DOSSIER Ontwikkelen personeel Het belang en de mogelijkheden. 22 oktober 2010

Magazine over opleiding en scholing in de bouw en infra

Vanaf pagina 13

DOSSIER Ontwikkelen personeel Het belang en de mogelijkheden

5

22 oktober 2010

Beste Leerbedrijf Bouw & Infra BURGY Bouwbedrijf Beste Leerlingbouwplaats Bouw & Infra Simon Benus Bouw Beste Praktijkopleider Bouw & Infra Jos Corstjens

Ook uitzenden detacheringbureaus bieden werknemers in de bouw leerbanen aan. De overkoepelende organisatie Stoof heeft hierover afspraken gemaakt.

4

Dossier Ontwikkeling personeel De bouwen infrasector heeft een groot aantal voorzieningen om werknemers te ontwikkelen. Dat is belangrijk: door ontwikkelmogelijkheden te bieden blijven mensen behouden voor het bedrijf en de sector. Dit dossier zet de afspraken en voorzieningen in de sector op een rij.

13

Inhoud Erkend leerbedrijf: VanLagen Metselwerken Erkend leerbedrijf: Hurkmans Bouwbedrijf Onder de noemer ‘De leerling als fundament’ is proefgedraaid met nieuwe onderwijsvormen en lesmethodes. De projectleiders vertellen wat het heeft opgeleverd.

21

Uitzendbureau biedt leerbaan Opleiding restauratietimmerman in Drachten Leerlingen krijgen les in digitale omgeving ProRail zorgt voor stage- en leerplekken op bouwplaatsen EIB: Structureel beleid nodig voor behoud jongeren in sector Column Jolanda Poots-Pijl: Talent koesteren Audit Vakgroep Restauratie Dossier Ontwikkelen personeel De leerling als fundament afgesloten Fundeon Relatiedag

De Fundeon Onderwijsprijzen zijn uitgereikt. De grote winnaars: BURGY Bouwbedrijf, praktijkopleider Jos Corstjens en Simon Benus Bouw.

24

Beste Leerbedrijf: BURGY Bouwbedrijf Beste Leerlingbouwplaats: Simon Benus Bouw Beste Praktijkopleider: Jos Corstjens Serviceberichten van Fundeon Adressen Fundeon

2

FUNDAMENT - oktober 2010

3 3 4 7 7 8 9 9 10 13 21 24 25 27 29 30 32

Erkend Leerbedrijf

“Vrijwel al onze leerlingen blijven bij ons werken” Dion Peters is personeelsfunctionaris bij Aannemersbedrijf M. Hurkmans & Zn BV in Someren. Sinds een jaar of vijftien is Hurkmans erkend leerbedrijf.

Winnaar Tijdens de Fundeon Relatiedag op 29 september zijn de Onderwijsprijzen Bouw & Infra uitgereikt. Vier bedrijven kregen de prijs voor beste leerbedrijf in hun branche: Aannemersbedrijf Kormelink (middenkader), Bezemer Betonstaal (gespecialiseerde aannemerij), J. Heijmans (infra) en BURGY Bouwbedrijf

Wat is Hurkmans BV voor bedrijf? “Een aannemersbedrijf op het gebied van infra. Wij leggen onder meer gas, water en elektra aan. Bij Hurkmans werken 122 medewerkers waaronder momenteel 38 leerlingen. Zij worden vooral opgeleid tot monteur of eerste monteur laagspannings netten en middenspanningsnetten of vakman buizenlegger.” Zijn dat allemaal jongens? “We hebben één meisje. Zij wordt opgeleid tot kraanmachinist en gaat in de toekomst op een zware graafmachine rijden. Bijna al onze leerlingen blijven bij ons werken. We zijn een familiebedrijf dat goed voor zijn mensen zorgt. Ondanks onze groei is er weinig verloop.”

“Een erkend leerbedrijf behoudt kennis in zijn organisatie”

(bouw). BURGY kreeg daarnaast ook de overkoepelende prijs Beste Leerbedrijf Bouw & Infra 2010.

Met ook nog een prijs voor Beste Praktijkopleider (Jos Corstjens) en Beste Leerlingbouwplaats (Simon Benus Bouw) was het in Zwolle een waar prijzenspektakel. Toch blijft het aantal winnaars in onze sector vele malen groter dan het aantal prijzen dat is uitgereikt. Ook in deze Fundament valt te lezen hoe mensen zich op allerlei manieren inzetten om jongeren vakbekwaam van school te laten komen en om ouderen verder te ontwikkelen in hun vak. Daardoor wint iedereen in de sector.

Jolanda de Vries [email protected]

Waarom zijn jullie erkend leerbedrijf? “De opleidingen voor de vakmensen die wij zoeken, worden in het reguliere onderwijs niet of nauwelijks aangeboden. Daarom leiden we zelf onze mensen op. We richten ons daarbij op ‘learning on the job’. Leerlingen zitten zo min mogelijk in de schoolbanken. Daarnaast denken we aan het maatschappelijk belang. Er is een tekort aan goede krachten én we krijgen te maken met vergrijzing. Volgens voor spellingen komen we straks zevenduizend vakkrachten tekort.” Wat zijn de voordelen? “We binden en boeien onze medewerkers door ze opleidingsmogelijkheden en dus toekomstperspectief te bieden. Daarnaast behouden we eigen kennis in onze organi satie: de praktijkkennis. Het is een mooi vak. Mensen zien vaak niet wat we doen, doordat er een laag zand overheen ligt. Maar ze maken gebruik van nutsvoorzieningen die wij hebben aangelegd.” ←


3

Achtergrond

Uitzendbureau biedt

4


← Directeur Adriana Stel van STOOF: “Als flexbranche leiden we jaarlijks tussen de acht- en tienduizend bbl-ers op, verdeeld over alle sectoren.

De bouwen infrasector en de flexbranche gaan nauwer samenwerken. 1 januari 2011 begint de pilot ‘Uitzenden en opleiden in de bouw’. Flexbedrijven gaan samen met erkende leerbedrijven in de bouw en infra honderd leerlingen opleiden voor uitvoerende bouwberoepen op mbo-niveau. Doel is te komen tot extra instroom in de bouwen infrasector, om daarmee bij te dragen aan het opvangen van de verwachte uitstroom na 2011.

leerbaan

De flexbranche heeft traditioneel veel mensen zonder startkwalificatie. De pilot gaat deze mensen opleiden tot gekwalificeerde werknemers voor de bouwsector, van startkwalificatie tot en met niveau 4. Daarmee put de pilot uit een grote vijver om nieuwe werknemers voor de bouw op te leiden. Bovendien is de pilot voor betrokken partijen een mogelijkheid om te kijken of structurele samenwerking mogelijk is.

i www.stoof-online.nl www.ditbouwentechniek.nl

Gedeeld leermeesterschap Initiatiefnemer van de pilot is de Stichting Opleiding & Ontwikkeling Flexbranche (STOOF). Adriana Stel, directeur van STOOF, verwacht groot enthousiasme in de flexbranche. “Werkgevers die meewerken moeten een beproefde partij voor ons zijn. We selecteren op hun kwaliteiten als werkgever én opleider. Belangrijk is hun kennis van de bouwsector, kennis van mentorschap en ervaring in het begeleiden van leerlingen. Als scholingsfonds hebben wij drie jaar geleden een mentorprofiel ontwikkeld, met taken en verantwoordelijkheden. Een medewerker van het uitzendbureau is mentor. Hij onderhoudt de contacten met school, voert voortgangsgesprekken met de leerling en bereidt deze voor op examens. De vakinhoudelijke begeleiding vindt plaats op de werkvloer, door de leermeester. Een soort gedeeld leermeesterschap dus. We doen dit onder meer in de zorg, in de procesindustrie en in de metaalbranche. Daar komt nu de bouw bij.” Jongeren en 45-plus Geïnteresseerde werknemers - jongeren, maar zeker ook 45-plussers - kunnen meedoen aan de selectieprocedure. Geselecteerde leerlingen gaan een tweejarig bbl-traject in, waarbij ze vier dagen per week werken en één dag (of twee avonden) per week naar school gaan. Iedere plaatsing bij een bouwbedrijf duurt minimaal zes maanden. Het flexbedrijf waarmee de leerling een dienstverband heeft, werkt nauw samen met een erkend leerbedrijf, waar de leerling de noodzakelijke beroepspraktijkvorming krijgt. Ook zijn er uitzendorganisaties die als erkend leerbedrijf eigen leermeesters hebben.

→


5

← René van Beek, Dit Bouw en Techniek: “Het is belangrijk dat we ons personeel opleiden.” Randstad en DIT Bouw en Techniek hebben al kenbaar gemaakt dat ze willen participeren in de pilot. René van Beek, lid van de directie van DIT: “Het is onze bedrijfsovertuiging dat het belangrijk is dat je je personeel ontwikkelt. Je wilt immers kwaliteit aan je klanten leveren. Bovendien hoort opleiden bij goed werkgeverschap. In de techniek zijn wij al jaren een grote opleider. Techniek ontwikkelt zich, dus je moet je mensen mee ontwikkelen.” Wat de bouw betreft focust DIT op de Nederlandse vakman. Van Beek: “De vijver met talent droogt op. We vinden het onderdeel van onze taak en ons bestaansrecht om ervoor te zorgen dat de vijver weer gevuld raakt. Vandaar dat wij willen participeren in de pilot voor de bouwbranche.” Anticyclisch DIT Bouw en Techniek is al enige tijd erkend leerbedrijf voor de bouw. De detacheerder heeft eigen leermeesters in dienst en plaatst leerlingen bij bouwbedrijven, die ook als erkend leerbedrijf aangemerkt zijn. “Ook wij als flexbranche moeten denken aan de lange termijn. De participerende uitzenden detacheringsbureaus moeten zich er terdege van bewust zijn dat ze écht werk moeten maken van het opleiden van leerlingen. Opleiden is niet makkelijk en kost energie en geld.” STOOF heeft de projectleiding en participeert, samen met vertegenwoordigers van de bouwbranche en flexorganisaties, in de stuurgroep van deze pilot. De deelnemende flexbedrijven ontvangen van STOOF een vergoeding voor het mentorschap. Ook het flexbedrijf zelf investeert in de leerling. Stel licht toe: “De flexbranche investeerde sinds 2004 weliswaar 150 miljoen euro in scholing van haar flexwerkers, maar dat betrof vooral kortlopende cursussen en modules. Tot vier jaar geleden deed de branche erg weinig aan het opleiden voor kwalificaties. Inmiddels leiden we jaarlijks tussen de acht- en tienduizend bbl-ers op, verdeeld over alle sectoren. Jaarlijks biedt STOOF ten behoeve van 2.500 leerlingen cofinanciering voor de mentorschappen.” Gekwalificeerd personeel Op de vraag wat de flexbedrijven er zelf mee opschieten, antwoordt Stel: “Véél! De doorlooptijd van de gemiddelde uitzendkracht is drie maanden. Deze mensen gaan twee jaar voor het flexbedrijf aan het werk. Daarnaast heb je straks gekwalificeerd personeel. Vroeger was het: ‘Kun je me een hulpkrachtje leveren?’ Maar de eisen en certificering in de bouw & infra zijn de laatste jaren veel strenger geworden. Als je de mensen zelf opleidt, hoef je de klant geen nee te verkopen.” Overigens mogen de werknemers die deelnemen aan deze pilot na twee jaar transfervrij overstappen naar een bouwbedrijf. Het bouwbedrijf hoeft geen afkoopsom te betalen.

