957426_BUDGET_NL:Quality Environment
08-11-2007
08:22
Pagina 1
Investeren in onze gemeenschappelijke toekomst De begroting van de Europese Unie
957426_BUDGET_NL:Quality Environment
08-11-2007
08:22
Pagina 2
Inhoud Bouwen aan onze gemeenschappelijke toekomst
3
Barrières slechten
5
Tastbare resultaten boeken
7
Concurrentievermogen en cohesie
9
Hoe functioneert de begroting van de EU?
12
Het belang van onderzoek
15
Bescherming van onze natuurlijke omgeving
17
Burgers van Europa
19
Mondiale verantwoordelijkheid
21
Meer lezen
22
2
957426_BUDGET_NL:Quality Environment
08-11-2007
08:23
Pagina 3
Bouwen aan onze gemeenschappelijke toekomst De EU beïnvloedt ons leven op een manier die we nu als vanzelfsprekend beschouwen. Voorbeelden daarvan zijn lage luchtvaarttarieven, goedkopere telefoongesprekken, lagere autoprijzen en reizen zonder grenzen binnen een groot deel van het Europese continent. Dankzij de EU is ook het milieu schoner en ons voedsel veiliger geworden, als we op reis zijn hebben we recht op gezondheidszorg in het buitenland en bijna twee derde van de EU-burgers beschikt over één munt.
zen en nieuwe arbeidsplaatsen; zij bestrijdt discriminatie, waaronder die van gehandicapten; zij houdt de plattelandseconomieën draaiende; zij financiert onderzoek op het gebied van kinderziekten, de natuurlijke habitat, gevaarlijke chemicaliën, veilig voedsel, milieuvriendelijkere voertuigen, nieuwe energiebronnen en de veiligheid op zee; zij bevordert de uitwisseling van studenten en andere jongeren; zij financiert stadsvernieuwingsprojecten; zij helpt bij het opzetten en ontwikkelen van kleine ondernemingen; zij financiert vredeshandhavingsoperaties, humanitaire hulp en veilige grenzen; zij helpt nauwere betrekkingen aan te knopen met de buurlanden van de EU in het zuiden en oosten, en helpt bij de ontwikkeling van de derde wereld.
Veel van wat tot stand is gebracht, is het resultaat van de schaalvoordelen en de grotere efficiëntie die met een bundeling van middelen kunnen worden bereikt. Hierdoor kunnen we meer en betere banen scheppen en onze levensstandaard voor onszelf en de komende generaties veilig stellen.
Met een bijdrage van ongeveer 270 euro per inwoner per jaar en circa 1 % van de totale rijkdom van de EU per jaar kan men gerust stellen dat dit een lonende investering in onze toekomst is.
© ECB
Uit de EU-begroting worden onder andere wegen, spoorwegen, bruggen, luchthavens, waterwegen, elektriciteitsleidingen en pijpleidingen gefinancierd. Verder ondersteunt de EU de uitbouw van de informatiemaatschappij en bevordert zij de culturele en taalkundige verscheidenheid. Ook financiert zij opleidingen voor werklo-
3
Slovenië had als eerste land euromuntstukken waarop de uitgebreide EU was afgebeeld.
957426_BUDGET_NL:Quality Environment
08-11-2007
08:23
Pagina 4
I n ve s t e re n i n o n z e g e m e e n s c h a p p e l ij ke t o e ko m s t
Hulp bij de overschakeling op loodvrije elektronica Het gebruik van lood in elektronische apparatuur is in de EU aan strenge beperkingen onderworpen. Dit in het kader van een EU-beleid met strenge milieunormen. Hierdoor hebben alle burgers dezelfde bescherming en werken alle ondernemingen onder dezelfde concurrentievoorwaarden. Om de producenten te helpen bij de ontwikkeling en het testen van loodvrije alternatieven heeft het Duitse Fraunhoferinstituut voor siliciumtechnologie met steun uit het Europese LIFE-programma voor milieuprojecten demonstraties en opleidingen gegeven in loodvrij solderen en SMD-montage.
© www.abstill.co.uk
Dit programma is vooral nuttig voor kleine en middelgrote elektronicaleveranciers. Zij kunnen overschakelen op loodvrije productie en hun personeel scholen in de nieuwe productiemethoden zonder dat dit ten koste gaat van hun productiviteit. Bedrijven kunnen hun eigen producten en monsters op het instituut aan vergelijkende tests laten onderwerpen alvorens voor een specifiek procedé te kiezen. Loodvrij solderen beantwoordt aan de strenge milieunormen van de EU.
De kleine en middelgrote ondernemingen vormen meer dan 90 % van alle ondernemingen in Europa. Daarom vindt de EU hun ondersteuning erg belangrijk. Verlichting van hun situatie leidt tot meer concurrentievermogen, nieuwe arbeidsplaatsen en meer groei.
4
957426_BUDGET_NL:Quality Environment
08-11-2007
08:23
Pagina 5
Barrières slechten Vaak vormen grenzen nog steeds een barrière. Hiervan zijn talloze voorbeelden te bedenken. Bijvoorbeeld op uiteenlopende gebieden als nationale productnormen en vervoersnetwerken, onderzoek en misdaadbestrijding. In zulke gevallen kunnen zij vaak het beste door de EU worden geslecht. Zo leveren één grote Europese onderzoeksruimte en één Europees arrestatiebevel betere resultaten op dan adhoc samenwerking tussen een handvol landen.
Voordat de EU in actie komt, kijken gekozen Europarlementariërs en de Raad van de Europese Unie kritisch naar het waarom en de kosten van eventuele gezamenlijke EU maatregelen. Zij gaan uit van het principe dat een euro die door de EU wordt uitgegeven alleen gerechtvaardigd is als die meer oplevert dan een door een lidstaat uitgegeven euro.
Treinen in Tallinn — een van de haltes op de Baltica-spoorlijn, die dankzij EU-gelden uiteindelijk Helsinki met Berlijn zal verbinden.
