Afdeling Medische Psychologie & Psychiatrie • Volwassenen • Kind & Jeugd 2011-2012
Patiënteninformatie 1175685PR/1-2011/Afdeling Medische psychologie & Psychiatrie
Welkom bij de afdeling Medische Psychologie & Psychiatrie in MC Zuiderzee Afhankelijk van uw klacht(en) kan een verwijzer u doorverwijzen naar een psychiater of psycholoog. De afdeling Medische Psychologie & Psychiatrie van MC Groep biedt een groot en onderscheidend aanbod aan zorgbehandelingen en zorgt ervoor dat alle patiënten de juiste zorg op maat krijgen. Zorg op maat hoeft niet altijd een individueel traject te zijn. Het volgen van groepscursussen of groepstherapie behoort zeker tot de mogelijkheden en werkt in bepaalde gevallen juist beter. U ontmoet dan namelijk binnen de therapie lotgenoten die hetzelfde hebben meegemaakt en die elkaar kunnen steunen en stimuleren. Voor veel mensen lijken psychologen bijna hetzelfde als psychiaters, maar er zijn belangrijke verschillen. Een verschil is bijvoorbeeld dat een psycholoog een gedragsdeskundige is en dat de psychiater een arts is die opgeleid is om lichamelijke ziekteprocessen vast te stellen. Een psychiater mag dus medicijnen voorschrijven. Hoofdbehandelaar U heeft op de afdeling Medische Psychologie & Psychiatrie altijd een hoofdbehandelaar. Dit is een psycholoog of een arts/psychiater. De hoofdbehandelaar kan gebruikmaken van de kennis en kunde van een andere behandelaar op de afdeling of van buiten de afdeling. Hoofdbehandelaars op de afdeling Medische Psychologie & Psychiatrie zijn: • • • • • • •
F. Kok, arts psychiatrie/zakelijk leider R. J. Rutgers, psychiater F. Bruggeman, psychiater J. Verweij, psychiater H.Konings-Hagen, klinisch psycholoog A. Schweig, GZ psycholoog C. Wiebrands, GZ psycholoog medische psychologie
• • •
M. Ketelaar, GZ psycholoog kinder- en jeugdpsychologie M. Budding, GZ psycholoog kinder- en jeugdpsychologie A. Winters, GZ psycholoog
Hoe ziet de afdelingen Medische Psychologie en Psychiatrie er uit? De afdeling Medische Psychologie en Psychiatrie bestaat uit een polikliniek, een deeltijd en een kliniek (verpleegafdeling).
Polikliniek Na een verwijzing door uw huisarts, medisch specialist of de GGZ kunt u een een afspraak maken bij de polikliniek. U kunt hier binnen een week terecht. Op de polikliniek krijgt u eerst een intakegesprek met een sociaal psychiatrisch verpleegkundige, een verpleegkundig specialist, een psychiater, een arts psychiatrie of een psycholoog. Tijdens het intakegesprek op de poli proberen we samen een beeld te krijgen van uw klacht en de achterliggende oorzaken. Als dat duidelijk is, nemen we met u door welke behandeling mogelijk is en wat het doel van de behandeling is. De afspraken die wij met u maken staan in het behandelplan. (Psychische) aandoeningen Wij behandelen onder andere de volgende aandoeningen: • • • • • • • • •
Stemmingsstoornissen Angststoornissen ADHD Co-morbiditeit Cluster B persoonlijkheidsstoornissen Cluster C persoonlijkheidsstoornissen Zwangerschapspsychiatrie Detox Delier
Op de volgende bladzijden leest u meer over de genoemde aandoeningen.
