Beleidsmaatregelen en best practices in de Noordzee regio Nicolien van der Grijp Agni Kalfagianni
Onderzoeksdoel en -aanpak Doel: Input leveren aan: 1) KRM Regionale Actie Programma’s 2) KRM Programma’s van Maatregelen 3) CleanSea Roadmap Aanpak: Sterke en zwakke punten in beleid Inventarisatie van good en best practices Analyseren van 2 - 3 best practices
Typologie van instrumenten (Taylor et al, 2012) Directe regulering Economische instrumenten Communicatie en informatie Co-regulering en zelf-regulering Onderzoek en kennisverspreiding
NOORDZEE (BE, NL, VK)
Sterke punten
Zwakke punten
Politieke bereidheid
Eerste commitment
Geen kwantitatieve doelstellingen
Institutioneel kader en capaciteit
Goed ontwikkeld
Regionale en lokale verschillen Bezuinigingen
Circulaire economie en afvalpreventie
Veelbelovende aanzetten
Nog weinig ontwikkeld Relatief hoge afvalproductie per capita
Maatschappelijk verantwoord ondernemen
Producentenverantwoordelijkheid Publiek-private arrangementen Enkele sterke pioniers
Vrijblijvendheid
Infrastructuur voor afvalverwerking
Adequate verwerkingscapaciteit
--
Afvalverwerking in de praktijk
Adequate implementatie van EU regelgeving Storten is uitzondering
Merendeel afval wordt verbrand Afval uit scheepvaart en visserij Illegale afvaltransporten
Onderbouwde consumentenkeuzes
Ecolabelling Informatieve websites en apps
Beperkt consumentenbewustzijn Niet alle noodzakelijke informatie is (makkelijk) toegankelijk
Verantwoordelijk gedrag van burgers
Diverse schoonmaakinitiatieven
Vrijetijdsbesteding is belangrijke bron van zwerfvuil
Eerste suggesties voor beleidsopties Harmoniseer de Regionale Actie Plannen voor Marien Zwerfafval Neem afvalpreventie expliciet mee in ander beleid zoals structuurfondsen en overheidsaanbestedingen Ga na in hoeverre bestaande regelgeving het gebruik van eenmalige producten stimuleert (hygiene, veiligheid, etc.) Versterk MVO en producentenverantwoordelijkheid door het due diligence principe voor milieu te erkennen Stimuleer een no-litter mentaliteit en lifestyle door een krachtig beleid op nationaal niveau
Eerste resultaten inventarisatie good practices Nederland Initiatief
Product, dienst of activiteit
Fase in levenscyclus
Belangrijkste actoren
Innovatief element
Beat-the-Microbead
Cosmetica
Preventie
Milieu-organisaties, cosmetica-industrie
Sociaal en technisch
Bescherm een Wrak
Visnetten
Opruimen en recycling
Duikers, sportvissers en NGO’s
Sociaal
Fishing-for-Litter
Zwerfafval in zee
Visserij
Institutioneel
Green Deals
Strandtentexploitatie, scheepvaart, visserij
Opruimen en verwerken Alle stadia
Overheid en diverse sectoren
Institutioneel en technisch
Kunststofketenakkoord
In principe alle kunststofproducten
Alle stadia
Overheid en diverse sectoren
Institutioneel en technisch
Perpetual Plastic Project Plastic Heroes
Plastic bekertjes
Recycling
Designers en burgers
Sociaal en technisch
Verpakkingen
Inzameling en recycling
Afvalverwerking, recyclers en burgers
Sociaal en technisch
Vnl. apparaten en kleding
Preventie
Burgers
Sociaal
Repair Café’s
Selectie van best practices • Effectiviteit • Fysieke effecten • Maatschappelijke effecten • Adoptie door doelgroep • Gedragsverandering • Cognitieve effecten • Neveneffecten • Innovatief gehalte (economisch, institutioneel, sociaal, technisch, etc) • Business case • Repliceerbaarheid
Shortlist van mogelijke best practices Land
Initiatief
Product, dienst of activiteit
Fase in levenscyclus
Belangrijkste actoren
Innovatief element
Duitsland
No-specialfee-system MecklenburgPomerania
Scheepsafval
Preventie
Scheepvaart
Financieel
Spanje
Groene Beach Bar Certificaat
Verpakkingen
Opruimen en preventie
Strandtentexploitanten
Sociaal
Verenigd Koninkrijk
Courtauld Commitments
Verpakkingen
Preventie en recycling
Supermarktketens
Institutioneel en technisch
Verenigd Koninkrijk
A Greener Festival Award
Music festivals and other major events
Preventie en recycling
Milieuorganisaties, organisatoren van festivals, publiek
Sociaal
Verenigde Staten
Verbod op microplastics in de Staat Illinois
Cosmetica
Preventie
Overheid en cosmeticaindustrie
Institutioneel
1) 2)
Hebben wij een belangrijke Nederlandse good practice gemist? Welke NL good practice is interessant als case study?