jaar 2013
VERSLAG
2 | JAARVERSLAG PORT OF OOSTENDE 2013
INHOUD
A - VERSLAG RAAD VAN BESTUUR
3
1. overzicht haventrafiek
5
2. toelichting cijfers
6
B - missie & strategie
8
1. segmenteren = risico’s spreiden
9
2. doelstellingen & doelgroepbenadering
10
C - ACTIVITEITENVERSLAG
16
1. INVESteringen in haveninfrastructuur
17
2. ACTIVITEIT PER SEGEMENT
24
2.1. roro 2.2. cruise 2.3. bulk / general cargo 2.4. offshore wind (+ gebouwen) 2.5. Plassendale / bedrijven
3. NETWERKING & events
42
3.1. bedrijven 3.2. onderwijs & opleiding 3.3. groot publiek
D - ONDERNEMINGSPLAN
62
E - structuur haven oostende
70
INHOUD | 3
A|
VERSLAG
van de RAAD van bestuur 4 | JAARVERSLAG PORT OF OOSTENDE 2013
1. Algemeen overzicht van de haventrafiek
2012
2013
Passagiers (aantal)
93 472
27 709
Toeristische auto's (aantal)
9 242
1 313
1 782 294
440 425
12
16
1 404 981
1 376 774
2782
3663
Algemeen totaal
3 196 517
1 818 512
Aantal schepen
4 425
4 358
Roro-vracht (ton)
Cruises
General Cargo (ton)
Service vessels offshore wind (aantal)
A. VERSLAG RAAD VAN BESTUUR | 5
2. Toelichting cijfers
offshore wind blijft speerpunt De Haven van Oostende concentreert zich op 4 verschillende segmenten en hoopt door deze diversifiëring beter bestand te zijn tegen crisissen die één van deze segmenten kan treffen. De 4 pijlers, die ook in 2013 werden behandeld in Oostende, zijn: - roro - cruises - bulk & general cargo - offshore wind industrie. roro Begin 2013 werd er een akkoord gesloten tussen de oude en nieuwe aandeelhouders van de bestaande roro-lijn tussen Oostende en Ramsgate. Tot eenieders verbazing ontstond er een dispuut tussen beiden waardoor deze lijn het faillissement aanvroeg en ermee ophield op 25 april 2013. In 2013 werd geen doorstart gerealiseerd maar dit blijft wel een heel belangrijk doel voor 2014. In totaal werden er iets meer dan 17000 units verscheept wat 440.425 ton vertegenwoordigde. cruises De cruises schommelen sinds een aantal jaar tussen de 12 en 20 aanlopen per jaar. In 2013 mochten we 16 cruises verwelkomen. Nieuw hierbij is dat er sinds 2013 ook ‘turn around’ cruises (= cruises waarbij het vertrek en eindpunt in Oostende ligt) werden gedaan. In 2014 worden er een aantal van deze cruises verwacht. Voor 2014 staan er in totaal 23 cruises geboekt. Recent werden er met de loodsen ook betere afspraken gemaakt zodat vlugger kan ingespeeld worden op potentiële vragen van rederijen. bulk & general cargo De bulk en general cargo klokt af op 1,4 mio ton, wat in de lijn ligt van de voorgaande jaren. In de tweede helft van dit jaar heeft deze sector een kleine transformatie ondergaan waardoor er nu 4 spelers actief zijn in die markt. Dit biedt perspectieven voor nieuwe trafieken waarvan in het najaar 2013 reeds een aantal opgestart zijn (boomstammen, gietijzer en pellets).
6 | JAARVERSLAG PORT OF OOSTENDE 2013
offshore wind industrie De laatste pijler is de offshore wind industrie. De aangepaste strategische oriëntatie van de Oostendse haven naar een Energy Port blijkt een goede keuze. Heel wat extra firma’s en bedrijvigheid werden aangetrokken, gaande van bedrijven actief in de verschillende onderdelen van de windmolens over het transport tot het onderhoud van de windmolens op zee. De aanpak en flexibiliteit in Haven Oostende blijkt aanstekelijk te werken in deze nieuwe sector. Meest opvallend gevolg van de keuze voor de offshore industrie, specifiek de tak van het onderhoud, is de toch wel spectaculaire stijging in tewerkstelling. Een kleine 300 permanente jobs zijn bij gecreëerd sinds de start van het offshore programma met dank aan de vele nieuw gevestigde bedrijven die een ware offshore cluster vormen. De bijkomende bedrijvigheid in de offshore industrie vertaalt zich trafiekmatig vooral in het aantal scheepsbewegingen en dan hoofdzakelijk door het dagelijks op- en afvaren van crew boten en werkboten. besluit Het totaal aantal invaarten t.o.v. 2012 bleef gelijk op ongeveer 4400, ondanks het verlies van de dagelijkse roro-trafiek. 2013 was op maritiem vlak een moeilijk jaar voor de Haven van Oostende. Er wordt blijvend geïnvesteerd in infrastructuur en gebouwen zodat de Haven klaar staat om op elk van de 4 segmenten successen te kunnen boeken in 2014 van zodra de opportuniteit zich voordoet. De offshore activiteiten blijven daarbij het speerpunt, en dit nog voor vele jaren.
A. VERSLAG RAAD VAN BESTUUR | 7
B|
Missie & strategie
8 | JAARVERSLAG PORT OF OOSTENDE 2013
1. segmenteREN = risico’s spreiden
5 marktsegmenten - 5 marktbenaderingen De haven concentreert zich op 4 marksegmenten die zich onafhankelijk van elkaar ontwikkelen: - RORO waarom Haven Oostende? - snelle maritieme aanloop - roro infrastructuur aanwezig - onmiddellijke & snelle congestievrije toegang tot het hinterland - CRUISES waarom Haven Oostende? - aankomst in toeristische zone met veel onthaalfaciliteiten - aankomst aan de achterkant van het station, rechtstreekse verbindingen met verschillende toeristische Vlaamse Steden - BULK & GENERAL CARGO waarom Haven Oostende? - snelle maritieme aanloop - iedereen wordt er gelijk behandeld en is geen nummer - aanwezigheid van opslagfaciliteiten - OFFSHORE WIND waarom Haven Oostende? - ideale geografische locatie t.o.v. de offshore wind parken in de Noordzee - directe toegang tot open zee - 28 ha beschikbaar voor hernieuwbare energieactiviteiten in de voorhaven - aangepast haveninfrastructuur aanwezig: zwaarlastkades, verstevigde kaaimuren en grindbed, ... - INDUSTRIEGEBIED PLASSENDALE waarom Haven Oostende? - 100 ha beschikbaar - milieubelastende industrie is toegelaten - de 4 transport modi zijn aanwezig (spoorvervoer, wegvervoer, luchtvervoer, zeevervoer)
B. MISSIE & STRATEGIE | 9
2. Doelstellingen & doelgroepBENADERING
Gardenia Silver Cloud - 22-05-2013
10 | JAARVERSLAG PORT OF OOSTENDE 2013
2.1. RORO doelstelling
De helft van het hinterland van Oostende ligt in het Verenigd Koninkrijk. Het is dus logisch dat er een dagelijkse connectie tot stand gebracht wordt tussen beide zijden. Het is nu prioriteit om opnieuw een roro-link op te starten.
benadering
Er wordt ten volle ingezet om goede contacten te leggen met verschillende reders en met transportmaatschappijen.
BESCHIKBARE infrastructuur
- 5 roro-pontons in de voorhaven, waarvan 2 dubbeldek pontons - inscheepinfrastructuur voor passagiers - terminals - uitgebreide beveiliging
2.2. CRUISES DOELSTELLING
Het bezoek van cruises is vooral interessant voor de stad als: 1. er turn around cruises zijn; de passagiers verblijven dan meestal 1 dag extra in de stad vóór of na de cruisereis. 2. de cruisereis op het einde van de trip loopt; de passagiers doen dan liever geen excursies meer, maar blijven in de stad om te wandelen en te winkelen Voor 2014 staan 23 cruises gepland, waarvan 13 turn around cruises. Een turn around cruise vraagt heel wat organisatie en logistieke ondersteuning van de haven. Zo zijn er bijvoorbeeld schepen met 500 passagiers aan boord die om 12.00 u aanmeren en die om 17.00 uur terug moeten uitvaren met een nieuwe groep passagiers. In 5 uur tijd moet het schip dan volledig uitgeladen, bevoorraad en terug ingeladen zijn.
BENADERING
Haven Oostende en Haven Zeebrugge voeren met behulp van een marktpromotor gezamelijk promotie van de Belgische Kust en het hinterland.
BESCHIKBARE INFRASTRUCTUUR
- ckeck-in en onthaalfaciliteiten - cruisekaai
B. MISSIE & STRATEGIE | 11
Sand Falcon Paul Anna
12 | JAARVERSLAG PORT OF OOSTENDE 2013
2.3. BULK & general cargo doelstelling
Verder uitbouwen van verschillende trafieken die reeds in de loop van 2013 gerealiseerd werden.
BENADERING
Meer en andere spelers aantrekken: zowel goederenbehandelaars als agenten.
BESCHIKBARE infrastructuur
- Diepwaterkaai en binnenhaven - opslagplaatsen - directe, congestievrije ontsluiting met het hinterland voor wat betreft de 4 modi
2.4. OFFSHORE WIND DOELSTELING
De strategische keuze om haven Oostende uit te bouwen tot ‘Energy port’ wierp in 2013 zijn vruchten af. 2014 voorspelt echter weinig goeds wat betreft de bouw van nieuwe parken, wegens het uitblijven van de Stevin verbinding (hoogspanningskabel Zeebrugge - Zomergem). De focus ligt daarom vooral op O&M: er komen steeds meer en nieuwe onderhoudsboten toe in onze haven. Door de nodige infrastructuur te voorzien (vb. nieuwe pontons) werken we mee aan het optimaliseren van de onderhoudsoperaties (tijdbesparing, ...).
BENADERING
- focus op O&M van de bestaande parken - focus op nieuw te bouwen projecten voor de Belgische Kust en de projecten binnen een straal van 200 km
BESCHIKBARE infrastructuur
- zwaarlastkaaien - pontons en kranen - loodsen - bureaus
B. MISSIE & STRATEGIE | 13
Feronia - 25-12-2013 - © Bram Provost Donizetti - 16-12-2013
14 | JAARVERSLAG PORT OF OOSTENDE 2013
2.5. PLASSENDALE DOELSTELLING
Water- en havengebondenbedrijven aantrekken, met een mogelijke synergie met de energiebedrijven uit de voorhaven.
BENADERING
De focus ligt hier vooral op KMO’s.