• Stemmingsstoornissen Stoornissen waarbij de (langdurige) emotionele toestand van iemand versterkt of juist onderdrukt is. Voorbeelden hiervan zijn een depressie of een manie. • Angststoornissen Een angststoornis is een psychische aandoening die zich kenmerkt door de aanwezigheid van een pathologische angst die het dagelijks functioneren belemmert. Dit kan een (simpele) fobie zijn, bijvoorbeeld angst voor spinnen of een paniek stoornis. • ADHD ADHD betekent Attention Deficit Hyperactivity Disorder, of aandachtstekort/hyperactiviteitstoornis. Het ‘aandachtstekort’ slaat op onvoldoende aandacht als gedurende langere tijd aan een activiteit besteed moet worden. Door de korte aandachtsspanne kunnen vervolgens allerlei klachten in het functioneren ontstaan. • Co-morbiditeit Co-morbiditeit is het tegelijkertijd hebben van twee of meer stoornissen of aandoeningen bij een patiënt. Bijvoorbeeld het gelijktijdig hebben van een ontregelde diabetes en een depressie. •
Cluster B persoonlijkheidsstoornissen Cluster B wordt het dramatische, emotionele, impulsieve cluster genoemd en bestaat uit 4 persoonlijkheidsstoornissen: - Borderline persoonlijkheidsstoornis - Antisociale persoonlijkheidsstoornis - Narcistische persoonlijkheidsstoornis - Theatrale persoonlijkheidsstoornis. Mensen met een stoornis uit cluster B hebben veelal moeite met het beheersen van hun impulsen en emoties. Ze zijn vaak impulsief, streven naar snelle behoeftebevrediging en zijn slecht in het onderhouden van (stabiele) relaties. Omdat ze weinig of geen rekening houden met de eigen veiligheid en veiligheid van anderen, kan hun gedrag een verstorend effect hebben op de sociale omgeving.
•
Cluster C persoonlijkheidsstoornissen Cluster C wordt ook wel het angstige cluster genoemd en bestaat uit 3 persoonlijkheidsstoornissen: - Afhankelijke persoonlijkheidsstoornis - Ontwijkende persoonlijkheidsstoornis - Obsessieve-compulsieve persoonlijkheidsstoornis. Mensen met deze stoornissen hebben last van sociale vermijding, dwangmatig handelen en onzelfstandigheid. • Zwangerschapspsychiatrie Het betreft hier zwangerschapsgerelateerde psychiatrie. Dit kunnen vrouwen zijn met een psychiatrische stoornis die zwanger willen worden, zwanger zijn of al bevallen zijn. Voorbeelden hierbij zijn een postnatale depressie of het gebruik van medicatie tijdens zwangerschap. • Verslavingszorg (Detox) Detoxificatie betekent het ontwennen van een verslaving. Gebleken is dat voor het ontwennen van GHB intensieve, medische en deskundige begeleiding vereist is. • Delier Een delier is een psycho-organische stoornis. De oorzaak is lichamelijk (het disfunctioneren van de hersenen). MC Groep heeft een preventief zorgprogramma voor patiënten die 70 jaar of ouder zijn ontwikkeld. Deze 70+ patiënten worden standaard preventief gescreend. Mensen met een delier kunnen dingen zien en beleven die niet echt zijn (hallucinaties en wanen). Dit kan leiden tot agressief, weerspannig en onhandelbaar gedrag, maar ook tot totale apathie.
Behandelingen & therapieën Afhankelijk van de gestelde diagnose maken we bij de behandeling gebruik van de volgende therapieën: -
-
Psychomotore therapie (PMT) Creatieve therapie Dramatherapie Ergotherapie EMDR Vrouwenautonomiegroep Training Sociale Vaardigheden Aandacht Mindfulnesstraining ADHD voor volwassenen ADHD lotgenotengroep Lichttherapie bij winterdepressies Systeemtherapie Runningtherapie Cognitieve gedragstherapie en andere vormen van psychotherapie ECT Medicamenteuze therapie
In de volgende alinea’s geven we uitleg over deze genoemde therapieën. • Psychomotore therapie (PMT) In de psychomotorische therapie worden sport, spel en bewegen toegepast om mensen met lichamelijke, verstandelijke of psychische beperkingen te helpen zicht te krijgen op hun problemen en hun mogelijkheden. De ervaring die iemand hierbij opdoet, kan hij gebruiken in zijn dagelijks leven. • Creatieve therapie Beeldende therapie is een behandelmethode voor mensen met psychosociale problemen en psychiatrische stoornissen. De therapie kan individueel plaatsvinden, maar er kan ook worden gewerkt in groepen. De beeldend therapeut gebruikt verschillende therapeutische invalshoeken, variërend van gedragstherapeutisch tot psychoanalytisch. • Dramatherapie Dramatherapie geeft patiënten de mogelijkheid aan te geven hoe zij hun realiteit zien en beleven. Zij kunnen hun interacties trainen binnen spelsituaties en vanuit een ander perspectief kijken naar hun eigen kwesties.
