NIEUWS BRIEF uitgave 06/2013 IN DEZE UITGAVE BEPALING NETTO WAARDE EENMANSZAAK IN GEVAL VAN ECHTSCHEIDNG Charlotte Gazendam Enkele aspecten van de 403 verklaring Kees Bijl GPS in de bedrijfsauto: Navigatie of controlemiddel voor de werkgever? Luciënne Koelewijn Aansprakelijkheid van bestuurders bij niet volgestorte aandelen: de nieuwe Wet Flex-BV Willemijn Timmer
N I E U WSBR I E F
juni 2013
BEPALING NETTO WAARDE EENMANS ZAAK IN GEVAL VAN ECHT SCHEIDiNG Charlotte Gazendam
het bedrijfsvermogen van een eenmanszaak uit twee onderdelen, te weten het kapitaal en de fiscale oudedagsreserve (FOR). De FOR vertegenwoordigt op zichzelf geen waarde. Sterker nog, over de toekomstige afneming van de FOR is inkomstenbelasting verschuldigd. Voor zover het de berekening van de intrinsieke waarde betreft, dient de FOR verminderd te worden met de toekomstige belastingclaim. De berekening van de intrinsieke waarde is in beginsel eenvoudig. Voor sommige adviseurs is dit een reden om deze methode te gebruiken. Aan deze methode kleven echter belangrijke nadelen. Er wordt geen rekening gehouden met behaalde dan wel te behalen resultaten. Of de winst nu hoog of laag is, dit maakt voor de waardering geen verschil. Gezien de economische crisis is het te behalen resultaat wel degelijk van belang. Bovendien wordt de waarde gebaseerd op boekhoudkundige waarden. Dit is arbitrair.
Rentabiliteitswaarde Bij deze methode wordt de ondernemingswaarde bepaald op basis van de resultaten van de onderneming. In de praktijk wordt uitgegaan van een verwacht resultaat, welk resultaat wordt bepaald op basis van een
In dit artikel zal worden ingegaan op de berekening van de waarde
gemiddelde van de gerealiseerde resultaten over de afgelopen drie
van een eenmanszaak in geval van echtscheiding. Daarbij worden
jaren. Vervolgens wordt het berekende gemiddelde genormaliseerd.
verschillende waarderingsmethodes belicht. De wijze waarop de
Oftewel: incidentele lasten danwel baten over de afgelopen jaren
waarde van een onderneming wordt vastgesteld, kan erg verschil-
worden buiten beschouwing gelaten. Net als bij de intrinsieke waarde
len. De uitkomsten dus ook. In het huidige economische klimaat is
is deze methode vrij eenvoudig. De vraag is echter of de resultaten uit
de keuze voor de methodiek van belang.
het verleden (weliswaar genormaliseerd) een juiste basis bieden voor de berekening van de waarde van de onderneming. Er wordt namelijk
Intrinsieke waarde
geen rekening gehouden met de te verwachten resultaten. Ook hier
Bij deze methode wordt het bedrijfsvermogen als uitgangspunt ge-
geldt weer dat soms de behaalde resultaten bij lange na niet meer in
nomen voor de berekening van de waarde. In veel gevallen bestaat
de toekomst gehaald kunnen worden gezien de economische crisis.
Een ander bezwaar is dat er geen rekening wordt gehouden met
risicoprofiel van de onderneming. Deze methode is weliswaar com-
de benodigde investeringen in de vaste activa en de afschrijvingen
plexer, maar houdt wel rekening met alle relevante aspecten van de
op deze activa.
onderneming. Een voordeel is, dat indien er tussen partijen overeenstemming is over de te verwachten geldstromen en de daarin opge-
Goodwillmethode
nomen privé opnames, daarmee een basis bestaat voor de berekening
Goodwill is de contante waarde van de toekomstige overwinsten. De
van de draagkracht en de alimentatieverplichtingen. De berekening
goodwill wordt berekend op basis van de in het verleden behaalde
van de waarde van de onderneming en de alimentatie zijn namelijk
resultaten. De goodwill wordt opgeteld bij de intrinsieke waarde. Ook
direct aan elkaar verbonden.
hier worden weer de in het verleden gerealiseerde resultaten als basis gebruikt voor de berekening van de goodwill. Het is echter belangrijk
Conclusie
dat de ondernemer de berekende waarde kan financieren met toekom-
Wanneer een ondernemer met een eenmanszaak betrokken is bij een
stige resultaten. De hoogte van goodwill en de wijze waarop deze is
echtscheiding, is het van essentieel belang een goede voorlichting te
vastgesteld leidt geregeld tot welles nietes discussies, waardoor een
krijgen over de wijze waarop de waarde van de onderneming wordt
constructieve oplossing ver te zoeken is.
bepaald. De familierechtadvocaten van Van Zeijl Bijl Aartsen zijn daarin gespecialiseerd.
