Dorpsontwikkelingsplan Waspik. In het kader van de WMO Waalwijk

Dorpsontwikkelingsplan Waspik In het kader van de WMO Waalwijk

Dorpsontwikkelingsplan Waspik In het kader van de WMO Waalwijk

E. Kooger PON Instituut voor advies, onderzoek en ontwikkeling in Noord-Brabant maart 2007

Inhoud Waspiks ideaal

1

Inleiding

2

Enkele feiten

5

Waspik een Gallisch dorpje

8

De Werkwijze

11

Over de werkgroepen

15

Prioriteiten Werkgroepen

19

Tot slot: hoe straks verder?

40

Bijlagen

42

Waspiks ideaal Wanneer we naar Waspik in 2017 kijken zien we een eigenwijs dorp met goede winkelvoorzieningen waarbij de inwoners gezamenlijk optrekken om de leefbaarheid in het dorp op peil te houden. De twee supermarkten en de vele detailhandels in het centrum floreren. De terrassen van de horeca zitten vol met recreanten en toeristen die het idyllische dorp gelegen in het prachtige slagenlandschap frequent bezoeken. Op het lommerijke dorpsplein onder de bomen spelen ouderen een spelletje Jeu de Boules en zijn kinderen in de weer op speeltoestellen. Verplaatsen we ons in de omgeving van het dorp dan zien we enkele zorgboerderijen die een zinvolle dagbesteding kunnen bieden aan mensen met een beperking en zorgvragers uit de omgeving. Vele recreanten maken ommetjes over de dijk, of wandelen op het pad langs de Vrouwkensvaart. Ook de fietspaden in de omgeving worden druk bereden. In de kern zijn daar waar het mogelijk was nieuwe woningen verrezen waar oorspronkelijke Waspikkers (jong en oud) die gehecht zijn aan hun dorp passende woonruimte hebben kunnen vinden. Maar niet alleen de oorspronkelijke Waspikkers hebben een plek gevonden in hun dorp, ook de nieuwe bewoners zijn er hartelijk onthaald en hebben een plek gevonden. Mensen van alle gezindten en etnische komaf voelen zich thuis in Waspik. Op het terras van Den Bolder is het een komen en gaan van het publiek. Soms begeeft men zich naar binnen om in het cultureel centrum deel te nemen aan tal van activiteiten. Ook bij de ontmoetingsplek in de nieuwe Riethorst is het drukte van belang. Veel mensen gebruiken daar de lunch in het grand-café. Soms gaat men naar het sportveldencomplex van de Omnivereniging Waspik om daar naar hartelust te sporten. Geen gevaar meer op de weg voor jong en oud om je te verplaatsen want overal wordt niet harder gereden dan 30 kilometer in het dorp. De rotonde is na aanpassing ook veilig geworden voor fietsers. En wat zo fijn is, is dat de straten hondenpoepvrij zijn en dat de viervoeters veel ruimte hebben op speciaal voor hen ingerichte toiletten. De wijkagent komt vriendelijk groetend voorbij op zijn glimmende fiets, hij is op weg naar het GCAteam om daar eens te kijken of er nog problemen zijn die gezamenlijk kunnen worden opgelost De bussen naar Waalwijk rijden af en aan en zitten weer goed vol met studenten die de reis naar huis hebben aangevangen. Het is niet alleen een komen en gaan van inwoners naar Waalwijk, ook de beweging naar het bedrijfsverzamelgebouw zit er goed in. Veel ondernemende inwoners van Waspik hebben zich daar gevestigd met hun nering en doen er goede zaken.

PON rapportage: DORPSONTWIKKELINGSPLAN WASPIK

1

Inleiding De gemeente Waalwijk bestaat uit de hoofdplaats Waalwijk en de dorpskernen, Sprang-Capelle en Waspik. Wie vroeger ‘Waalwijk’ zei, dacht aan ‘schoenen’. Maar sinds de teloorgang van de leder- en schoenindustrie in de jaren vijftig/zestig is het Waalwijkse imago veelzijdiger geworden. Nu zijn er legio associaties voor deze gemeente met bijna 46.000 inwoners. ‘sfeerstad, handelsstad, rechtdoor bij de Efteling, Piet Klerkx, RKC’, komt bij sommigen als eerste op. Typeringen als schoon Waalwijk, aantrekkelijke provinciestad, kwaliteitsstad, dynamisch-modern, veelzijdig, sociaal en groen, worden vaak gehoord. Minder bekend zijn wellicht de dorpen Sprang-Capelle (10.400 inwoners) en Waspik (5.090 inwoners). Deze dorpen hebben hun karakteristieke eigenheid weten te behouden. Sprang-Capelle met zijn lange lintbebouwing en Waspik met zijn agrarische historie en zijn voormalige haven en scheepsbouw. Maar ook de leder en schoenindustrie en de hooihandel maken deel uit van de geschiedenis van Waspik. De voormalige gemeente Waspik werd in 1997 samengevoegd met de gemeente Waalwijk. In 2007 bestaat Waspik 750 jaar en dat wordt gevierd met vele activiteiten en evenementen. Waalwijk wil de kwaliteiten van dit centrumgebied van de Langstraat behouden en de leefbaarheid (wonen, zorg en welzijn) in Waalwijk, SprangCapelle en Waspik verder versterken. Het is daarom dat de gemeente Waalwijk deelneemt als proeftuin voor de invoering van de WMO (Wet Maatschappelijke Ondersteuning). Medio 2004 zijn de eerste contouren van de WMO helder geworden. Belangrijkste doel van de WMO is dat iedereen - oud en jong, gehandicapt en niet-gehandicapt, met en zonder problemen - maatschappelijk mee kan doen. Veel mensen kunnen op eigen kracht meedoen maar anderen hebben hulp en ondersteuning nodig, of een stimulerende omgeving. De rode draad die het ministerie stelt is dat het kabinet op een beheersbare manier zorg en ondersteuning wil kunnen blijven bieden aan mensen die dat echt nodig hebben vanuit talrijke lokale voorzieningen met een sterke rol voor de gemeenten. Hiervoor is een geloofwaardig en solidair stelsel nodig. De vraag die hierbij centraal staat is: wie draagt wat bij en wie is waarvoor verantwoordelijk? Om hier mee te kunnen experimenteren en ervaringen op te doen heeft Waalwijk besloten deel te nemen als proefgebied voor de invoering van de nieuwe wet. Waalwijk schenkt in haar beleid veel aandacht aan leefbaarheid, veiligheid en participatie. De bewoners sturen hierbij de wijkagenda en kunnen voor ondersteuning een beroep doen op de professionals. Uitgangspunt hierbij is dat de Waalwijkse burgers de gemeente moeten gaan betrekken bij de ontwikkelingen in hun buurt in plaats van andersom. Volgens de gemeente versterkt dit de sociale cohesie in buurten en wijken. Woorden als: maatschappelijke participatie en gelijkwaardigheid van bevolkingsgroepen en volwaardig burgerschap kenmerken de Waalwijkse aanpak. Zo ook in het dorp Waspik. De gemeenteraad heeft de Waspikse bevolking gevraagd een dorpsontwikkelingsplan te maken en Waspikkers hebben de uitdaging aangenomen (zie convenant). PON rapportage: DORPSONTWIKKELINGSPLAN WASPIK