BESCHIKBARE INFRASTRUCTUUR
- het gebied is volledig ontsloten door de 4 transportmodi - er is overal nutsvoorziening aanwezig - kaaimuren aanwezig langs het kanaal
B. MISSIE & STRATEGIE | 15
C| ACTIVITEITENVERSLAG 16 | JAARVERSLAG PORT OF OOSTENDE 2013
1. INVesteringen in haveninfrastructuur & PERSONEEL STREKDAMMEN
De doorgang aan de koppen van de nieuwe havendammen is 130 m (-8.4 TAW) De nieuwe havendammen zijn reeds 4 jaar in dienst. Dit project was van cruciaal belang voor de haven van Oostende, zowel voor de scheepvaart als voor het ganse offshore gebeuren. Niet alleen grotere schepen, maar ook bredere objecten zoals geassembleerde rotorbladen aan een rotorkop kunnen de haven aandoen. Dit jaar was de kers op de taart het uitvaren van de Bold Tern met aan boord de Alstom Haliade150 6MW, het breedste schip ooit.
ZWAAICIRKEL
Een zwaaicirkel van 300 m laat toe dat schepen tot 200 m onze haven kunnen aandoen en er manoeuvreren. Om alles optimaal te laten verlopen dient er echter nog een talud over een breedte van 50 m, gelegen in de aanvaarroute, verwijderd te worden. Dit is nu voorzien voor 2015 er wordt uitgevoerd door de Afdeling Maritieme Toegang.
C. ACTIVITEITENVERSLAG | 17
Cruise schip Voyager (LOA - 152.5 m) draait zich in de draaicirkel. © Geoffrey Janssen
laatste blok van de nieuwe Radartoren wordt gemonteerd. © Robert Pirotte 18 | JAARVERSLAG PORT OF OOSTENDE 2013
RADARTOREN
De radartoren die in de haven op de top van de Halve Maandijk staat, zal worden afgebroken en vervangen door een nieuwe constructie op het uiteinde van de oostelijke strekdam. In 2013 werd de toren gebouwd, in 2014 zullen alle nutsleidingen gelegd worden naar het vasteland. Tot slot komt de radarsensor zodat de nieuwe radartoren kan werken. De nieuwe radartoren op de Oostdam wordt gebouwd door de afdeling Maritieme Toegang in opdracht van de afdeling Scheepvaartbegeleiding van de Vlaamse overheid. De nieuwe radartoren wordt een schakel van de Schelderadarketen. De voet van de radartoren is gebouwd op de kop van de oostelijke havendam. De betonnen toren is 58.8 m (TAW-hoogte radar) meter hoog, de antenne zelf steekt er nog eens drie meter boven uit. Wetende dat de strekdam 8 meter hoog is dan zal de radartoren op zijn hoogste punt 56 meter boven laag water uitsteken. Door de nieuwe hoogte wordt een groter radarbereik op zee verkregen, wat de veiligheid ten goede komt.
Kaai-101
De studievoorbereiding voor de renovatie van kaai 101 zijn achter de rug. De aanbesteding zou eerstdaags moeten gebeuren voor afwerking eind 2015. De kaai paalt aan het hoofdgebouw van Afdeling Vloot en na renovatie zijn de kaaien 101 & 102 de aanlegplaatsen van de Vloot. De ruime terreinen erachter bieden plaats voor het stockeren van de boeien en andere technische activiteiten van Vloot, die dan de huidige plaats aan kaaien 606 & 607 verlaat ten voordele van de verdere uitbouw van de windenergiecluster.
Kaai-503
De verstevigde kaaimuur van kaai 503 laat toe dat grote installatieschepen tot tegen de kaaimuur kunnen aanmeren. Dit jaar kwamen hefeilanden Neptune & Goliath afwisselend windmolenonderdelen ophalen op het Zeewezendok. In totaal vertrokken 18 gepre-assembleerde windmolens naar het C-Power windmolenpark. Op de zeebodem vlak voor de kade werd een grindbed aangelegd. Daardoor kunnen de installatieschepen zich ‘opjacken’ en hun ‘spuds’ in het grindbed plaatsen. De investeringen in de kaaistructuren van kaai 503 waren voor rekening van de concessionaris van de terreinen, nv Rebo.
C. ACTIVITEITENVERSLAG | 19
20 | JAARVERSLAG PORT OF OOSTENDE 2013
visserijdok
Het visserijdok is sinds 14 december 2013 onder de bevoegdheid van AGHO gekomen. In 2014 moet er gekeken worden hoe dit dok kan geïntegreerd worden in het havenarsenaal.
RORO pontons
Onze haven beschikt over 5 roro-pontons: - 2 dubbeldek pontons verbonden aan dezelfde terminal - Tijdok: 1 roro ponton - Zeewezendok: 2 roro-pontons met een tussenstuk zodat schepen met een quarter stern ramp er ook kunnen aanmeren Indien noodzakelijk, worden één of meerdere pontons aangepast om nieuwe roroschepen te accommoderen.
C. ACTIVITEITENVERSLAG | 21
22 | JAARVERSLAG PORT OF OOSTENDE 2013
zwaarlastkades - ZEEWEZENDOK
15 ha zwaarlastkade met draagvermogen van 4T/m² > 20T/m² Alle onderdelen voor 18 windmolens werden dit jaar gestockeerd op de site.
pontons voor offshore onderhoudsboten
4 pontons voor werkboten In juni werd een vierde ponton voor werkboten geïnstalleerd. In totaal komen er 7 pontons; 1 ponton voor elk offshorepark voor de Belgische kust. Verdere pontons worden gepland na de verhuis van Vloot naar de kaaien 101 & 102.
nieuwe havenkapitein
Kapitein Mario Calbert heeft sinds begin april de taak van havenkapitein van Oostende op zich genomen. Hij vervangt zo kapitein Ronald Kreps die in maart 2013 op 65-jarige leeftijd op pensioen is gegaan. Kapitein Mario Calbert kan bogen op een ruime ervaring als scheepskapitein. Hij was van 1979 tot 2001 actief in de lange omvaart, waarvan 14 jaar als gezagvoerder, voor de werkgevers Ahlers en Exmar. Dankzij zijn expertise opgebouwd in de tankervaart bij Exmar kon hij in 2001 aan de slag als marine officer, loading master en loods in de haven van Mesaieed, de bulk- en oliehaven van Qatar. Vervolgens zette hij de stap naar Ras Laffan, de aardgashaven van dat emiraat, waar hij senior port supervisor en loods was. Met zijn benoeming tot havenkapitein van Oostende keert hij terug naar de plek waar hij in 1975 als 19-jarige startte aan zijn opleiding aan de hogere Zeevaartschool.
C. ACTIVITEITENVERSLAG | 23
2. activiteit per segment
Astor -
© Robert Pirotte
24 | JAARVERSLAG PORT OF OOSTENDE 2013
Deutschland -
© Robert Pirotte
2.1. RORO De lijn Oostende - Ramsgate viel stil op 25/04/2013. Tot dan kwamen dagelijks 3 schepen naar Oostende, dit resulteerde in 6 afvaarten per dag. Eén van de topprioriteiten is en blijft om een nieuwe roro-lijn te kunnen opstarten.
2.2. CRUISE Het cruiseseizoen startte op zaterdag 6 april, met de aankomst van de Astor. Dit was meteen het langste cruiseschip dat onze haven bezocht dit jaar (LOA = 176.5). Er waren 450 passagiers aan boord en 253 bemanningsleden. Het tweede langste cruiseschip Deutschland, kwam toe op zondag 5 mei. De Haven organiseert een warm onthaal voor de passagiers en voorziet: begeleidend personeel naar de boot, een orkestje, bewaking ‘s nachts. De Haven verwelkomde in totaal 16 cruiseschepen, waarvan 8 turn around cruises. Op woensdag 25 september sloot het cruiseseizoen af met de komst van het binnenschip Victor Hugo. 2013 ETA zaterdag 6 april 2013 dinsdag 30 april 2013 zondag 5 mei 2013 zondag 19 mei 2013 donderdag 23 mei 2013 zondag 26 mei 2013 zaterdag 8 juni 2013 dinsdag 11 juni 2013 dinsdag 18 juni 2013 dinsdag 25 juni 2013 zaterdag 6 juli 2013 dinsdag 23 juli 2013 dinsdag 6 augustus 2013 maandag 12 augustus 2013 vrijdag 16 augustus 2013 zaterdag 17 augustus 2013 zondag 18 augustus 2013 dinsdag 20 augustus 2013 woensdag 28 augustus 2013 vrijdag 30 augustus 2013 donderdag 5 september 2013 zondag 15 september 2013 zaterdag 21 september 2013 woensdag 25 september 2013
2014 ETA dinsdag 1 april 2014 dinsdag 6 mei 2014 dinsdag 6 mei 2014 zondag 11 mei 2014 donderdag 29 mei 2014 woensdag 28 mei 2014 zondag 8 juni 2014 maandag 9 juni 2014 zaterdag 21 juni 2014 zaterdag 28 juni 2014 dinsdag 1 juli 2014 zondag 13 juli 2014 zaterdag 26 juli 2014 zaterdag 26 juli 2014 woensdag 6 augustus 2014 zaterdag 16 augustus 2014 woensdag 20 augustus 2014 woensdag 27 augustus 2014 vrijdag 29 augustus 2014 zaterdag 30 augustus 2014 zondag 31 augustus 2014 donderdag 4 september 2014 dinsdag 9 september 2014 zondag 14 september 2014 maandag 22 september 2014
14:00 8:00 8:00 8:00 9:30 8:00 9:00 12:30 19:00 13:30 8:00 8:00 7:00 9:00 7:30 14:00 16:00 9:00 10:00 16:00 16:00 8:00 16:00
10:30 12:00 8:00 8:00 9:00 14:00 11:00 12:00 20:00 11:30 12:00 11:00 8:00 12:00 23:00 7:30 16:00 21:30 8:00 12:00 16:00 12:00 16:00 16:00
Coming from Plymouth Portsmouth Amsterdam Honfleur
Vessel Astor Voyager Deutschland Le Boreal OOSTENDE VR ANKER Cherbourg Kristina Katarina Honfleur Europa Honfleur Silver Cloud Newhaven Sea Cloud II Harwich Voyager Hamburg Sea Cloud II Stavanger Voyager Rosyth Voyager Brest Funchal Amsterdam Kristina Katarina Stavanger Voyager Dunkirque Serenissima Brugge Swiss Ruby Ijmuiden Star Flyer Warnemunde Voyager Brugge Victor Hugo Brugge Victor Hugo Cuxhaven Bremen Brugge Victor Hugo
LOA Draft 176,5 6,1 152,5 5,9 175,5 5,8 142 4,7
Coming from Vessel Portsmouth Azores Honfleur L'Austral Honfleur Delphin Gent Nat Geographic Explorer OOSTENDE VR ANKER Le Havre Louis Aura Le Havre Sea Cloud II Kiel Canal Louis Aura Alesund Louis Aura Harwich Voyager Portsmouth Louis Aura Floro Voyager Copenhagen Voyager Amsterdam Saga Pearl II St Peter Port Voyager Seadream I Voyager Brugge Victor Hugo Seadream I Bergen Voyager Star Pride Brugge Victor Hugo Cherbourg Seabourn Legend Brugge Victor Hugo Brugge Victor Hugo
LOA Draft Agent Berth 160 7,6 Wilhelmsen 103 142,1 4,8 ICO 103 156,3 6,2 ICO 404 112 4,7 ICO 103
138 198,6 155,8 117 152,5 117 152,5 152,5 152,7 138 152,5 87,4 85 112 152,5 82,5 82,5 112 82,5
160,2 117 160,2 160,2 152,5 160,2 152,5 152,5 164,4 152,5 105 152,5 82,5 105 152,5 133,4 82,5 135 82,5 82,5
Agent SiSa ISS ISS SiSa
Berth 103-104 103 103 103
5,6 ISS 103 6,1 ICO 103-104 5,6 Ter Polder 103 5,4 ICO 103 5,9 ISS 103 5,4 ICO 103 5,9 ISS 103 5,9 ISS 103 6,3 Wilhelmsen 103 5,6 ISS 103 5,9 ISS 103 5,0 Hoppe 103 1,0 Scylla AG 301 6,0 Hoppe 103 5,9 ISS 103 1,0 CroisiEur. 301 1,0 CroisiEur. 301 4,8 ICO 103 1,0 CroisiEur. 301
6,7 5,4 6,7 6,7 5,9 6,7 5,9 5,9 6,2 5,9 4,5 5,9 1,0 4,5 5,9 5,4 1,0 6,6 1,0 1,0
ISS ICO ISS ISS ISS ISS ISS ISS ICO ISS ABP ISS CroisiEur. ABP ISS ICO CroisiEur. ICO CroisiEur. CroisiEur.