Contante waarde van toekomstige geldstromen De discounted cashflow methode wordt het meest gehanteerd. De
Voor meer informatie:
waarde van de onderneming is afhankelijk van tijd, geld, en risico. In
Charlotte Gazendam
tegenstelling tot de voorgaande methodes, wordt hier de waarde ge-
[email protected]
baseerd op marktwaardes. Een ander verschil is dat het een prospectief
T. 0341-420606
karakter heeft. De waarde wordt berekend op basis van verwachte,
Van Zeijl Bijl Aartsen Advocaten. Vertrouwd.
toekomstige geldstromen. Tot slot wordt rekening gehouden met het
Enkele aspecten van de
403
verklaring
Kees Bijl www.vanzeijlbijlaartsen.nl
Vennootschappen zijn verplicht jaarlijks financiële verantwoording af te leggen door het opstellen en publiceren van een jaarrekening. Ook als die vennootschappen deel uitmaken van een groep, dan geldt die verplichting voor elke individuele vennootschap, met alle administratieve lasten van dien. Om die reden wordt veelvuldig gebruik gemaakt van de mogelijkheid van concernvrijstelling. Daarbij publiceert de moedervennootschap een geconsolideerde jaarrekening en kunnen de dochtervennootschappen volstaan met de publicatie van een beperkte jaarrekening.
Voor crediteuren van de dochtervennootschappen heeft dat als nadeel dat zij geen volledig inzicht hebben in de financiële positie van de dochter waarmee zij zaken doen. Om die reden heeft de wetgever in artikel 2:403 BW aan de concernvrijstelling de voorwaarde verbonden dat de moedervennootschap bij de Kamer van Koophandel een verklaring neerlegt waarin zij zich hoofdelijk aansprakelijk stelt voor schulden die voortvloeien uit door de dochter verrichte rechtshandelingen. De verklaring zelf bepaalt de omvang van de aansprakelijkheid.
Stephensonstraat 39 Harderwijk
0341- 420606
De aansprakelijkheid geldt voor rechtshandelingen, bijvoorbeeld ver-
uw contractspartij in gebreke blijft. Zijn er aanwijzingen dat de doch-
plichtingen uit een overeenkomst of de gevolgen van opzegging daar-
tervennootschap het concern verlaat, wees dan alert op de omschreven
van. De verklaring geldt niet voor wettelijke aansprakelijkheid, zoals
gevolgen van de intrekking van de 403-verklaring!
schade door onrechtmatig handelen van de dochter. Komt de dochtervennootschap haar verplichtingen niet na, bijvoor-
Voor meer informatie:
beeld doordat zij failliet gaat, dan kan de schuldeiser op grond van de
Kees Bijl
403-verklaring de moedervennootschap aanspreken tot betaling van
[email protected]
alles wat de dochtervennootschap is verschuldigd. Zelfs als de crediteur
T: 0341-420606
met de dochtervennootschap een minnelijke regeling treft en in dat kader genoegen neemt met betaling van een deel van de vordering, kan die crediteur de moedervennootschap aanspreken voor het restant. De moedervennootschap, zo bepaalde vorig jaar het Gerechtshof ’sHertogenbosch, kan zich niet op de minnelijke regeling beroepen, zij is naast de dochter hoofdelijk aansprakelijk.
Ook voor duurovereenkomsten zoals licentie-, lease-, huur- en arbeidscontracten geldt de aansprakelijkheid, ook al zijn die contracten aangegaan voordat de 403-verklaring is gepubliceerd.