2

De beide belangenverenigingen hebben aangegeven het van belang te vinden dat in het dorp een experiment uitgevoerd wordt in het kader van de proeftuin van de WMO. Belangrijke aspecten die daar aan de orde dienen te komen volgens de belangenverenigingen Waspik en Waspik-Boven zijn maatschappelijke participatie, draagvlak en onderlinge solidariteit. De belangenverenigingen hebben aan het PON gevraagd de ontwikkeling van een dorpsontwikkelingsplan voor Waspik te begeleiden waarbij de voornoemde aspecten nadrukkelijk aan de orde komen. De belangenverenigingen Waspik Boven en Beneden hebben aangegeven het van belang te vinden dat er niet alleen naar fysieke ontwikkelingen gekeken wordt, maar dat ook sociale ontwikkelingen op het terrein van de zorg van belang zijn voor de vitaliteit van de dorpsgemeenschap. De beide belangenverenigingen in Waspik zijn de opdrachtgevers van het PON dat op interactieve wijze, samen met de dorpsbewoners, een dorpsontwikkelingsplan voor Waspik met als belangrijk aandachtspunt Zorgen voor elkaar ontwikkelt. Daarnaast heeft de gemeente Waalwijk aangegeven de ervaringen, de werkwijze en aanbevelingen van het dorpsontwikkelingsplan in Waspik te willen gebruiken voor de aanpak in Sprang-Capelle en de wijken in Waalwijk. Belangrijk is dat ontwikkelingen zoals die in Waalwijk spelen in het dorpsontwikkelingsplan voor Waspik in onderlinge samenhang bekeken kunnen worden. Hieronder schetsen we een aantal ontwikkelingen in Waalwijk die een nauwe relatie hebben met de ontwikkelingen van de WMO. 1 De woonzorgvisie Het gemeentebestuur van Waalwijk is bezig met de implementatie van de woonzorgvisie. Er zijn zes woonzorgzones aangewezen op basis van een ruimtelijk organisatiemodel voor de ontwikkeling van een samenhangend aanbod van welzijn, zorg, dienstverlening en wonen. De woonzorgzones verschillen van elkaar: vier van de zones zijn gesitueerd in Waalwijk zelf (stedelijke omgeving) en twee zones in de kernen Sprang-Capelle en Waspik. Binnen de woonzorgzones is aandacht voor zone-informatiepunten, zorgkruispunten en activiteitencentra. Hierdoor ontstaan ‘dienstennetwerken’ in de 6 gebieden. 2 Wijk- en buurtbeheer en wijken dorpsontwikkelingsplannen Onder het motto ‘Goed voor elkaar in de wijk’ werkt de gemeente Waalwijk samen met lokale partners en burgers aan leefbare wijken en een gezond maatschappelijk leven. In 2003 heeft de gemeente Waalwijk een (tweede) leefbaarheidonderzoek uitgevoerd. Hieruit bleek dat de mate van sociale samenhang in de wijk voor bewoners het meest bepalend is voor hun oordeel over de leefbaarheid van de wijk. Ook maakt Waalwijk voor de wijken van Waalwijk, wijkontwikkelingsplannen en dorpsontwikkelingsplannen voor de dorpen Sprang-Capelle en Waspik. 3 Integraal jeugdbeleid De gemeente Waalwijk voert integraal jeugdbeleid (welzijn, (gezondheids)zorg, onderwijs, sport, vrije tijd, arbeid et cetera). Samenwerking van lokale voorzieningen en de jeugdzorg/jeugdhulpverlening wordt zichtbaar in onder andere een uitbreiding van buurtnetwerken 0-12


3

jaar, schoolmaatschappelijk werk en samenwerkingsafspraken tussen partners op lokaal niveau en Bureau Jeugdzorg. 4 Openbare Geestelijke Gezondheidszorg en Maatschappelijke Opvang De gemeente Waalwijk werkt aan een sluitende en samenhangende aanpak van overlastsituaties en complexe zorgvragen (onder andere bemoeizorg). Dit doet zij in samenwerking met lokale en regionale partners waarbij het uitgangspunt is om gezamenlijk de problematiek vanuit het oogpunt van de burgers op te pakken. De aanleiding om hiermee aan de slag te gaan was de gedachte dat er in bepaalde situaties witte vlekken zijn in diverse verantwoordelijkheden tussen partijen. 5 Ondersteunen van mantelzorgers en vrijwilligers De gemeente Waalwijk zet in op de ondersteuning van mantelzorgers en vrijwilligers. In 2005 is het Ondersteuningspunt Sport en Welzijn van start gegaan. Burgers en (vrijwilligers)organisaties kunnen er terecht met voor hen relevante vragen. Hiermee wil de gemeente bereiken dat in Waalwijk een nog beter klimaat wordt geschapen voor vrijwilligers en hun organisaties. De gemeente ondersteunt de lokale werkgroep Mantelzorg. Deze organiseert met professionele begeleiding van Mozaïek Welzijn Waalwijk (recreatieve en educatieve) activiteiten ten behoeve van mantelzorgers. 6 WVG en monitoring De toepassing van de WVG is door Waalwijk geanalyseerd. De gemeente Waalwijk wil de beschikbare middelen zo efficiënt mogelijk besteden. Dit door een goede balans te vinden tussen enerzijds besteding van middelen aan individuele voorzieningen en anderzijds middelen die nodig zijn om het dienstenpakket aan te bieden. Monitoring (periodiek onderzoek) is een belangrijk instrument dat wordt gebruikt voor beleidsontwikkeling, professionaliseren uitvoering en bijsturing (financiële beheersbaarheid). 7 ZorgLoket Waalwijk heeft sinds januari 2004 een eigen zorgloket: Zorgloket Waalwijk Wijzer. Hier kunnen burgers terecht voor vragen op het gebied van zorg en inkomen. Dit loket zal worden uitgebouwd tot een breed loket voor welzijn, zorg, dienstverlening, wonen en sport. Het Centraal Indicatiestelling Zorg (CIZ), voorheen Regionaal Indicatie Orgaan (RIO), het bureau Sociaal Raadslieden van het Algemeen Maatschappelijk Werk en ouderenadviseurs zijn er gevestigd. Zoals al aangegeven sluiten de Waalwijkse ontwikkelingen aan bij de doelstellingen van de WMO. Gesteld kan worden dat wat zich in de praktijk ontwikkelt belangrijk is voor hoe de WMO op lokaal niveau kan gaan werken. Hier liggen kansen voor de Waspikse bevolking door een DOP te maken.