© Peeter Viisimaa/iStockphoto
Het uitgangspunt is dat elk EU-land zich kan vinden in een gezamenlijk EU-beleid. Via het vrije verkeer van personen, goederen en kapitaal, pro-
fiteren wij allemaal van één uniform EU-beleid. Een beleid dat tegelijkertijd onze culturele verscheidenheid en onze gemeenschappelijke sociale en culturele waarden respecteert. Vaak worden ook de buurlanden van de EU bij dit beleid betrokken.
5
957426_BUDGET_NL:Quality Environment
08-11-2007
08:23
Pagina 6
I n ve s t e re n i n o n z e g e m e e n s c h a p p e l ij ke t o e ko m s t
Instandhouding van het plattelandsleven Eeuwenlang hebben de bewoners van het eiland Grimsay, tussen North Uist en Benbecula voor de westkust van Schotland, van de visvangst geleefd, die op haar beurt weer afhankelijk was van de plaatselijke scheepsbouw. Maar de scheepsbouw was een uitstervende bedrijfstak, totdat financiële middelen ter beschikking werden gesteld uit het Leader+-programma van de EU. Dit programma helpt plattelandsgemeenschappen bij de verbetering van hun levenskwaliteit en hun economische ontwikkeling. Met deze middelen kon het scholingsproject „An t-ionnsachadh Og” van de Grimsay Boatshed Trust in het leven worden geroepen. De naam herinnert aan een oud Gaelisch spreekwoord dat zo veel wil zeggen als: jong geleerd, oud gedaan. Het project creëerde een opleidingsplaats als traditionele bootsbouwer voor de jongeman, Cailean MacAulay. Hij ging in de leer bij een ervaren lokale scheepsbouwer. Intussen geeft hij zelf les aan middelbare scholieren die het nieuwe scheepsbouwcentrum van Boatshed bezoeken. Boatshed heeft een nieuwe tweejarige cursus traditionele scheepsbouwtechnieken voor middelbare scholieren ontwikkeld. De opleiding wordt afgesloten met een erkend diploma, het eerste in zijn soort in Schotland. De directeur van Boatshed, Ronald Maclean, is enthousiast over deze opleiding. „Hiermee houden we een belangrijk deel van het erfgoed van dit eiland in stand, bieden we jongeren de gelegenheid een traditioneel vak te leren. Een vak waarnaar vraag is in de moderne maatschappij en tegelijkertijd bewijzen we de plaatselijke gemeenschap een waardevolle dienst. Wij werken graag met jonge mensen omdat zij enthousiast zijn. De scheepsbouw geeft hun iets waarbij zij zich echt betrokken kunnen voelen, en verbetert hun vaardigheden en concentratie.”
© Western Isles, Skye & Lochalsh Leader+
Traditionele scheepsbouwtechnieken worden aan de volgende generatie doorgegeven.
6
957426_BUDGET_NL:Quality Environment
08-11-2007
08:23
Pagina 7
Tastbare resultaten boeken Met geld uit de EU begroting worden tastbare resultaten geboekt bij met name: • groei en werkgelegenheid, door het geld zo te besteden dat de EU concurrerender wordt en de economische en sociale verschillen tussen landen worden verkleind; • betere bescherming en beter beheer van natuurlijke hulpbronnen; • verbetering van de levenskwaliteit voor alle EU-burgers; • versterking van de positie van de EU als wereldspeler met mondiale verantwoordelijkheid.
cesvolle economieën van vandaag kenmerken zich door innovatie en kennisexploitatie. Helaas zijn dit gebieden waaraan veel EU-landen nu nog te weinig aandacht aan besteden. Zij blijven momenteel achter bij de rest van de wereld. Voor het behoud van onze welvaart is het belangrijk dat de EU concurrerender wordt, groeit en banen creëert. Tegelijkertijd is en blijft solidariteit met alle burgers een belangrijk basisprincipe van de EU. Met andere woorden, de voordelen van meer groei en werkgelegenheid en van een hoog beschermingsniveau van het milieu en de volksgezondheid moeten zo eerlijk mogelijk worden verdeeld.
Het leeuwendeel van de uitgaven is bestemd voor de bevordering van groei en werkgelegenheid, maar dat is gemakkelijker gezegd dan gedaan. De suc-
EU-uitgaven 2007-2013 1% Burgerschap, vrijheid, veiligheid en rechtvaardigheid
43 % Bescherming en beheer van natuurlijke hulpbronnen
44 % Duurzame groei en werkgelegenheid
6% Overige uitgaven, inclusief administratie
6% De EU als wereldspeler
7
957426_BUDGET_NL:Quality Environment
08-11-2007
08:23
Pagina 8
I n ve s t e re n i n o n z e g e m e e n s c h a p p e l ij ke t o e ko m s t
Hightech in de voetsporen van Nicéphore De oorsprong van de fotografie gaat terug op het werk van een Fransman, Joseph Nicéphore Niépce, in de jaren twintig van de 19e eeuw. Niépce werd in 1765 geboren in de Franse stad Chalon-sur-Saône. Nu, meer dan 200 jaar later, loopt de stad met hulp van het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling opnieuw op kop bij nieuwe ontwikkelingen in beeldvormingstechnieken. Uit het Fonds werd voor de helft Nicéphore Cité gefinancierd, een technologiepark dat zich toelegt op steun aan ondernemingen bij de ontwikkeling van digitale beeldvormings- en geluidstechnologieën en de toepassing daarvan in traditionele industrieën. Dit technologiepark moet uitgroeien tot de kern van een cluster van hightechindustrieën in de regio in zo uiteenlopende sectoren als de automobiel- en lucht- en ruimtevaartsector, cultureel erfgoed, geneeskunde, audiovisuele producten en videogames. Kleine ondernemingen kunnen hun ideeën in Nicéphore Cité testen en dan met steun uit de startersregeling realiseren. Zij krijgen ook hulp bij het aanvragen van octrooi op hun uitvindingen en bij het vinden van ontwikkelingspartners. Het project had gelijk succes en trok diverse kleine ondernemingen naar de regio, met nieuwe arbeidsplaatsen als resultaat. Voorbeelden zijn onder andere een bedrijf dat het hoofdkantoor van zijn Europese fotoarchief in de buurt van Chalon vestigde, en een bedrijf dat geluidsapparatuur voor muziekfestivals levert. Het Regionaal Fonds van de EU co-financiert infrastructuur, schept en investeert in werkgelegenheid en plaatselijke ontwikkeling. Met name via kleine en middelgrote ondernemingen. De grootste aandacht gaat uit naar regio’s met een benedengemiddelde economische ontwikkeling.
