INFORMATIE Ambachtelijke en pruikenkapper John Gravemaker slachtoffer persoonlijke willekeur en machtsconcentratie NV Zeedijk
HOMO-DISCRIMINATIE EN MACHTSMISBRUIK OP DE ZEEDIJK AMSTERDAM, 8 augustus 2012 – “Er moeten niet te veel homoondernemers komen op de Zeedijk want die mag geen ‘Gaydijk’ worden” en “Ondernemers die mij aanspreken op het anti-homobeleid van de NV Zeedijk, daar heb ik helemaal geen zin in”. Onder meer deze uitspraken van respectievelijk medewerker Bas Regenbogen en directeur Janny Alberts van de NV Zeedijk leiden ertoe dat ambachtelijke en pruikenkapper John Gravemaker zijn droom niet kan realiseren om op de Zeedijk zijn 26-jarige onderneming uit de Bonneterie voort te zetten. Die conclusie trekt (pruiken)kapper John Gravemaker na bijna een jaar vruchteloos onderhandelen met de NV Zeedijk. “Ik word voortdurend blij gemaakt met een dooie mus. Geen keer voelde ik me serieus genomen, want iedere keer is er weer wat anders aan de hand en wordt een aanvankelijke toezegging weer als een keutel ingetrokken, om gek van te worden”, zegt Gravemaker. Aangifte en vervolging Een aanzet tot een bemiddelingspoging van Dennis Boutkan, voorzitter van COC Amsterdam is inmiddels ook op niets uitgelopen. Directeur Alberts weigerde, ook na twee weken bedenktijd, in te gaan op een verzoek van hem tot een open gesprek met alle partijen. Zonder heldere opgaaf van redenen. Directeur Alberts weigert ook toe te gegeven dat er anti-homo uitlatingen zijn gedaan. Bevestiging daarvan aan de direct betrokkenen, laat staan excuses daarvoor zijn wat haar betreft niet aan de orde. Daarop heeft Gravemaker aangifte gedaan van homodiscriminatie bij het Landelijk Meldpunt Homo-discriminatie. Zijn advocaat bekijkt op dit moment of strafrechtelijke vervolging van Regenbogen en Alberts van de NV Zeedijk mogelijk is. Politiek stelt vragen Raadslid Gerolf Bouwmeester (D66) en raadslid stadsdeel centrum Vera Bergkamp (D66) zullen over deze zaak vragen stellen aan respectievelijk het College van Burgemeester en Wethouders van de stad Amsterdam en aan Stadsdeel Centrum bestuurder Boudewijn Oranje. Ook de voorzitter van de Ondernemersvereniging van de NV Zeedijk, Diana van Laar (Café ’t Mandje/Bet van Beeren), steunt Gravemaker in zijn strijd tegen de anti-homo uitspraken van directeur Alberts van de NV Zeedijk. Persoonlijke willekeur Wat Gravemaker vooral steekt is dat de beslissing - die per e-mail van 28 juni jl. werd medegedeeld en die in een persoonlijk gesprek op 4 juli jl. werd toegelicht -
uitsluitend gebaseerd bleek op persoonlijke willekeuren, meningen en vooroordelen. “Uitgangspunt bleek voor mij heel duidelijk: zij wil gewoon geen homo-ondernemers op de Zeedijk. Over feitelijke en zakelijke argumenten heeft mevrouw Alberts met geen woord gerept. Ik heb die zelfs in een document van elf punten samengevat en op haar verzoek aan haar gestuurd”, zegt hij. Ruim 150 bestaande klanten die hij meeneemt uit de Bonneterie, een solide financieel plan (onder meer een garantstelling voor stipte huurbetaling gedurende drie jaar) en een ambacht dat slechts drie mensen in Amsterdam nog beoefenen. Het bleek allemaal niet aantrekkelijk en zakelijk genoeg voor de NV Zeedijk. “En wat ik dan vooral niet snap is dat ze me eerst drie panden aanbieden, dat dit dan vervolgens allemaal een jaar moet duren en dat ze dan uiteindelijk op grond van dit soort discriminatoire en subjectieve overwegingen glashard in mijn gezicht durven te zeggen dat ik niet welkom ben”, verduidelijkt hij, “en ook dat het nog maar de vraag is of mijn onderneming zal overleven op de Zeedijk. Gebaseerd op niets: ik ben namelijk al 26 jaar ondernemer dus ik heb me bepaald wel bewezen”. Drie petten: machtsmisbruik Inmiddels is wel duidelijk geworden dat de drie ‘petten’ die directeur Alberts van NV Zeedijk op heeft leidt tot ondoorzichtige en onduidelijke besluitvorming die de persoonlijke willekeur er alleen maar groter op maakt. Mevrouw Alberts is namelijk én huurbaas van de panden die de NV Zeedijk verhuurt aan ondernemers. Maar voor diezelfde ondernemers is zij de enige spreekbuis richting Stadsdeel Centrum (bestuurder Boudewijn Oranje) en richting de stad Amsterdam. Bovendien zit zij ook nog in de ondernemersvereniging van de Zeedijk. Voor Gravemaker is het dan ook duidelijk: een anti-homo houding, persoonlijke willekeur, machtsmisbruik, onvermogen tot behoorlijk bestuur en gebrek aan visie regeren op de Zeedijk.