6


“De uitdaging is het plaatsen van al deze leerlingen” Van Beek ziet, als gevolg van de economische situatie, nog wel een grote hindernis. “De uitdaging van de pilot wordt niet het vinden van die honderd mensen. De uitdaging is het plaatsen van al deze leerlingen. De arbeidsmarkt in de bouw staat zwaar onder druk. Projecten moeten met zo hoog mogelijke efficiency uitgevoerd worden. Dat heeft tot gevolg dat er weinig aandacht is voor het begeleiden van leerlingen. Maar of het er honderd of vijftig worden, veel belangrijker is het dat je als partijen werk maakt van de samenwerking, zodat je straks genoeg goed opgeleide nieuwe mensen in de bouwbranche hebt.” Opleidingsbedrijven Van Beek ziet veel voordelen van de samenwerking. “De flexbranche krijgt de mogelijkheid te investeren in haar medewerkers. De bouwbranche krijgt meer opgeleid personeel. Bovendien kan de flexbranche op deze manier bijdragen aan een hogere bezettingsgraad van de praktijklocaties van de opleidingsbedrijven. De leerlingen die we vanaf volgend jaar gaan opleiden kunnen niet alle praktijktoetsen op de bouwplaatsen doen. Daarvoor zullen we zeker ook gebruik gaan maken van de werkplaatsen van de opleidingsbedrijven.” ←

KORTE BERICHTEN

Opleiding restauratie timmerman in Drachten Op ROC Friese Poort in Drachten is in september voor de eerste keer in NoordNederland gestart met de opleiding restauratietimmerman. Aan deze opleiding doen twintig leerlingen mee. Deze leerlingen zijn voor het praktijkgedeelte op verschillende noordelijke restauratieprojecten geplaatst. Het project is tot stand gekomen door intensieve samenwerking van Bouwend Nederland, de Noordelijke Vereniging Burgerlijke en Utiliteitsbouw (NVBU), de drie noordelijke opleidingsbedrijven (OCB, POB en SSPB), Fundeon en de noordelijke restauratiebedrijven die zich verenigd hebben in de Vereniging Restauratie Noord (VRN). De vijf noordelijke roc’s onderschrijven het belang van een gezamenlijke aanpak en hebben afgesproken de opleiding op één locatie aan te bieden. Voor Friese Poort is gekozen vanwege de centrale ligging in Noord-Nederland. Tot nu toe werd de opleiding alleen op groepsniveau gegeven op het ROC van Twente in Almelo. Hier werd vanuit de noordelijke regio nauwelijks aan deelgenomen. ←

Leerlingen krijgen les in digitale leeromgeving 23 roc’s werken sinds dit schooljaar met Bouw infranet, de digitale leeromgeving die Fundeon heeft ontwikkeld voor de middelbare beroepsopleidingen in de bouw en infra. Voorlopig kunnen alleen opleidingen Assistent bouw (niveau 1) en Vakman gww (niveau 2) gebruik maken van Bouwinfranet.

Doordat de leeromgeving digitaal is, werkt de leerling altijd met de nieuwste lesmaterialen. Alle theorie, achtergrondinformatie en werkopdrachten die een deelnemer voor zijn opleiding nodig heeft, staat in zijn persoonlijke omgeving op Bouwinfranet. Met zijn inlogcode kan de leerling altijd en overal via internet inloggen. Zodra nieuwe vaktechnieken of vaktheorie ontstaan, zorgt kenniscentrum Fundeon dat deze informatie in de digitale leeromgeving terechtkomt. De leerling hoeft geen nieuwe boeken te kopen. Doordat de lesstof wordt aangeboden in tekst, beeld en audio, kunnen leerlingen er op elk niveau mee

aan de slag. De deelnemer krijgt precies die lesstof aangeboden die hij nodig heeft. Hierdoor is het programma ook in te zetten voor evc-trajecten. De lesstof van beroepstaken waarvan de deelnemer in de praktijk heeft bewezen dat hij deze onder de knie heeft, hoeft hij niet aan te schaffen of door te nemen. De komende jaren kunnen steeds meer opleidingen met Bouwinfranet werken. Sander van Bodegraven: “De bedrijfstak vraagt om goed opgeleid personeel, maar is ook bereid hierin te investeren. Met deze innovatieve stap voorwaarts in opleidingen in de bouw en infra zijn we voorbereid op de toekomst!” ←


7

KORTE BERICHTEN rubriek

↑ In september heeft ProRail officieel aan partijen in de bouwen infrasector bekend gemaakt een bijdrage te leveren aan extra leerbanen. V.l.n.r.: Tjeerd Biessels (ProRail), Gijs Lokhorst (CNV Vakmensen), Joba van der Berg (Bouwend Nederland), Mieke van Veldhuizen (FNV Bouw), Patrick Buck, Ger van der Wal (ProRail), Sander van Bodegraven (Fundeon), Nico van Til (Bouwend Nederland) en Jonna van der Kam (Fundeon)

ProRail zorgt voor stage- en leerplekken op bouwplaatsen In de strijd tegen jeugdwerkloosheid stelt spoorbeheerder ProRail in de aanbesteding van projecten geld beschikbaar voor stage- en leerplaatsen op spoorbouwplaatsen. Leerlingen in het mbo krijgen hiermee een grotere kans op een stage- of leerplek bij bijvoorbeeld de bouw van nieuwe stations. De spoorbeheerder hoopt hiermee jaarlijks tientallen studenten aan een stage te helpen. ProRail is hiervoor een samenwerking aangegaan met Bouwend Nederland en kenniscentrum Fundeon. Evenals bouwbedrijven heeft ProRail belang bij goed opgeleide en voldoende vakmensen in de railinfrabouw. “Er is een tekort aan stageplekken in de bouw”, weet Patrick Buck, directeur Projecten bij ProRail. “Met deze regeling willen aannemers stimuleren jong talent een kans te geven op de arbeidsmarkt.” Die regeling houdt in dat aannemers die kunnen aantonen dat zij leerlingen opleiden op de projecten van ProRail, een vergoeding per leerling krijgen. Elco Brinkman, voorzitter Bouwend Nederland: “Het opleiden van voldoende vakmensen is óók in het belang van opdrachtgevers. Zeker op langere termijn. Goed om te zien dat ProRail die maatschappelijke betrokkenheid op deze praktische manier vorm geeft.” ←

8


Column

EIB: Structureel beleid nodig voor behoud jongeren in sector Als na 2011 de bouwproductie aantrekt, moet een beroep worden gedaan op voor de bouw opgeleide jongeren. Het vergt de komende jaren goed structureel beleid om het aantal leerlingen aan de gang te houden en degenen met opleiding weer terug te laten keren in de bouw. Dat concludeert het Economisch Instituut voor de Bouw (EIB) in het rapport ‘De bouwarbeidsmarkt in 2010-2015’ dat in september is verschenen. De werkgelegenheid in de bouwnijverheid daalt in 2010 naar verwachting met veertigduizend manjaren. De krimpende bouwproductie heeft tot gevolg dat de instroombehoefte sterk daalt. Het aanbod overtreft op dit moment de vraag op de bouwarbeidsmarkt. Ook de eerstkomende jaren blijft het overschot op de bouwarbeidsmarkt hoog. Om de vraag op termijn te dekken zijn - rekening houdend met de natuurlijke uitstroom en de groei van de werkgelegenheid - echter meer werknemers nodig. Om aan die vraag te voldoen kan geput worden uit werkloze bouwwerknemers en uit de natuurlijke instroom. Het zal de grote uitdaging worden voor de komende jaren om vooral jongere werknemers weer aan de slag te krijgen. EIB-onderzoek leert dat de recessie van de jaren tachtig tot 8 procent extra uitstroom van jongeren leidde die niet meer in de bouw terugkeerden. Goed structureel beleid is nodig om leerlingen aan de gang te houden en degenen met opleiding weer terug te laten keren in de bouw. ←

Jolanda Poots-Pijl Lid Raad van Bestuur VolkerWessels

Talent koesteren Talent moet je koesteren. Niet ten koste van alles vasthouden, maar koesteren. Als moderne onderneming ben je verplicht om talent in huis te halen, aan te trekken. Maar je moet vooral de gelegenheid bieden aan jong talent om zich verder te ontwikkelen. Er wordt vaak gesproken over talent vasthouden. Dat vind ik een achterhaald standpunt. Iemand die getalenteerd is, zoekt zijn of haar eigen weg en vindt deze in de regel vanzelf. Als werkgever kan je daarbij helpen door ontluikend talent vooral de kans en mogelijkheid te bieden om te groeien. Zolang dat groeien binnen je eigen onderneming kan is dat alleen maar mooi, maar zodra dat niet meer het geval is moet je loslaten en de ruimte geven om verder te gaan. Dat betekent dat je als werkgever moet blijven zoeken naar talent. Binnen VolkerWessels kennen we ons eigen opleidingsinstituut, de VolkerWessels Academy. Daar is alle gelegenheid voor jong en oud(er) om talent te ontwikkelen. Verder bieden wij binnen Jong VolkerWessels, onze samenwerkingsvorm voor jong management, volop de gelegenheid om de eigen loopbaan vorm en inhoud te geven. Dat werkt, weet ik uit eigen ervaring, erg inspirerend. Als Raad van Bestuur zijn we regelmatig op de Academy en we treffen de leden van Jong VolkerWessels geregeld. Die sessies zijn voor beide ‘partijen’ erg goed. We dagen elkaar uit, doen een beroep op elkaars kennis en kunde en leren op deze manier veel van elkaar. Het mes snijdt aan twee kanten. De jongere generatie managers is challenging en daardoor ook inspirerend: mondig, zelfbewust en slim. Als er genoeg pit in je zit en je hebt de juiste mentaliteit, krijg je bij VolkerWessels veel ruimte. Maar met talent alleen ben je er niet. Een goede loopbaan kost ook inzet en vrije tijd. Voor het (laten) ontluiken van je talent moet je zelf ook offers brengen. Mensen met talent en inzet blijken wij lang aan ons te binden. Dit komt, menen wij, door elkaar te blijven uitdagen en boeien.

→O p deze plek in Fundament geven prominente werkgevers in de bouwen infrasector bij toerbeurt hun visie op werken en opleiden in de sector.


9

achtergrond

Audit Vakgroep Restauratie

“Restauratiewerk kun je maar i www.vakgroeprestauratie.nl www.bam.nl > Schakel & Schrale

10


Zijn de werknemers voldoende opgeleid? Verstaat een timmerman zijn vak? Worden bouwplaatsmedewerkers bijgeschoold? In opdracht van de Vakgroep Restauratie onderzoekt een auditeur van Kiwa of de bij de Vakgroep aangesloten restauratiebouwbedrijven, voldoen aan de erkenningsregeling. De branche wordt daar beter van, maar het bedrijf ook. Wim Rohaan van restauratiebouwbedrijf Schakel & Schrale uit Amsterdam: “Het is van essentieel belang om de kwaliteit binnen ons bedrijf te blijven waarborgen en verbeteren.”

één keer goed doen” “Welke samenstelling gebruik je?” vraagt restauratiedeskundige Klaas Schoots aan een jonge voeger die geconcentreerd zit te werken. De vakman voegt met een dunne voegspijker behoedzaam het mengsel tussen de stenen van een zeventiende-eeuws pand. Feilloos weet hij te vertellen welke mengverhoudingen het materiaal heeft. Natuurlijk weet Schoots het antwoord zelf ook wel, maar hij is hier als auditeur van kwaliteitszorgbedrijf Kiwa. Hij werpt weer een blik op de voeger: “Dit is topvakmanschap. Allemaal knip- en snijwerk. Daar doet hij negentig minuten per vierkante meter over.”

