4 Inhoudsopgave
Nieuwsbrief Actief Bodembeheer de Kempen
- Alterra en Oranjewoud onderzoeken moestuinen
2
- Wachten op geld voor uitvoering
3
- Fase 2 sanering Tungelroysebeek
4
- ABdK in Europees onderzoeksprogramma
5
Nummer 4, Oktober 2004
Waterschap De Dommel:
”ABdK is voor ons een onmisbare partner” Vanaf de start van het project Actief Bodembeheer de Kempen werkt het projectbureau samen met Waterschap De Dommel. Zeer naar tevredenheid van stroom-
- ABdK helpt gemeenten met bodem-
gebiedmanager Hans Verdellen: ”ABdK is voor ons een onmisbare partner in de
6
beheerplan - Limburg heeft beste toezichthouder
7
bodemsanering - Symposium over actief bodembeheer
8
uitvoering van grote werkzaamheden aan de watersystemen in ons werkgebied.”
”Als waterschap zorgen wij niet alleen
veelal huishoudelijk afval per jaar in het water
voor de juiste hoeveelheid opper-
gegooid. En we werken aan het bestrijden en oprui-
vlaktewater, maar ook voor de
men van de historische verontreiniging van zware
kwaliteit ervan en voor de zuivering
metalen in het slib.”
van het afvalwater. Dat betekent vooral onderhoud van beken en rivieren om het water voldoende ruim-
Kranen dicht
te te geven. We reguleren het waterpeil ten behoeve
Vooral bij de grote sanerings- en herinrichtings-
van natuur en landbouw en we zorgen dat het opper-
projecten heeft Waterschap De Dommel belangrijke
vlaktewater schoner wordt en schoon blijft. Jaarlijks
steun aan ABdK. Hans Verdellen: ”Naast de financiële
komt er zo’n 110 miljoen kuub afvalwater via de zui-
bijdrage hebben we veel profijt van de onderzoeks-
veringen op onze beken en rivieren. We verwijderen
gegevens die via samenwerking met ABdK beschik-
regelmatig afval, want er wordt helaas circa 350 ton
baar komen. En in bestuurlijke zin hebben we
zinkassen
moestuinen
waterbodems
grondwater
landbouwgronden
natuurgebieden
grondstromen
Zandzuiger in de Vleut naast het Historisch Openluchtmusem te Eindhoven.
1
Foto: Checker Communication
waterbodems
Slim
ligt een voormalig viskwekerijcomplex met
Op dit moment nadert de herinrichting
48 vijvers verspreid over 120 hectare. Deze
van zandvang De Vleut in de Tongelreep
worden gevoed met water uit de Tongelreep.
naast het Historisch Openluchtmuseum
”Wij hebben als waterschap vijf vijvers aan-
in Eindhoven haar voltooiing. Na afzuiging
gekocht ten zuiden van de Leenderweg.
van 50.000 m3 met zink, cadmium, lood
Deze willen we gaan inzetten voor de hoofd-
en arseen verontreinigd slib is er een korte,
taak die ons is opgelegd vanwege de pro-
verdiepte bak (200 m ) in de beek aange-
vincie, namelijk waterberging oftewel
bracht, waarin enkel zand bezinkt. Het slib
retentie. Uit bemonstering is gebleken dat
bezinkt vervolgens in de huidige zandvang.
er zo’n 5000 kuub verontreinigde bagger-
”Deze zogenaamd slimme zandvang is veel
specie verwijderd moet worden. Daarmee
onderhoudsvriendelijker, waardoor we
zijn we nu bezig en dat werk is naar ver-
straks minder werk en minder kosten heb-
wachting in december klaar.”
