J a a r v e r s l a g
2 0 0 5 - ‘ 0 6
Belgische federatie van de hout- en meubelindustrie
Kwaliteitsconcurrentie stimuleren De Belgische hout- en meubelsector behoudt mooie toekomstkansen. Dat was het voornaamste resultaat van de studie naar de toekomstscenario’s voor onze sector die wij in 2004 lieten uitvoeren. Voorwaarde hiertoe is dat wij ons toeleggen op kwaliteitsconcurrentie. Kwaliteit én concurrentiekracht waren dan ook de twee sleutelwoorden in het actieprogramma van Febelhout voor 2005. Bij het sluiten van de collectieve arbeidsovereenkomst 2005-2006 voor de ondernemingen uit de hout- en meubelindustrie werd dan ook terdege rekening gehouden met de draagkracht van de bedrijven. Wij moeten immers competitief blijven in een geglobaliseerde economie. Daarnaast moeten wij ons onderscheiden van de concurrenten. Hiertoe werden de inspanningen rond productontwikkeling en industrieel design voortgezet. De netwerking met designers en toeleveranciers werd geïntensiveerd, via speciaal daartoe ontwikkelde databanken. De meest recente ontwikkelingen in verband met kwaliteitsnormen werden opgevolgd, onder andere door het opstellen van normenfiches over veilige meubelen en de Ce-markering van bouwmaterialen. De lobby rond energie en milieu, maar ook bijvoorbeeld in het kader van de certificering van het duurzaam karakter van hout en houten producten, leidde tot concrete resultaten. De promotie-inspanningen over de voordelen van het gebruik van hout en houten producten bij duurzame ontwikkeling en bij energiebesparing werden versterkt, onder andere in een Europees kader. Zo organiseerden wij een tentoonstelling rond hout en klimaatverandering in het Europees Parlement en brachten wij een referentiewerk rond hout en milieu uit. Aangezien kwaliteit in eerste instantie een zaak van mensen is, werden de acties op het vlak van vorming en opleiding van bedrijfsleiders, kaders en bedienden door Febelhout geïntensifieerd. Voor de arbeiders werd het opleidingsaanbod verder uitgebreid, in samenwerking met het Opleidingscentrum hout. Ook werd de aanzet gegeven voor een project om 11-12-jarigen beter in te lichten over de tewerkstellingskansen die onze sector te bieden heeft. Op communicatievlak werd hard gewerkt aan de verdere uitbouw van ons tijdschrift Vak-Werk, de nieuwe website en het bijbehorende extranet. Daarnaast werd het imago van de sector in binnen- en buitenland versterkt. Via het platform “Industrie” van het Vbo, Industrie Vlaanderen en de actie “L’industrie wallonne” spanden wij ons in om het overheidsbeleid vriendelijker te maken voor onze bedrijven. De dienstverlening van Fébelbois Wallonie werd verder uitgebouwd, onder andere inzake energie, opleiding en vorming en innovatie. Voor Febelhout zelf werd het kwaliteitsbeleid geformaliseerd door het uitschrijven van een aantal procedures voor standaardactiviteiten van de federatie. Naast deze specifieke actiepunten, werden alle “traditionele” activiteiten van Febelhout uiteraard voortgezet. In dit jaarverslag vindt u dan ook een greep uit de realisaties van het afgelopen jaar. Verder vindt u meer algemene informatie over de sector en de federatie, die in 2006 bovendien haar 60-jarig bestaan viert! Wij nodigen u uit om kennis te nemen van ons toekomstgericht dienstenaanbod en wensen u alvast veel lees- en kijkplezier. Met vriendelijke groeten vanuit de Hof-ter-Vleestdreef, Guy Van Steertegem Directeur-generaal
1
De Belgische hout- en meubelindustrie in 2005 De Belgische hout- en meubelindustrie realiseerde vorig jaar een omzet van 5.697,23 miljoen euro, een lichte stijging met 0,9% ten opzichte van 2004. De investeringen namen vorig jaar toe met 16,7% en lagen in vrijwel alle grote deelsectoren gevoelig hoger dan in 2004.
In het kort
Omzet groeit licht, volume daalt
De gemiddelde bezettingsgraad van de productiecapaciteit bedroeg vorig jaar 81,0%. Afgezien van een piek van 83,4% in het eerste kwartaal van 2005 bleef de bezettingsgraad de voorbije twee jaar opvallend stabiel, wat een weerspiegeling is van het vrij vlakke conjunctuurverloop in de jaren 2004 en 2005.
Vorig jaar realiseerde de Belgische hout- en meubelindustrie een omzet van 5.697,23 miljoen euro, een lichte stijging met 0,9% ten opzichte van 2004. De sector wist hiermee dan toch nog op de valreep een positieve omzetevolutie te behalen, althans in
In 2005 exporteerde België voor 3.557,6 miljoen euro aan houtproducten en meubelen, een toename met 2,0%. De invoer groeide evenwel met 10,5%. De dekkingscoëfficiënt (export/import) zakte hierdoor tot 93,7%. Hiermee werd de buitenlandse handel van de Belgische hout- en meubelindustrie in 2005 voor het eerst in de geschiedenis deficitair.
2
Vanaf oktober werden de Belgische gezinnen opnieuw optimistischer over hun economische situatie. Het indexcijfer van het consumentenvertrouwen herstelde vrij fors tot een niveau van -6 in december 2005. Volgens de maandelijkse enquête van de Nationale Bank stegen de ontvangen bestellingen van de Belgische meubelhandel in 2005 met 2,4%. Vorig jaar groeide de Belgische economie met 1,5%, een eerder bescheiden groeicijfer na de behoorlijke prestatie in 2004 (+2,6%). In 2006 wordt een nieuwe versnelling van de groei tot 2,2% verwacht. In lijn met deze macro-economische vooruitzichten zijn de eerste resultaten van de hout- en meubelindustrie in 2006 gematigd positief. Een aantal belangrijke omgevingsfactoren – het consumentenvertrouwen in eigen land en de koers van de euro – stonden begin dit jaar immers in een vrij gunstig gesternte. We moeten er echter rekening mee houden dat deze indicatoren momenteel in negatieve zin evolueren, waardoor de groei over het hele jaar 2006 wellicht lager zal uitvallen dan tijdens het eerste kwartaal van dit jaar. Op basis van de macro-economische vooruitzichten van het Planbureau en de resultaten voor het eerste kwartaal van dit jaar stelt Febelhout voor de Belgische hout- en meubelindustrie in 2006 een omzetgroei van ca. 2% voorop.
in % in %
lopende prijzen. Het indexcijfer van de afzetprijzen in de hout- en meubelindustrie steeg vorig jaar met 3,3%. Dit betekent dat het afzetvolume in constante prijzen met 2,3% daalde.
Groeivoeten de omzet in de hout- en en meubelindustrie Groeivoeten van de van omzet in de houtmeubelindustrie
8,0 8,0
6,5 5,7
6,0 6,0 4,0 4,0 2,0 2,0
3,3
3,2 1,8
1,0
1,0
0,9
0,5
0,0 0,0
-0,8
-2,0 -2,0 -4,0 -4,0
-4,7 -6,0 -6,0
1995 1995
1996 1996
1997 1997
1998 1998
1999 1999
2000 2000
2001 2001
2002 2002
2003 2003
2004 2004
2005
Bron: Nis.
Evolutie van de omzet per deelsector (*) In miljoen EUR
2003
2004
04/03
2005
05/04
1.139,64
1.073,27
-5,8
1.028,95
-4,1
Kantoor- en winkelmeubelen
431,06
469,23
8,9
509,15
8,5
Keukenmeubelen
260,42
272,09
4,5
308,67
13,4
Eetkamer-, zitkamer-, slaapkamer-, tuin- en terrasmeubelen
887,19
897,99
1,2
906,19
0,9
Stoelen en zitmeubelen
Matrassen en bodems
207,09
221,94
7,2
236,95
6,8
Subtotaal meubelindustrie
2.925,40
2.934,52
0,3
2.989,91
1,9
Plaatmaterialen
1.100,99
1.259,49
14,4
1.237,42
-1,8
Bouwelementen
920,25
935,47
1,7
935,27
0,0
Verpakkingen
271,58
267,23
-1,6
269,77
1,0
250,39
248,25
-0,9
264,86
6,7
5.468,61
5.644,96
3,2
5.697,23
0,9
Overige houtverwerking Totaal hout- en meubelindustrie
(*) inclusief meubelen van metaal en van kunststof. Bron: Nis.
De evolutie per deelsector vormde het spiegelbeeld van
conjunctuurverloop in de jaren 2004 en 2005.
ogenblik nog niet gekend. Op basis van de Prodcom
2004. In 2005 was het immers de meubelindustrie die met een omzetstijging van 1,9% beter presteerde dan het sectorgemiddelde. Op de stoelen en zitmeubelen na (-4,1%) groeide de omzet in alle grote productgroepen van de meubelindustrie, weliswaar in sterk uiteenlopende mate. De omzetgroei komt vooral uit de productgroepen kantoor- en winkelmeubelen (+8,5%), keukenmeubelen (+13,4%) en slaapcomfort (+6,8%).
In 2004 stelde de Belgische hout- en meubelindustrie 26.146 personen tewerk in 1.706 ondernemingen. Officiële tewerkstellingscijfers voor 2005 zijn op dit
statistieken kunnen we de tewerkstellingsevolutie in 2005 voorlopig inschatten op een daling met 3,3%.
De deelsector plaatmaterialen – tweede in belang na de meubelindustrie – noteerde daarentegen een daling van de omzet (-1,8%). De omzet van de deelsector bouwelementen stagneerde op het niveau van 2004, terwijl de deelsector verpakkingen genoegen moest nemen met een omzetgroei van 1,0%.
Investeringen, bezettingsgraad van de productiecapaciteit en tewerkstelling De investeringen van de Belgische hout- en
Evolutie van de investeringen per deelsector (*) In miljoen EUR
2003
2004
04/03
2005
05/04
Stoelen en zitmeubelen
30,76
21,32
-30,7
16,67
-21,8
Kantoor- en winkelmeubelen
12,11
11,32
-6,5
21,18
87,1
Keukenmeubelen
14,64
12,92
-11,7
17,93
38,8
Eetkamer-, zitkamer-, slaapkamer-, tuin- en terrasmeubelen
28,80
32,14
11,6
33,16
3,2
6,18
6,88
11,3
5,18
-24,6
Subtotaal meubelindustrie
92,49
84,58
-8,6
94,12
11,3
Plaatmaterialen
62,52
42,68
-31,7
52,55
23,1
Bouwelementen
48,53
36,77
-24,2
44,58
21,2
7,71
7,37
-4,4
7,05
-4,4
10,85
7,64
-29,6
10,64
39,2
222,10
179,04
-19,4
208,93
16,7
Matrassen en bodems
Verpakkingen Overige houtverwerking Totaal hout- en meubelindustrie
(*) inclusief meubelen van metaal en van kunststof. Bron: Nis.
meubelindustrie namen vorig jaar toe met 16,7%. De investeringen lagen in vrijwel alle grote deelsectoren gevoelig hoger dan in 2004: meubelindustrie (+11,3%), plaatmaterialen (+23,1%), bouwelementen (+21,2%). Enkel in de deelsector
in in%%
verpakkingen werden de investeringen teruggeschroefd met -4,4%.
82,0 81,0
Bezettingsgraad van de productiecapaciteit in de houtBezettingsgraad van de productiecapaciteit in de hout- en enmeubelindustrie meubelindustrie
83,0 84,0
83,4
82,0
82,2 80,9
80,8
80,0
In 2005 bedroeg de gemiddelde bezettingsgraad van de productiecapaciteit in de hout- en meubelindustrie 81,0%. Sinds het dieptepunt van de conjunctuurcyclus in het eerste kwartaal van 2003, toen amper 76,6% van de productiecapaciteit benut werd, ligt deze indicator vrijwel continu boven de kritische drempel van 80%. Afgezien van een piek van 83,4% in het eerste kwartaal van 2005 bleef de bezettingsgraad de voorbije twee jaar opvallend stabiel, wat een weerspiegeling is van het vrij vlakke
81,0
80,4
80,3
80,0
80,7
79,5
79,0
78,6
78,8
II02 II03
III02 III03
78,0 78,0 77,0
76,6
76,0 76,0 75,0
74,0 74,0 73,0 72,0
I02 I03
Bron: Nbb.
IV02 IV03
I03 I04
II03 II04
III03 III04
IV03 IV04
I04 I05
II04 II05
III04 III05
IV04 IV05
3
Evolutie de euro ten opzichte van dein dollar Evolutie van het van consumentenvertrouwen België
Consumentenklimaat
4
1,60 0
-1
1,50-2
-3
1,40-4 1,30-6
-4
-5
Volgens de maandelijkse enquête van de Nationale Bank stegen de ontvangen bestellingen van de Belgische meubelhandel in 2005 met 2,4%. Betere en zwakkere maanden wisselden elkaar vorig jaar af zonder noemenswaardige uitschieters.
Buitenlandse handel uit balans In 2005 exporteerde België voor 3.557,6 miljoen euro aan houtproducten en meubelen (doorvoer inbegrepen). De uitvoer vertegenwoordigde hiermee 62,4% van de omzet. De hout- en meubelindustrie is
-3 -4
-4
-4 -4
-6
-4
-4
-6
-6
-5
-6
-6
1,20-8
EU
1,10 -10
-9 -10 -11 -11 -11
1,00 -12 0,90 -14
2005 2006
-14 2004 2005
0,80 -16
M JJ JJ A A SS O O N N D D JJ FF M M JJ JJ A A SS O O N N DD JJ FF M M JJ FF MM AA M M AA M
Bron: Europese Commissie.
Consumentenvertrouwenininde de Europese Europese Unie (december 2004) 2005) Consumentenvertrouwen Unie (december 18
20
Ook in Nederland (+3) en het Verenigd Koninkrijk (-4) was het consumentenklimaat beter dan het Europees gemiddelde. Zelfs het Duitse consumentenvertrouwen was in 2005 voor het eerst sinds jaren aan de beterhand en bereikte een waarde van -8 in december vorig jaar. In Frankrijk (-16) bleef het consumentenvertrouwen daarentegen ondermaats. Voor de hoogste waarden moesten we eind vorig jaar nog steeds richting Scandinavië trekken: +18 in Denemarken, +17 in Finland en +10 in Zweden.
-1 -2 -2 -2
2003 2004
Na een dieptepunt in het eerste kwartaal van 2003 begon het consumentenvertrouwen in België aan een duidelijke remonte, die voelbaar was tot in het eerste kwartaal van vorig jaar. Het vertrouwen van de Belgische consumenten piekte in maart 2005 op een waarde van -1 en lag daarmee beduidend hoger dan het Europees gemiddelde. Vanaf de maand mei ging het echter bergaf met deze indicator. In september 2005 lag het Belgische consumentenvertrouwen (-14) voor het eerst sinds lange tijd onder het gemiddelde van de Europese Unie (-12). Vanaf oktober werden de Belgische gezinnen opnieuw optimistischer over hun economische situatie. Het indexcijfer van het consumentenvertrouwen herstelde vrij fors tot een niveau van -6 in december 2005. Hiermee lag het consumentenvertrouwen in België opnieuw boven het Europees gemiddelde (-9).
17
15 10
10
7 3
5
3
0
-5
-10
-1 -6
-2 -1 -8
-10
-15 -20
-3
-9
-11 -16
-17
-14
-17
-25 -30 -35 -40 -50 -45
-4 -14 -24
-29 -36
-37
-41 BE CZ CZ DK DK DE DE EE EE EL EL ES ES FR FR IE IE IT IT CY CY LV LV LT LT LU LU HU HU MT NL NL AT AT PL PL PT PT SI SK FI FI SE SE UK UK EU EU BE SI SK
Bron: Europese Commissie.
met andere woorden een exportgerichte en “open”
Uit de officiële exportcijfers van het Instituut voor de
sector. Deze openheid betekent ook dat de sector
nationale rekeningen (Inr) kunnen we afleiden dat
blootgesteld is aan een hevige internationale
onze uitvoer in 2005 met 2,0% toenam. De
concurrentie, zowel op de binnenlandse als op de
exportsituatie verbeterde enigszins vanaf medio vorig
buitenlandse markten. Zo wordt 64,0% van het
jaar. Tijdens het eerste semester van 2005 tekende de
binnenlands verbruik van houtproducten en meubelen
sector immers nog een exportdaling met 0,9% op.
ingevoerd uit het buitenland.
Onze belangrijkste exportmarkten waren vorig jaar
Verloop de ontvangenbestellingen bestellingen in in de de meubelhandel Verloop van van de ontvangen meubelhandel
% inin% 30,0 15,0
20,0
10,0
10,0
8,1 6,6 5,2
5,0 0,0
0,3
0,2
-0,1
-10,0
In het Oosten daagt de zon: de uitvoer naar Oost-
-5,0
Europa (extra-EU) steeg met 30,5%, vooral richting
-3,8
-4,4
-20,0
-10,0 -30,0
2,2
1,8
1,3
0,0
4,4 3,0
2,7
onze derde exportmarkt geworden, vóór het Verenigd Koninkrijk. In de rest van Noord-Europa (Ierland en de meeste Scandinavische landen) kromp onze export eveneens. Voorts valt op dat de Zuid-Europese markten het in het algemeen goed deden met stijgingen van 10 à 20%, met Spanje op kop als grootste groeimarkt in deze regio. Spanje was vorig jaar onze vijfde exportmarkt binnen Europa en de zesde wereldwijd. Ook de uitvoer naar Oostenrijk zat nog steeds in de lift (+40,7%).
Rusland en Roemenië. De handelsbalans met deze regio blijft echter deficitair.
JJ 2004 2005
FF
MM
AA
MM
J
J
J
J
A
A
S
S
O
O
N
ND
DJ 2005
JF 2006
MF
Onze export naar de rest van de wereld is in 2005 met 11,1% gedaald. De uitvoer daalde op vrijwel alle niet-
Bron: Nbb.
Europese markten, met als enige lichtpuntjes Turkije
de euro opzichtevan van de de dollar Evolutie Evolutie van devan euro ten ten opzichte dollar
(+26,5%), Zuid-Afrika, India en Israël. De export
1,60 1,60
naar de Verenigde Staten bleef stabiel op het niveau van 2004.
