat de stedelijke ontwikkeling niet binnen het bestaand stedelijk gebied kan plaatsvinden, wordt beschreven in hoeverre wordt voorzien in die behoefte op locaties die, gebruikmakend van verschillende middelen van vervoer, passend ontsloten zijn of als zodanig worden ontwikkeld (m.a.w. zorgen voor optimale inpassing en bereikbaarheid).
Bestemmingsplan Uitbreiding Château St. Gerlach | ontwerp 11 december 2014
10
Het doorlopen van de ladder voor duurzame verstedelijking levert het volgende op: 1. Momenteel is er bij het chateau veel vraag naar state of the art vergader- en conferentieruimten en feestpavoljoens. Sinds de opening in 1997 hebben er veel grote internationale conferenties plaatsgevonden. Vanwege de te beperkte zalencapaciteit in het chateau worden er regelmatig tijdelijke tenten of paviljoens gebouwd. Omdat in de huidige economie bedrijven en organisaties over het algemeen geen extra kosten willen uitgeven voor paviljoens/tenten en het opbouwen en afbreken hiervan veel gevolgen heeft voor de omgeving, kiest het chateau ervoor om een permanent paviljoen te bouwen. Door het bijzondere hoogwaardige karakter van het conferentiepaviljoen in combinatie met het Château St. Gerlach/Relais & Château met 112 kamers, de barokkerk, het landgoed en de ligging in het Geuldal is er sprake van een unieke situatie. Met de realisatie van het nieuwe conferentiepaviljoen wordt bijgedragen aan de verbetering van het voorzieningenniveau in de regio. Er is geen sprake van enige leegstand als het gaat om vergader- dan wel conferentievoorzieningen in de omgeving. 2. Het gaat op de betreffende locatie om transformatie (bestaande hoeve) en een stedenbouwkundige intensivering (nieuwbouw paviljoen). Het betreft in casu geen grootschalige (her)ontwikkeling, zoals de aanleg van een industrieterrein of woonwijk maar een op zichzelf staand, relatief kleinschalig project. De locatie nabij de A79 en direct aan een provinciale weg leent zich uitermate goed voor een dergelijke ontwikkeling met nieuwbouw en transformatie. Daarbij vindt een kwaliteitsverbetering plaats ten opzichte van de bestaande situatie. Ten aanzien van de (financiële) haalbaarheid van intensivering kan opgemerkt worden dat de voorgestane ontwikkeling passend is binnen vigerend beleid en regelgeving, er geen knelpunten in de wenselijkheid van de ontwikkeling bestaan en de kosten van realisatie voor initiatiefnemer zijn. 3. De planlocatie is gelegen in landelijk gebied, echter op zeer korte afstand van de kern Sint Gerlach. In onderhavig geval bestaat er een specifieke behoefte aan uitbreiding van voorzieningen van het hotel. Er bestaat een match tussen ruimtevraag en -aanbod, de locatie kent een goede ontsluiting en het bouwplan wordt optimaal ingepast. De ladder voor duurzame verstedelijking is doorlopen en de invulling van de ontwikkeling is voldoende gemotiveerd. Realisatie van een conferentiepaviljoen en de verbouwing van Hoeve Broers (met vergaderruimtes en een kleinschalige winkel waarin lokale producten worden verkocht) voldoet aan de duurzaamheidsladder.
2.2
Provinciaal beleid
2.2.1 Provinciaal Omgevingsplan Limburg 2006 Het Provinciaal Omgevingsplan Limburg (POL) is op 27 september 2006 vastgesteld door Provinciale Staten van Limburg. Er hebben vervolgens diverse actualisaties plaatsgevonden. Het omgevingsplan betreft het overkoepelend plan op hoofdlijnen met de status van structuurvisie, milieubeleidsplan, waterhuishoudingplan en verkeer en vervoersplan. Het omgevingsplan bevat tevens de hoofdlijnen van de fysieke onderdelen van het economisch en sociaal-cultureel beleid.
Bestemmingsplan Uitbreiding Château St. Gerlach | ontwerp 11 december 2014
11
De provinciale ambitie is om welvaart en werkgelegenheid in Limburg op een hoog niveau te brengen en te houden, wat vooral vraagt om een omslag naar een kenniseconomie en wordt ondersteund door een uitstekend vestigingsklimaat. Gestreefd wordt naar goed bereikbare economische kerngebieden, met voldoende kwaliteit van de ruimte waar bedrijven om vragen. Dit draagt bij aan versterking van de concurrentiepositie van de provincie. Inspelend op de aanwezige kwaliteiten en ontwikkelingsmogelijkheden worden in het POL tien perspectieven onderscheiden. Elk(e) zone of deelgebied in Limburg hoort, qua kenmerken en ontwikkelingsrichting, tot één van die perspectieven. Voor het plangebied geldt het perspectief ‘vitaal landelijk gebied’ (P4). Het landelijk gebied biedt van oudsher ruimte aan landbouw, grote bos- en natuurpartijen en water. Een rustig gebied met een aantrekkelijk en gevarieerd landschap. In het gebied liggen diverse woonkernen, overwegend met een kleinschalig karakter. Daarnaast zijn er verspreid gelegen toeristische voorzieningen. Aangegeven wordt dat nieuwe economische dragers in de plattelandskernen en deels ook op het platteland steeds belangrijker worden. De provincie ziet kansen voor het combineren van rode ontwikkelingen met het versterken van landschap en cultuurhistorische waarden. Hergebruik van vrijkomende (agrarische of niet-agrarische) bebouwing in het buitengebied voor kleinschalige vormen van bedrijvigheid is mogelijk, mits gezorgd wordt voor een goede landschappelijke inpassing en de architectonische kenmerken gerespecteerd worden. Door de provincie wordt beoogd de vitaliteit en leefbaarheid in het landelijk gebied te bevorderen door gebundelde inzet van kennis, instrumenten en financiële middelen.
Figuur 4.2.1 Uitsnede perspectievenkaart POL
Bestemmingsplan Uitbreiding Château St. Gerlach | ontwerp 11 december 2014
12
De geplande transformatie van (voormalig agrarische) Hoeve Broers en de realisatie van conferentie- en horecavoorzieningen in dit landelijk gebied nabij een plattelandskern draagt bij aan de vitaliteit in het gebied. De ontwikkeling past binnen het geen opgenomen in het Provinciaal Omgevingsplan Limburg. 2.2.2 Omgevingsverordening Limburg Per 1 januari 2011 is de Omgevingsverordening Limburg in werking getreden. De Omgevingsverordening Limburg is een samenvoeging van de eerdere Provinciale Milieuverordening, de Wegenverordening, de Waterverordening en de Ontgrondingenverordening, die met de inwerkingtreding van deze verordening zijn ingetrokken. In de verordening zijn onder meer regels opgenomen ten aanzien van bodembeschermingsgebieden, waterwingebieden, grondwaterbeschermingsgebieden, boringvrije zones en stiltegebieden. Bij de Omgevingsverordening horen een negental kaarten. Het plangebied is gelegen in een bodembeschermingsgebied (zie onderstaand figuur). De voor dit gebied opgenomen regels (waaronder verbod op het in de bodem brengen van afvalstoffen en verbod op ontwateringswerkzaamheden) vormen geen belemmeringen voor de voorgestane ontwikkeling op onderhavige locatie.
Figuur 4.2 Uitsnede kaart beschermingsgebieden Omgevingsverordening Limburg (planlocatie globaal met rode cirkel aangegeven) 2.2.3 Ontwerp Provinciaal Omgevingsplan Limburg 2014 Provincie Limburg heeft een nieuwe integrale omgevingsvisie voor de provincie opgesteld. Op 6 mei 2014 hebben Gedeputeerde Staten het Ontwerp POL 2014 en de Ontwerp Omgevingsverordening Limburg vastgesteld. De uiteindelijke vaststelling van het nieuwe beleid met de daaraan verbonden regelgeving vindt naar verwachting in december 2014 plaats.
Bestemmingsplan Uitbreiding Château St. Gerlach | ontwerp 11 december 2014
13
Het omgevingsplan betreft een actualisatie van het huidige omgevingsplan en bevat wederom de hoofdlijnen van de fysieke onderdelen van het economisch en sociaal-cultureel beleid. De grote variatie in omgevingskwaliteiten is een kenmerk en sterk punt van Limburg. Om daaraan recht te doen, wordt in dit POL onderscheid gemaakt tussen acht globaal afgebakende gebiedstypen. Dit zijn zones met elk een eigen karakter, herkenbare eigen kernkwaliteiten, en met heel verschillende opgaven en ontwikkelingsmogelijkheden. Binnen het bebouwd gebied betreffen dit de volgende zones: − stedelijk centrum, − stedelijk gebied, − landelijke kern en − bedrijventerrein. In het landelijk gebied gaat het om de zones: − goudgroene natuurzone, − zilvergroene natuurzone, − bronsgroene landschapszone en − buitengebied. Het plangebied is gelegen in het buitengebied, zijnde: alle andere gronden in het landelijk gebied, vaak met een agrarisch karakter. Met ruimte voor doorontwikkeling van agrarische bedrijven.
Figuur 4.3 Uitsnede kaart POL 2014 (planlocatie gelegen in het buitengebied)
Bestemmingsplan Uitbreiding Château St. Gerlach | ontwerp 11 december 2014
14
Daarnaast wordt in het POL het gebied aangeduid als landschap en cultuurhistorie in Beschermingsgebied Nationaal Landschap Zuid-Limburg. De kwaliteit van het landschap is van groot belang voor een aantrekkelijk woon-, werk- en vestigingsklimaat en als motor voor de vrijetijdseconomie. De Provincie en haar partners staan samen voor de taak hier invulling aan te geven. De ambitie is om een kwaliteitsontwikkeling in gang te zetten, waarbij elke ontwikkeling iets bijdraagt aan de kwaliteit van de leefomgeving. Ruimtelijke kwaliteit wordt daarmee een vanzelfsprekend resultaat van handelen. Voor het behouden en versterken van de ruimtelijke kwaliteit zijn essentiële gebiedskenmerken (de kernkwaliteiten) het uitgangspunt. De Provincie wil de ruimtelijke kwaliteit vooral versterken door deze gebiedskenmerken te verbinden aan nieuwe ontwikkelingen. Gebiedskenmerken zijn hierbij de fysieke kwaliteiten als natuur, ondergrond, reliëf, landschapselementen, openheid, cultuurhistorische objecten en patronen (het gaat hier vooral om historische bouwkunst en historische geografie), archeologie, watersystemen en milieukwaliteit. De beoogde functies worden ruimtelijk gezien zo optimaal mogelijk ingepast, rekening houdend met de aanwezige omgevingskwaliteiten. De transformatie gaat daarbij gepaard met een kwaliteitsverbetering. 2.2.4 Provinciaal Waterplan Limburg 2010-2015 Het Provinciaal Waterplan Limburg 2010-2015 heeft de status van een regionaal waterplan, zoals omschreven in de Waterwet en is een op zichzelf staande structuurvisie op grond van de Wet ruimtelijke ordening. Dit Provinciaal Waterplan is door Provinciale Staten vastgesteld op 20 november 2009 en is onderdeel van het POL-planstelsel. Het plan bevat specifieke ambities en beleidsregels gericht op de doorwerking en uitvoering van het waterbeleid. De provincie streeft er naar om wateroverlast en watertekort in het regionale watersysteem te beperken door meer ruimte voor water beschikbaar te stellen, waarbij geanticipeerd wordt op de gevolgen van klimaatverandering. Door het invoeren van normen voor het regionale watersysteem biedt de provincie duidelijkheid over de bescherming tegen wateroverlast. De provincie wil het regenwater de kans geven om zoveel mogelijk in de bodem te infiltreren. Afkoppelen van regenwater van het riool kan in combinatie met infiltratie in de bodem (stedelijke) wateroverlast effectief opheffen en zorgt daarbij ook voor een vermindering van de belasting van riool- en zuiveringsinstallaties. Gemeentelijke infiltratie- en bergingsvoorzieningen kunnen ook lokale overlast opheffen, verminderen de toestroming (al dan niet via riooloverstorten) naar de beken en dragen daarmee ook bij aan de afvlakking van piekafvoeren. De waterkwaliteit en de ecologie in de oppervlaktewateren wordt sterk verbeterd door de vermindering van de frequentie en omvang van de riooloverstorten. In stedelijke gebieden met veel verhard oppervlak zijn kortdurende piekbuien in de zomerperiode maatgevend voor overlastsituaties vanuit het riool. Uit oogpunt van duurzaamheid en kosteneffectiviteit verzoekt de provincie de gemeenten om in stedelijk gebied een toename van piekneerslag van 20% als uitgangspunt te hanteren bij het ontwerpen van maatregelen. Gemeenten dienen bij nieuwbouwprojecten volledig en bij herstructurering of renovatie van bestaande bebouwing het regenwater binnen grenzen van doelmatigheid maximaal af te koppelen van het riool.