Voor meer informatie: Albert Roele, 0642632898.
TOELICHTING Onderstaand volgt een samenvatting van de gesprekken met de NV Zeedijk van het afgelopen jaar. Hierin treft u ook de zakelijke argumenten aan die door Gravemaker zijn aangedragen. Positief imago Samen met zijn partner Albert Roele ontwikkelde John Gravemaker in juli 2011 het idee om op de Zeedijk de laatste 12 jaar van zijn werkzame leven door te brengen. Het concept bestaat uit een ‘normale’ kapsalon’, in combinatie met een pruikenkapsalon én een wachtruimte met daarin plek voor beginnende ontwerpers en kunstenaars om daar hun werk te laten zien. “Een bijzondere onderneming dus, omdat ik niet alleen een grote trouwe kring van dames en heren als klant heb, maar ook omdat ik nog één van de weinige pruikenkappers ben in de stad”, zegt John. “Mijn partner, in het dagelijks leven imagostrateeg en communicatie-expert (gespecialiseerd in leiderschap, visieontwikkeling en imago bouwen), heeft mijn ideeën opgeschreven en de meeste gesprekken gevoerd met de NV Zeedijk. Ik wil gewoon creatief bezig zijn met haar en pruiken. Dát is míjn passie”, zegt John. Gravemakers activiteiten in zijn zaak lenen zich in het bijzonder voor positieve berichten en publicaties in de media over de verdergaande ontwikkelingen op de Zeedijk. Dat is goed voor het imago van de straat. “Waar mogelijk en nodig willen wij hier graag gemeenschappelijk optrekken met de andere ondernemers in de straat én met de NV Zeedijk, om zo samen verder te bouwen aan een goed en positief imago van diezelfde Zeedijk”, zegt Gravemaker. Uniek ambacht De 56-jarige Gravemaker is al 42 jaar kapper en heeft dus nog het ‘ouderwetse’ ambachtelijke handwerk geleerd. “Bijna niemand beheerst dat tegenwoordig nog”, zegt hij. Dat heeft hij geperfectioneerd door jarenlang mee te doen aan Europese en mondiale kapperswedstrijden, waar hij de nodige prijzen destijds won. In de jaren ’80 was hij onder meer betrokken bij de pruiken die Jos Brink en Frank Sanders gebruikten in hun succesvolle theatershows. Sinds 1986 is John eigen ondernemer, eerst aan de Binnen Oranjestraat en Haarlemmerdijk en sinds 1991 zit hij met zijn kapsalon op de tweede verdieping van maison de Bonneterie aan het Rokin. “Maar door het hernieuwd oppakken van mijn werk met pruiken is die ruimte te klein geworden”, ligt Gravemaker toe. Daarom kwam hij samen met zijn partner op het idee om te proberen op de Zeedijk een nieuwe vestiging te vinden. Geen ‘Gaydijk’ Na aanvankelijke gesprekken in augustus en september 2011 met een enthousiaste medewerker Bas Regenbogen van de NV Zeedijk over het pand Zeedijk nr.22 kwam ineens, als donderslag bij heldere hemel, via diezelfde medewerker Regenbogen de mededeling dat directeur Alberts van de NV Zeedijk dat niet zag zitten. De argumenten: het is niet wenselijk meer homoondernemers naar de Zeedijk te halen. De Zeedijk moest vooral geen ‘Gaydijk’ worden (er zitten daar drie homo-kroegen dicht bij elkaar), dus op dat stuk van de Zeedijk moesten ‘horeca-ondersteunende activiteiten’ komen. “Ik vind en vond dit een discriminerende en grievende opmerking”, zegt
Gravemaker, “te meer omdat ik zelf weliswaar homo én ondernemer ben, maar ik heb mijn activiteiten volledig inpandig, veroorzaak dus geen overlast veroorzaak, en bovendien, mijn zaak heeft voor het leeuwendeel hetero-klanten heeft. Maar wat ik nog het ergste vind: sinds wanneer maakt het anno 2012 nog wat uit of je nou homo bent of hetero?”