1,40 1,40 1,30 1,30 1,20 1,20
1,2613 1,2646 1,2262 1,1985 1,2007 1,2138 1,2266 1,2176 1,2218 1,2490 1,2991 1,3408 1,3119 1,3014 1,3201 1,2938 1,2694 1,2165 1,2037 1,2292 1,2256 1,2015 1,1786 1,1856 1,2103 1,1938 1,2020
1,50 1,50
De invoer groeide in 2005 met 10,5%. De dekkingscoëfficiënt (export/import) bedroeg zodoende nog 93,7%. Hiermee werd de buitenlandse handel van de Belgische hout- en meubelindustrie in 2005 voor
1,10 1,10
het eerst in de geschiedenis deficitair. De import uit de
1,00 1,00
andere landen van de Europese Unie nam met 8,8% toe. Deze toegenomen invoer was voornamelijk
0,90 0,90 2005 2006
2004 2005
2003 2004
afkomstig uit onze buurlanden, maar ook uit Italië 0,80 0,80
M JJ JJ A A SS O O N N D D JJ FF M M A A M M JJ JJ A A SS O O N N D D JJ FF M M JJ FF MM AA M
Bron: Nbb.
(+5,3%), Zweden (+15,0%), Polen (+10,6%) en de Tsjechische Republiek (+98,8%). Het was echter vooral de invoer van buiten Europa die onze handelsbalans in negatieve zin deed omslaan. De
Frankrijk (30,5% van de totale uitvoer), Nederland (27,5%), Duitsland (10,8%) en het Verenigd Koninkrijk (9,4%). Binnen de Europese Unie groeide de export met 3,5%. Op onze drie belangrijkste exportmarkten – Frankrijk,
Nederland en Duitsland – boekte de Belgische houten meubelindustrie terreinwinst, respectievelijk met +5,2%, +4,6% en +14,2%. De herneming van de Duitse markt zette zich dus door. De uitvoer naar het Verenigd Koninkrijk bleef daarentegen sterk dalen (-16,5%). Hierdoor is Duitsland vorig jaar opnieuw
import uit de rest van de wereld steeg in 2005 met 16,3%. Koploper was andermaal China, dat vorig jaar 11,2% van onze totale invoer vertegenwoordigde.
5
Buitenlandse handel van de hout- en meubelindustrie (*) Belgische invoer
6
Landen Frankrijk Nederland Duitsland Italië Verenigd Koninkrijk Denemarken Portugal Spanje Luxemburg Zweden Finland Oostenrijk Estland Litouwen Polen Tsjechische Republiek Hongarije Slovenië Overige Eu-landen Totaal Europese Unie Roemenië Bulgarije Oekraïne Rusland Kroatië Overige landen Totaal Oost-Europa Noorwegen Zwitserland Turkije Zuid-Afrika Usa Canada Brazilië Thailand Vietnam Indonesië Maleisië Filipijnen China Republiek Korea Japan Taiwan Australië Overige landen Totaal andere landen Algemeen totaal
Aandeel 2005 in % 11,7 14,3 19,9 6,5 3,0 1,3 0,4 1,6 0,9 1,8 0,3 0,5 0,1 0,3 5,9 3,6 0,4 0,3 1,0 73,6 1,1 0,2 0,1 0,1 0,1 0,3 1,7 0,0 0,3 0,6 0,0 0,7 0,3 2,2 0,5 0,9 4,4 0,5 0,4 11,2 0,1 0,4 0,7 0,0 1,5 24,7 100,0
(*) inclusief meubelen van metaal en kunststof. Bron: Inr.
2004 mln EUR 420,0 504,6 696,6 235,3 75,7 49,4 18,4 70,9 37,7 59,5 15,2 17,1 3,2 22,4 202,5 67,9 13,8 22,7 37,1 2.570,0 37,5 5,0 1,8 1,0 5,6 9,6 60,6 1,5 8,9 24,6 1,5 39,7 8,1 88,4 17,8 29,5 178,4 15,1 13,4 292,3 2,4 15,3 18,4 0,2 50,4 806,0 3.436,6
2005 mln EUR 445,8 541,6 754,9 247,7 114,0 48,6 16,6 60,1 34,2 68,4 11,7 17,3 3,7 12,1 224,0 134,9 13,6 10,9 36,9 2.797,0 39,9 6,0 2,3 2,3 2,9 10,3 63,7 0,9 11,3 24,1 1,6 25,1 12,8 82,3 19,3 32,7 168,2 18,0 13,7 424,1 3,0 17,0 24,8 0,3 58,2 937,5 3.798,2
Belgische uitvoer
05/04 6,1 7,3 8,4 5,3 50,5 -1,5 -10,1 -15,2 -9,3 15,0 -22,7 1,1 16,9 -46,0 10,6 98,8 -1,6 -52,1 -0,7 8,8 6,4 18,6 27,9 133,2 -47,8 7,1 5,1 -37,8 27,5 -2,0 3,5 -36,8 58,2 -6,9 8,8 10,8 -5,7 19,7 1,9 45,1 23,3 11,3 34,4 36,3 15,4 16,3 10,5
Aandeel 2005 in % 30,5 27,5 10,8 1,4 9,4 0,5 0,6 3,3 1,8 0,6 0,3 0,4 0,1 0,1 0,5 0,2 0,1 0,1 1,3 89,3 0,2 0,0 0,1 0,6 0,0 0,1 1,0 0,2 0,7 0,2 0,9 4,5 0,5 0,2 0,1 0,0 0,0 0,0 0,0 0,4 0,1 0,3 0,1 0,2 1,3 9,8 100,0
2004 mln EUR 1.030,0 934,4 335,4 41,7 401,6 18,0 19,8 100,8 66,2 29,8 8,8 9,3 2,4 2,7 14,1 5,3 3,8 2,0 43,1 3.069,3 3,1 0,5 2,7 15,2 1,7 3,2 26,4 8,5 27,2 5,2 30,2 158,6 20,2 12,8 6,9 0,9 0,8 2,7 0,3 33,3 8,8 12,1 7,1 7,3 48,5 391,2 3.486,9
2005 mln EUR 1.083,8 977,1 382,8 50,4 335,4 16,5 21,3 118,2 63,4 20,8 10,1 13,0 2,4 3,0 16,2 7,7 4,1 2,2 47,0 3.175,3 5,4 0,8 3,3 20,0 1,7 3,3 34,5 8,0 26,6 6,5 32,6 158,5 16,4 8,0 4,5 0,1 0,6 1,3 1,5 13,1 1,8 11,9 3,5 5,6 47,2 347,8 3.557,6
05/04 5,2 4,6 14,2 20,9 -16,5 -8,7 7,2 17,3 -4,2 -30,5 13,8 40,7 2,6 7,3 15,3 46,1 6,7 6,9 9,1 3,5 76,7 62,4 21,8 31,1 -3,5 3,6 30,4 -5,6 -2,3 26,5 7,9 0,0 -18,5 -37,7 -34,3 -87,2 -25,9 -50,7 419,7 -60,7 -79,6 -1,7 -49,7 -22,9 -2,7 -11,1 2,0
Dekkingspercentage 2005 (Exp./Imp.) 243,1 180,4 50,7 20,4 294,2 33,8 128,3 196,9 185,2 30,3 85,8 75,4 65,8 24,4 7,3 5,7 29,9 20,0 127,6 113,5 13,6 13,5 144,4 871,5 57,3 31,9 54,1 852,4 235,2 27,1 2.045,5 631,8 128,7 9,7 23,3 0,3 0,4 7,3 10,7 3,1 59,7 70,1 14,3 1.657,0 81,2 37,1 93,7
Vooruitzichten Vorig jaar groeide de Belgische economie met 1,5%, een eerder bescheiden groeicijfer na de behoorlijke prestatie in 2004 (+2,6%). In 2006 wordt een nieuwe versnelling van de groei tot 2,2% verwacht. In lijn met deze macro-economische vooruitzichten zijn de eerste gegevens met betrekking tot 2006 gematigd positief. Volgens de voorlopige resultaten van eigen Febelhout enquêtes in de meubelindustrie en in de spaanplaatsector groeide de economische activiteit in deze belangrijke deelsectoren tijdens de eerste 3 maanden van 2006 met resp. 3,3% en 1,4%. Vooral op de Belgische en de Nederlandse markt werd vooruitgang geboekt, wat wellicht veel te maken heeft met het goede consumentenklimaat in beide landen. In België piekte het indexcijfer van het
consumentenvertrouwen in januari 2006 bij een
dat deze indicatoren momenteel in negatieve zin
waarde van -4. Nadien brokkelde dit vertrouwen lichtjes af tot -6 in maart 2006. Het Nederlandse consumentenvertrouwen verbeterde vrij spectaculair van -7 in september 2005 tot +9 in maart 2006.
evolueren: het Belgisch consumentenvertrouwen brokkelt langzaam af en de dollar verzwakt opnieuw tegenover de euro. Dit zou kunnen betekenen dat we het beste voor 2006 inmiddels gehad hebben en dat de groei over het hele jaar 2006 lager zal uitvallen dan tijdens het eerste kwartaal van dit jaar.
De ontvangen bestellingen in de Belgische meubelhandel lagen tijdens de eerste 3 maanden van dit jaar 3,6% hoger dan in dezelfde periode van 2005. Op internationaal vlak speelde de relatief lage koers van de euro tegenover de dollar tijdens het eerste kwartaal van 2006 nog in het voordeel van de Europese en Belgische economie. Een aantal belangrijke omgevingsfactoren – het consumentenvertrouwen in eigen land en de koers van de euro – stonden begin dit jaar dus in een gunstig gesternte. We moeten er echter rekening mee houden
Op basis van de macro-economische vooruitzichten van het Planbureau en de resultaten voor het eerste kwartaal van dit jaar stelt Febelhout voor de Belgische hout- en meubelindustrie in 2006 een omzetgroei van ca. 2% voorop.
7
Organisatie en missie Febelhout vzw is de Belgische federatie van de ondernemingen van de hout- en meubelindustrie. Haar missie luidt: “Febelhout staat ter beschikking van de ondernemingen uit de Belgische hout- en meubelindustrie met uitgebreide gespecialiseerde dienstverlening, als vertegenwoordiger van de sector in de ruimste betekenis van het woord en als vormings- en ontmoetingsplaats voor bedrijfsleiders en hun kaderpersoneel.”
Bestuur Febelhout wordt geleid door de Algemene vergadering en de Raad van bestuur. Doordat belangrijke beleidsdomeinen zijn geregionaliseerd, is Febelhout vzw ook op een regionale leest geschoeid door de oprichting van Febelhout Vlaanderen en Fébelbois Wallonie. Voorzitter van Febelhout: Gustaaf Neyt (Neyt nv).
Parket nv), Filiep Terryn (Spanbo nv), Bernard Thiers (Unilin Flooring), Stefaan Van Damme (Linopan nv), Stefaan Vanden Avenne (Spano nv), Erik Vandenbosch (Coblo nv), Etienne Vanderpoorten (Neo-Style nv), Anthony Vanderschelden (Perfecta nv), Jan Van Hecke (Boone nv), Carl Van Marcke (Labonorm nv), Bart Vansichen (Van Houdt nv), Yves Vansteenbrugge (MCS Furniture nv), Ferdinand Verveckken (Pasec nv).
Hoe een interne medewerker te bereiken?
In 2006 hebben statutaire verkiezingen plaats en zal een nieuw Bureau en een nieuwe Raad van bestuur worden gekozen (periode juni 2006 - juni 2009).
[email protected]
Per telefoon (+32) (0)2 556 25 55
Per fax (+32) (0)2 556 25 70
Per e-mail Per post Hof-ter-Vleestdreef 5, bus 1, 1070 Brussel
Voorzitter van Febelhout Vlaanderen: Jan Ide (Spano nv).
8
Voorzitter van Fébelbois Wallonie: Etienne de Cartier (Ecolam sa).
Dienstenstructuur van Febelhout Algemene vergadering Raad van bestuur Bureau Voorzitter
Het Bureau van Febelhout bestaat uit: • Gustaaf Neyt (Neyt nv) • Raymond Meers (Mecam nv) • Philippe Corthouts (Recor nv)
Directeur-generaal Guy Van Steertegem
• Jan Ide (Spano nv) • Erik Vandenbosch (Coblo nv) • Guy Van Steertegem (Febelhout vzw). De leden van de Raad van bestuur van Febelhout: Geert Behaegel (De Zetel nv), Luc Billiet (Lefevere Meubelfabriek), Philippe Corthouts (Recor nv), Etienne de Cartier (Ecolam sa), Carl Decoopman (PDC Brush nv), Jean-Pierre De Dobbeleer (Sicame nv), JeanPierre De Kesel (Recticel nv), Bruno Deknudt (Deknudt Frames nv), Paul De Poot (Dux International), Frédéric De Vel (Foresco nv), Jos De Wael (Bevepal nv), Guy De Wieuw (De Wieuw nv), Edwin Dewolf (Dewolf nv), Hugo Engels (Engels Werkhuizen nv), David Enthoven (Trabelbo sa), Jan Ide (Spano nv), Vincent Jonckheere (Jonckheere sa), Dirk Keuleers (Keuleers nv), Jozef Luyckx (Habo nv), Charles Mariën (Mariën Werkhuizen nv), Raymond Meers (Mecam nv), Gustaaf Neyt (Neyt nv), Theo Peers (Unic Design nv), Etienne Roels (Brabo
Algemene Diensten Hélène Peeters Monique Mahieu Magda Brabant Eddy De Bremaecker
Directiesecretariaat Katia Thiebaut
Europees Filip De Jaeger
Boekhouding Dirk Arnoes
Communicatie Katja De Vos
Afdeling Sociaal en Juridisch
Afdeling Meubel en Economie
Afdeling Groepen en Milieu
Ria Bekker Pascal Dewandeleer Yves Cammaert
Chris De Roock Karen Sprengers Dorothy Mingneau
Marc de Poorter Guy De Muelenaere Jan Dietvorst
Fonds voor Bestaanszekerheid Jo Hombroux Maggy Kiekens
BelgoFurn Bernard Deheegher Nele Grootaert
Milieu en Energie Veerle Truyen Jonathan Martens Ingrid Hontis Willem Granjé
Jackie Bombaerts
Martine Van Volsom Jeanne Meyskens
Daniëlle Havaux
De leden De leden van Febelhout zijn ingedeeld in groepen volgens de productcategorieën. Deze groepen lopen parallel met de verschillende deelsectoren waaruit de houtverwerking bestaat.
Een overzicht
andere materie op de markt brengen, voor zover die verwant zijn met of bestemd zijn voor de sector.
De deelsector van de meubelen omvat naast de meubelen (eetkamers, slaapkamers, keukens, kleinmeubelen, kasten, bureaumeubelen…) en zitmeubelen (salons, zetels, stoelen…) ook de matrassen en bedbodems. De deelsector van het houten plaatmateriaal omvat de fabrikanten van spaanplaten, vezelplaten, Osb (Oriented strand board), Mdf (Dry process fibreboard), multiplex, fineer en al dan niet beklede blokplaten (bv. met fineer of melamine). De deelsector van de houten constructie-elementen bestaat uit bedrijven die actief zijn op het vlak van de industriële fabricage van deuren, ramen, parket, gelijmd gelamelleerde spanten, dakspanten met plaatverbindingen en woningen met een houten structuur. In de deelsector van de houten verpakkingen worden kisten, paletten, laadkisten en -plateaus, kabelhaspels, vaten en tonnen geproduceerd. Naast verpakkingen met gestandaardiseerde afmetingen, zoals de Eurpaletten, treft men in deze sector ook veel maatwerk aan. De veelzijdige deelsector van de andere werken van hout omvat zowel het houtdraaiwerk (kleine houten voorwerpen), als de fabricage van kaders, lijsten, borstels, penselen, de standenbouw, de orgelbouw of het produceren van doodskisten.
Wie kan lid worden? Febelhout telt zowel vaste leden als geassocieerde leden. Als vaste leden kunnen worden toegelaten: • de ondernemingen die hout, kurk, rotting, teen of andere aanverwante of daarmee samenhangende grondstoffen verwerken • de ondernemingen die afgewerkte of halfafgewerkte producten van hout of van een
De vaste leden dienen een productievestiging in België te hebben. De vaste leden die in België meer dan één vestiging hebben behorend tot de bevoegdheid van de sector “Stoffering en Houtbewerking” treden met al deze vestigingen toe tot de vereniging. Als geassocieerde leden kunnen worden toegelaten: alle natuurlijke of rechtspersonen wier belangen gelijk of verwant zijn aan de belangen van de vereniging en haar vaste leden.
Algemene vergadering van Febelhout Jaarlijks organiseert Febelhout een Algemene vergadering waarop alle leden worden uitgenodigd. In 2005 vond de Algemene vergadering plaats op 23 juni tijdens een “Stille Watertocht” op de Schelde, tussen Dendermonde en Antwerpen, met het schip Verdi.
9
Wat Febelhout te bieden heeft Febelhout helpt de ondernemingen uit de Belgische hout- en meubelindustrie bij het oplossen van alle problemen die te maken hebben met hun succesvolle ontwikkeling. De dienstverlening van Febelhout neemt verschillende vormen aan afhankelijk van de specifieke situaties waarin bedrijven zich bevinden. Dit kan gaan van algemene tot gepersonaliseerde bijstand. Niet alle bedrijven hebben immers dezelfde behoeften op sociaal, juridisch, economisch, technisch, export-, innovatie-, milieu-, energie- of communicatiegebied.