Bestemmingsplan Uitbreiding Château St. Gerlach | ontwerp 11 december 2014
15
Bij de ontwikkeling van het conferentiecentrum met horecavoorzieningen zal worden voldaan aan het beleid zoals opgenomen in het Provinciaal Waterplan 2010-2015. Voor een uitgebreide toelichting op het aspect water wordt verwezen naar de betreffende waterparagraaf in hoofdstuk 5 van deze toelichting.
2.3
Regionaal beleid
2.3.1 Intergemeentelijke structuurvisie De gemeenten Gulpen-Wittem, Vaals en Valkenburg aan de Geul hebben in 2012 gezamenlijk de ‘Intergemeentelijke structuurvisie Gulpen-Wittem, Vaals en Valkenburg aan de Geul’ opgesteld. De hoofddoelstelling van de structuurvisie is het geven van een integrale ruimtelijke visie voor het grondgebied van de drie gemeenten. Hierin komt op hoofdlijnen de samenhang tussen de (ruimtelijke) aspecten van sectoraal beleid, zoals natuur en landschap, landbouw, recreatie en toerisme, cultuurhistorie, infrastructuur en verkeer, volkshuisvesting, economie en voorzieningen tot uiting. De structuurvisie is daarmee een belangrijk kader voor de afweging rondom concrete ruimtelijke beslissingen over de gewenste ontwikkelingsmogelijkheden voor het hele gebied van de gemeente. Gestreefd wordt naar behoud en verdere ontwikkeling van de landschappelijke, natuurlijke en ecologische waarden binnen een duurzame leefomgeving, in combinatie met een afname van de belasting van het milieu. Verder wordt gestreefd naar een visueel-ruimtelijk aantrekkelijk buitengebied dat bijdraagt aan de leefbaarheid en het welzijn van de bevolking en de beleving door toeristen en recreanten. De daarin gelegen cultuurhistorische elementen vormen één geheel met de landschappelijke omgeving. De grotere solitaire cultuurhistorisch waardevolle bebouwingseenheden en clusters van kleinere eenheden dragen bij aan de identiteit en de diversiteit van het buitengebied. Het behoud van de karakteristiek en de waarden wordt bereikt door het tegengaan van verloedering en het behoud van de bestaande dan wel het verkrijgen van een nieuwe functie. Het beleid betreffende werkgelegenheid in het buitengebied is in de eerste plaats gericht op behoud en versterking van de in het buitengebied passende bedrijvigheid. Het gaat daarbij vooral om toeristisch-recreatieve bedrijvigheid en landbouw. Ook worden mogelijkheden gezien voor bijzondere concepten die de sector versterken, maar geen negatieve gevolgen hebben voor het buitengebied. Nieuwe passende bedrijvigheid (nieuwe economische dragers) binnen voormalige agrarische bebouwing is onder voorwaarden (wat betreft kleinschaligheid, verkeersaantrekkende werking, parkeermogelijkheden, landschappelijke inpasbaarheid) mogelijk. De ontwikkeling draagt bij aan het voorzieningenniveau in het gebied en wordt zorgvuldig en met inachtneming van de bestaande ruimtelijke kwaliteiten ingepast.
Bestemmingsplan Uitbreiding Château St. Gerlach | ontwerp 11 december 2014
16
2.4
Gemeentelijk beleid
2.4.1 Toekomstvisie 2030 In april 2007 heeft de gemeente een toekomstvisie opgesteld voor het cultuurhistorisch heuvelland en de daarin gelegen authentieke kernen. Voor verschillende pijlers is een beeld voor de toekomst gegeven. Zo is onder meer op economisch vlak aangegeven dat beoogd wordt de herstructurering van de agrarische sector en hotelsector te bevorderen en ruimte te geven aan dynamische en creatieve ondernemers. Ten aanzien van het ruimtelijke aspect wordt getracht de kwaliteit van het landschap te borgen door functioneel gebruik van de grond. Daarnaast wordt voorzien in verruiming van bestemmingsmogelijkheden van vrijkomende agrarische bedrijfsgebouwen en hotels passend bij het karakter van de omgeving. De transformatie van (agrarische) Hoeve Broers en de diversificatie van functies voor het hotel is passend binnen de bestaande kwaliteiten in het gebied.
Bestemmingsplan Uitbreiding Château St. Gerlach | ontwerp 11 december 2014
17
3
Gebiedsbeschrijving
Historie De ontwikkeling vindt plaats op het terrein behorende bij Château St. Gerlach, dat is gelegen in het Limburgse kerkdorp Houthem (gemeente Valkenburg aan de Geul) in het Geuldal. Het Château is oorspronkelijk in de twaalfde eeuw gebouwd als klooster tezamen met de naastliggende kloosterkerk. In de negentiende eeuw werd het klooster omgebouwd tot kasteel. Het omvat een rechthoekig hoofdgebouw, een koetshuis en een kasteelboerderij. Tegenwoordig is in het complex een hotel gevestigd. Het complex bevat meerdere rijksmonumenten. Ruimtelijke en functionele structuur Het Château bestaat uit een hotel met 112 kamers, suites en hotelappartementen, een à la carte restaurant, een bistro, Spa & Wellness St. Gerlach, een zwembad en diverse zalen en salons voor bijeenkomsten. Het landgoed met een uitgestrekte park, boerenkruidentuin, groentetuin, rozenhof, fruitgaard en wijngaard is gelegen in het Geuldal en gaat naadloos over in het schitterende natuurgebied Ingendael. Direct grenzend aan het landgoed van het Château ligt de monumentale hoeve Sint Gerlach 17, ook wel Hoeve Dobbelstein of Hoeve Broers genoemd naar pachters in de negentiende en twintigste eeuw. De hoeve ligt aan de doorgaande weg in Houthem-Sint Gerlach, naast de oprijlaan naar het voormalige klooster Sint Gerlach. De mergelstenen krul- en topgevels van het woonhuis en de oostelijke stal zijn prominent aanwezig in het straatbeeld. De hoeve is onlangs aangekocht door het Château, om deze te betrekken bij het landgoed. De hoeve Sint Gerlach 17 is sinds 1967 beschermd als rijksmonument, ingevolge de Monumentenwet uit 1988 (objectnummer 36795). De redengevende omschrijving luidt: Hoeve van mergel met binnenplaats. In- en uitgezwenkte topgevel met voluten, 1668. Poort tussen Ionische pilasters, 1720. (bron: Buro 4)
Bestemmingsplan Uitbreiding Château St. Gerlach | ontwerp 11 december 2014
18
Figuur 3.1 Achterzijde van de hoeve, begin twintigste eeuw
Figuur 3.2 Hoeve Broers met rechts de 17e-eeuwse krulgevel van het woonhuis De hoeve is op dit moment niet meer agrarisch in gebruik en staat leeg. De locatie waar het conferentiepaviljoen is beoogd, bestaat momenteel uit groenvoorziening in de vorm van gras/bosschages. Ook staan er enkele bomen. Voor de realisatie van het paviljoen zal in ieder geval één boom worden gekapt en herplant.
Bestemmingsplan Uitbreiding Château St. Gerlach | ontwerp 11 december 2014
19
Ontsluiting De planlocatie ligt aan de provinciale weg van Sint Gerlach en ligt gunstig ten opzichte van de uitvalsweg, de A 79. Ook ligt de locatie gunstig ten opzichte van het treinstation Houthem – Sint Gerlach.
Bestemmingsplan Uitbreiding Château St. Gerlach | ontwerp 11 december 2014
20
4
Planbeschrijving
4.1
Het project
Beoogd is de realisatie van een conferentiepaviljoen op het landgoed van Château St. Gerlach en de verbouwing van Hoeve Broers tot vergaderruimte. Voornaamste reden is dat er op dit moment grote behoefte is aan ruimtes waar conferenties kunnen plaatsvinden. Door de te beperkte zalencapaciteit moeten er met zeer grote regelmaat tijdelijke tenten of paviljoens op het terrein geplaatst worden. Daarbij komt dat de huidige zalenaccommodaties meer de uitstraling hebben van kasteelsalons en die zijn minder geschikt voor efficiënt vergaderen. Belangrijk uitgangspunt is dat het conferentiepaviljoen een ondersteunende functie zal vervullen voor het hotel. Naar verwachting zal circa 70% van de bezoekers van het paviljoen ook hotelgast zijn. De nieuwbouw geeft de gelegenheid om de bestaande ruimtes in het Château exclusief voor de hotelgasten te gebruiken. Zo kan op termijn bijvoorbeeld de Philibertzaal toegevoegd worden aan de Spa en Wellness. Het conferentiepaviljoen wordt op het perceel ten zuiden van Hoeve Broers gerealiseerd. Dit paviljoen bestaat uit diverse multifunctionele ruimten bestemd voor het houden van conferenties. Naast de verschillende conferentieruimtes worden hier ook de productiekeuken en de bevoorradingsruimtes gerealiseerd. Het paviljoen bestaat uit twee bouwlagen, zijnde een kelder en begane grond, en krijgt een hoogte van ca. 4,75 m. Ter verduidelijking de totale oppervlakte (BVO) van het paviljoen bedraagt 2.700 m2. Circa 1.200 m2 zal worden ingericht als bijeenkomstruimte. Daarnaast wordt de monumentale hoeve omgevormd tot een locatie met diverse functies. Het gaat onder meer om een winkelfunctie (verkoop lokale producten), bijeenkomstfunctie (ondersteunende vergader- en kantoorruimten voor het congrescentrum) en een horecafunctie (in de vorm van een lunchruimte). Het doel is dat wandelaars en fietsers op de binnenplaats kunnen neerstrijken voor eenvoudige streekproducten, streekwijnen en streekbieren. De hoeve heeft een hoogte van ca. 10 m. Enkele onderdelen, zoals niet-monumentale aanbouwen, worden in het kader van de transformatie geamoveerd. Daarbij worden de buitenruimten ingericht voor het af en toe houden van kleinschalige evenementen (met plaatsing van enkele tenten en/of vergelijkbare kleinschalige bouwwerken). De ruimte rondom de hoeve en het paviljoen krijgt het karakter van een dorpsplein.
Bestemmingsplan Uitbreiding Château St. Gerlach | ontwerp 11 december 2014
21
Figuur 4.1 De situering van de monumentale hoeve en het te bouwen conferentiepaviljoen Verder wordt de bestaande parkeervoorziening nabij het conferentiecentrum uitgebreid. Ook is er in geval van grootschalige evenementen de gelegenheid om tijdelijk aan weerszijden van de laan (entree van het terrein) auto’s te parkeren. Het gaat hier niet om permanente parkeerplaatsen maar om een zogenoemde ‘overloopparkeerplaats’. Op de verbeelding is deze overloopparkeerplaats aangeduid als ‘evenementenparkeerplaats’. In bijlage 2 zijn ter verduidelijking enkele situatietekeningen opgenomen.
Bestemmingsplan Uitbreiding Château St. Gerlach | ontwerp 11 december 2014
22
Figuur 4.2. Doorsnede paviljoen
4.2
Stedenbouwkundige inpassing / cultuurhistorie
Zoals aangegeven is Hoeve Broers als rijksmonument aangemerkt. Bij de voorgestane transformatie wordt met deze monumentale status op een zorgvuldige wijze rekening gehouden. Door Buro 4 is dan ook in september 2013 een bouwhistorische opname uitgevoerd. Met de functiewijziging blijft de monumentale waarde van de hoeve behouden. De ontwikkeling vindt plaats in een gebied met een onregelmatige spreiding in bebouwing en het wordt gekenmerkt door verschillende typen bebouwing met diverse afmetingen, onder andere bebouwing behorende bij het chateau, (bedrijfs)woningen, een hotel en bedrijfsgebouwen. Het paviljoen wordt landschappelijk ingepast en past qua vorm en schaal in de omgeving. Ook qua functie sluit de ontwikkeling op het complex met hotel-, restaurant- en conferentiefunctie, aan bij de bestaande voorzieningen in de directe omgeving. Daarbij worden de benodigde voorzieningen, waaronder het parkeren, gerealiseerd op eigen terrein. De herontwikkeling met nieuwbouw aan de achterzijde betreft een duurzame verbetering van de ruimtelijke kwaliteit van dit landelijk gebied.
Bestemmingsplan Uitbreiding Château St. Gerlach | ontwerp 11 december 2014
23
Met de herontwikkeling blijft het karakter van de omgeving met het bebouwingslint in stand. De kwaliteit van het landschapsbeeld, die mede wordt bepaald door de functies van het chateau, wordt hiermee niet nadelig beïnvloed. De aanwezige zichtlijnen langs de Sint Gerlach en de hieraan gelegen historische bebouwing blijven met de functieverandering van de hoeve bestaan. Daarbij draagt het creëren van het dorpsplein tussen de hoeve en het paviljoen bij aan het landelijke karakter / dorpskarakter van het gebied. Tot slot door rondom de hoeve een nieuwe en fraaiere entree te realiseren, krijgt het hele landgoed meer aantrekkingskracht en uitstraling. Ook zal in samenwerking met de gemeente en de provincie een upgrading van de provinciale weg plaatsvinden. Vanuit het dorp worden op dit moment plannen ontwikkeld om het 3,5 hectare grote terrein aan de overzijde van de hoeve en het park van het chateau een leeftuin te realiseren. Tezamen met de restauratie van de hoeve en de herinrichting van de provinciale weg zal er een algehele kwaliteitsverbetering plaatsvinden.