103 103 103 103 103 103 103 103 404 103 103 103 301 103 103 103 301 103 301 301
ETD 06-04-13 30-04-13 05-05-13 19-05-13 26-05-13 26-05-13 08-06-13 11-06-13 18-06-13 25-06-13 06-07-13 23-07-13 06-08-13 12-08-13 16-08-13 17-08-13 18-08-13 20-08-13 28-08-13 30-08-13 06-09-13 16-09-13 21-09-13 25-09-13
ETD 01-04-14 06-05-14 06-05-14 11-05-14 01-06-14 28-05-14 08-06-14 09-06-14 21-06-14 28-06-14 01-07-14 13-07-14 26-07-14 26-07-14 06-08-14 17-08-14 20-08-14 28-08-14 29-08-14 30-08-14 31-08-14 05-09-14 09-09-14 15-09-14 23-09-14
19:00 16:30 18:00 13:00
Destination Amsterdam Kielkanaal London Kielkanaal
18:30 14:00 23:00 18:00 21:30 18:00 16:00 18:00 18:00 17:00 14:30 20:00 23:59 20:00 15:30 16:00 16:00 18:00 16:00
Amsterdam Antwerpen Antwerpen Amsterdam Stavanger Newhaven Bergen Rosyth Gothenburg Cherbourg Copenhagen Guernsey Brugge Le Havre St Nazaire Brugge Brugge Portsmouth Brugge
21:00 19:00 19:30 14:00
Destination Ijmuiden Antwerpen Amsterdam London
16:00 19:30 16:00 17:00 22:30 16:00 17:00 18:00 23:00 18:30 1:00 15:00 16:00 23:59 14:00 23:59 16:00 23:00 16:00 16:00
Kiel Canal Amsterdam Bergen Invergordon Stavanger Copenhagen Oslo Portland Antwerpen Rosyth Brugge St Malo Brugge London Brugge Brugge
C. ACTIVITEITENVERSLAG | 25
zandbergen
hout
pellets
26 | JAARVERSLAG PORT OF OOSTENDE 2013
2.3. BULK / GENERAL CARGO een stijgende diversiteit
Het aantal behandelde tonnage in de Oostendse haven voor wat betreft general cargo bedraagt al sinds jaar en dag zo’n 1,5 miljoen ton. Deze trafieksoort wordt hoofdzakelijk overgeslagen in en rond de binnenhaven, inclusief diepwater kaaien die zich aan de buitenzijde, voor de sluis, bevinden. Ondanks een vrij stabiel verhandeld volume over de jaren heen, zien we toch dat er zich meer een meer een diversificatie van de soorten goederen optreedt.
1. Zand en grind
Er zijn hier drie spelers actief in onze haven, met name NHM, Sagrex (Interbeton) en DBM. Ze bezitten allen een terminal vóór de sluis wat een unicum is voor een Belgische haven. Dit is een gigantisch voordeel voor de ‘zandboeren’: de schepen zijn slechts een minimum van tijd in de haven – alleen voor het lossen – en kunnen zo profiteren van een enorme flexibiliteit.
2. Ferrosilicium
Dit erts is afkomstig van Scandinavië en dan nog hoofdzakelijk uit Noorwegen. Dit product wordt veel gebruikt als additief in de bouwnijverheid. Oostende fungeert als een hub voor dit product: het product wordt hier gekalibreerd, opgezakt, gebroken en in containers gestuft om zo verzonden te worden naar de eindklanten.
3. Zout
Sinds 2 jaar hebben we een loods in de binnenhaven waar uitsluitend zout wordt gestockeerd. Dit zout wordt hoofdzakelijk aangevoerd via binnenschepen, maar af en toe komt er een groter pakket toe via zeeschip. De doorlooptijd van dit product is afhankelijk van de strengheid van de winters.
4. Hout
Op geregelde tijdstippen worden boomstammen aangevoerd, vooral afkomstig van de Baltische Staten. Deze worden dan verder doorgevoerd naar houtfabrieken gelegen binnen een straal van 300 km van Oostende. We proberen dit nog verder uit te breiden maar we zijn hier sterk afhankelijk van de houtsector die de nodige ups- en downs kent.
5. Pellets
Sinds begin dit jaar is er ook begonnen met de aanvoer van pellets. Door de zachte winter is deze markt echter in elkaar gevallen. Toch zijn de partijen vast van plan om Oostende verder te gebruiken als aanvoerhaven. De verwachting is dan ook dat in de tweede jaarhelft de import van dit product zal toenemen.
C. ACTIVITEITENVERSLAG | 27
sepeoliet
gietijzer
stukgoed
28 | JAARVERSLAG PORT OF OOSTENDE 2013
6. Sepeoliet
De aanvoer van dit product gebeurt reeds meer dan 15 jaar via de Oostendse haven. Dit wordt gebruikt voor kattenbakken. De opzakking gebeurt in de haven en wordt van hieruit gedistribueerd naar alle grootwarenhuizen in de Benelux.
7. Veevoeder
Sinds meer dan 1 jaar heeft Ter Polder een loods speciaal ingericht, met de nodige certificaten, om te voldoen aan de voorwaarden voor het stockeren van veevoeder. Af en toe worden er zeeschepen ontvangen met dergelijk product.
8. Steenkool
In het Verenigd Koninkrijk zijn er nog steenkoolmijnen operationeel. Eenmaal per maand wordt hier een schip gelost. De steenkool wordt hier opgezakt in zakken van 5 en 10 kg en hoofdzakelijk weggevoerd naar Noord-Frankrijk waar er zich nog veel huishoudens met steenkool verwarmen.
9. Orthoxyleen
Eénmaal per maand wordt er een schip met orthoxyleen gelost voor het chemisch bedrijf Proviron. Dit product wordt gebruikt voor het aanmaken van fijn-chemicaliën, waarin Proviron gespecialiseerd is.
10. Waterglass
Dit product wordt aangevoerd vanuit Finland en Polen voor het chemisch bedrijf Hüber. Hieruit worden de silicaten gedistilleerd die o.a. gebruikt worden in tandpasta en als weerstandverlagend product in autobanden.
11. Gasolie
Sinds dit najaar heeft het bedrijf GFS 3 tanks van elk 33.000 ton in gebruik genomen voor de strategische Belgische opslag van gasolie. Minstens jaarlijks moet de gasolie in de 3 tanks hernieuwd worden. Jammer genoeg gebeurt de aan – en afvoer via de binnenvaart en niet via zeeschepen.
12. stukgoed
Stukgoed heeft de laatste jaren een stijging gekend door de aanvoer van de verschillende onderdelen van de offshore windmolens. In 2014 zal dit teruglopen door de voorlopige stop in de bouw van offshore windparken.
C. ACTIVITEITENVERSLAG | 29
30 | JAARVERSLAG PORT OF OOSTENDE 2013
2.4. OFFSHORE WIND De offshore industrie bloeide verder in 2013. De Rebo-terminal verwelkomde verschillende spelers, die in verschillende fasen actief zijn.
Alstom project
Alstom, dat zich op de wereldmarkt van de offshore windmolens positioneert, ontwikkelde een eigen type turbine die een energieproductie heeft die 15% hoger ligt dan de andere 6 MW modellen. Met zijn 73,5 m lange wieken heeft de rotor een diameter van 150 m. Daarnaast zijn de onderhoudskosten op lange termijn veel lager dan de reeds bestaande modellen. De Haliade 150 is momenteel de grootste en meest performante offshore windturbine. Op 20 januari kwamen de wieken toe, op 2 februari de buispalen (met de Jumbo Vision) en op 11 februari kwam de gondel toe op een ponton. Op 20 juni werden 2 van de drie wieken op de gondel gemonteerd, tot ‘bunny position’. Op maandag 7 oktober verliet hefschip Bold Tern, onder aanwezigheid van de pers, de Reboterminal richting Belwind, op 45 km van onze kust. Deze operatie bewijst dat Haven Oostende koploper is in de dienstverlening aan de offshore wind business. De Haven en Rebo voorzien alle nodige infrastructuur zodat de offshore wind bedrijven zo goed mogelijk kunnen functioneren.
c-power III
In maart startte de laatste installatiefase van C-Power: 18 x 6.15 MW. Op 17 september werd het park officieel ingehuldigd in aanwezigheid van premier Elio Di Rupo.
c-power repair
Eind september moesten de wieken van de 1e zes C-Power windmolens (geïnstalleerd in 2008) vervangen worden. De reden was: “Er zijn hidden wrinckles of verborgen plooien vastgesteld, plooien binnenin het materiaal. De benaming hidden wordt gebruikt omdat de plooien in het materiaal zitten. Dit kán leiden tot een scheur of andere schade, misschien ook niet. REpower (nu Senvion) wil geen enkel risico nemen en heeft beslist de wieken preventief te gaan wisselen. Deze beslissing werd genomen in samenspraak met de constructeur van de wieken.”