3
ben. De oevers worden natuurvriendelijk ingericht en we leggen nog een aantal vis-
Toekomst
stekken aan, zodat er ook een recreatief
”Ook in de toekomst zullen we structureel
aspect bijkomt. Als we in november klaar
samenwerken met ABdK”, aldus de stroom-
zijn, kan de zandzuiger meteen door naar
gebiedmanager van de Dommel. ”We zijn
afgelopen jaar bijvoorbeeld een mooi
De Klotputten in de Dommel. Daar gaat
tot in lengte van jaren op elkaar aangewe-
resultaat bereikt door gezamenlijk op te
hetzelfde team aan de slag tot 2006. Hier
zen. Momenteel richten we ons echter op
trekken richting België. Met als gevolg dat
komt naar schatting 200.000 m veront-
invulling van het meerjarenprogramma
nu een eind komt aan de grensoverschrijden-
reinigde specie uit. Na afronding zorgen
tot 2009. Daarin zal onder meer aan de
de verontreiniging in de Dommel. We zijn
we eveneens voor een natuurvriendelijke
orde komen een beekherstel in de Kleine
er als het ware in geslaagd de kranen vanuit
inrichting plus een aantal visstekken.”
Dommel tussen Heeze en Geldrop en
Stroomgebiedmanager Hans Verdellen Foto: Waterschap de Dommel
3
België dicht te draaien. Dat garandeert een
werkzaamheden aan het afwateringska-
meer blijvend effect voor de saneringen die
Visvijvers
we nu aan Nederlandse zijde uitvoeren in
Een ander project vindt plaats in het
het stroomgebied van de Dommel.”
Tongelreepdal nabij Valkenswaard. Hier
naal bij Eindhoven.”
moestuinen Alterra en Oranjewoud onderzoeken samen volkstuinen Onderzoeksbureau Alterra van de land-
zoekt de kwaliteit van de bodem in de
overstromingsgebied van de Keersop. De
bouwuniversiteit in Wageningen en
moestuinen. De gecombineerde inspanning
onderzoeken vinden plaats in respectieve-
advies- en ingenieursbureau Oranjewoud
moet meer inzicht verschaffen in de op-
lijk de gemeenten Son en Breugel,
zijn in opdracht van ABdK aan de slag
name van zware metalen door gewassen die
Valkenswaard en Dommelen. Naast het
met een gecombineerd onderzoek naar
op verontreinigde bodem worden geteeld.
onderzoek in de volkstuinen vinden gewasanalyses plaats in particuliere moestuinen
de bodem-gewasrelatie in diverse volks-
Overstromingsgebied
in het overstromingsgebied van de Neerbeek.
Bij het onderzoek zijn twee volkstuincom-
Dit gebeurt in de gemeente Roggel en Neer.
Alterra analyseert met name de kwaliteit
plexen betrokken in het overstromings-
Gezien de afzet van verontreinigd slib
van de gewassen en Oranjewoud onder-
gebied van de Dommel en één in het
worden in de overstromingsgebieden
tuinen in het projectgebied.
2
corporate Projectdirecteur Theo Edelman evalueert:
”De voorbereiding is klaar, nu nog het geld voor de uitvoering!” Eind dit jaar vertrekt directeur Theo
uitgegroeid tot een volwaardig project-
Edelman bij het projectbureau ABdK.
bureau met 12 mensen.”
Zijn driejarige verbintenis met ABdK zit er dan op. De 56-jarige ingenieur bodem-
Systeemgericht
verontreiniging gaat zich per 1 januari
Volgens de directeur heeft ABdK het ”aardig”
2005 weer fulltime wijden aan de werk-
gedaan in de eerste drie jaar: ”We hebben
zaamheden van zijn adviesbureau in
volgens het Raamplan gewerkt. Het eerste
Wageningen. In aanloop naar het sym-
Meerjarenprogramma tot en met 2004 is
posium van ABdK op 29 november kijken
met succes uitgevoerd. Er is overeenstem-
we even terug.
ming met Vlaanderen over aanpak van de grensoverschrijdende verontreiniging. Voor
Geld
Draagvlak
de zinkassen zijn er afspraken met de
De maatregelenpakketten liggen klaar.