4

Enkele feiten Demografische gegevens laten zien dat er in 2006 sprake is van een lichte toename van de bevolking ten opzichte van de gegevens van 2004. De volgende figuur laat dat ook zien.

De verhuisbewegingen binnen de gemeente Waalwijk laten zien dat Waspikkers binnen de gemeente Waalwijk behoorlijk honkvast zijn. Dat wil zeggen dat er wel sprake is van verhuisbewegingen binnen Waspik zelf, maar dat het vertrek naar Waalwijk en Sprang-Capelle beperkt is.

Huisvesting Het aantal woningen in Waspik is in de periode 2002 –2006 nauwelijks toegenomen. Maar in het eerste kwartaal van 2006 zijn er door het gereed komen van de wijk ‘Kleijn Waterrijk’ 39 nieuwe woningen gebouwd in Waspik. Dit zijn allemaal koopwoningen. Van de 1953 woningen in Waspik wordt circa 29,5% verhuurd door Stichting Volksbelang.


5

Ruimte voor ruimte uitbreidingslocatie Waesgeerd in Waspik Als het aan de gemeente Waalwijk en de provincie Noord-Brabant ligt, dan krijgt het gebied Waesgeerd West in Waspik een stedenbouwkundige ‘facelift’. Op de plaats van bestaande agrarische bedrijven komen riante woningen op ruime bouwkavels te staan. Al deze aspecten staan in het uitbreidingsplan Waesgeerd West beschreven dat in het kader van de “ruimte voor ruimte” regeling is opgesteld. Dit uitbreidingsplan werd in 2005 met geïnteresseerden en de omwonenden van het plangebied tijdens enkele informatiebijeenkomsten besproken. Woningstichting Volksbelang Het meest zuidelijke deel van het plangebied wordt in samenwerking met de gemeente Waalwijk geëxploiteerd door woningstichting Volksbelang te Waspik. Dit door Volksbelang te ontwikkelen gebied maakt onderdeel uit van het hierboven omschreven plangebied en heeft een oppervlakte van circa 0,5 ha. Bouwkavels De ruimte- voor ruimteregeling houdt in dat er bestaande agrarische bedrijven in het buitengebied worden gesloopt en gesaneerd om daarvoor in de plaats - aan de rand van steden en dorpen – grote bouwkavels te kunnen ontwikkelen. De kavels zijn 700 m2 tot 1200 m2 groot. Een deel wordt projectmatig ingevuld (kavel plus vrijstaande woning), maar het grootste deel wordt aangeboden als ‘vrije’ kavel. Na uitgebreid onderzoek is het plangebied Waesgeerd West hiervoor geschikt bevonden, ondanks het feit dat er erg veel zand moest worden aangevoerd om de woningen op het gewenste peil te krijgen. Het betreft het gebied dat globaal wordt begrensd door het Zuiderafwateringskanaal, de H. Wiegersmastraat, de Alletta Jacobsstraat en de Benedenkerkstraat te Waspik. De oppervlakte van het totale nieuw te ontwikkelen gebied bedraagt circa 6


6

ha en sluit aan bij het bestaande woongebied gelegen in oostelijke richting van de H. Wiegersmastraat. Meldingen Openbare Ruimte en delicten Bij het meldpunt BOR kunnen burgers melding doen van zaken die kapot zijn of die de openbare ruimte verstoren. De stijgende lijn over 2005 heeft het aantal meldingen in het eerste kwartaal van 2006 doorbroken. Er zijn voorjaar 2006 minder meldingen binnengekomen, met name over bomen. Daarentegen hebben meer burgers contact opgenomen met het meldpunt over het niet legen van containers en over verkeersborden. Wat verder opvalt is dat het aantal meldingen in het eerste kwartaal 2006 in een groot aantal Waalwijkse wijken toeneemt terwijl dit aantal in Sprang-Capelle en Waspik afneemt. Het aantal meldingen van delicten is gering in Waspik. Veel meldingen betreffen ruzies of kleine vergrijpen. Onderwijs en educatie De informatie uit het statistisch jaarboek van Waalwijk laat zien dat er drie scholen zijn in Waspik. Dit zijn Basisschool Jacinta, Basisschool De Hoogt en Basisschool De Brug. Daarnaast zien we dat de bibliotheek een belangrijke voorziening is voor het dorp.