C. ACTIVITEITENVERSLAG | 31
32 | JAARVERSLAG PORT OF OOSTENDE 2013
kabel Northwind Jan de Nul
Op 24 oktober bracht Jan De Nul de spoel met het reservestuk van de exportkabel voor het Northwind project naar onze site. Deze ligt nu opgeslagen op het terein van Multitech, de technische dienst van de Haven.
bold tern & neptune
Tussen oktober en november lagen de Bold Tern en de Neptune verschillende keren op hetzelfde moment in onze haven.
alstom, Parkwind & Vestas
Op het Zeewezendok startten op 6 augustus de werken aan de gebouwen voor Parkwind en Vestas. De officiële 1e steenlegging vond plaats op maandag 19 augustus in aanwezigheid van de COO van Vestas Offshore, Flemming Ougaard en Kristof Verlinden van Parkwind (O&M and prodcution manager). Het Vestas-gebouw is 1310 m². Van daaruit zullen de windmolens van Northwind, op de Lodewijksbank, en Belwind, op de Blighbank, onderhouden worden. Ongeveer 50 mensen zullen aan de slag gaan in de verschillende diensten (administratie, opslag, atelier). In een eerste fase worden 4 onderhoudsboten ingezet die dagelijks naar zee gaan. De uitbater van beide windmolenparken (Northwind & Belwind) is Parkwind. Parkwind vestigt zich in het Rebo-gebouw. Dat gebouw wordt gerenoveerd tot kantoor- en opslagruimte. Parkwind monitort en beheert de windmolens. Er worden een 15-tal mensen tewerk gesteld. Op het gelijksvloers van hetzelfde gebouw komt Alstom dat zal instaan voor het onderhoud van de Haliade 150 6MW. Zowel de nieuwbouw als de renovatie werden uitgetekend door architectuurbureau Debruyne en aannemersfirma Artes-Depret voert de werken uit in opdracht van Rebo.
C. ACTIVITEITENVERSLAG | 33
34 | JAARVERSLAG PORT OF OOSTENDE 2013
Falck gebouw
Aan de overkant van de baan, op het terrein van de technische dienst Multitech, transformeerde het oude militaire OBH gebouw tot een heuse bouwwerf. Het grootste deel van het gebouw zal worden ingenomen door Falck Safety Services. Dat internationaal bedrijf, met hoofdzetel in Denemarken is gespecialiseerd in veiligheidstrainingen. Architectenbureau MOP urban Design staat in voor de uittekening van de plannen en aannemer Van Huele staat in voor de werkelijke verbouwing. In het trainingscenter worden onder andere een klimladder en een trainingsbad met stormsimulator gebouwd.
fire training ground
Naast het Falck gebouw bevindt zich de ‘fire training ground’. Op deze plaats van bijna 1000 m² worden brandbestrijdingsoefeningen gedaan in open en gesloten ruimte. Deze oefenplek zal niet enkel mensen opleiden voor brandbestrijding op zee, maar ook brandweermannen aan land kunnen binnenkort hier terecht voor hun opleiding.
TRAININGSINSTALLATIE FALCK SAFETY SERVICES
Op het Maritiem Plein startte de bouw van het oefenterrein voor Falck Safety Services. Er komen verschillende landingsplatformen en er werden ‘fenders’ tegen de kaaimuur geïnstalleerd, zodat de ‘boat landing’ getraind kan worden. Op het Maritiem Plein zal het praktijkgedeelte van de opleiding ‘offshore workers & life boats’ plaatsvinden. Dit houdt o.a. in het te water laten van reddingsboten en het op en afstappen op windmolenladders onder reële omstandigheden. Er zijn ook douches en een leslokaal geïnstalleerd.
oplevering
Alle nieuwbouwprojecten zullen in het voorjaar van 2014 in gebruik genomen worden.
ONDERZOEK eco-vriendelijke gebouwencluster
Door onze deelname aan het Europees project ‘Duurzame Zeehavens’, konden Haven Oostende een studie laten uitvoeren die onderzoekt hoe je een duurzame gebouwencluster ontwikkelt, rekening houdend met de ecologische, economische en sociale aspecten het zeehavengebied. Doel van deze studie is: een antwoord vinden op de groeiende toestroom aan bedrijven. Er moet een duidelijke visie en een concreet plan van aanpak ontwikkeld worden zodat er een duurzame gebouwencluster kan ontstaan met bijhorende diensten. Gebruik van duurzame materialen en hernieuwbare energie staan hierbij centraal. De studie werd eind 2013 afgesloten. Op 25 maart 2014 worden de resultaten officieel voorgesteld in Greenbridge. C. ACTIVITEITENVERSLAG | 35
Seminck Lemahieu - Lempan
36 | JAARVERSLAG PORT OF OOSTENDE 2013
2.5. bedrijven / plassendale SEMINCK Rechttegenover de site van Proviron, op de rechter oever van het kanaal GentOostende, rezen in het voorjaar van 2013 drie tanks als kolen uit de grond. Deze drie tanks zullen gebruikt worden als strategische reserve voor de Belgische Staat voor de opslag van gasolie (diesel). De opbouw van de tanks heeft heel wat voeten in de aarde gehad, maar nu zit het bedrijf GFS in de laatste rechte lijn. In het voorjaar van 2014 zullen de drie tanks operationeel zijn. Het plaatsen van de dakgebintes op de tanks leverde spectaculaire beelden op.
Lemahieu - Lempan De firma Lemahieu-Lempan, een gevestigde waarde in de houtsector, nam een nieuwe loods in gebruik in de haven van Oostende. De loods is zo gebouwd dat de droging van het hout op een efficiënte manier kan gebeuren. Voor de nieuwe loods werd ongeveer 1 ha extra in concessie genomen. De firma Lemahieu-Lempan is sinds 1984 in de Oostendse haven gevestigd en kende sindsdien een heuse groei. Op vrijdag 19 april werd de loods officieel in gebruik genomen.
ex-loods skb De vroegere loods van SKB in Plassendale 1 werd gekocht door IDP. De loods wordt gebruikt voor onderhoudsactiviteiten aan schepen en onderdelen van de offshore wind industrie In het najaar zijn de hubs van de 5MW turbines van C-Power in deze loods binnen geweest voor een technische controle.
C. ACTIVITEITENVERSLAG | 37
38 | JAARVERSLAG PORT OF OOSTENDE 2013
PROVIRON
De firma Oostwouder uit ’t Zand, gelegen nabij Alkmaar in Nederland, heeft een watertank gebouwd voor de firma Proviron in de achterhaven van Oostende in opdracht van de firma Induss. Na Antwerpen (Induss I) en Gent (Induss II en III) was tegen het einde van de zomer Oostende aan de beurt (Induss IV). Induss IV is een installatie die jaarlijks een half miljoen kubieke meter gedemineraliseerd water kan leveren. De eerste klant is het Belgische Proviron. De investering bedroeg een kleine 2,5 miljoen en werd gedragen door Induss. De installatie kwam op de terreinen van Proviron en kan ook leveren aan andere klanten in de omgeving. Proviron ontwerpt, produceert en verkoopt chemicaliën. Het bekendst is het bedrijf als producent van biodiesel, en van Alchemis, het proefproject met algen op de vroegere vuilnisbelt Hooge Maey. Door de waterhuishouding uit te besteden aan Induss is het West-Vlaamse bedrijf verlost van de kapitaalinvestering, de financiering, de bouw en het onderhoud van de zuiveringsinstallatie. De tank zelf werd getransporteerd op 20 maart op een ponton van de firma Müller, dat zo voor een tweede maal op 1 maand tijd onze haven aandeed (ze verzorgden ook het transport van de nacelle Haliade 150 van Alstom naar onze haven). De firma Aertsen zorgde voor het nodige kraanwerk om de tank op zaterdag 23 maart over te brengen rechtstreeks van het ponton op de definitieve plaats op de site van Proviron.
aanmeerfaciliteiten
De aanmeerfaciliteiten van het kanaal werden herbekeken, voornamelijk op gebied van veiligheid.
C. ACTIVITEITENVERSLAG | 39
40 | JAARVERSLAG PORT OF OOSTENDE 2013
2e vleugel Greenbridge
Met ruim 2650m² bedrijfsruimte breit Greenbridge een nieuw hoofdstuk aan haar bestaan. Naast een tweede incubatorvleugel met 22 nieuwe kantoren voor bedrijven, opende Greenbridge haar state-of-the-art demonstratieruimte, een toonbeeld van architecturaal, conceptueel en technisch vernuft. Tijdens de opening op 29 juni werd naast de toekomstvisie, ook gefocust op het op maat uitgewerkte ‘smart’ energieconcept. De ontwerper van het Greenbridge gebouw is Architectuurstudio Verborgh.
C. ACTIVITEITENVERSLAG | 41
3. NETWERKING & events
42 | JAARVERSLAG PORT OF OOSTENDE 2013
3.1. bedrijven Verschillende instellingen werken mee aan de uitbouw van het economisch havennetwerk.
B2B offshore wind suppliers 19-03-2013 | FMC
Op 19 maart organiseerde Flanders’ Maritime Cluster in Oostende de eerste editie van het B2B “Belgian Offshore Wind Supplies” netwerkevenement. Het evenement werd opgezet met als voornaamste doel een win-win te bewerkstelligen tussen Vlaamse bedrijven en de Vlaamse offshore Wind sector. Dit is één van de hoofddoelstellingen van Flanders’ Maritime Cluster: de bedrijven en haar toeleveranciers actief op zee samenbrengen en zo de duurzame groei van de sector verder stimuleren. Het event vond plaats in de Grote Post en er waren 240 deelnemers.
flansea 13-04-2013 | Haven Oostende
Op dinsdag 23 april is de Wave Pioneer te water gelaten in de haven van Oostende. De eerste zeewaardige golfenergieboei is een kind van FlanSea, een samenwerkingsverband tussen de UGent, Haven Oostende, Deme Blue Energy, machinebouwer Cloostermans, groenestroombedrijf Electrawinds, silobouwer Spiromatic en ingenieursbureau Contec. Flansea heeft de voorbije jaren al aardig wat geld gepompt in de bouw van de Wave Pioneer. Een belangrijk deel van dat geld is afkomstig van het IWT, een overheidsinstelling die innovatiesteun ter beschikking stelt. De Wave Pioneer test hoeveel elektriciteit er uit golven kan bekomen worden. De boei vormt de laatste fase vooraleer een boei zal gemaakt worden op schaal 1:1. De boei is uitgerust met een drijflichaam dat verankerd is met een kabel aan de zeebodem die de beweging van de golf volgt. De mechanische energie die ontwikkeld wordt door de beweging van de kabel wordt dan omgezet in elektriciteit. Het gevaarte, ongeveer schaal 1:2, is nu 5 meter hoog, heeft een diameter van 4,5 meter en weegt 25 ton. Het uniek aan deze convertor is dat hij gebouwd is voor het gematigd zeeklimaat in de Noordzee, wat beperkter is dan het ruwe weer aan de westkust van Schotland en Ierland. Op 26 juni verhuisde Wave Pioneer van de Oostendse haven naar de open zee, op ongeveer 1 kilometer van de kust van Oostende. Tot eind 2013 werd de boei uitvoerig getest. De resultaten worden nu verwerkt en in de loop van 2014 voorgesteld.