Toen Theo Edelman begin 2002 aantrad
gemeenten. Voor aanpak van de water-
Het enige waar ABdK nu op wacht, is het
voor Actief Bodembeheer de Kempen, waren
bodems hebben we goede partners gevonden
geld voor de uitvoering. ”Dat is een van de
er veel vragen over de aanpak van het project.
in de waterschappen. Er liggen concrete
weinige zaken die mij onrustig maken.”
Er was een aanzet tot een Raamplan maar
aanbevelingen voor bekalking in tuinen
Theo Edelman had liever nu al duidelijk-
daar bestond weinig draagvlak voor. Na een
en op landbouwpercelen. Er is een opzet
heid gehad. ”We moeten nog tot november
gesprek met Stuurgroepvoorzitter Lambert
voor monitoring van spontane schoon-
wachten of we een status aparte krijgen van
Verheijen mocht de kersverse projectdirec-
spoeling in natuurgebieden. Inzake grond-
de staatssecretaris of dat we mee moeten
teur zelf een nieuw Raamplan schrijven. Het
water hebben we de processen van opkwellen,
delen uit een knelpuntenpot. Daar hangt
werd een kort en krachtig plan op hoofd-
infiltreren en vastleggen van verontreini-
veel van af. Zelfs wie mijn opvolger wordt
lijnen. ”Ik ben uitgegaan van het plan dat
gingen in kaart gebracht. De systeemge-
en wat deze te doen krijgt. Gaan we nu echt
de Technische Commissie Bodem-
richte benadering heeft in elk geval gewerkt.
aan de slag en direct milieuprofijt halen uit
bescherming in 1997 had opgesteld”, licht
En er staat een organisatie. Het Meerjaren-
de met veel moeite gecreëerde, positieve
Theo Edelman toe. ”De bedoeling was draag-
programma 2005-2009 moet deze organi-
grondhouding? Of moeten we de aanpak
vlak creëren en dat werkte. Er kwam hier
satie nu van voorbereiding tot verdere
door geldgebrek uitsmeren, waardoor het
in Eindhoven een projectorganisatie met
uitvoering brengen.”
momentum verwatert? Ik wens mijn op-
2,3 formatieplaatsen. En die is inmiddels
volger zeker het eerste toe.”
hogere opnameconcentraties van zware
lucht in de bodem is gekomen, vindt even-
metalen in de gewassen verwacht.
eens onderzoek plaats naar de relatie tussen
met telemarketingbureau Sellform.
verontreinigde bodem en aanwezige zware
De resultaten van de bodem-gewasanalyses,
Depositiegebied
metalen in gewassen die erop groeien. Hier-
zowel in de overstromingsgebieden als in
In het depositiegebied Weert en Cranen-
voor zijn 20 moestuinen geselecteerd na
het depositiegebied, worden eind oktober
donck, waar verontreiniging (dus) via de
een telefonische enquête in samenwerking
verwacht.
3
waterbodems
Fase 2 waterbodemsanering Tungelroysebeek van start Voorjaar 2005 start fase 2 van de sane-
waarbij de nieuwe beek bestaat uit een
ring en herinrichting van de Tungelroyse-
relatief smal deel (het zomerbed) gelegen
beek. De initiatiefnemer, Waterschap
in een relatief breed ondiep beekdal (het
Peel en Maasvallei, heeft dit deel van
winterbed). Het ondiepe deel is het over-
het plan voor goedkeuring aangemeld
stromingsdeel van de beek waar natuur zich
bij de Provincie Limburg. De afgelopen
ontwikkelt, zoals moeras, nat grasland en
periode van inzage bij vier betrokken
berkenbos. Naast herinrichting wordt de
gemeenten heeft twee zienswijzen
waterbodem gesaneerd om alle milieurisico’s
opgeleverd. Projectingenieur Tjeerd
weg te nemen. En we treffen maatregelen
Okkes van de Provincie Limburg geeft
zodat de interventiewaarde in ieder geval
een toelichting.
niet meer overschreden wordt.”
