Raadhuisplein 1 7811 APEmmen Telefoon 14 0591
Correspondentieadre Postbus 30001 7800 RA Emmen
gttffi
0
G/& . * 1 o . 0 4
,epC*.
cud
3 e 9 5 *
£¥ Aan de raad van de gemeente Emmen
Dienst Beleid
ons kenmerk
uw brief van/kenmerk
10.043895
bijlage(n)
afdeling
1
BVB
behandeld door
telefoon
fax
Emmen,
A. Zuidema
(0591)68 54 45
(0591)68 53 58
30 juni 2010
onderwerp
Jeugdparlement
Geachte leden van de Raad, Op 12 november 2009 heeft, naar aanleiding van het amendement begrotingsbehandeling 2008, het Jeugdparlement plaatsgevonden. Een aantal van u heeft een bijdrage geleverd aan die dag. In totaal zeventig leerlingen van 3-VMBO en hun docenten van het Carmel-, het Esdalen het Hondsrugcollege waren een dag lang te gast op het gemeentehuis. Zij maakten op die dag kennis met de lokale democratie, door zelf te ervaren wat het is om voorstellen te schrijven en te verdedigen in een (jongeren)raadsvergadering. Bijgaand een evaluatie van die dag. Op grond van de uitkomsten van de evaluatie zijn wij voornemens in 2010 wederom een jeugdparlement te organiseren. Onder voorbehoud dat de scholen kunnen, zal deze plaatsvinden op 25 november 2010. U krijgt te zijner tijd een uitnodiging. Wij vertrouwen u hiermee voldoende te hebben ingelicht.
Hoogachtend, burgemeester en wethouders van Emmen, de burgemeester,
rfffyf Evaluatie jeugdparlement
Jeugd was en is het kernthema van het collegebeleid. In een amendement heeft de raad aangegeven, dat het wenselijk is om jongeren daadwerkelijk kennis te laten maken met de werking van de lokale democratie. Derhalve verzocht zij het college een voorstel te doen inzake de instelling van een jeugdparlement. Hiervoor is een bedrag beschikbaar gesteld van in totaal €40.000,- voor de organisatie en begeleiding (€15.000,-) en voor de uitvoering van één (of meerdere) voorstel(len) (€25.000,-). Het college is verzocht het project na afloop te evalueren. Op donderdag 12 november 2009 vond het eerste jeugdparlement plaats op het gemeentehuis. In totaal 70 leerlingen van 3-VMBO (theoretische leerweg) en hun (4) docenten van het Carmel-, het Esdal- en het Hondsrugcollege waren een dag lang te gast. Zij maakten op die dag kennis met de lokale democratie, door zelf te ervaren wat het is om voorstellen te schrijven en te verdedigen in een (jongeren)raadsvergadering. De voorstellen waren opgehangen aan een thema: voorzieningen voor jongeren. Ter voorbereiding op de dag hebben de docenten in de lessen aandacht besteed aan het gekozen thema. De leerlingen werd gevraagd alvast na te denken over het onderwerp: waar wil je graag afspreken als jij het voor het zeggen had? En wat zou je daar dan graag willen doen? Ook is hen verteld wat democratie betekent en hoe een gemeente werkt. De dag stond onder begeleiding van het Instituut voor Publiek en Politiek (IPP). Zij begeleidden de leerlingen bij het formuleren van voorstellen en bij de voorbereidingen op het debat in de raadsvergadering. Ook was er een dagcoördinator van het IPP. Zowel het bestuur (burgemeester, wethouder en raadsleden) als de griffie en ambtenaren hebben een bijdrage geleverd aan het succes van de dag. Het programma zag er als volgt uit: 9.00 ontvangst leerlingen 9.10 opening door de wethouder en de griffier 9.30 groepswerk 11.00 gespreksronde met deskundigen (ambtenaren) 12.00 groepswerk 13.30 lunch 14.00 groepswerk 14.45 meet 'n greet met raadsleden 16.00 vergadering onder voorzitterschap van de burgemeester 18.00 sluiting Het verloop van de dag is besproken met docenten en leerlingen (van het winnende voorstel), raadsleden, de wethouder en betrokken collega's.