C. ACTIVITEITENVERSLAG | 43
Oostende voor Anker - 26-05-2013
Vendée - 09-07-2013 Planet Solar - 29-08-2013 - © Robert Pirotte
44 | JAARVERSLAG PORT OF OOSTENDE 2013
Oostende voor anker 26-05-2013 | Haven Oostende
Naar jaarlijkse traditie nodigde Haven Oostende een aantal belangrijke zakenrelaties uit tijdens het maritieme festival Oostende voor Anker. Dit jaar werden de ‘decision makers’ uit de offshore wind business een halve dag verwend aan boord van zeilschip Mercedes. Het was perfect zeilweer en 47 genodigden beleefden een onvergetelijke dag.
vendee 09-07-2013 | Haven Oostende
Op dinsdag 9 en woensdag 10 juli heeft een uitgebreide ondernemersdelegatie uit het Franse departement van de Vendée een werkbezoek gebracht aan Haven Oostende. Dinsdagmorgen werd de delegatie ontvangen door de provincie WestVlaanderen. In de namiddag gaven de haven van Oostende en Rebo nv, samen met Alstom, SDI/DEME, Cofely-Fabricom, Greenbridge en Geldof een introductie in de wereld van de blauwe hernieuwbare energie, gevolgd door een B2B waaraan 35 Vlaamse ondernemingen deelnamen. Woensdagmorgen bracht de delegatie een bezoek aan het windmolenpark van C-Power op zee, dat net was afgewerkt. Een geslaagd event, van en voor ondernemingen.
Zeetex, maritime innovations by textiles 09-07-2013 - FMC
Op 9 juli kon men in het VLIZ mee participeren aan de ontwikkeling en verbetering van maritieme textielproducten tijdens het eerste Zeetex seminarie ‘Maritime innovation by textiles’. Vier parallelle sessies vonden plaats met thema’s als veiligheid, visserij, aquacultuur, kustbescherming, scheepsbouw en zeevaart. Na het middagonderdeel werden de resultaten samengevat tijdens een plenaire sessie.
PLANET SOLAR 29-08-2013 - Haven Oostende
Donderdag 29 augustus meerde de MS Tûranor Planet Solar, beter gekend onder de project naam Planet Solar, aan in de haven van Oostende, ter hoogte van de Wandelaarkaai. Dit schip is het grootste zonne-energie aangedreven schip ter wereld. Het vaartuig werd ontworpen door de firma LOMOcean Design, gebouwd door Knierim Yachtbau in Kiel, Duitsland en gelanceerd op 31 maart 2010. In mei 2012, was het het eerst zonne-energie aangedreven vaartuig dat de wereld heeft rondgevaren. Dit schip maakt deel uit van een wetenschappelijk experiment dat geleid wordt door de universiteit van Genève. Het was net de Atlantische Oceaan overgestoken, komende van Boston, om begin september richting London te varen, dit alles uitsluitend op zonne-energie. C. ACTIVITEITENVERSLAG | 45
AIV- 14-10-2013
AIV- 14-10-2013 persbezoek - 22-10-2013
46 | JAARVERSLAG PORT OF OOSTENDE 2013
intrade 14-10-2013 | Haven Oostende
Innovatie is de voorwaarde om te kunnen groeien en de concurrentiestrijd aan te gaan. In het kader van het Nieuw Industrieel Beleid heeft Haven Oostende het innovatie project ‘Intrade’ opgezet. Hiermee wil de Haven het innovatieproces in de logistieke keten van havenactiviteiten een duwtje in de rug geven. Samen met de ingenieurs van Polytech Rijsel werd een energie-vriendelijk voertuig ontwikkeld dat de logistieke operaties in de haven kan ondersteunen. Deze sectoroverschrijdende samenwerking tussen logistiek en engineering heeft geleid tot de bouw van een prototype van een Intelligent Autonoom Voertuig (IAV). Op uitnodiging van Haven Oostende en Rebo werd op maandag 14 oktober het AIV voor het grote publiek getest op het Zeewezendok. De test hield in: • real-time simulatie van de operaties in de haven van Oostende via een virtuele omgeving • manuele besturing van het voertuig via joystick; • automatische besturing van het IAV gebaseerd op GPS en sensor informatie; • rit van een colonne van twee voertuigen, waar de eerste (of de leider) - die mensen transporteert - manueel bestuurd wordt en de laatste (of volger) automatisch route afhankelijk is; • laden en lossen van containers door gebruik van reach stackers en/of haven kranen.
persbezoek voorhaven 22-10-2013 | Haven Oostende
Op uitnodiging van de heer Vande Lanotte werd op 22 oktober de lokale pers ontvangen voor een aantal bedrijfsbezoeken in de voorhaven. Er werd dieper ingegaan over de dagelijkse werking van de bedrijven actief in de offshore wind business en de gevolgen daarvan voor de lokale werkgelegenheid werd toegelicht. Het was nuttig om de pers een totaal beeld te geven van de realisaties van de afgelopen jaren. Daaruit bleek ook dat de tewerkstelling in de offshore onderhoudsbedrijven voor 99% lokaal is.
C. ACTIVITEITENVERSLAG | 47
Unizo - 30-10-2013 Seafox - 08-11-2013
48 | JAARVERSLAG PORT OF OOSTENDE 2013
innovation tour 30-10-2013 | Unizo
Het bezoek van Unizo aan Haven Oostende paste in het project Fabrieken voor de Toekomst – Blue Energy. Hiermee wil Unizo lokale ondernemers betrekken in de offshorewindindustrie. De offshorewind is immers volop op zoek naar lokale toeleveranciers. In kader van dit project, organiseerde Unizo tijdens het najaar een aantal sensibiliseringsacties. Tijdens die sessies konden ondernemers kennismaken met deze nieuwe sector en bekijken of er businessopportuniteiten zijn voor hun bedrijf. De Rebo-site, als centrum voor offshorewind in de Noordzee, is de plaats aan wal waar de meeste onderhoudswerken zullen plaatsvinden. Steeds meer offshorewindbedrijven komen zich er vestigen. Op het moment van het bezoek lagen de wieken van Senvion voor onderhoud aan wal. Kristof Verlinden (Parkwind) gaf een uiteenzetting over de onderhoudstaken die komen kijken bij een windmolen. Paul Gerard gaf een rondleiding op de site. Christophe De Busscher van Senvion gaf technische uitleg bij de wieken. Dit was een zeer interessant bezoek voor de 40 ondernemers die aanwezig waren.
navalu seafox 08-11-2013 |Haven Oostende
Op donderdag 7 en vrijdag 8 november bracht de Franse scheepsbouwer Navalu een bezoek aan de haven van Oostende. Navalu kwam zijn catamaran Seafox voorstellen. Deze onderhoudsboot voor windmolens is een catamaran met aluminium romp. Op 18 september werd de Seafox officieel te water gelaten voor de kust van de Vendée in Frankrijk. Ze was op weg naar de windmolenparken in de Duitse Noordzee en werd gebouwd in Frankrijk met goedkeuring van bureau Veritas. Ze is toegewezen aan de Britse reder (Enviroserve Ltd) opgericht in Lowestoft (Suffolk) in de Noordzee . De Seafox catamaran heeft een romp in aluminium en weegt daardoor maar 72 ton. Het gevolg hiervan is dat ze relatief weinig brandstof verbruikt in vergelijking met de bestaande onderhoudsboten die in staal gemaakt zijn. De Seafox heeft een lengte van 24 meter, breedte van 9,90 meter en een diepgang aan de as van het roer van 1,75 meter. Dankzij haar vier krachtige hoofdmotoren (4 x 600 pk) kan deze catamaran 12 technici en 12 ton vracht in hoge snelheid naar de offshore windparken transporteren.