Meander
Duiker
”Eigenlijk zijn we bezig om van het Tungel-
In 2000 en 2001 vond de eerste fase plaats
roykanaal weer een Tungelroyse beek te
in totaal 7 kilometer van de beekloop, bij
maken. De kanalisering van de beek tussen
de Kruispeel en de Krang in Weert en in het
de Zuid-Willemsvaart in Weert en de Maas
Leudal. In 2003 zijn de werkzaamheden aan
bij Neer heeft in de crisisjaren ’30 van de
een zandvang in Neer afgerond. In totaal
vorige eeuw in het kader van werkverschaf-
is 30.000 m3 met cadmium en zink veront-
fing veel rechte lijn in het 35 kilometer
reinigde grond op locatie behandeld met
lange traject gebracht. Het is de bedoeling
een mobiele reiniger en vervolgens afgevoerd.
er weer een meanderende stroom van de
”De meeste grond is hergebruikt, met name
maken en de situatie te bereiken die voor
onder nieuwe wegen”, vertelt Tjeerd Okkes.
de normalisatie van de beek bestond. Dit
Wat hem in die eerste fase heeft verbaasd,
wordt onder meer gedaan door een zoge-
is de vaststelling dat al deze verontreiniging
naamd tweefasenprofiel aan te leggen,
ooit via die kleine duiker onder de ZuidWillemsvaart door is gespoeld.” Hij doelt daarmee op de voormalige afvalwaterlozingen van de oude zinkfabriek in Budel-Dorplein.
Kosten De tweede fase van de herinrichting betreft vier trajecten in de Kruispeel, RaamWisbroek, ten westen van kanaal WessemNederweert en ten westen van de Napoleonsbaan (N273). Over een totale lengte van 7,5 kilometer. In deze fase van de sanering komt naar verwachting 600 kilogram cadmium en 13 ton zink uit de Tungelroysebeek. De kosten van deze operatie bedragen 2,5 miljoen euro. Daarvan komt 75% voor rekening van ABdK. Foto: Frits Nies
4
Stroomgebied Dommel onder Europese loep
ABdK in Europees onderzoeksprogramma Aqua Terra Op 1 juni 2004 is in opdracht van de
(klimaat)veranderingen op de kwaliteit
Subsidie
Europese Commissie een onderzoeks-
van de waterkringloop en op de beschik-
Het project Aqua Terra heeft een looptijd
programma gestart ter verbetering van
baarheid en functies van de bodem.
van vier jaar en kost in totaal 13 miljoen euro. Een groot deel hiervan wordt gedra-
inzicht in de invloed van klimaatveranderingen op de kwaliteit van water-
Zware metalen
gen door subsidies van de Europese
en bodemsystemen. Aan dit Europese
Een van de vijf Europese stroomgebieden
Commissie. Zo financiert de EU de helft
project onder de naam Aqua Terra
die in dit onderzoek aan bod komen, is
van de deelnamekosten van ABdK, die in
nemen 45 instanties deel uit 15
dat van de Maas. Onderdeel hiervan is
totaal 159.000 euro zullen bedragen.
Europese landen.
weer het stroomgebied van de Dommel. De hier actuele problematiek rond veront-
In Nederland zijn naast ABdK ook TNO,
reiniging met zware metalen heeft ABdK
RIZA en de universiteiten van Wageningen,
ingebracht als onderdeel van het project.