7

Waspik een Gallisch dorpje Een dorpsontwikkelingsplan kijkt zo’n tien jaar vooruit en geeft antwoord op de vraag hoe de inwoners het leven in hun dorp beoordelen en vinden dat hun dorp zich zou moeten ontwikkelen. Het plan doet tevens voorstellen voor acties die de leefbaarheid van het dorp bevorderen. Het is van belang dat het dorpsontwikkelingsplan wordt vastgesteld door de gemeenteraad, zodat helder wordt aan welke acties prioriteit wordt gegeven. Dorpsontwikkelingsplannen richten zich tot nu toe vooral op de leefbaarheid van de kernen. Algemeen wordt onderkend dat leefbaarheid op het platteland bepaald wordt door de volgende aspecten: het sociaal klimaat, het wonen, de voorzieningen, het verkeer en de bereikbaarheid, het werken en de relatie tussen burger en overheid. Daarnaast besteedt een dorpsontwikkelingsplan ook aandacht aan ruimtelijke (zoals mogelijke locaties voor woningbouw) en economische zaken (zoals mogelijkheden voor startende bedrijven). Een belangrijk accent in Waspik ligt op Zorgen voor elkaar en burgerparticipatie. Dat geeft ook een nieuwe dimensie aan het dorpsontwikkelingsplan en houdt in dat een nieuwe werkwijze noodzakelijk is. Bij het analyseren van de leefbaarheid zijn niet alleen de objectieve, meetbare gegevens van belang, maar vooral ook de subjectieve kant, namelijk de beleving van de leefbaarheid door de bewoners. De organisatie: stuurgroep, werkgroepen en samenwerking Bij het opstellen van een dorpsontwikkelingsplan is het dan ook van groot belang dat de bevolking en haar organisaties daarbij van meet af aan een centrale rol vervullen. Alleen op die manier ontstaat er immers goed zicht op de ontwikkelingen in en rond het dorp en op de waardering ervan. Bovendien spelen de bevolking en haar organisaties uiteindelijk mede een rol bij de uitvoering van de voorgestelde acties. De kans van slagen daarop is groter als ze ook betrokken zijn bij het bedenken en formuleren van die acties. De inbreng van bewoners is goed geregeld door de Waspikkers. Op een geheel eigen wijze geeft het dorp vorm aan samenwerking en aan het maken van plannen. De inwoners van Waspik typeren hun dorp graag als een Gallisch dorpje. Een dorp waar de bewoners trots op zijn, met een eigen identiteit en soms ook met de nodige eigenwijsheid. Dat komt ook tot uiting in de wijze waarop het dorpsontwikkelingsplan tot stand is gekomen in Waspik. Je kunt gerust stellen dat dit op een unieke wijze met zeer veel energie en in goede samenwerking is gebeurd door vele enthousiaste inwoners van Waspik. Het lijkt warempel wel alsof de toverdrank uit het beeldverhaal van Asterix en Obelix genuttigd wordt door de dorpsbewoners. De werkwijze die in Waspik is gevolgd wijkt geheel af van de methode die het PON gewoon is te hanteren in andere gemeenten en dorpen. In Waspik hebben de beide belangenverenigingen een PON rapportage: DORPSONTWIKKELINGSPLAN WASPIK

8

belangrijk stempel gedrukt op de aanpak. Die aanpak kenmerkte zich door de vorming van een zevental themagroepen die elk een onderdeel van het dorpsontwikkelingsplan hebben voorbereid en uitgewerkt. Daarnaast functioneerde er een creatieve stuurgroep die aanvullende talenten wist te mobiliseren in de bevolking van Waspik om daarmee een krachtige impuls te geven aan de kwaliteit van het dorpsontwikkelingsplan. Het betrof hier de werkgroepen: - Wonen - Werken - Sociaal klimaat - Voorzieningen - Communicatie burger – overheid - Verkeer - Natuur en milieu Het doel van de werkgroepen was het achterhalen welke problemen bewoners en belangengroepen ervaren en voorzien voor de toekomst van de kern. Ook si achterhaald welke criteria op het terrein van leefbaarheid en vitaliteit belangrijk gevonden worden. Dit resulteerde in een verslag waarin problemen in hun samenhang naar voren komen. Het gaat onder meer om: Sociaal klimaat: de ontwikkeling van het aantal inwoners, de leeftijdsopbouw, het verenigingsleven, de zorgverlening, onderlinge hulp, maatschappelijke dienstverlening, et cetera. Wonen en woonomgeving: de ontwikkeling van het aantal woningen, het soort woningen, bouwactiviteiten, bouwlocaties, woningbehoefte, woonomgeving, openbaar groen en veiligheid. Voorzieningen: de zorgvoorzieningen, de ontwikkeling van het leerlingaantal, de aanwezigheid en het gebruik van commerciële voorzieningen en voorzieningen op gebieden als sport, cultuur, recreatie, et cetera. Bereikbaarheid en verkeer: de ontwikkeling van de verkeersintensiteit en het aantal ongevallen, het aanbod van openbaar vervoer. Werken: de ontwikkeling van de bedrijvigheid en werkgelegenheid. Natuur en milieu: Natuur en landschap, beeldkwaliteit, recreatie, cultuurhistorie, milieukwaliteit, ecologie en communicatie. De relatie tussen burger en overheid: de overlegstructuren tussen gemeente, dorp en burgers. Organisatie DOP Stuurgroep: Belangenverenigingen Waspik & Waspik boven adviseurs: Gemeente, PON, Mozaïek, Wil en Kunnen

Werkgroep Wonen

Werkgroep sociaal klimaat

werkgroep voorzieningen

werkgroep verkeer

werkgroep werken

werkgroep Burger -overheid

werkgroep Natuur & Milieu

Het PON heeft voor de totstandkoming van dorpsontwikkelingsplannen een methodiek ontwikkeld, die reeds diverse malen met succes is toegepast. In Waspik is zoals al eerder aangegeven een aangepast traject bewandeld. Dit is tot uiting gekomen in de werkzaamheden die werkgroepen zelf hebben ondernomen en ook is in Waspik aandacht geschonken aan specifieke


9

groepen (mensen met een handicap: LG, VG, GGz, maar ook aan jongeren, ouderen, en mantelzorgers). Dit vergde een andere benadering waarbij bewoners en specifieke groepen nadrukkelijk uitgenodigd zijn worden te participeren in het traject. Dit vroeg om inzet dicht bij de bewoners en specifieke groepen, waarvoor ook de expertise van het opbouwwerk van Mozaïek Waalwijk zijn aangewend. Het PON fungeerde in het project als penvoerder en als adviseur. Een dorpsontwikkelingsplan heeft uitsluitend kans van slagen als er voldoende draagvlak bij de bevolking voor bestaat. Voorwaarde voor het creëren van draagvlak is het betrekken van bewoners en lokale organisaties bij de uitvoering van het project. Hiervoor is een lokale stuurgroep samengesteld uit lokale sleutelfiguren. Dit bleek een succesvolle methode. De stuurgroep is in het hele project verantwoordelijk geweest voor de voortgang en de communicatie. In de stuurgroep waren vertegenwoordigers van de dorpsbelangenverenigingen vertegenwoordigd. Zij werden bijgestaan door: - De voorzitters van de zeven werkgroepen; - Medewerkers van gemeente Waalwijk (ambtelijk) als adviseur; - Het opbouwwerk van Mozaïek Waalwijk als betrokken uitvoeringsinstantie; - Een medewerker van het PON als ontwikkelaar, adviseur en uiteindelijk penvoerder van het plan; - Een medewerker van Willen en Kunnen voor de organisatie van debatten en gespreksleiding. Via de wijktafel van november 2005 konden belangstellenden zich opgeven om deel te nemen aan werkgroepen. Dit resulteerde in een groep van ca 50 mensen waaruit de werkgroepen werden samengesteld. De onderlinge samenwerking van de werkgroepen kreeg gestalte door een periodiek overleg van de voorzitters van de werkgroepen, waarin de stand van zaken werd doorgenomen en waarin afspraken gemaakt werden over de werkwijze en de vervolgstappen. Deze groep had ook als doel feedback te geven op het proces, instellingen te betrekken bij de planontwikkeling en uiteindelijk bij de uitvoering van de aanpak. De gemeente Waalwijk faciliteerde het initiatief met middelen en met volledige medewerking door ambtelijke inzet.