C. ACTIVITEITENVERSLAG | 49
Voka - 30-10-2013 power-link event
50 | JAARVERSLAG PORT OF OOSTENDE 2013
kick off academie van de toekomst - VOKA 10-12-2013 | Voka
Op 10 december 2013 was Voka te gast bij Haven Oostende voor de Kick off van het project Fabriek voor de Toekomst Blue Energy, een initiatief ikv het Nieuw Industrieel Beleid. Tijdens deze eerste sessie, leerden de deelnemers elkaar beter kennen en werd de jaarplanning van het traject opgemaakt. Inhoudelijk thema van deze kick off was ‘‘Ken uw markt, het Offshore-landschap vandaag.’ Sprekers die hiervoor werden ingeschakeld zijn: - huidig en toekomstig beeld van het beleid van de Offshore sector door Christophe Dhaene (peter van het project) van het bedrijf e-Bo - strategie en ontplooiing van de REBO-site, door Paul Gérard (CEO A.G. Haven Oostende) - overzicht van de concessiehouders, door Ben Colbrandt (ICT & HSE Manager C-power) - overzicht O&M-activitetien, door Christophe Debusschere (Head of Service, Senvion)
POWER-LINK 02/05/2013 - Studiedag: Energiemanagementsystemen doorgelicht
Gebouwen vertegenwoordigen ongeveer 40% van het primair energieverbruik in de EU. Door het optimaliseren van het energieconcept tijdens de ontwerpfase of de renovatie van een bouwproject, kan het primair energieverbruik drastisch gereduceerd worden. Energiemanagementsystemen (EMS) prijken dan ook bovenaan de agenda van vele bedrijven en instellingen. Meten is weten! Een EMS kan de efficiëntie in uw energieverbruik verbeteren, maar ook kosten reduceren en de uitstoot van broeikasgassen terugbrengen, wat u een direct concurrentievoordeel kan opleveren. 16/05/2013 | Studiedag: Energieprestatiecontracten (EPC)
De komende jaren zullen zowel publieke als private actoren alsmaar meer en ingrijpender renovaties verrichten van hun gebouwenpark. Dit zal nodig zijn omdat Europa en Vlaanderen hier normen voor opleggen. Dit ‘verstandig beleid’ heeft als doel toekomstige energiefacturen te temperen en het binnencomfort te verhogen. Soms kan het bestuur zelf of via een partner relatief gemakkelijk maatregelen nemen. Bij complexere lange-termijn-maatregelen van grotere gebouwen kan de keuze wenselijk zijn voor een energieprestatiecontract. Op de studiedag kwamen volgende vragen aan bod: ‘Wat is dat en waarom zou u daarvoor kiezen? ‘ ‘Waarover gaat zo’n contract financieel, technisch en juridisch?’ ‘Wat leren we uit praktijkervaringen met dit soort contracten?’ C. ACTIVITEITENVERSLAG | 51
52 | JAARVERSLAG PORT OF OOSTENDE 2013
07/06/2013 |Studiedag: Kleine en middelgrote windturbines, een zinvol alternatief
Op 7 juni 2013 organiseerde Power-Link Universiteit Gent, in het kader van het project ‘Windkracht 13’, en in nauwe samenwerking met Tecnolec, de Erasmushogeschool Brussel (EhB) en ODE Vlaanderen een studiedag omtrent kleine en middelgrote windturbines (KMWT) in aanwezigheid van Vice-Eerste Minister en Minister van Economie, Consumenten en Noordzee, Johan Vande Lanotte. Het project ‘Windkracht 13’ wil de markt voor kleine en middelgrote windturbines (KMWT) openbreken door enerzijds het uitvoeren van een JERTS-studie (Juridisch, Economisch, Ruimtelijk, Technisch, Sociaal) die de bestaande barrières duidelijk in kaart brengt, zodat aan de hand hiervan aanbevelingen voor het verlagen van drempels kunnen geformuleerd worden. Anderzijds is het de bedoeling om uitgaande van realistische en pragmatische criteria nieuwe potentiële locaties in kaart te brengen en zodoende de marktintroductie van KMWT’s te versterken. Deze studiedag is tevens het slotevenement van het Tetra project ‘Gebruik van microwindturbines voor het leveren van hernieuwbare energie aan particulieren en kleine bedrijven’ van de Erasmushogeschool Brussel (EhB). 11-09-2013 | Infosessie MIP 3.0
In het nieuwe MIP 3.0 programma wordt gekozen voor een verdere verruiming naar cleantech innovatie in functie van de transitie naar een duurzaam materialen-, energie- én waterbeheer. Het MIP 3.0 programma mikt vooral op projecten waar dwarsverbanden bestaan tussen het materialen-, energie- en waterbeheer. De WestVlaamse Cleantech Antenne van I-Cleantech Vlaanderen (POM West-Vlaanderen) organiseerde op 11 september een pre-infosessie te Greenbridge. 18-09-2013 |Vlaams Vergistings FORUM
De biogassector is sinds enkele jaren uitgegroeid tot een relevante hernieuwbare energiesector, die bijdraagt tot een aanzienlijk deel van de groene stroom productie in Vlaanderen. Al die tijd heeft Biogas-E vzw zich als het platform voor vergisting in Vlaanderen ingezet om de biogassector beter op te volgen en mogelijke knelpunten te situeren en aan te kaarten bij de overheid. Naar aanleiding van het succes van voorgaande edities bracht Biogas-E vzw opnieuw de stakeholders in de biogassector bij elkaar om enkele concrete opportuniteiten te belichten. 19-09-2013 |REHAU Productshow aan Zee
Tijdens deze interactieve beurs kan a.d.h.v een productshow kon je kennis maken met Rehau, en de voordelen ervaren van hun totaaloplossingen. 23&24-09-2013 |Kick-Off INCREASE
Increase gaat op zoek naar een oplossing om hernieuwbare energiebronnen optimaal te verbinden met het distributienet. Naast de ontwikkeling van regelstrategieën en het bestuderen van de netondersteunende diensten, zullen de resultaten van deze onderzoeken ook getest worden, en dat zowel in een simulatieplatform, als in laboratoria en op het terrein zelf. C. ACTIVITEITENVERSLAG | 53
54 | JAARVERSLAG PORT OF OOSTENDE 2013
02-10-2013 | Unizo InnovationTour BLUE ENERGY
Bent u een ondernemer die vooruit wil en graag op de kar springt van nieuwe business-opportuniteiten? Voor onze Belgische kust verrijzen de windmolenparken uit de zee. Aan wal zitten de vestigingen van de Original Equipment Manufacturers (OEM) die de komende 20 jaar het onderhoud van de windmolens op zich zullen nemen. Op het eerste zicht misschien een sector waarvoor u als Vlaamse KMO weinig kan betekenen, maar niets is minder waar! Momenteel zijn de OEM volop op zoek naar lokale leveranciers. 18-10-2013 | Europe Direct : Debat: ‘Klimaat en duurzaam energiebeleid in Europa’
Op vrijdag 18 oktober vond in Greenbridge het debat ‘Klimaat en duurzaam energiebeleid in Europa’ onder leiding van Kathleen Cools (VRT) plaats. 02-12-2013 |VIN-kendag Innovatiecentrum West-Vlaanderen 19-12-2013 | Streekforum RESOC Oostende: SEA ECONOMY
RESOC Oostende stelde, samen met de streekpartners, haar Streekpact op. De strategische lijnen werden voor de komende 6 jaar uitgestippeld. Op 19 december kon iedereen kennis maken met de projecten waar RESOC Oostende, samen met de streekpartners, al mee van start gaat. Het Streekforum van RESOC Oostende vond plaats bij Greenbridge. doorlopend | Open Box
De Greenbridge demonstrator en het cleantech wetenschapspark vormen de locatie bij uitstek om het brede publiek te laten kennismaken met alle aspecten van energie. Naast een rondleiding in de incubator, kunnen de bezoekers ook een kijkje nemen achter de schermen van de Greenbridge demonstrator waar vele technologieën naast elkaar worden gedemonstreerd, gemonitored en gepromoot. Greenbridge biedt zo een uniek kader om leerlingen mee op sleeptouw te nemen in de wereld van de duurzame en hernieuwbare energie. OPEN BOX gidst de leerlingen langs een parcours van tentoongestelde energietechnologieën die via monitoring en metering en met behulp van tablets worden toegelicht. doorlopend |ecoBUILDING
Event Mosaïc en Wavefun.be i.s.m. Greenbridge bieden de teambuildingsformule ‘ecoBUILDING’ aan. Het eerste luik van dit dagprogramma betreft een bezoek aan Greenbridge, waarbij Power-Link een korte uitzetting geeft over het wetenschapspark. In de namiddag brengen offshore RIB boten de deelnemers naar het windmolenpark op de Thorntonbank. Veilig en wel terug aan land kan men zelf testen wat de voordelen zijn van hybride en/of elektrische voertuigen.
C. ACTIVITEITENVERSLAG | 55
lerarenuitstap - 29-05-2013 jobbeurs ‘Draai mee op zee - 22-09-2013
56 | JAARVERSLAG PORT OF OOSTENDE 2013
3.2. scholen & opleidingen lerarenuitstap leerkrachten techniek 29-05-2013|Haven Oostende
Op vraag van de vakbegeleider techniek, hout, bouw en schilderwerk van het Vicariaat Katholiek Onderwijs Brugge werd een bezoek georganiseerd voor 52 vakleerkrachten techniek. Deze groep leraren techniek geven les in de eerste graad van het secundair onderwijs aan leerlingen van 12-14 jaar. In het vak techniek, vroeger technologische opvoeding, is het aspect energie, en het winnen van duurzame energie een belangrijk item. Doel van deze leeruitstap was, dat de deelnemer zelf bijleren, en de opgedane kennis, nadien vertalen naar hun lespraktijk. Het bezoek gebeurde in 2 sessies. - voorstelling bij Multitech (Esplanadestraat) over de activiteiten op het Zeewezendok door Christophe Debusscher (head of service Senvion) - voorstelling en korte rondleiding in het bezoekerscentrum van C-power
jobbeurs draai mee op zee 22-09-2013 | Haven Oostende
Tijdens de Vlaamse Havendag organiseerde Haven Oostende in samenwerking met: Flanders maritime Cluster, POM, Resoc, Syntra, Greenbridge & VDAB een gratis jobbeurs waar snel en efficiënt contacten konden gelegd worden met de belangrijkste bedrijven en opleidingsverstrekkers. Zij presenteerden er hun meest recente vacatures en opleidingen. De combinatie met de Vlaamse Havendag zorgde er voor dat er voldoende randanimatie was en dat er gemeenschappelijk promotie kon gevoerd worden. Haven Oostende en FMC brachten de bedrijven samen. De POM en Syntra gaven duiding bij het overzichtelijk gemaakte opleidingsaanbod en VDAB schreef alle werkzoekenden aan. Deze samenwerking resulteerde in een efficiënte jobbeurs waar 8 bedrijven present waren en er een vijftigtal vacatures bekend gemaakt. Het publiek kwam goed voorbereid en had de juiste technische achtergrond. Na een gesprek met de bedrijven rees de vraag waar ze hun kennis konden verfijnen zodat ze de wind industrie business konden toetreden en daar gaf Syntra dan een duidelijk antwoord op met hun pocket opleidingsoverzicht. 20-09-2013 | Haven Oostende
De vrijdag vóór de Vlaamse havendag werd de infrastructuur van de beurs reeds in gebruik genomen door Horizon Educatief die 60 leerlingen van het 5e leerjaar begeleidde. De jongeren ontdekten via spelactiviteiten de industrie voor de zee en nieuwe energie: windmolens in elkaar steken, varen, studiemogelijkheden, jobs ... C. ACTIVITEITENVERSLAG | 57
58 | JAARVERSLAG PORT OF OOSTENDE 2013
leerkrachten Maritiem Instituut 04-10-2013 | Haven Oostende
Op vraag van de directeur van het Maritiem Instituut, Jan Denys, brachten de 40 leerkrachten een bezoek aan onze haven op hun pedagogische studiedag. Paul Gérard gaf een toelichting over de groei van ‘Energy Port Oostende’ en een overzicht van welke logistieke operaties hier reeds plaats vonden. Daarna werd het Zeewezendok bezocht, waar de wieken van C-Power opgeslagen lagen en waar de neiuwbouwprojecten voor Alstom, Parkwind, Vestas & Falck volop aan de gang waren.