• Ergotherapie Ergotherapie richt zich vooral op het dagelijks handelen. Ergotherapie wordt ingezet als activiteiten die eigenlijk automatisch behoren te gaan, niet meer (volledig) lukken. Zoals bij aankleden, schrijven, eten, boodschappen doen, telefoneren, opstaan, fietsen, autorijden, (huishoudelijk) werk of hobby’s. • EMDR EMDR staat voor Eye Movement Desensitization and Reprocessing, en is een effectief bewezen behandelmethode om nare ervaringen te verwerken. Tegenwoordig is er steeds meer bewijs dat het ook bij andere klachten effectief kan zijn. Zoals bij meervoudige trauma’s, angstklachten en bij chronische pijn. Ook wanneer iemand last heeft van een negatief zelfbeeld kan EMDR als deel van een totaalbehandeling worden toegepast. • Vrouwen autonomiegroep De autonomiegroep is een training voor vrouwen die niet goed in staat zijn hun eigen grenzen aan te geven en weinig gevoel voor eigenwaarde hebben. Voor sommige vrouwen staat de zorg voor anderen centraal, waardoor de zorg voor henzelf in het gedrang komt. Zij cijferen zichzelf weg tegenover anderen. • Training Sociale vaardigheden Sociale vaardigheden vormen de basis van een goed contact met anderen. Sommige mensen hebben veel moeite met het sociale verkeer. Zij kunnen bijvoorbeeld moeilijk contact maken met anderen of komen te weinig voor zichzelf op. • Aandacht/mindfulnesstraining Mindfulness is een vorm van aandachtstraining om meer in het hier en nu te zijn. We doen in het dagelijks leven veel dingen op de automatische piloot. Mindfulness maakt je bewust van wat er innerlijk in je leeft. Het brengt je aandacht op wat je nu doet, voelt en ervaart. Zo hou je minder tijd over om te piekeren.
• ADHD bij Volwassenen ADHD is de afkorting van Attention Deficit Hyperactivity Disorder en wordt meestal beschouwd als een probleem dat zich vrijwel uitsluitend bij kinderen voordoet. Dat is echter niet het geval. ADHD wordt als aandoening nog niet zo heel lang (h)erkend. De gecombineerde behandeling van de volwassen vorm van ADHD heeft vaak de meeste kansen op succes. Dat wil zeggen dat medicatie gecombineerd wordt met psychotherapie en met het trainen van bepaalde vaardigheden. AD(H)D Lotgenotengroep De AD(H)D Lotgenotengroep heeft als doel het geven van informatie, coaching en uitwisseling van informatie door de deelnemers. De groep komt wekelijks bij elkaar en wordt verzorgd door een sociaal psychiatrisch verpleegkundige en een psychiater. Vaste thema's zijn onder andere diagnostiek, medicatie, planning en organisatie. Groepsleden kunnen eventueel ook thema's aandragen. •
Lichttherapie bij winterdepressie Met name lichttherapie is een populaire behandeling. Onderzoeken hebben de effectiviteit van lichttherapie bij winterdepressie aangetoond. Bij lichttherapie wordt men zo snel mogelijk na het ontwaken in de ochtend blootgesteld aan intens licht. • Systeemtherapie Systeemtherapie is ook bekend als gezins- en relatietherapie. Het gezin is daarbij het systeem. Het onderliggende idee is dat als in een systeem (gezin, partnerrelatie, e.d.) één van de leden een probleem heeft, ook het hele systeem ontwricht wordt. Systeemtherapie kan een individu helpen door het systeem waarin hij/zij leeft te versterken.