10

De Werkwijze De start: De Bewonersmarkt. Het project is van start gegaan met een bewonersmarkt in het voorjaar van 2006 waarbij zeven werkgroepen intensief hebben gewerkt aan de voorbereiding. Deze grote startmanifestatie heeft op 14 maart plaatsgevonden in het oude raadhuis en het tegenoverliggende café Den Hoek. Deze startmanifestatie die geopend werd door de toenmalige wethouder Van Eeten met de symbolische ondertekening van een convenant met de bevolking van Waspik, werd bezocht door circa 320 belangstellenden. Bezoekers konden kennis nemen van de activiteiten van de werkgroepen, reageren op stellingen, suggesties doen en vooral oplossingsrichtingen aandragen voor knelpunten. De startmanifestatie had het karakter van een kijken doebijeenkomst die opgeluisterd werd door optredens van verschillende artiesten. De aanwezigen konden een rondgang maken langs verschillende stands en presentaties van de werkgroepen. Enkele werkgroepen (wonen en voorzieningen) hadden een enquête afgenomen onder de aanwezigen waarbij bezoekers gevraagd werd naar hun oordeel over het wonen en de voorzieningen van Waspik. De bezoekers kregen bij alle werkgroepen de gelegenheid om suggesties te doen voor verbeteringen in Waspik. Enkele werkgroepen maakten hierbij gebruik van stellingen waarop bezoekers konden reageren. Tijdens de startmanifestatie werd ook de eerste opzet van de website van het DOPWaspik www.dopwaspik.nl gepresenteerd. Die website is steeds meer gevuld met informatie vanuit de werkgroepen en met informatie over activiteiten en publicaties in het kader van het dorpsontwikkelingsplan.


11

Aan de slag met resultaten startmanifestatie De resultaten van de startmanifestatie werden door de werkgroepen verder uitgewerkt en uiteindelijk gepresenteerd op een bijeenkomst op 5 april waarbij de thema’s verder werden uitgediept, waarbij nadere vragen gesteld werden over kwesties die spelen bij bepaalde thematiek en over de verdere procedure. Dit resulteerde in een bundel van de presentaties van 5 april met daarin de thema’s en onderwerpen die aan de orde kwamen tijdens de startmanifestatie. De werkgroepen werkten de onderwerpen verder uit en konden daarbij gebruik maken van de expertise van het PON en van Mozaïek Waalwijk. Hiervoor leverde het PON een stramien aan voor de behandeling van de onderwerpen van de werkgroepen. De werkgroepen konden daarbij aangeven wat sterke kanten zijn van Waspik, welke voorzieningen gemist worden en wie daarvoor ingeschakeld moet worden. De werkgroepen hebben intensief gewerkt aan de totstandkoming van het dorpsontwikkelingsplan en zijn elk een aantal malen bijeengekomen om de afzonderlijke onderdelen van het dorpsontwikkelingsplan uit te werken. Werkconferentie In een werkconferentie die op 20 mei 2006 plaatsvond in Den Bolder is hier verder mee gegaan. Voor deze werkconferentie werden een


De stappen in schema november 2005 startbijeenkomst werkgroepen maart 2006 bewonersmarkt april 2006 bespreking resultaten bewonersmarkt mei 2006 werkcoferentie met deskundigen gedurende heel het traject verzameling gegevens werkgroepen augustus 2006 1e bijeenkomst beleidsambtenaren augustus/september 2006 enquête jongeren september 2006 2e bijeenkomst beleidsambtenaren november 2006 terugkoppeling inwoners Waspik december 2006 vaststelling prioriteiten werkgroepen januari 2007 concept samenvattend plan gereed januari 2007 uitleg proces aan raad en commissie maart 2007 definitief dorpsontwikkelingsplan gereed en ambtelijke bespreking

12

aantal deskundigen uitgenodigd die elk hun licht lieten schijnen op thema’s van het dorpsontwikkelingsplan. Dit waren: - Dhr van de Vondervoort, burgemeester van Boekel - Dhr Hanckman, verkeersdeskundige - Dhr Seegers (Staats Bos Beheer) - Mevr Greidanus (ruimtelijke ordening, provincie) - Dhr Van Heerden (Rover) - Mevr Witmer (Wijde Biesbosch)

Met deze nieuwe input konden de plannen van de werkgroepen verder verfijnd en aangepast worden. Deze bijeenkomst werd door circa 60 aanwezigen bezocht en in een aantal ronden werd stevig gediscussieerd over plannen, mogelijkheden en knelpunten. Verzameling meningen en feitelijke gegevens Ondertussen hebben de werkgroepen het verhaal van Waspik zo volledig mogelijk proberen in te vullen. Veel onderdelen van het dorpsontwikkelingsplan zijn voor een groot deel subjectieve begrippen in de ogen van de inwoners . Het is bij de startmanifestatie voornamelijk gegaan om het oordeel en de ervaringen van de bewoners. Tijdens de startmanifestatie hebben de werkgroepen meningen gepeild over het wonen, sociaal klimaat, de voorzieningen, het verkeer, de relatie burger en overheid, het werken en het milieu. Naast de inventarisatie van de meningen van bewoners hebben de werkgroepen ook feitelijk materiaal geïnventariseerd. Deze feitelijke gegevens kunnen de meningen en ideeën van bewoners weerleggen of juist ondersteunen. Om een goede dialoog op gang te brengen over de thema’s is het zinvol gebleken om subjectieve en objectieve gegevens inzichtelijk te maken en om in beeld te brengen hoe deze informatie zich tot elkaar verhoudt. Het heeft veel puzzelwerk van de werkgroepen gevraagd om alle gegevens te verzamelen. Een deel van de gegevens is verkregen via diverse afdelingen van


13

de gemeente. Andere gebruikte bronnen zijn internet, informatie van de provincie, zorginstellingen, de Kamer van Koophandel, Staats Bos Beheer, het MKB, het CBS, woningstichting Volksbelang, etc, etc. Aanhet eind van het traject is uitleg gegeven over de werkwijze aan de leden van de gemeenteraad en aan de commissieleden. Over het algemeen bleken de gemeenteraadsleden veel waardering te hebben voor de inzet en het werk dat is verzet door de vele enthousiaste inwoners van Waspik die betrokken zijn geweest bij het project.