Individuele dienstverlening Febelhout levert alle diensten op maat van een specifiek bedrijf, zoals
Sociaal • De sectorale collectieve arbeidsovereenkomsten verduidelijken • Sociale onderhandelingen voeren op bedrijfsvlak, bv. bij herstructureringen • Eindeloopbaan- en flexibele arbeidsduurregelingen berekenen en implementeren • Bijstand verlenen bij de invulling van knelpuntvacatures • Ondersteuning bieden bij het sociaal overleg binnen het bedrijf (werking van ondernemingsraad, delegatie e.d.) •…
Juridisch • Allerhande documentatie en modelovereenkomsten ter beschikking stellen (van het type arbeidsovereenkomsten, agentuurovereenkomsten, algemene verkoopvoorwaarden, eigendomsvoorbehoudclausules…) • Bijstand bieden op het vlak van modellendepot en bij modellengeschillen • Advies verlenen in verband met overeenkomsten, toepassen van de wet op de handelspraktijken •…
Economisch • Begeleiden van dossiers voor het verkrijgen van overheidssteun (expansiesteun, exportsteun, steun voor innovatieprojecten en -studies) • Financiële vergelijkingen maken op basis van de jaarrekeningen • Marktstudies en enquêtes uitvoeren •…
Exportbegeleiding • Individuele en collectieve studie- en prospectiereizen in het buitenland organiseren • Individueel advies verlenen met betrekking tot exportmarkten • Promotionele inlassingen in binnen- en buitenlandse vakbladen realiseren • Promotionele brochures publiceren •…
Innovatie-advies • Designers selecteren via de onlineontwerpersdatabank • Toeleveranciers selecteren via de onlinetoeleveringsdatabank • Begeleiding bieden bij productinnovatie • Groeps- en presentatiestanden op binnen- en buitenlandse beurzen, tentoonstellingen… organiseren •…
Technisch • Informatie verzamelen over nationale, Europese en internationale normen • Adviseren bij de toepassing van Europese richtlijnen, normen… • Technische labels (type Hobos, Imvac…) uitwerken • Hulp bieden bij bos- en houtcertificatie (Fsc- en Pefccertificaten) • Advies verlenen inzake Belgische en Europese technische goedkeuringen en merken (Atg, Benor, Ce-merk…) •…
negotiëren van toeleveringscontracten •…
Milieu • Hulp bieden bij het toepassen van de milieuwetgeving • Milieuvergunningen aanvragen • Milieuaudits uitvoeren • Begeleiding bieden bij het toepassen van de wetgeving inzake afval, verpakkingen, lucht, bodem, ruimtelijke ordening... •…
Communicatie • Advies verlenen inzake de verschillende te gebruiken communicatietechnieken (zowel intern naar de werknemers, als extern naar de pers, de klanten, de leveranciers) • Hulp bieden bij het schrijven en/of copywriten van persmededelingen en -artikels, bij de samenstelling van persmappen en bij de organisatie van persconferenties • Contacten leggen met journalisten en fotografen • Hulp bieden bij de organisatie van evenementen (opendeurdagen…), seminaries en promotionele activiteiten • Advies verstrekken bij communicatie in crisissituaties (collectief ontslag, fusie…) • Advies verlenen bij het kiezen van de juiste communicatiepartner(s) •…
Promotie • Exportpromotie voeren voor de producten van de sector
Energie • Bijstand verlenen inzake energieefficiëntieverplichtingen voor bedrijven • Energieaudits uitvoeren • Hulp bieden bij de aankoop van energie en
• Collectief promotie voeren voor slaapcomfort
11
• Collectief promotie voeren voor Belgische meubelen
• Promotie voeren voor het garanderen van de veiligheid van speelterreinen en speeltoestellen
• Promotie voor technische labels (Hobos, Imvac…).
Collectieve dienstverlening • Onbeperkte raadpleging van de Sociale Gids van Febelhout
12
• Permanente toegang tot het extranet van Febelhout via www.febelhout.be (nieuwsbrief, sectorinformatie, databank met statistieken…) en toegang tot informatie op maat van de lezer.
Netwerking Febelhout verdedigt de belangen van de bedrijven op nationaal en regionaal niveau via vertegenwoordiging in/bij: • het Paritair comité voor de stoffering en de houtbewerking (PC 126) • het Paritair leercomité voor de stoffering en de houtbewerking • het Aanvullend nationaal paritair comité voor bedienden (Anpcb - PC 218) • het Paritair leercomité voor de bedienden van het Anpcb • het Fonds voor bestaanszekerheid voor de stoffering en de houtbewerking • het Patronaal fonds voor de houtbewerking • de Nationale arbeidsraad (Nar) • de Vlaamse onderwijsraad (Vlor) • het Verbond van Belgische ondernemingen (Vbo)
standaardisatieorganisatie (Iso) • het Vlaams netwerk van ondernemingen (Voka) • de Union wallonne des entreprises (Uwe) • het Overlegplatform uitvoeringsplan houtafval • de Sociaal-economische raad van Vlaanderen (Serv) • het Verbond van ondernemingen te Brussel (VoB) • de Vlaamse hoge bosraad • Interreg II • de Conseil supérieur wallon de la forêt et de la filière bois (Cswffb) • Woodnet • Wallonie-Bois • het Comité consultatif du plan bois énergie • het Comité directeur de suivi de l’accord de branche •… De regionale vleugels Febelhout Vlaanderen en Fébelbois Wallonie hebben bovendien permanent contact met de belangrijkste overheidsdiensten en ministeriële kabinetten in verband met de follow-up van regionale beleidsdomeinen. Febelhout onderhoudt ook nauwe contacten met aanverwante federaties en met universiteiten en is eveneens vertegenwoordigd in heel wat exposantencomités van de belangrijkste beurzen en salons (Internationale Meubelbeurs van Brussel, Europarket, Batibouw, Foire de Libramont, Bois & Habitat…).
Inspelen op actuele thema’s • Organisatie van studiedagen, seminaries (sociaaljuridisch, economisch, technisch, op het vlak van export, innovatie, milieu, energie, communicatie), • van een jaarlijks trendseminarie met een overzicht van de laatste internationale meubeltrends, • van een jaarlijks colloquium over productinnovatie en allerhande praktijkgerichte workshops. • Permanente opvolging van de actualiteit (politiek, economisch, sociaal-juridisch…) met betrekking tot de sector •…
• de Centrale raad voor het bedrijfsleven (Crb) • het Opleidingscentrum hout (Och) • het Bureau voor normalisatie (Nbn) • de “Belgian organisation for security certification” (Bosec) • de Belgische Unie voor de technische goedkeuring in de bouw (BUtgb) • het Technisch centrum der houtnijverheid (Tchn) • de technische comités van de Federale overheidsdienst Mobiliteit en vervoer • de technische comités van het Europees normalisatiecomité (Cen) en de Internationale
Febelhout verdedigt de belangen van de bedrijven ook op Europees niveau via nauwe contacten met de secretariaten van: • de Europese confederatie van de houtindustrie, Cei-Bois • de Europese confederatie van de meubelindustrie, Efic • de Europese federatie van de bedding industrie, Ebia • de Europese federatie van de producenten van houten plaatmateriaal, Epf • de Europese federatie van de multiplexindustrie, Feic
• de Europese organisatie van de zagerijen, Eos • de Europese federatie van de parketindustrie, Fep • het West-Europees instituut voor houtimpregnatie, Wei.
Sedert 1 april 2004 kunnen arbeiders inschrijven op de hospitalisatieverzekering Medi-Hout, met interessante voordelen voor een matige premie. Bedienden van de Febelhoutleden kunnen zich aan dezelfde voorwaarden eveneens aansluiten.
Gratis publicaties • Vak-Werk, het halfmaandelijks ledenblad van Febelhout, met alle weetjes op sociaal-juridisch, economisch, technisch, export-, innovatie-, milieu-, energie- en communicatievlak. • Optimo News, de driemaandelijkse nieuwsbrief van Optimo, met de laatste innovatienieuwtjes. • Milieu-infoflits, de maandelijkse nieuwsbrief van de Cel Milieu en energie van Febelhout, met de laatste milieuweetjes, bestemd voor alle milieuverantwoordelijkheden binnen de bedrijven die lid zijn van Febelhout. • Jaarverslag van Febelhout, het jaaroverzicht van de belangrijkste acties en projecten van het afgelopen werkingsjaar, aangevuld met een statistisch overzicht van de voornaamste kerncijfers van de sector.
Wie staat nog te uwer beschikking? Het Fonds voor bestaanszekerheid voor de sector De diensten van het Fonds voor bestaanszekerheid voor de stoffering en de houtbewerking zijn gevestigd bij Febelhout. Dit Fonds kent aan de arbeiders uit de sector dertien aanvullende sociale voordelen toe. Het voornaamste voordeel is de getrouwheidspremie die jaarlijks in december wordt uitbetaald. Daarnaast keert het Fonds ook voordelen uit bij arbeidsongeschiktheid (aanvullende vergoeding bij langdurige arbeidsongeschiktheid en arbeidsongeval, fysisch gehandicapten), verlies van arbeid (aanvullende vergoeding bij werkloosheid) of na beëindiging van de carrière (vergoeding aan gepensioneerde arbeiders, regularisatievergoeding voor werklozen). Het Fonds voor bestaanszekerheid stelt de middelen ter beschikking voor de outplacementbegeleiding van ontslagen arbeiders.
Technisch centrum der houtnijverheid Febelhout levert de voorzitter en de ondervoorzitter van het Vast comité van het Technisch centrum der houtnijverheid (Tchn). Het Tchn is het centrum voor collectief onderzoek van de Belgische hout- en meubelindustrie. Zijn opdracht: een wetenschappelijke en technische ondersteuning verlenen aan de hout- en meubelindustrie. Voornaamste diensten: • Productcertificatie (bv. houten plaatmateriaal, houtstructuren, meubelen…) • Productie-inspectie (bv. houtverduurzamingsstations, geklasseerd hout, houten plaatmateriaal, houtstructuren, brandwerende deuren…) • Laboratorium voor mechanische, fysische en chemische proeven voor alle toepassingen van hout (bouw, meubelen, schrijnwerk) • Technologiewacht en technologische adviseerdienst (techniek, normalisatie…)
• Onderzoeksprogramma’s (technische onderwerpen, CAD…) • Bijstand bij het implementeren van het “Welzijnsbeleid” - preventie en bescherming op het werk • Advies m.b.t. de invoering van kwaliteits- en milieumanagementsystemen • Verspreiding van informatie door de “NormenAntenne Hout”.
Opleidingscentrum hout Febelhout is ook permanent aanwezig in het Opleidingscentrum hout (Och), dat opleidingen verschaft aan de arbeiders uit de sector. Het Och • organiseert opleidingen op maat en aangepast aan de sector, op regelmatige basis (vaktechnische opleidingen zoals CNC-opleidingen, pistoolspuiten, pneumatica, bedrijfsinstructeur, meestergast…) of op verzoek (bestuurder van heftrucks…) • organiseert ook “on-the-job”-trainingen op de werkvloer zelf (bediener continue spaanplaatpers, onderhoudsmecanicien, stoffeerder, leerknipper…) • geeft ondersteuning bij het opstellen van opleidingsplannen; bij vacatures; bij outplacement; bij het terugvorderen na betaald educatief verlof • begeleidt het industrieel leerlingenwezen (Ilw) en de sectorale individuele beroepsopleiding in de onderneming (sectorale Ibo). Daarnaast heeft Febelhout ook een zitje bij Cevora, het opleidingscentrum voor de bedienden van de sector, en bij het Cooab, het centrum voor opleiding van de werkgevers.
13
Over netwerken en samenwerken Febelhout heeft permanent contact met de belangrijkste overheidsdiensten die instaan voor de ondersteuning van het bedrijfsleven. Febelhout zorgt onder meer voor de bijstand van dossiers van individuele leden. Ook wordt er gelobbyd op politiek vlak inzake leefmilieu (o.a. houtafval, milieuheffingen, bodem, verbranding…), energie (o.a. inzake groene warmte en groene stroom), economie (o.a. bevordering ondernemerschap), volksgezondheid (o.a. over het gebruik van verduurzamingsmiddelen en toepassing van verduurzaamd hout), mobiliteit en vervoer.
Evaluatie van het industriebeleid
Als gevolg van al dit lobbywerk werd in de
werd een denktank opgericht, in samenwerking met
Septemberverklaring van minister-president Yves
een aantal professoren en overheidsinstellingen om
Leterme de onontbeerlijke rol van de industrie bij de
concrete voorstellen uit te werken voor een “industrie
de belangrijkste industrietakken in Vlaanderen,
creatie van welvaart volop onderstreept. Febelhout
van de toekomst”, waarin uiteraard een sector als de
waaronder Febelhout Vlaanderen, palmde op 16
blijft dan ook in alle contacten pleiten voor een snelle
onze een rol van grote betekenis zal blijven spelen.
september 2005 opnieuw het Vlaams Parlement in.
maar efficiënte “industriepolitiek”, waarbij de overheid
Industrie Vlaanderen, het samenwerkingsplatform van
Viceminister-presidenten Fientje Moerman en Frank Vandenbroucke en minister Kris Peeters verdedigden
een kader maakt waarbinnen onze bedrijven kunnen groeien.
Belangenverdediging Binnen een zich globaliserende economie komt de
hun beleid en reageerden op de tussenkomsten van
In het Waalse gewest worden soortgelijke acties
Vlaamse “Captains of Industry”. Vlaams minister-
gevoerd, door het platform “L’industrie wallonne”
president Yves Leterme stelde de industriële
binnen de Union wallonne des entreprises. Alle
groepen, die bovendien nog vaak worden bevoordeeld
prioriteiten van de Vlaamse regering voor het
industriesectoren pleiten er bij de ministers voor om
door de overheidsinstanties. Febelhout is van mening
komende werkingsjaar voor.
daadwerkelijk te komen tot een bedrijfsvriendelijke
dat deze trend niet in het belang is van de
distributie steeds meer in de handen van grote
toeleverende bedrijven, noch trouwens van de
14
consumenten. In het kader van concrete acties ter verdediging van de belangen van de hout- en meubelindustrie, stonden vertegenwoordigers van Febelhout, Navem (Nationale Vereniging voor Meubelhandelaars) en Unizo piket op de trappen van het Gentse Stadhuis, waar een persconferentie plaatsgreep over de komst van Ikea naar de site Flanders Expo te Gent. De beroepscentrale Bouw & Industrie van het Acv sloot zich bij de actie aan. Via een gezamenlijke actie wilden de actievoerders waarschuwen voor een al te eenzijdige Industrie Vlaanderen palmde opnieuw het Vlaams Parlement in.
visie van de Gentse overheid en aandacht vragen voor de negatieve effecten die zouden gepaard gaan met
Industrie Vlaanderen maakte aan de hand van een aantal krachtige stellingen duidelijk dat een efficiënt industrieel beleid onontbeerlijk is voor de concurrentiekracht van de Vlaamse bedrijven. De geformuleerde beleidsvoorstellen hadden betrekking op ondernemingskosten, overheidssteun en internationaal ondernemen; regelgeving, administratieve afwikkeling en geloofwaardigheid van de overheid; milieu en energie; arbeidsmarkt en organisatie; onderwijs en permanente vorming; innovatie.
omgeving, in het kader van de actieprogramma’s rond de dynamisering van de Waalse economie. Zo werden deze vragen, mede door Fébelbois Wallonie, rechtstreeks bij de ministers Van Cauwenberghe, Marcourt, Lutgen, Simonet, Arena en Antoine aangekaart.
een eventuele Ikea te Gent.
Op federaal vlak richtte het Verbond van Belgische ondernemingen zijn platform “Industrie” op, naast een platform “Bouw” en een platform “Diensten”. Febelhout neemt actief deel aan de activiteiten van de eerste twee groepen. Binnen het platform industrie
hoofdzakelijk uit China. Dergelijke klachten zijn
Daarnaast diende Febelhout in nauwe samenwerking met buitenlandse federaties van de hout- en meubelindustrie verschillende klachten in tegen dumping van bepaalde goederen op de Eu-markten, volstrekt compatibel met de regels van de wereldhandelsorganisatie. Wij pleiten dus geenszins voor protectionisme, maar wel voor een vrije maar eerlijke wereldhandel.
Ontmoetingen met VIP’s Op regelmatige tijdstippen organiseerde Febelhout (samen met Febeltex, de Belgische textielfederatie) open gesprekken met politici en invloedrijke maatschappelijke figuren. Op deze wijze werden er in 2005 diepgaande gesprekken gevoerd met Kris Peeters, Frank Vandenbroucke, Bart Somers, Patricia Ceysens, Geert Bourgeois, Carl Decaluwé, Eric Van Rompuy, Sabine Laruelle, Roland Duchâtelet, Karel Van Eetvelt…
Samen sterk De textiel- en de hout- en meubelsector worden veelal met dezelfde uitdagingen geconfronteerd. In beide gevallen maken familiale kmo’s het gros van de leden uit, aangevuld met een aantal grotere ondernemingen. Ze hebben te kampen met een scherpe internationale concurrentie en ondervinden veel kostennadelen (loon-, energie-, milieukosten, heffingen allerhande…). De ondernemingen gaan
bovendien gebukt onder een Europese, federale, regionale en lokale overreglementering. Zowel Febeltex als Febelhout leggen in hun beleid de nadruk op (kosten)efficiëntie, exportgerichtheid en productontwikkeling. Daarbovenop komt dat beide sectoren veel complementaire productieactiviteiten hebben (bv. tapijt en laminaat/parket zijn complementaire productgroepen, producenten van meubelen en meubelstoffen hebben een klanttoeleverancierrelatie…). De respectieve Raden van bestuur behandelen bijgevolg dikwijls dezelfde thema’s: concurrentiepositie (loonkosten e.a.), deloyale handelspraktijken (antidumpingdossiers, namaakbestrijding…), sociaal overleg, relatie met de (groot)distributie, milieuproblemen (vergunningen, exploitatievoorwaarden, heffingen, energietaksen…). Dit alles maakte dat beide federaties in 2002 een samenwerkingsakkoord sloten, dat ondertussen duidelijk zijn vruchten heeft afgeworpen op verschillende vlakken: politieke lobbying, perscontacten, positionering in relaties met
Karel Van Eetvelt (Unizo) omringd door Febeltex- en Febelhout-delegaties.
distributeurs, gemeenschappelijke standpunten… Deze evaluatie betekent dat Febeltex en Febelhout voor de keuze staan om de samenwerking strategisch verder uit te bouwen. In dit kader hebben de respectieve Raden van bestuur groen licht gegeven om tijdens de eerste zes maanden van 2006 grondig te onderzoeken of een verdere geïntegreerde samenwerking van beide organisaties mogelijk zou zijn. Tijdens die zes maanden worden de pro’s, contra’s, knelpunten en mogelijke oplossingen grondig bestudeerd teneinde vóór eind juni 2006 aan beide Raden van bestuur een gefundeerd voorstel voor mogelijke verdere geïntegreerde samenwerking van beide federaties voor te leggen. Daarbij zullen alle mogelijke opties worden bekeken, gaande van de huidige ad-hocsamenwerking tot een volledige integratie. De voordelen van een verdergaande samenwerking zullen resulteren in een versterking van de lobbying, meer expertise, grotere flexibiliteit en snelheid van uitvoering.
15
Competitief en kostenbewust In 2005 concentreerde Febelhout zich op het in de praktijk brengen van de collectieve arbeidsovereenkomst (cao) 2005-2006. Samengevat stelt de cao dat er, over deze twee jaren, een loonsverhoging zal zijn van 4,0% tegen eind 2006, index inbegrepen. De bedrijven zullen ook hun arbeidsorganisatie beter kunnen aanpassen aan het volume van de bestellingen. In dit kader zullen tot 130 meeruren kunnen worden gepresteerd. De arbeidswet werd aangepast in die zin dat de eerste 65 overuren ofwel kunnen worden gerecupereerd ofwel in akkoord tussen arbeider en werkgever worden uitbetaald. Voor de arbeiders, rechtstreeks tewerkgesteld aan de activiteiten van het vervoer, werd een nieuw koninklijk besluit genomen dat beantwoordt aan de Europese voorschriften en werd een nieuwe cao ondertekend die de organisatie van deze activiteiten zo ruim als wettelijk toegelaten, mogelijk maakt.