Positief De docenten en leerlingen hebben de dag als zeer positief ervaren. Zaken die daarbij in het oog sprongen, waren: de officiële uitnodiging van burgemeester en gemeentesecretaris, het 'vrij' kunnen rondlopen in het gemeentehuis en zien hoe het daaraan toe gaat, de faciliteiten
rï
(lunch, kopieermogelijkheden, overleg- en vergaderruimtes e.d.), het mixen van de leerlingen van de verschillende scholen, de raadsvergadering onder voorzitterschap van de burgemeester en het feit dat het winnende voorstel ook daadwerkelijk uitgevoerd is. Het jeugdparlement heeft ook opgebracht, dat de leerlingen hebben ervaren hoe politiek werkt. Datje echt een meerderheid nodig hebt om te kunnen 'winnen'. En datje dat doet door met een goed voorstel te komen, maar (vooral) ook door een goede presentatie en door te proberen draagvlak te krijgen voor je voorstel bij de anderen. Ook heeft het opgeleverd dat leerlingen, waarvan je zou kunnen verwachten dat ze wat minder snel in aanraking komen met 'de politiek', nu een positieve ervaring op dat gebied hebben opgedaan. Wie weet wat dat op de langere termijn oplevert. Positief was ook het contact tussen leerlingen en raadsleden. De meeste raadsleden zijn, nadat ze een groepje hadden begeleid in de voorbereidingen voor de raadsvergadering, gebleven om te zien hoe 'hun groepje' het er vanaf bracht tijdens het debat. In enkele gevallen werd het raadslid niet goed geïntroduceerd, waardoor het voor de leerlingen onduidelijk was wat de rol van de begeleider en wat die van het raadslid was. Daardoor werd er onvoldoende gebruik gemaakt van diens kennis. De docenten hebben ook nadrukkelijk aangegeven, dat ze het prettig vonden dat ze zijn uitgenodigd voor een evaluerend gesprek over de dag. Dat hen de ruimte werd geboden om hun ervaringen met het jeugdparlement naar voren te brengen.
Begeleiding en verwachtingen Op wat onderdelen zijn enkele verbeterpunten genoemd. Zo was de mening over de begeleiding van het Instituut voor Publiek en Politiek (IPP) wat verdeeld. Dit lijkt afhankelijk te zijn van met welke IPP-begeleider men te maken heeft gehad. De een was wat vaardiger in het stimuleren van de groep en het genereren van (realistische) ideeën, dan de ander. Betrokken collega's gaven op dit punt aan, dat het feit dat de begeleiders uit heel Nederland kwamen, het lastiger maakt om in alle gevallen realistische ideeën te genereren. Immers, zij zijn niet op de hoogte van de lokale situatie. Dit hang natuurlijk wel samen met het gekozen thema. Sommige thema's zullen daar minder gevoelig voor zijn, andere meer. Het heeft er deze keer voor gezorgd, dat één groep een halve ochtend heeft besteed aan het uitwerken van een idee, waarvan bij de bijeenkomst met deskundigen (ambtenaren) werd gezegd, dat het niet haalbaar was. De docenten gaven verder aan, dat er wat onduidelijkheid was over de rol die ze die dag hadden. Ze hadden soms het idee, dat ze niks hoefden te doen. Ook in algemene zin zouden ze graag wat beter een beeld willen hebben, van hoe de dag eruit ziet en wat er van ze wordt verwacht. Het was een lange dag voor sommige leerlingen, die vroeg begon en laat eindigde. Des te mooier was het om te zien hoe gedreven en enthousiast de meeste leerlingen nog waren bij de afsluitende vergadering en met hoeveel vuur de voorstellen werden gepresenteerd en verdedigd. De lange dag zou wellicht korter kunnen, wanneer de begeleiders van IPP, met name aan het begin van de dag, wat sturender hadden opgetreden.
Faciliteiten en organisatie Er komt wel wat kijken bij het organiseren van een jeugdparlement op het gemeentehuis. In de praktische zin moet veel geregeld worden, van het afstemmen van de diverse agenda's en het regelen van vergaderruimtes en ict-faciliteiten tot de communicatie. Daarnaast wordt van ambtenaren, raadsleden en het college een bijdrage verwacht in de voorbereiding, op de dag zelf en/of bij de uitvoering van het winnende voorstel. Voor het eerste jeugdparlement is dit alles gebeurt op basis van bereidwilligheid. Het heeft tijd gevergd om dit te krijgen en te behouden. Veel tijd is ook gaan zitten in het creëren van draagvlak bij de scholen en het gezamenlijk bepalen van de doelgroep voor het jeugdparlement. Het heeft wel resultaat gehad. De scholen waren zeer tevreden over de ontvangst op het gemeentehuis. De volledige vergaderverdieping was de gehele dag beschikbaar voor de leerlingen. Bovendien was de raadszaal beschikbaar voor tussentijdse plenaire terugkoppelingen, overleggen met deskundigen en de uiteindelijke raadsvergadering onder voorzitterschap van de burgemeester. De leerlingen hebben zo echt een dag deel uitgemaakt van een gemeente en politiek bedreven. Over de catering was men ook zeer tevreden, alleen was voor sommige leerlingen de lunch wat laat. Daarin was voorzien, door tussendoor krentenbollen te serveren, maar dat was niet in alle gevallen voldoende.