14

Over de werkgroepen De werkgroep wonen (9 deelnemers) is een tiental malen bijeengekomen en heeft tijdens de bewonersmarkt een enquête afgenomen onder de bezoekers waarbij de aanwezigen konden reageren op een aantal stellingen. Ook is er tijdens het proces een enquête onder de jongeren afgenomen waarbij de jeugd onder andere gevraagd is naar hun woonwensen. De leden van de werkgroep hebben een fietstocht gemaakt waarbij ze potentiële woningbouwlocaties hebben geïnventariseerd. Het resultaat is een 30 pagina’s tellend rapport waarin de resultaten van beide enquêtes verwerkt zijn. De werkgroep sociaal klimaat (8 deelnemers) is meerdere malen bijeengekomen en heeft ook een aantal specifieke gesprekken gevoerd met bewoners van het woonwagenkamp met een asielzoekergezin en met enkele hangjongeren. Ook zijn 30 Waspikse ‘sociaal georiënteerde’ inwoners geënquêteerd met de vragen wat er goed geregeld is in Waspik, wat er gemist wordt en wie er zou moeten werken aan oplossingen. De werkgroep heeft flink geworsteld met het begrip sociaal klimaat omdat het zo’n breed thema is waar veel onderwerpen onder vallen. In duo’s hebben de leden van de werkgroep diverse onderwerpen uitgewerkt. De werkgroep voorzieningen (4 deelnemers) is 14 maal bijeengekomen en is tijdens de bewonersmarkt van 14 maart 2006 gestart met het afnemen van een enquête. Ook zijn enkele personen geconsulteerd over het openbaar vervoer en winkelvoorzieningen. Daarnaast heeft de werkgroep ook een bijeenkomst op het provinciehuis over de mogelijkheid van een coöperatieve samenwerking bijgewoond. De werkgroep heeft een visie en knelpunten inventarisatie gemaakt waarbij winkeliers, verenigingen en ondernemers zijn geconsulteerd. Op dit moment is er nog een enquête in bewerking waarbij de inwoners geraadpleegd zijn over het openbaar vervoer. De werkgroep verkeer (4 deelnemers) is ook verschillende malen bijeengekomen een heeft een inventarisatie gemaakt van verkeersknelpunten in Waspik. Ook heeft de werkgroep een medewerker van 3VO geconsulteerd. Tijdens de bewonersmarkt heeft de werkgroep 120 reacties van bezoekers ontvangen Die reacties waren voor de werkgroep de leidraad voor de eindrapportage. Ook heeft de werkgroep een aantal malen gesproken met leden van andere werkgroepen en heeft naar aanleiding van die overleggen de rapportage nog aangepast. De werkgroep natuur & milieu (6 deelnemers) is 9 maal bijeengekomen, maar ook in kleinere samenstelling zijn de deelnemers bijeengeweest om de werkzaamheden voor te bereiden. Ook zijn er diverse deskundigen van de Wijde Biesbosch en Staatsbosbeheer geconsulteerd. Tijdens de bewonersconferentie die in mei plaatsvond hebben 18 personen aangegeven interesse te hebben voor de ontwikkeling op het gebied van natuur en milieu binnen Waspik. Deze 18 mensen hebben gefungeerd als klankbordgroep van de werkgroep. De leden van de werkgroep hebben Waspik nader verkend en in kaart gebracht welke natuurwaarden, recratie- en cultuurhistorische waardevolle elementen te vinden zijn in Waspik. De leden van de werkgroep hebben hun plannen met de deelnemers van de Klankbordgroep tijdens een PON rapportage: DORPSONTWIKKELINGSPLAN WASPIK

15

fietstocht besproken. De werkzaamheden van de werkgroep hebben geresulteerd in een lijvige rapportage met een lijst van 102 actiepunten. De werkgroep werken (6 deelnemers) is 7 maal bij elkaar gekomen en heeft onderzocht welke categorieën van bedrijvigheid er in Waspik aanwezig zijn. Tijdens de bewonersmarkt is aan de bewoners gevraagd of men in Waspik wil werken. Gebleken is dat er weinig over het werken in Waspik bekend is. De gemeente heeft daar ook geen specifiek beleid op gemaakt. Ook heeft de werkgroep onderzocht hoeveel werkzoekenden er in Waspik zijn. De leden van de werkgroep hebben geïnventariseerd welke behoeften er zijn als het gaat om een gunstig klimaat voor de bedrijvigheid en met name een verkenning uitgevoerd naar de mogelijkheden voor startende ondernemers. De werkgroep relatie burgers – overheid (5 deelnemers) is 7 maal bij elkaar gekomen. De werkgroep had tot doel suggesties aan te dragen voor de verbetering van de verstandhouding tussen de gemeente en de bevolking van Waspik. Tijdens de bewonersmarkt is door de werkgroep een enquête gehouden. Uit de 141 reacties bleek dat een groot deel van de respondenten van mening is dat de aandacht van de gemeente voor Waspik onvoldoende is. Ook gaf een groot deel aan dat men zich onvoldoende betrokken voelt bij plannen die voor Waspik worden ontwikkeld. De werkgroep heeft ook een inventarisatie gemaakt van de activiteiten die spelen op het terrein van interactieve beleidsvorming. Enquête Jongeren Omdat in de werkgroepen vrijwel geen jongeren hebben geparticipeerd is besloten om onder de jongere inwoners van Waspik in de leeftijd van 16 – 30 jaar een enquête af te nemen om hun wensen voor de toekomst in beeld te kunnen brengen. De enquête is afgenomen bij de leden van de sportverenigingen van Waspik. 166 respondenten hebben de enquête ingevuld. In de enquête werden vragen gesteld over het wonen, veiligheid, economische activiteiten, de actieradius en mobiliteit, vrijwilligerswerk en zorg, woningbehoeften en of jongeren willen meedenken over de totstandkoming van het dorpsontwikkelingsplan. De resultaten van deze enquête zijn toegevoegd in de bijlagen bij het rapport. Bijeenkomsten met beleidsambtenaren gemeente Waalwijk Er zijn tijdens de totstandkoming van het dorpsontwikkelingsplan 2 overleggen gevoerd met ambtenaren van de gemeente Waalwijk. Het eerste overleg van de voorzitters van de werkgroepen en beleidsambtenaren vond plaats op 24 augustus. Tijdens deze bijeenkomst werd een eerste concept van het dorpsontwikkelingsplan besproken. De reactie van de ambtenaren was overwegen positief. Hier en daar werden enkele zaken aangescherpt naar aanleiding van dit overleg. De tweede bijeenkomst met ambtenaren vond plaats op 16 september. Deze bijeenkomst had het karakter van een Lagerhuisdebat. Tijdens deze sessie formuleerde iedere werkgroep een top 5 van actiepunten waarna hierover gediscussieerd werd met beleidsambtenaren. Dit leverde een geanimeerde discussie op over de toppers van de werkgroepen. Met gebruik van de kritische reflectie van de zijde van de ambtenaren werden de deelrapporten weldra in de vorm van definitieve rapportages aangepast.