Het sectorsysteem van brugpensioen op 58 mits
Knelpunten op de arbeidsmarkt
anciënniteitvoorwaarden werd tot eind 2006 verlengd. Ook de aanmoedigingspremie voor wie verkiest nog niet op brugpensioen te gaan, blijft behouden. De fietsvergoeding werd op 0,15 euro/km (het belastingsvrije maximum) gebracht en de arbeiders krijgen recht op een dag anciënniteitverlof na 20 jaar, in plaats van na 25 jaar. De afspraken over tijdskrediet, sectoraal outplacement, de sectorale opzeggingstermijnen en het Fonds voor bestaanszekerheid werden ongewijzigd gelaten. Het sectorakkoord houdt in dat er in de hout- en meubelindustrie geen bijkomende eisen kunnen
16
worden gesteld op bedrijfsvlak en dat de sociale vrede in de hout- en meubelbedrijven gegarandeerd blijft. De polis aanvullende hospitalisatieverzekering MediHout werd onder dezelfde voorwaarden verlengd, zonder enige premieverhoging. In april 2006 werd er een aanpassing voorzien, afhankelijk van de index voor de medische kosten. De sociale gesprekspartners zetten hun analyse en gesprekken voort over de oprichting van een sectorale tweede pensioenpijler met de bedoeling om hiermee op 1 januari 2007 te kunnen van start gaan. In het Sociaal comité en tijdens specifieke seminaries werd stilgestaan bij belangrijke thema’s als eindeloopbaan, outplacement, hospitalisatieverzekering, opleidingsplannen, ouderschapsverlof, arbeidsongevallen… Febelhout biedt de aangesloten bedrijven ook hoe langer hoe meer individuele diensten aan, via een “sociaal bijstandscontract”. Enkele voorbeelden van bedrijfsvragen die we op dergelijke manier konden oplossen zijn die rond statuten van grensarbeiders, fiscale voordelen voor ploegen- en nachtarbeid, arbeidsorganisatie, opleiding, handelsvertegenwoordigers en handelsagenten...
Verschillende voorwaarden moeten worden vervuld, wil de toekomst van een sector worden gegarandeerd: er moet een markt zijn voor de geproduceerde goederen, de bedrijven moeten competitief zijn, er moet kapitaal beschikbaar zijn voor investeringen, men moet innoverend te werk gaan… Zeker even belangrijk is dat er goed geschoolde arbeidskrachten zijn, die de productietaken in de ondernemingen op zich nemen. “Scholing” is echter een begrip dat veel breder is geworden dan enkel het volgen van een schoolse opleiding. Terecht spreekt men van een plicht én een recht op “levenslang leren”.
Vacaturewerking In 2005 deed de hout- en meubelsector daarom eens te meer bijzondere inspanningen om nieuwe werknemers aan te trekken en die welke in dienst zijn de nodige bijscholing te geven. Met succes! Dankzij deze vacaturewerking vonden niet minder dan 1.087 nieuwe werknemers hun weg naar de Belgische houten meubelindustrie. West-Vlaanderen is de koploper bij de aanwervingen: 294 personen vonden een nieuwe baan in onze sector. Oost-Vlaanderen (276 nieuwe werknemers) en Antwerpen (250 ingevulde vacatures) volgen echter op korte afstand. Eind 2005 stonden er trouwens nog 237 vacatures open. De top 3 van de recent aangeworven werknemers bestaat uit bedienden (163 opgeloste vacatures), meubelmakers (122 invullingen) en arbeiders voor montagewerken (exact 100 nieuwe krachten). Opmerkelijk is wel dat vacatures lang blijven openstaan, gemiddeld zo’n 68 dagen, dit ondanks de hoge algemene werkloosheid in ons land. De voornaamste knelpuntvacatures uit onze sector zijn die voor productiearbeiders (deze vacatures staan gemiddeld 299 dagen open!), voor meestergasten, machinale houtbewerkers, productieoperatoren, onderhoudstechnici en heftruckbestuurders. Ook voor deze laatste functie stonden vacatures in onze
bedrijven gemiddeld nog 142 dagen open, alvorens een geschikte kandidaat werd gevonden!
Individuele beroepsopleiding Van de 1.087 nieuwkomers in onze sector, begonnen er 235 in het stelsel van Ibo (Individuele beroepsopleiding). Ibo is daarmee een van de belangrijkste bronnen van instroom van jongeren in het bedrijfsleven. De hout- en meubelindustrie doet belangrijke inspanningen om dit stelsel nog aantrekkelijker te maken, zowel voor werknemers als werkgevers. Zo werd een “sectorale” Ibo uitgewerkt voor de bedrijven. Die houdt in dat er vaste afspraken werden gemaakt tussen de sector en de Vdab over de duur en de inhoud van de opleiding die nodig is voor de functie. Dit levert in principe tijdwinst op, zowel voor de onderneming als voor de kandidaat, aangezien er voor de sectorale Ibo geen onderhandeling meer nodig is tussen het aanvragende bedrijf en de lokale Vdab.
On-the-job training Voor werknemers in de sector werden er vele begeleide opleidingen georganiseerd, zowel via externe opleidingsverstrekkers als in de vorm van “on-the-job” training. In totaal konden, via het Opleidingscentrum hout, 100.936 opleidingsuren worden geregistreerd in 299 verschillende bedrijven. Dit is een stijging van 16% t.o.v. 2004 en zelfs van 37% t.o.v. 2003. Vooral de “on-the-job” opleidingen zijn een groeiend succes. De sector zal zich verder inspannen om dit succes bekend te maken bij alle bedrijven van de hout- en meubelindustrie. Zo werden er in 2005 contacten gelegd met 124 bedrijven die voorheen nooit een beroep hadden gedaan op begeleiding en ondersteuning vanuit het sectorfonds.
Sectoraal outplacement Positief nieuws ook uit de hoek van de sectorale outplacement. De hout- en meubelsector solidariseerde in 2003 de verplichting van de werkgever die een 45plusser ontslaat. De sector breidde de maatregel bovendien uit tot de 40-plussers. Vooral in “collectieve
dossiers”, namelijk bij herstructurering of sluiting van het bedrijf, bewijst deze sectorale aanpak zijn nut. In dit geval wordt de outplacement soms ook opengesteld voor arbeiders die jonger zijn dan 40. Gelukkig bleef het aantal nieuwe dossiers in 2005 relatief beperkt. Sinds de start in 2003 deden zo’n 244 personen een beroep op de sectorale outplacement. 42% hiervan kreeg een nieuwe job, vaak in bedrijven in de sector. Slechts 37% stapte uit de begeleiding zonder concreet resultaat. Momenteel wordt nog 21% van de werkzoekenden verder begeleid.
Industrieel leerlingenwezen Alleen het Industrieel leerlingenwezen (Ilw) doet het de laatste tijd iets minder goed. Ondanks een lange traditie van succesvolle samenwerking tussen scholen en bedrijven uit de sector, liep het aantal cursisten terug tot 76. Dit is beduidend minder dan in 2004 (91 jongeren) of in 2003 (99 industriële leerlingen). Deze terugval is zeker niet toe te schrijven aan een tanende belangstelling of minder engagement van de bedrijven, wel integendeel. Het aantal stageplaatsen neemt verder toe. Men moet echter vaststellen dat de scholen minder leerlingen doorsturen naar het bedrijfsleven. Nochtans is deze opleiding nodig, aangezien een aantal beroepsopleidingen door het voltijds onderwijs niet wordt aangeboden. Neemt de motivatie dan af, bij leerlingen én bij directies van de Centra voor deeltijds onderwijs?
Jongeren bewust maken van het opleidings- en tewerkstellingsaanbod De hout- en meubelsector kampt nog steeds met een negatief imago: een zwaar en vuil beroep, ouderwets, ambachtelijk… Onder meer daardoor voelen jongeren zich niet aangesproken om een loopbaan in de hout- en meubelindustrie te ambiëren. Om hierin verandering te brengen, slaan Febelhout en het Opleidingscentrum hout de handen in elkaar voor een promotiecampagne in het onderwijs, gericht op de
jonge adolescenten (11-12-jarigen = 5de en 6de leerjaar basisonderwijs). Meer jongeren, meer ouders en meer leerkrachten moeten zich ervan bewust worden dat de hout- en meubelsector heel wat opleidings- en jobopportuniteiten te bieden heeft van de meest uiteenlopende aard. De eerste fase van het project start in 2006 met de uitwerking van een stripverhaal.
Kadermedewerkers opleiden Specifiek voor de kadermedewerkers binnen de bedrijven organiseerde Febelhout, naast de opleidingen op het vlak van productinnovatie en milieu – waarover verder in dit jaarverslag meer – volgende seminaries: • De toekomst van de hout- en meubelindustrie in België (23 maart 2005, Febelhout) met bekendmaking van de resultaten van de studie over de toekomstkansen van de sector (onderzoek uitgevoerd door IdeaConsult) • There’s no business like e-business (19 mei 2005, Febelhout) met demonstraties van bestaande toepassingen en praktijkgetuigenissen van handelaars en fabrikanten inzake elektronisch zakendoen, aangevuld met een softwarebeurs waar een aantal aanbieders hun e-businessoplossingen presenteerden via infostandjes. Tijdens deze gelegenheid werd de e-businessverklaring ondertekend door de belangrijkste aanbieders van platformdiensten.
Blik op een infostand tijdens het seminarie e-business.
• Notionele intresten en de industriepolitiek van de Nationale Bank van België (23 juni 2005, Temse) ter gelegenheid van de Algemene vergadering van Febelhout • Lean manufacturing en automatisering op maat, de succesformule? (26 oktober 2005, Desselgem) met aandacht voor het produceren zonder voorraden en maatwerk in het proces van automatisering teneinde een strategie van kwaliteitsconcurrentie te volgen. De studienamiddag werd afgesloten met een rondleiding bij Unilin Systems. • Efficiënte bedrijfscommunicatie of paniekvoetbal? Hoe communiceert u in moelijke situaties? (29 november 2006, Febelhout) over crisiscommunicatie.
Bedienden opleiden In 2005 werden specifieke opleidingsprogramma’s uitgewerkt voor bedienden, dit in samenwerking met Cevora. De opleidingen worden georganiseerd op vraag en op maat van de sector en zijn bijgevolg specifiek afgestemd op de noden van de bedrijven in de hout- en meubelindustrie. Vanaf 2006 zullen volgende thema’s worden aangeboden: product- en materiaalkennis voor verkopers uit de meubelindustrie, verkoopsvaardigheden en -strategie voor verkopers uit de meubelindustrie, productontwikkeling in de hout- en meubelindustrie, wegwijs in de milieuwetgeving voor de hout- en meubelindustrie. Ook voor de personeelsdiensten van de bedrijven werd een specifieke module uitgewerkt die in 2006 voor het eerst zal worden gedoceerd. Volgende thema’s staan onder andere op het programma: de vacature, de handelsagentuur, een arbeidsovereenkomst sluiten, arbeidsduur en mogelijkheden tot versoepeling van de arbeidsorganisatie, het loon, de schorsing van de arbeidsovereenkomst, het contract beëindigen, Dimona, rsz-aangiften, aangifte risico, het sociaal overleg…
17
Hout, hét middel bij uitstek om klimaatverandering tegen te gaan! Hout is een natuurlijk hernieuwbaar materiaal. En in tegenstelling met wat maar al te vaak wordt beweerd, neemt de bosoppervlakte in Europa alsmaar toe. Zo wordt slechts 64% van de jaarlijkse houtaangroei in de bossen geoogst. Een beter gebruik van deze houtvoorraad, bv. in houten woningen, kan een substantiële bijdrage leveren tot de realisatie van het zeer ambitieuze Kyoto-protocol. Elke kubieke meter hout die als alternatief wordt gebruikt voor andere constructiematerialen doet de CO2-uitstoot in de atmosfeer immers gemiddeld dalen met 1,1 ton. Als we daarbij de 0,9 ton koolstofdioxide tellen die wordt vastgehouden in het houten product, bespaart elke kubieke meter hout in totaal 2 ton CO2. Dit betekent bv. dat als we met zijn allen in Europa 10% meer houten woningen zouden bouwen, we reeds een 25% van de Kyoto-doelstellingen voor de reductie van CO2-emissies realiseren. Meer hout gebruiken draagt aldus bij tot duurzame ontwikkeling.
18
Hout is bovendien visionair, trendy, ingenieus,
Blikvanger buiten op de esplanade vóór het Europees
ambitieus, multi-inzetbaar, sociaal, hartverwarmend, energie-efficiënt, verrijkend, hernieuwbaar, recycleerbaar, veilig, creatief, hoogtechnologisch en nog zoveel meer. Hiervan probeerden wij de Europarlementsleden te overtuigen door de organisatie van de tentoonstelling “Tackle Climate Change : Use Wood” in het Europees Parlement te Brussel.
Parlement was een immense massieve houten kubus met een zijde van 2,5 m. Deze kubus bevatte in totaal 4 ton koolstof. Hij symboliseerde de aangroei van hout
De expositie illustreerde de vele facetten van het gebruik van hout als natuurlijk materiaal en als middel om klimaatverandering tegen te gaan. De positieve eigenschappen van hout werden geïllustreerd op een aantal panelen, er was een permanente videovoorstelling in een halfafgesloten ruimte met akoestisch isolerende mdf, een computerdemo om de CO2-besparingen te berekenen bij gebruik van hout in de bouw, er werden isolerende bouwelementen getoond, de prijswinnaars van designwedstrijden werden in de kijker gezet…
Foto: Jan Liégeois.
in de Europese bossen per seconde (meer dan 15 m3 per seconde). Door de CO2 die hiermee uit de atmosfeer wordt gehaald (meer dan 13 ton!), compenseert men de emissie van een autorit van 73.000 km.
Naar aanleiding van de expositie werd een boek met dezelfde titel Tackle Climate Change : Use Wood gepubliceerd. Het is dé referentie bij uitstek voor alle mogelijke vragen over de voordelen van hout bij het tegengaan van klimaatverandering. Een greep uit de inhoud: informatie over de Europese bossen, over het broeikaseffect, over hout als hernieuwbare grondstof, over de gesloten koolstofcyclus van houten producten… alsook feiten en cijfers over de Europese houtindustrie die jaarlijks een omzet van meer dan 165 miljard euro realiseert en werk biedt aan meer dan 2 miljoen Europeanen, vaak in landelijke gebieden. Het boek is verkrijgbaar op eenvoudige aanvraag via
[email protected].
Hout: milieu- én energievriendelijk
19
Febelhout helpt de ondernemingen uit de sector om te voldoen aan de vele milieuverplichtingen. Via bijstandscontracten kunnen de bedrijven erop rekenen
Aanvaardingsplicht “houtafval” en “vloerbedekkingafval” geschrapt
dat een specialist van de sectorale regelgeving op regelmatige tijdstippen langskomt om de interne milieu- en energieverantwoordelijken daadwerkelijk te helpen bij hun moeilijke taak. Daarnaast heeft Febelhout ook veel ervaring bij het opstellen van milieuvergunningsaanvragen, rekening houdende met de specifieke problemen van een kmo-sector als de hout- en meubelindustrie. De leden worden ook continu op de hoogte gehouden van alle ontwikkelingen, zowel op milieutechnisch als op wetgevend vlak. Dit gebeurt via artikels in Vak-Werk en via een specifieke Milieu-infoflits, een elektronische nieuwsbrief, die actuele milieuonderwerpen en -verplichtingen beknopt weergeeft. In 2005 werden er 17 nummers van gemaakt.
De Vlaamse Regering wijzigde eind 2004 het Vlaams reglement inzake afvalvoorkoming en -beheer (Vlarea) en schrapte hierdoor de aanvaardingsplicht voor vloerbedekking- en houtafval. Dergelijke aanvaardingsplicht stelt elke producent of invoerder die goederen op de markt brengt (zoals bv. een tv-
van Leefmilieu. Minister Peeters heeft uiteindelijk de knoop durven door te hakken. Ter vervanging van deze eis moesten producenten en invoerders van verduurzaamd hout en vloerbedekkingen tegen 1 januari 2006 een beheersplan uitwerken, om de inzameling en verwerking van het corresponderende afval te organiseren. Febelhout stelde dergelijke beheersplannen op, in samenwerking met de direct betrokken leden en diende de voorstellen in bij de Vlaamse overheid.
toestel), verantwoordelijk voor de terugname van het product als de consument zich daarvan wil ontdoen. In het Vlarea stond oorspronkelijk een aanvaardingsplicht voor hout- en vloerbedekkingafval ingeschreven. Deze zou ingaan op 1 januari 2005. De praktische realiseerbaarheid noch de meerwaarde van dergelijke terugnameplicht waren vooraf nooit door de overheid nagegaan. De schrapping was een succes voor Febelhout, na herhaalde vragen aan de bevoegde Vlaamse ministers
Geïnformeerd blijven is de boodschap Contact- en discussieforum Solventen Op donderdag 9 juni 2005 werd het Presti-project Content met minder solvent afgesloten met een contact- en discussieforum rond solventen. Dit was de afsluiting van een Presti (preventiestimulering)-project om te komen tot een verminderde emissie van
vluchtige organische stoffen (Vos). De deelsectoren meubelen, plaatmateriaal en bouwelementen werden bij dit project betrokken, aangezien hier veelal afwerkingsproducten (conventionele lakken en vernissen) worden gebruikt, gebaseerd op organische solventen.