. Niet thuis “Met beide niet concreet gemaakt argumenten konden we eigenlijk niks”, zegt partner Albert Roele. “Ik heb meerdere malen en langs diverse kanalen geprobeerd directeur Alberts te spreken te krijgen omdat ik duidelijkheid wilde over deze uitspraak”, zegt Roele. “Maar mevrouw gaf niet thuis en verborg zich voortdurend achter medewerker Regenbogen die het vuile werk mocht opknappen. Typisch regentengedrag dat niet past anno 2012. Medewerker Regenbogen praat erg veel, maar zegt nooit iets. Al helemaal niet over wat de NV Zeedijk nou eigenlijk wil. En mevrouw Alberts zegt wel dat ze je hoort maar ze luistert geen moment naar wat je nou eigenlijk zegt”, zo vat Roele de contacten samen. Toen deze pogingen uiteindelijk niets opleverde zocht Roele contact met stadsdeelbestuurder Boudewijn Oranje (Stadsdeel Centrum) om zijn bevreemding hierover uit te spreken. Dat bezoek zou hem duur komen te staan, zo blijkt nu, want het is één van de andere redenen waarom Gravemaker zich niet op de Zeedijk mag vestigen, zo staat in de mail van Alberts van 28 juni jl. te lezen. Oud zeer In februari van dit jaar ontstonden er namelijk nieuwe gesprekken met de NV Zeedijk, ditmaal over Zeedijk nr.67 waar op dat moment nog een Latino-kapsalon was gevestigd die ermee op wilde houden. “De vraagprijs voor overname was echter dermate exorbitant, iets wat de NV Zeedijk destijds zelf ook toegaf, dat die onderhandelingen op niets uitliepen”, verduidelijkt Roele. Nadat die zaak leeg was komen te staan (begin april) vroeg Roele opnieuw een gesprek aan met directeur Alberts van de NV Zeedijk. “Nu gaf ze ineens wél thuis. Achteraf bleek dat ze een reprimande van stadsdeelbestuurder Oranje had gekregen. En dus zei ze me in de eerste minuten van dat gesprek op 6 juni jl. letterlijk dat er eerst even wat ‘oud zeer’ moest worden weg geruimd. Ze doelde op mijn bezoek aan stadsdeelbestuurder Oranje dat zij als grievend had ervaren”, legt hij uit. De e-mail waarin dat op zure en afstandelijke toon werd duidelijk gemaakt heeft Roele nog bewaard. Derde aanbod Het bewuste gesprek leidde ertoe dat directeur Alberts, in afwezigheid van medewerker Regenbogen, Roele het aanbod deed of Zeedijk nr. 75 (een pand dat al sinds januari dit jaar leeg staat, evenals vier andere panden van de NV Zeedijk op dit moment) niet wat was voor de kapsalon en pruikenkapperij van zijn partner Gravemaker. “Nadat we samen het pand hadden bezocht, hebben we die vraag positief beantwoord”, zegt Gravemaker. Hij moest zijn plannen wel wat wijzigen want de NV Zeedijk wilde er geen nagelstyliste, geen schoonheidsbehandelingen en ook geen kunst-/designruimte in, zoals in het oorspronkelijke plan van augustus 2011 stond. Hiermee geeft de NV Zeedijk impliciet aan wel degelijk zaken te kunnen weigeren en blokkeren. Iets dat wordt bevestigd door diverse ondernemers op de Zeedijk, maar wat nu
ten stelligste wordt ontkend door medewerker Regenbogen. “Voor mij gaat het erom dat ik ruimte krijg voor nieuwe klanten voor mijn kapsalon én voor mijn snel groeiende pruikenkapperij”, zegt Gravemaker. “En wij houden het concept gewoon overeind, hoor, dus mét die expositieruimte erin, want dat maakt ons concept nou juist bijzonder”, zegt hij. Saillant detail: zowel in de afwijzingsmail van 28 juni jl. als in het gesprek van 4 juli jl. komt directeur Alberts ineens weer terug op de opmerking over de kunst/designruimte door dit “nou juist een charmant onderdeel van het oorspronkelijke plan” te noemen. “Snapt u het nog?”, vraagt Roele zich hardop af. Betere detailhandel Gravemaker importeert de, volgens zijn eigen specificaties gemaakte, pruiken zélf en verkoopt ze aan mensen uit de theater- en revuewereld én aan Amsterdamse drag queens. Pruikenklanten komen zelfs voor 60% klanten van buiten de stad (Brussel, Antwerpen, Maastricht, Tilburg, Groningen, Arnhem) en maken er ‘een dagje Amsterdam’ van