Figuur 4.3 Impressie van het dorpsplein met het conferentiepaviljoen (houten / glazen gevel en staalconstructie met kolommen) aan de achterzjide van Hoeve Broers
Bestemmingsplan Uitbreiding Château St. Gerlach | ontwerp 11 december 2014
24
Figuur 4.4 Impressie van het paviljoen vanuit het hotel St. Gerlach De bestaande kwaliteiten van het gebied en de eventuele negatieve effecten In algemene zin kan gesteld worden dat de herontwikkeling naar aard en omvang passend is in het landschap en de omgeving. Landschappelijke en cultuurhistorische waarden blijven behouden, de herkenbaarheid van het gebied blijft bestaan en er is met de realisatie van het paviljoen nog steeds sprake van een karakteristiek landschap met een cultuurhistorische uitstraling. De ontwikkeling staat verder niet binnen een beschermd natuurgebied en heeft tevens geen negatieve uitwerking op dit soort gebieden. De natuurlijke waarden en kenmerken in de omgeving worden behouden. Er worden dan ook geen specifieke maatregelen getroffen om negatieve effecten op de bestaande kwaliteiten van het gebied op te heffen.
Bestemmingsplan Uitbreiding Château St. Gerlach | ontwerp 11 december 2014
25
5
Milieu – en omgevingsaspecten
5.1
Inleiding
In het kader van het opstellen van een bestemmingsplan moet voor een aantal wettelijk verplichte haalbaarheidsaspecten aangetoond worden dat het plan uitvoerbaar is. Bij iedere ruimtelijke ontwikkeling dient inzichtelijk gemaakt te worden of er vanuit milieuhygiënisch oogpunt belemmeringen en/of beperkingen aanwezig zijn voor de directe omgeving en de beoogde ontwikkeling zelf. De milieukwaliteit vormt dan ook een belangrijke afweging bij de ontwikkeling van ruimtelijke functies. In dit hoofdstuk wordt voor de ontwikkeling nader ingegaan op de verschillende aspecten; indien noodzakelijk is aanvullend onderzoek uitgevoerd. De onderzoeksrapportages zijn als bijlagen bij deze toelichting gevoegd.
5.2
Milieueffectrapportage
Een milieueffectrapportage (m.e.r.) is het in beeld brengen van de milieugevolgen van een besluit, voordat het besluit wordt genomen. Zo kan de overheid die het besluit neemt (het bevoegd gezag) de milieugevolgen bij haar afwegingen betrekken. Het doel van een m.e.r. is om het milieubelang een volwaardige plaats te geven in de besluitvorming over activiteiten met mogelijk belangrijke nadelige gevolgen voor het milieu. Om te kunnen beoordelen of bij een bestemmingsplan een m.e.r. moet worden doorlopen, is het belangrijk om te weten welke activiteit(en) met het bestemmingsplan mogelijk gemaakt word(t)(en). De activiteit valt onder categorie 10 ‘De aanleg, wijziging of uitbreiding van ‘vakantiedorpen en hotelcomplexen buiten stedelijke zones met bijbehorende voorzieningen’ van onderdeel D in de bijlage bij het Besluit m.e.r. De drempelwaarde wordt niet overschreden (250.000 bezoekers of meer per jaar). Dit betekent dat een beoordeling nodig is of er belangrijke nadelige gevolgen voor het milieu zijn te verwachten (vormvrije m.e.r.-beoordeling). Gelet op de omvang van het plan (ruim onder de drempelwaarde) en de aard van het plan worden geen belangrijke nadelige gevolgen voor het milieu verwacht. Dit blijkt ook uit onderhavige toelichting. Een nadere beoordeling in een m.e.r.-beoordeling of milieueffectrapportage is niet nodig.
5.3
Akoestiek
Geluid beïnvloedt vaak de kwaliteit van de leef- en woonomgeving. De belangrijkste geluidbronnen die in het kader van de ruimtelijke inrichting en ontwikkeling van belang zijn, zijn wegverkeer, railverkeer en bedrijven. De mate van hinder is onder meer afhankelijk van de functie van het geluidbelaste object. In de Wet geluidhinder is onder andere vastgelegd wat de maximale geluidniveaus mogen bedragen op de gevels van woningen en andere geluidgevoelige bestemmingen.
Bestemmingsplan Uitbreiding Château St. Gerlach | ontwerp 11 december 2014
26
Verkeerslawaai Conform de Wet geluidhinder (Wgh) dient voor nieuw te realiseren geluidgevoelige objecten binnen de geluidzone van een geluidbron een akoestisch onderzoek uitgevoerd te worden. Hierbij moet verslag gedaan worden van de geluidbelasting op de gevels van de nieuwbouw vanwege die geluidbron(nen). Met onderhavig plan worden geen nieuwe geluidgevoelige objecten mogelijk gemaakt. Een akoestisch onderzoek is derhalve voor dit aspect niet noodzakelijk. Industrielawaai Bij het ontwikkelen van een ruimtelijk plan is het belangrijk rekening te houden met geluidbronnen en de mogelijke hinder of overlast daarvan voor omwonenden. In het kader van de voorgenomen realisatie van het conferentiepaviljoen en kleinschalige winkel-/horecavoorziening dient bekeken te worden wat de geluidbelasting van het plan op de omgeving is. Wat betreft de milieubelasting van de inrichting op de omgeving (industrielawaai) wordt verwezen naar paragraaf 5.10. In deze paragraaf wordt nader ingegaan op het aspect milieuzonering, waarbij blijkt dat ook het aspect industrielawaai geen belemmering vormt voor de planrealisatie. Gebleken is dat er voldaan wordt aan de richtafstanden zoals opgenomen in de VNG-publicatie ‘Bedrijven en milieuzonering’ editie 2009.
5.4
Water
5.4.1
Beleidskader
Besluit ruimtelijke ordening Op grond van het Besluit ruimtelijke ordening (Bro) dient in ruimtelijke plannen een waterparagraaf te worden opgenomen. Hierin wordt de wijze waarop rekening is gehouden met de gevolgen van het plan voor de waterhuishoudkundige situatie uiteengezet (de watertoets). De watertoets is een waarborg voor water in ruimtelijke plannen en besluiten. Waterhuishoudkundige doelstellingen worden daarbij expliciet en op een evenwichtige wijze in beschouwing genomen binnen deze plannen/besluiten. De waterhuishouding wordt hierbij op een integrale wijze benaderd. Zowel het oppervlaktewater als het grondwater moeten dus (in samenhang) in beschouwing worden genomen. Daarbij gaat het naast de kwantiteit ook om de kwaliteit. De integrale benadering van de waterhuishouding betekent ook dat de waterhuishouding moet worden benaderd in samenhang met andere beleidsvelden. De watertoets is een instrument om deze integrale benadering vorm te geven en om het watersysteem gezamenlijk op orde te krijgen. Deze toets heeft in het kader van onderhavige ontwikkeling plaatsgevonden.
Bestemmingsplan Uitbreiding Château St. Gerlach | ontwerp 11 december 2014
27
Kaderrichtlijn Water De Europese Kaderrichtlijn Water (KRW) is een door de EU vastgestelde richtlijn ter bescherming van alle wateren en het bevorderen van het duurzaam gebruik van (oppervlakte- en grond)water. De Kaderrichtlijn omvat regelgeving ter bescherming van de wateren door middel van het stellen van haalbare doelen voor 2015. De kaderrichtlijn gaat daarbij uit van een benadering vanuit de stroomgebieden. De uitvoering van de kaderrichtlijn vraagt een grote inspanning van verschillende partijen op internationaal, nationaal en regionaal niveau. Nationaal Bestuursakkoord Water In het Nationaal Bestuursakkoord Water worden de gezamenlijke uitgangspunten geformuleerd voor een integraal waterbeleid in de 21e eeuw. Het akkoord heeft als doel om in de periode tot 2015 de gevolgen van de zeespiegelstijging, bodemdaling en een veranderend klimaat aan te pakken. In het akkoord zijn afspraken tussen alle overheden gemaakt om te zorgen dat er in alle gebieden voldoende bergend vermogen is om neerslag op een adequate manier af te voeren. Hierbij wordt het principe van 'vasthouden - bergen - afvoeren' gevolgd. Water moet zo lang mogelijk worden vastgehouden of geborgen in het gebied waar het is gevallen, zodat een zo gelijkmatige en beheerste afvoer mogelijk is. De verantwoordelijkheid voor de te treffen waterhuishoudkundige maatregelen gericht op vasthouden, bergen en afvoeren van water ligt zowel bij de gemeente en het waterschap (hoogheemraadschap) als bij de initiatiefnemers van ruimtelijke plannen. Waterwet In de Waterwet staat het watersysteem centraal en zijn de doelstellingen van het waterbeheer gericht op het duurzaam goed functioneren van het watersysteem. Om het beheer in de toekomst zo goed mogelijk vorm te geven en uit te voeren, is van belang dat het huidige wettelijke instrumentarium wordt gestroomlijnd en gemoderniseerd. Daarbij staat integraal waterbeheer centraal. De Waterwet regelt het beheer van oppervlaktewater en grondwater en verbetert de samenhang tussen waterbeleid en ruimtelijke ordening. De Waterwet heeft diverse wetten voor het waterbeheer in Nederland vervangen: a. Wet op de waterhuishouding. b. Wet op de waterkering. c. Grondwaterwet. d. Wet verontreiniging oppervlaktewateren. e. Wet verontreiniging zeewater. f. Wet droogmakerijen en indijkingen (Wet van 14 juli 1904). g. Wet beheer rijkswaterstaatswerken (het zogenaamde 'natte gedeelte'). h. Waterstaatswet 1900. Ook is de saneringsregeling voor waterbodems van de Wet bodembescherming naar de Waterwet verhuisd. Met de Waterwet zijn Rijk, waterschappen, gemeenten en provincies beter uitgerust om wateroverlast, waterschaarste en waterverontreiniging tegen te gaan. Ook voorziet de wet in het toekennen van functies voor het gebruik van water zoals scheepvaart, drinkwatervoorziening, landbouw, industrie en recreatie. Afhankelijk van de functie worden eisen gesteld aan de kwaliteit en de inrichting van het watersysteem. Een belangrijk gevolg van de Waterwet is dat de huidige vergunningstelsels uit de afzonderlijke waterbeheerwetten zijn gebundeld: zes vergunningen uit de oude 'waterbeheerwetten' gaan op in één watervergunning.
Bestemmingsplan Uitbreiding Château St. Gerlach | ontwerp 11 december 2014
28
Keur Voor werkzaamheden en activiteiten aan het water of aan waterkeringen geldt een aantal regels, zodat het waterschap zijn taken goed kan uitoefenen. Deze regels zijn vastgelegd in een verordening, genaamd het Keur van het Waterschap Roer en Overmaas. In deze Keur staan gedoogplichten, geboden en verboden die betrekking hebben op watergangen en waterkeringen. In de Keur is geregeld dat kern- en beschermingszones voor waterkeringen (en watergangen) in acht dienen te worden genomen. Het komt erop neer dat binnen deze zones niets zonder meer gebouwd en opgeslagen mag worden, waarbij voor de kernzone een strenger regime (bouwen binnen de kernzone is niet toegestaan) geldt dan voor de aangrenzende beschermingszone. Deze bepaling beoogt te voorkomen dat de stabiliteit van het profiel en/of veiligheid wordt aangetast dan wel het onderhoud wordt gehinderd. De breedte en maatvoeringen van deze zones is vastgelegd in de ‘legger’. Voor aanpassingen aan het bestaande waterhuishoudingsysteem, zoals bouwen binnen de kernof beschermingszone van een waterkering, dient bij het hoogheemraadschap ontheffing te worden aangevraagd op grond van de Keur (ex artikel 77 en 80 van de Waterschapswet). Voor eventuele lozingen op het oppervlaktewater dient toestemming verkregen te worden in het kader van de Waterwet. 5.4.2
Waterhuishouding
Oppervlaktewater / grondwater De maaiveldhoogte op de planlocatie bedraagt ca. 70 m+NAP. Het freatisch grondwater wordt op basis van de geohydrologische kaarten van de dienst grondwaterverkenning van TNO globaal aangetroffen op ca. 67 m+NAP. Op basis van voornoemde informatie kan derhalve worden geconcludeerd dat het grondwater ter plaatse van de onderzoekslocatie zich op ca. 3 mmaaiveld bevindt. De grondwaterstroming is globaal noord- noordwestelijk gericht. De kelder onder het conferentiepaviljoen wordt op 3,75 m- maaiveld gerealiseerd. De kelder zal derhalve waterdicht worden gebouwd ten gevolge van het grondwaterpeil binnen het plangebied. In de nabijheid van de locatie is geen oppervlaktewater gelegen. Ten behoeve van de ontwikkeling worden er dan ook geen watergangen gedempt of gegraven. Waterberging Door de ontwikkeling van het plan wordt circa 2000 m2 onverhard terrein verhard. Hiervoor moet elders compenserend water worden aangelegd. Waterschap Roer en Overmaas heeft in december 2009 een notitie bestuurlijk vastgesteld, waarin staat onderbouwd hoe het waterschap haar taakinvulling voor het watersysteem ziet. Hierbij heeft het waterschap nieuwe normen voor de compensatie voor de toename van het verharde oppervlak benoemd. De compensatie voor de toename van het verharde oppervlak heeft als doel dat nieuwe ontwikkelingen geen (water)problemen veroorzaken in andere tijden of op andere plaatsen. Het hemelwater wordt opgevangen in buffers waar het hemelwater wordt geïnfiltreerd in de bodem of vertraagd wordt afgevoerd naar oppervlaktewater.