Samen met Pieter Hilferink, kam-coördinator en werkorganisator bij restauratiebouwbedrijf Schakel & Schrale bezoekt hij twee projecten in Amsterdam; een zeventiende eeuws pand aan de Achterzijds Voorburgwal en één aan de Prinsengracht. De panden worden in opdracht van Stadsherstel en projectontwikkelaar De Key gerestaureerd. Aan de hand van een beoordelingslijst bekijkt Schoots of Schakel & Schrale ook in de praktijk voldoet aan de kwaliteitseisen die zijn vastgelegd in de Erkenningsregeling Restauratie Bouwbedrijf.

↑ Restauratie deskundige Klaas Schoots (links) beoordeelt of Schakel & Schrale voldoet aan de Erkennings regeling Restauratie Bouwbedrijf van de Vakgroep Restauratie.

→


11

Elk jaar worden restauratiebouwbedrijven met minimaal vijf jaar restauratie-ervaring, tijdens de audit volledig doorgelicht om te kijken of zij het certificaat mogen behouden. Kiwa let daarbij onder meer op acquisitie, administratie, opleidingen van leiding gevend en uitvoerend personeel en hoe dat vervolgens in de praktijk naar voren komt. Schakel & Schrale heeft de grote monitoring, die een keer per drie jaar wordt gehouden, al achter de rug, maar wordt nu tussentijds gecontroleerd met een herhalingstoets. Die doorstaat het bedrijf met glans. Handboek met procedures Oud-directeur Wim Rohaan werkt graag met de kwaliteitscirkel waarin plannen, implementeren, evalueren en uitvoeren moeten leiden tot steeds betere resultaten. “Dat voeren we door tot het kleinste niveau: van het op tijd inleveren van een bon bij de boekhouding tot zes weken-planningen voor de uitvoerder.” Hij heeft zelf een handboek samengesteld waarin de procedures van Schakel & Schrale nauwkeurig beschreven staan. “Alleen met een goed taakplan bereik je kwaliteit. Een bouwplaatsmedewerker moet zich kunnen

leerling. Daaraan wordt een leermeester gekoppeld die hen intensief begeleid. We kijken of er potentie in zit. Sommige jongens hebben het in zich, dat merken we snel genoeg. De besten kunnen uiteindelijk doorgroeien tot uitvoerder.” Hoogvlieger Op het puntenschema Ervaring en Opleidingen, dat onderdeel is van de audit, haalt Schakel & Schrale bijna 90 punten. Met een groot aantal cursusdagen, leerlingbouwplaatsen en diploma’s in huis behoort het bedrijf tot de hoogvliegers. “Bovendien is het een vooruitgang, vorig jaar hadden we nog 85 punten”, meldt Rohaan trots. Het is precies het doel wat hij voor ogen heeft: blijven verbeteren. Een trap aan gort zagen Schoots laat in het restauratiepand aan de Oudezijds Achterburgwal zien hoe belangrijk vakmanschap is. Hij wijst op een monumentale trap: “Hier zijn duidelijk jongens aan het werk die beseffen dat dit een stuk geschiedenis is. Je hebt er ook bij die een gat in een monumentaal plafond zagen of een trap uit de

“We waarborgen en verbeteren de kwaliteit binnen ons bedrijf” voorbereiden: de werkwijze bepalen en nagaan op welke problemen of gevaren hij kan stuiten, wat hij kan tegenkomen. Een goede timmerman en een goed kozijn zijn niet voldoende om een goed eindproduct te krijgen. Het gaat om de organisatie: de steiger moet veilig zijn, de timmerman moet het vak begrijpen en instructie krijgen. Dát is de basis van goed vakmanschap.”

zeventiende eeuw aan gort zagen.” Volgens Hilferink is het om die reden interessant om je te verdiepen in het bouwhistorisch onderzoek. “Het is aardig om te zien wat bouwhistorici vinden. Je begrijpt dan beter de context. Zo zitten er in die muur van de buren nog twee ramen. Die hebben we dichtgemetseld, maar de kozijnen hebben we laten zitten, omdat het vroeger zo was.”

Opleiden van jonge instroom Ook het opleiden van jonge aanwas speelt daarin een belangrijke rol. Hans de Wiljes, de nieuwe directeur en opvolger van Rohaan, hecht er veel waarde aan. “Door veel jonge mensen op te leiden, kunnen we de continuïteit van ons bedrijf waarborgen. De drive om de kwaliteit hoog te houden is zeer groot. Als je iets verkeerd doet, wordt dat meteen afgestraft door de architect, de opdrachtgever en iedereen die erbij betrokken is. Want in de restauratie is een fout meestal onherstelbaar. Het uitgangspunt bij ons bedrijf is, dat je altijd de goede kwaliteit levert.”

Nooit beter dan hoe het was Schoots let goed op het voegwerk. “Je krijgt het nooit beter dan het oorspronkelijk was, maar je moet er wel zorgvuldig mee omgaan. Dus niet met een beitel staan hakken, dan vergooi je de historie van het pand. En je kunt niet meer terug als het eenmaal verkeerd gaat. Restauratiewerk kun je maar één keer goed doen.” Hilferink knikt instemmend: “Een echte restauratievakman gaat te werk met liefde voor het monument . Dat zal uiteindelijk in het resultaat te zien zijn.” ←

Meerjarenplannen en doorgroei Op elk niveau wordt doorgroei en ontwikkeling binnen Schakel & Schrale gestimuleerd. De werknemers op kantoor werken met meerjarenplannen. Zij stellen zelf een ontwikkelingsplan voor vijf jaar op. Drie keer per jaar vindt een coaching-gesprek plaats waarin wordt gekeken welke kennis erbij kan en waar de valkuilen zitten. Zo kunnen zij doorgroeien binnen het bedrijf en uiteindelijk bijvoorbeeld uitvoerder,werkorganisator of projectleider worden. Vakinhoudelijke cursussen De Wiljes: “Bouwplaatsmedewerkers volgen cursussen als smeedijzer, loodwerk, zinkwerk en leiwerk, zodat zij steeds nieuwe technieken bijleren. Timmerlieden die net van het vmbo komen, nemen we in dienst als

12


Vakgroep Restauratie De Vakgroep Restauratie is de landelijke branchevereniging van erkende restauratie bouwbedrijven. Bij de Vakgroep zijn een kleine veertig ondernemingen aangesloten, die gezamenlijk ongeveer tweederde van de restauratiewerkzaamheden in Nederland uitvoeren. De Vakgroep Restauratie wil het vakmanschap van het restauratievak en de kwaliteit van het restauratiewerk waar borgen. Het gestructureerd opleiden en scholen van medewerkers is een belangrijke eis die wordt gesteld in de erkennings regeling van de Vakgroep.

ontwikkelen personeel Dossier behorend bij Fundament 5, oktober 2010

BSM Buigcentrale BV ontwikkelt personeel

“Goede medewerkers willen we niet kwijt” Sinds BSM Buigcentrale BV elf jaar geleden is opgericht, is het bedrijf razendsnel gegroeid tot circa zestig man eigen medewerkers en een grote groep externe krachten. De laatste jaren krijgt de onderneming in Hoogeveen vooral een impuls door de ontwikkeling van eigen personeel. Financieel directeur Andre Meijer en personeelsfunctionaris Henriët van Dijk vertellen. “Van onze eigen medewerkers werken zo’n vijftig mensen op de bouwplaats. Dagelijks zijn er echter een kleine driehonderd mensen voor ons op de bouw aan de slag. Onze eigen medewerkers moeten de kwaliteit waarborgen, mede door een deel van de externe krachten aan te sturen.” Andre Meijer wil maar zeggen: van de vaste medewerkers wordt wat extra’s verwacht. Van Dijk: “Elk jaar volgen mensen vaktechnische cursussen. Daarnaast hebben zo’n twintig mensen een evc-traject doorlopen en enkele zijn via het Loopbaantraject Bouw & Infra omgeschoold.” Passende plek voor iedereen Het ontwikkelen van de medewerkers is een belangrijk aandachtspunt binnen het bedrijf. Meijer: “Onze mensen voelen zich

Personeelsfunctionaris Henriët van Dijk voert met alle medewerkers van BSM jaarlijks een functioneringsgesprek. “Daar wordt de medewerker beter van, maar wij als bedrijf ook.” erg verbonden met het bedrijf. We hebben geen verloop en het ziekteverzuim is erg laag. Daar mag iets tegenover staan.” Voor een betonstaalverwerker die lichamelijke klachten krijgt, wordt actief gezocht naar een andere functie binnen het bedrijf. “Via het Loopbaantraject hebben we meerdere mensen omgeschoold naar een kantoorfunctie”, vertelt Van Dijk. “Bijvoorbeeld tot werkvoorbereider. Momenteel leiden we iemand op tot kwaliteitsmedewerker. Tot nu toe hebben we voor iedereen een passende plek kunnen vinden. Ook voor diegenen die uit ambitie hogerop willen.

We willen die kans bieden, omdat we goede medewerkers niet kwijt willen.” Kans om zich te ontwikkelen Onbeperkt zijn de mogelijkheden vanzelfsprekend niet. “We hebben maar een beperkt aantal werkvoorbereiders en uitvoerders nodig”, beseft de financieel directeur. “Bovendien moeten de medewerkers geschikt zijn voor de functie. Maar daar valt altijd een mouw aan te passen. Iemand die meer wil, krijgt altijd de kans zich te ontwikkelen.” →


13

dossier: rubriek erkenning leerbedrijven

De afgelopen twee jaar heeft een groot aantal medewerkers via de EVC-centra Bouw & Infra een evc-traject doorlopen. Zo’n twintig mensen zijn begonnen om op basis van hun werkervaring het diploma voor betonstaalverwerker te halen. Een handvol is dit jaar verder gegaan om het diploma allround betonstaalverwerker te krijgen, ook op basis van werkervaring. Van Dijk: “Toen we voor het eerst voorstelden dat medewerkers hun diploma konden halen, waren de reacties niet enthousiast. Nadat was uitgelegd wat een evc-traject precies inhoudt, is een flink aantal begonnen. Daarna wilden steeds meer medewerkers beginnen en enkelen wilden door voor een hoger diploma.” Meer vertrouwen Meijer en Van Dijk vinden de evc-trajecten van belang voor het bedrijf. Meijer: “De deelnemers zijn zich meer bewust van hun werk. Ze beseffen waarom ze iets doen. We merken nu al dat de bouwplaatsmedewerkers meer terugkoppeling geven aan de werkvoorbereiding. Daar wordt ons werk beter van. Op termijn verwacht ik daardoor dat onze faalkosten afnemen.