C. ACTIVITEITENVERSLAG | 59
De Vlaamse Havendag - 22-09-2013
60 | JAARVERSLAG PORT OF OOSTENDE 2013
3.3. groot publiek Vlaamse Havendag 22-09-2013 - Haven Oostende
Er viel in Oostende heel wat te beleven tijdens de Vlaamse Havendag. Zoals de Havenwandeling, waarmee je de evolutie van de Oostendse haven van 2008 tot nu ontdekt. Daarnaast zijn er heel wat bedrijven die de deuren openzetten. Neem er gerust een kijkje, of spring eens binnen op de jobbeurs: misschien ligt er in Oostende wel werk op je te wachten? We verwelkomden in totaal 3000 bezoekers in Oostende.
inhuldiging vindictive 24-05-2013 | Haven Oostende
Op 10 mei 1918 stuurden de Engelse troepen de oude H.M.S. Vindictive (gebouwd 1845) dwars over de havengeul. Het zware schip werd tot zinken gebracht teneinde de havengeul te versperren voor de Duitse duikboten. De boeg werd bewaard als oorlogsmonument. In april 2013 werd de boeg volledig gerestaureerd door Haven Oostende met financiële inbreng van de Stad Oostende. 95 jaarna de heroïsche actie woonden Koning Albert en Koningin Paula de officiële herinhuldiging van het oorlogsmonument “Vindictive” bij. Diverse hoogwaardigheidsbekleders, de nabestaanden van Commander Alfred E. Godsal, van de bemanningsleden en vertegenwoordigers van de Britse regering, de gouverneur van West-Vlaanderen, Decaluwé en het stadsbestuur waren ook aanwezig.
jobbeurs euro metropole Lille 28-11-2013 | Expo, Kortrijk
De jobbeurs Eurometropool verzamelt op één locatie en op één dag werkgevers met vacatures én gemotiveerde kandidaten. Er is ook informatie over werk, opleiding en mobiliteit. De beurs kadert in het Grensoverschrijdend programma Interreg IV “Europese territoriale samenwerking”. Op de jaarlijkse, grensoverschrijdende jobbeurs worden ‘best practices’ uitgewisseld, door het uitvoeren van seminaries rond specifieke onderwerpen met partners zoals de EGTS Lille-Kortrijk-Tournai. Op uitnodiging van Resoc bracht haven Oostende een presentatie van de ontwikkelingen in ‘Energy Port Oostende’ en bracht Syntra een overzicht van de opleidingen in de sector.
C. ACTIVITEITENVERSLAG | 61
D|
ONDERNEMINGSPLAN
62 | JAARVERSLAG PORT OF OOSTENDE 2013
Het budget voor 2014 toont een verlies van € 350 000, zij het dat de cash flow positief blijft met € 1,5 miljoen. Het is geen levensbedreigende situatie maar het is wel nodig de redenen en vooral het perspectief op langere termijn te overwegen.
Lijn Oostende-Ramsgate Over het faillissement van Transeuropa Ferries is reeds uitgebreid gerapporteerd. Er was een overeenkomst met een Italiaans consortium tot overname van Transeuropa, waarbij ook de Haven een overeenkomst had betreffende uitstaande schulden. De eigenaar, Michael Dias, had er echter inmiddels zo een onoverzichtelijke chaos van gemaakt dat een overname in going concern onmogelijk werd. Daarbij liet hij letterlijk alles in de steek: schepen en bemanning werden onbeheerd achtergelaten, de bedrijven-eigenaars van de schepen in Cyprus verdwenen van de aardbol. Daarmee werd ook een doorstart met het Italiaans consortium onmogelijk. Het weze duidelijk dat de lijn Oostende-Ramsgate nooit een probleem heeft gehad van te weinig trafiek. De vraag bleef consistent groter dan de beschikbare capaciteit. Dat betekent dat de lijn levensvatbaar moet zijn en dit ook in de toekomst kan bevestigd worden. Er lopen nog steeds gesprekken met zowel het Italiaans consortium als met andere rederijen met ervaring op de Noordzee. De conclusie is dat er zeker potentieel is voor begeleide vrachttrafiek eventueel aangevuld met (toeristische) auto’s met passagiers. Voor passagiers te voet is er onvoldoende markt en geen enkele belangstelling. Anderzijds is de instapdrempel zeer hoog: de aankoop of het engagement van een lange termijn charter van minimum twee schepen samen met het opzetten van een nieuwe organisatie en rekening houdend met onvermijdelijke opstartverliezen vergt een kapitaal van verscheidene tientallen miljoenen. Vanaf 1 januari 2015 komt op de Noordzee een nieuwe norm in voege die de uitstoot van SOx en NOx drastisch vermindert. Weinig of geen schepen zijn daarop voorbereid. Het is afwachten wat het effect van die nieuwe norm zal zijn. Om eraan te beantwoorden, is de enige mogelijkheid op korte termijn varen op diesel, wat de kostprijs met 40% verhoogt. De tunnel onder het kanaal, de grote concurrent op de korte route, heeft dit probleem uiteraard niet. Dit alles laat vermoeden dat een heropstart van een nieuwe ferrylijn op korte termijn bijzonder moeilijk wordt, onafgezien van de blijvende inspanningen om het tij te keren. In de budgettering op lange termijn wordt geen rekening gehouden met inkomsten uit roro. Bepaalde kosten voor een minimum onderhoud van ligplaatsen en vrijbaggeren van de kaaien blijven wel doorlopen. D. ONDERNEMINGSPLAN | 63
Offshore – Energy Port De Haven (en met de Haven, alle bedrijven rechtstreeks en onrechtstreeks verbonden met de offshore industrie) wordt geconfronteerd met het nog steeds uitblijven – na 4 jaar procedures – van rechtszekerheid omtrent de noodzakelijke aanleg van een meer performant netwerk voor het landtransport van elektrische stroom (Stevin-project). Daardoor zijn alle projecten die nu al volop hadden moeten in uitvoering zijn, onhold geplaatst: de bouw van de windmolenparken Norther en Rental, de bouw van het “stopcontact op zee”, de aanleg van een hoogspanningsverbinding met het Verenigd Koninkrijk, om maar de voornaamste op korte termijn te noemen. Op het budget 2014 zijn bijgevolg geen inkomsten voorzien uit de terreinconcessies aan het Zeewezendok die nodig zijn voor de installatieprojecten. De netwerkbeheerder Elia en de hele offshore industrie gaat er van uit dat het Stevin project er komt, de gevolgen voor de energievoorziening van België zijn anders niet te overzien. Er zijn recent enkele tekenen in de positieve zin. Haven Oostende stelt terrein ter beschikking van de nv Rebo, die investeert in de nodige kaai- en terreininfrastructuur (investeringsprogramma €15 mio, €5 mio uitgevoerd) en ingerichte, aangepaste terreinen verder ter beschikking stelt van bedrijven actief in de installatie van offshore structuren. Bij volle bezetting kan het Zeewezendokterrein een netto inkomst voor de Haven genereren van €1 mio onafgezien van de inkomsten uit de scheepvaart, serviceverlening etc. die ermee verband houden. M.a.w. zelfs een beperkt project met gebruik van een fractie van de terreinen werkt het voor 2014 voorziene verlies volledig weg. Maar er is veel meer. Eens een windmolenpark gebouwd, moet die ook onderhouden worden. Deze industrie hanteert de norm dat een minimum van 2 werknemers per windmolen nodig zijn. Dit wordt in de praktijk ook bewaarheid: op Oosteroever ontwikkelt zich een ware offshore-energiecluster met de bedrijven die nu actief zijn in het onderhoud van de windmolenparken die tot nog toe zijn gebouwd en aangesloten. Meer dan 200 nieuwe, lokale jobs zijn daarbij gecreëerd. Rebo investeerde in gebouwen voor Deme, Alstom, Parkwind en Vestas. AGHO investeerde in gebouwen voor Senvion, Cofely-Fabricom, Technum, Falck en enkele kleine andere toeleveringsbedrijven. De concessie-inkomsten uit die groeiende energiecluster worden een voorname bron van inkomsten voor de toekomst. De meeste van die nieuwe gebouwen worden opgeleverd in de lente/zomer van 2014.
64 | JAARVERSLAG PORT OF OOSTENDE 2013
Haven Oostende ontwikkelde – mede in het kader van een Europees project “Duurzame Zeehavens” een masterplan voor de verdere ontwikkeling van de energycluster op de huidige site. Het masterplan is zeker nodig voor de verwachte uitbreiding: op dit ogenblik is ongeveer 700 MW windenergie capaciteit geïnstalleerd, de Belgische concessies zijn toegewezen voor een capaciteit van 2 200 MW, in aantal windmolens uitgedrukt zo’n 500tal. Daarbij komt nog wat er nodig zal zijn voor het “stopcontact op zee” en de verbinding met de UK. Wat de ruimte betreft, houdt het masterplan rekening met de verhuis van de installaties en ligplaatsen van de afdeling VLOOT van het Vlaams Gewest, die nu een groot terrein bezet voor magazijnen, boeienplein, etc. Er is een nieuw terrein voorzien aan de voet van het “Zeewezengebouw” (Churchillkaai), de hoofdzetel van Vloot, waartoe kaai 101 moet gerenoveerd worden. De aanbesteding van dit werk door afdeling Maritieme Toegang is voorzien voor september 2014. De timing voor de verdere uitbouw van de energiecluster hangt af van de bouw van de volgende windmolenparken, wat dan weer verbonden is met het doorgaan van het Stevin project. Om infrastructuur te voorzien voor wat op termijn toch tot een duizendtal werkplaatsen zal zijn, zullen nog heel wat investeringen nodig zijn. De terreinen die VLOOT zal vrijgeven, voorzien eind 2015 - begin 2016, zijn dan de volgende concessieterreinen voor de nieuwe vestigingen. Indien ook infrastructuur onder de vorm van magazijnen en gebouwen zal moeten ter beschikking gesteld worden, zal voor deze investeringen vormen van externe financiering moeten gezocht worden. Nog even een kanttekening: het is geen evidentie dat de gehele uitbreiding in installatie- en offshore activiteiten zomaar in de schoot van Haven Oostende valt. Bij de installatieprojecten is er scherpe concurrentie van 2 terminals in Vlissingen, 2 terminals in Zeebrugge, terwijl ook Duinkerke zich voorbereidt om zijn infrastructuur voor windenergie aan te passen. Ook in het onderhoud profileren de omliggende havens zich. De troeven die Oostende hier heeft, moeten volop uitgespeeld worden: - geografische ligging met directe toegang tot de open zee, - hoogste prioriteit voor de offshore schepen, - uitbouw van een veilige, - efficiënte infrastructuur aan de nautische kant, - inspelen op de vraag naar diverse infrastructuur op de kaaiterreinen - en het voorzien van mogelijkheden naar (technische) service toe. De inmiddels opgebouwde kennis en ervaring in de Haven is hierbij ook van belang. De Haven zal hier de commerciële uitdaging moeten aangaan. D. ONDERNEMINGSPLAN | 65
Uitbouw servicehaven De belangrijkheid van de onderhoudsactiviteiten (O&M, Operations & Maintenance) is al duidelijk te voelen in de belangstelling voor en deelname aan deze activiteiten door allerhande toeleveringsbedrijven. Reeds tweemaal werd een ontmoetingsdag georganiseerd tussen enerzijds windmolenpark uitbaters en turbineleveranciers en anderzijds allerhande servicebedrijven veelal van lokale origine. De opkomst was overweldigend (steeds meer dan 300 aanwezigen). Eens de O&M in volle uitbouw zal ook voor deze tweedelijns service bedrijven vestigingsmogelijkheid moeten worden geboden. Het is goed hier de rol te benadrukken van de nv MultiTech, 100% filiaal van AGHO. MultiTech is erin geslaagd zich te profileren als betrouwbare, steeds ter beschikking staande partner van plaatselijke bedrijven, veelal uit de offshore. MultiTech is actief voor tussenkomsten bij de meest diverse herstellingen, metaalconstructiewerk, oppervlaktebehandeling e.d. MultiTech behaalde een winst in het boekjaar 2013 van € 352 922 na € 92 216 afschrijvingen, op een omzet van € 1 517 113. MultiTech zet daarbij ook volop in op veiligheid en kwaliteit en zit in de laatste rechte lijn om hiervoor het ISO 9001 certificaat te halen. AGHO moet zich verder richten op de verbreding van zijn functie als servicehaven. Afgeleide activiteiten naar scheepsbouw/scheeps herstelling, inzetten van schepen voor bemanningswissel op zee, tenderactiviteiten voor herstellingen en afleveren van colli’s aan voorbijvarende schepen etc. In dit verband is het ook belangrijk te benadrukken dat Oostende de uitvalsbasis blijft van de afdeling VLOOT, hopelijk snel vanaf hun nieuwe infrastructuur tussen Churchillkaai en kaai 101/102. Mijn zijn uitgebreide vloot van SWATH’S, sleepboot, boeienlegger, hydrografisch schip, onderzoeksschip, reddingsboten en tenders is VLOOT een grote gebruiker van toeleverings- en service bedrijven. In conclusie, Oostende heeft als servicehaven voor offshore en afgeleide activiteiten nog een grote toekomst. De uitwerking van het Masterplan en het benadrukken van de mogelijkheden naar de toekomstige klanten krijgen hiertoe alle aandacht. Dit wordt een steeds belangrijker deel in de uitbating van de Haven en is voor de lange termijn.
