Beleggen bij de Rabobank Samen sterker. Dat is het idee van coöperatief bankieren. Voordat u bij de Rabobank gaat beleggen, vinden wij het belangrijk dat u weet hoe wij tegen beleggen aankijken, wat we verstaan onder doelrisicoprofielen en hoe wij portefeuilles samenstellen. In dit document leggen we dat voor u uit. Als u met ons in gesprek gaat inventariseren wij eerst uw financiële doelen. Blijkt beleggen voor u een goede keuze om uw financiële doelen te bereiken? Dan brengen wij in beeld op welke manier u dit het beste kunt doen. Manieren van beleggen bij de Rabobank
de risico’s, de passendheid van het bedieningsconcept en uw
Met dit document kunt u zich een beeld vormen van
beleggingen te beoordelen. De informatie in dit document is
beleggen bij de Rabobank. Bij de Rabobank kunt u op
slechts voor een deel van toepassing bij zelf beleggen.
drie verschillende manieren beleggen: laten beleggen (vermogensbeheer), beleggen met advies, en zelf beleggen
De beleggingsconcepten die we binnen de Rabobank kennen
(‘execution only’ dienstverlening). Bij deze drie manieren
zijn:
van beleggen biedt de Rabobank verschillende bedienings-
• Individueel Vermogensbeheer
concepten aan. Welk bedieningsconcept het beste bij u past,
• Rabo Beheerd Beleggen fondsen
bepaalt u samen met de Rabobank. De keuze hangt af van uw
• Rabo Rendemix
persoonlijke situatie.
• Individueel Advies Beleggen • Rabo Select Beleggen
Bij laten beleggen besteedt u het beheer van uw portefeuille
• Rabo Direct Beleggen
binnen de gemaakte afspraken uit aan ervaren vermogensbeheerders. Beleggen met advies is een serieuze optie als u zelf
Meer informatie hierover kunt u krijgen van uw adviseur van de
de beleggingsbeslissingen wilt nemen en daarbij gebruik wilt
Rabobank en kunt u vinden in een aparte brochure per beleg-
maken van persoonlijk beleggingsadvies. Indien u kiest voor
gingsconcept op www.rabobank.nl.
zelf beleggen krijgt u geen beleggingsadvies. U dient dan zelf te bepalen of uw kennis en ervaring voldoende zijn om
Beleggen bij de Rabobank
Bij alle beleggingsconcepten kunt u gebruik maken van de Rabo
1
Beleggen App. Hiermee heeft u als belegger direct en gemakke-
De doelrisicoprofielen Hoofdsomgarantie en Speculatief
lijk inzicht in uw portefeuille. De Rabo Beleggen App is door elk
worden slechts bij een beperkt aantal beleggingsconcepten
type belegger te gebruiken. Het enige dat u nodig heeft is een
aangeboden. Uw adviseur van de Rabobank kan u hier meer
smartphone of tablet (Apple of Android) met internetverbinding,
over vertellen.
een Rabo Effectenrekening en Rabo Internetbankieren. Hoe bepalen wij uw doelrisicoprofiel? De informatie in dit document geldt naast beleggen met advies
Om u goed te kunnen bedienen, vraagt de Rabobank u
en laten beleggen ook voor bankspaarproducten waarbij
onder meer naar uw financiële positie, naar het doel dat u
belegd wordt, zoals de Rabo Opbouw Hypotheek en Rabo
met beleggen nastreeft, en naar uw kennis en ervaring op
Toekomst Beleggen. Wilt u na het lezen van deze informatie
beleggingsgebied. Ook vragen we u wanneer u uw doel wilt
gaan beleggen? Dan kunnen wij in een oriënterend gesprek
bereiken, hoeveel risico u (op jaarbasis) kunt en wilt lopen, en
aangeven wat voor u en/of uw situatie van belang is, wat dat
welke bedieningswijze u wenst. Op basis van uw antwoorden
betekent als u bij de Rabobank gaat beleggen en u aanvullende
bekijken we welke manier van beleggen passend is om uw
informatie geven over het bedieningsconcept dat het beste bij
doel te bereiken.
u past. Verwacht rendement en risicogrenzen per doelrisicoprofiel Let op: Dit document geeft een algemene beschrijving van
Elk doelrisicoprofiel heeft een verwacht rendement. Dit is het
beleggen bij de Rabobank. Afhankelijk van uw doel en bedie-
gemiddelde jaarrendement dat een goed gespreide beleggings-
ningsconcept kan hiervan worden afgeweken.
portefeuille naar verwachting oplevert. Dit is gebaseerd op het doelrisicoprofiel in combinatie met uw beleggingsdoel op een
De bepaling van uw doelrisicoprofiel
termijn van 10 tot 15 jaar.