Bovendien hebben wij nu goed inzichtelijk wat onze werknemers kunnen. Dat geeft meer vertrouwen: we durven eerder iemand de aansturing van een project in handen te geven.” Andersom hebben de medewerkers ook belang bij een diploma. “Je weet nooit wat er gaat gebeuren”, vindt Van Dijk. “Stel dat iemand lichamelijke klachten krijgt, dan moet hij iets anders gaan doen. Met een diploma op zak is het gemakkelijker om de overstap naar een andere functie te maken. Er is vastgelegd wat iemand kan.” Leerbanen voor jongeren Het streven van BSM is om zoveel mogelijk gediplomeerde medewerkers te krijgen. Meijer: “Alleen een paar oudere werknemers hebben aangegeven dat ze hun diploma niet meer willen halen. De rest toont veel belangstelling.” Nieuwe werknemers krijgen het aanbod om de opleiding via BGA Nederland te volgen. “De meesten komen als uitzendkracht bij ons binnen. Wanneer de uitvoerder vindt dat zo’n jongen potentie heeft, bieden we hem via BGA Nederland een leerbaan aan”, vertelt Meijer. “Zo houden we de instroom van jonge

vakkrachten op peil. Dat doen we daarnaast overigens ook door convenanten af te sluiten met opdrachtgevers. De komende jaren gaan wij meerdere leerlingen opleiden op een groot project in Rotterdam.” Functioneringsgesprek Aan de basis van elk ontwikkelingstraject ligt het functioneringsgesprek dat de personeelsfunctionaris elk jaar met iedere werknemer voert, vertelt Van Dijk. “In dat gesprek komt aan de orde tegen welke knelpunten iemand aanloopt. Deze winter gaat een groepje betonstaalverwerkers een cursus tekeningen lezen volgen. Doordat ze samen naar de cursus gaan, kunnen ze ervaringen uitwisselen. Dat maakt het leuker, maar zorgt ook dat de stof beter blijft hangen.” Ook buiten het functioneringsgesprek om kunnen medewerkers bij Van Dijk terecht om over hun ontwikkeling te praten. “Daarnaast houd ik het verzuim in de gaten. Als iemand vaker afwezig is, is dat reden om met iemand te gaan praten. Wanneer iemand klachten krijgt, willen we zo snel mogelijk alternatieven bieden. Daar wordt de medewerker beter van, maar wij als bedrijf ook.”

“Vooral onze mensen tussen de 25 en 35 staan open voor scholing” Directeur Dick van den Heuvel van Aannemingsbedrijf Van den Heuvel heeft de ontwikkeling van zijn vijftig medewerkers hoog in het vaandel staan.

“We screenen onze medewerkers regelmatig op opleidingsbehoeften. Vooral onze mensen tussen de 25 en 35 staan erg open voor scholing. De ambities zijn verschillend. Bij twintigers praat je vaak over de wens om vakmodules te volgen als verdieping van het vak. Bij dertigers gaat het meer om soft skills als leidinggeven en organiseren. Maar ook 40-plussers willen zich verder ontwikkelen. Op dit moment is één van onze straatmakers zijn papieren aan het halen voor een binnenfunctie. Vooral om tegen de tijd dat hij mogelijk fysieke klachten krijgt, over te kunnen stappen. Een uitvoerder is examinator geworden in het kader van het anticyclisch opleidingsplan. Hij wil doorgroeien richting coaching. Ook participeren we in het traineeprogramma Infra & Openbare Ruimte van Bouwtalent. Een uitdagend aanbod voor hbo-afgestudeerden, met bovendien een marktconform salaris. Helaas blijkt het moeilijk om trainees te vinden. Wij hebben nu één trainee, maar we kunnen er wel drie plaatsen.”

14


Ontwikkelen personeel: goed voor werknemer en bedrijf Of iemand in dienst komt als opperman zonder diploma, leerling-timmerman, werkvoorbereider of manager; de kans dat diegene in dezelfde functie bij hetzelfde bedrijf zijn pensioen haalt is klein. In het uitzonderlijke geval dat dit wel gebeurt, verandert vaak de functie. Daarom is het noodzakelijk om een leven lang te blijven leren. De kennis die op school is opgedaan, is nooit toereikend. Het merendeel van de mensen heeft de behoefte zich te ontwikkelen. De één wil vooral carrière maken, telkens een stapje hogerop. De ander zoekt afwisseling door te veranderen van beroep. Weer anderen zoeken de ontwikkeling door zich te specialiseren; een voeger bekwaamt zich in het maken van bijzonder voegwerk; de constructeur zorgt dat hij op de hoogte is van de nieuwste materialen en technieken. Voordeel voor organisatie Organisaties kunnen hun voordeel doen met die ontwikkelingsdrang van het personeel. Slimmere manieren van werken ontstaan doordat mensen zich in hun werkzaamheden verdiepen en bedenken hoe het beter kan. Werknemers die binnen het bedrijf doorgroeien, benutten in hun nieuwe functie de kennis die ze eerder hebben opgedaan. Een ander voordeel is dat medewerkers die de ruimte krijgen om te groeien, minder de neiging hebben om over te stappen naar een andere organisatie. Bovendien zijn bedrijven die bekend staan om hun ontwikkel mogelijkheden, in trek bij schoolverlaters. Zeker in een vergrijzende maatschappij zijn die laatste punten van groot belang om een tekort aan personeel te voorkomen. Sectorale afspraken De bouwen infrasector is vooruitstrevend als het gaat om het ontwikkelen en scholen van werknemers. Sectoraal zijn er afspraken gemaakt en voorzieningen getroffen om de ontwikkeling van personeel te stimuleren. De achterliggende gedachte hierbij is dat vakinhoudelijke scholing noodzakelijk is, vanwege onder meer innovatieve technieken en veranderende weten regelgeving. Ook wordt

ruimte voor ontwikkeling gezien als dé manier om werknemers voor de sector te behouden. In de cao voor de Bouwnijverheid is daarom bijvoorbeeld vastgelegd dat iedere werknemer gemiddeld twee dagen per jaar vakinhoudelijke scholing mag volgen met behoud van loon. Bovendien heeft elke werknemer het recht om één keer per vijf jaar een loopbaanonderzoek te doen en zijn er voorzieningen getroffen om op basis van werkervaring een beroepsdiploma te behalen.

ontwikkelen van competenties die de werknemer nodig heeft in zijn huidige functie. Anderzijds kan ook gekeken worden wat iemand op de langere termijn wil bereiken. Op basis van dit planningsgesprek wordt een persoonlijk ontwikkelplan (pop) gemaakt. Hierin staat ook wat voor scholing de werknemer het komende jaar gaat volgen. In het voortgangs- en beoordelingsgesprek bespreken de werknemer en leidinggevende hoe de uitvoering van de pop gaat.

Scholingsplan Op grond van de cao voor de Bouwnijverheid is een werkgever verplicht om in zijn bedrijf een opleidings- en scholingsplan te voeren. Elk jaar hoort een werkgever een scholingsplan vast te stellen. Het opleidingsbeleid in een organisatie moet erop gericht zijn om de organisatiedoelstellingen samen te brengen met de ambities en mogelijkheden van de individuele werknemers. De organisatiedoelstelling staat daarbij voorop, maar de werkgever moet wel zo goed mogelijk rekening houden met de mogelijkheden en wensen van zijn werknemers. Bij het maken van het opleidings- en scholingsplan kunnen werkgevers gebruik maken van sectorale voorzieningen en advies inwinnen bij de adviseurs opleidingsbeleid van Fundeon.

Persoonlijk ontwikkelplan In een pop staat specifiek en meetbaar wat ontwikkeld gaat worden. Die ontwikkeling hoeft niet altijd te gebeuren door het volgen van cursussen of opleidingen. Dat kan ook gebeuren door de medewerker nieuwe taken of verantwoordelijkheden te geven. Of door een collega als ‘coach’ aan te stellen om een andere werk houding te stimuleren.

Ontwikkelcyclus Wat iemand in een functie moet kunnen en kennen, hoort in een functie profiel te staan. Dit functieprofiel is het uitgangspunt bij de ontwikkeling van medewerkers. In plannings- of functioneringsgesprekken bespreken de werknemer en de leidinggevende hoe iemand zich wil ontwikkelen. Enerzijds gaat het hierbij om het

Fundeon Academie De adviseurs opleidingsbeleid adviseren werkgevers in de bouwen infrasector over het scholen en ontwikkelen van medewerkers. Fundeon geeft daarbij zelf het goede voorbeeld: alle werknemers van Fundeon kunnen zich bijscholen via de Fundeon Academie. Deze bedrijfsschool biedt cursussen om mensen beter te laten zijn in hun functie én om zich verder te ontwikkelen. De cursussen worden soms extern ingekocht. Een groot deel wordt ook door eigen medewerkers (specialisten) gegeven aan collega’s.


15

dossier: erkenning leerbedrijven

Bedrijfstakeigen regelingen Scholing is een belangrijk onderdeel van de bedrijfstak eigen regelingen. Deze regelingen zijn beschikbaar voor alle werkgevers en werknemers die vallen onder de bouw-cao en zij dragen ook gezamenlijk de kosten van de regelingen. Van de vier stichtingen die onder deze regelingen vallen, hebben het Opleidings- en ontwikkelingsfonds en het Scholingsfonds van alles te maken met het scholen en ontwikkelen van de werknemers in de sector.

Opleidings- en Ontwikkelingsfonds voor het bouwbedrijf Het O&O-fonds financiert uiteenlopende opleidings- en ontwikkelingsactiviteiten in de bouwnijverheid. Eén van de belangrijkste is dat zij tegemoetkomingen, voor tijdsinvestering en begeleiding, betaalt aan werkgevers voor het in dienst nemen van leerlingwerknemers. Daarnaast dragen ze bij aan sectorale voorzieningen, zoals Fundeon, het Loopbaantraject Bouw & Infra, de EVC-centra Bouw & Infra en het anticyclische opleidingsplan Bouw Door, Leer Verder!. Scholingsfonds voor het bouwbedrijf Het Scholingsfonds stimuleert scholing van bouwplaatsmedewerkers. Iedere werknemer die valt onder de cao voor de Bouwnijverheid heeft elk kalenderjaar recht op gemiddeld twee dagen scholing met behoud van loon. Het Scholingsfonds vergoedt verlet- en reiskosten aan de werkgever voor de dagen dat de werknemer naar school is. Ook betaalt het Scholingsfonds een vaste bijdrage in de cursuskosten. Om de cursuskosten vergoed te krijgen, moet de cursus gevolgd worden bij een door het Scholingsfonds erkend opleidingsinstituut. Inmiddels zijn dat er ruim 75. Deels zijn dit bekende namen binnen de sector, zoals BGA Nederland, Soma Bedrijfsopleidingen en BOB Opleiding, Training en Advies, maar ook een groot aantal verkeersscholen en roc’s zijn erkend.

16


Het Loopbaantraject: omscholen naar een andere functie Via het Loopbaantraject Bouw & Infra kunnen werknemers zich laten omscholen tot een andere functie. Begeleid door een trajectadviseur bekijkt de deelnemer wat hij of zij kan en wil. Het Loopbaantraject is toegankelijk voor bouwplaatsen utamedewerkers die vallen onder de cao voor de Bouwnijverheid. Iedere werknemer die valt onder de bouwcao mag één keer per vijf jaar een assessment doen om te bepalen hoe hij of zij zijn loopbaan vorm wil geven. Dit kan via het Loopbaantraject, waarna aansluitend het scholingstraject gevolgd kan worden via het Loopbaantraject Bouw & Infra. Na een pilotfase in Noord-Holland is het Loopbaantraject sinds 2006 een landelijke voorziening, met 28 adviescentra. Vanaf 2008 is het Loopbaantraject een zelfstandig onderdeel van Fundeon. De adviescentra zijn gevestigd bij regionale oplei-

dingsbedrijven voor de bouw en infra. De trajectadviseurs zijn goed op de hoogte van het assessment-, opleidings- en scholingsaanbod in Nederland. Daardoor kunnen zij de deelnemers goed informeren over de scholing die bij hen past en die nodig is om een loopbaanstap te maken. Samen met de deelnemer maakt de trajectadviseur een Individueel Ontwikkelplan. Hierin staat welke scholing de werknemer gaat volgen. Deze scholing koopt het Loopbaantraject in bij de desbetreffende onderwijsinstelling. Het Loopbaantraject verzorgt zelf geen opleidingen.