Bestemmingsplan Uitbreiding Château St. Gerlach | ontwerp 11 december 2014
29
Bij nieuwe ontwikkelingen dient voldoende opvangcapaciteit aanwezig te zijn voor een neerslaggebeurtenis van eens per 25 jaar (T=25). Dit is in het beheersgebied van Waterschap Roer en Overmaas 35 mm in 45 minuten. Daarnaast wordt getoetst of een neerslaggebeurtenis van eens per 100 jaar (T=100) geen wateroverlast veroorzaakt. T=100 komt overeen met 45 mm in 30 minuten. Voor de leegloop van de buffers wordt de regel gehanteerd dat ze in principe binnen 24 uur geledigd zijn en weer beschikbaar zijn voor een volgende neerslaggebeurtenis. Wanneer de buffer voorzien is van een afvoer naar oppervlaktewater, dient de afvoercapaciteit te zijn afgestemd op de afvoercapaciteit van het ontvangende oppervlaktewater. Het voornemen past binnen dit beleid. Binnen het voornemen is voldoende opvangcapaciteit voor neerslaggebeurtenissen van 45 mm in 30 minuten gerealiseerd in de directe omgeving (T=100). PM. Moet nog worden getoetst door het waterschap. Riolering en afkoppelen Het hemelwater dat op het dak van het te bouwen conferentiepaviljoen en op het verharde gebied buiten valt, leent zich in principe goed voor een afkoppeling van het riool. Middels het toepassen van een gescheiden rioleringssysteem kan het hemelwater apart ingezameld worden en zal het gescheiden blijven van het vuile afvalwater (DWA). Het hemelwater kan worden afgevoerd naar het oppervlaktewater in de omgeving. Het is de vraag of infiltratie van hemelwater in de bodem goed mogelijk is, naar verwachting is er sprake van een lage infiltratiesnelheid in de bodem. In overleg met de gemeente en het waterschap moeten de te realiseren infiltratievoorzieningen nader bepaald en gedetailleerd worden. Waterkwaliteit Bij de realisatie van het bouwplan worden geen uitlogende materialen (zoals zink, lood en koper) toegepast. Hiermee wordt voorkomen dat verontreinigingen in het grondwater terecht komen en kan de kwaliteit van het afstromende regenwater gewaarborgd blijven Bodemerosie Voor een deel van het plangebied geldt op basis van het huidige bestemmingsplan de dubbelbestemming 'Waterstaat - Erosie'. De voor 'Waterstaat - Erosie' aangewezen gronden zijn, behalve voor de andere daar voorkomende bestemming(en), primair bestemd om wateroverlast en bodemerosie tegen te gaan overeenkomstig de Keur van het Waterschap Roer en Overmaas. Op de gronden met de dubbelbestemming 'Waterstaat - Erosie' zijn de gebods- en verbodsbepalingen van de Keur van het Waterschap Roer en Overmaas van toepassing. Burgemeester en Wethouders kunnen bij omgevingsvergunning afwijken van deze regels ten behoeve van het oprichten van bouwwerken binnen de beschermingszone mits: − daardoor de kans op wateroverlast en erosie niet onevenredig wordt vergroot; − bebouwing mogelijk is op grond van de onderliggende bestemming. Burgemeester en Wethouders dienen, alvorens af te wijken, advies in te winnen bij de waterbeheerder, zijnde het waterschap.
Bestemmingsplan Uitbreiding Château St. Gerlach | ontwerp 11 december 2014
30
5.4.3 Watertoetsproces Waterschap Roer en Overmaas is ingelicht over het bouwplan. Het waterschap heeft aangegeven te verwachten dat het plan geen of slechts een zeer geringe invloed op de waterhuishouding heeft. Het dagelijks bestuur van het waterschap heeft op 7 maart 2005 besloten om relatief kleine plannen die geen of nauwelijks invloed hebben op de waterhuishouding niet door het Watertoetsloket Roer en Overmaas te laten behandelen. Deze zogenoemde ondergrens voor de watertoets is ingesteld om onnodige bureaucratie te voorkomen. Het plan valt onder de genoemde ondergrens waarmee het waterschap geen (pre)wateradvies verstrekt.
5.5
Bodemkwaliteit
In het kader van een ‘goede ruimtelijke ordening’ is het van belang om de milieuhygiënische kwaliteit van de bodem in kaart te brengen. Duidelijk moet zijn of de aanwezige bodemkwaliteit past bij het huidige of toekomstige gebruik van die bodem en hoe deze optimaal op elkaar kunnen worden afgestemd. Uitgangspunt is dat de bodemkwaliteit als gevolg van aanwezige bodemverontreiniging geen onaanvaardbaar risico oplevert voor de gebruikers van de bodem. Bovendien mag de bodemkwaliteit niet verslechteren door grondverzet (bijvoorbeeld graafwerkzaamheden). Dit is het zogenaamde stand still-beginsel. Voor het plangebied is een verkennend bodemonderzoek uitgevoerd. Op basis van dit onderzoek is het volgende geconcludeerd: − De verdachte bodemlaag direct onder de betonverharding (0,08-0,6 m-mv) ter plaatse van de stalling en reparatie van auto’s is sterk verontreinigd met zink en licht verontreinigd met cadmium, kwik, lood, PAK, PCB en minerale olie. De gemeten concentratie aan minerale olie betreft voornamelijk de zwaardere oliefractie (C22-C40) en kan veroorzaakt zijn door lekkage van olie tijdens reparatiewerkzaamheden. De sterke verontreiniging met zink en lichte verontreinigingen is waarschijnlijk het gevolg van de aanwezige diffuse verontreiniging van de Geul. De aangetroffen sterke verontreiniging is zowel in horizontale als verticale richting niet verder ingekaderd − De verdachte toplaag (0-0,4 m-mv) ter plaatse van de brandplaatsen is matig verontreinigd met zink en licht verontreinigd met barium, cadmium, kobalt, lood en PAK. Deze verontreinigingen zijn waarschijnlijk het gevolg van de aanwezige diffuse verontreiniging van de Geul. De aangetroffen matige verontreiniging is zowel in horizontale als verticale richting niet verder ingekaderd. − De bovengrond (0-0,5 m-mv) ter plaatse van het overige terrein is maximaal licht verontreinigd met cadmium, koper, lood, zink en/of minerale olie. In de ondergrond (0,5-2,0 m-mv) zijn geen verontreinigingen aangetoond. − Tijdens het veldwerk ten behoeve van het verkennend bodemonderzoek zijn op het maaiveld op twee plaatsen enkele asbesthoudende stukken golfplaat aangetroffen. Op basis van het hieruit volgende (beperkte) verkennend onderzoek naar asbest in bodem ter plaatse van de geroerde bovengrond bij de storting van asbest nabij de kleine schuur blijkt dat in de grove fractie van het proefgat visueel geen asbest is aangetroffen. In het mengmonster dat is samengesteld van de fijne fractie van het proefgat is analytisch geen asbest aangetroffen in gehalten die de detectiewaarde overschrijdt. Op basis van deze bevindingen wordt geconcludeerd dat hier enkel op het maaiveld asbesthoudend materiaal aanwezig is.
Bestemmingsplan Uitbreiding Château St. Gerlach | ontwerp 11 december 2014
31
−
Het grondwater ter plaatse is licht verontreinigd met barium, molybdeen en xylenen. De oorzaak van deze lichte verontreinigingen zou een natuurlijke achtergrond kunnen zijn.
Naar aanleiding van het verkennend onderzoek wordt er op dit moment nader onderzoek uitgevoerd. Bij dit nader onderzoek wordt rekening gehouden met de volgende punten: - er vindt nader onderzoek plaats naar de omvang van de zinkverontreiniging ter plaatse van de brandplaatsen en reparatieplaats van de auto’s; - er vindt verkennend onderzoek plaats naar de deellocaties die nog niet zijn onderzocht (de grote demontabele schuur, de kleine schuur, de voormalige opslag bestrijdingsmiddelen, de inpandige garage en opslag) waarbij de hypothese verdacht plaatselijke bodembelasting wordt gehanteerd; - er wordt een volledige maaiveldinspectie asbest conform VKB 2018 uitgevoerd; - er vindt een verkennend bodemonderzoek naar asbest plaats ter plaatse van de verdachte deellocaties. Het nader onderzoek zal ten tijde van de vaststellingsfase van het bestemmingsplan in ieder geval gereed zijn en de bevindingen zullen worden verwerkt in onderhavige paragraaf. Voor het verkennend bodemonderzoek wordt verwezen naar bijlage 3.
5.6
Natuur
5.6.1 Wettelijk kader De bescherming van natuur in Nederland is vastgelegd in regelgeving waarin een onderscheid wordt gemaakt tussen gebiedsbescherming en soortenbescherming. De gebiedsbescherming is verankerd in de Natuurbeschermingswet 1998 en de soortenbescherming in de Flora- en faunawet. Daarnaast is op basis van de Nota Ruimte de Ecologische Hoofdstructuur (EHS) vastgesteld. De EHS is een netwerk van bestaande en te ontwikkelen natuurgebieden. 5.6.2 Gebiedsbescherming In het kader van de Natuurbeschermingswet (NB-wet) en de Ecologische Hoofdstructuur (EHS) dient getoetst te worden of de beoogde ontwikkeling een negatieve invloed heeft op de beschermde gebieden. Het plangebied te Sint Gerlach (gemeente Valkenburg aan de Geul) ligt niet in een gebied dat is aangewezen in het kader van de Natuurbeschermingswet 1998. Het dichtstbijzijnde beschermde gebied ligt op ongeveer 40 m afstand en betreft het Natura 2000-gebied ‘Geuldal’ (Habitatrichtlijngebied). Echter de binnen het Natura 2000-gebied gelegen beschermde habitats en soorten liggen op grotere afstand, ruim 500 m afstand, van het plangebied (informatie provincie Limburg). Deze (leef)gebieden liggen tegen, voornamelijk ten zuiden, van de Geul. De verkeersaantrekkende werking van de nieuwbouw is dusdanig gering dat negatieve effecten op het Natura 2000-gebied niet worden verwacht.
Bestemmingsplan Uitbreiding Château St. Gerlach | ontwerp 11 december 2014
32
Nagenoeg hetzelfde gebied dat is aangewezen als Habitatrichtlijngebied is ook aangewezen als Ecologische Hoofdstructuur (EHS). Ook hier zijn geen negatieve effecten te verwachten op de EHS. 5.6.3
Soortenbescherming{
In het kader van de Flora- en faunawet dient te worden nagegaan of vaste rust- en verblijfplaatsen door de ingreep worden aangetast (verwijderd/ongeschikt gemaakt) en of dieren opzettelijk worden verontrust. De meeste van de mogelijk in het plangebied voorkomende soorten zoals gewone vogelmelk, kleine marterachtige, egel, (spits)muizen, mol, bruine kikker, gewone pad en wijngaardslak zijn beschermd volgens het lichte beschermingsregime van de Flora- en faunawet. Voor deze soorten geldt dat aantasting van vaste rust- en verblijfplaatsen op basis van een vrijstelling mogelijk is, zonder dat er sprake is van procedurele consequenties. Een aantal van de mogelijk voorkomende soorten zijn meer strikt beschermde soorten, soorten waarvoor bij aantasting van vaste rust- en verblijfplaatsen een ontheffingsplicht in het kader van de Flora- en faunawet geldt. Op basis van verspreidingsgegevens, de aanwezige habitats, tijdens het veldbezoek aantroffen sporen van vleermuizen en de biotoopeisen van individuele diersoorten zijn ransuil, gierzwaluw en soorten uit de soortgroep vleermuizen niet uit te sluiten binnen het plangebied. Derhalve heeft er nader onderzoek plaats gevonden. In het plangebied is een vaste rust- en verblijfplaats van de gewone- of grijze grootoorvleermuis vastgesteld. Deze vaste rust- en verblijfplaats is jaarrond beschermd. Negatieve effecten op de vaste rust- en verblijfplaats zijn, bij de beoogde werkzaamheden (renovatie en verbouw van de Hoeve) niet uit te sluiten. In het kader van de Flora- en faunawet wordt voor de gewone- of grijze grootoorvleermuis een ontheffing ex. Artikel 75 aangevraagd bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (voorheen: Dienst Regelingen; de uitvoeringsorganisatie van het Ministerie van Economische Zaken voor onder andere de ontheffingsverlening van de Flora-en faunawet). Ten behoeve van de ontheffingsaanvraag Flora- en faunawet wordt er een activiteitenplan opgesteld. In het activiteitenplan zal onder andere ingegaan worden op mitigerende maatregelen en een onderbouwing van het wettelijk belang van de aanvraag. Vooruitlopend op de mitigerende maatregelen in het activiteitenplan en in de ontheffing zijn binnen en in de nabije omgeving van het plangebied reeds tijdelijke voorzieningen geplaatst/opgehangen voor vleermuizen. Voor de volledige ‘Quickscan flora en fauna’ en het ‘Nader onderzoek’ wordt verwezen naar bijlage 4.