Als beleggen voor u een geschikte oplossing blijkt om uw doelen te bereiken, dan bepalen wij samen met u welk doel-
Elk doelrisicoprofiel kent naast het verwachte rendement ook
risicoprofiel bij u past. Het doelrisicoprofiel geeft de risico/
een neerwaarts risico. Het neerwaartse risico geeft het verlies
rendementsverhouding weer van een beleggingsportefeuille.
weer dat een doelrisicoprofiel in een slecht scenario kan ople-
De risico/rendementsverhouding van ieder doelrisicoprofiel is
veren op een termijn van één jaar. Het neerwaartse risico is
gebaseerd op de strategische mix van aandelen en obligaties
uitgedrukt in een percentage en heeft een betrouwbaarheid
die bij ieder doelrisicoprofiel hoort (met uitzondering van de
van 97,5%. Dit betekent dat er een statistische kans van 2,5% is
doelrisicoprofielen hoofdsomgarantie en speculatief ). Het
dat het verlies op jaarbasis meer is dan het neerwaartse risico
doelrisicoprofiel zegt niets over het risico van de specifieke
aangeeft. In zeer negatieve scenario’s kan het rendement dus
beleggingen in uw beleggingsportefeuille.
negatiever zijn dan het neerwaartse risico in het onderstaande schema.
De Rabobank onderscheidt zeven doelrisicoprofielen: • Hoofdsomgarantie
In het onderstaande schema ziet u voor ieder doelrisicoprofiel
• Zeer defensief
het verwachte rendement en het neerwaartse risico op jaarbasis.
• Defensief
Tevens is de geadviseerde minimale beleggingshorizon voor
• Neutraal
ieder doelrisicoprofiel opgenomen.
• Offensief • Zeer offensief • Speculatief
Beleggen bij de Rabobank
2
Doelrisicoprofiel
Verwacht Neerwaarts risico rendement 1 in slecht scenario
feuille hoger is dan van uw doelrisicoprofiel, krijgt u hiervan
Minimale beleggingshorizon
bericht en kunt u uw portefeuille aanpassen.
Hoofdsomgarantie
3,0%
0%
0 jaar
Zeer defensief
4,4%
-3%
0 jaar
Defensief
5,1%
-10%
2 jaar
Neutraal
5,8%
-15%
5 jaar
Offensief
6,5%
-25%
10 jaar
Zeer offensief
7,2%
-35%
15 jaar
-
-100%
-
Speculatief 2
Voor de actuele prognoserendementen per beleggingsconcept verwijzen wij u naar het document hierover op www.rabobank.nl. 1
Het doelrisicoprofiel speculatief kent geen prognoserendement en geen minimale beleggingshorizon. Dit doelrisicoprofiel is bedoeld voor actieve beleggers met een speculatieve beleggingsinstelling die bereid zijn hun hele vermogen in een jaar te verliezen. Het profiel is niet gebaseerd op een standaardmix van beleggingscategorieën. De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.
Let op: Wij waarschuwen u als het ingeschatte risico van uw
totale portefeuille te hoog wordt. Wij waarschuwen u niet als uw beleggingsportefeuille of delen daarvan in waarde dalen. Hier moet u dus zelf op letten. Vermogensbeheer Bij vermogensbeheer (laten beleggen) onderneemt de
2
beheerder actie indien nodig en wordt u niet geconfronteerd met berichten over risico-overschrijdingen. Wijzigingen in uw situatie?
Let op: Rendementen kunnen ook fors tegenvallen. In het
In de periodieke onderhoudsgesprekken die we met u voeren,
schema gaat het om prognoses, niet om garanties. Er kunnen
inventariseren wij of er wijzigingen in uw wensen, doelen en
zich onvoorziene situaties voordoen die (zelfs bij een laag risico)
persoonlijke omstandigheden zijn die uw doelrisicoprofiel beïn-
een grote invloed kunnen hebben op het risico en rendement
vloeden. Zonodig passen we uw doelrisicoprofiel en het advies
van uw beleggingen. Zo kunnen er grote negatieve uitschieters
voor uw portefeuille daaraan aan.
zijn in rendementen door bijvoorbeeld bijzondere marktomstandigheden, bepaalde wetswijzigingen of terroristische aanslagen.