Deelnemers aan het Loopbaan Deelnemers kunnen bij trajectadviseurs aankloppen vanuit ambitie, preventie en re-integratie. Meer dan de helft komt uit ambitie. Ambitie Deelnemers met ambitie komen bij de adviescentra omdat ze een loopbaanstap willen maken. Dit kan van een uitvoerende naar een leidinggevende of kantoorfunctie zijn, maar ook een zijwaartse stap. Een metselaar wil bijvoorbeeld omgeschoold worden naar timmerman. Iemand die vanuit ambitie bij het Loopbaantraject komt, krijgt de scholing alleen vergoed als hij of zij een loopbaanstap wil maken binnen de bouwen

infrasector en uit de gesprekken en testen blijkt dat deze stap haalbaar is. Preventie Vooral uitvoerende beroepen kunnen het lichaam zwaar belasten. Werknemers die dreigen uit te vallen in hun functie, kunnen preventief terecht bij het Loopbaantraject. Het Loopbaantraject vergoedt in deze gevallen ook scholing die leidt naar een baan buiten de sector. Voor werknemer en werkgever is het van groot belang dat iemand niet in de Wet werk en inkomen arbeidsvermogen (WIA) komt. Om preventiedeelnemers meer kans op werk te geven met hun beperking, kunnen zij ook trajecten volgen die leiden naar een baan buiten de sector. Deelnemers zijn

“Evc is een waardebepaling van je niveau” Françoise Brandwagt is personeelsfunctionaris bij Hendriks Coppelmans Bouwgroep. Tijdens functionerings gesprekken komen bij de honderd twintig medewerkers hun behoefte aan scholing aan de orde.

“We bespreken de persoonlijke wensen en mogelijkheden en kijken naar wat past binnen ons bedrijf. Het Loopbaantraject Bouw & Infra loopt bij ons erg goed. Eén van onze metselaars viel bijvoorbeeld uit vanwege beperkingen. Door het Loopbaantraject heeft hij zich kunnen omscholen. Nu is hij uitvoerder voor het serviceteam. Ook een werkvoorbereider/calculator met de ambitie om projectleider te worden, kan via een assessment aan een loopbaantraject beginnen. Daarnaast stimuleren we evc-trajecten. Een uitkomst voor mensen die geen zin hebben om de schoolbanken weer in te moeten. Als ik ze laat zien wat allemaal meetelt en wat ze nog moeten doen, dan valt dat vaak erg mee. Het is toch een waardebepaling van je niveau. We leven niet meer in een tijd dat mensen tot hun pensioen bij dezelfde baas blijven.”

traject bijvoorbeeld omgeschoold naar beveiliger en vrachtwagenchauffeur. Re-integratie De doelgroep re-integratie bestaat uit mensen die - terwijl ze werkten volgens de bouw-cao - arbeidsongeschikt, ziek of werkloos zijn geworden. De trajectadviseur bekijkt, samen met de deelnemer en op basis van gesprekken, loopbaanonderzoeken en het advies van de arboarts, wat voor functie iemand kan uitvoeren. Deze functie kan binnen en buiten de bouwen infra sector zijn. Een scholingstraject bereidt de deelnemer voor op zijn of haar nieuwe functie. Doel en bereik Tot en met de eerste helft van 2010

hebben zo’n negenduizend werknemers zich aangemeld bij de adviescentra. Een aantal van hen komt tijdens de intake of het onderzoek naar zijn of haar mogelijkheden tot de ontdekking dat hij of zij - op dat moment - geen loopbaanstap wil zetten. Na het opstellen van het indivi-

dueel opleidingsplan en de start van het scholingstraject, valt minder dan zeven procent van de deelnemers uit. Bijna de helft van de deelnemers stapt over naar een andere functie bij hun eigen werkgever.

Ook scholing voor uta-personeel Vanaf 2011 kunnen ook uta-medewerkers scholing vergoed krijgen via het Loopbaantraject Bouw & Infra. Tot die tijd kunnen zij via het Loopbaantraject alleen uitzoeken wat voor loopbaanstap ze willen maken en kan er een individueel opleidingsplan worden opgesteld. Scholing die tot en met 2010 wordt gevolgd moet de uta-medewerker zelf betalen of hiervoor een regeling treffen met zijn werkgever. Vanaf 2011 gelden voor uta-medewerkers dezelfde regelingen als voor bouwplaatspersoneel en kan het Loopbaantraject de scholing dus wel betalen.


17

dossier: erkenning leerbedrijven

De EVC-centra: diploma op Meer dan de helft van de mensen die werkzaam is in de bouwen infrasector, heeft geen diploma dat hoort bij hun beroep. De EVC-centra Bouw & Infra brengen daar verandering in. De evcadviseurs begeleiden de deelnemers bij de vastlegging van hun werkervaring. Op basis van deze bewijzen krijgen de deelnemers een ervaringscertificaat. Dat certificaat kan - soms met een stukje aanvullende scholing - worden omgezet in een beroepsdiploma op maximaal mbo-niveau 4. Het voordeel van een evc-traject is dat een deelnemer niet naar school hoeft om een beroepsdiploma te behalen. Doordat de bouwen infrasector een eigen infrastructuur heeft voor de evc-trajecten, kunnen werknemers heel gericht worden begeleid. De evc-adviseur neemt eerst een quick-scan af om te bekijken of een werknemer voldoende werkervaring heeft om gebruik te maken van de voorziening. Tijdens het intakegesprek wordt bekeken welke diploma’s en certificaten de deelnemer tot dan toe heeft behaald en welke

werkervaring hij heeft. Na de intake kan de deelnemer beginnen met de portfolioopbouw. Dit portfolio omvat alle bewijzen van de kennis en kunde van de werknemer. De werknemer kan die kennis en kunde ‘bewijzen’ door het maken en verzamelen van werkverslagen, -tekeningen en foto’s. Ook referenties van (eerdere) werkgevers tellen mee. De evc-adviseur begeleidt de deelnemer bij het maken van het portfolio. Eindgesprek Na het verzamelen van de bewijzen, volgt

een eindgesprek met een evc-adviseur en een inhoudsassessor. Deze inhouds assessor is iemand die veel verstand heeft van het vak en de bijbehorende beroepsopleiding. De evc-adviseur - een andere dan degene die de deelnemer tijdens het traject heeft begeleid - en de inhoudsassessor beoordelen de map en stellen vragen over het beroep. Na het eindgesprek adviseren de evc-adviseur en de inhoudsassessor over eventuele diplomering. Hun advies gaat naar het regionaal opleidingscentrum (roc) die het

Bouw Door, Leer Verder! biedt kansen voor certificering Om bedrijven in de bouw, infra en gespecialiseerde aannemerij sterker uit de econo mische crisis te laten komen, hebben Bouwend Nederland, FNV Bouw en CNV Bouw het initiatief genomen voor het anticyclisch opleidingsplan (aco) Bouw Door, Leer Verder!. Fundeon voert dit project uit. Doel van Bouw Door, Leer Verder! is om voldoende leerbanen te behouden voor jongeren en volwassen werknemers zoveel mogelijk bij te scholen. Bedrijven kunnen aco gebruiken om te zorgen dat zij gaan voldoen aan erkennings- en certificeringseisen van opdrachtgevers. Steeds meer opdrachtgevers, zoals gemeenten en andere overheden, willen vooraf garanties over de kwaliteit van het werk dat wordt geleverd. Zij meten dit onder meer af aan het aantal gediplomeerde en gecertificeerde medewerkers die binnen een bedrijf werkzaam zijn. Alle bijscholingen vanuit Bouw Door, Leer Verder! worden afgesloten met een toets. Bij een voldoende levert dit een certificaat op. Daardoor

18


draagt deze scholing bij aan de vastgelegde kwaliteit van bedrijven. Bouw Door, Leer Verder! omvat drie opleidingsprogramma’s: 1. Vakmodules, bestemd voor ongediplomeerde werknemers of werknemers die hun kennis op mbo-niveau 2 of 3 op peil willen brengen. Aansluitend op deze vakmodules kan een evc-traject worden gevolgd om het volledige beroepsdiploma op niveau 2 of 3 te behalen. 2. Vakstappenplannen, bestemd voor gediplomeerde werknemers die hun vakkennis willen verdiepen. 3. Verkorte loopbaantrajecten, voor werknemers die van een uitvoerend beroep willen doorgroeien naar een kaderfunctie.

Welk opleidingsprogramma werk nemers gaan volgen, wordt vastgelegd in een bedrijfsopleidingsplan. Dit plan stelt het bedrijf op in samenspraak met de adviseur opleidingsbeleid van Fundeon. Voor elke leerling die een leerbaan heeft bij het bedrijf, mogen de vaste werknemers in totaal honderd scholingsdagen volgen. Deze scholings dagen worden volledig vergoed en per scholingsdag worden verletkosten uitbetaald aan de werkgever. Bijna driehonderd bedrijven hebben tot nu toe meegedaan aan Bouw Door, Leer Verder! Daardoor hebben bijna drieduizend werknemers scholing gevolgd en waren meer dan negenhonderd leerlingen verzekerd van een leerbaan.

basis van werkervaring beroepsdiploma mag uitreiken. In sommige gevallen is een stukje aanvullende scholing nodig om het diploma te halen. In dat geval betalen de EVC-centra deze scholing. Vijfhonderd diploma’s De EVC-centra zijn een zelfstandig onderdeel van Fundeon. Sinds de oprichting in mei 2008 tot en met de eerste helft van 2010 zijn zo’n vijftienhonderd werknemers via de EVC-centra begonnen aan een evc-traject. De helft van hen is nog bezig met het traject. Ruim vijfhonderd deelnemers hebben inmiddels een diploma of ervaringscertificaat gekregen. Groeps-evc Zestig procent van alle evc-deelnemers doet dit via een groeps-evc. Dit houdt in dat meerdere werknemers van één bedrijf -

meestal op verzoek van de werkgever - aan het evc-traject beginnen. Iedere werknemer doorloopt wel een individueel traject. Werkgevers hebben er belang bij dat werknemers een diploma hebben: steeds meer opdrachtgevers besteden opdrachten alleen aan bij bedrijven die voldoende gediplomeerd personeel hebben. Ook maakt een evc-traject inzichtelijk welke competenties medewerkers hebben, en welke niet. Meer dan de helft van de evc-deelnemers wil een diploma op niveau 3 halen. Dit zijn beroepen zoals allround timmerman, straatmaker, allround betonreparateur en machinist. Deelnemers die een niveau 2-diploma willen halen, doen dit voornamelijk voor beroepen als opperman straatmaker, timmerman, betonreparateur en voeger.

EVC-centra erkend Sinds maart 2009 zijn de EVCcentra Bouw & Infra opgenomen in het register erkende evcaanbieders. Dit is gebeurd op basis van een beoordeling van de Examenkamer. Deze erkenning is belangrijk, want deze geeft aan dat de EVC-centra volgens alle gestelde eisen werken. Alleen ervaringscertificaten die zijn afgegeven door erkende aanbieders komen in aanmerking om te worden omgezet in beroepsdiploma’s.

“Alleen met vakbekwame medewerkers kunnen we een goed product leveren” Onder de 450 werknemers van Aanneming Maatschappij J.P. van Eesteren bevinden zich 22 leerling-timmerlieden en metselaars in de bbl 2- en bbl 3-opleiding en vier leerlingen in de bbl 4-opleiding. Piet van den Bulk is leerlingcoördinator bij J.P. van Eesteren. “Alleen met vakbekwame medewerkers kunnen we een goed product leveren. Daarom leiden we leerlingen op en moedigen we onze medewerkers aan om zich via scholing verder te bekwamen. Eens per twee jaar inventariseren we bij medewerkers welke cursussen ze willen volgen. Bovendien hebben we standaard een jaarlijkse scholingsdag die geheel gewijd is aan veiligheid. Timmerlieden en metselaars met extra kwaliteiten stimuleren we om een intern opleidingstraject voor uitvoerder te volgen. Deze werknemers worden dertien weken vrijgesteld van productie. In die periode maken ze kennis met werkvoorbereiding en calculatie. Ze lopen mee met de afdelingen verticaal transport, bekistingen en steigers en werken bij bouwplaatsinrichting. De laatste twee weken houden ze zich bezig met kwaliteit, arbo en milieu. Met dit traject werken we aan ons eigen potentieel uitvoerders.”