wanneer zij hun pruiken komen ophalen. “Het is een unieke combinatie, omdat mijn klanten voor de kapsalon Bonneterieklanten zijn. Mensen die graag shoppen in de categorie ‘betere detailhandel’. Die neem ik dus mee naar de Zeedijk, want ze komen specifiek voor mijn techniek, voor mijn ambacht en na 26 jaar ook wel een beetje voor mijzelf, dus ik dacht dat zit wel goed”, zegt Gravemaker. In de gesprekken van 6 en 18 juni jl. bevestigde directeur Alberts van de NV Zeedijk nog eens nadrukkelijk dat zij vooral de ‘betere detailhandel’ naar de Zeedijk wilde halen. “Maar mijn Bonneterie-klanten zijn niet goed genoeg voor haar”, voegt hij toe. Langer open Bovendien wil Gravemaker zijn zaak open hebben van 08:00 tot 19:00 uur, zes dagen in de week, waarvoor hij al assistentie heeft geregeld. Dat laatste was vanaf het begin voor medewerker Regenbogen van de NV Zeedijk een belangrijk argument om enthousiast te reageren op het eerste plan van augustus 2011. Financieel solide En wat in deze crisistijd ook niet onbelangrijk is, Gravemaker heeft zélf geld voor de verbouwing van het pand Zeedijk nr. 75 en kan tenminste voor de eerste drie jaar prompte maandelijkse betaling van de huur zelfs garanderen. “En zelfs dat is niet genoeg voor de NV Zeedijk. Ik begrijp er niets meer van”, zegt hij, zwaar teleurgesteld. Ingetrokken keutel Op 11 juni jl. kreeg Gravemaker een huuraanbod voor Zeedijk nr.75. Wanneer dat aanvaardbaar was, zouden partijen om de tafel gaan om de details verder door te spreken. Gravemaker reageerde positief en een gesprek werd vastgezet voor 18 juni jl. “En toen werd diezelfde keutel meteen weer ingetrokken”, reageert Gravemaker nog steeds in verwarring. “Mijn partner en ik gingen naar dat gesprek in de verwachting dat we over de details van een huurovereenkomst zouden gaan praten. Zó was die uitnodiging namelijk geformuleerd en per e-mail verstuurd. Maar dat bleek een misvatting.
Directeur Alberts van NV Zeedijk, nu wél in aanwezigheid van medewerker Regenbogen, begon het gesprek dat ze eerst nog eens wilde worden overtuigd van de argumenten waaróm Gravemaker nou zo nodig op die Zeedijk moest. “Zo formuleerde ze het letterlijk”, zegt Gravemaker. Wél of géén kapper Op de Zeedijk zitten op dit moment twee Chinese kappers. De Latino-kapper op de Zeedijk is immers weg. “Wij zijn helemaal geen concurrenten van elkaar want Chinees, Latino en Westers haar is zó verschillend dat kan ik helemaal niet kappen en dat geldt ook omgekeerd”, verduidelijkt Gravemaker. Vervolgens kwam inderdaad ineens uit de hoge hoed dat er eigenlijk helemaal geen kappers mochten komen op de Zeedijk omdat er al te veel in de omgeving zaten. “Maar kennelijk wel op Zeedijk nr.75 want dat had ze ons toch aangebogen?”, zegt Gravemaker. Maar het wordt nog mooier, want tijdens datzelfde gesprek vertelde directeur Alberts dat er onderhandelingen gaand zijn over overname van Zeedijk nr. 34 (een zaak die ook al niet goed loopt) door een andere kapper. Gravemaker onbegrijpend: “dus dát mag wel? Terwijl wij al bijna een jaar lang in gesprek zijn met de NV Zeedijk?” Geen visie en beleid Deze gang van zaken is ook moeilijk te rijmen met de visie en het beleid van de NV Zeedijk. “Ik kan daarin geen rode draad ontdekken”, zegt partner Roele. “Eerst was het namelijk ‘horeca-ondersteunende activiteiten’. Toen kwam uit diezelfde – overigens onzichtbare - hoge hoed dat ‘betere detailhandel’ en ‘verdere Chinesering’ van de Zeedijk gewenst was. En nu mogen er opeens helemaal geen kapper meer op de Zeedijk? Ik kan hier geen chocolade van maken, u wel?”, zegt hij. “En als ik dan kijk wat er de laatste twee jaren op de Zeedijk is bijgekomen aan detailhandel, die