Hoe wordt er belegd binnen de diverse doelrisicoprofielen?
Deze negatieve uitschieters kunnen zich meerdere jaren na
Ieder doelrisicoprofiel bevat twee beleggingscategorieën
elkaar voordoen. U dient zich er van bewust te zijn dat u in een
met elk een eigen risico-rendementsverhouding: aandelen en
extreem slecht scenario uw inleg zelfs volledig kunt verliezen.
obligaties. De verdeling over deze categorieën noemen we
Indien u bij uw beleggingen gebruik maakt van een effecten-
de beleggingsmix. Ieder doelrisicoprofiel kent een specifieke
krediet, dan wel op een andere manier met geleend geld belegt,
beleggingsmix. Zo bestaat het doelrisicoprofiel ‘zeer defen-
loopt u zelfs het risico een restschuld over te houden.
sief’ hoofdzakelijk uit obligaties en voor een beperkt deel uit aandelen, terwijl het bij het doelrisicoprofiel ‘zeer offensief’
Hoe bewaakt de Rabobank het risico binnen uw
precies andersom is.
portefeuille? Regelmatige controle van het risico van uw beleggingsporte-
Beleggingsmix
feuille.
De spreiding over de beleggingscategorieën (de beleg-
De Rabobank controleert regelmatig of het ingeschatte risico
gingsmix) is het meest bepalend voor het verwachte rende-
van uw beleggingsportefeuille nog steeds binnen het voor u
ment en risico van een beleggingsportefeuille. Daarnaast is
vastgestelde doelrisicoprofiel past. Ook bij ieder beleggings-
het ook van belang om een goede spreiding aan te brengen
advies doen we dat. We hebben alle beleggingstitels in ons
binnen deze beleggingscategorieën. Zo brengen we binnen
assortiment ondergebracht in risicocategorieën. Op basis van
de aandelencategorie een spreiding aan over regio’s en
deze risico-indeling berekenen we het mogelijke neerwaartse
sectoren. Binnen obligaties doen we dat onder meer over
risico van uw beleggingsportefeuille voor de komende twaalf
staatsobligaties, bedrijfsobligaties en obligaties van financiële
maanden. Als het ingeschatte neerwaartse risico van uw porte-
instellingen.
Beleggen bij de Rabobank
3
Pijler 2: evenwichtige portefeuilleopbouw In de tabel hieronder ziet u de door ons binnen het nieuwe
De tweede pijler is de opbouw van een verantwoorde, even-
beleggingskader gehanteerde strategische beleggingsmix per
wichtig samengestelde portefeuille. We adviseren om uw porte-
doelrisicoprofiel. De doelrisicoprofielen ‘hoofdsomgarantie’ en
feuille goed te spreiden: niet alleen over beleggingscategorieën,
‘speculatief’ staan hier niet bij, omdat deze profielen een afwij-
maar juist ook binnen de categorieën. Door een goede spreiding
kende manier van beleggen hebben. Als uw adviseur samen
van uw beleggingsportefeuille neemt het risico af, zonder dat
met u tot een van deze twee doelrisicoprofielen komt, zal deze
dit ten koste gaat van het verwachte rendement. De invloed van
dit uiteraard aan u toelichten. De door ons in de praktijk gead-
een tegenvaller is dan namelijk kleiner en kan makkelijker opge-
viseerde weging kan afwijken van de onderstaande verde-
vangen worden door de andere beleggingen in uw portefeuille.
lingen, bijvoorbeeld als we een beleggingscategorie meer of minder aantrekkelijk vinden. Dit is afhankelijk van onze actuele
Pijler 3: regelmatig herbalanceren
visie op de financiële markten.