• Runningtherapie Runningtherapie is een manier om je te laten ervaren dat lichamelijke inspanning (hardlopen) een positief effect heeft op je (psychische) problemen. Het is een therapie waarbij je door wandelen en hardlopen ervoor kunt zorgen dat je je beter ‘in je vel voelt zitten’ en je meer zelfvertrouwen krijgt. •
Cognitieve gedragstherapie en andere vormen van psychotherapie Cognitieve gedragstherapie (CGt) is een combinatie van twee vormen van psychotherapie: cognitieve therapie en gedragstherapie. Cognitieve gedragstherapie pakt het gedrag én de negatieve gedachten aan die de problemen in stand houden. CGt is onder meer effectief bij angsten, depressie, verslaving en eetstoornissen. • ECT ECT is de afkorting van elektroconvulsietherapie. Het is een behandeling die wordt toegepast in de psychiatrie bij verschillende ziektebeelden. Artsen hebben in het verleden vastgesteld dat bepaalde patiënten na het krijgen van een epileptische aanval, tijdelijk een verbetering van hun symptomen ondervonden. Door nu -kunstmatig- een epileptische aanval, of een toeval, bij een patiënt op te wekken, en dit enkele malen te herhalen, kunnen mensen met bijvoorbeeld een ernstige depressie zich beter gaan voelen en zelfs geheel herstellen. • Medicamenteuze therapie Gedurende lange tijd overheerste de puur psychologische benadering van persoonlijkheidsstoornissen. Tegenwoordig wordt er gebruik gemaakt van het biopsychosociale model, waarin persoonlijkheidsstoornissen benaderd worden vanuit zowel de biologie, de psyche van de cliënt en de sociale omgeving. Een gevolg hiervan is dat persoonlijkheidsstoornissen steeds vaker ook behandeld worden met medicatie.
Neuropsychologie en diagnostiek Neuropsychologie is één van de specialismen binnen de psychologie. Neuropsychologie is het vakgebied dat de relatie bestudeert tussen gedrag en de werking van de hersenen en de stoornissen die zich hierin kunnen voordoen. Je zou kunnen zeggen dat neuropsychologie tussen de neurologie en de psychologie in zit.
De avonddeeltijd staat los van het dagprogramma en vindt plaats ’s avonds tussen 17.00 uur en 21.30 uur. Vanzelfsprekend worden problemen tijdens de therapiedagen en –uren besproken.
Deeltijd
Iemand heeft belangstelling om via de deeltijdbehandeling aan zichzelf te werken, of krijgt een advies van bijvoorbeeld de huisarts om dat te gaan doen. In beide gevallen is het zinvol dat zowel de patiënt als de huisarts schriftelijk contact leggen met de deeltijdbehandeling. Juist dat eigen iniatief is belangrijk. Iemand moet namelijk zelf ook beslissen of hij/zij met zichzelf aan de slag wil gaan en aan welke veranderingen er gewerkt moet worden.
Op de deeltijd kunt u terecht voor verbale en non-verbale therapieën. Deze therapieën worden zowel individueel als in groepsverband verzorgd. De deeltijdbehandeling is een vorm van behandeling voor mensen die, gezien de ernst van hun problematiek, niet voldoende geholpen zijn met ambulante behandeling (polikliniek) of voor wie klinische behandeling niet meer nodig is. Deeltijdbehandeling houdt in dat een aantal dagen per week therapie gegeven wordt. De overige dagen ’s avonds, ’s nachts en in de weekenden leeft u in uw eigen omgeving. De deeltijdbehandeling is ondergebracht in MC Zuiderzee (Lelystad). Aan de behandeling kunt u een half jaar tot één jaar deelnemen. Wanneer het niet lukt om binnen de gestelde termijn de behandeling af te ronden, moet de deelname worden beëindigd. Het team stelt dan een ander behandelvervolg voor. Over de veranderingen die zich voordoen, vinden tussentijds evaluaties plaats. Als patiënt vult u zelf iedere 3 maanden een evaluatieformulier in. Dit formulier dient als leidraad voor het gesprek dat u na 3 maanden heeft met uw hoofdbehandelaar. Tijdens dit gesprek worden ook de werkdoelen voor de komende periode doorgenomen. Voor de deeltijdbehandeling gelden vaste tijden. Therapie wordt ’s morgens van 9.00 uur tot 12.30 uur gegeven. Van 12.30 uur tot 13.30 uur is er een gezamenlijke lunchpauze. ’s Middags is er een therapie van 13.30 uur tot 15.00 uur.
Over patiënten wordt zonder toestemming geen informatie verstrekt aan derden.
Uitgebreide informatie over de deeltijdbehandeling op de afdeling Medische Psychologie & Psychiatrie vindt u in onze folder Deeltijdbehandeling.