20
Voor deze sectoren werd een handleiding opgemaakt, die de mogelijkheden én knelpunten van een overschakeling naar solventarme afwerkingsproducten bundelt. Tevens werd er een softwarepakket ontwikkeld, waarmee bedrijven zelf aan de slag kunnen om hun solventuitstoot te berekenen. De ondernemingen kunnen hiermee simuleren met welke technieken en/of producten ze effectief een vermindering van solventuitstoot realiseren. Tijdens de studiedag maakten tal van fabrikanten en leveranciers kennis met de definitieve resultaten van het project. Ter afsluiting werden bovendien een aantal aanbevelingen voor de toekomst geformuleerd. De huidige afwerkingsproducten en -technologieën bieden immers niet genoeg mogelijkheden aan de houtsector om te voldoen aan de wettelijke bepalingen. Enerzijds kan de gewenste eindkwaliteit (nog) niet worden gehaald en verder worden te grote aanpassingen gevraagd om op korte termijn aan alle wettelijke bepalingen te voldoen. Door onder meer de hoge kwaliteitseisen en eik als typische grondstof, ondervindt vooral de meubelsector de meeste moeilijkheden.
ondernemingen met een primair energieverbruik tussen de 0,1 en 0,5 petajoule (PJ) bij de eerstvolgende hervergunning een “energieplan” op te maken. Een energieplan bestaat uit een analyse van het specifiek energieverbruik van de inrichting en een lijst van maatregelen die het specifiek energieverbruik in de inrichting kunnen verminderen. In plaats van dit energieplan op te stellen, kunnen ondernemingen ook toetreden tot het auditconvenant, bedoeld voor de middelgrote vestigingen met een jaarlijks primair energieverbruik tussen de 0,1 en 0,5 PJ. Dit auditconvenant loopt dus naast het benchmarkconvenant (voor grote ondernemingen met een energieverbruik van meer dan 0,5 PJ per jaar, waaraan alle in aanmerking komende bedrijven uit de hout- en meubelindustrie in het verleden reeds waren toegetreden). Na intens overleg met de betrokken bedrijven besloot Febelhout uiteindelijk het auditconvenant namens de hout- en meubelindustrie te ondertekenen en de bedrijven te helpen bij de verplichtingen die eruit volgen. Door toe te treden tot het auditconvenant verbinden de bedrijven er zich immers toe om een audit van hun energiebesparingspotentieel te laten uitvoeren en energiebesparende maatregelen met een vastgelegde terugverdientijd te implementeren. Febelhout vertegenwoordigt de sector ook in de betrokken commissie van de Vlaamse overheid en kan hier dus ook voor de nodige sturing zorgen.
Studienamiddag Energie Op donderdag 27 oktober 2005 vond bij Febelhout de studienamiddag Energie plaats. Tijdens die namiddag werd de belangrijkste energiewetgeving toegelicht. Zo werden onder meer de voor- en nadelen van het auditconvenant en het besluit energieplanning toegelicht. Het besluit energieplanning, verschenen in het Belgisch staatsblad van 16 juli 2004, verplicht
Vragen tot wijziging van Vlaamse milieureglementering Solventen Naar aanleiding van de conclusies uit het Presti-project Content met minder solvent heeft Febelhout een aantal wijzigingen in het Vlarem gevraagd, waaronder een meer eenduidige solventwetgeving, een uitstel voor het indienen van het equivalent
reductieprogramma voor de meubelsector en de mogelijkheid om metingen te vervangen door berekeningen.
Spaandrogers Als vervolgtraject van het in 2004 gestarte initiatief om een verbetering te realiseren van de te onduidelijke reglementering in de spaanplaatsector voor specifieke installaties, werkte Febelhout verder een procedure uit om het door de Vlaamse instelling voor technologisch onderzoek (Vito) onderbouwde voorstel van de sector effectief in Vlarem te laten opnemen. De vraag werd ingediend in april 2005.
Integrale milieuvoorwaarden Om een vereenvoudiging van de milieuwetgeving mogelijk te maken, werd door de overheid in 2004 de decretale basis gelegd om het concept van “integrale milieuvoorwaarden” te introduceren. Concreet werd er voor twee sectoren waarvan de milieu-impact homogeen en beperkt is (schrijnwerkerijen uit onze sector en de garages), een voorstel uitgewerkt van integrale milieuvoorwaarden. De bedoeling is dat bedrijven uit de twee voormelde sectoren een kleiner en afgebakend pakket milieuvoorwaarden voorgeschoteld krijgen om niet meer de hele – 1.400 blz. tellende – Vlarem te moeten doorworstelen. Febelhout staat volledig achter dit principe en werkte actief mee aan de voorstellen voor de schrijnwerkerijen. Jammer genoeg moesten we uiteindelijk vaststellen dat de ontwerpteksten van de overheid niet ver genoeg gingen in de vereenvoudiging. De kritiek van Febelhout werd duidelijk aangehaald in zittingen van de Sociaaleconomische raad van Vlaanderen (Serv) en de Milieu- en natuurraad van Vlaanderen (Minaraad). Na het advies van deze Raden (mei 2005) werd dit dossier jammer genoeg niet onmiddellijk verder afgewerkt door de milieuoverheid. Febelhout blijft
evenwel aandringen op spoed bij de vereenvoudiging
aankoop van elektriciteit voor leden van Febelhout
van de veel te ingewikkelde milieuregels in Vlaanderen en voor afstemming ervan met het Europese niveau.
voor het jaar 2006. Met dit initiatief werden de deelnemende bedrijven uiteraard bewustgemaakt van de grote verschillen die er bestaan tussen de aanbieders van elektriciteit. Tijdens de laatste onderhandelingen heeft Febelhout, net als het jaar voordien, vastgesteld dat niet alleen bedrijven die nog volgens de “standaardleveranciersregeling” afnemen, maar ook de bedrijven die al een contract hebben, nog kunnen besparen op hun factuur. De acties voor goedkopere elektriciteit worden dus voortgezet, net als de strijd tegen de steeds toenemende kosten, onder invloed van belastingen en heffingen, zoals de Eliataks, de groenestroomcertificaten, het nucleair passief…
Aankoop duurzaam hout door federale overheidsdiensten Het initiatief van de federale minister van Leefmilieu om enkel nog hout uit duurzaam beheerde bossen aan te kopen voor de overheidsdiensten, heeft geresulteerd in een omzendbrief, waarin hout met hetzij een Pefclabel hetzij een Fsc-label in aanmerking komt voor overheidsopdrachten. In de praktijk richtte minister Tobback een werkgroep op om de uitwerking van deze omzendbrief verder te begeleiden. Febelhout maakt actief deel uit van deze Ministeriële werkgroep.
Gemeenschappelijke aankoop van elektriciteit heeft potentieel In november 2005 werden de onderhandelingen met de elektriciteitsleverancier Essent afgesloten voor de
Goedkeuring Presti-project Benchmarking afval in de houten meubelindustrie In november 2005 werd het nieuwe Presti-project omtrent afval goedgekeurd door de overheid, zodat het 18 maanden durende project begin 2006 van start kon gaan. Het project heeft als doel bedrijven te stimuleren hun afvalproductie te verminderen door hun prestaties te vergelijken met die van concurrenten en zichzelf op die manier te “benchmarken”.
21 Febelhout is er zich immers van bewust dat de Belgische bedrijven ook op het vlak van energie stilaan onmogelijk de concurrentie met de buurlanden zullen kunnen aangaan.
De technische regels ontcijferd Technische aspecten zoals normen, specificaties, reglementeringen en certificaties worden steeds belangrijkere elementen die de concurrentie beïnvloeden. In dit opzicht waren de voornaamste thema’s in 2005: de verdere opvolging van de omvorming van het Belgisch instituut voor normalisatie tot een meer gedecentraliseerde instelling, de herziening van verschillende technische specificaties (Sts-type lastenboeken), de Ce-markering van bouwproducten, nieuwe technische reglementeringen, de certificatie van duurzaam bosbeheer en de veiligheid van goederen en diensten.
Veiligheid eerst
Meubelen
van de richtlijn. Deze eisen zijn uitgeschreven in
De wet van 9 februari 1994 betreffende de veiligheid van goederen en diensten bepaalt dat goederen en diensten die op de markt worden gebracht, veilig moeten zijn. Producten die voldoen aan Europese (of bepaalde nationale) normen worden automatisch geacht veilig te zijn. Febelhout helpt ondernemingen bij de toepassing van deze wet. Dit leidde in 2005 tot concrete acties op volgende vlakken.
De federale overheid voerde bij een aantal meubelhandelaars een controle uit op de veiligheid van enkele types kindermeubelen. Om fabrikanten en ontwerpers toe te laten na te gaan of het product voldoet aan de eisen van de Europese norm werkte Febelhout in samenwerking met het Technisch centrum der houtnijverheid een fiche uit over kinderbedden waarin alle eisen van de norm worden samengevat. Het concept van deze productfiches zal in 2006 verder worden uitgebreid tot andere types meubelen.
Europese Normen (En) of in Europese Technische Goedkeuringen (Etag - European Technical Agreement Guidelines). In het recente verleden werden reeds normen gepubliceerd voor producten van de houtverwerking, zoals bijvoorbeeld houten plaatmateriaal (EN 13986). In 2005 waren er nieuwe normen voor geïndustrialiseerde houten spanten met metalen knoopplaten en voor houten vloerbekledingen.
Speelterreinen en speeltoestellen
22
Het koninklijk besluit van 28 maart 2001 regelt de veiligheid van speeltoestellen en de uitbating van speelterreinen. Om dit in de praktijk te brengen, herwerkte Recreabel, de vereniging van leveranciers van speeltoestellen en bijbehorende producten, het handboek Veiligheid van speelterreinen. De Nederlandse tekst werd aan het kabinet van de minister van consumentenzaken bezorgd en zal worden uitgegeven door de FOD Economie, kmo, middenstand en energie. De Franse en Duitse vertalingen zijn in de maak. Een aantal organisaties en bedrijven die advies verlenen over de veiligheid van speeltoestellen en speelterreinen besloot in 2005 een beroepsvereniging op te richten. Deze “Nationale vereniging voor controle-instellingen van speeltoestellen en
Daarnaast werden de grondslagen gelegd om in 2006 op een meer gecoördineerde manier de controles van meubelen op veiligheid te organiseren, in samenwerking tussen de overheid en de sector.
Ce-markering van bouwproducten Om handelsbelemmeringen tussen de lidstaten van de Europese Unie weg te werken en ertoe te komen dat alle bouwproducten aan minimumeisen voldoen, stelt de Europese bouwproductenrichtlijn dat alle bouwproducten die op de markt worden gebracht, moeten voorzien zijn van een Ce-merk. Dit merk toont aan dat het bouwproduct voldoet aan de basiseisen
speelterreinen” heeft als doel overleg te plegen of te organiseren met alle partijen die te maken hebben met speeltoestellen. De nieuwe vereniging staat open voor alle bedrijven die gespecialiseerd zijn in de controle van speelterreinen en speeltoestellen en die kunnen aantonen dat ze hiervoor over voldoende kennis en ervaring beschikken. Zij zal dan ook nauw contact houden met Recreabel. Het secretariaat van de nieuwe vereniging wordt gevoerd door Febelhout. Foto: Jonckheere - Houtnieuws 147.
Geïndustrialiseerde houten spanten met metalen knoopplaten Voor dit type spanten is Ce-markering toegelaten vanaf 1 september 2005 en verplicht vanaf 1 september 2006. Om de leden in te lichten over deze nieuwe wettelijke verplichtingen publiceerde Febelhout een technisch dossier. Het beschrijft de normen waaraan moet worden voldaan en de voorwaarden en procedures die moeten worden gevolgd om een attest van conformiteit met de norm te krijgen. In 2006 wordt, in samenwerking met de fabrikanten, een actie uitgewerkt om de voorschrijvers te sensibiliseren voor de kwalitatieve meerwaarde (brandweerstand, stabiliteit, gezondheid…) van deze Ce-gemerkte spanten.
Houten vloerbekledingen (inclusief fineervloeren) In 2005 werd ook EN 14342 “Wood flooring Characteristics, evaluation of conformity and marking” gepubliceerd. Dit laat de fabrikant toe om zijn product van een Ce-merk te voorzien vanaf 1 maart 2006. Het merk wordt verplicht vanaf 1 maart 2007. Een technisch dossier om de ondernemingen hierbij te helpen zal in 2006 worden afgewerkt.
Eengemaakte technische specificaties (Sts) Sts’en zijn type lastenboeken waaraan moet worden voldaan om een technische goedkeuring (Atg) te krijgen en aldus aan overheidsopdrachten te kunnen deelnemen. Ook architecten verwijzen regelmatig naar deze technische documenten in privélastenboeken.
Foto: Wood Design Building - Houtnieuws 149.
Technische reglementering
Normalisatie
Verduurzaamd hout
Normalisatie wordt steeds belangrijker bij het op de markt brengen van producten in binnen- en buitenland. Door de toename van Europese (En) en internationale (Iso) normen is het van belang dat de Belgische industrie meewerkt aan het normalisatieproces op Europees vlak. Hiertoe is een performant Belgisch normalisatie-instituut een must voor het bedrijfsleven.
In het kader van het koninklijk besluit van 22 februari 2005 betreffende het eerste reductieprogramma van de gewasbeschermingsmiddelen voor landbouwkundig
Herziening “Sts 53 - Deuren”
gebruik en de biociden, wenst de federale overheid de
De sectie deuren volgde van nabij de redactie van de nieuwe “Sts 53 - Deuren”. Het doel is te komen tot eengemaakte technische specificaties waarin de verschillende op de markt beschikbare producten worden beschreven en ook rekening wordt gehouden met de Belgische en de op komst zijnde Europese normen en technische ontwikkelingen. Het eerste deel van deze Sts 53, gewijd aan de algemene eisen, werd afgerond. Met de steun van het Technisch centrum der houtnijverheid werken de leden van de sectie deuren een bijlage uit met specifieke eisen voor houten deuren.
eventuele risico’s verbonden aan het gebruik van
Herziening “Sts 23 - Houtbouw”
staatsblad van 15 december 2005 een besluit met de
De Sts 23 moest door de nieuwe Europese regels en de publicatie van de Eta (European Technical Agreement) “Etag 007 - Timber frame building kits” drastisch worden herzien. Het voorstel van “Deel 1: Fundamentele voorschriften” uitgewerkt door de FOD Economie werd door de betrokken fabrikanten grondig bestudeerd. Deze commentaren werden samen met de bevoegde overheidsdiensten besproken.
voorwaarden waaraan een doodskist of een ander
houtbeschermingsproducten te evalueren. Deze belangrijke oefening wordt door de sectie Imvac van nabij opgevolgd. Verder werden de Belgische creosoteerders, door de invoering van extreem hoge heffingen op creosoot gebruikt in België, in een onmogelijke concurrentiepositie geplaatst t.o.v. buitenlandse producenten. Ook hier dienden de leden van Imvac bij de federale overheid te reageren.
Doodskisten De Vlaamse regering publiceerde in het Belgisch
lijkomhulsel moet beantwoorden. De sectie doodskisten ging hierover een dialoog aan met de begrafenisondernemers. Technische regels omtrent lijkbaren werden uitgewerkt en de Franse norm “NF D 080-001-1 - Spécifications de performances pour le contrôle d’aptitude à l’usage d’un cercueil” werd hiervoor als basis gebruikt.
Oprichting van een nieuw normalisatiebureau De wet van 3 april 2003 bepaalt de modaliteiten voor de oprichting van het “Bureau voor Normalisatie Bureau de Normalisation” (Nbn) ter vervanging van het bestaande Belgisch instituut voor normalisatie (Bin). Deze nieuwe parastatale zal door een nieuw team worden geleid, afkomstig uit de overheid en de privésector. 2005 was een scharnierjaar tijdens hetwelk verschillende uitvoeringsbesluiten werden gepubliceerd, de ontbinding van het Bin werd uitgesproken en de vereffenaars aangesteld. Febelhout nam als lid van zowel het Bin als het Nbn actief deel aan deze werkzaamheden. In 2006 zou het nieuwe Nbn operationeel moeten worden. De technische werkzaamheden zullen worden gedecentraliseerd. Voor de bedrijfskolom hout zou het Technisch centrum der houtnijverheid als sectorale operator moeten worden aangesteld.
23
De producten anders bekeken De hout- en meubelsector voert via verschillende kanalen promotie voor zijn producten op niveau van fabrikanten, handelaars, toeleveranciers, architecten- en studiebureaus, verenigingen, overheidsinstellingen, consumenten… Daarnaast richtte Febelhout promotieorganisaties op, specifiek voor meubelen en bedartikelen. Een overzicht.
Meubelen in de kijker Meubelen maken niet alleen uw levensruimte aangenamer, maar ook uw manier van leven. Met dit idee in het achterhoofd werd de vzw Meubelpunt opgericht op initiatief van Febelhout en Navem, de vereniging van de meubelhandelaars. Meubelpunt heeft één concreet doel voor ogen: het grote publiek meer aandacht laten besteden aan het interieur en vooral aan de meubelen die erin thuishoren. In 2005 werd hoofdzakelijk geopteerd voor promotie via de regionale televisie. Eind 2004 - begin 2005 werden meubelspecials uitgezonden in het weekendprogramma “Tendens”. Deze tv-specials namen de vorm aan van een lifestyleen trendverhaal rond een bepaald segment van het meubelaanbod. Concreet ging het om vier meubelspecials van telkens vier minuten die tijdens een aantal weekends op alle Vlaamse regionale zenders werden uitgezonden. De uitzendingen liepen in lusvorm van zaterdagmiddag tot zondagmiddag. In het tweede semester werd een aantal thema’s vastgelegd op basis van de lijst van geïnteresseerde deelnemers: Klassiek Wonen (uitzending op 8-9 oktober 2005 met de medewerking van Arista, Meubelfabriek Theuns en Verfaillie), Slapen (26-27 november 2005 met Boone, Studio RL en Van Houdt), Design (17-18 december 2005 met Indera, Juventa en Unic Design) en Jong Wonen (21-22 januari 2006 met Belform, Neo-Style en Recor). In iedere aflevering werden opnieuw producten van fabrikanten die lid zijn van Meubelpunt gebruikt om deze trends en leefstijlen te illustreren. Dankzij deze meubelspecials bereikten de deelnemende fabrikanten maar liefst 1 miljoen kijkers per weekend! Voor meer informatie: www.meubelpunt.be.
Slaapcomfort met een boodschap Sinds 1996 voert De Slaapraad promotie voor slaapcomfort. De vzw De Slaapraad groepeert producenten en importeurs van slaapcomfort actief op de Belgische markt en meubelhandelaars. Via informatiecampagnes wil De Slaapraad de consument bewust maken van de gunstige invloed van goede slaapsystemen op de algemene gezondheidstoestand van de mens. De Slaapraad lanceerde in 2005 een gloednieuwe communicatiecampagne die meer dan ooit gericht was op kwaliteitsbewustzijn. De nieuwe campagne was uitgewerkt door Ebia, de Europese vereniging van slaapcomfortfabrikanten, en werd aangepast aan de “Belgische” communicatiestrategie. Er werden twee golven televisiespots uitgezonden, in het voorjaar en in het najaar.