Een derde belangrijke pijler onder onze beleggingsfilosofie is het regelmatig herbalanceren van uw portefeuille. De koersen
Doelrisicoprofiel
Zeer Zeer Defensief Neutraal Offensief defensief offensief
Gewicht aandelen
10%
30%
50%
70%
90%
Gewicht obligaties
90%
70%
50%
30%
10%
van aandelen en obligaties stijgen en dalen onder invloed van de economische ontwikkelingen. Daardoor verandert de beleggingsmix van uw portefeuille in de loop der tijd. We adviseren u daarom om uw portefeuille weer in balans te brengen met uw
De vier pijlers van beleggen bij de Rabobank
oorspronkelijke uitgangpunten als het gewicht van de verschil-
Beleggen is bij de Rabobank geen doel op zich, maar een middel
lende beleggingscategorieën aanzienlijk is veranderd. Het risico
om uw doelen te bereiken. Op lange termijn kunnen beleg-
van uw portefeuille kan door koersschommelingen namelijk te
gingen in het algemeen een hoger rendement maar ook een
hoog of juist te laag worden. Als het risico te hoog is, dan is de
hoger risico opleveren dan sparen. Hoe hoger het verwachte
verwachte kans op verlies groter dan past bij uw persoonlijke
rendement, hoe groter het risico dat zich forse afwijkingen van
doelrisicoprofiel. Als het risico te laag is, dan is de kans groter dat
dit verwachte rendement voordoen. Onze beleggingsfilosofie
u onvoldoende rendement op de lange termijn gaat realiseren
voor samen en laten beleggen, oftewel beleggingsadvies en
en komen uw doelen mogelijk in gevaar.
vermogensbeheer, is gebaseerd op vier pijlers. Pijler 4: maatschappelijk verantwoord beleggen Pijler 1: lifecycle-methodiek
De vierde pijler is maatschappelijk verantwoord beleggen. Wij
Een van de belangrijkste pijlers onder onze beleggingsfilosofie is
streven naar een goed rendement, maar niet ten koste van alles.
dat we - mede afhankelijk van uw beleggingsdoel - u adviseren
Als maatschappelijk betrokken bank willen we u zo veel mogelijk
conform de ‘lifecycle’ methodiek. Dit houdt in dat we adviseren
op een maatschappelijk verantwoorde manier laten beleggen.
om het risicoprofiel van uw portefeuille te verlagen naarmate
Bovendien geloven wij dat de risico/rendementsverhouding van
de einddatum van uw beleggingshorizon dichterbij komt. Dit
portefeuilles op deze manier kan worden verbeterd. Ons beleid
doen we om te voorkomen dat u in de laatste fase van uw bele-
ten aanzien van maatschappelijk verantwoord beleggen sluit
gingshorizon geconfronteerd wordt met een groter verlies dan
aan bij algemene en internationaal erkende standaarden op het
u goed kunt maken. Het verlagen van het risicoprofiel als gevolg
gebied van mens, milieu en goed bestuur. De uitgangspunten
van de lifecycle-methodiek komt aan de orde in de periodieke
hiervoor zijn gebaseerd op de Global Compact en Principles
onderhoudsgesprekken met u.
for Responsible Investing van de Verenigde Naties en ons eigen beleid ten aanzien van controversiële wapens. We passen deze uitgangspunten zoveel mogelijk toe in onze beleggingsdienst-
Beleggen bij de Rabobank
4
verlening. Meer informatie over maatschappelijk verantwoord
flicten (Bijlage IV AVED 2007).
beleggen vindt u op rabobank.nl (onder het kopje: verantwoord beleggen). Uw adviseur bij de Rabobank vertelt u er ook graag
Actieve beleggingsfondsen en passieve indextrackers
meer over.
Binnen uw portefeuille kunnen we passieve en actieve beleggingsfondsen opnemen. Passieve fondsen (zogenaamde
Let op: Maatschappelijk verantwoord beleggen geldt meestal
‘indextrackers’) vinden we vooral geschikt voor liquide,
niet voor indexfondsen (zogenaamde ‘indextrackers’) aangezien
transparante en concurrerende markten waar het lastig is
deze fondsen de gehele index passief volgen en doorgaans geen
voor actief beheerde fondsen om een concurrentievoordeel
rekening houden met maatschappelijk verantwoord beleggen.