66 | JAARVERSLAG PORT OF OOSTENDE 2013
Maritiem Industrieel Onderzoek De duidelijke keuze van de haven van Oostende voor de hernieuwbare energie als een belangrijke pijler van het havenbeleid heeft ook het maritiem industrieel onderzoek geen windeieren gelegd. Greenbridge, in de achterhaven op Plassendale 1 gevestigd, is een incubatiecentrum van hoofdzakelijk UGent en POM West-Vlaanderen met een wetenschapspark van 20 ha erbij. Greenbridge is een initiatief van Haven Oostende geweest. UGent heeft ondertussen Greenbridge aangeduid als dé campus voor hernieuwbare energie van de universiteit. Recent is ook beslist om op deze campus een golf- en sleeptank te bouwen waar er heel wat maritiem onderzoek kan gebeuren. UGent werkt hiervoor samen met het Waterbouwkundig Laboratorium (OW) en KULeuven. Deze extra investering zal meer dan nuttig gebruikt kunnen worden voor onderzoek en ontwikkeling in de waterbouw op de open zee. Niet te vergeten is het VLIZ dat in het laatste decennium een meer dan degelijke en wereldvermaarde reputatie heeft opgebouwd in de mariene biologie. Zij zijn dan ook de eerste gesprekspartner bij het onderzoek naar nieuw leven tussen de offshore windmolens. Het VLIZ is inmiddels op zoek naar een nieuwe vestiging in Oostende, een dossier dat hopelijk door de volgende regering wordt aangepakt. Vanuit deze context is ook het onderzoek naar golfenergie via boeien op zee in een stroomversnelling geraakt. Er lopen momenteel onderzoeksprojecten van twee verschillende spelers. De Vlaamse Baaien is een project dat nog in de kinderschoenen staat maar we zien nu toch al dat er ideeën van hen worden opgenomen door verschillende overheden. Het behelst hier vooral waterbouwkundige werken, waarvoor de haven van Oostende opnieuw alle inspanningen zal doen om ze vanuit onze haven te bouwen.
D. ONDERNEMINGSPLAN | 67
Bulk en general cargo De beweging naar een servicehaven wil niet zeggen dat de general cargo in de binnenhaven, aan de Diepwaterkaai in de voorhaven en ook in Plassendale1 hiervoor plaats moet ruimen. Dit segment is aan een revival bezig met investeringen van bestaande spelers in opslagfaciliteiten en nieuwe spelers waarmee intense contacten lopen. De bestaande terminals en ruimtes kunnen nog verder geoptimaliseerd worden, waardoor meer aan- en afvoer en een hogere behandelingsintensiteit kan bekomen worden. Een belangrijk gebied is Plassendale 1 waar ook heel wat bulkgoederen kunnen aan- en afgevoerd worden. Er zijn contacten lopend om de percelen dichtbij de kades in concessie te geven aan potentiële klanten. De nieuwste vestiging daar is GSF nv voor fuel opslag. Toch wordt hier ook gekeken naar het aantrekken van logistieke spelers in de ruime zin van het woord. E-commerce is een bv. sterk opkomend fenomeen waarbij er enerzijds grote stock moet opgeslagen worden, en anderzijds op korte termijn de diverse producten bij de klant bezorgd moeten worden. Plassendale 1 dat multimodaal ontsloten en congestievrij toegankelijk is, zou hiervoor een geschikte locatie kunnen zijn. De inkomsten voor de Haven bestaan uit de concessievergoedingen en de scheepvaart die ermee verbonden is.
68 | JAARVERSLAG PORT OF OOSTENDE 2013
Besluit De huidige dip in activiteiten en bijgevolg inkomsten moet ons sterken in de verdere realisatie van de strategische optie volop in te zetten op offshore en service activiteiten. We moeten er daarbij vanuit gaan dat het Stevin project inderdaad gerealiseerd wordt. Het operationele plan betreft de realisatie van het masterplan voor Oosteroever energie cluster en het verbreden naar andere service en logistieke activiteiten die ermee verband houden. De vestiging van O&M bedrijven en hun toeleveranciers is voor de lange termijn, contracten van 15 à 20 jaar, heeft een grote toegevoegde waarde en creëert meer jobs dan welke andere havenactiviteit. De toekomstige inkomstenstroom en rentabiliteit is daarmede ook verzekerd. De traditionele havenactiviteiten dienen daarmede niet verwaarloosd te worden en bieden nog ruimte voor ontwikkeling. De combinatie met een roro verbinding blijft evenzeer mogelijk maar over de toekomstmogelijkheden moeten we een realistische houding aannemen en het realiseerbare nastreven. Belangrijk is anderzijds ook verder mee te werken aan de initiatieven die Oostende verder op de kaart zetten als energie- en waterbouwcluster met het Greenbridge incubatiecentrum, het VLIZ, het ILVO, de sleeptank van het Waterbouwkundig Laboratorium, het golfbad van UGent en KULeuven en de verdere (onderzoeks-) acties die ondernomen worden in het kader van de “Fabriek van de Toekomst Blue Energy” met POM West-Vlaanderen en in het kader van een hele resem Europese projecten.
D. ONDERNEMINGSPLAN | 69
E|
STRUCTUUR AG HAVEN OOSTENDE
70 | JAARVERSLAG PORT OF OOSTENDE 2013
1. RAAD VAN BESTUUR
DIRECTIECOMITE
Vandecasteele Jean: voorzitter Gérard Paul: gedelegeerd bestuurder Tommelein Bart: bestuurder directeur Pannecoucke Eddy: bestuurder directeur Geldhof Niko: bestuurder directeur
BESTUURDERS
Aftab Shaireen Casteur Sara Claeys Kurt de Bethune Jean De Vriendt Wouter De Vyt Patrick Denys Jan Dobbelaere Karin Geldhof Niko Gérard Paul Mees Jan Monsaert Stefanie Pannecoucke Eddy Tommelein Bart Vandecasteele Jean Vandenberghe Steve Verkeyn Charlotte Veulemans Hilde Secretaris Directiecomité en Raad van Bestuur Bonny Patrick
GEWESTELIJK HAVENCOMMISSARIS
Colpaert Toon
COMMISSARISSEN
Deloitte Bedrijfsrevisoren vertegenwoordigd door Van Vlaenderen Dirk Lesaffre Martine Labens Karel
E. STRUCTUUR AG HAVEN OOSTENDE | 71
72 | JAARVERSLAG PORT OF OOSTENDE 2013
2. werking
Het Autonoom Gemeentebedrijf Haven Oostende (AGHO) heeft 18 bestuurders, bestaande uit 11 gemeenteraadsleden en 7 deskundigen, die gemiddeld éénmaal per trimester vergaderen. Daarnaast komt een directiecomité, bestaande uit 5 bestuurders, om de 14 dagen bij elkaar om over de lopende zaken te beslissen. Het dagelijks bestuur tenslotte wordt verzorgd door Paul Gérard als afgevaardigd bestuurder. Hij staat aan het hoofd van een team met 5 diensten die 44 personen tewerkstellen. De 5 diensten zijn Administratie & Financiën, Technische dienst, Nautische dienst, Milieudienst en de Commerciële dienst. Daarnaast heeft het Autonoom Gemeentebedrijf Haven Oostende een aantal filialen: - de nv Multitech (100%) die ontstaan is in de schoot van de werkplaats en die opdrachten uitvoert voor derden, voornamelijk in het domein van de oppervlaktebehandeling van diverse materialen en technische service aan de offshore industrie. Nv Multitech beheert ook het industrieterrein Plassendale 4. - de nv E-Port Communications Systems (50%) die het havenbeveiligings- en communicatiesysteem aanlegt, beheert en uitbreidt wanneer de opportuniteit zich voordoet - de vzw Power-Link om structuur te geven aan de inspanningen omtrent hernieuwbare energie - De nv Greenbridge incubatie- en innovatiecentrum waarin AGHO deelneemt voor 8,6% van het kapitaal - De nv Rebo (Renewable Energy Base Ostend / 15%) die tot doel heeft op te treden als logistiek ontwikkelaar in de haven van Oostende op bepaalde terreinen ten dienste van hernieuwbare energie - De nv Oostende Trade (100 %), het vroegere Beliard, overgekocht door AGHO in 2011 en dat bestemd is als investeringsvehikel om de site terug leven in te blazen.
E. STRUCTUUR AG HAVEN OOSTENDE | 73