Utrecht en Amsterdam (VU) bij het onder-
De inbreng van het projectbureau bestaat
zoek betrokken. De resultaten van project
uit het uitdragen van de systeemaanpak
Aqua Terra moeten bijdragen aan verbete-
voor de Kempen en het uitwisselen van
ring van de integratie van bodem- en
ervaringen met andere Europese instan-
watermanagement in stroomgebieden.
ties. De hierdoor te vergaren extra kennis kan weer van nut zijn voor te nemen
Kringloop
maatregelen ten aanzien van bodem- en
Aqua Terra richt zich allereerst op de wer-
watersystemen in de Kempen.
king van water- en bodemsystemen. Daarna op de invloed van mondiale
corporate Scheidend Stuurgroeplid Henk Evers:
”Geloofwaardigheid, draagvlak en financiële middelen gaan hand in hand” Per 1 oktober hebben twee leden van de Stuurgroep ABdK afscheid genomen. Het
Het aandeel daarin van het rijk bedraagt 60%.
gaat om de Weerter PvdA-burgemeester Karel Majoor die per 1 oktober met ver-
Het zou de geloofwaardigheid van de over-
vroegd pensioen is gegaan en die tijdelijk wordt opgevolgd door oud-burgemeester
heid aantasten wanneer op die afspraak
van Breda VVD-er Chris Rutten. Vanaf dezelfde datum is Limburgs PvdA-gedepu-
wordt teruggekomen. Bovendien zou het
teerde Henk Evers benoemd tot waarnemend burgemeester van de Limburgse
draagvlak voor het project danig afnemen.
gemeente Amt Montfort. Hij wordt opgevolgd door PvdA-er Bert Kersten.
Staatssecretaris Van Geel kent vanuit zijn ‘Brabantse periode’ de problematiek en de
Bij zijn vertrek uit de Stuurgroep hecht oud-
schreven in verband met mogelijke vervuiling
gemaakte afspraken. Mede daarom wil ik
gedeputeerde Evers eraan de volgende bood-
van hun tuin of erf. De eigenaren zijn
erop vertrouwen dat het project voortvarend
schap mee te geven: ”In het afgelopen jaar
geprikkeld om mee te werken aan de sane-
wordt doorgezet met voldoende financiële
zijn in het kader van het project Actief
ring door hen vanwege de overheid een
steun van het rijk en met een status aparte
Bodembeheer de Kempen zo'n 40.000
tegemoetkoming van maximaal 80% van
bij de verdeling van de landelijke budgetten
burgers (eigenaren van percelen) aange-
de kosten in het vooruitzicht te stellen.
voor bodemsanering.”
5
zinkassen Gebiedsgericht verbijzonderen
ABdK helpt gemeenten met opstellen bodembeheerplan Gedeputeerde Staten van Brabant en Limburg hebben het voorstel van ABdK overgenomen om de terugsaneerwaarden bij het verwijderen van zinkassen gebiedsspecifiek te verbijzonderen. In lijn met het landelijk beleid is als uitgangspunt genomen dat er geen onaanvaardbare blootstellings- en verspreidingsrisico’s plaatsvinden.
Loek Smeets (35)
Daarvoor geldt een terugsaneerwaarde die overeenkomt met het kwaliteitsniveau dat geldt voor siertuinen.
Projectmedewerker Zinkassen Na een HTS-opleiding Constructies heeft
Door functiegericht te saneren kan de ver-
Bodemgebruikswaarde
Loek aan de Southbank University in
spreiding van cadmium en zink en de bloot-
In de aangeleverde voorstellen voor
Londen een masterdegree behaald in Civil
stelling van mensen daaraan afdoende
gemeentelijke beleidsteksten schetst ABdK
Engineering Management & Geotechnology.
worden voorkómen. De colleges van GS
de invloed van historische verontreiniging
Met deze bagage startte hij vervolgens
hebben ook ingestemd met het voorstel van
met zware metalen. Er wordt een relatie
een
ABdK om maximaal 60% bij te dragen in
gelegd met wet- en regelgeving op provin-
Brabantse Oeffelt. Sinds 21 juni is Loek
de kosten van burgers voor saneringen.