16

Terugkoppeling met inwoners De voorlopige resultaten en de werkwijze van de werkgroepen zijn op 8 november 2006 voorgelegd aan de inwoners van Waspik. Tijdens een drukbezochte bijeenkomst in den Bolder konden de werkgroepen hun resultaten presenteren aan belangstellenden en met hen discussiëren over de voorstellen van aanpak. De discussiebijeenkomst werd geopend met een film waarin de voorzitters van de werkgroepen een uiteenzetting gaven van hun werkwijze en voornemens. Na de filmvertoning konden de aanwezigen langs de presentaties van de werkgroepen wandelen en van gedachten wisselen met leden van de werkgroepen over de suggesties voor de actiepunten van het dorpsontwikkelingsplan.

Na deze ronde werd een discussie met de zaal georganiseerd. Uit de reacties van de aanwezigen bleek dat bij de aanwezigen veel waardering bestond voor


17

de resultaten van de werkgroepen. De algemene teneur van de avond was dan ook dat er draagvlak was bij de aanwezigen voor de voorstellen van de werkgroepen.


18

Prioriteiten Werkgroepen Met de bijeenkomst van 8 november 2006 waren de werkgroepen nog niet klaar. Weliswaar waren de deelrapporten grotendeels gereed, maar de prioriteiten waren nog niet door de werkgroepen aangegeven. De stuurgroep heeft daarop besloten de werkgroepen te vragen een prioriteitenlijstje aan de rapporten toe te voegen met daarop de tien belangrijkste actiepunten, wie verantwoordelijk is voor de aanpak van de actiepunten en wanneer deze actiepunten uitgevoerd moeten worden. Zaterdag 9 december 2006 zijn alle prioriteitenlijsten van de werkgroepen met de stuurgroep adviseurs van de gemeente, het PON en met enkele kritische bewoners doorgesproken. Voor elke werkgroep was een uur beschikbaar om de prioriteiten door te nemen. Deze discussiedag leverde een aantal aanscherpingen van de prioriteiten op. De prioriteiten zijn in dit hoofdstuk samenvattend en schematisch beschreven. De volledige rapportages van de werkgroepen zijn als bijlagen aan de eindrapportage toegevoegd. Dit overzicht is niet uitputtend de lezers worden daarom ook nadrukkelijk uitgenodigd kennis te nemen van de deelrapporten van de werkgroepen. De deelrapporten vormen een nadere toelichting op de prioriteitenlijsten. Overigens dient vermeld te worden dat de prioriteiten niet in volgorde van belangrijkheid zijn weergegeven, de volgorde is volstrekt willekeurig.


19

1. Prioriteiten Werkgroep Wonen Bouwen in Waspik moet levensloopbestendig zijn voor een afspiegeling van de bevolking. Het moet betaalbaar zijn. Jongeren hebben een voorkeur voor koopwoningen. Om dit betaalbaar te kunnen houden en de jongeren aan Waspik te kunnen blijven binden zijn wij een voorstander van om starterswoningen te financieren uit de verkoop van duurdere (grotere) kavels. Deze starterswoningen kunnen gebouwd worden door de woningbouwvereniging en/of door particuliere samenwerkingsprojecten. (zie hiervoor het rapport: Betaalbaar bouwen in Brabant, een uitgave van de provincie Noord-Brabant) Ook kun je woningen in gemeenschappelijk gebonden eigendom bouwen. Om een juiste verhouding tussen huur en koopwoningen te bewerkstelligen zal ook in de bouw van huurwoningen moeten worden voorzien. Om het voorzieningenniveau op peil te houden is uitbreiding met 350 woningen in de toekomst gewenst. Dit hebben we geconcludeerd uit de eerder verschenen rapporten en naar aanleiding van de enquêtes onder de Waspikse bevolking. Inbreiding en aanleunlocaties verdienen de voorkeur. Het is belangrijk zo economisch mogelijk om te springen met de beschikbare ruimtes bij inbreiding. Het is belangrijk uit te breiden zodat de voorzieningen en recreatie op peil kunnen blijven. Het uitgangspunt bij aanleunlocaties is uitbreidingen zoveel mogelijk te koppelen aan de kern. Zowel bij inbreiding als bij uitbreiding moet er rekening gehouden worden met voldoende uitvalswegen en parkeergelegenheid om de bereikbaarheid te waarborgen. In verband met mogelijke grondspeculaties willen we in deze rapportage geen bouwlocaties aanwijzen. Echter door sportvelden te concentreren op 1 locatie ontstaat er wellicht ruimte voor woningbouw elders in de kern. Om het dorpskarakter te behouden is handhaving van de lintbebouwing wenselijk. Tevens stellen we voor om de nieuwbouw in de kern Waspik niet hoger te laten zijn dan 3 woonlagen, hierdoor worden zij aangepast aan de gebouwen in de directe omgeving. De gemeente wordt gevraagd hierop toe te zien bij het uitgeven van bouwvergunningen. Voorts zijn we een tegenstander van uitbreiding in het buitengebied, maar zien we wel mogelijkheden voor renovatie en verbouwing. Ook de oudere bevolkingsgroep moet voldoende mogelijkheden hebben om hier te kunnen blijven wonen, al dan niet met een zorggarantie. Het liefst in de kern van het dorp in de nabijheid van voorzieningen. Een andere mogelijkheid om voldoende zorg te kunnen bieden aan de oudere bevolkingsgroep is het zogenaamde meergeneratie-wonen. Hierbij denken we aan nieuwbouw op nog uit te geven percelen. Ook aanbouw bij bestaande woningen of bijbouwen bij een woning op eenzelfde perceel moet tot de mogelijkheden behoren. Zo kan de jongere generatie de zorg voor hun ouders vorm geven. Bij de inrichting van aangekochte gronden moet er voor groepen bewoners ruimte zijn voor invulling middels eigen projecten.