19

dossier: rubriek erkenning leerbedrijven

Beter worden in het vak Door onder meer veranderingen in technieken en veiligheidsmaatregelen, is het nodig dat werknemers zich voortdurend blijven ontwikkelen. Deels gebeurt dit op het werk, in de praktijk. Deels kan deze kennis ook opgedaan worden via cursussen. Zo kan een timmerman een cursus loodverwerking volgen; een straatmaker volgt een cursus om de machinale bestrater te leren bedienen. Ook cursussen over veilig werken of bedrijfshulpverlening kunnen iemand van meer waarde laten zijn in het werk. Advies Wanneer de cursus en de opleidingsinstantie zijn erkend door het Scholingsfonds voor de Bouwnijverheid krijgt de werkgever de scholings- en verletkosten voor de werknemer vaak vergoed. Een overzicht van alle erkende aanbieders en cursussen staat op www.scholingsfonds.nl. De adviseur opleidingsbeleid van Fundeon adviseert over scholing. Doordat Fundeon zelf geen cursussen aanbiedt, is dit advies geheel onafhankelijk en objectief.

Brochures

i

Het Loopbaantraject Bouw & Infra en de EVC-centra Bouw & Infra zijn zelfstandige onderdelen van Fundeon. Via info@loopbaantrajectbouw kunt u brochures bestellen over deze voorzieningen. Informatie over Bouw Door, Leer Verder! kunt u opvragen via www.fundeon.nl/aco.

www.loopbaantrajectbouw.nl www.evc-centra.nl www.fundeon.nl/aco www.bter-bouw.nl www.lerenenwerken.nl www.colo.nl www.stagemarkt.nl

Meer weten? De adviseur opleidingsbeleid van Fundeon kan meer vertellen over functionele bijscholing, evc-trajecten en loopbaantrajecten. De adviseur kan u ook ondersteunen bij het maken van scholingsbeleid en ontwikkelplannen voor uw medewerkers.

www.werk.nl www.hr-kiosk.nl

Bouwen aan de

toekomst

Anticyclisch opleiden Ondersteuning van FundeOn

Ook nadat uw onderneming is erkend als leerbedrijf mag u rekenen op Fundeon. Hebt u vragen? Kunnen we u ergens mee helpen?

Neem contact op met een van onze adviseurs via de regiokantoren van Fundeon.

Leerlingen in de beroepspraktijk van de bouw en infra Informatie voor werkgevers in de bouw en infra

Het Loopbaantraject Bouw & Infra biedt werknemers en werkgevers kansen om te werken aan loopbaan

8068

en loopbaanbeleid.

Informatie over de regeling `Erkenning Leerbedrijven’ van Fundeon Deze brochure is een uitgave van Fundeon. Oplage: 1.500 ex Harderwijk, februari 2010 Productnummer: 8594

leesWijZer Overal waar in deze brochure ‘hij’ staat, kan ook ‘zij’ gelezen worden. regiokantoor Zuid Postbus 455 5700 AL Helmond T (0492) 507 107 F (0492) 55 35 20 E [email protected]

regiokantoor West Korenmolenlaan 1G 3447 GG Woerden T (0348) 490 234 F (0348) 430 540 E [email protected]

regiokantoor noord-Oost Postbus 30150 8003 CD Zwolle T (038) 426 83 68 F (038) 423 13 91 E noordoost@ fundeon.nl

Centraal kantoor Fundeon Postbus 440 3840 AK Harderwijk T (0341) 499 499 F (0341) 499 999 E [email protected]

www.fundeon.nl

BoUW dooR LEER VERDE R !

20


Bouw vakmanschap Word erkend leerbedrijf

COlOFOn

Fundeon is het kenniscentrum voor beroepsonderwijs in de bouw, infra en gespecialiseerde aannemerij.

mening

Project ‘De leerling als fundament’ afgesloten

“Belangrijk om met elkaar in gesprek te blijven” In 2004 maakten sociale partners in de bouw belangrijke afspraken, onder meer over de flexibilisering van leerwegen. Fundeon en CINOP kregen de opdracht te zoeken naar nieuwe vormen van samenwerking tussen bedrijfsleven en onderwijs. Onder de titel ‘De leerling als fundament’ begonnen in 2007 in de verschillende regio’s twaalf projecten en twee pilots. Medio dit jaar is het omvangrijke project afgesloten.

i Bergen en Bouwstenen, projectverslag; vraag aan via [email protected]. deleerlingalsfundament.nl

→


21

mening

↑ J os van Zwieten (CINOP) en Ellen van Waaijen (Fundeon) zijn ervan overtuigd dat samenwerking in de regio zorgt voor goed opgeleide vakmensen.

Het project De leerling als fundament kende diverse uitgangspunten: de leerling centraal, zorgen voor voldoende instroom, beperken van de uitval en bevorderen van de doorstroom. Niet in alle gevallen bracht het project wat er bij de start van werd verwacht. Maar één ding staat vast: de beste resultaten worden bereikt als in de regio goed wordt samengewerkt. Stevige netwerken Samenwerking heeft geleid tot goede producten en leerzame ervaringen. Maar vooral tot stevige netwerken waarop de komende jaren verder kan worden gebouwd. Het projectmanagement is er nuchter over. “We zijn al zo lang bezig met de vernieuwing van het onderwijs. Over de resultaten van De leerling als fundament mogen we tevreden zijn”, vindt projectleider Jos van Zwieten (CINOP). “Binnen de projecten vonden interessante ontwikkelingen plaats en mensen gaan er mee door.” Regionale partijen moesten samen een project aanvragen. Samenwerken was dus een voorwaarde. “Je kunt het in woord belijden, maar je moet het wel doen. En het is zaak dat we de samenwerking na afloop van de projecten goed

22


vasthouden”, zegt Ellen van Waaijen (Fundeon), de tweede projectleider. Bescheiden Samenwerking tussen onderwijs en bedrijfsleven kan op verschillende manieren. Heel simpel zoals in Apeldoorn, waar een training is ontwikkeld die nieuwe deelnemers helpt op een juiste manier te communiceren met klanten, leermeesters en docenten. En onder het motto ‘Samenwerken is een werkwoord’ is er een training voor leermeesters, docenten en instructeurs aan toegevoegd. “Een bescheiden project met mooie resultaten”, zegt Van Waaijen. “Ze hebben daar echt iets nieuws gedaan en de leerling staat centraal. Fundeon zet de training die is ontwikkeld, in als thema voor de nascholing. Adviseurs van Fundeon zijn getraind door de trainer die dit heeft ontwikkeld. Zo kunnen ook andere regio’s hiervan profiteren.” Dubbele bezetting Kleinschalig is ook de samenwerking in de Achterhoek. Het Graafschap College verzorgt de wekelijkse lesdag voortaan op de locaties van de opleidingsbedrijven

direct met elkaar in verband gebracht. Dat motiveert leerlingen, docenten en instructeurs die daardoor effectiever met elkaar samenwerken.” In Leiden doet het vmbo ook mee. Ontwikkeld is het BouwStartBewijs, een certificaat naast het vmbodiploma, gericht op de eisen van werkgevers. Het leidde tot interessante discussies over de inhoud van de opleidingsprogramma’s. Zoals het maken van kozijnen: wie doet dat nog en moet je het nog kunnen? Het vmbo vatte het eerst op als kritiek; ‘We doen het niet goed’. Nu is men behoorlijk enthousiast over dit certificaat dat moet garanderen dat leerlingen sneller de mbo opleiding doorlopen. Ook in Amsterdam wordt samengewerkt met het vmbo. De klassen drie en vier draaien een kennismakingsprogramma bouw en infra. Samen één loket Van Waaijen: “In Almelo hebben het ROC van Twente, Bouwtalent en het opleidingsbedrijf VVBA samen één aanmeldingsloket voor alle zij-instromers opgericht. Nieuwe leerlingen die zich hier melden, komen direct op de juiste opleidingsplek terecht en hoeven niet meer allerlei extra intakes te doorlopen. Verder geldt: wie zich aanmeldt krijgt binnen twintig dagen uitsluitsel over zijn of haar leertraject.” Het loket is er voor de niveaus 1 tot en met 4. Eigenlijk wilde men in dit project het onderscheid tussen bol en bbl geheel laten verdwijnen. Dat bleek nog niet mogelijk. Daarom is een nieuwe onderwijsstructuur ontwikkeld met veel evaluatie- en schakelmomenten voor de leerling.

in Borculo, Doetinchem en Lichtenvoorde. Nu reizen niet de leerlingen, maar de docenten. Er zijn digitale lessen ontwikkeld en er is echte samenwerking tussen docenten en instructeurs. Op meer plaatsen werken roc’s en opleidingsbedrijven nauw met elkaar samen. Bijvoorbeeld in Den Bosch, waar met een dubbele bezetting - docent en instructeur tegelijk - wordt gewerkt. Iedere ochtend begint met afstemmingsoverleg. Dat kan uitgroeien tot gesprekken over de waarde en ontwikkeling van leerlingen, de essentie van competentiegericht onderwijs. Medewerkers in eigen bedrijf In Leiden gaat het er heel anders aan toe. ROC Leiden en het opleidingsbedrijf Rijnland Bouw zitten nu fysiek bij elkaar in één team binnen één organisatie: BouwForce. Bbl- en bol-leerlingen volgen hier samen hun opleiding. De leerlingen, maar ook de docenten en instructeurs zijn allemaal ‘medewerker’ binnen het ‘bedrijf’. Van Zwieten: “Je ontmoet elkaar zo onder heel andere omstandigheden. Voor iedereen was het wennen. Docenten misten bijvoorbeeld de vertrouwde omgeving van het roc. Theorie en praktijk worden hier

Samenwerken vooral regionaal Van Zwieten: “De kern van De leerling als fundament is dat we veel meer klantgericht en vraaggericht zijn gaan werken. Niet meer regeren vanuit een ivoren toren, maar echt vraaggericht bezig zijn. Dat past bij de keuze van Fundeon om ook meer regionaal te werken.” Ondanks dat het een breed project was, is het nog teveel op zichzelf blijven staan. Ontwikkelingen zoals de economische crisis, competentiegericht onderwijs en het project anticyclisch opleiden hebben de resultaten beïnvloed. Sommige problemen los je nog niet op, maar het is belangrijk met elkaar in gesprek te blijven. Op verzoek van de roc’s komt er topoverleg. Van Zwieten besluit: “Het boek mag niet dicht.”

Onderscheid bbl en bol is gebleven Jos van Zwieten: “Eén van de belangrijke doelstellingen van sociale partners was het weghalen van ‘schotten’ tussen de leerwegen bbl en bol. Er zou een zo flexibel systeem moeten komen, dat leer lingen tijdens ieder moment van hun opleiding kunnen overstappen van de werken/leren variant (bbl) naar de meer schoolse variant (bol). Tijdens de duur van het project is er juist sprake geweest van verharding tussen bbl en bol. Het ministerie van OCW liet de roc’s weten dat het onderscheid tussen wat scholen doen in de bbl en de bol beter moet worden nageleefd. Samenwerken werd uitgelegd als het verleggen van werk, wat voor de roc’s negatieve financiële gevolgen heeft. Dat bracht ze in een strategisch lastige positie en heeft, zeker in Almelo en Leiden, het project gedomineerd.”