ciaal en rijksniveau. En ze bevatten een
28 uur per week in dienst van het project-
Gemeenten in Brabant en Limburg moeten,
toelichting op de beleidsmatige keuze
bureau voor toezicht op de uitvoering van
voor zover van toepassing, de provinciale
voor functiegerichte en kosteneffectieve
zinkasverwijdering. Tot het takenpakket
beleidsvoornemens integreren in hun
sanering. Deze houdt de gebiedsspecifieke
behoren o.a. bestekken, aanbestedingen,
bodembeheerplan. ABdK heeft hiervoor
verbijzondering in voor terugsanering bij
milieukundig toezicht en directie van
de benodigde tekstmodules aangeleverd.
verwijdering van zinkassen tot Bodem-
eigen
ingenieursbureau
in
het
gebruikswaarde-II (wonen met siertuin)
saneringen.
volgens onderstaande tabel.
Functie / gebruik Wonen met siertuin Wonen met moestuin
6
Gebruikswaarde (in mg/kg ds) voor standaardbodem Zink Cadmium Koper Arseen Lood 720 12 190 55 276 720 3.7 85 190 55
Bodeminformatie
lichtverontreinigde grond als bodem. ABdK
De tekstvoorstellen van ABdK voor
heeft in dit kader de gemeentebesturen ook
gemeentelijk beleid gaan ook in op de nodige
toegezegd hen alle bodeminformatie te
nazorg voor de restverontreiniging na
verschaffen die is verkregen uit de onder-
sanering. Zo is er aandacht voor aanwezige
zoeken rondom het inventariseren van zink-
zinkassen in wegen en waterbodems. Tevens
assen (Zivest). Daarmee kunnen de
helpen de tekstvoorstellen de gemeenten
bestaande gemeentelijke bodemkwaliteits-
bij het vastleggen van de randvoorwaarden
kaarten worden aangevuld.
Satish Kalloe (27)
en mogelijkheden voor hergebruik van
Projectmedewerker Zinkassen Satish heeft na een mbo-studie Weg- en Waterbouw en afronding van de hborichting Civiele Techniek achtereenvolgens gewerkt bij ingenieursbureau Ouderland Advies in Venray en bij Arcadis in ’s–Hertogenbosch. Sinds 1 juni is Satish fulltime verbonden aan het projectbureau voor toezicht op de uitvoering van zinkasverwijdering. Tot het takenpakket behoren o.a. bestekken, aanbestedingen, milieukundig toezicht en directie van saneringen.
Henk Arends beste toezichthouder bodemsanering Nederland Ambtenaar Henk Arends van de Provincie Limburg is door de Stichting Infrastructuur Kennis & Innovatie Bodem (SIKB) uitgeroepen tot de beste toezichthouder bodemsanering van Nederland. In de vier jaar dat Arends nu werkzaam is als toezichthouder heeft hij volgens de jury aantoonbaar bijgedragen aan een betere saneringsprestatie van de Provincie Limburg. De jury bestond uit vertegenwoordigers van de ministeries van VROM en Verkeer en Waterstaat, aannemers, adviseurs en projectbureau ABdK. Foto: Provincie Limburg
Door rood
Een voorbeeld van de andere aanpak van
In de praktijk, met name rond bodem-
deze toezichthouder. ”Landelijk gaat men
saneringen in de regio Weert en Nederweert,
ervan uit dat het preventief werkt wanneer
heeft Henk Arends (44) regelmatig te maken
je maar voldoende locaties bekijkt. Ik vind
met ABdK. Zo was hij onlangs nog
dat je door overal verkeerslichten te plaat-
betrokken bij een saneringsonderzoek in
sen niet voorkómt dat mensen door rood
Nederweert, waar zinkconcentraties werden
rijden. Daarvoor moet je het hele traject
aangetroffen boven de terugsaneerwaarden.
volgen. Het vergt meer investering, maar je
Bij controle op een herbemonstering bleek
levert daardoor wel meer kwaliteit af”, aldus
een deel van het terrein toch onder de
de beste toezichthouder van Nederland.
waarden te blijven, zodat de sanering slechts voor een deel uitgevoerd hoefde te worden.