Dummy & airbag De consument is doorgaans weinig vertrouwd met slaapcomfort. De modale burger ligt immers niet wakker van matras en bedbodem. Daarom ging Ebia bewust op zoek naar een beeld dat de aandacht trekt én vasthoudt. De campagne van De Slaapraad begint bijgevolg met een “crash test dummy”, zo’n pop waar ongevaltests mee worden uitgevoerd. Beide seksen worden bij de boodschap betrokken: een crashtest is iets dat mannen interesseert, omdat het een typisch technische aangelegenheid is, en vrouwen hebben er ook aandacht voor omwille van het veiligheidsaspect. Een airbag draagt bovendien bepaalde waarden in zich: het is iets waarin je bewust investeert, het biedt bescherming, elke dag, en dit voor jezelf en voor al wie je dierbaar is. De Slaapraad heeft gekozen voor een boodschap die de consument ietwat destabiliseert, omdat men wilde afstappen van het al te vaak gebruikte knuffelbeeld. De airbag en de dummy verwijzen naar de dagelijkse bescherming van een matras. Tegelijkertijd kan de
dummy een soort ambassadeur worden van de Slaapraad-boodschap. Op termijn kan het beeld dan een herkenningsteken worden, zodat de consument automatisch wordt herinnerd aan het belang van kwalitatief slaapcomfort zodra hij de dummy te zien krijgt. Bij de campagne hoorde ook nieuw promotiemateriaal voor de leden-handelaars.
Nieuw logo Sinds 2005 heeft De Slaapraad ook een nieuw logo met de baseline “waakt over uw slaap”, dat perfect aangeeft waar het de organisatie om te doen is.
Website volledig operationeel Dit jaar werd de website van De Slaapraad volledig operationeel. Er wordt algemene informatie gegeven over slaapcomfort, een ledenlijst van alle deelnemende handelaars met doorklikmogelijkheid en een aantal artikels en studies over slapen.
Een stand als primeur In 2005 had De Slaapraad voor het eerst een stand op de Internationale Meubelbeurs Brussel in hal 4. De televisiespot werd er in loop-versie getoond op een groot plasmascherm. Daarnaast waren snapshots van de website zichtbaar. Om de bezoekers naar de stand te lokken, werd een crash test dummy ingehuurd, zoals die ook te zien was in de tv-spot. Voor meer informatie: www.deslaapraad.be.
Foto: Visual Communication.
25
Export als troef BelgoFurn (Belgian Furniture Export Association) is de exportpromotiecel in de schoot van Febelhout. Via promotie, prospectie en publicaties steunt BelgoFurn zowel de algemene exportstrategie van de sector als de exportinspanningen van ieder bedrijf afzonderlijk. BelgoFurn stelt jaarlijks een actieprogramma op om de exportpositie in onze buurlanden te bestendigen en een sectorale exportstrategie voor verre en nieuwe afzetmarkten uit te bouwen. De actiepunten zijn zo opgevat dat BelgoFurn haar programma verder kan uitbouwen afhankelijk van de wisselende economische omstandigheden.
Prospectiereizen Europa
Prospectiereis Azië
Frankrijk
China
de Belgische deelname minutieus voorbereid via
Op 8 maart 2005 organiseerde BelgoFurn in de
In maart 2005 ging voor de vijfde maal een
bedrijfsreportages en publicitaire inlassingen in de
buitenrand van Parijs een ontmoetingsdag met de
oriëntatiereis naar China door. Een delegatie van 30
Franse vakpers. Bovendien ontvingen alle belangrijke
verantwoordelijken van Ucem. Dit initiatief kaderde in
personen bezocht er het zuiden met op het
Franse handelaars en aankoopcentrales een
de reeks jaarlijkse bezoeken bij een of meerdere
programma de meubelbeurzen van Houjie, Shenzhen
persoonlijke uitnodiging om de groepsstand te
Franse aankoopcentrales. Het programma van de
en Guangzhou. Daarnaast werden in de regio ook
bezoeken. Dit initiatief kaderde in een strategisch
contactdag omvatte enerzijds de voorstelling van de
“furniture malls” en talrijke fabrieken bezocht. Met
marketingplan om met het hedendaags aanbod een
groepering door de directie en anderzijds een
deze missie beoogt BelgoFurn de deelnemers een zo
sterkere positie te verwerven op de Franse markt. Het
individueel gesprek tussen de deelnemers en de
volledig en actueel mogelijk beeld te bieden van zowel
is immers zo dat de totale omzetten in het moderne
betrokken inkopers.
de kansen als de gevaren die de bijzonder snelle
marktsegment in Frankrijk de laatste jaren enorm zijn
evoluties in China voor onze industrie met zich
gestegen. Voor de meeste Belgen was de Meubelbeurs
meebrengt.
van Parijs gunstiger dan wat de sombere
van 2.000 m2 op de Meubelbeurs van Parijs (13-17 januari 2005). Op commercieel vlak werd
Roemenië
26
BelgoFurn trok in juni 2005 met een groot aantal leden een week lang doorheen Roemenië. Het programma bestond uit talrijke bezoeken aan meubelwinkels, grote productie-eenheden, geïntegreerde bedrijven (van houtwinning tot meubel), kleine opstartende bedrijven en industrieterreinen. Op die manier konden de deelnemers zich een duidelijk beeld vormen van de meubeldistributie en van de sterktes en de zwaktes van de Roemeense meubelindustrie. Bovendien konden ze aldus nagaan of er al dan niet mogelijkheden tot samenwerking bestaan.
vooruitzichten lieten vermoeden en voor enkelen zelfs
De vaste waarde op buitenlandse beurzen
aanzienlijk beter. Dit heeft deels te maken met de volgehouden inspanningen van een aantal fabrikanten om een meer “actueel” aanbod te brengen, zowel in
De internationale meubelbeurzen zijn traditioneel van groot belang voor de sector. Een chronologisch overzicht.
Parijs Om de sterke exportpositie in Frankrijk te ondersteunen, verzamelde BelgoFurn een aantal Belgische fabrikanten op een opvallende groepsstand
het zitmeubel als in het meubel, dan wat het gros van de Franse industrie aanbiedt.
Singapore Om de export naar niet-Europese landen te ondersteunen, organiseerden Flanders’ Investment and Trade en BelgoFurn in maart 2005 een groepsdeelname aan de “International Furniture Fair Singapore”. Deze beurs is vooral interessant om klanten te ontmoeten uit Azië, Australië, Amerika en uit het Midden-Oosten.
Reims Van 11 tot 13 september 2005 was BelgoFurn met een groepsstand van zo’n 1.000 m2 aanwezig op de Meubelbeurs van Reims. Sinds haar ontstaan wordt die beurs gedomineerd door een aanbod van rustieke en stijlmeubelen. Door een groepsdeelname beoogde BelgoFurn de lacune aan hedendaagse meubelen in te vullen om aldus het enorme potentieel dat ons land BelgoFurndelegatie voor het Ucem-gebouw.
biedt in het moderne marktsegment een grotere
Duitsland, Zwitserland, Ierland,
Furniture 2006, waarin meer dan dertig bedrijven hun
Noorwegen en Spanje en voor
nieuwste collecties aan de buitenlandse afnemers
verdere markten waarheen in het
presenteren. Naar analogie van de vorige editie is er,
verleden prospectiereizen werden
naast de nieuwe Nederlandse publicatie voor de
georganiseerd. Zowel het
Nederlandse vakhandel, een Engelstalige versie
vernieuwend karakter van ons
verschenen, bestemd voor internationale promotie.
exportaanbod als de frisse en
Aldus kreeg de brochure opnieuw een meerwaarde via
feestelijke look van de beurs zelf
een uitgebreide verspreiding bij de meubelhandel in
werden door de buitenlandse gasten
Engeland, Ierland, Duitsland, Oostenrijk, Zwitserland,
zeer gewaardeerd. De
de Scandinavische landen, de Baltische Staten, de
Op de BelgoFurnavond in Reims verwelkomden de exposanten ongeveer een veertigtal verantwoordelijken van de Franse centrales.
BelgoFurnonthaalstand bevond zich
landen van Midden- en Oost-Europa, Spanje, Portugal
bij de ingang van hal 5, zodat de
en op de verre exportmarkten. De verschijningsdatum
ingang te doen vinden bij de Franse meubeldistributie.
meeste bezoekers door BelgoFurn
van de brochure werd gekozen in samenhang met de
Het overgrote deel van de Franse
persoonlijk konden worden verwelkomd.
Internationale Meubelbeurs van Brussel in november.
aankoopgroeperingen actief in de traditionele
Op die manier fungeert de publicatie
distributie bracht een bezoek aan de groepsstand. De
én als naslagwerk voor het jaar 2006
relatief beperkte beursoppervlakte en het vrijwel
én als uitnodiging om de stands van de
ontbreken van het Franse hedendaagse aanbod, liet de
deelnemers in Brussel te bezoeken.
aankoopgroeperingen toe veel aandacht te besteden
…via de BelgoFurnwebsite
aan de collecties van de deelnemende Belgen. Dit
Sinds eind 1999 is BelgoFurn “online”.
maakt dat de BelgoFurngroepsstand zeker als
In 2005 werd de website
commercieel geslaagd kan worden bestempeld,
geactualiseerd. Criteria zoals
ondanks de eerdere moeilijke stemming op de Franse
gebruiksvriendelijkheid, een vlotte
markt. De deelname in Reims is bovendien een
navigatiestructuur en directe contacten
aanloop tot de uitnodigingsactie naar de Meubelbeurs van Brussel in november, waar het volledige Belgische
Foto: Visual Communication.
met de handel staan voorop. Elk BelgoFurnlid beschikt over een individuele pagina
exportaanbod wordt gepresenteerd.
waar hij, met behulp van beeldmateriaal, zijn
Brussel De gemeenschappelijke uitnodigingsactie van BelgoFurn en van de Internationale Meubelbeurs van Brussel is en blijft het zwaartepunt van de exportstrategie van de sector. In deze optiek werden er door BelgoFurn en door de Meubelbeurs van 6 tot 9 november 2005 opnieuw 600 koopkrachtige handelaars naar de Internationale Meubelbeurs van Brussel gebracht. Het accent hierbij lag op de drie
Belgische meubelen in de kijker… …via exportbrochures In januari 2005 werd een nieuwe exportbrochure gepubliceerd voor de meubeldistributie in Duitsland, Zwitserland en Oostenrijk. De periode werd zo gekozen dat de brochure vóór de Meubelbeurs van Keulen 2005 verscheen.
hoofdmarkten, Nederland, Frankrijk en Engeland.
In oktober 2005 verscheen de nieuwe uitgave van het
Ook werden aanzienlijke inspanningen geleverd voor
BelgoFurnexportrepertorium, genaamd Flanders’
producten kan voorstellen in vier taalversies (Nederlands, Frans, Engels en Duits). Aan de hand van selectiecriteria op basis van productfamilies en leefsferen kan de buitenlandse handelaar op de BelgoFurnwebsite de fabrikant vinden die het door hem gezochte aanbod in zijn collecties heeft. Er is een directe link naar de eigen website van de leden waardoor de geïnteresseerde rechtstreeks informatie kan opvragen en rechtstreeks mails kan sturen. Voor meer informatie over BelgoFurn: www.belgofurn.com.
27
Innovatie als motivatie Optimo staat voor “Overlegplatform tussen industriële meubelfabrikanten en -ontwerpers” en werd in 1996 opgericht op initiatief van Febelhout. De voornaamste doelstellingen van Optimo bestaan erin om de bedrijven te informeren en te sensibiliseren over het belang van productontwikkeling en de integrale aanpak ervan, aan te zetten tot een wetenschappelijk-technologische onderbouwing van het productontwikkelingsproces, te stimuleren tot professionalisering van dit proces door samenwerking met externe productontwikkelaars en aan te sporen tot een multimaterialenaanpak. Om deze doelstellingen te bereiken heeft Optimo een brede waaier van activiteiten en diensten ontwikkeld: een onlineontwerpers- en onlinetoeleveringsdatabank, pro-actieve bedrijfsbezoeken, een trimestriële nieuwsbrief, colloquia over productinnovatie, trendseminaries, praktijkgerichte workshops, samenwerking met het hoger onderwijs, tentoonstellingen, groepsstands op beurzen...
Onlineontwerpersdatabank Eén van de instrumenten die Optimo gebruikt, is een databank van productontwikkelaars en (meubel)ontwerpers. Productontwikkelaars en ontwerpers met interesse voor de meubelsector kunnen zich online registreren in de ontwerpersdatabank via de website www.optimo.be. Aan de hand van een paswoord kan iedere ontwerper zelf de inhoud van zijn inlichtingenfiche beheren. Illustraties van recente werken kunnen worden
De toeleveringsdatabank biedt verschillende mogelijkheden inzake gebruik (registratie, zoeken, beheer). Ze is specifiek gericht op toeleveranciers van de meubel- of interieursector, nl. bedrijven die grondstoffen, hulpstoffen, halffabrikaten, onderdelen, eindproducten of verpakkingsmateriaal kunnen toeleveren of bewerkingen kunnen uitvoeren. Ook meubelfabrikanten die (een deel van) hun productiecapaciteit ter beschikking willen stellen, kunnen zich als toeleverancier inschrijven. De registratie gebeurt online en neemt zo’n 20 minuten in beslag.
ingevoegd en permanent up-to-date gehouden. Dit systeem van zelfregistratie in de databank is geheel gratis voor de ontwerpers.
28
Belangrijk is dat de fabrikant op deze manier gemakkelijk ontwerpers kan terugvinden en hun inlichtingenfiches raadplegen. Eenmaal in de databank krijgt hij de volledige, alfabetische lijst van ontwerpers of kan hij via een zoekmachine selecteren op de familienaam van de ontwerper of op de bedrijfsnaam.
Elke toeleverancier kan zijn eigen bedrijfsfiche zelf online beheren. Hierdoor kan men er op toezien dat de weergegeven informatie up-to-date blijft. Nieuwe producten kunnen eenvoudig worden toegevoegd.
Een vaste waarde: de Optimo nieuwsbrief Optimo News telt 8 à 16 pagina’s en behandelt een aantal vaste rubrieken: het thema productontwikkeling, een interview waarin een fabrikant of ontwerper zijn visie op design geeft, productnieuws, informatie over nieuwe materialen… Deze nieuwsbrief koestert een aantal ambities: de lezers op de hoogte houden van de activiteiten van Optimo, innovatieve inspanningen in de schijnwerper plaatsen, reacties van de lezers uitlokken en het debat tussen fabrikanten en ontwerpers levendig houden.
Door de werking uit te breiden naar de toeleveranciers wil Optimo haar platform- en netwerkfunctie een extra stimulans geven. De onlinetoeleveringsdatabank is te bereiken via www.optimo.be/toelevering.
De onlineontwerpersdatabank is te bereiken via www.optimo.be/ontw.cfm.
Onlinetoeleveringsdatabank Aangezien Optimo steeds vaker wordt geconfronteerd met vragen van producenten en ontwerpers die op zoek zijn naar materialen en productiefaciliteiten, werd ook een onlinetoeleveringsdatabank in het leven geroepen, die specifiek is afgestemd op de noden van de meubel- en interieurbranche. Hiermee is het mogelijk om snel en efficiënt te antwoorden op vragen en het innovatiepotentieel van de sector te verhogen. De toeleveringsdatabank staat open voor zowel gespecialiseerde toelevering als onderlinge toelevering, bv. tussen (meubel)producenten die hun productiemogelijkheden willen delen met andere bedrijven.
Individuele dienstverlening aan bedrijven Optimo adviseert en begeleidt ook individuele bedrijven bij hun productontwikkeling. Dit kan diverse vormen aannemen: selectie van ontwerpers, productportfolio management, zoeken naar nieuwe of alternatieve materialen, inleiden in de productontwikkelingsmethodologie, brainstormsessies... Bovendien kunnen bedrijven onder bepaalde voorwaarden subsidies voor productinnovatie verkrijgen bij het Iwt (Instituut voor de aanmoediging van innovatie door wetenschap en technologie in Vlaanderen). Als officieel erkende kennisinstelling, waarvan de werking trouwens in belangrijke mate financieel wordt ondersteund door het Iwt, kan Optimo het dossier van uw kmoinnovatiestudie of kmo-innovatieproject begeleiden.
Colloquium productontwikkeling Op 7 april 2005 vond het jaarlijkse Optimo colloquium over productinnovatie en creativiteit plaats, ditmaal in het Febelhoutgebouw te Brussel. Deze editie werd – naar analogie van de editie 2004 – georganiseerd in samenwerking met de Stichting Interieur, bekend van de gelijknamige biënnale voor wooncultuur in Kortrijk. De drijfveer voor dit gezamenlijk initiatief blijft de overtuiging dat productinnovatie en creativiteit van vitaal belang zijn voor de ondernemingen.
Voor Optimo paste dit colloquium in een jarenlange traditie, voor de Stichting Interieur in de ambitie om naast de biënnale voor wooncultuur ook andere evenementen aan te bieden. Met meer dan 150 inschrijvingen mocht het colloquium op een ruime belangstelling rekenen, in toenemende mate ook van buiten de meubelsector. De succesformule van de vorige edities werd behouden: in één dag werd een brede waaier van thema’s op een bondige manier toegelicht door gastsprekers die binnen hun vakgebied als een autoriteit gelden. Voor het tweede jaar op rij werd een internationale eregast verwelkomd. Ditmaal ging het om het opkomend Scandinavisch ontwerptalent Eero Koivisto. Tijdens het colloquium werd het thema productinnovatie vanuit diverse invalshoeken benaderd: economisch, strategisch, marketinggericht, wetenschappelijk, creatief, technologisch, en zelfs juridisch. Tezelfdertijd vormde dit colloquium ook een ontmoetingsgelegenheid voor bedrijven, ontwerpers, toeleveranciers en andere geïnteresseerden. Om de platformfunctie van Optimo extra in de verf te zetten, was aan het colloquium ook een materialententoonstelling gekoppeld, een initiatief van Materia, een onafhankelijk Nederlands bureau gespecialiseerd in de selectie van materialen voor architectuur en productdesign.
Trendseminarie 2005
Op 2 juni 2005 vond het jaarlijkse trendseminarie van Optimo plaats. Met zo’n 160 deelnemers kon dit evenement opnieuw op een gezonde belangstelling rekenen. Het deelnemersveld bestond uit een bonte mengeling van fabrikanten, ontwerpers en distributeurs van meubelen en aanverwante interieurproducten. Voor het eerst mocht het trendseminarie ook een Nederlandse delegatie verwelkomen, bestaande uit leden van de Centrale Bond van Meubelfabrikanten (Cbm). Dit initiatief kon rekenen op de medewerking van de Internationale Meubelbeurs van Brussel en Navem, de Nationale vereniging van meubelhandelaars. De deelnemers aan dit trendseminarie kregen twee complementaire voordrachten voorgeschoteld die de heersende interieurtrends benaderden vanuit respectievelijk de aanbod- en de
Optimo Colloquium – Materialententoonstelling.