Bestemmingsplan Uitbreiding Château St. Gerlach | ontwerp 11 december 2014
33
5.7
Luchtkwaliteit
5.7.1 Beleidskader Tussen de luchtkwaliteitseisen van de Wet milieubeheer en de Wet ruimtelijke ordening is een koppeling gelegd. Zo dienen ruimtelijke plannen te worden getoetst aan de in de Wet milieubeheer opgenomen richtwaarden en grenswaarden voor een aantal luchtvervuilende stoffen. Wet milieubeheer Voor luchtkwaliteit is de Wet luchtkwaliteit van toepassing. Deze Wet, onderdeel van de Wet milieubeheer is onder andere verder uitgewerkt in het Besluit niet in betekenende mate en de Regeling niet in betekenende mate. In het Besluit niet in betekenende mate is vastgelegd dat wanneer een ontwikkeling niet meer bijdraagt dan 3% aan de grenswaarde, deze niet getoetst hoeft te worden aan de wettelijke grenswaarden. Doorvertaald betekent dat, dat meer dan 1,2 microgram per m3 wordt aangemerkt als in betekenende mate. In de Regeling niet in betekenende mate is dit doorvertaald naar 1.500 woningen. Wet ruimtelijke ordening Ruimtelijke plannen die procedures doorlopen conform de Wet ruimtelijke ordening dienen te voldoen aan het beginsel van een goede ruimtelijke ordening. De formele definitie van het beginsel van een goede ruimtelijke ordening is: het coördineren van de verschillende belangen tot een harmonisch geheel dat een grotere waarde vertegenwoordigd dan het dienen van de belangen afzonderlijk. Een goede luchtkwaliteit is een van die belangen, ofwel de luchtkwaliteit dient geschikt te zijn voor de beoogde functie. Daarom is het wenselijk om inzicht te hebben in de luchtkwaliteitsituatie en te bepalen of de mate van blootstelling acceptabel is. 5.7.2 Beoordeling In de Regeling NIBM is een lijst met categorieën van gevallen (inrichtingen, kantoor- en woningbouwlocaties) opgenomen die niet in betekenende mate bijdragen aan de luchtverontreiniging. Deze gevallen kunnen zonder nadere toetsing aan de grenswaarden voor het aspect luchtkwaliteit doorgang hebben. Onderhavig project behoort niet tot een dergelijke categorie waarmee een luchtonderzoek noodzakelijk is. Om invulling te geven aan de luchtkwaliteiteisen van de Wm, is de verkeersaantrekkende werking van het plan getoetst aan de criteria voor het Niet in betekenende mate bijdragen aan de luchtkwaliteit. In paragraaf 5.9 is berekend dat de verkeersaantrekkende werking van het plan naar verwachting 280 verkeersbewegingen per dag zal bedragen. Aangenomen wordt dat het aandeel vrachtverkeer hierin zeer beperkt is. Het betreft enkel de bevoorrading van het paviljoen en de hoeve die dagelijks kan plaatsvinden (minder dan 2%).
Bestemmingsplan Uitbreiding Château St. Gerlach | ontwerp 11 december 2014
34
Figuur 5.1 Berekening met behulp van NIBM-tool Volgens de berekening met behulp van de NIBM-tool levert het aantal extra vervoersbewegingen een bijdrage op van minder dan 3% (1,2). Aldus heeft het plan geen significant effect op de luchtkwaliteit. Het plan kan worden beschouwd als niet in betekende mate bijdragend. Een uitgebreid luchtkwaliteitonderzoek is derhalve niet aan de orde. In het Besluit NIBM is in artikel 5 een zogenoemde anticumulatiebepaling opgenomen. Hierin is bepaald dat nieuwe plannen die van dezelfde ontsluitingswegen gebruik maken en individueel als NIBM aan te merken zijn, als één geheel beschouwd moeten worden. In de regio zijn geen andere ontwikkelingen gepland die van invloed zouden kunnen hebben op de luchtkwaliteit. Ten aanzien van het aspect luchtkwaliteit zijn er geen knelpunten voor onderhavig plan.
5.8
Externe Veiligheid
Het algemene rijksbeleid voor externe veiligheid is gericht op het beperken en beheersen van risico’s voor de omgeving van: - het gebruik, de opslag en de productie van gevaarlijke stoffen (inrichtingen); - het transport van gevaarlijke stoffen (openbare wegen, water- en spoorwegen); - het transport van aardgas en brandstoffen door buisleidingen; - het gebruik van luchthavens en overige risicobronnen zoals windturbines. Van deze laatste categorie zijn er geen beperkingen te verwachten. De overige relevante bronnen zijn behandeld. De normering voor risico’s als gevolg van het transport, het gebruik en de opslag van gevaarlijke stoffen is gebaseerd op enkele begrippen. - Plaatsgebonden risico: de kans dat een persoon die zich altijd op een bepaalde plaats bevindt, overlijdt als gevolg van een ongeval met gevaarlijke stoffen. Voor het plaatsgebonden risico geldt voor kwetsbare objecten een grenswaarde van 10-6 per jaar (kans op één dode per jaar, mag één op de miljoen zijn). Voor beperkt kwetsbare objecten geldt deze waarde als richtwaarde.
Bestemmingsplan Uitbreiding Château St. Gerlach | ontwerp 11 december 2014
35
-
Groepsrisico: de kans dat groepen personen gelijktijdig het slachtoffer zijn. Deze kans wordt mede bepaald door het aantal personen dat zich bevindt in het invloedsgebied van een risicobron (het gebied waar dodelijke effecten van ongevalscenario’s optreden). Voor het groepsrisico geldt een oriënterende waarde: het bevoegd gezag dient het geaccepteerde niveau van het groepsrisico te verantwoorden door bij besluitvorming in te gaan op de mogelijkheden voor het terugbrengen van de risico’s en optredende effecten, de zelfredzaamheid van personen en de mogelijkheden voor bestrijding en hulpverlening.
Het niveau van het groepsrisico wordt door het bevoegd gezag verantwoord. Bij de verantwoording van het groepsrisico wordt nader gekeken naar de gevolgen van de diverse scenario’s die zich kunnen voltrekken. Bij transport van LPG, aardgasleidingen en bedrijven die grote hoeveelheden brandstof bewaren gaat het om explosies (drukgolf en warmtestraling) en brand (warmtestraling). Voor onderhavige ontwikkeling is de externe-veiligheidssituatie beoordeeld. Onderstaand zijn de bevindingen weergegeven. 5.8.1 Beoordeling In en om het plangebied is een tweetal risicobronnen te onderscheiden. Het gaat om de volgende transportroutes: − hogedruk aardgasleidingen van de Gasunie; − een brandstofleiding. Hogedruk aardgasleidingen Op een afstand van ca. 200 m van het plangebied is de hogedruk aardgasleiding Z-501-01 gelegen. Ten oosten en op grotere afstand van het plangebied ligt nog een aantal buisleidingen. Zie figuur 5.1 voor de locatie ten opzichte van de aanwezige aardgasleidingen. Voor de buisleidingen geldt conform het Besluit externe veiligheid buisleidingen (Bevb) een belemmeringenstrook van 5 m aan weerszijden van de buisleiding, gemeten vanuit het hart van de buisleiding. Binnen deze strook zijn bouwwerken niet toegestaan. Het plangebied ligt op ruime afstand van de leidingen. Het plan voldoet aan de eisen van het Bevb hieromtrent.
Bestemmingsplan Uitbreiding Château St. Gerlach | ontwerp 11 december 2014
36
Figuur 5.1 Uitsnede risicokaart (blauwe cirkel: projectlocatie) Brandstofleiding Binnen het deelgebied Houthem/St.Gerlach/Vroenhof, op de grens van Houthem/St.Gerlach en Strabeek, ligt een leiding (in beheer van Enexis) met een diameter van 10 inch. Aan weerszijden van de leiding is een beschermingszone opgenomen met een afstand van 4 m gemeten vanuit het hart van de leiding. In deze zone gelden dezelfde beperkende bepalingen als bij hoofdgastransportleidingen. Daarnaast geldt een veiligheidsafstand tot zogenaamde categorie I objecten (woonbebouwing, een bijzonder object, een recreatieterrein en een industrieterrein), waarbinnen in geen geval gebouwd mag worden. De toetsingsafstand, waarbinnen over nieuwe ontwikkelingen van substantiële omvang overleg met de leidingbeheerder dient te worden gevoerd, bedraagt 32 m. De nieuwbouw (paviljoen) is niet gelegen binnen de toetsingsafstand van de leiding. De hoeve is wel binnen de toetsingsafstand gelegen. Overleg met Enexis heeft uitgewezen dat er voor de betreffende gasleiding een veiligheidsafstand van 2 meter geldt. Een kleine deel van de hoeve is over een beperkte lengte gelegen binnen deze veiligheidsafstand. Omdat er sprake is van een bestaand gebouw, kan deze veiligheidsafstand niet gerealiseerd worden. In overleg met Enexis wordt er gezocht naar een goede indeling en inrichting van de hoeve zodat er wel rekening gehouden kan worden met de veiligheidsafstand.
Bestemmingsplan Uitbreiding Château St. Gerlach | ontwerp 11 december 2014
37
5.8.2 Conclusie Geconcludeerd kan worden dat het aspect externe veiligheid zich niet verzet tegen de realisatie van het conferentiepaviljoen en de transformatie van de hoeve.
5.9
Verkeer en parkeren
5.9.1 Parkeren De parkeernormen die de gemeente Valkenburg aan de Geul hanteert bij de toetsing van bouwplannen zijn vastgelegd in de ‘Beleidsnota parkeernormen’ van 26 maart 2012. Voor verschillende functies worden parkeernormen gegeven. Voor een aantal functies zijn geen normen gegeven, hiervoor dienen de normen van de CROW toegepast te worden. In onderhavig plan worden verschillende functies ontwikkeld. Variërend van winkelfunctie (verkoop lokale producten), bijeenkomstfunctie (ondersteunende vergader- en kantoorruimten voor het congrescentrum) tot een horecafunctie (in de vorm van een lunchruimte in de hoeve). Zoals ook in hoofdstuk 4 is beschreven, zullen het conferentiepaviljoen en de vergaderruimtes in Hoeve Broers naar verwachting hoofdzakelijk gebruikt door hotelgasten. De verwachting is dat circa 70% van de gebruikers ook hotelgast zal zijn. Dit betekent dus dat er voor een overgroot deel geen nieuwe parkeerplaatsen gerealiseerd behoeven te worden. De gasten kunnen immers de auto ook parkeren bij het hotel. De winkel- en ook de horecafunctie zijn daarnaast ondersteunend (ondergeschikt) aan het al bestaande hotel en het nieuw te realiseren conferentiepaviljoen. De winkel- en horecafunctie in de hoeve zal enerzijds worden gebruikt door gasten van het hotel en het conferentiepaviljoen. Anderzijds zijn een belangrijke doelgroep de wandelaars en fietsers die in de regio recreëren. Voor deze doelgroep is het met name belangrijk dat er voldoende ‘fietsparkeerplaatsen’ worden gerealiseerd en niet zo zeer ‘autoparkeerplaatsen’. Uiteraard dienen er voor de gasten die wel met de auto komen voldoende parkeerplaatsen gerealiseerd te worden. Parkeernormen In de gemeentelijk beleidsnota zijn geen parkeernomen voor de functie conferentiepaviljoen (dan wel een vergelijkbare functie zoals een congrescentra) opgenomen. Dit betekent dat het benodigde aantal parkeerplaatsen bepaald moet worden aan de hand van de parkeernormen in de CROW publicatie ‘Kencijfers parkeren en verkeersgeneratie’ d.d. 8-10-2012. In onderstaand figuur zijn de parkeernormen voor een congresgebouw opgenomen.