7
corporate Symposium Actief Bodembeheer de Kempen
”Wie A zegt, moet ook B zeggen” Dit jaar is het Project Actief
Onder leiding van dagvoorzitter Rob van
Bodembeheer de Kempen vijf jaar actief.
Gijzel (oud-Tweede Kamerlid PvdA, direc-
Een goede aanleiding om eens terug te
teur eigen bedrijf Politea) wil ABdK als
kijken op de behaalde resultaten sinds
projectorganisatie met alle betrokkenen
1999 en vooruit te kijken op de plannen
van rijk, provincies, gemeenten, water-
tot 2009. Dit doen we met het symposium
schappen, bedrijven, kennisinstellingen,
”Wie A zegt, moet ook B zeggen” op
landbouw- en natuurorganisaties, zowel
maandag 29 november a.s. van 13.00-
van Nederlandse als Vlaamse zijde, op
18.00 uur in Dorint Hotel Cocagne, aan
interactieve wijze van gedachten wisselen
Deze nieuwsbrief verschijnt 4 keer
de Vestdijk te Eindhoven.
over de aanpak van duurzaam bodem-
per jaar en is door belangstellenden
beheer in de Kempen.
gratis aan te vragen.
Uitnodiging
Eindredactie:
ABdK heeft in september vooraankondi-
Ria Otten, communicatieadviseur ABdK
gingen over het symposium verstuurd.
Redactie:
In de tweede helft van oktober volgen de officiële uitnodigingen. Mocht u geen aankondiging en/of uitnodiging voor dit koste-
Colofon AchterGrond is een periodieke uitgave van Projectbureau Actief Bodembeheer de Kempen.
Frits Nies Copy & Communicatie, Weert Vormgeving & opmaak: Checker Communication, Eindhoven Fotografie:
loos bij te wonen symposium hebben
ABdK, Jaap Bouwens Fotografie en
ontvangen en toch willen deelnemen,
Adri Kauwenberg tenzij anders vermeld
geef dit dan in de laatste week van oktober
Drukwerk:
door aan het Projectbureau ABdK (040 -
Combinatie Biblo|drukkerij van Gerwen,
232 92 92 of
[email protected]). Onder voor-
’s-Hertogenbosch
behoud van het aantal inschrijvingen ontvangt dan alsnog een uitnodiging.
© Actief Bodembeheer de Kempen
Voor het programma kunt u ook kijken op: www.abdk.nl
Redactieadres: AchterGrond
Website www.abdk.nl Foutje drukwerk vernieuwd! De website van projectbureau ABdK heeft
Oplettende ontvangers van onze nieuws-
een facelift ondergaan. De site heeft een
brief AchterGrond was het al opgevallen.
aangenaam ”groene” lay-out en een over-
Door een foutje bij de productie was de
zichtelijke indeling gekregen.
vorige uitgave, AchterGrond 3, vervaardigd
Projectbureau ABdK Postbus 2213, 5600 CE Eindhoven tel: 040 - 232 92 92 e-mail:
[email protected] www.abdk.nl
van een andere papiersoort. Bovendien
Actief Bodembeheer de Kempen
bevatte deze oplage niet de oognietjes in de
is een gezamenlijk initiatief van:
rug, waardoor de nieuwsbrief makkelijk is
de Nederlandse provincies
op te bergen in een ringmap.
Noord-Brabant en Limburg,
Wilt u alsnog toezending van een regulier exemplaar, dus met oognietjes, laat ons dit dan even telefonisch weten op: 040 - 232 92 92.
de ministeries van VROM en LNV, 45 gemeenten in Noord-Brabant en Limburg, het Waterschap de Dommel en het Waterschap Peel en Maasvallei.
8