te halen. Actieve beleggingsfondsen zijn in onze ogen juist geschikt in minder liquide, minder transparante en minder
Kosten
concurrerende markten, waar professionele beleggers extra
Uw beleggingskosten zijn afhankelijk van het bedieningscon-
rendement kunnen halen. Wij streven naar portefeuilles die
cept waarvoor u kiest. Ieder bedieningsconcept kent eigen
de voordelen van deze twee fondstypes combineren. Uit het
tarieven. Daarnaast zijn er algemene tarieven voor diensten als
totale aanbod van actieve fondsen en indextrackers selecteren
emissies, beheerhandelingen, het administreren en bewaren
we de fondsen die volgens ons de beste kwaliteit bieden.
van effecten (bewaarloon) en voor leveringen en ontvangsten. De specifieke kosten vindt u terug op rabobank.nl in het
Eigen beleggingen van de Rabobank
document ‘Tarieven Beleggen bij de Rabobank’.
De Rabobank biedt ook eigen financiële instrumenten aan, zoals bijvoorbeeld Rabobank Certificaten en diverse soorten
Het beleggingsaanbod van de Rabobank
obligaties . Ook deze kunnen - afhankelijk van uw bedienings-
Beleggingsassortiment
concept - worden opgenomen in uw beleggingsportefeuille.
Afhankelijk van het door u gekozen bedieningsconcept bieden we u een ruim assortiment beleggingstitels waaruit u kunt
Heeft u na het lezen van deze informatie vragen of wilt u over-
kiezen en waarover wij u kunnen adviseren. Voordat wij nieuwe leggen? Neemt u dan contact op met uw Rabobank. beleggingstitels in ons assortiment opnemen, kijken we of het product voldoet aan onze eisen ten aanzien van onder meer
Meer informatie
verhandelbaarheid, transparantie, complexiteit, kostenbelading
Iedere lokale Rabobank en de andere onderdelen van de
en toegevoegde waarde voor u.
Rabobank Groep die als beleggingsonderneming zijn aan te merken, zijn als zodanig geregistreerd bij de Autoriteit
Voor de assortimenten per bedieningsconcept verwijzen we
Financiële Markten te Amsterdam. De in deze publicatie opge-
u naar www.rabobank.nl. Een algemene beschrijving van de
nomen informatie is geen expliciete of impliciete beleggings-
aard en risico’s van de financiële instrumenten waarin u kunt
aanbeveling en kan op ieder moment zonder verdere aankon-
beleggen, vindt u in Bijlage I van de Algemene Voorwaarden
diging worden gewijzigd. De waarde van uw belegging kan
voor de Effectendienstverlening van de Rabobank 2007 (AVED
fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen
2007), eveneens te vinden op www.rabobank.nl. Hier leest u ook garantie voor de toekomst. Potentiële beleggers dienen hun meer over de bescherming van uw financiële instrumenten en
eventuele beslissing om te beleggen in beleggingsproducten
gelden bij de Rabobank (Bijlage II AVED 2007), het orderuitvoe-
uitsluitend te baseren op het prospectus en de daarvan deel
ringsbeleid van de Rabobank (Bijlage III AVED 2007) en vindt u
uitmakende beschrijving van risicofactoren, voorwaarden en
een beknopte beschrijving van het beleid inzake belangencon- kosten, alsmede – voor zover van toepassing – de Essentiële
Beleggen bij de Rabobank
5
Beleggersinformatie. Bij onderlinge verschillen tussen de hierin opgenomen informatie en het prospectus zal de inhoud van het prospectus prevaleren. Het prospectus en de Essentiële Beleggersinformatie zijn kosteloos verkrijgbaar bij uw lokale Rabobank of via www.rabobank.nl. Deze publicatie is met zorg samengesteld, maar kan niet volledig zijn. De informatie is gebaseerd op de situatie per januari 2015. Aan de inhoud van deze publicatie kunnen geen rechten worden ontleend. Als u geen informatie over onze diensten en producten wilt ontvangen, dan kunt u dat kenbaar maken bij de Rabobank. Deze informatie vormt een geheel met de informatie die betrekking heeft op de verschillende bedieningsconcepten die de Rabobank kent. Deze informatie is niet van toepassing indien u bij Schretlen & Co. N.V. een effectenrekening aanhoudt. Lees ook de informatie die betrekking heeft op het bedieningsconcept waarvoor u heeft gekozen door.
© Rabobank Nederland. Wijzigingen voorbehouden
Beleggen bij de Rabobank
6