Kliniek Als het gaat om ziekenhuispsychiatrie, heeft de afdeling Medische Psychologie & Psychiatrie van MC Groep een unieke positie. Het is het enige ziekenhuis in Flevoland met een groot aantal mogelijkheden voor opnames voor de behandeling van psychische aandoeningen. Tijdens het eerste onderzoeksgesprek krijgen de arts en de verpleegkundige een goed beeld van uw klachten en de achterliggende oorzaken. Als daaruit blijkt dat opname zinvol is, volgt aansluitend het opnamegesprek. Tijdens dit gesprek worden samen met u afspraken gemaakt over uw behandeling, de doelen die u wilt bereiken en andere zaken zoals bijvoorbeeld verlof. Daarnaast krijgt u een passend therapieprogramma aangeboden. Wij gaan er van uit dat u zelf een contactpersoon benoemt die contacten onderhoudt met uw familie, vrienden en kennissen.
Als uw opname langer duurt, kunt u via het secretariaat een afspraak maken bij de psychiater. Hier kunt u, desgewenst samen met uw partner of een familielid, uw vragen stellen en de behandeling bespreken. Wanneer de behandeling dit toestaat, kunt u het weekend thuis doorbrengen. Het weekendverlof begint op vrijdag vanaf 16.30 uur en duurt in het algemeen tot maandagochtend 9.00 uur. Uiteraard bestaat er ook de mogelijkheid om maatwerkafspraken te maken. Gedurende uw opname krijgt u te maken met diverse medewerkers, zoals: • De arts/psychiater De arts/psychiater is verantwoordelijk voor uw behandeling en de voortgang hiervan. Tijdens het inloopspreekuur, waarvoor u zich kunt inschrijven, kunt u de voortgang van uw behandeling bespreken. Over het algemeen zal de arts/psychiater elke drie weken uw behandeling met u evalueren. •
De verpleegkundige contactpersoon Tijdens het opnamegesprek krijgt u een verpleegkundig contactpersoon toegewezen. Deze contactpersoon is uw eerste aanspreekpunt op de afdeling. Omdat verpleegkundigen 24 uur per dag, 7 dagen per week zorgdragen voor de verzorging, welzijn en veiligheid van de patiënten, is uw contactpersoon niet altijd aanwezig. In die gevallen kunt u uiteraard de dienstdoende verpleegkundige aanspreken. • De therapeut Als het voor uw behandeling noodzakelijk is, adviseert de arts/psychiater u om een therapieprogramma te volgen. Dit programma is afgestemd op een vermindering van uw klachten. U maakt dan kennis met de verschillende therapeuten die u, ieder op hun eigen vakgebied, inzicht geven in en helpen bij het omgaan met uw problemen.
Behandelplan en terugkoppeling aan verwijzers De uitkomsten en resultaten van de diagnosen en behandeling worden besproken met de behandelaars die tijdens de therapieën of tijdens het diagnose traject betrokken zijn. Soms kunnen dat behandelaars buiten de afdeling zijn (bijvoorbeeld cardiologen, kinderartsen, neurologen). Privacy en uw rechten Uw privacy wordt altijd gerespecteerd. Informatie uitwisselen met behandelaars elders of met bijvoorbeeld verzekeringsof bedrijfsartsen gebeurt alleen met uw schriftelijke toestemming. U heeft altijd het recht om behandelingen niet aan te gaan, u kunt zich dus altijd op enig moment terugtrekken uit de gegeven therapieën. Dit ligt anders als u bijvoorbeeld opgenomen bent. Dan kan een dwangbehandeling in noodgevallen noodzakelijk zijn. Tijdens uw opname is uw privacy volledig gewaarborgd. Wij geven geen informatie over patiënten die zijn opgenomen aan derden (inclusief partner en/of familieleden) tenzij u daarvoor duidelijk toestemming geeft. De psychiaters en psychologen werken samen met vaktherapeuten en verpleegkundigen in multidisciplinair teamverband. Ook wordt er samengewerkt met andere medisch specialismen. Zoals cardiologie, longgeneeskunde, chirurgie, neurologie, gynaecologie en kindergeneeskunde. Onze psychiatrisch verpleegkundige bezoekt namens onze consultatieve dienst deze specialismen en adviseert onze behandelaars over mogelijke overplaatsing naar onze afdeling Medische Psychologie & Psychiatrie. Een variant op de afdeling Medische Psychologie & Psychiatrie is de behandeling die wij OVDB noemen: de Opname Vervangende DagBehandeling. Binnen de OVDB krijgt u dezelfde zorg aangeboden die u ontvangt als u opgenomen bent. OVDB is 24 uur per dag beschikbaar. Indien nodig, als het even niet goed met u gaat, kunnen we u voor één of meer
nachten een bed aanbieden. Een bed op recept dus, bijvoorbeeld in crisissituaties.