8
957426_BUDGET_NL:Quality Environment
08-11-2007
08:23
Pagina 9
Concurrentievermogen en cohesie Concurrentievermogen en cohesie zijn belangrijke elementen van de geplande EU-uitgaven. Daarom is het bedrag dat de EU daar tussen 2007 en 2013 aan wil uitgeven met 23 % verhoogd ten opzichte van de voorgaande zeven jaar.
Tot slot is er nog het Cohesiefonds. Dat investeert alleen in de armste regio’s, en dan met name in vervoers-, energieen milieu-infrastructuurprojecten.
Verbetering van de infrastructuur in Riga: EU-gelden spelen een belangrijke rol.
© DG REGIO
Het leeuwendeel van de 431 miljard euro die voor concurrentievermogen en cohesie beschikbaar is, gaat naar regionale en sociale ontwikkeling. Het Regionaal Fonds van de EU legt zich toe op economische ontwikkeling. Zo wordt er veel geld uitgetrokken voor de verbetering van de infrastructuur in de regio’s met de ernstigste economische achterstanden. Daarnaast investeert het Sociaal Fonds in mensen. Het geeft geld voor de verbetering van productiviteit, arbeidsomstandigheden en kwalificaties daar waar dat het meest nodig is. Het bevordert ook de gelijke kansen.
9
957426_BUDGET_NL:Quality Environment
08-11-2007
08:23
Pagina 10
I n ve s t e re n i n o n z e g e m e e n s c h a p p e l ij ke t o e ko m s t
De grenzen slechten tussen België en Nederland De economie trekt zich vaak niets aan van politieke grenzen, vooral niet als aan beide kanten van de grens dezelfde taal gesproken wordt. De gebieden aan weerszijden van de Belgisch-Nederlandse grens zijn daar een voorbeeld van. Teneinde de door de geschiedenis opgeworpen barrières te slechten, verstrekt de EU financiering voor Euregio-initiatieven, die de integratie bevorderen, niet alleen van de economieën aan weerszijden van landsgrenzen, maar ook op zo uiteenlopende gebieden als cultuur en ziekenhuiszorg. De grensregio Vlaanderen-Nederland, waarin de Belgische regio Vlaanderen en de aangrenzende gebieden in Zuid-Nederland samenwerken, ontvangt EU-gelden voor de ontwikkeling van de infrastructuur en van grensoverschrijdende industrieterreinen, en voor de verbetering van de grensoverschrijdende ruimtelijke ordening en de mobiliteit van de beroepsbevolking. Andere prioriteiten zijn strategische netwerken en de toegang van kleine en middelgrote ondernemingen tot innovatie, de ontwikkeling van het toerisme en de aanpak van twee gemeenschappelijke milieuproblemen: hoogwaterbeheersing en grondwaterverontreiniging. De met behulp van de EU gefinancierde projecten gaan van de ontwikkeling van toeristische fietsroutes in Belgisch en Nederlands Limburg tot samenwerking bij de verbetering van de kwaliteit „van boer tot bord” van producten van de levensmiddelenindustrie.
© ImageShop/Corbis
Andere terreinen van samenwerking tussen de twee regio’s zijn: medische zorg voor mensen met neurodegeneratieve aandoeningen zoals multiple sclerose, onderzoek naar innovatieve vormen van verlichting om energie te besparen, en een rationeler containervervoer tussen de havens van Antwerpen en Rotterdam en hun respectieve achterland.
Rationalisering van het containervervoer is uit economisch en milieuoogpunt zinvol. 10
957426_BUDGET_NL:Quality Environment
08-11-2007
08:23
Pagina 11
Bestrijding van discriminatie Zo’n 700 000 Spanjaarden zijn van oorsprong Roma. Zij vormen een van de grootste etnische minderheden in Spanje, hoewel zij zeer uiteenlopende sociale en culturele wortels hebben. Zij lijden al jarenlang onder maatschappelijke vooroordelen en negatieve beeldvorming bij het krijgen van werk, de toegang tot sociale dienstverlening en justitie. Hoewel hun situatie enigszins verbeterde, was actie nog steeds nodig. Met geld van het Europees Sociaal Fonds kon een klein proefproject, dat eind jaren negentig in Madrid begon, uitgroeien tot een nagenoeg landelijk programma voor het creëren van arbeidskansen en het bestrijden van vooroordelen. Het programma strekt zich thans uit tot 54 banencentra in 13 van de 17 Spaanse regio’s en omvat een netwerk van 40 niet-gouvernementele organisaties en internationale samenwerkingsprojecten in twaalf landen. Meer dan 20 000 Roma hebben steun ontvangen uit het programma Acceder (Toegang), dat wordt beheerd door de Fundación Secretariado Gitano (FSG). Dit programma helpt Roma bij het verwerven van vaardigheden en het vinden van werk en huisvesting, en het biedt diensten op het gebied van onderwijs en gezondheidszorg. Meer dan de helft van de Roma die door Acceder geholpen zijn, is jonger dan 30 jaar.