Wanneer een dochtervennootschap wordt verkocht, kan de moedervennootschap ten aanzien van die dochter de 403-verklaring intrekken door publicatie (nederlegging van de intrekkingsverklaring bij de Kamer van Koophandel). De intrekking werkt slechts ten aanzien van rechtshandelingen die ná de publicatie daarvan hebben plaatsgevonden. Aansprakelijkheid voor verplichtingen uit duurovereenkomsten zoals huur etc. blijft bestaan. De Wet noemt dit “overblijvende aansprakelijkheid”. Voor beëindiging van de overblijvende aansprakelijkheid dient aan een viertal vereisten te worden voldaan waaronder het gedurende twee maanden ter inzage leggen van de voorgenomen beëindiging bij de Kamer van Koophandel en een advertentie in een landelijk dagblad over die ter inzagelegging. Schuldeisers, zoals een verhuurder, kunnen tegen de voorgenomen beëindiging van de overblijvende aansprakelijkheid verzet instellen. Is aan de vereisten niet voldaan of het verzet gegrond verklaard, dan blijft de moedervennootschap aansprakelijk, ook al maakt de dochter al lang geen deel meer uit van het concern.
Concernvrijstelling heeft ontegenzeggelijk het voordeel dat alleen de moedervennootschap een uitgebreide geconsolideerde jaarrekening dient te publiceren, maar de nadelige gevolgen van een 403-verklaring en de na-ijlende effecten in geval van intrekking moeten niet worden onderschat.
Heeft u een debiteur die deel uitmaakt van een concern, dan doet u er goed aan om na te gaan of er een 403-verklaring door de moedervennootschap is afgegeven. Die biedt u een aanzienlijke zekerheid indien
Van Zeijl Bijl Aartsen Advocaten. Vertrouwd.
GPS in de bedrijfsauto: Navigatie of controlemiddel voor de werkgever? Luciënne Koelewijn Veel werkgevers maken tegenwoordig gebruik van een GPS-systeem
Onder andere de kantonrechters te Middelburg en Lelystad oordelen dat
in de bedrijfsauto’s die zij aan de werknemers ter beschikking stellen.
controle van de werknemers met een GPS-systeem geen ontoelaatbare
Naast het navigeren van de bestuurder naar de plaats van bestemming
inbreuk op de privacy van de werknemers maakt als de werkgever een
wordt een dergelijk systeem tevens gebruikt als controlemiddel om
aantoonbare objectieve grond heeft voor gebruik van het systeem.
toezicht te houden op de werknemers. De werkgever weet aan de
Slechts de locatie en de werktijden van de werknemers worden
hand van GPS-lokalisatie precies waar haar bedrijfsauto’s en dus
gecontroleerd. Het GPS-systeem is daardoor volgens de kantonrechters
de werknemers zich op elk moment van de dag bevinden. Is deze
vergelijkbaar met een prikkloksysteem, welk systeem reeds algemeen
controle geoorloofd of is er sprake van schending van privacy van
aanvaard is.
de werknemers? Hoewel het GPS-systeem vaak als een algemeen geaccepteerd Volgens de Wet Bescherming Persoonsgegevens (WPB) kan een
controlemiddel zal worden gezien, kan de werkgever hiervan niet altijd
GPS-systeem in de bedrijfsauto worden gekwalificeerd als een
ongehinderd gebruik maken. Wat als de werknemer de bedrijfsauto
persoonsvolgsysteem nu sprake is van een technisch middel dat het
ook privé mag rijden? In deze situatie zal er sneller sprake zijn van een
mogelijk maakt om het gedrag en de prestaties van de werknemers
ontoelaatbare inbreuk op de privacy van de werknemer dan wanneer
tijdens het arbeidsproces te registreren en deze gegevens terug te
de werknemer de auto na werktijd niet privé gebruikt. Er dient in
voeren op deze werknemers. Omdat werknemers ook tijdens werktijd
verschillende situaties een andere afweging te worden gemaakt om
recht op privacy hebben, stelt de wet grenzen aan het gebruik van een
te kunnen bepalen of er sprake is van schending van de privacy. Bij het
persoonsvolgsysteem, zoals GPS.
maken van deze afwegingen adviseren wij u graag.
Een werkgever mag niet heimelijk inbreuk maken op de privacy van
Voor meer informatie:
zijn werknemers door een persoonsvolgsysteem. Controle door de
Luciënne Koelewijn
werkgever moet vooraf aan de werknemers bekend worden gemaakt
[email protected]
en worden voorgelegd aan de Ondernemingsraad (als deze in de
T: 0341-420606
onderneming aanwezig is). Weten de werknemers niet vooraf dat zij door de werkgever worden gecontroleerd door middel van bijvoorbeeld een GPS-systeem dan moet de werkgever hiertoe voldoende aanleiding hebben, bijvoorbeeld omdat hij het vermoeden heeft dat de werknemer fraudeert met het aantal gewerkte uren. De werkgever dient er een gerechtvaardigd belang bij te hebben dat niet op een andere manier kan worden gediend.