De tweede zelfhulpcursus is genaamd ‘diabetergestemd’. Diabetergestemd is een online cursus voor de behandeling
Uitgebreide informatie over de opname op de afdeling Medische Psychologie en Psychiatrie vindt u in onze folder Klinische behandeling.
van somberheid, die specifiek bedoeld is voor mensen met diabetes. Met behulp van de cursus kan de cliënt zelfstandig klachten aanpakken. De gemaakte opdrachten kunnen worden verzonden naar een psycholoog die hier feedback op geeft. ‘Diabetergestemd’ is ontwikkeld door het Trimbos instituut in samenwerking met het VU Medisch Centrum. De cursus wordt vergoed door Univé, VGZ, IZA en Trias.
e-health De afdeling Medische Psychologie & Psychiatrie is, in het kader van e-mental health, een samenwerkingsverband aangegaan met de organisatie MentalShare. MentalShare is een maatschappelijke onderneming met als doel zoveel mogelijk mensen via internet te helpen zich beter te voelen, zowel thuis en op het werk als in de maatschappij. E-mental health is een vorm van preventie, behandeling of (na)zorg die gebruikt maakt van het internet. E-mental health bestaat uit digitale (interactieve) communicatie die rechtstreeks gericht is op de cliënt. In dit kader biedt de afdeling Medische Psychologie & Psychiatrie van MC Groep twee zelfhulpcursussen voor mensen met somberheidsklachten. Met behulp van deze cursus kan de cliënt zelfstandig de klachten aanpakken. De cursussen bevatten naast schriftelijke en gesproken informatie, korte films, bijbehorende opdrachten en thuiswerk. Daarnaast wordt de cliënt de mogelijkheid geboden om een stemmingsdagboek bij te houden. De eerste zelfhulpcursus is genaamd ‘kleur je leven’. De cursus is ontwikkeld door het Trimbos instituut en is door het Centrum Gezond Leven van het RIVM erkend als bewezen effectief. Uit onderzoek blijkt dat ‘kleur je leven’ helpt bij het verminderen van depressieve klachten. De cursus wordt door bijna alle zorgverzekeraars vergoed.
Secretariaat De afdeling Medische Psychologie & Psychiatrie heeft een eigen secretariaat. Het secretariaat wordt bemand door vier medisch secretaresses. Als u vragen heeft, kunt u contact opnemen met het secretariaat via telefoonnummer (0320) 271 050.
Bronnen folder folder folder folder folder folder folder folder folder
medische psychologie afdelingsregels lichttherapie deeltijdbehandeling aandachtstraining medische psychologie klinische behandeling ‘wat is neuropsychologie’ electroconvulsietherapie
Links www.mcgroep.com www.big.nl www.kiesbeter.nl www.mentalshare.nl www.mczuiderzee.com
Medische psychologie voor kind en jeugd Waarom is er medische psychologie voor kind en jeugd? Lichamelijke klachten, ziekte, medisch onderzoek en behandeling kunnen een zware belasting betekenen voor kinderen en hun omgeving. Bij kinderen kunnen klachten, ziekte en behandeling grote invloed hebben op de normale ontwikkeling en opvoeding van een kind. Soms worden lichamelijke problemen (mede) veroorzaakt of in stand gehouden door persoonlijke problemen of problemen in het gezin of op school. Op de afdeling medische psychologie werken psychologen die gespecialiseerd zijn in de diagnostiek (onderzoek) en kortdurende behandeling van kinderen met problemen die zowel lichamelijke als psychische aspecten hebben. Voorbeelden van dergelijke problemen zijn: • vragen over het ontwikkelingsniveau • geheugen of concentratieproblemen • chronische ziekten zoals diabetes en astma • ernstige en/of levensbedreigende ziekten • onbegrepen lichamelijke klachten (bijvoorbeeld buikpijn of hoofdpijn) • emotionele of gedragsproblemen bij kinderen met lichamelijke klachten • problemen met zindelijkheid, slaapproblemen of eetproblemen • extreme angst voor prikken, chirurgische ingrepen of andere medische handelingen. De verwijzing Een kind kan alleen een afspraak krijgen bij een medisch psycholoog als hij/zij verwezen wordt door een specialist in het ziekenhuis. De specialist vraagt dan een schriftelijk consult aan bij de afdeling Medische Psychologie van het eigen ziekenhuis. Die nodigt het kind (en de ouders) dan uit voor een afspraak. Dat kan enkele weken duren, afhankelijk van de drukte op de afdeling.