Milaan. Dit verslag vormt ieder jaar opnieuw een belangrijke bron van trendinformatie voor wie niet zelf de gelegenheid heeft om al deze beurzen in detail te bezoeken. Om een coherent trendverhaal te kunnen brengen, is een duidelijke en logische structuur onmisbaar. Optimo ontwikkelde daartoe met de jaren een eigen methode. In 2005 was de presentatie opgebouwd rond vier thema’s: Ruimtelijke Openheid, Exploratie van de Natuur, Rationele Structuren en Emotionele Eigenheid. Binnen elk thema werden de trends benaderd vanuit een ander uitgangspunt en gestuurd door een andere drijfveer. Deze drijfveren waren respectievelijk: de ruimte, de natuur, de logica en de mens.
De sprekers van het Optimo Trendseminarie: Chris De Roock, Herman Konings en Karen Sprengers.
vraagzijde: “Beursgenoteerd 05” door Optimo en “Het Microtel: Rooms with a View” door Herman Konings.
In het tweede deel bracht psycholoog en trendwatcher Herman Konings het verhaal “Het Microtel: Rooms with a View” of kamers met een visie. De nieuwe huiselijkheid is onvermijdelijk: de volgende jaren hebben de sterk groeiende beschikbaarheid van tijd,
In het eerste deel “Beursgenoteerd 05” bracht Optimo gedetailleerd verslag uit over de belangrijkste meubelbeurzen van het voorjaar: Parijs, Keulen, Stockholm en
een toenemend spendeervermogen en een “kamerbrede” belangstelling voor wat aantrekkelijk, inspirerend en statusbevestigend is, een sterke impact op hoe we onze persoonlijke leefruimten gaan
29
herdefiniëren. Het huis wordt steeds minder een plek om te verlaten en steeds vaker een plaats om te ontvangen (of om bedrijvigheid te ontplooien). Het huis wordt een “microtel”, een hotel op huiskamerformaat, waarin gastvrijheid niet alleen voor vrienden en kennissen geldt, maar in eerste aanleg voor de bewoners zelf. Herman Konings voerde op vraag van Optimo een consumentenonderzoek uit bij 499 representatieve volwassen Vlamingen. De resultaten werden tijdens het seminarie in avantpremière voorgesteld aan de sector. Daarnaast wist hij bepaalde trends uit de presentatie van Optimo te duiden op basis van psychologische en sociologische motieven.
30
Met de combinatie van deze complementaire voordrachten brengt het Optimo trendseminarie een unieke synthese van de actuele en toekomstige meubel- en interieurtrends, benaderd vanuit zowel de
systematische innovatie, specifiek afgestemd op de sector. Creax ontwikkelt ondersteunende tools voor innovatie en het oplossen van ontwerpproblemen en begeleidt zowel kmo’s als grote bedrijven in binnenen buitenland. Tijdens de workshop werden de deelnemers ingeleid in de methodologie van Directed Variation (Diva). Creax paste deze methodologie voor systematisch innoveren al succesvol toe in bedrijven uit verschillende sectoren. Via Diva kan men bijvoorbeeld de productportfolio systematisch screenen op tientallen algemene trends die voorkomen in alle sectoren over de hele wereld. Tijdens de pauze konden de deelnemers het door Creax gebouwde innovatiemuseum bezoeken, waar tal van productvoorbeelden per trend werden gevisualiseerd. Daarna werden de trends geïllustreerd met concrete voorbeelden uit de hout- en meubelindustrie, die aantoonden dat de innovatiemethodologie van Creax ook van toepassing was op de sector.
Brussel Tijdens de Internationale Meubelbeurs van Brussel, die plaatsvond van 6 tot 9 november 2005, pakte Optimo uit met de tiende editie van zijn jaarlijkse groepsstand in de designhal Square (hal 2). De standconstructie liep ditmaal over de hele breedte van de hal, ter hoogte van de doorgang naar hal 4. De stand was verdeeld in twee helften langs weerszijden van de doorgang, waardoor deze perfect de platformfunctie van Optimo belichaamde. Aan de ene zijde werden producten van fabrikanten getoond, aan de andere zijde kwam het ontwerptalent aan bod. Aldus illustreerde de stand de doelstellingen van Optimo en toonde een selectie van jong designtalent, innovatieve producten die het resultaat zijn van samenwerking tussen fabrikanten en ontwerpers en voorbeelden van vernieuwend en verrassend materiaalgebruik.
Portfolio 05
vraag- als de aanbodzijde. De bedoeling is om de sector inspiratie, creatieve input en bruikbare
Beursdeelnames
trendinformatie te verschaffen die door ieder bedrijf voor interpretatie vatbaar is afhankelijk van de eigen
Keulen
bedrijfscultuur.
Van 17 tot 23 januari 2005 organiseerde Optimo in het centrum van Keulen een presentatie van Belgisch
Workshops
meubel- en interieurdesign. Deze presentatie kaderde
Op woensdag 9 maart 2005 organiseerde Comfort Bultex met de medewerking van Optimo een ontmoetingsdag in het doecentrum voor wetenschap en
Internationale Meubelbeurs van Keulen. Dit project,
in het stadscircuit Passagen, dat samenviel met de
Op dinsdag 29 november werd Portfolio 05, de tentoonstelling van eindwerken van de Vlaamse ontwerphogescholen, officieel geopend. Tijdens deze opening, die plaatsvond in het gebouw van Febelhout in Brussel, werd ook een aantal pas afgestudeerde ontwerpers beloond met een award. Portfolio is een initiatief van Optimo in samenwerking met de Vlaamse ontwerphogescholen.
dat de naam “With love from Belgium” meekreeg, kon
Portfolio 05 stond open voor alle Vlaamse
rekenen op de medewerking van Flanders’ Investment
ontwerpopleidingen, inclusief de Nederlandstalige
technologie Technopolis in Mechelen. Hiertoe werden door Recticel zowel fabrikanten, ontwerpers als handelaars uitgenodigd. Tijdens deze “infotainment”dag werd vooral het potentieel van tactiele productervaringen verkend. Verschillende schuimproducten werden vervat in proefondervindelijke opstellingen.
and Trade, Awex (Agence wallonne à l’exportation) en
opleidingen in Brussel: productontwikkeling,
Brussels Export. Zestien Belgische bedrijven en
productdesign, industrieel ingenieur industrieel
ontwerpers namen aan dit initiatief deel. De
ontwerp, interieurarchitectuur, interieurvormgeving en
presentatie werd gehouden in een ruimte van
meubelontwerp. De ingezonden werken mochten
ongeveer 300 m in kunstgalerij Lempertz, naast het
zowel betrekking hebben op meubelen en
Belgisch huis in Keulen. Er werd geopteerd voor een
interieurproducten als op industriële vormgeving en
gezamenlijke inrichting en presentatie. Hiervoor werd
productinnovatie in het algemeen. Alleen de
Op 12 oktober 2005 organiseerde Optimo in samenwerking met Creax een workshop over
de talentrijke Belgische architect Bart Lens
afgestudeerden van het academiejaar 2004-2005
aangesproken.
konden deelnemen met een eindwerk of een ander
2
werk dat representatief was voor de ontwerper en zijn
ging naar Valerie Dhaeze (afgestudeerd aan de
laureaten en de uitreiking van de awards vonden
of haar opleiding. De deelnemende werken werden
Hogeschool Antwerpen, Departement
plaats tijdens de officiële opening. Daarna reisde
vooraf door de betrokken hogescholen geselecteerd.
Ontwerpwetenschappen, Hoger Instituut voor Integrale
Portfolio 05 door naar de Ad!dict Gallery in de
Acht verschillende hogescholen schreven zich in voor
Productontwikkeling) voor het concept “CU°BI°ST”, een
Bottelarij in Brussel en naar het Broelmuseum in
mobiele semi-permanente verblijfsunit die door
Kortrijk.
Portfolio 05. Aan Portfolio 05 was tevens een wedstrijd gekoppeld voor de deelnemende afgestudeerden. De hoofdprijs
wachtende reizigers kan worden gebruikt als tijdelijke slaap-, werk- en leefruimte. De bekendmaking van de
Zie ook www.optimo.be/portfolio.
31
De jury van Portfolio 05.
Portfolio 05 –Jurering van de werken.
Portfolio 05 – Tentoonstelling in het atrium van Febelhout.
Portfolio 05 te Kortrijk.
In Europese context Febelhout huisvest een aantal secretariaten van Europese federaties. Daardoor kaderen de eigen werkzaamheden in een Europese context en kan worden gelobbyd op Europees niveau.
Cei-Bois, Europese confederatie van de houtindustrie De Europese confederatie van de houtindustrie, opgericht in 1952, heeft zowel nationale als Europese federaties uit de houtsector als lid. Zij vertegenwoordigt meer dan 140.000 bedrijven met een tewerkstelling van ongeveer 2,7 miljoen mensen en een omzet van om en bij de 226 miljard euro per jaar in de Eu-25. Cei-Bois vertegenwoordigt de Europese hout- en meubelindustrie binnen het “Forestbased industries committee” en andere diensten van de Europese Commissie en het Europees Parlement. Technische, economische, sociale, fiscale, milieu- en handelsproblemen worden in detail bestudeerd in verschillende werkgroepen.
Roadmap 2010 Binnen het project Roadmap 2010 for the European Woodworking Industries werd een actieprogramma uitgewerkt met specifieke aandachtspunten voor de houtverwerking op het vlak van promotie, onderzoek en ontwikkeling, lobbying en deskundigheid. Aldus worden acties gerealiseerd binnen vier domeinen: “Bouwen met hout”, “Wonen met hout” en “Hout in verpakking en transport” en het meer politiek gerichte “Hout in duurzame ontwikkeling”.
Voorstelling memorandum
Forest-Based Industries Forum
op een supranationaal niveau. Eos groepeert de
Op 15 februari 2005 vond in de Bibliothèque Solvay in Brussel het FBI-Forum plaats. Dit forum, een organisatie van de Europese federaties van de boseigenaren en van de hout- en de papierindustrie, stond volledig in het teken van de concurrentiekracht van de bedrijfskolom. FBI staat namelijk voor “Forestbased Industries”, m.a.w. de houtkolom. Een 200-tal geïnteresseerden namen aan het forum deel.
nationale federaties van zagerijen van elf Europese
Algemene vergadering
Eos is lid van Cei-Bois wat een nauwe samenwerking
Van 14 tot 16 november 2005 greep de Algemene vergadering van Cei-Bois plaats in Jurmala (Letland). De heer Bo Börgstrom werd na 5 jaar voorzitter te zijn geweest, benoemd tot erevoorzitter van Cei-Bois. De heer Eliasson (Setra-groep uit Zweden) werd unaniem als nieuwe voorzitter gekozen. De heer Döry (Oostenrijker en voorzitter van Epf, de Europese federatie van de producenten van houten plaatmateriaal) werd aangesteld als ondervoorzitter. Op voorstel van de Italiaanse federatie Federlegno werd beslist een “Europese meubelfederatie” op te richten binnen Cei-Bois. Een concreet actieprogramma zou hiertoe worden vastgelegd. Daarin zal zeker een antidumpingactie tegen de import van Chinese zitmeubelen staan. In 2006 vond de Algemene vergadering van Cei-Bois plaats op 21 maart 2006 in Brussel. Om de activiteiten in de toekomst verder te kunnen uitbouwen, werd onder andere beslist het budget te verhogen.
tussen beide organisaties mogelijk maakt. Eos werkt
landen. De zagerijsector vertegenwoordigt 12% van de totale Europese houtverwerkende industrie en heeft een omzet van 27 miljard euro. De Eos-leden besteden veel aandacht aan de marktontwikkelingen voor gezaagd naald- en loofhout, zowel in Europa als op belangrijke buitenlandse afzetgebieden. Daarnaast komen ook technische en milieuthema’s aan bod.
ook samen met Epf (Europese federatie van de producenten van houten plaatmateriaal), bijvoorbeeld in het kader van het ondersteuningsprogramma “Wood in sustainable development” van het project Roadmap 2010. Eos wil vooral een ontmoetingsplaats zijn voor de Europese zagerijsector en zo de samenwerking binnen de sector bevorderen. Eos is ook medeorganisator van de Europese naaldhoutconferentie, hét jaarlijkse treffen voor de naaldhoutsector, dat in 2006 een internationaal tintje krijgt met vergaderingen in Canada. Op 3 en 4 november 2005 vond de eerste Europese loofhoutconferentie plaats in Versailles (Frankrijk). Onder de 115 deelnemers bevonden zich producenten, verbruikers, distributeurs, inkopers en promotors van loofhout. Volgende thema’s kwamen aan bod tijdens de conferentie: een overzicht van de Europese loofhoutmarkt en van de nieuwe
Op 2 februari 2005 stelde Cei-Bois aan het Europees Parlement en de Europese Commissie het
Voor meer info over Cei-Bois: www.cei-bois.org.
Memorandum van de Europese houtindustrie voor. Cei-Bois voorzitter Bo Börgstrom lichtte de voorstellen inzake het Europees beleid toe. Met dit document wil Cei-Bois de aandacht richten op het belang van de Europese houtverwerkende industrie en haar eisen bekendmaken bij de Europese politici. Een 50-tal mensen, waaronder acht Europarlementariërs, namen aan de vergadering deel.
Eos, Europese organisatie van de zagerijen
ontwikkelingen op de buitenlandse markten, de promotie van loofhout in de wereld, de belangrijke verbruikers van de sector (zijnde de parket- en meubelindustrie, de schrijnwerkerij en de houtmarkt zelf). In 2005 vond de Algemene vergadering plaats van 25 tot 28 mei in Sint-Petersburg (Rusland). In 2006 greep
De Europese organisatie van de zagerijen is ontstaan
ze plaats van 8 tot 10 juni in Praag (Tsjechische
in 1958 en verdedigt de belangen van de zagerijsector
Republiek).
33
Wei, West-Europees instituut voor houtimpregnatie
34
Het West-Europees Instituut voor houtimpregnatie, ontstaan in 1951, vertegenwoordigt de industrie van het verduurzaamd hout en verdedigt haar belangen op Europees niveau. Wei onderhoudt nauwe contacten met de instellingen van de Europese Unie, doet aan wetenschappelijk onderzoek, geeft technisch, commercieel en juridisch advies en is het contactpunt tussen de industrie en de nationale overheden. Het hoofddoel hierbij is het verhogen van de kwaliteitsstandaarden van de West-Europese houtverduurzamingsindustrie. Van 14 tot 18 september 2005 organiseerde Wei zijn jaarlijks congres in Camogli (Italië). Meer dan 100 leden uit alle hoeken van Europa (en zelfs de wereld) namen eraan deel. Tijdens deze Algemene vergadering liep de ambtstermijn van de voorzitter, de heer Tommy Karlsson uit Zweden, af. De heer Patrick Corbat uit Zwitserland werd unaniem tot nieuwe voorzitter verkozen. Deze oefende de voorbije jaren reeds de functies van penningmeester en vicevoorzitter uit. Gedurende drie dagen werd er met veel enthousiasme geluisterd naar en gediscussieerd over de recente Europese ontwikkelingen, promotie van verduurzaamd hout, de ontwikkelingen van de sector aan de andere kant van de oceaan, de toekomst van de sector na de biociderichtlijn… In 2006 vindt het congres van Wei plaats van 14 tot 16 september in Turku (Finland). Voor meer info over Wei: www.wei-ieo.org.
Ebia, Europese federatie van de bedding industrie
de effectieve gebruiksduur van een matras tot maximum 10 jaar in het belang van de consument (comfort, welbehagen, hygiëne…) als voor de daarmee verband houdende aanbeveling om de garantieperiode tot maximum 5 jaar te beperken teneinde verwarring bij de consument tegen te gaan.
De Europese federatie van de bedding industrie, opgericht in 2000, groepeert de nationale federaties
Algemene vergadering
van de industrie van het slaapcomfort, een aantal
De zesde Algemene vergadering van Ebia werd in 2005 op 15 en 16 september gehouden in Amsterdam (Nederland) en werd bijgewoond door om en bij de 160 aanwezigen. Bij de opening van de twee dagen durende vergaderingen werd een minuut stilte gehouden ter nagedachtenis van de overleden Ebiavoorzitter, de heer Teddy Ancion. De deelnemers hadden veel aandacht voor de verschillende resultaten die Ebia in een relatief korte periode kon boeken (brandbaarheid, end-of-life, Europees consumentenonderzoek, stellingen en aanbevelingen inzake recyclage, latex, garantie,…, Europese promotiecampagne en algehele communicatie, statistieken, jaarlijkse vergaderingen met geassocieerde leden, de succesvolle uitbreiding van Ebia als federatie en nog veel meer). Lopende en toekomstige projecten werden ook belicht en goedgekeurd. Tot nieuwe Ebia-voorzitter voor een periode van drie jaar werd unaniem de heer Frank Verschuere (LS Bedding) verkozen.
multinationale bedrijven en toeleveranciers uit deze sector. Ebia vertegenwoordigt de matrassenindustrie op Europees vlak en bij de Europese autoriteiten, met name in materies als milieu, gezondheid en veiligheid. Bijkomende taken omvatten zowel het promoten van wetenschappelijk en marktonderzoek met betrekking tot het slaapcomfort, alsook het ondersteunen van gemeenschappelijke acties in het belang van de matrassenindustrie en het uitbouwen van contacten en de communicatie tussen de leden. Het praktische werk gebeurt in werkgroepen en heeft onder andere betrekking op de terugnameplicht van matrassen, brandweerstand, garantievoorwaarden, gebruik van de term “latex”, Europese matrassenstatistieken, promotie op Europees vlak…
Europese promotiecampagne voor matrassen In 2005 lanceerde Ebia een nieuwe promotiecampagne. Naast een tv- en radiocommercial, bevat deze ook een persadvertentie en point-of-salesmateriaal dat in verschillende talen in de bij Ebia aangesloten landen kan worden gebruikt. De essentiële doelstelling van de campagne bestaat uit het
De Algemene vergadering vindt in 2006 op 14 en 15 september plaats in Wenen (Oostenrijk). Voor meer info over Ebia: tel. (+32) (0)2 529 06 70.
bewust maken van de consument van het onmisbaar belang van slaapkwaliteit en het directe verband tussen een goede nachtrust en persoonlijk welzijn. Hiervoor is het onontbeerlijk en lonend om meer en vaker in goed bedcomfort te investeren, en bijgevolg
Epf, Europese federatie van de producenten van houten plaatmateriaal
de matras frequenter en op regelmatige tijdstippen te vervangen. Deze boodschap hangt ook nauw samen met het ijveren van Ebia voor zowel het verlagen van
De Europese federatie van de producenten van houten plaatmateriaal vertegenwoordigt de Europese fabrikanten van spaanplaten, Mdf en Osb uit 23
Europese landen. De hoofdtaken van Epf bestaan erin een forum te vormen voor de industrie van het houten plaatmateriaal en de belangen ervan te verdedigen op technisch, economisch en ecologisch vlak bij de verschillende overheden. In dit kader doet Epf aan cosponsoring van de Cei-Bois Roadmap 2010, een project dat ernaar streeft om van hout en houten producten tegen 2010 de leidende materialen te maken. Epf zet zich ook in om de beschikbaarheid van de grondstof hout te blijven garanderen en vormt aldus een tegengewicht voor de eisen vanuit de energie-industrie. Epf ziet onder andere toe op de implementering van de Ce-markering voor houten plaatmateriaal door zijn leden. Daarnaast lanceerde Epf onderzoeksprojecten op het vlak van brandweerstand en vochtbestendigheid. Het praktische denkwerk van Epf gebeurt door de respectieve werkgroepen. Epf heeft bovendien een specifieke werkgroep voor de promotie van Osb, de jongste telg uit de familie van het houten plaatmateriaal. In 2005 had de Algemene vergadering van Epf plaats van 28 tot 30 juni in Riga (Letland), voor de tweede maal in samenwerking met Feic, de Europese federatie van de multiplexindustrie. Met meer dan 200 aanwezigen voor het volledige programma kon deze organisatie opnieuw een succes worden genoemd. In het najaar van 2005 organiseerde Epf haar herfstvergadering in Brussel. Er werd veel aandacht besteed aan de economische toestand, en dan meer bepaald aan de redelijk moeilijke marktsituatie en de stijgende kosten voor grondstoffen, lijm, energie en transport. Bij de technische en milieuvraagstukken stond men vooral stil bij de stand van zaken van de onderzoeksprojecten van Epf naar brandreactie van plaatmaterialen, het testen van de vochtbestendigheid… De volgende jaarvergadering van Epf vond plaats van 13 tot 15 juni 2006 in Helsinki (Finland). Voor meer info over Epf: www.europanels.org.