Je vooroordelen worden ingegeven door wat je van anderen hoort — een met EU-geld gefinancierde antidiscriminatie-campagne. 11
© www.gitanos.es
De bestrijding van vooroordelen over de Roma maakt ook deel uit van de Europese inspanningen ter bestrijding van alle vormen van discriminatie. De campagne „Je vooroordelen ontstaan door wat je van anderen hoort: leer ze eerst kennen voordat je oordeelt”. Doel was het probleem niet louter te zien in termen van werkgelegenheid of verbetering van het opleidingsniveau van de Roma, maar ook de erkenning van hun cultuur en plaats in de samenleving te bevorderen. Tot slot werd met de campagne feitelijke informatie verstrekt in de strijd tegen broodjeaapverhalen.
957426_BUDGET_NL:Quality Environment
08-11-2007
08:23
Pagina 12
Hoe functioneert de beg Wie beslist over de uitgaven?
Toch krijgt de begroting alleen groen licht als het Europees Parlement de hele begroting met een meerderheid van minimaal 60 % goedkeurt. Tijdens de goedkeuringsprocedure lopen de meningen vaak erg uiteen. Toch is het eindresultaat altijd een evenwichtige begroting zonder tekorten. De jaarlijkse begroting maakt deel uit van een lange termijn uitgavenplan, 12
160 140 120 100 80 60 40 20
00 20
95 19
88
0 19
Die voorstellen worden besproken door het Europees Parlement en de Raad van de Europese Unie, die onderhandelen vervolgens met elkaar over eventueel noodzakelijke bijstellingen voordat de begroting in december van elk jaar definitief wordt vastgesteld. Het Europees Parlement heeft het laatste woord over iets meer dan de helft van de uitgavenposten. Daartoe behoren onder andere de volgende posten: uitgaven voor de minder welvarende regio’s, het milieu, werkgelegenheidsprojecten, reïntegratieprojecten, humanitaire hulp, transport en de onderzoeks- en onderwijsprogramma’s. De Raad heeft echter het laatste woord over de meeste landbouwuitgaven en over de uitgaven op het gebied van burgerschap, vrijheid, veiligheid en rechtvaardigheid.
Langetermijnontwikkelin
Begrotingsmaximum (miljard euro)
De EU springt niet lichtvaardig met geld om. De jaarlijkse procedure waarbij de uitgavenplannen aan een kritisch onderzoek worden onderworpen, begint in het voorjaar als de Europese Commissie voorstellen voor het volgend jaar doet.
Door de economische groei en de uitbreiding gestegen. Als percentage van de totale rijkdo gebleven rond de 1 % van het bruto nationa
het zogenaamde „financiële kader”. Dit is een zevenjarenkader; het huidige loopt van 2007 tot 2013. Hierdoor kunnen uitgavenprogramma’s over een aantal jaren vooruit worden gepland. Door de economische groei en de uitbreiding is de EU-begroting in absolute cijfers gestegen. Relatief gezien is zij echter vrijwel stabiel gebleven rond de 1 % van het Europees bruto nationaal inkomen (BNI).
Waar komt het geld vandaan? De EU-begroting wordt voornamelijk gefinancierd uit drie soorten inkomsten die „eigen middelen” worden genoemd. De eerste en belangrijkste
957426_BUDGET_NL:Quality Environment
08-11-2007
08:23
Pagina 13
wikkeling van de begroting 1,4 % 1,2 % 1,0 % 0,8 % 0,6 % 0,4 % 0,2 %
20 13
10 20
20 05
00
0,0 %
Begrotingsmaximum (% van de totale rijkdom — BNI)
e begroting van de EU?
breiding is de EU-begroting in absolute cijfers le rijkdom van de EU is zij grotendeels stabiel nationaal inkomen (BNI).
inkomstenbron wordt gevormd door de afdracht van een klein percentage (0,73 %) van het bruto binnenlands product (BNP) van elk EU-land. Deze inkomstenbron houdt, met enkele aanpassingen, rekening met de draagkracht van de lidstaten en hun nationale welvaart. Deze inkomsten vormen 69 % van het EU budget. De tweede bron is een vast percentage van de BTW-opbrengsten van de EUlanden. Zij zorgen voor 15 % van het budget. De laatste 15 % wordt gevormd door importheffingen op landbouwproducten van buiten de EU. Deze inkomsten zijn afkomstig van alle EU-landen samen en dankzij de interne markt kunnen deze inkomsten op een andere plaats worden uitgekeerd dan waar ze worden geïnd. Invoerrechten voor goederen die wer-
den betaald in Valletta (Malta) kunnen ten goede komen aan een consument in Pécs (Hongarije).
Controlemechanismen Maar de lidstaten geven de Unie geen blanco cheques. Niet alleen de jaarlijkse uitgavenplannen worden uitermate kritisch bekeken, maar uiteindelijk moet de Europese Commissie, die de begroting beheert, ook naar het Europees Parlement verantwoorden waaraan het geld elk jaar is besteed. Daarnaast bestaan diverse tussentijdse controlemechanismen. Zo worden de uitgaven onderworpen aan diverse interne controles en externe evaluaties. Allereerst controleert de eigen onafhankelijke waakhond van de EU, de Europese Rekenkamer, de uitgaven. Daarnaast kan het onafhankelijke EU bureau voor fraudebestrijding, OLAF, een onafhankelijk onderzoek instellen als er toch iets is misgegaan. OLAF onderzoekt onrechtmatig betaalde bedragen maar werkt ook samen met zijn tegenhangers in de EU-landen om het smokkelen van goederen tegen te gaan. Over smokkelwaar worden geen invoerrechten betaald en dus gaat dit ten koste van de inkomsten van de EU.