23

Fundeon ONderwijsprijzen

Onderwijsprijzen uitgereikt op Fundeon Relatiedag Vijf bedrijven en één praktijkopleider hebben tijdens de Fundeon Relatiedag in totaal zeven Onderwijsprijzen gekregen. Ruim vierhonderd mensen waren erbij in een vol en sfeervol Theater Odeon in Zwolle. Gastheer Harm Edens droeg door zijn spitsvondige opmerkingen bij aan de gezelligheid. Een kennismaking met de prijswinnaars.

24


Beste Leerbedrijf Bouw & Infra

BURGY Bouwbedrijf: enthousiasme en lange traditie Zichtbaar ontroerd heeft directeur-eigenaar Kasper Burgy van BURGY Bouwbedrijf de prijs voor Beste Leerbedrijf Bouw & Infra in ontvangst genomen. “Dit voelt voor mij als het winnen van een Oscar. We zijn al geruime tijd bezig met het opleiden van leerlingen en doen dat met volle inzet. Het is het geweldig om daar met deze prijs waardering voor te krijgen.” FUNDEON

D

E

De traditie van het opleiden van leerlingen heeft er bij het restauratiebedrijf uit Leiden toe geleid dat 48 procent van de circa zestig medewerkers bij het bedrijf zelf is opgeleid. Burgy: “De meesten zijn al lange tijd bij ons in dienst. Toch is de gemiddelde leeftijd binnen ons bedrijf redelijk laag. Dat hebben we te danken aan ons opleidingsbeleid.” Eredivisie van de restauratie Dat zelf opleiden komt de kwaliteit van het bedrijf ten goede vindt de directeur-eigenaar. “Een goede timmerman is nog geen goede restauratietimmerman. Voordat je dat bent, ben je al gauw tien jaar verder. Mensen die bij ons worden opgeleid, kunnen we onze

manier van werken meegeven, volgens onze kwaliteits eisen. Daarom doen wij ook eigenlijk al het werk met onze eigen mensen; we hebben een eigen timmerwerkplaats, eigen timmerlieden, eigen metselaars en een eigen tegelzetter. Hiermee willen we in de eredivisie van de restauratie ons werk doen.” Romantici bij bouwbedrijf De leerlingen die bij Burgy werken, zijn in dienst van Bouwopleiding Rijnland. “Het opleidingsbedrijf draagt ons geregeld kandidaten voor die net iets anders zijn dan de gemiddelde leerling. Ik noem ze vaak de romantici. Bij een restauratiebedrijf als het onze passen die wel. Het zijn soms halve kunstenaars, met

R

N

ON

BEST LEERB E EDRIJ F WI

J S P R IJ

ZE

↑ Directeur Kasper Burgy (rechts) en leerlingcoördinator Olle de Graaff van Burgy Bouwbedrijf met de prijs Beste Leerbedrijf Bouw & Infra.

→


25


gevoel voor oude panden. Die hebben wij nodig, want om te kunnen restaureren heb je liefde voor het vak nodig.”

geven. Het opleidingsbedrijf was blij met elke dag of elke week. Inmiddels loopt er al geruime tijd een groepje extra leerlingen mee.”

Keuze uitzendbureau of opleidingsbedrijf Andersom denkt BURGY ook meteen aan de leerlingen bij het opleidingsbedrijf als er extra werkzaamheden zijn. Burgy: “Zeker nu veel leerlingen geen leerbaan kunnen vinden en aan het werk zijn in de werkplaats van het opleidingsbedrijf. Laatst had ik meer werk dan ik met eigen mensen aan kon. Toen had ik de keuze tussen het uitzendbureau en het opleidingsbedrijf. Ik ben naar Bouwopleiding Rijnland gegaan en heb de situatie uitgelegd. Garanties over hoe lang de leerlingen ervaring bij me konden opdoen, kon ik niet

Het bedrijf is familie Bij BURGY is er ruimte voor de minder stoere bouwvakker. “Ik heb twee kinderen thuis, maar mijn bedrijf is mijn derde kind. We zijn als bedrijf een familie”, benadrukt de eigenaar-directeur. “Ik wil dat het goed gaat met mijn familie, dus bij ons heeft iedereen de ruimte en de kans om te groeien. Dat houdt ook in dat iedereen bij ons kan werken. Ik vind het juist mooi om allerlei verschillende type mensen in ons bedrijf te hebben. En die hebben we: van romantici tot een stoere timmerman onder de tatoeages.”

→ Alle prijswinnaars Beste Leerbedrijf: Bezemer Betonstaal, Kormelink, BURGY en Heijmans regio zuid.

Brancheprijzen Beste Leerbedrijf Vier bedrijven kwamen in aanmerking voor de prijs Beste Leerbedrijf Bouw & Infra. Dit waren de winnaars van de brancheprijzen. Hieronder een korte omschrijving uit het juryrapport over deze winnaars. Beste Leerbedrijf Middenkader: Aannemersbedrijf Kormelink (Rietmolen) Het is een modelbedrijf, in een fraai pand waar alles netjes, schoon en opgeruimd is. De opleiding van jongeren is gestructureerd en georganiseerd, niet afhankelijk van toevallige factoren en voor de langere termijn gegarandeerd. Beste Leerbedrijf Gespecialiseerde Aannemerij: Bezemer Betonstaal (Arkel) Het bedrijf heeft echt hart voor zijn leerlingen. Het leidt gestructureerd leerlingen op en kent een eigen opleidingsprogramma, waar iedereen in het bedrijf aan meedoet. Dat werkt, want de faal kosten zijn laag.

26


Beste Leerbedrijf Infra: Wegenbouwmaatschappij J. Heijmans, regio Zuid (Rosmalen) De crisis heeft geen enkele invloed op de oplei dingsinspanningen. Men heeft een grote hoeveel heid leermeesters en leerlingen, zo’n 10 procent van het totale werknemersbestand. Het bedrijf onderhoudt goede contacten met scholen en andere instanties in de omgeving. Beste Leerbedrijf Bouw: BURGY Bouw bedrijf (Leiden) Het hele bedrijf is doorspekt met opleidings enthousiasme, waardoor niet hoeft te worden gevreesd voor een tijdelijk effect. De investering in menselijk kapitaal betaalt zich nadrukkelijk uit in een hoog bedrijfsrendement en langdurige dienstverbanden.

Landelijke prijzen Beste Leerbedrijf en Beste Praktijk opleider 2010 Als winnaars van de prijzen Beste Leerbedrijf Bouw & Infra en Beste Praktijkopleider Bouw & Infra, draagt Fundeon BURGY Bouwbedrijf en Jos Corstjens voor voor de landelijke prijzen Beste Leerbedrijf 2010 en Beste Praktijkopleider 2010. Deze prijsuitreiking, georganiseerd door de vereniging van samenwerkende kenniscentra Colo, is op 3 maart in de Elisabeth- en Laurentiuskathedraal in Rotterdam. Deze kerk wordt gerestaureerd door BURGY Bouwbedrijf. De keuze voor de locatie staat los van de voordracht van BURGY door Fundeon.

Beste leerlingbouwplaats

Simon Benus Bouw wint met restauratieproject De Toekomst “Deze leerlingbouwplaats springt er bovenuit vanwege de impact op de hele regio en de betrokkenheid van vele partijen”, zo begon het juryrapport van de vakjury over de toekenning voor de prijs Beste Leerlingbouwplaats aan het project De Toekomst van Simon Benus Bouw BV. FUNDEON

D

R

N

ON

BEST LEERL E IN BOUW G PLAAT S E WI

J S P R IJ

ZE

→


27


↑ Directeur Jans Vording van Simon Benus Bouw, winnaar Beste Leerlingbouwplaats 2010.

Simon Benus Bouw uit Stadskanaal is opdrachtgever en hoofdaannemer van het project in het Groningse Scheemda. Jans Vording, directeur van Simon Benus Bouw: “Wij zijn ontzettend blij dat dit project is bekroond met de titel Beste Leerlingbouwplaats 2010. Dat wij deze prijs in de wacht hebben gesleept is vooral te danken aan het feit dat er een uitstekende samenwerking op de bouwplaats is tussen de mensen van Simon Benus Bouw, de leermeesters en de leerlingen.” Dagelijks twintig leerlingen Op de leerlingbouwplaats brengen doorgaans vijftien tot twintig leerlingen hun beroepspraktijkvorming door. Dit zijn leerlingen van mbo-niveau 1 tot en met 3. Daarnaast zijn er ook stageplaatsen voor middenkaderleerlingen en hbo-studenten. De leermeesters begeleiden de leerlingen één op één, zowel vakinhoudelijk als op persoonlijk vlak. Daarnaast werken er zo’n twintig herintreders die een intensieve begeleiding krijgen, met de intentie dat zij na enkele maanden als werknemer instromen in de bouwsector. Bevorderen van instroom De leerlingen komen bij De Toekomst in aanraking met alle kanten van het vak. Omdat het hier gaat om restauratie, renovatie en nieuwbouw zijn er veel toetsmogelijkheden. Leerlingen van het opleidingsbedrijf SSPB uit Sappemeer komen regelmatig naar De Toekomst voor praktijkexamens. Ook bij andere gelegenheden, zoals beroepenwedstrijden en open dagen, is er een

28


nauwe samenwerking tussen de opleidingsbedrijven uit de regio en Simon Benus Bouw. Vording: “Met dit project kunnen we jongeren laten zien hoe leuk het is om te werken in de bouwsector. Daarnaast is een leerlingbouwplaats een goed opleidingsinstrument om leerlingen op te leiden tot echte vakmannen. Wij zien de terugloop van het aantal leerlingen en realiseren ons dat we over enkele jaren de leerlingen hard nodig hebben. We zijn bereid om daar tijd en geld in te steken. Een bouwplaats als De Toekomst is daar een uitgelezen kans voor.” Communicatieadviseur op project Ook de inzet van pr wordt door de jury gewaardeerd. Speciaal voor het project is een communicatieadviseur aangesteld die de opleidingsmogelijkheden bij De Toekomst en het werken in de bouw onder de aandacht brengt bij de media. Met succes: Cobouw, Trouw, De Telegraaf en regionale dagbladen hebben aandacht aan het project besteed. Ambassadeur vakopleiding Koos Schieving, adviseur opleidingsbeleid van Fundeon: “De Toekomst is een grootschalig leerproject met een enorm positieve uitstraling voor de bouwnijverheid. Door de wekelijkse rondleidingen en vele pr-activiteiten zijn al meerdere jongeren enthousiast gemaakt voor een opleiding in de bouw. Simon Benus Bouw toont zich met dit project een ware ambassadeur voor de vakopleiding.”

Beste Praktijkopleider Bouw & Infra

Jos Corstjens: “Ik doe mijn werk” Constructeur Jos Corstjens begeleidt al bijna elf jaar stagiairs bij Adviesbureau Snijders in Valkenswaard. “Ik ben vroeger zelf ook zo begonnen. Ik weet wat ik toen anders wilde en waar ik toen blij mee was.” FUNDEON

D

E

Corstjens nam al vroeg de touwtjes in handen van zijn eigen carrière. “Na de lagere school wilde ik per se naar de lts, terwijl ik volgens de leraar van de lagere school naar een hoger opleidingsniveau kon. Maar ik wist dat ik de techniek in wilde en dat het theoretische gedeelte bij mij wel goed zou komen. Ik wilde dus vooral praktijkervaring opdoen.” Eigen ervaring Daar heeft de praktijkopleider nog steeds geen spijt van. Na de lts is hij doorgestroomd naar de mts en hts en constructeur geworden. “Tijdens die opleidingen heb ik zelf stages gelopen. Vanuit de mts kwam ik bijvoorbeeld bij een architectenbureau terecht. Dat was net na de crisis van begin jaren tachtig. De mensen binnen het bedrijf hadden daardoor genoeg aan zichzelf. Ik kon er terecht en heb er ook zeker veel geleerd. Maar ik had geen vaste begeleider.”