Van Zeijl Bijl Aartsen Advocaten. Vertrouwd.
Aansprakelijk heid van bestuurders bij niet volgestorte aandelen: de nieuwe Wet Flex-BV Willemijn Timmer
heeft voldaan aan zijn of haar stortingsplicht en de bestuurder van de vennootschap na 1 oktober 2012 hierop wordt aangesproken. In hoeverre kan de bestuurder van de besloten vennootschap nog aansprakelijk worden gesteld?
De Wet Flex-BV heeft directe werking, hetgeen betekent dat alle bepalingen, behoudens het overgangsrecht, direct van toepassing zijn. Het overgangsrecht bepaalt dat de Wet Flex-BV in beginsel geen invloed heeft op reeds aanhangige gerechtelijke procedures. Ten aanzien van bepalingen omtrent aansprakelijkheden bepaalt het overgangsrecht dat schade die is ontstaan vóór inwerkingtreding van de Wet Flex-BV naar het oude BV-recht moet worden beoordeeld. Dit betekent dat een bestuurder, ook na inwerkingtreding van de Wet Flex-BV, op basis van het oude BV-recht aansprakelijk kan worden gesteld voor rechtshandelingen verricht vóór 1 oktober 2012. In het tijdvak tussen het ontstaan van de stortingsplicht, veelal de oprichting van de besloten vennootschap en de inwerkingtreding van de Wet Flex-BV, kan de vennootschap immers rechtshandelingen hebben verricht waarvoor de bestuurder persoonlijk aansprakelijk is. Voor rechtshandelingen verricht na 1 oktober 2012 gelden de aansprakelijkheidsregels uit het oude BV-recht niet meer.
De hierboven beschreven procedure betekent voor bestuurders van een besloten vennootschap dat de bestuurders aansprakelijk blijven voor rechtshandelingen verricht vóór 1 oktober 2012 indien de aandeelhouders op dat tijdstip niet hebben voldaan aan hun stortingsplicht op aandelen. Ook na 1 oktober 2012 blijft het mogelijk een gerechtelijke procedure aanhangig te maken.
Met ingang van 1 oktober 2012 is de Wet vereenvoudiging en
Voor rechtshandelingen verricht na 1 oktober 2012 kunnen
flexibilisering BV-recht (hierna: Wet Flex-BV) in werking getreden.
bestuurders niet meer op grond van het oude BV-recht aansprakelijk
Vóór de inwerkingtreding van de Wet Flex-BV konden bestuurders
worden gesteld.
van een besloten vennootschap hoofdelijk aansprakelijk worden gesteld voor de rechtshandelingen verricht namens de vennootschap,
Voor meer informatie:
indien de aandeelhouder niet voldaan had aan zijn of haar
Willemijn Timmer
stortingsplicht op aandelen. Onder de nieuwe Wet Flex-BV vervalt
[email protected]
deze verplichting voor de aandeelhouder en daarmee ook de
T. 0341-420606
hoofdelijke aansprakelijkheid van de bestuurder. Maar hoe zit het
Van Zeijl Bijl Aartsen Advocaten. Vertrouwd.
in de situatie waarin de aandeelhouder vóór 1 oktober 2012 niet
COLOFON Deze nieuwsbrief is een uitgave van Van Zeijl Bijl Aartsen Advocaten. Het recht is uitermate gecompliceerd en aan verandering onderhevig.
Bezoekadres:
Postadres:
Wij besteden veel zorg aan de inhoud van de nieuwsbrief, maar kunnen geen
Stephensonstraat 39
Postbus 114
verantwoordelijkheid aanvaarden voor hetgeen men zonder deskundig advies
3846 AK Harderwijk
3840 AC Harderwijk
geen prijs stelt op verdere toezending van de nieuwsbrief en/of uw gegevens
[email protected]
Telefoon 0341 - 420606
wilt wijzigen, kunt u een email sturen naar
[email protected]
www.vanzeijlbijlaartsen.nl
Fax 0341 - 425528
onderneemt naar aanleiding van de inhoud van deze nieuwsbrief. Wanneer u