13
957426_BUDGET_NL:Quality Environment
08-11-2007
08:23
Pagina 14
I n ve s t e re n i n o n z e g e m e e n s c h a p p e l ij ke t o e ko m s t
Midden-Europese vrouwen en jongeren in de wetenschap Als u zich ooit hebt afgevraagd • waarom vrouwen in het hoger onderwijs in grotere aantallen vertegenwoordigd zijn maar toch nooit echt doorstoten naar de top; • hoe ouderschap met een wetenschappelijke loopbaan te combineren is; • wat jonge wetenschappers winnen of verliezen wanneer ze voor mobiliteit kiezen; • wat het verband is tussen mobiliteit en sekse; • welke erfenis het staatssocialisme in Midden-Europa voor vrouwen en jongeren in de wetenschap heeft nagelaten, dan stelt u dezelfde vragen als het Midden-Europees Centrum voor Vrouwen en Jongeren in de Wetenschap, dat vanuit Praag wordt gerund. Het Centrum ontvangt geld van de EU voor een driejarenprogramma om meer vrouwen en jongeren voor de wetenschap te interesseren. Daarbij is er extra aandacht voor door de EU gefinancierde onderzoeksprogramma’s. De geldgevers van het project geloven dat ondanks of zelfs door het beleid inzake gelijke behandeling onder het staatssocialisme de traditionele rol- en taakverdeling zowel binnen als buiten het gezin niet veranderd is. Hierdoor missen veel vrouwelijke (en mannelijke) wetenschappers de netwerken, de vaardigheden en het zelfvertrouwen die nodig zijn voor de deelname aan internationale onderzoeksprojecten. Jonge wetenschappers die in het buitenland gestudeerd hebben, krijgen bij terugkeer in eigen land soms vijandige reacties omdat zij een modernere opleiding hebben dan de thuisblijvers. Er zijn uitzonderingen „maar zolang er mensen zijn die gemarginaliseerd of zelfs gediscrimineerd worden, is er werk aan de winkel”, aldus Marcela Linková, die het project voor het Instituut voor Sociologie en de Tsjechische Academie van Wetenschappers coördineert. Andere deelnemers aan het project zijn het Institut National de la Recherche Agronomique in Frankrijk, het Agenzia per la Promozione della Ricerca Europea in Italië, de Polytechnische Universiteit van Boekarest (Roemenië), het Jozef Stefaninstituut in Slovenië, het Instituut voor Filosofie van de Slowaakse Academie van Wetenschappen en de Hongaarse Stichting voor Wetenschap en Technologie.
14
957426_BUDGET_NL:Quality Environment
08-11-2007
08:23
Pagina 15
Het belang van onderzoek Van de vele EU-programma’s die specifiek ten doel hebben de concurrentiepositie van Europa te verbeteren, is het onderzoekprogramma het grootst. Onderzoek en innovatie zijn belangrijk voor het creëren van werkgelegenheid en groei en tegelijkertijd voor een duurzame economische ontwikkeling. Daarom is het onderzoeksbudget voor 2007-2013 met 75 % verhoogd ten opzichte van 2000-2006.
Door de EU gefinancierde onderzoekprogramma’s zijn praktijkgericht. Zij leveren de nodige kennis voor een doeltreffender uitvoering van het EUbeleid op gebieden als gezondheidszorg, consumentenbescherming, energie, milieu, ontwikkelingssamenwerking, landbouw en visserij, biotechnologie en informatie en communicatie. De EU financiert ook programma’s die ervoor zorgen dat alle wetenschappers dezelfde kansen krijgen en dat belemmeringen voor mobiliteit uit de weg worden geruimd.
De gsm-revolutie voorbij Grote technologieprojecten zijn er een duidelijk voorbeeld van een beter rendement van een uniforme EU aanpak ten opzichte van aparte versnipperde landelijke inspanningen. Een bundeling van middelen is de enige manier om kostbare projecten te financieren. Galileo is zo’n voorbeeld. Galileo staat voor de volgende generatie van satellietnavigatiesystemen – een systeem ‘made in Europe’ dat gebruikt zal worden voor een hele reeks toepassingen, zoals een efficiëntere verkeersafwikkeling en zoek- en reddingsacties op zee. Het is een technologisch hoogstandje dat naar verwachting een zelfde maatschappelijke revolutie teweeg zal brengen als de mobiele telefoon en dat in de komende jaren 100 000 hooggekwalificeerde banen zou kunnen creëren. Galileo, een gezamenlijke inspanning van de EU en het Europees Ruimteagentschap (ESA), met zijn administratieve hoofdkwartier in Toulouse en zijn operationele hoofdkwartier in Londen, zal vooral voortbouwen op de expertise van ondernemingen in Frankrijk, Duitsland, Italië, Spanje en het Verenigd Koninkrijk. Het European Space Research and Technology Centre (ESTEC), is het technisch onderzoekscentrum en de plaats waar ESA’s satellieten ontworpen en ontwikkeld worden. Het bevindt zich in Noordwijk.
© farm
Galileo – hightech ‘made in Europe’.
15
957426_BUDGET_NL:Quality Environment
08-11-2007
08:23
Pagina 16
I n ve s t e re n i n o n z e g e m e e n s c h a p p e l ij ke t o e ko m s t
Nieuwe methoden voor de Europese suikerindustrie De Europese suikerindustrie maakt zich op voor een herstructureringsproces. Dat is nodig geworden als gevolg van hervormingen en prijsverlagingen die op 1 juli 2006 zijn ingegaan. Dit is een cruciaal probleem voor Polen, de op twee na grootste suikerproducent in de EU. Als gevolg van de herstructurering is er een grote behoefte aan nieuwe ideeën op het gebied van productietechnologie, techniek en management. De Technische Universiteit van Warschau leidt een onderzoeksproject over het gebruik van innovatieve technologieën om de kwaliteit en veiligheid van kant-en-klare en halffabrikaten die suiker bevatten, te verbeteren. Door de hervormingen van 2006 is de gegarandeerde minimumprijs voor bietsuiker uit de EU met 36 % verlaagd en is de EU-markt opengesteld voor meer rietsuiker uit ontwikkelingslanden. Hierdoor zal de EU van een suikerexporterende in een suikerimporterende regio veranderen. Er zijn financiële prikkels en compensatieregelingen voor producenten die willen stoppen. Toch blijft het voor de resterende bedrijven noodzakelijk om concurrerender te worden en alternatieve toepassingen voor hun producten te zoeken. Het door Polen geleide project, bekend als „Tossie” (Towards Sustainable Sugar Industry in Europe), zal voortbouwen op de resultaten van eerder door de EU gefinancierd onderzoek inzake nieuwe fabricageprocedés, de verkleining van milieueffecten en de toepassing van biotechnologie voor bijproducten van suiker. Ook zal worden onderzocht hoe het gebruik van grondstoffen en hulpbronnen als energie en water kan worden geoptimaliseerd.