Bestemmingsplan Uitbreiding Château St. Gerlach | ontwerp 11 december 2014
38
Figuur 5.2 De planlocatie kan gedefinieerd worden als ‘rest bebouwde kom’ en matig/weinig stedelijk. Naast de conferentiefunctie worden er nog diverse andere functies mogelijk gemaakt, te weten lunchruimte, detailhandel, een restaurantkeuken en een opslag/expeditie ruimte. Voor deze functies zijn in de gemeentelijke beleidsnota wel parkeernormen gegeven. - Voor een restaurant geldt een norm van 10,2 per 100m2 gvo; - Voor een keuken van een restaurant geldt een norm van 2,8 per 100m2 gvo; - Voor detailhandel (een winkel) geldt een norm van 4 per 100m2 gvo; - Voor een magazijn geldt een norm van 1 per 100m2 gvo. Berekening benodigde parkeerplaatsen In Hoeve Broers wordt circa 58 m2 vergaderruimte en 160 m2 lunchruimte/winkel gerealiseerd. Naar verwachting is van deze 160 m2 circa 40m2 bedoeld voor de verkoop van lokale producten. Uitgaande van bovenstaande parkeernormen zijn voor de Hoeve 17 parkeerplaatsen nodig (6 x 0,58 + 4 x 0,4 + 10,2 x 1,2= in totaal 17,32). Deze raming van de parkeerbehoefte is echter aan de hoge kant. Voor een klein deel is bij de berekening van de parkeerbehoefte van horeca en winkel sprake van een dubbeltelling. Bezoekers van de winkel combineren hun bezoek meestal met een bezoek aan de horeca. Hiermee is in de berekening van het aantal parkeerplaatsen geen rekening gehouden, er is dus uitgegaan van een worst case situatie. Het conferentiepaviljoen beslaat in totaal circa 2.700 m2, waarvan 1.200 daadwerkelijk bedoeld is voor conferentie en vergaderruimtes. Verder beslaat de restaurantkeuken circa 250 m2. De overige ruimten hebben betrekking op opslag/expeditie ruimten en ondersteunende functies zoals kantoorruimten. Uitgaande van bovengenoemde parkeernormen zijn er voor het nieuw te bouwen conferentiepaviljoen 100 parkeerplaatsen nodig( 6 x 12 + 2,8 x 2,5 + 1 x 12,5 = 99,9). Ook deze raming is aan de hoge kant omdat er voor het deel van de berekening ook sprake is van dubbeltelling. De bezoekers van het restaurant zijn immers ook gebruikers van de conferentieruimtes.
Bestemmingsplan Uitbreiding Château St. Gerlach | ontwerp 11 december 2014
39
In het totaal zouden er dus 117 parkeerplaatsen benodigd zijn. In de CROW publicatie wordt nadrukkelijk opgemerkt dat bij het toepassen van de cijfers een forse marge in acht genomen moet worden. Maatwerk is dus vereist. Ook in het geval van onderhavig plan is maatwerk wenselijk. Het beoogde conferentiepaviljoen kan zoals reeds eerder is beschreven namelijk niet los worden beschouwd van het bestaande hotel. Het zijn vooral de gasten van het hotel die gebruik zullen maken van het conferentiepaviljoen. Op basis van ervaringscijfers van Château St. Gerlach wordt aangenomen dat circa 70% van de gebruikers van het conferentiepaviljoen ook hotelgast zal zijn. De gasten parkeren hun auto bij het hotel en niet bij het conferentiepaviljoen. Naar aanleiding van de verbouw en nieuwbouwplannen worden er in totaal 120 nieuwe parkeerplaatsen gerealiseerd. Bij het paviljoen worden er 100 parkeerplaatsen aangelegd en bij de bestaande parkeerplaats bij het chateau is nog ruimte om 20 extra parkeerplaatsen te realiseren. Met in acht name van het uitgangspunt dat circa 70% van de gebruikers van het paviljoen ook hotelgast zal zijn, worden er ruim voldoende parkeerplaatsen gerealiseerd. 5.9.2 Verkeer De nieuwbouw van het conferentiepaviljoen wordt gerealiseerd op het terrein dat nu een agrarische functie heeft en feitelijk nagenoeg geen vervoersbewegingen genereert. Er vindt hiermee een functiewijziging plaats die gevolgen heeft voor de vervoersbewegingen in het gebied. Om te bepalen of er capaciteitsproblemen ontstaan op de ontsluitingswegen als gevolg van de ontwikkeling is de verkeersgeneratie bepaald. Opgemerkt wordt allereerst dat de bezoekers van het restaurant in het conferentiepaviljoen dezelfde zullen zijn als de bezoekers van het conferentiepaviljoen. Deze bezoekers generen dus geen extra ritten ten opzichte van de verkeersgeneratie van de huidige situatie. Navolgend wordt dus enkel de verkeersgeneratie berekend van het conferentiepaviljoen (exclusief het restaurant) en de functies in de hoeve. Deze zijn immers al aanwezig. Voor het bepalen van de verkeersgeneratie van de parkeerplaatsen is zoveel mogelijk uitgegaan van CROW-richtlijnen. Voor de voorziene functies, een conferentiepaviljoen, een kleinschalige winkel en een kleinschalige horecavoorziening (met het karakter van een café/bar) zijn echter geen kengetallen voor de verkeersgeneratie opgenomen in de CROW-publicatie 317. Voor de twee functies winkel (detailhandel) en horeca, is op basis van de aanwezigheidspercentages bepaald hoeveel verkeer dit genereert. De gemiddelde verblijfstijd voor de winkel /horeca voorziening in de hoeve zal naar verwachting circa 60 minuten bedragen. Om te bepalen hoe vaak een parkeerplaats gebruikt wordt, is bepaald wat het gemiddelde aanwezigheidspercentage is voor detailhandel en horeca. Dit is gedaan door op basis van CROW-richtlijnen en expert judgement een gewogen gemiddelde te bepalen van de aanwezigheidspercentages op diverse tijdstippen in de week. Het gemiddelde aanwezigheidspercentage van de winkel/horecavoorziening in de hoeve bedraagt 30 %. Aangenomen is dat van de 120 parkeerplaatsen er circa 14 parkeerplaatsen gebruikt worden voor de winkel/horecavoorziening in de hoeve. Naar verwachting zullen deze voorzieningen gemiddeld over de week 8 uur per dag open zijn.
Bestemmingsplan Uitbreiding Château St. Gerlach | ontwerp 11 december 2014
40
Door het aantal beschikbare parkeerplaatsen te vermenigvuldigen met het aanwezigheidspercentage, de openingsduur en het aantal bewegingen per bezoek (=2) is de verkeersgeneratie bepaald voor de parkeerplaatsen van de winkel/horecavoorziening in de Hoeve. (14 x 0,30 x 8 x 2= 67,2) De verkeersgeneratie voor deze functies bedraagt dus 67 verkeersbewegingen per dag. Opgemerkt wordt dat dit een worst case scenario is omdat uiteindelijk een groot deel van de bezoekers naar verwachting met de fiets zal komen. De overige parkeerplaatsen, 106 in totaal, zullen worden gebruikt voor de bezoekers van het conferentiepaviljoen. Zoals reeds in de paragraaf hiervoor is verduidelijkt zal circa 70% van de gebruikers ook hotelgast zijn. Voor de volledigheid wordt er echter vanuit gegaan dat de 106 parkeerplaatsen een 100% bezettingsgraad hebben. Gelet op het karakter van het conferentiepaviljoen (verbonden aan luxe hotel) wordt ervan uitgegaan dat er gemiddeld per dag één conferenties plaatsvindt. Dit betekent een verkeersgeneratie van 106 x 2 = 212 verkeerbewegingen per dag. De realisatie van het conferentiepaviljoen en de verbouw van de hoeve zal naar verwachting leiden tot circa 280 verkeersbewegingen per dag. De berekende toename van de verkeersbewegingen zal naar verwachting geen capaciteitsproblemen veroorzaken op de omliggende ontsluitingswegen. Ook op het gebied van leefbaarheid en verkeersveiligheid worden geen problemen verwacht.
5.10
Bedrijfshinder (milieuzonering)
De Wet ruimtelijke ordening (Wro) bepaalt dat overheden bij het vaststellen van ruimtelijke plannen moeten aantonen dat sprake is van een goede ruimtelijke ordening (Wro artikel 3.1 lid 1). Onderdeel hiervan is het zorgen voor een goede milieuzonering: de overheid dient er op toe te zien dat er voldoende afstand in acht wordt genomen tussen enerzijds functies die hinder of gevaar veroorzaken (bijvoorbeeld bedrijven), en anderzijds functies die daar last van hebben (bijvoorbeeld woningen). Die afstand moet ook weer niet onnodig groot zijn, omwille van een efficiënt ruimtegebruik. De VNG-publicatie ‘Bedrijven en milieuzonering’ editie 2009 is een hulpmiddel voor milieuzonering in de ruimtelijke planvorming. Met milieuzonering kan ervoor worden gezorgd dat nieuwe bedrijven op een verantwoorde afstand van gevoelige bestemmingen worden gesitueerd. Milieuzonering beperkt zich tot de milieuaspecten met een ruimtelijke dimensie: geluid, geur, gevaar en stof. De publicatie hanteert een tweetal verschillende omgevingstypen voor de richtafstanden: het omgevingstype 'gemengd gebied' en het omgevingstype 'rustige woonwijk/rustig buitengebied’. Gemengde gebieden betreffen gebieden die langs hoofdinfrastructuur liggen en/of gebieden met matige tot sterke functiemenging. In een rustige woonwijk en in rustig buitengebied komen vrijwel geen andere functies voor. De richtafstanden gelden voor een gemiddeld nieuw bedrijf en gaan uit van een rustig woongebied. Voor gemengde gebieden kunnen de richtafstanden, zonder dat dit ten koste gaat van het leefklimaat, met één afstandsstap worden verlaagd als sprake is van omgevingstype ‘gemengd gebied’. Zie onderstaand figuur voor de richtafstanden.
Bestemmingsplan Uitbreiding Château St. Gerlach | ontwerp 11 december 2014
41
Figuur 4.1 Overzicht richtafstanden VNG-publicatie De omgeving van het plangebied kan door de afwezigheid bedrijven getypeerd worden als een rustige woonwijk (bron: VNG uitgave 'Bedrijven en milieuzonering', 2009). 5.10.1 Beoordeling Hotels met keuken, conferentie-oorden en congrescentra vallen onder milieucategorie 1. De maximale richtafstand bij een ‘rustige woonwijk’ is 10 meter. Ter vergelijking, restaurants en detailhandel vallen ook onder milieucategorie 1 en hebben een richtafstand van 10 meter. In de nabijheid van de planlocatie (de hoeve en het nieuw te bouwen conferentiepaviljoen) bevinden zich diverse woningen. In onderstaand overzicht zijn deze woningen opgenomen en is de afstand tot aan de planlocatie aangegeven. Tabel 5.1 Woningen
Afstand gevel woning tot planlocatie (grens bestemming)
Sint Gerlach 34 B
20 meter
Sint Gerlach 32
11 meter
Sint Gerlach 30
16 meter
Sint Gerlach 26
14 meter
Sint Gerlach 11
34 meter
Met het onderhavige plan wordt voldaan aan de richtafstanden zoals opgenomen in de VNG-publicatie ‘Bedrijven en milieuzonering’. De te realiseren functies hebben een beperkte ruimtelijke uitstraling en zijn gelegen op voldoende afstand van gevoelige objecten.
Bestemmingsplan Uitbreiding Château St. Gerlach | ontwerp 11 december 2014
42
5.11
Archeologie en cultuurhistorie
5.11.1 Archeologische waarden De Wet op de Archeologische Monumentenzorg (2007) is de implementatie van het Verdrag van Malta (1998) en regelt de omgang met het archeologisch erfgoed. Uitgangspunt van het verdrag is het archeologisch erfgoed zoveel mogelijk ter plekke te bewaren en beheermaatregelen te nemen om dit te bewerkstelligen. Om het bodemarchief beter te beschermen is het sindsdien verplicht om de mogelijke aanwezigheid van archeologische waarden te beoordelen. Om beter met de archeologische waarden om te kunnen gaan, heeft de gemeente Valkenburg aan de Geul daarom een nota laten opstellen ‘Verleden met toekomst’. Hierin is tevens een archeologische beleidskaart opgenomen. De beleidskaart bestaat uit drie delen: een set vindplaatsenkaarten (onderverdeeld in vier kaarten), een set monumenten- en trefkansenkaarten (onderverdeeld in twee kaarten), en een set van twee beleidsadvieskaarten. Het bijzondere van deze beleidskaart is dat niet alleen aandacht is besteed aan de ‘traditionele’ archeologie, maar dat ook de onderaardse kalksteengroeven in kaart zijn gebracht en beschreven. Deze groeven, die soms al terug gaan tot de Romeinse tijd, zijn karakteristiek zijn voor Valkenburg en kunnen als archeologisch monument worden beschouwd. Bij het opstellen van bestemmingsplannen houdt de gemeente rekening met de bekende of verwachte archeologische monumenten door terreinen met bekende of verwachte archeologische monumenten geen bestemming te geven die het bodemarchief kan schaden. Aan onderhavig terrein is de (dubbel)bestemming ‘Waarde - Archeologie (cat. 3)’ gegeven. Bij het verlenen van vergunningen en ontheffingen en het nemen van projectbesluiten wordt rekening gehouden met bekende of verwachte archeologische monumenten door indien nodig eerst een onderzoek naar de waarde van de terreinen te laten instellen en zo nodig aan de vergunning voorwaarden te verbinden. Ten behoeve van de ontwikkeling is een archeologisch bureauonderzoek uitgevoerd. Uit de resultaten van het bureauonderzoek is gebleken dat voor het plangebied een hoge verwachting geldt voor het voorkomen van vindplaatsen uit de Late Middeleeuwen en Nieuwe tijd. Het voorkomen van vindplaatsen uit eerdere perioden valt echter niet uit te sluiten. In het bijzonder dient rekening gehouden te worden met resten uit de Romeinse periode. Restanten van de Romeinse weg ‘Via Belgica’ worden evenwel niet verwacht. Tenslotte is het plangebied op de gemeentelijke beleidskaart aangeduid als terrein met een trefkans voor ingangen van groeven. Uit het bovenstaande blijkt duidelijk dat de geplande ingrepen kunnen leiden tot een aantasting van archeologische resten in het plangebied. Aanbevolen is een nader archeologisch onderzoek uit te voeren. Dit onderzoek dient meer inzicht te geven in de aard, omvang, datering, diepteligging, gaafheid, conservering en waarde van de archeologische resten. In de eerste plaats wordt een waarderend proefsleuvenonderzoek met eventuele doorstart naar een opgraving aanbevolen. Indien dit om praktische of andere redenen niet haalbaar of wenselijk is, wordt als alternatief een archeologische begeleiding van de geplande graafwerken voorgesteld. In onderhavige situatie is ervoor gekozen om een proefsleuvenonderzoek uit te voeren. De voorbereidingen voor dit onderzoek lopen op dit moment.