Uitvoering voorstel De leerlingen en docenten waren in de veronderstelling, dat met het eindigen van de dag ook hun bijdrage aan het jeugdparlement was afgelopen. Ze hadden er geen rekening mee gehouden, dat er, in het kader van het uitvoeren van het winnende voorstel en de communicatie rondom het jeugdparlement, nog een beroep op hen werd gedaan. Het concept zoals dat nu is gebruikt, vraagt van de gemeentelijke organisatie ook enige flexibiliteit. Binnen een bepaald thema krijgen de leerlingen de vrijheid om te komen met een (realistisch) voorstel, waarvan wij als gemeente toezeggen het te zullen uitvoeren. Vooraf is niet in te schatten van welke afdeling(en) bij de uitwerking en uitvoering van het winnende voorstel een bijdrage wordt verwacht. Aan de andere kant is het wel noodzakelijk, gezien de doelgroep en het doel van het jeugdparlement, het voorstel op korte termijn uit te voeren. Over de aanpak van het vervolg kan voorts nog opgemerkt worden, dat het een risico is, alleen de leerlingen van het winnende voorstel te betrekken. Dat waren in dit geval maar zeven leerlingen, waarvan een deel afhaakte. Uiteindelijk hou je dan nog maar één of twee enthousiasteling(en) over. Bovendien maak je op deze manier niet optimaal gebruik van het positieve effect, dat het jeugdparlement kan hebben op de participatie van jongeren.
Financiën Voor de uitvoering van het jeugdparlement 2009 was €40.000,- beschikbaar, te weten 615.000,- voor de organisatie en begeleiding en €25.000,- voor besluitvorming ten behoeve van één (of meerdere) voorstel(len) door het in te stellen jeugdparlement.
De volgende kosten zijn gemaakt: Organisatie en begeleiding: Begeleiding door IPP Film Foto's Overig Subtotaal Uitvoering voorstel:
2.750,00 4.066,25 250,00 366,95 7.433,20
Butterfly bikes Opening butterfly bikes Subtotaal Totaal
3.892,94 528,00 4.420,94 11.854,14
Nog beschikbaar
28.145,86
Aanpak verbeterpunten
In de eerste reacties aan het einde van de dag en bij de evaluatie komt vooral het enthousiasme over het jeugdparlement naar voren. De leerlingen en docenten vond het leuk, leerzaam, goed van opzet en goed verzorgd. Ook de betrokken ambtenaren en bestuurders waren enthousiast. Al die zaken, die ervoor pleiten ook in 2010 een jeugdparlement te organiseren. Daarbij is wel een aantal aandachtspunten te benoemen, dat voor verbetering vatbaar is. Die worden hierna genoemd. Daarnaast is het goed, vast te houden aan de zaken die positief naar voren zijn gekomen uit de evaluatie. Dan valt te denken aan: de beschikbaarheid van het gemeentehuis met de bijbehorende faciliteiten, het mixen van de leerlingen, het contact tussen de leerlingen en de raadsleden en ambtenaren, het voorzitterschap van de burgemeester tijdens de jeugdraadsvergadering, de officiële uitnodiging voor de leerlingen, het evaluerend gesprek met de scholen en het daadwerkelijk uitvoeren van het winnend voorstel.
Begeleiding en verwachtingen Er zijn diverse scenario's mogelijk als het gaat om de begeleiding van de leerlingen gedurende het jeugdparlement. In 2009 is gebruik gemaakt van het format, zoals het IPP dat aanbiedt. Dit format bestaat uit een aantal werkvormen met ondersteunend materiaal en begeleiding van - in hoofdzaak -jongeren. Dit alles gevat in een kort of een lang programma. Wij hebben gebruik gemaakt van het korte programma (9.00 -18.00 uur). De hoofdtaak van het IPP is de begeleiding van de leerlingen in het formuleren, presenteren en verdedigen van hun voorstellen. Het doel is om de leerlingen inzicht te geven in de werking van gemeentepolitiek, hun belangstelling te wekken voor gemeentepolitiek en gemeentelijk beleid, voorstellen door en voor jongeren uit te voeren en de drempel van het gemeentehuis te verlagen. Samenwerken met IPP betekent dat van enkele zaken niet of nauwelijks kan worden afgeweken. Zo is er bijvoorbeeld bij de besprekingen in 2009 aangegeven, dat het in principe niet mogelijk is het programma aan te passen (eerder of later beginnen, het programma inkorten e.d.). Ook ben je afhankelijk van de begeleiderspool van het IPP of het mogelijk is voornamelijk begeleiders uit de regio te krijgen. Aan de andere kant heb je voor een relatief laag bedrag de begeleiding van de leerlingen, een dagcoördinator, een uitgewerkt programma en divers (les)materiaal. Zou je gebruik willen maken van een andere organisatie of bijvoorbeeld studenten van lokale opleidingen, dan is het wel de vraag, wat voor welk bedrag geleverd kan worden. Bovendien is er dan weer sprake van een nieuwe situatie waarvan het ook nog maar de vraag is hoe dat zal uitpakken. De voorbereiding door de scholen zou nog wat verder uitgediept kunnen worden en beter ingebed in het onderwijs. Mogelijk kunnen raadsleden en ambtenaren van tevoren de deelnemende klassen bezoeken om met hen over het thema van het jeugdparlement te praten en over de werking van de democratie.