© ANIN
Het uiteindelijke doel is de opstelling van een strategie voor een concurrerende en milieuvriendelijke suikerindustrie en van een technologieplatform voor deze bedrijfstak. De EU financiert het volledige project, waaraan verder nog de universiteit van Graz (Oostenrijk), de universiteit van Maribor (Slovenië), de universiteit van Ferrara (Italië) en technologie- en suikerverwerkende concerns in Denemarken, Duitsland, Polen en Italië deelnemen.
Poolse onderzoekers nemen het initiatief om ervoor te zorgen dat de suikerindustrie niet hetzelfde lot beschoren is als de dinosaurus. 16
957426_BUDGET_NL:Quality Environment
08-11-2007
08:23
Pagina 17
Bescherming van onze natuurlijke omgeving De EU-burgers willen veilig voedsel van goede kwaliteit, dat vervaardigd wordt zonder onnodige afvalproductie, en een gezond milieu. Ook de teruglopende visbestanden zorgen voor grote problemen. Om deze problemen het hoofd te bieden steekt de EU geld in een breed scala aan programma’s ter bescherming van onze natuurlijke omgeving. Dit omvat onder meer steun voor een concurrerende plattelandseconomie, steun voor de visserijsector, die zich moet instellen op dalende visbestanden, en steun voor milieuprogramma’s. Deze milieuprogramma’s hebben onder andere het doel om milieuaspecten mee te nemen bij de beleidsvorming op andere terreinen. Voorbeelden zijn het regionaal en cohesiebeleid, landbouw en plattelandsontwikkeling, visserij, buitenlandse betrekkingen, civiele bescherming en onderzoek.
ductie van onze levensmiddelen en bij de instandhouding van het landschap. In tegenstelling tot de heersende publieke opinie, leidt het gemeenschappelijk landbouwbeleid allang niet meer tot overschotproductie en houdt het wel degelijk rekening met de vraag of het importeren van voedsel goedkoper is. De landbouwhervormingen hebben gezorgd voor een evenwichtigere benadering, waarbij voedselveiligheid en –kwaliteit, dierenwelzijn en de behoeften van de bredere plattelandsgemeenschap een veel grotere plaats innemen.
© Science Photo Library/Van Parys Media
Een groot deel van het geld voor de bescherming van onze natuurlijke omgeving gaat naar de landbouwer. Ten eerste omdat via het gemeenschappelijk landbouwbeleid de Europese boeren gestimuleerd worden om een fundamentele rol te spelen bij een zo milieuvriendelijk mogelijke pro-
17
EU-gelden helpen plattelandsgemeenschappen bij de tijd te blijven.
957426_BUDGET_NL:Quality Environment
08-11-2007
08:23
Pagina 18
I n ve s t e re n i n o n z e g e m e e n s c h a p p e l ij ke t o e ko m s t
Onze veiligheid handhaven met de modernste technologieën In een Europa zonder grenzen wordt het steeds moeilijker om criminaliteit efficiënt te bestrijden. Vooral nu het aantal misdaadgevallen blijft groeien en bewijsmateriaal voor complexe zaken soms de omvang van een encyclopedie heeft. Om doeltreffend te blijven werken moeten politie en justitie zowel in eigen land als over de grens snel en veilig gegevens kunnen uitwisselen. Een efficiëntere uitwisseling van informatie en gegevens vermindert de hoeveelheid ‘verloren tijd’ bij onderzoeken en processen als gevolg van het wachten op informatie en bewijsmateriaal alsmede het verhoren van getuigen. Het SecurE-Justice project, dat door de EU wordt gefinancierd en door een Italiaans bedrijf wordt gecoördineerd, moet het leven van rechters en politie vergemakkelijken. Door de ontwikkeling van een systeem voor de beveiligde elektronische uitwisseling van informatie over misdrijven, wordt met name in de onderzoeksfase en tijdens het proces zelf veel tijd bespaard. Bij de informatie kan het gaan om schriftelijk bewijsmateriaal, maar ook om het gebruik van videoconferentietechnologie bij de inschakeling van tolken en/of getuigenverhoor op afstand . Dit laatste geldt vooral voor getuigen die bescherming nodig hebben of anoniem moeten blijven. In het kader van het project worden de meest geavanceerde informatiebeveiligingstechnieken getest, waaronder biometrie, cryptografie en digitaal watermerken. Biometrische authentificatie kan bijvoorbeeld worden gebruikt voor het identificeren van gebruikers op afstand, zoals getuigen. Dankzij cryptografie kunnen rechters en politiemensen over lange afstanden veilig communiceren in de wetenschap dat geen enkele crimineel in het systeem kan inbreken. Digitale watermerken garanderen de echtheid van documenten. Aan het project nemen zes Italiaanse partners deel, waaronder het Italiaanse Ministerie van Justitie, samen met bedrijven, universiteiten en overheidsinstanties uit Denemarken, Frankrijk, Griekenland, Nederland, Noorwegen, Polen, Spanje, het Verenigd Koninkrijk en Zwitserland. Het systeem zal worden getest in rechtszalen in Varese (Italië) en Wrocław (Polen), en door opsporingsambtenaren op de Canarische Eilanden (Spanje).