Mede daardoor zorgt Corstjens dat zijn stagiairs een vaste begeleider hebben en een vaste structuur in hun stage. “Elke stage knippen we op in zes blokken. In één van die blokken bezoeken ze de bouwplaats en betonfabrieken. Voor die betonfabrieken doen wij bijvoorbeeld de engineering van prefab betonblokken. In andere blokken draait het vooral om de voorschriften of het gebruik van de gereedschappen, zoals teken programma’s.”

R

N

ON

BEST PRAKT E OPLEI IJKDER WI

J S P R IJ

ZE

↑ Corstjens: “Ik wil een gids voor hen zijn, zodat zij na hun opleiding gemakkelijk kunnen instromen in de sector.”

Gids en begeleider Uit reacties van zijn stagiairs maakt de praktijkopleider op dat de stagiairs die structuur waarderen. “Van de twintig die ik door de jaren heen heb begeleid, werken er nu nog vier bij ons. Stagairs begeleiden hoort bij mijn werk en blijkbaar ligt mij dat. Ik wil een gids voor hen zijn, zodat zij na hun opleiding gemakkelijk kunnen instromen in de sector.”


29

Service rubriek

Loopbaantraject gaat door bij werkloosheid

Nieuwe versie BPVnet Fundeon heeft een nieuwe versie van BPVnet op de markt gebracht. Leerlingen aan de middenkaderopleiding bouw en infra werken sinds dit schooljaar met deze versie.

BPVnet Voor praktijkbegeleiders, docenten en leerlingen betekent dit meer gebruiksgemak. Zo is onder meer het dashboard overzichtelijker en blijft de naam van de leerling altijd in beeld. In BPVnet bouwen de leerlingen hun examendossier op. Het programma ondersteunt de beroepspraktijk vorming en houdt bij hoe de ontwikkeling van competenties gaat. Doordat het programma webbased is, kunnen leerlingen, docenten en praktijkbegeleiders overal en altijd inloggen met een persoonlijke gebruikersnaam.

30


van 31 december 2011 niet overschrijdt) alsnog af kunnen maken. Bouwend Nederland, FNV Bouw en CNV Bouwnijverheid verwachten hiermee dat meer werknemers behouden blijven voor de bedrijfstak en zullen terugkeren als de omstandigheden dit toelaten.

hun ontslag aanmelden bij het Loopbaantraject Bouw & Infra en een omscholingstraject volgen. Belangrijk daarbij is dat deze werknemers tussentijds geen (tijdelijk) werk verrichten bij bedrijven of uitzend bureaus die niet onder de bouw-cao vallen.

Ook instroom Loopbaantraject mogelijk voor werklozen Werknemers vallend onder de cao bouw nijverheid, kunnen zich tot drie maanden na

Brochures online Wanneer u op zoek bent naar meer informatie over bijvoorbeeld het erkennen van leerbedrijven, het Loopbaantraject Bouw & Infra of het anticyclisch opleidingsplan Bouw Door, Leer Verder!, dan kunt u brochures over deze onderwerpen downloaden van de Fundeon website. De meeste brochures staan online in pdf-formaat. www.fundeon.nl > downloads > brochures.

Bouwaaen denst Ook

toekom

Ond nada

ersteu

Anticyclisch opleiden

ning t uw van onde FundeO rnem u reke ing is n nen op erkend Fund als leerb Kunn eon. en we edrijf Hebt u erge contact u vrag ns mee en? op met helpen? een van de regio onze kantoren adviseur van Fund s via eon.

mag Neem

Informatie voor werkgevers in de bouw en infra

COlOFO

Deze

Leerlin gen in de

n

B ou

brochure ge: 1.50 is een uitga ve van 0 ex erwijk, Fund eon. febr uctnumm uari 2010 er: 859 4

antraject Het Loopba leesWi dt jZer a bie Bouw & Infr Opla

Hard

Prod

Overal waar in deze kan ook brochure ‘zij’ gele ‘hij’ staa zen word t, en.

ers en werknem om rs kansen werkgeve pbaan n aan loo te werke ww w. anbeleid. pba en loo fundeon

regi okan Postbus toor Zuid 455 regi 5700 okan AL Helm toor Kore T (049 ond nmolenla Wes t 2) regi 3447 an 1G F (049 507 107 okan GG Woe 2) 55 noord-O toor T (034 rden 35 20 E zuid 8) 490 @fun Postbus ost F (034 deon 234 .nl 8) 3015 8003 0 E west 430 540 CD Zwo @fun T (038 lle deon .nl ) 426 83 68 F (038 ) 423 13 91 E noor doos t@ fund eon.nl

.nl

Cent raal kant Fund oor eon Postbus 440 3840 AK Hard T (034 erwijk 1) F (034 499 499 1) E info@ 499 999 fund eon.nl

beroep sprak tijk

Wordw vakmavan de bouw en infra erken n Informa d leerbschap tie ov er de regelin edrijf g `Erke nning Le erbedr

ijven’ van

Funde kennis on is het centru beroe m psond voor in de erwijs bouw , infr gespe cialise a en aannem erde erij.

8068

Werknemers die tijdens het doorlopen van een loopbaantraject bij het Loopbaantraject Bouw & Infra werkloos raken, kunnen hun traject vervolgen tot 31 december 2011. Ook als zij tijdens dit traject een baan buiten de sector accepteren. Dit hebben cao-partijen eerder dit jaar afgesproken. Dit betekent dat deelnemers die werkloos worden en daarna tijdens het traject een baan in een andere sector moeten accepteren hun traject (door de bedrijfstak bekostigd, voor zover dit traject de datum

Fund eon

BoUW dooR LEER VERDE R !

Tegemoetkoming systematiek gewijzigd De subsidies die Fundeon namens het O&O-fonds uitkeert ten behoeve van de loonkosten van leerling-werknemers worden per 1 januari 2011 volgens een andere systematiek uitgekeerd. Daarmee wordt de systematiek voor alle beroepsopleidingen op niveau 2 en 3 in de bouw en infra gelijkgetrokken en zijn er drie vaste uitbetaalmomenten (start-, tussentijdse en diplomavergoeding). Een belangrijke wijziging is dat voor leerlingwerknemers die ouder zijn dan 23, alleen de tegemoetkoming wordt uitgekeerd als zij een evc-traject hebben doorlopen. Recht op tegemoetkomingen voor niveau 3-opleidingen is er alleen als deze opleiding direct aansluitend wordt gevolgd op de niveau 2-opleiding. Kijk voor een uitgebreidere uitleg op Fundeon.nl > Leerbedrijven praktijkleren > Subsidies.

Agenda

Uitgelicht EuroSkills

9 t/m 12 december 2010

EuroSkills

Lissabon, Portugal www.euroskills-team.nl

11 en 12 december 2010

Beroepskeuzebeurs Midden-Nederland Jaarbeurs Utrecht www.beroepskeuzebeurs.nl

11 t/m 14 januari 2011

InfraTech 2011 Ahoy Rotterdam www.infratech.nl

Een team van vijf Nederlandse bouwkampioenen doet van 9 tot en met 12 december in Lissabon mee aan de tweede Europese beroepenwedstrijd Euro Skills 2010. Het team krijgt een zware opdracht mee, want twee jaar geleden behaalde het Nederlandse bouwteam tijdens de eerste EuroSkills een gouden medaille en wonnen de leden van het team veel individueel eremetaal. Aan het onderdeel bouw nemen ditmaal ploegen uit acht Europese landen deel. Het Nederlandse bouwteam bestaat uit Willem Beverloo (timmeren), Thijs Oude Breuil (metselen), Sylvester Keus (tegelzetten), Klaas de Bruin (metalen dakdekken) en Ruud van der Thiel (uitvoerder). De deelname van een Neder lands bouwteam aan EuroSkills is mogelijk gemaakt door de opleidings bedrijven ESPEQ en VVBA Almelo, hun werkgevers, ROC van Amsterdam en ROC van Twente, BouwTalent Noord-Holland, OTIB en een regionale werk geversorganisatie. In totaal strijden 450 kandidaten uit 27 landen in 51 vakken. Voor Nederland komen 38 jongeren uit in 30 beroepen.

13 en 14 januari 2011

Regionale Beroepenwedstrijden Meerdere locaties www.fundeon.nl

7 t/m 12 februari

Internationale Bouwbeurs 2011 Jaarbeurs Utrecht www.bouwbeurs.nl

Colofon Fundament is het magazine over het beroepsonderwijs en werken en leren in de bouw, infra en gespecialiseerde aannemerij. Zes keer per jaar wordt dit blad gratis toegestuurd aan bedrijven in de bouwsector, onderwijsinstellingen en andere relaties van kenniscentrum Fundeon. In elke uitgave is ruimte voor nieuws, informatie, achtergronden en opinie. Uitgever Fundeon, kenniscentrum voor de bouw en infra

Vormgeving V1 - Visuele Communicatie, Ermelo

Hoofdredactie Jolanda de Vries, afdeling communicatie Fundeon [email protected]

Druk Senefelder Misset

Aan deze uitgave werkten mee Linda Blaakmeer, Brigitte Bloem, Corry Daalhof, Tessa Klooster, Marloes de Moor en Ed Zeelt Fotografie De Beeldredaktie

Abonnementen Adreswijzigingen doorgeven, een abonnement aanvragen of stopzetten kan via: Fundeon, afdeling communicatie [email protected] (0341) 499 315


31

Centraal kantoor

Regiokantoor West

Postbus 440 3840 AK Harderwijk Ceintuurbaan 2 3847 LG Harderwijk T (0341) 499 499 F (0341) 499 999 E [email protected]

Korenmolenlaan 1G 3447 GG Woerden T (0348) 490 234 F (0348) 430 540 E [email protected]

Regiokantoor Noord-Oost Postbus 30150 8003 CD Zwolle Burgemeester Roelenweg 12 8021 EV Zwolle T (038) 426 83 68 F (038) 423 13 91 E [email protected]

Postbus 440 3840 AK Harderwijk T (0341) 499 378 E [email protected] I www.loopbaantrajectbouw.nl

Postbus 440 3840 AK Harderwijk T (0341) 499 211 E [email protected] I www.evc-centra.nl

Regiokantoor Zuid Postbus 455 5700 AL Helmond Panovenweg 29A 5708 HR Helmond T (0492) 507 107 F (0492) 553 520 E [email protected] www.fundeon.nl

Sjaak Nas is leermeester bij Bouwbedrijf De Veluwezoom. Hij is genomineerd voor de prijs Beste Praktijkopleider Bouw & Infra 2010.

Fundeon is het kenniscentrum voor de bouw, infra en gespecialiseerde aannemerij. Vanuit drie regio’s adviseren adviseurs opleidingsbeleid bedrijven en onderwijsinstellingen over het werven, scholen, ontwikkelen en behouden van werknemers. De zelfstandige onderdelen van Fundeon, het Loopbaantraject Bouw & Infra en de EVC-centra Bouw & Infra adviseren werknemers over loopbaanontwikkeling en diplomering in de bouwen infrasector.

DOSSIER Ontwikkelen personeel Het belang en de mogelijkheden. 22 oktober 2010

Recommend Documents