het nu door de crisis tóch al zo moeilijk heeft, dan kan ik dat niet rijmen”, zegt Roele. Hij doelt bijvoorbeeld op een zaak (nr. 54) waarin mensen met een uitkering - met subsidie van de stad Amsterdam - t-shirts maken en proberen te verkopen, om een zaak die uit Thailand geïmporteerde paillettenjurkjes verkoopt (Zeedijk nr. 34, inmiddels leeg). En sinds kort zit er een tijdelijke bamboefiestenzaak op nr.75, maar die zaak verkoopt producten allen via hun website, zodat er vrijwel nooit iemand in die zaak is (die overigens ook maar een paar uur per week open is). “Is dat ‘betere detailhandel’?”, vraagt Roele zich af. “Dat staat ook haaks op wat de NV Zeedijk ons vertelde, namelijk dat er meer mensen naar de straat moeten komen die wat hebben te verteren”, zegt hij. Machtsconcentratie en -misbruik De hele gang van zaken is voor Gravemaker en Roele geen schoolvoorbeeld van zorgvuldig, open en transparant bestuur. “Zeker ook omdat we er lopende de gesprekken achter kwamen dat directeur Alberts van de NV Zeedijk drie petten op heeft: huurbaas, spreekbuis voor huurders naar de gemeente én lid van de ondernemersvereniging, zegt Gravemaker.” “Eerder het tegendeel, ik zou liever spreken over machtsconcentratie die ruimte laat voor persoonlijke willekeur en machtsmisbruik. Het is feitelijk doodgewoon onbehoorlijk bestuur”, zegt Roele die in het dagelijks leven veel bestuurders, directeuren en leidinggevenden begeleidt.
Afwijzing Van de door Alberts en Regenbogen gedane belofte om op 27 juni jl. uitsluitsel te geven kwam ook niets terecht. Gravemaker moest er zelf om bellen en kreeg toen te horen ‘dat het nog niet was besproken’. Nog geen 12 uur later, op 28 juni jl., is een definitieve afwijzing een feit en komt er waarschijnlijk op Zeedijk nr.34 alsnog wél een kapsalon. “Voor mij volstrekt onbegrijpelijk, onverteerbaar en krankzinnig”, zegt Gravemaker. Hij vervolgt: “dat hier willekeur, wanbeleid, machtsmisbruik en gebrek aan visie regeert is mij inmiddels wel duidelijk”. Maar het meest geschokt en verbijsterd zijn Gravemaker en Roele over de openlijke anti-homo-uitlatingen van Regenbogen en Alberts van de NV Zeedijk. Laatste redmiddel De afgelopen weken heeft Dennis Boutkan, voorzitter van COC Amsterdam, nog geprobeerd te bemiddelen. Maar de als altijd slecht bereikbare directeur Alberts liet weten dat zij de eerstkomende twee weken geen tijd had om na te denken over het verzoek van hem om met alle partijen (NV Zeedijk, Gravemaker en Roele), en onder leiding van Boutkan, een open gesprek aan te gaan. Dat antwoord is er dus vandaag, 8 augustus 2012, nog steeds niet. Gravemaker en Roele vinden dat zij na ruim een jaar aan het lijntje te zijn gehouden door de NV Zeedijk aan zet zijn. Na de definitieve afwijzing van de NV Zeedijk, en met oog op de wonderlijke gedragingen en handelwijze van directeur Janny Alberts en medewerker Bas Regenbogen, hebben Gravemaker en Roele dan ook besloten dit verhaal niet alleen vandaag publiek te maken. Inmiddels heeft Gravemaker aangifte gedaan van homo-discriminatie bij het Landelijk Meldpunt Homo-discriminatie. Zijn advocaat bekijkt of strafrechtelijke vervolging van Regenbogen en Alberts van de NV Zeedijk mogelijk is. En de politiek in zowel Stadsdeel Centrum als in de centrale gemeenteraad gaat over deze zaak vragen stellen. Voorzitter Van Laar van de Ondernemersvereniging Zeedijk steunt de aanklacht over discriminatie van Gravemaker en Roele.
Voor meer informatie: Albert Roele, 0642632898.
Roele Imagobeheer® B.V. Danzigerkade 9E 1013 AP AMSTERDAM M 0642 632 898 E
[email protected] I www.imagobeheer.eu KvK 34260325 BTW NL817249898.B01 Triodos Bank NL43 TRIO 0786932813