18
957426_BUDGET_NL:Quality Environment
08-11-2007
08:23
Pagina 19
Burgers van Europa De land- en zeegrenzen van de EU met andere landen strekken zich uit over tienduizenden kilometers. De afschaffing van de controles aan de binnengrenzen, ten behoeve van het vrij verkeer van goederen en personen, vereist strenge permanente controles aan de buitengrenzen. Dit is een gedeelde verantwoordelijkheid van alle EU-landen.
Willen we het burgerschap tot realiteit maken, dan zullen we ook de levenskwaliteit voor de EU-burgers moeten verbeteren door: • te investeren in de volksgezondheid om de ongelijkheden in de incidentie van belangrijke ziekten te verkleinen en de dreiging van een pandemie gezamenlijk aan te pakken; • het realiseren van hetzelfde consumentenbeschermingsniveau in de hele EU;
Binnen haar grenzen creëert de Europese Unie een ruimte van vrijheid, veiligheid en rechtvaardigheid. Hierdoor bestaat het Europees burgerschap uit een set concrete verworvenheden die meer is dan een aantal gemeenschappelijke waarden. De EUburgers moeten zich allemaal even veilig kunnen voelen en overal in de EU dezelfde rechten hebben. Tegelijkertijd mogen criminelen zich veilig wanen als zij de grens met een ander EU-land passeren.
• het bevorderen van de Europese taalen cultuurverscheidenheid; • de uitwisselingen tussen volkeren en gemeenschappen aan te moedigen.
© SPL/Van Parys Media
Biometrische identificatie maakt grensoverschrijdende rechtspraak gemakkelijker.
19
957426_BUDGET_NL:Quality Environment
08-11-2007
08:23
Pagina 20
I n ve s t e re n i n o n z e g e m e e n s c h a p p e l ij ke t o e ko m s t
Dat „Europese” gevoel Met relatief weinig geld kun je soms veel bereiken. Zo maken de uitwisselingsprogramma’s op onderwijs- en opleidingsgebied nog geen 2 % van de begroting uit, maar zijn ze zeer succesvol. Meer dan 2 000 universiteiten nemen er aan deel en elk jaar ontvangen zo’n 175 000 studenten en 29 000 universitaire docenten een Erasmusbeurs. Daarnaast bestaan er vergelijkbare programma’s voor beroepsopleiding, scholen en jongeren. Dan zijn er de Marie Curiebeurzen voor wetenschappers. Dankzij zo’n beurs kon Árpád Bokor uit Hongarije zes maanden doorbrengen aan de leerstoelgroep Fokkerij en Genetica van de Wageningen Universiteit in Nederland. „Hongarije kent heel weinig onderzoeksmogelijkheden op het gebied van de paardenfokkerij, dus dit was een uitgelezen kans”, aldus Árpád. „Toen ik daar was, heb ik ook deelgenomen aan een onderzoeksgroep die goede resultaten had geboekt op het gebied van de populatiegenetica. Ik heb heel veel geleerd over het gebruik van de modernste genetische programma’s op snelle computers. Maar gelukkig was er ook tijd voor ontspanning. Ik had amper genoeg vrije tijd voor alle activiteiten waaraan ik wilde deelnemen”, betreurt hij. Helene Schönheinz uit Oostenrijk bracht in het kader van het Erasmusprogramma een jaar door in Valencia (Spanje) als onderdeel van haar studie in het Verenigd Koninkrijk, profiterend van het feit dat EU-burgers overal in de EU gemakkelijk kunnen studeren. „Dankzij de EU”, zegt ze, „heb ik in twee vreemde landen gewoond en kon ik concreet ervaren wat het motto van de EU 'In verscheidenheid verenigd’ betekent. Door deze EU studiebeurs ben ik als mens veranderd. Tegelijkertijd heb ik mijn kansen op een succesvolle carrière vergroot. Soms verwijten de mensen de EU dat zij te ver van de burgers afstaat, maar persoonlijk heb ik het Europese gevoel elke dag ervaren. Ik denk dat het Erasmusprogramma tot een sterker Europees wij-gevoel leidt. ” Katy Ayres uit het Verenigd Koninkrijk is het daarmee eens. „Nadat ik in Utrecht internationaal recht heb gestudeerd, voel ik mezelf nu echt Europeaan, en daar ben ik trots op. ”
20
957426_BUDGET_NL:Quality Environment
08-11-2007
08:23
Pagina 21
Mondiale verantwoordelijkheid Met bijna 500 miljoen inwoners, een kwart van de economische rijkdom van de wereld en als ’s werelds grootste handelsblok en hulpdonor heeft de EU grote invloed op het wereldgebeuren. Soms beschikt een afzonderlijk EU-land op grond van zijn geschiedenis of geografie over bijzondere middelen of invloed, maar meestal is een gezamenlijk optreden meer dan de som van de delen.
De EU werkt met deze landen samen om hun beleid op dat van de EU af te stemmen op het gebied van de handel, het bedrijfsleven, het milieu, energie, onderwijs en opleiding, immigratie en communicatie. Als we deze landen helpen bij de hervorming van hun economieën en de consolidering van hun democratie en rechtsorde, krijgen we daar betere handelsbetrekkingen en stabiliteit langs onze buitengrenzen voor terug.
Via haar gemeenschappelijke handelspolitiek oefent de EU een aanzienlijke economische invloed uit. Bovendien spreekt de EU steeds meer met één stem in buitenlandse en veiligheidsaangelegenheden. Door de positie van de EU in de wereld heeft zij ook een verantwoordelijkheid ten aanzien van duurzame ontwikkeling, armoedebestrijding en vrede buiten haar grenzen. In een globaliserende wereld kan en mag de EU haar ogen daar niet voor sluiten. Daarom geeft zij jaarlijks 9 miljard euro aan ontwikkelingshulp, humanitaire hulp, technische bijstand en vredeshandhaving uit.
© EC/ECHO/François Duboc
De buurlanden van de EU zijn de andere prioriteit. Hiertoe behoren de landen die misschien ooit lid van de EU kunnen worden, haar andere directe buurlanden rond de Middellandse Zee en in Zuid-Oost- en Oost-Europa.