Onderzoek of behandeling? Soms vraagt de specialist een 'psychologisch onderzoek' of 'neuropsychologisch’ onderzoek aan. Soms wordt om begeleiding of behandeling gevraagd. Soms is de vraag van de specialist minder duidelijk. In dat geval kijkt de psycholoog samen met het kind (en zijn/haar ouders) welke vorm van hulp nodig is. Het contact met de psycholoog begint vaak met een intakegesprek. Een intakegesprek is een kennismakinggesprek dat een uur duurt. Bij kinderen wordt dit gesprek in aanwezigheid van de ouders gevoerd. In dit eerste gesprek worden vragen gesteld over de ontwikkeling en leefsituatie van het kind en over de klachten. Na het intakegesprek kan besloten worden een psychologisch of een neuropsychologisch onderzoek te verrichten, een behandeling te starten, door te verwijzen, of het contact te beëindigen. Een neuropsychologisch onderzoek heeft tot doel kennis en vaardigheden van het kind in kaart te brengen. Op grond daarvan kan worden aangegeven welke taken het kind met meer of minder moeite zal kunnen volbrengen of aanleren. Er worden vragen gesteld of er wordt gevraagd praktische opdrachten op te lossen. Het kan bijvoorbeeld gaan om vragen naar woordbetekenissen, een geheugenopdracht en/of ruimtelijke taken. Psychologisch of persoonlijkheidsonderzoek Bij dit onderzoek wordt gekeken naar: Wat voor karakter heeft het kind, is het kind gesloten of open? Is het kind gericht op relaties? Begrijpt hij sociale informatie? Wat voor een temperament heeft het kind? Maakt het zich ergens zorgen over? Dit onderzoek gebeurt door middel van gesprek, observaties, vragenlijsten, verhalen, tekeningen en ander materiaal. Deze middelen zijn gericht op persoonseigenschappen en de belevingen van het kind.
Het maakt het mogelijk om te beschrijven hoe het kind de wereld waarneemt en hoe hij of zij zichzelf laat zien. Behandeling Na de intake, en na het onderzoek als dat is afgesproken, kan er een behandeling worden gestart. De behandeling bij een ziekenhuispsycholoog is meestal van korte duur (3 tot 12 bijeenkomsten) en specifiek gericht op de aanpak van het probleem. Als een langere behandeling nodig is, zijn er meerdere mogelijkheden, namelijk doorverwijzing naar een psycholoog buiten het ziekenhuis, naar de GGZ of naar Jeugdzorg. Elke doorverwijzing wordt uiteraard eerst uitvoerig met het kind en de ouders besproken.
Secretariaat De afdeling Medische Psychologie & Psychiatrie heeft een eigen secretariaat. Het secretariaat wordt bemand door vier medisch secretaresses. Als u vragen heeft, kunt u contact opnemen met het secretariaat via telefoonnummer (0320) 271 050.
De behandeling kan bestaan uit individuele behandeling van het kind, begeleiding van ouders, EMDR, CGt, en groepsbehandeling Mindfulness. Terug naar de specialist De ziekenhuispsycholoog brengt de verwijzende specialist schriftelijk of mondeling op de hoogte van het contact dat hij met het kind en zijn ouders had. Met toestemming van kind en/of ouders wordt een kopie van het rapport naar de huisarts gestuurd omdat deze graag op de hoogte wordt gehouden van eventuele onderzoeksresultaten of behandelingen. Soms wordt een school of andere instantie geïnformeerd over de uitkomsten van het onderzoek, als dat voor het kind van belang is. Dit gebeurt alleen met uitdrukkelijk toestemming van de ouders.
MC Zuiderzee Ziekenhuisweg 100
8233 AA Lelystad (0320) 271 911 www.mczuiderzee.com
MC Emmeloord Urkerweg 1 8303 BX Emmeloord (0527) 63 76 37 www.mcemmeloord.com
MC Dronten Het Zwarte Water 77
8253 PD Dronten (0320) 271 911 www.mcdronten.com
Polikliniek Urk Gezondheidscentrum Het Dok Vlechttuinen 1 8322 BA Urk