Feic, Europese federatie van de multiplexindustrie
toekomst. Voorts ontwerpt Feic een informatiebrochure
De Europese federatie van de multiplexindustrie vertegenwoordigt de fabrikanten van multiplex binnen de Europese Unie, Midden- en Oost-Europa. Feic verdedigt de gemeenschappelijke belangen van haar leden en voorziet in wetenschappelijke, economische, technische of sociale ondersteuning.
spaanplaten, Mdf en Osb. De volgende jaarvergadering van Feic vond plaats van 15 tot 17 juni 2006 in Helsinki (Finland).
Antidumpingacties Feic heeft inmiddels samen met de Europese Commissie bewezen dat China zich schuldig maakt aan dumpingpraktijken. Op vraag van Feic stelde de Europese Commissie eind 2004 definitieve antidumpingmaatregelen (66,7%) in op de invoer van multiplex van okouméhout afkomstig uit China. Feic werkt samen met DG Handel en met het fraudebestrijdingsbureau Olaf van de Europese Commissie om omzeilingen van de antidumpingmaatregelen door China tegen te gaan. In een poging om de Europese fabrikanten beter te beschermen tegen deze agressieve concurrentie, besloot de Raad van bestuur principieel, dat Feic de mogelijkheden moest onderzoeken voor een nieuwe antidumpingactie tegen alle importen van multiplex uit China.
Algemene vergadering De jaarlijkse Algemene vergadering had in 2005 plaats op 30 juni en 1 juli in Riga (Letland), voor het tweede jaar op rij in samenwerking met de Europese federatie van de producenten van houten plaatmateriaal (Epf). Er waren zo’n 200-tal aanwezigen voor het volledige programma. Tijdens de vergadering werd beslist dat Feic de situatie met betrekking tot importen uit niet-Europese landen (voornamelijk China) moet blijven opvolgen met het oog op eventuele nieuwe antidumpingacties in de
over de Europese normen en de correcte Ce-markering voor multiplex, naar analogie van de succesvolle brochure die Febelhout en Epf maakten voor
Voor meer info over Feic: www.europlywood.org.
Fep, Europese federatie van de parketindustrie De Europese federatie van de parketindustrie streeft ernaar de positie van houten vloerbekleding te verbeteren door middel van lobbywerk en promotie. Haar activiteiten liggen op het vlak van grondstoffen, productie, marktontwikkelingen, normalisatie en opvolging van de wetgeving. In 2005 waren 49 bedrijven en 6 nationale federaties aangesloten. Het jaarlijkse parketcongres en de 49e Algemene vergadering vonden in 2005 plaats van 9 tot 11 juni in Budapest (Hongarije). De talrijk opgekomen deelnemers kregen een rijk gevuld programma voorgeschoteld dat van het evenement een groot succes maakte. In de vergaderingen was veel aandacht voor het lopende Fep-project How to grow the Parquet Cake in Europe? in samenwerking met professor Gino Van Ossel (Vlerick) en de eerste aanbevelingen van de recent opgerichte marketingwerkgroep binnen de federatie. De 50ste Algemene vergadering van Fep vond in 2006 plaats van 25 tot 27 mei in Wiesbaden (Duitsland). Voor meer info over Fep: www.eurowoodfloor.org, www.parquet.net.
35
De nieuwe website als blikvanger Wie surft naar www.febelhout.be merkt onmiddellijk dat de nieuwe vormgeving van de website volledig past binnen de huisstijlkleuren van de federatie. De structuur is nu nog gebruiksvriendelijker met aandacht voor informatie over de sector in het algemeen en over hout als duurzaam en hernieuwbaar materiaal in het bijzonder. De verschillende deelsectoren worden voorgesteld met bijbehorende kerncijfers. Een overzicht van de verschillende diensten én van de voordelen voor de leden maakt al snel duidelijk dat Febelhout hét klankbord is binnen de hout- en meubelindustrie. Verder is er ook een jobzoeker (in samenwerking met de Vdab), een agenda met niet te missen data, een overzicht van de laatste persmededelingen, een lijst van publicaties én een fotogalerij. Ook wordt de nodige aandacht besteed aan promotie voor producten van de sector.
recente documenten te voorzien. Het extranet is een beveiligde internetzone voorbehouden voor de leden en toegankelijk via de website van Febelhout (www.febelhout.be), aan de hand van een persoonlijke toegangscode en paswoord. Op het extranet kunnen nog steeds de klassiekers, de Sociale gids van Febelhout, het jaarverslag en officiële cijfergegevens (Edwin) online worden geraadpleegd. Nieuw is dat vanaf 2005 ook de meest actuele bedrijfsinformatie in de vorm van dossiers op het extranet wordt geplaatst. Ook biedt het extranet de gebruikers vanaf nu steeds informatie op maat, en dit afhankelijk van hun persoonlijke interessegebieden (artikels, dossiers, persberichten, agenda, uitnodigingen voor vergaderingen…).
De website van Febelhout is er niet alleen voor professionelen, maar voor iedereen die meer informatie wil over de hout- en meubelsector. De vormelijke en inhoudelijke “restyling” van www.febelhout.be had alvast tot gevolg dat de bezoekcijfers verdrievoudigd zijn!
leesbaarheid en de layout van de gegevens krijgen ook positieve punten. De aanwezigheid van laatste nieuwtjes op de welkomstpagina werd in dit opzicht duidelijk gesmaakt. De beschrijving van de verschillende diensten en de bijbehorende foto’s van de medewerkers konden ook rekenen op een positief onthaal.
Uitgeroepen tot de beste federatiewebsite
Geïnteresseerden kunnen de volledige evaluatie raadplegen via: www.60questions.net/dossiers/federations.htm.
Een Brussels consultancybedrijf ging na in welke mate de Belgische federatiewebsites beantwoorden aan de belangrijkste criteria, zoals gebruiksvriendelijkheid, grafisch design, navigatiestructuur, gegevensverstrekking... Uit het onderzoek kwam www.febelhout.be als beste naar voor. Het grafisch design van de Febelhout-website wordt omschreven als “zeer professioneel en zeer verzorgd”. Dit heeft bovendien niet alleen betrekking op de navigatiestructuur, maar ook op de algemene vormgeving van de verschillende onderdelen. De
Exclusief voor de leden: het extranet van Febelhout! Bedrijfsleiders weten maar al te goed hoe belangrijk het is om op een snelle en efficiënte manier te kunnen beschikken over accurate en actuele gegevens. En hoe moeilijk het is om die informatie constant bij te werken. Daarom heeft Febelhout haar website uitgebreid met een extranet, teneinde haar leden steeds van de meest
Concreet betekent dit dat verschillende personen binnen eenzelfde bedrijf hun eigen profiel kunnen creëren om vervolgens die informatie te ontvangen die zij nodig hebben in het kader van hun functie (bv. sociaal-juridische info voor een personeelschef, info met betrekking tot promotie en communicatie voor een marketingmanager…). Door die aanpak kan Febelhout haar leden nog sneller en efficiënter op de hoogte houden van de meest recente ontwikkelingen binnen hun deelsector, sectie of groep.
37
Over Vak-Werk gesproken
De persaandacht
Vak-Werk, het vernieuwde ledenblad van Febelhout, verschaft uitgebreid informatie over de meest actuele onderwerpen,
In 2005 publiceerde Febelhout in totaal 41
en dit zowel op sociaal, juridisch, economisch, technisch, innovatie-, export-, energie-, milieu- als communicatievlak. De
persmededelingen (20 Nederlandse, 17 Franse, 2
voornaamste koppen prijken voortaan op de cover. Alle nuttige data (beurzen en salons, vorming…) worden per nummer verzameld op de eerste pagina’s, teneinde een beter overzicht te geven van alle evenementen die relevant zijn
Engelse en 2 Duitse).
voor de sector. Er wordt ook verwezen naar de nieuwe dossiers op het extranet. Dit alles om het de lezer nog gemakkelijker te maken de juiste informatie snel en accuraat terug te vinden. Vak-Werk verschijnt tweemaal per maand, rond de tiende en de vijfentwintigste van de maand.
De frequente publicatie van persberichten zorgt ervoor dat de hout- en meubelindustrie regelmatig in het nieuws komt. Op die manier wil Febelhout de aandacht van de publieke opinie en van de beleidsmakers vestigen op de concrete realisaties en innovatieve projecten van de sector. Bovendien wil ze actuele problemen aankaarten om de industrie op de politieke agenda te krijgen. Een hele uitdaging dus!
38
Atrium Seminars: de garantie op smaakvol vergaderen
De weg naar Febelhout
Atrium Seminars ligt vlakbij afrit 16 van de Brusselse Grote Ring. Niet alleen met de wagen,
Met de auto
maar ook met het openbaar vervoer is Atrium Seminars zeer makkelijk bereikbaar.
Ring rond Brussel, afrit 16 “Sint-Pieters-Leeuw”.
U moet namelijk geen ellenlange files trotseren. Bovendien is de rustige omgeving van Atrium Seminars ideaal voor de organisatie van uw vergaderingen en seminaries.
Neem de N6 “Steenweg op Bergen - Chaussée de Mons”, richting Sint-Pieters-Leeuw. De Hof-ter-Vleestdreef ligt vlakbij, rechts na de Opelgarage.
Met de trein en de bus Neem de trein tot het Zuidstation. Bus 170 of 171 richting Halle. Uitstappen aan de halte “Ikea”. De Hof-ter-Vleestdreef ligt iets verder rechts na de Opel-garage.
Met de metro Lijn 1B tot “Coovi/Ceria”. Steenweg op Bergen volgen richting Halle. De Hof-ter-Vleestdreef ligt iets verder rechts na de Opel-garage.
Er zijn grote (tot 300 personen) en kleinere vergaderzalen beschikbaar. De opstelling gebeurt volgens uw wensen. Verschillende audiovisuele presentaties kunnen plaatsvinden. De grootste zaal beschikt over vier tolkencabines voor simultaanvertaling.
39
Alle vergaderzalen zijn gelegen rond een sfeervol atrium waar het onthaal, de koffiepauze of een afsluitende receptie kunnen plaatsvinden. Atrium Seminars beschikt over een restaurant tot 100 couverts. Bent u geïnteresseerd? Aarzel dan niet om telefonisch contact op te nemen met Katia Thiebaut op (+32) (0)2 556 25 40 of via fax op (+32) (0)2 556 25 91 of via e-mail:
[email protected].
Brussel - Bruxelles
Samen werken Terugkomend op de studie die we maakten over de optimale toekomstkansen voor de Belgische hout- en meubelindustrie, stellen we vast dat veel van de problemen gemeenschappelijk zijn aan alle ondernemingen, zowel binnen de sector als in vergelijkbare industriesectoren en in andere landen van de Europese Unie. Intense samenwerking is dus een deel van de oplossing. Het prioriteitenprogramma 2006 van Febelhout draagt dan ook als titel “meer samenwerken”. In dit kader zullen we, in samenwerking met een aantal experts, een geactualiseerde exportstrategie uitwerken, met aandacht voor de meest beloftevolle (nieuwe) exportmarkten. Er zal ook worden nagegaan hoe bedrijven deze markten gezamenlijk verder kunnen uitbouwen, o.a. door gemeenschappelijke promotie. Ook de projectmarkt zal van nabij worden bekeken. De onderlinge toelevering en de contacten met externe toeleveranciers zullen nog meer worden aangemoedigd. De ondernemingen zullen bewust worden gemaakt van het belang van bescherming van intellectuele eigendom en van de voordelen van een sterke merkenpolitiek. Febelhout zal, samen met de handel, de nieuwe tendensen in de markt in kaart brengen. Hiertoe zal de methodologie van vroegere “enquêtes van Febelhout bij de meubelhandel” worden gehanteerd. Met de handel zal ook worden gewerkt aan gemeenschappelijke garantievoorwaarden. De handel evolueert steeds meer naar “interieurinrichting”. Op dit vlak zal worden gezocht naar synergie met andere leveranciers, bv. die uit de textielsector en van verlichting. Er zullen verdere inspanningen worden gedaan voor de professionalisering van de distributie, o.a. via geschikte opleiding. Er zal reeds worden gewerkt aan de voorbereiding van een collectieve arbeidsovereenkomst voor 2007-2008. In dat licht zal er een voorstel worden uitgewerkt voor de invoering van een tweede pensioenpijler voor de arbeiders uit de sector. Ook zal een systeem worden gezocht om de huidige hospitalisatieverzekering voor de werknemers te stabiliseren voor de toekomst. Samen met de vakbonden zal worden gewerkt aan een gemeenschappelijke visie over de toekomst van de sector, gebaseerd op de resultaten van de studie over optimale “scenario’s”. Febelhout werkte in 2005 een concept uit voor een jongerenproject dat 11-12-jarigen wil informeren over de hout- en meubelindustrie en over de toekomstkansen voor een technisch beroep in onze sector. Dit jongerenproject zal in 2006 worden uitgevoerd in samenwerking met een zo groot mogelijk aantal partners uit de bedrijfskolom hout. Samen met het opleidingscentrum Cevora zullen cursussen worden gegeven voor bedienden binnen onze sector over productontwikkeling, product- en materiaalkennis, milieu, lean manufacturing… De contacten met designers, productontwikkelaars en hun hogescholen zullen worden versterkt o.a. via de actie “Optimo” en de nog op te richten competentiepool “productontwikkeling en industrieel design” van de Vlaamse Overheid en de “Centre de Compétence design” in Wallonië, waarbij Febelhout een actieve rol zal spelen. Er zal een nieuwe opleiding worden uitgewerkt voor “productieoperatoren” voor de houtsector, in samenwerking met de onderwijswereld. Febelhout zal tevens een meetinstrument uitwerken, om te kunnen vaststellen hoeveel inspanningen er door de ondernemingen worden gedaan voor de opleiding en vorming van hun werknemers. Febelhout sloot in 2002 een samenwerkingsakkoord met Febeltex, de federatie van de Belgische textielondernemingen. Er zullen voorstellen worden voorgelegd aan de Raad van bestuur om deze samenwerking verder uit te bouwen en te structureren. Met het akkoord van de Raad van bestuur kan dan een stappenplan worden uitgewerkt om te komen tot een optimale synergie tussen beide organisaties. Febelhout zal ten slotte een drijvende kracht blijven binnen samenwerkingsverbanden als Industrie Vlaanderen, “L’industrie wallonne” en het platform “Industrie” van het Vbo. Febelhout zal, samen met een aantal federaties uit het buitenland, onderzoeken hoe de sectorbelangen van de productiebedrijven het best kunnen worden gevrijwaard in steeds meer globaliserende marktcondities. In dit kader zullen wij de aanzet geven tot het creëren van een nieuwe Europese meubelfederatie, binnen de Europese confederatie van de houtindustrie. Verder zal worden gewerkt aan de integratie van de bestaande Europese brancheorganisaties. Er zal ten slotte worden nagegaan hoe ondernemingen die werkzaamheden in het buitenland uitvoeren concreet kunnen worden geholpen bij het oplossen van de problemen die deze tewerkstelling creëert. U merkt het: samenwerkingsmogelijkheden troef! Want samen staat men sterker dan alleen. Daarvoor rekenen wij uiteraard op de steun van al onze leden.
41
In samenwerking met
42
43
Inhoudstafel Kwaliteitsconcurrentie stimuleren De Belgische hout- en meubelindustrie in 2005
2-7
Organisatie en missie
8
De leden
9
Wat Febelhout te bieden heeft
11-13
Over netwerken en samenwerken
14-15
Competitief en kostenbewust
16-17
Hout, hét middel bij uitstek om klimaatverandering tegen te gaan!
44
1
18
Hout: milieu- én energievriendelijk
19-21
De technische regels ontcijferd
22-23
De producten anders bekeken
25
Export als troef
26-27
Innovatie als motivatie
28-31
In Europese context
33-35
De nieuwe website als blikvanger
37
Over Vak-Werk gesproken
38
De persaandacht
38
Atrium Seminars: de garantie op smaakvol vergaderen
39
De weg naar Febelhout
39
Samen werken
41
Verantwoordelijke uitgever: Guy Van Steertegem, c/o Febelhout vzw, Hof-ter-Vleestdreef 5, bus 1, 1070 Brussel.