21
Hulp voor orkaanslachtoffers van het EU-bureau voor humanitaire hulp.
957426_BUDGET_NL:Quality Environment
08-11-2007
08:23
Pagina 22
I n ve s t e re n i n o n z e g e m e e n s c h a p p e l ij ke t o e ko m s t
De EU-administratie: veel kleiner dan u denkt De EU wordt soms een teveel aan bureaucratie verweten. De praktijk is anders. Het totale personeelsbestand van alle Europese instellingen samen is ongeveer 40 000 personen. Dat is vergelijkbaar met het personeel van één ministerie in veel lidstaten. Veel ministeries in de lidstaten zijn zelfs nog groter. Dit ondanks het feit dat zij in het algemeen alleen in één taal hoeven te werken en dus geen vertalers in dienst hebben. De kosten van de EU-administratie bedragen nog geen 6 % van de begroting. En dan hebben we het niet alleen over de administratieve uitgaven van de Europese Commissie, maar ook die van de andere Europese instellingen, zoals de Raad van de Europese Unie en het Europees Parlement. Ook de vertaalkosten die een gevolg zijn van het werken in alle officiële talen zijn hierin verwerkt. Het gebruik van veel talen kost weliswaar geld, maar is ook een belangrijk beginsel van de EU. Het is toch de normaalste zaak van de wereld dat ministers en parlementsleden de belangen van hun burgers in hun eigen landstaal kunnen verdedigen. Ook de EU wetgeving die op ons van invloed is is toch het best leesbaar in je eigen taal!. Bovendien is taal onlosmakelijk verbonden met onze cultuur en de EU hecht veel waarde aan culturele verscheidenheid. In de praktijk wordt het grootste deel van het EU geld via de EU-landen en in die landen uitgegeven. Hierdoor staat de EU in feite veel dicht bij de burgers dan velen denken. De voorbeelden in deze brochure geven u een indruk waaraan EU geld zoal wordt besteed.
Meer lezen Activiteiten van de Europese Unie: europa.eu/pol/index_nl.htm Panorama van de Europese Unie: europa.eu/abc/panorama/index_nl.htm De begrotingswebsite van de Europese Commissie: ec.europa.eu/budget De begroting in cijfers: ec.europa.eu/budget/publications/budget_in_fig_en.htm
22
957426_BUDGET_NL:Quality Environment
08-11-2007
08:23
Pagina 23
Europese Commissie Investeren in onze gemeenschappelijke toekomst De begroting van de Europese Unie Reeks Europa in beweging Luxemburg: Bureau voor officiële publicaties der Europese Gemeenschappen 2007 — 22 blz. — 16,2 x 22,9 cm ISBN 92-79-02847-2
Met relatief weinig geld (ongeveer 1 % van het gezamenlijk inkomen van alle mensen in de EU) werkt de EU aan het oplossen van grensoverschrijdende problemen en het bouwen aan onze gemeenschappelijke toekomst. Hierbij kijkt zij steeds of een euro beter door de EU of door de nationale regeringen kan worden uitgegeven. Het geld wordt daarom voornamelijk besteed aan de verkleining van sociale en inkomensverschillen in de EU, de bevordering van mobiliteit, vrijheid, veiligheid en rechtvaardigheid en de versterking van de culturele verscheidenheid van de EU. Veel van dit geld wordt binnen de EU besteed maar er wordt ook geld besteed buiten de EU. Dit omdat de EU vindt dat zij door haar economische en politieke gewicht ook een mondiale verantwoordelijkheid heeft.
957426_BUDGET_NL:Quality Environment
08-11-2007
08:23
Pagina 24
I n ve s t e re n i n o n z e g e m e e n s c h a p p e l ij ke t o e ko m s t
Overige informatie over de Europese Unie Ga online Informatie in alle officiële talen van de Europese Unie vindt u op de Europawebsite: europa.eu Kom eens langs Er zijn in heel Europa honderden plaatselijke EU-informatiecentra. Het adres van het dichtstbijzijnde centrum vindt u op deze website: europedirect.europa.eu; europedirect.nl; europe-direct.be Bel of schrijf ons Europe Direct beantwoordt al uw vragen over de Europese Unie. U kunt ons bereiken op het gratis telefoonnummer 00 800 6 7 8 9 10 11 [of tegen betaling uit een land buiten de EU op het nummer (32-2) 299 96 96], of door een e-mail te sturen naar europedirect.europa.eu Lectuur over Europa Publicaties over de EU vindt u op de website van EU Bookshop: bookshop.europa.eu
Informatie en publicaties over de Europese Unie in het Nederlands zijn ook verkrijgbaar bij: VERTEGENWOORDIGINGEN VAN DE EUROPESE COMMISSIE
BUREAUS VAN HET EUROPEES PARLEMENT
Vertegenwoordiging in België Archimedesstraat 73, B-1000 Brussel Tel. (32-2) 295 38 44 Fax (32-2) 295 01 66 Internet: www.ec.europa.eu/belgium/welcome/index_nl.htm E-mail:
[email protected]
Bureau in België Wiertzstraat 60, B-1047 Brussel Tel. (32-2) 284 20 05 Fax (32-2) 230 75 55 Internet: www.europarl.europa.eu/brussels/ E-mail:
[email protected]
Vertegenwoordiging in Nederland Korte Vijverberg 5, 2513 AB Den Haag Nederland Tel. (31-70) 313.53.00 Fax (31-70) 364 66 19 Internet: www.eu.nl E-mail:
[email protected]
Bureau in Nederland Korte Vijverberg 6, 2513 AB Den Haag Nederland Tel. (31-70) 362 49 41 Fax (31-70) 364 70 01 Internet: www.europeesparlement.nl E-mail:
[email protected]
Er zijn vertegenwoordigingen of bureaus van de Europese Commissie en van het Europees Parlement in alle lidstaten van de Europese Unie. De Europese Commissie heeft delegaties in andere landen van de wereld. februari 2007