Bestemmingsplan Uitbreiding Château St. Gerlach | ontwerp 11 december 2014
43
In bijlage 4 is het archeologisch bureauonderzoek, uitgevoerd door RAAP d.d. 1 mei 2014 (kenmerk GERCH) opgenomen. 5.11.2 Cultuurhistorie Onder cultuurhistorische waarden worden alle structuren, elementen en gebieden bedoeld die cultuurhistorisch van belang zijn. Zij vertellen iets over de ontstaansgeschiedenis van het Nederlandse cultuurlandschap. Vaak is er een sterke relatie tussen aardkundige aspecten en cultuurhistorische aspecten. De bescherming van cultuurhistorische elementen is vastgelegd in de Monumentenwet 1988. Deze wet is vooral gericht op het behouden van historische elementen voor latere generaties. Het plangebied kent bijzondere cultuurhistorische waarden: - De Hoeve Broers is als rijksmonument aangewezen. - Het volledige plangebied betreft een beschermd dorpsgezicht. De Hoeve Broers De Hoeve Sint Gerlach 17 is van historisch-stedenbouwkundige waarde als onderdeel van de historische bebouwing van Sint Gerlach. De hoeve is sterk beeldbepalend in het straatbeeld en heeft een ensemblewaarde met andere, vergelijkbare carréhoeves zoals Sint Gerlach 11 en Sint Gerlach 20 die gekenmerkt worden door mergelstenen top- of krulgevels aan de straat en gesloten hoevevormen. De Hoeve Sint Gerlach 17 is van architectuurhistorische waarde, vanwege de esthetische kwaliteit van de straatgevels; zowel de krulgevel van het woonhuis als de poortdoorgang met pilasters en de topgevels van de stallen. Het complex geeft uiting aan de algemeen heersende architectuurstijl in Houthem tussen ca. 1650 en 1750, met een lokale interpretatie van internationale architectuurstijlen, zoals de renaissance en het neoclassicisme. De Hoeve Sint is tevens van hoge bouwhistorische waarde vanwege de vrij gaaf bewaard gebleven constructieve elementen uit de zestiende tot en met de achttiende eeuw. Het gaat hierbij met name om de kelder, vakwerkgevel en de balklagen van het woonhuis en de kapconstructies van zowel het woonhuis als de zuidelijke stal. De Hoeve Sint Gerlach heeft een indifferente tuinhistorische waarde vanwege dominante utilitaire erfinrichting met (half)verhardingen en bijgebouwen en andere opstallen uit de 2e helft 20e eeuw en de recente inrichting van de binnenplaats. De samenhang van hoeve Sint Gerlach 17 met klooster en later landgoed Sint Gerlach is minder groot dan verwacht. De hoeve is vermoedelijk als pachthoeve van het Norbertinessenklooster gebouwd, maar al in de 17e eeuw verkocht. Uiteindelijk is de hoeve pas na 1900 door aankoop weer onderdeel van het landgoed geworden. Gezien de indifferente tuinhistorische waarde van het erf met zijn huidige erfbeplanting en erfbebouwing en inrichting van de binnenplaats wordt de cultuurhistorische waarde van hoeve Sint Gerlach 17 bepaald door de hoevebebouwing. Aangezien de monumentale panden reeds adequaat zijn beschermd op grond van de Monumentenwet 1988, hoeven met betrekking hiertoe in de planregels van dit plan in principe geen nadere regels te worden opgenomen. Voor de duidelijkheid is de hoeve op de verbeelding voorzien van een specifieke bouwaanduiding – rijksmonument.
Bestemmingsplan Uitbreiding Château St. Gerlach | ontwerp 11 december 2014
44
Beschermd dorpsgezicht De volledige dorpskern van St. Gerlach is als beschermd dorpsgezicht aangewezen. De begrenzingen van de daarmee overeenkomende dubbelbestemming staan op de verbeelding aangegeven. Het beschermde dorpsgezicht wordt beschermd middels een omgevingsvergunningstelsel dat voorkomt dat bouw- of andere werken uitgevoerd worden binnen de begrenzing van het gebied die afbreuk kunnen doen aan het karakter hiervan. De vergunning dient te worden afgegeven door Burgemeester en Wethouders Met de nieuwe invulling van het plangebied blijft de cultuurhistorische waarde van de hoeve en het beschermde dorpsgezicht behouden. Dit geldt tevens voor de in de directe nabijheid van het plangebied aanwezige monumenten. Het aspect cultuurhistorie vormt geen belemmering voor de in dit bestemmingsplan besloten ontwikkeling.
Bestemmingsplan Uitbreiding Château St. Gerlach | ontwerp 11 december 2014
45
6
Juridische planopzet
6.1
Planopzet
6.1.1 Algemeen Doel van dit bestemmingsplan is het opstellen van een adequate en actuele juridischplanologische regeling voor de ontwikkeling van een tankstation en restaurant aan de Vrijenbanselaan te Rijswijk. Een bestemmingsplan is een planologische regeling die zowel de burger als de overheid rechtstreeks bindt. De regels en verbeelding dienen als één geheel te worden beschouwd en kunnen niet los van elkaar worden gezien. De toelichting op de regels en verbeelding is niet juridisch bindend, maar biedt wel inzicht in de belangenafweging die tot de aanwijzing van bestemmingen heeft geleid. In dit hoofdstuk wordt aangegeven op welke wijze de voorkomende functies in het bestemmingsplan worden geregeld. In de planopzet is aansluiting gezocht bij de uitgave Standaard Vergelijkbare BestemmingsPlannen, kortweg SVBP. Ook voldoet het bestemmingsplan aan het gemeentelijke Handboek Ruimtelijke Plannen. 6.1.2 De verbeelding De verbeelding heeft een belangrijke rol bij het bepalen van de gebruiks- en bebouwingsmogelijkheden in het plangebied. Daartoe zijn op de verbeelding onder meer bestemmingsvlakken, functieaanduidingen en bouwvlakken opgenomen. 6.1.3 De planregels De planregels geven inhoud aan de op de verbeelding gegeven bestemmingen. Ze geven aan waarvoor de gronden en opstallen al dan niet mogen worden gebruikt en wat en hoe er gebouwd mag worden. Bij de opzet van de planregels is het aantal regels zo beperkt mogelijk gehouden. Alleen datgene is geregeld, wat werkelijk noodzakelijk is. Toch kan het in een concrete situatie voorkomen dat een afwijking van de planregels gewenst is. Daarom zijn er in het bestemmingsplan afwijkingsmogelijkheden opgenomen. De bevoegdheid om middels een omgevingsvergunning een afwijking van bepaalde regels te verlenen, is gebaseerd op artikel 3.6 van de Wet ruimtelijke ordening (Wro). De uitvoering berust bij burgemeester en wethouders. Deze bevoegdheid maakt kleine afwijkingen mogelijk binnen de aan de grond toegekende bestemming. De opbouw van de regels is gelijk aan Standaard Vergelijkbare Bestemmingsplannen 2012. De bij dit plan behorende planregels zijn onderverdeeld in vier hoofdstukken, te weten: 1. Inleidende regels 2. Bestemmingsregels 3. Algemene regels 4. Overgangs- en slotregels
Bestemmingsplan Uitbreiding Château St. Gerlach | ontwerp 11 december 2014
46
In hoofdstuk 1 worden de in de planregels gehanteerde begrippen nader verklaard, zodat interpretatieproblemen zoveel mogelijk worden voorkomen. Daarnaast wordt aangegeven op welke wijze gemeten moet worden. In hoofdstuk 2 zijn specifieke regels opgenomen voor de op de verbeelding gegeven bestemmingen. De artikelen bestaan uit een bestemmingsomschrijving en bouwregels, en zo nodig uit afwijkingsregels en specifieke gebruiksregels. De bestemmingsomschrijving is bepalend voor het gebruik van de grond. De hoofdstukken 3 en 4 bevatten regels die van toepassing zijn op meerdere bestemmingen.
6.2
Artikelsgewijze toelichting
6.2.1
Inleidende regels
Artikel 1 Begrippen In het eerste artikel zijn omschrijvingen opgenomen van de belangrijkste begrippen die in de planregels voorkomen. Door het opnemen van begrippen wordt de interpretatievrijheid ten aanzien van de planregels verkleind, waardoor de rechtszekerheid wordt vergroot. Artikel 2 Wijze van meten Dit artikel geeft aan hoe de in het plan voorgeschreven maten dienen te worden gemeten of berekend. Door het opnemen van aanwijzingen voor het meten wordt de interpretatievrijheid ten aanzien van de planregels verkleind, waardoor de rechtszekerheid wordt vergroot. 6.2.2
Bestemmingsregels
Artikel 3 Agrarisch met waarden Binnen deze bestemming zijn de gronden naast o.a. agrarisch grondgebruik, met name bestemd voor behoud, herstel en ontwikkeling van de aanwezige natuurlijke, landschappelijke en cultuurhistorische waarden. Naast de bestaande monumentale bebouwing mag binnen deze bestemming uitsluitend gebouwd worden ten behoeve van extensief recreatief medegebruik, zoals o.a. picknickplaatsen, zitbanken e.d. In de specifieke gebruiksregels zijn bepalingen opgenomen aangaande het strijdig gebruik van de gronden. Tevens is een omgevingsvergunning opgenomen ter bescherming van de in de grond aanwezige waarden. Tot slot een wijzigingsbevoegdheid die de wijzing naar ‘Agrarisch- Agrarisch bedrijf’, ‘Natuur’, of naar ‘Groen’ onder bepaalde voorwaarden mogelijk maakt. Artikel 4 Gemengd Deze bestemming is een combinatie van gelijkwaardige functies zoals o.a. conferentiefuncties detailhandel, horeca, kantoor, wonen e.d. De realisatie van het nieuwe conferentiepaviljoen met verschillende andere kleinschaligere functies wordt middels deze bestemming mogelijk gemaakt. Hierbij is aansluiting gezocht bij de bestemming van het huidige Château St. Gerlach omdat deze functies hier al zijn toegestaan. In dit artikel worden vervolgens de bouwregels, nadere eisen en afwijkings- en wijzigingsbevoegdheid geregeld.