Faciliteiten en organisatie Na het eerste jaar ligt er een draaiboek voor de organisatie, zijn de contacten met de scholen gelegd en hebben we ervaring opgedaan met de uitvoering van het jeugdparlement (inclusief de uitvoering van het winnende voorstel). Wel is het aan te raden, bij een nieuw voor te bereiden jeugdparlement, goed te blijven communiceren over de te verwachten inzet. Daarmee kan het commitment en de bijdrage van de diverse betrokkenen worden gewaarborgd. Het feit, dat het jeugdparlement plaatsvindt in het gemeentehuis draagt substantieel bij aan het succes van die dag. De leerlingen kunnen echt een kijkje in de politieke keuken nemen. De contacten met raadsleden en ambtenaren zijn daardoor sneller gelegd. Ook omgekeerd maakte het jeugdparlement zichtbaarder voor ambtenaren en bestuurders, waardoor de jongeren letterlijk weer even in beeld zijn gebracht. Het levert echter wel een praktisch probleem op, als het gaat om lunchmogelijkheden. Het bedrijfsrestaurant is alleen (ruim) vóór de middag of na 13.30 uur beschikbaar. Op andere locaties in het gemeentehuis kan of mag geen lunch genuttigd worden. Dit kan opgelost worden door of een andere locatie (buiten het gemeentehuis) te kiezen voor de lunch of gedurende de ochtend meer broodjes te serveren. De tweede optie heeft de voorkeur, zodat leerlingen niet kunnen gaan 'zwerven'.
Uitvoering voorstel Er is van tevoren met de docenten gesproken over het doel van de dag en het programma, maar toch was er nog enige onduidelijkheid. Om de docenten en leerlingen een beter beeld te geven van wat ze kunnen verwachten op de dag van het jeugdparlement is er nu een dvd beschikbaar. Op deze dvd staat een kort filmpje van ongeveer 13 minuten, dat is gemaakt tijdens het jeugdparlement 2009. Dat geeft een goed beeld van het programma van de dag. Verder is het raadzaam van tevoren te spreken over het vervolg van de dag: de uitwerldng van het winnend voorstel, de communicatie en eventueel de betrokkenheid van de leerlingen bij andere participatieprojecten. En niet alleen met de leerlingen, maar ook binnen de gemeentelijke organisatie moet tijd geraamd worden voor het uitvoeren van het winnende voorstel. Al is het maar een globale inschatting van wie, waaraan, hoeveel tijd zou moeten besteden. Het jeugdparlement is een mogelijkheid om in contact te komen met jongeren, mogelijk zijn zij ook geïnteresseerd in andere activiteiten waar wij jongeren bij zouden willen betrekken. Het zou goed zijn meer een verbinding te leggen met jongerenparticipatie en van tevoren te bedenken op welke manier we welke jongeren willen betrekken bij welk gemeentelijk beleid.
Aan:
de leden van de gemeenteraad
Van:
het college van burgemeester en wethouders
Betreft:
informatie (brief) op grond van artikel 169 lid 2 Gemeentewet
Betreft besluit collegenr. 10/653 Onderwerp:
Evaluatie Jeugdparlement.
Het college stelt u voor deze briefte verzenden en te plaatsen op de lijst ingekomen stukken en de bijbehorende documenten ter inzage te leggen. Datum:
1 juli 2010
De assistent-gemeentesecretaris,
C.M. de Widt Brief naar Services ter Verzending dd.
Bijlage verzonden bij brief Ja/Nee
Behandeling in commissie dd.
Behandeling in raad dd.
UcjLo^-e.
Rfo,LiUi*r
&lqlioto
Overige acties: -"]
• )
vVU-f 4
Co(/n„
J^CK. u
^
<
ZU2YA
r
Q.OI o
r t
(MHÊ.