Bestemmingsplan Uitbreiding Château St. Gerlach | ontwerp 11 december 2014
47
Artikel 5 Verkeer De gronden binnen deze bestemming zijn bestemd voor verkeersdoeleinden en daaraan gerelateerde doeleinden zoals o.a. voorzieningen van openbaar nut. Tevens worden de bouwregels voor uitsluitend bouwwerken geen gebouwen zijnde bepaald. Artikel 6 Leiding-Gas Binnen deze dubbelbestemming zijn de aangewezen gronden, behalve voor de daar voorkomende bestemming(en), mede bestemd voor de bescherming en onderhoud ten behoeve van de op de verbeelding aangeduide hogedruk hoofdgastransportleiding en hogedruk gasvoedingsleiding. Tevens is in de bouwregels bepaald dat niet zonder meer gebouwd mag worden of dat er werkzaamheden voor het uitvoeren van werken uitgevoerd mogen worden. Artikel 7 en 8 Waarde Archeologie 3 en 5 Met de dubbelbestemmingen ‘Waarde – Archeologie’ wordt het gemeentelijk archeologiebeleid in bestemmingsplannen geïmplementeerd. In het gemeentelijk archeologiebeleid wordt deze dubbelbestemming onderverdeeld in de categorieën 1 t/m 6. Gronden met deze dubbelbestemming zijn mede bestemd voor de instandhouding en bescherming van de archeologische waarden en oudheidkundige waardevolle elementen, in het bijzonder voor beschermde archeologische monumenten. Bouwen dan wel aanleggen is in dergelijke gronden niet zonder meer mogelijk. De dubbelbestemming ‘Waarde – Archeologie-3’ geldt voor zones met een zeer hoge trefkans. Hier geldt een ondergrens van 250 m² voor onderzoek en een diepte van 0,50 m binnen de bebouwde kom en 0,30 m buiten de bebouwde kom. De dubbelbestemming ‘Waarde – Archeologie-5’ geldt voor zones met een hoge trefkans. Hier geldt een ondergrens van 1.000 m² voor onderzoek en een diepte van 0,50 m binnen de bebouwde kom en 0,40 m buiten de bebouwde kom. Artikel 9 Waarde Cultuurhistorie De voor 'Waarde - Cultuurhistorie' aangewezen gronden zijn, behalve voor de andere daar voorkomende bestemming(en), mede bestemd voor het behoud van ter plaatse bestaande cultuurhistorische en oudheidkundige waardevolle elementen (beeldbepalende bebouwing) en patronen (beplantingspatronen, verkavelingen, wegenpatronen, het stedenbouwkundig beeld) en de bescherming van het beschermd dorpsgezicht en de daarin gelegen buitenplaatsen. Een omgevingsvergunning is opgenomen ter bescherming van de in de grond aanwezige waarden. Artikel 10 Waterstaat Erosie De voor 'Waterstaat - Erosie' aangewezen gronden zijn, behalve voor de andere daar voorkomende bestemming(en), primair bestemd om wateroverlast en bodemerosie tegen te gaan overeenkomstig de Keur van het Waterschap Roer en Overmaas. In de bouwregels is bepaald dat alleen bouwwerken, geen gebouwen zijnde, ten dienste van de genoemde bestemming mogen worden opgericht. Middels een omgevingsvergunning kan onder bepaalde voorwaarde van deze bouwregel worden afgeweken.
Bestemmingsplan Uitbreiding Château St. Gerlach | ontwerp 11 december 2014
48
6.2.3
Algemene regels
Artikel 11 Anti-dubbeltelregel In dit plan zijn sommige bouwregels gerelateerd aan de oppervlakte van gronden, bijvoorbeeld aan de oppervlakte van een bouwperceel. Indien dezelfde gronden meerdere keren in aanmerking worden genomen bij het verlenen van (verschillende) omgevingsvergunningen, zouden de bebouwingsmogelijkheden daardoor onbedoeld verruimd kunnen worden. De antidubbeltelregel voorkomt dit. Artikel 12 Algemene gebruiksregels In dit artikel zijn enkele vormen van gebruik expliciet genoemd als strijdig gebruik met de regels van het bestemmingsplan, zoals het gebruik van onbebouwde terreinen als afvalstortplaats. Artikel 13 Algemene afwijkingsregels Dit artikel bepaalt dat burgemeester en wethouders in afwijking van de regels in het bestemmingsplan toch een omgevingsvergunning kunnen verlenen om flexibel te kunnen inspelen op afwijkingen en overschrijdingen van beperkte aard of omvang. Artikel 14 Algemene wijzigingsregels De algemene wijzigingsregels hebben als doel het bestemmingsplan van enige flexibiliteit te voorzien. Indien noodzakelijk voor een goede uitvoering van het plan kunnen de bestemmingen worden gewijzigd. Artikel 15 Overige regels In dit artikel wordt verduidelijkt dat waar een enkelbestemming samenvalt met een dubbelbestemming primair het bepaalde ten aanzien van de dubbelbestemmingen geldt. Ook wordt de volgorde van dubbelbestemmingen aangegeven. 6.2.4
Overgangs- en slotregels
Artikel 16 Overgangsrecht Dit artikel bevat regels die als doel hebben de rechtstoestand tijdens de overgang naar een nieuw bestemmingsplan vast te leggen. Het gaat hierbij specifiek om de rechtstoestand van bouwwerken die op het tijdstip van het ter visie leggen van dit ontwerpbestemmingsplan zijn gebouwd of nog gebouwd kunnen worden krachtens een omgevingsvergunning voor het bouwen en die afwijken van de regels van dit plan. Bij recht mogen deze bouwwerken niet worden vervangen, tenzij er sprake is geweest van calamiteiten. Vergroting is evenmin mogelijk, tenzij burgemeester en wethouders gemotiveerd afwijken van deze regel. Ook zijn overgangsregels opgenomen ten behoeve van het gebruik van de onbebouwde gronden en bouwwerken, voor zover dit gebruik op het tijdstip van rechtskracht verkrijgen van het bestemmingsplan afwijkt van dat plan. Voor zowel bouwwerken als gebruik van gronden en bouwwerken geldt voorts de uitzondering dat het overgangsrecht niet van toepassing is op een bouwwerk of gebruik dat reeds in strijd was met het voorheen geldende bestemmingsplan.
Bestemmingsplan Uitbreiding Château St. Gerlach | ontwerp 11 december 2014
49
Artikel 17 Slotregel De titelbepaling geeft de citeertitel van het plan aan: bestemmingsplan ‘Uitbreiding Château St. Gerlach’ van de gemeente Valkenburg aan de Geul.
Bestemmingsplan Uitbreiding Château St. Gerlach | ontwerp 11 december 2014
50
7 7.1
Handhaving en uitvoerbaarheid Handhavingsbeleid
Een bestemmingsplan is voor de gemeente een belangrijk instrument om haar ruimtelijk beleid vorm te geven. Door middel van een combinatie van positieve bestemmingen en het uitsluiten van bepaalde activiteiten en functies kan sturing plaatsvinden van gewenste en ongewenste ontwikkelingen. Een belangrijk aspect hierbij is de handhaving en het toezicht op de naleving van het bestemmingsplan. Deze handhaving is van cruciaal belang om de in het plan opgenomen ruimtelijke kwaliteiten ook op langere termijn daadwerkelijk te kunnen vasthouden. Daarnaast is uit een oogpunt van rechtszekerheid handhaving van belang: alle bewoners en gebruikers dienen door de gemeente op eenzelfde wijze daadwerkelijk aan het plan te worden gehouden. In dit bestemmingsplan is daarom allereerst gestreefd naar een zo groot mogelijke eenvoud van in het bijzonder de regels. Hoe groter de eenvoud (en daarmee de toegankelijkheid en leesbaarheid), hoe groter in de praktijk de mogelijkheden om toe te zien op de naleving van het plan. Hoe minder knellend de regels zijn, hoe kleiner de kans dat het met de regels wat minder nauw wordt genomen. In de praktijk worden op de lange duur immers ook alleen die regels gerespecteerd waarvan door de betrokkenen de noodzaak en de redelijkheid wordt ingezien. In de bouwregels zijn maten opgenomen die van toepassing zijn op gebouwen en bouwwerken, geen gebouwen zijnde. Te realiseren gebouwen en andere bouwwerken moeten voldoen aan deze maatvoering, zo niet, dan kan het college van burgemeester en wethouders geen omgevingsvergunning verlenen. Gebruiksregels worden opgenomen om gewenste ontwikkelingen mogelijk te maken en ongewenste ontwikkelingen uit te sluiten. Toetsing aan de gebruiksregels is aan de orde bij functiewisseling of nieuwvestiging. De doelstellingen van het ruimtelijke beleid kunnen slechts verwezenlijkt worden indien de regels van het bestemmingsplan worden nageleefd. De gemeente dient op de eerste plaats zelf haar regels na te leven en vervolgens dient de gemeente er zorg voor te dragen dat anderen deze regels naleven
7.2
Economische uitvoerbaarheid
Afdeling 6.4 van de Wro beschrijft een publiekrechtelijk stelsel waarbij eisen gesteld kunnen worden aan de grondexploitatie. Dit publiekrechtelijk instrumentarium is aanvullend van aard: het primaat ligt bij vrijwillige, privaatrechtelijke afspraken tussen de gemeente en de ontwikkelaar. Deze privaatrechtelijke afspraken worden vastgelegd in ofwel een anterieure overeenkomst (indien er nog geen exploitatieplan vastgesteld is) of in een posterieure overeenkomst (indien er wel al een exploitatieplan vastgesteld is).
Bestemmingsplan Uitbreiding Château St. Gerlach | ontwerp 11 december 2014
51
Artikel 6.12 van de Wro bepaalt dat de gemeenteraad verplicht is om voor de gronden waarop een bij algemene maatregel van bestuur aangewezen bouwplan is voorgenomen, een exploitatieplan vast te stellen. Artikel 6.2.1 van het Besluit ruimtelijke ordening geeft aan om welke bouwplannen het gaat. In dit geval gaat het om ‘de bouw van één of meer hoofdgebouwen’ als bedoeld in artikel 6.2.1 onder b van het Bro. Dit betekent dat de gemeenteraad verplicht is om een exploitatieplan vast te stellen. De gemeenteraad hoeft, in afwijking van het bepaalde in artikel 6.12 van de Wro alsnog geen exploitatieplan vast te stellen, indien: 1. het kostenverhaal anderszins verzekerd is; 2. de gezamenlijke te verhalen kosten minder dan € 10.000,- bedragen; 3. de verhaalbare kosten uitsluitend de aansluiting van een bouwperceel op de openbare ruimte of nutsvoorzieningen betreffen. De met een exploitatieplan te verhalen kosten zijn bovendien limitatief opgenomen in een kosten-soortenlijst (artikel 6.2.3 tot en met 6.2.6 van het Bro). Kosten die niet genoemd zijn in de kosten-soortenlijst, mogen niet via het exploitatieplan verhaald worden. Tussen de gemeente en de initiatiefnemer wordt een anterieure overeenkomst gesloten. Het kostenverhaal is hiermee anderszins verzekerd waarmee er geen exploitatieplan vastgesteld hoeft te worden.
7.3
Planschade
In de anterieure overeenkomst zullen onder andere de verplichtingen van initiatiefnemer met betrekking tot de te realiseren ruimtelijke ontwikkeling, de door de gemeente Valkenburg aan de Geul gemaakte kosten en eventuele planschadeverhaal ontstaan door onderhavig bestemmingsplan worden opgenomen.
Bestemmingsplan Uitbreiding Château St. Gerlach | ontwerp 11 december 2014
52
8
Procedure
8.1
Voorbereidingsfase
Over het bestemmingsplan wordt in de voorbereidingsfase overleg gevoerd met diverse organisaties en belanghebbenden, zoals de provincie en het hoogheemraadschap. Hiermee wordt invulling gegeven aan artikel 3.1.1 Bro. Ook is het voorontwerpbestemmingsplan vanaf 16 oktober 2014 gedurende 4 weken ter inzage gelegd om bewoners, bedrijven en overige belanghebbenden de gelegenheid te geven mee te denken over het plan en een reactie in te dienen bij de gemeente. Tijdens deze periode zijn er geen inspraakreacties ingediend.
8.2
Ontwerpfase
Na de ter inzagetermijn is het voorontwerpbestemmingsplan aangepast tot het ontwerpbestemmingsplan. Vervolgens heeft het college van burgemeester en wethouders besloten om het ontwerpbestemmingsplan ter inzage te leggen. Dit is het begin van de wettelijke bestemmingsplanprocedure. Tijdens deze periode van terinzagelegging (zes weken) kan een ieder zijn of haar zienswijze op het ontwerpbestemmingsplan naar voren brengen. Met inachtneming van de eventueel ingediende zienswijzen wordt het bestemmingsplan door de gemeenteraad vastgesteld.
8.3
Vaststellingsfase
Het besluit van de gemeenteraad tot vaststelling van het bestemmingsplan wordt binnen twee weken bekend gemaakt. Burgemeester en wethouders plaatsen de kennisgeving van dit besluit tevens in de Staatscourant en langs elektronische weg. Gelijktijdig moet de kennisgeving langs elektronische weg aan de diensten en bestuursorganen worden verzonden en moet het besluit met de hierbij behorende stukken langs elektronische weg beschikbaar worden gesteld. Hierna gaat het vastgestelde bestemmingsplan voor een periode van zes weken ter inzage. Een belanghebbende aan wie redelijkerwijs niet kan worden verweten dat hij of zij niet tijdig zijn of haar zienswijze bij de gemeenteraad naar voren heeft gebracht, kan gedurende deze termijn van zes weken beroep instellen bij de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State. Na de periode van terinzagelegging treedt het bestemmingsplan in werking, behalve wanneer tevens om een schorsing van inwerkingtreding wordt gevraagd (voorlopige voorziening). Als het bestemmingsplan in werking is getreden, kunnen er op basis daarvan omgevingsvergunningen worden verleend en kan tot planrealisatie worden overgegaan.
Bestemmingsplan Uitbreiding Château St. Gerlach | ontwerp 11 december 2014
53