20

Er dient een overlegstructuur te komen tussen bewoners en overheden om samen invulling te kunnen geven aan plannen en informatie van en naar de bevolking. Zie hiervoor ook de prioriteitenlijst. Herbestemming, dan wel verbouwing van gedateerde huurwoningen, dient op korte termijn plaats te vinden. De procedure voor het verkrijgen van een bouwvergunning moet een veel kortere doorlooptijd krijgen. De werkgroep is van mening dat een vertegenwoordiging van DOP Waspik betrokken moet zijn bij de ontwikkeling Natte Parel waarbij men streeft naar het voorkomen van schade aan woningen (o.a. monumentale gebouwen) en percelen. Voor de ontwikkeling van het centrum stelt de werkgroep voor om op korte termijn een projectleider aan te stellen die op basis van de structuurvisie de ontwikkeling van een visie voor het centrum samen met de inwoners van Waspik in gang zet. Verder is de werkgroep van mening dat de brandweerkazerne bij uitstek geschikt is onder te brengen in de spoorzone. De kazerne zou gevestigd kunnen worden in een station zoals het vroeger heeft gestaan aan het halve zolenlijntje. Het gebouw moet geen afbreuk doen aan de omgeving. Het woonwagenkamp zou eveneens passend in het geheel een plaats moeten krijgen. Tevens moeten de wegen met het oog op de ontsluiting van het woonwagenkamp aangepast worden. Verder heeft de werkgroep wonen in de eindrapportage een vijftal aanbevelingen geformuleerd voor de vormgeving van een overlegstructuur tussen gemeente en bewoners om samen invulling te kunnen geven aan plannen en informatie van en naar de bevolking. Dit heeft de werkgroep als volgt samengevat: 1. INFORMATIE vanuit de gemeente openheid naar mogelijkheden behoefte van uit de bevolking ( enquêtes) 2. OVERLEG samen invulling geven aan plannen en informatie snelle afgifte van bouwvergunningen 3. AFSPIEGELING starterwoningen betaalbaarheid levensloopbestendig uitbreiding van de bevolking ter behoud van voorzieningen 4. REALISATIE bouwen binnen nu en 3 jaar 5. VOORTGANG evaluatie na 3 jaar en vervolgstappen, de cyclus herhaalt zich.


21

Prioriteitenlijst Wonen Overleg over kwaliteit en kwantiteit van wonen in Waspik Renovatie van het centrum (raadhuisstraat/ kerkstraat) Bouwen van starterswoningen

Nieuwbouw zorgcentrum De Riethorst Bouw medisch centrum

Uitzoeken/aanwijzen van nieuwe bouwlocaties Invulling geven aan nieuwe bouwlocaties

Ontwikkelen van een centrumvisie Renovatie van oudere huurwoningen

Wanneer?

Kosten?

Wie doet het?

Start 2007 Ieder kwartaal (wijktafel) Start binnen een jaar

Kop koffie of thee

Gemeente, DOP, Volksbelang, bevolking

Realisatie binnen 3 jaar

Max.150.000 per woning, huur 400 euro

Volksbelang, gemeente

Volksbelang, particuliere initiatieven.

Realisatie binnen 3 jaar Start binnen 1 jaar, realisatie binnen 2 jaar Start binnen een jaar

Persoonlijke inzet

Start binnen 2 jaar, realisatie binnen 10 jr Start binnen een half jaar

Gemeente rekening houdend met DOPwensen Particulieren, Volksbelang, gemeente

Bloed, zweet en tranen

Ambtenaren, DOP, Volksbelang

Start binnen 3 jaar, realisatie binnen 5 jaar


W.S.G. Volksbelang

Volksbelang

22

2. Prioriteiten Werkgroep Sociaal Klimaat Sociaal klimaat gaat volgens de werkgroep over zorg en welzijn en onder andere ook over wijk-, buurt, muziek en sportverenigingen, gezondheiszorg, ouderen- en jongerenbeleid, cultuur waaronder kunst, heemkunde en tradities, gebruiken, kerkelijk leven, veiligheid, normen en waarden, gehandicaptenbeleid, mantelzorg, onderwijsbeleid, minderheden en vrijwilligers. In de optiek van de werkgroep bestrijkt sociaal klimaat een breed terrein. Een goed sociaal klimaat betekent dat Waspikkers zorg dragen voor elkaar en dat we verantwoordelijkheid nemen voor elkaar, voor onze buurt, wijk, ons dorp met zijn natuur en dieren. Ontmoeting is voor een goed sociaal klimaat belangrijke voorwaarde. Daar kan in de optiek van de werkgroep het nodige aan verbeterd worden. Een volwaardige ontmoetingsplek voor jong en oud ontbreekt nog. Volgens de werkgroep zijn er mogelijkheden in Den Bolder en in de nieuwe Riethorst. Ook voor de jongeren behoort een overdekte ontmoetingsplek tot de wensen. Tegelijkertijd gaat het niet alleen maar om ontmoeten maar ook over normen en waarden. Zo zal er nadrukkelijker opgetreden moeten worden tegen drugshandel, vandalisme, vervuiling en tegen prostitutie op het Vaerlant. Een van de opties is de parkeerplaats te verplaatsen richting Shell-station. Hierdoor wordt de sociale controle versterkt. Belangrijk voor de handhaving is de aanwezigheid van de wijkagenten in Waspik, zij zullen voor de uitoefening van hun werkzaamheden voldoende uitgerust moeten worden. Verder is het van groot belang dat inwoners van Waspik met vragen op het terrein van zorg en inkomen terecht kunnen bij een goed geoutilleerd loket. Dat wordt het ‘Gezorgloket’ (gemeente- en zorgloket) genoemd door de werkgroep. Daar zou de dienstverlening en informatievoorziening voor de burgers een plek kunnen krijgen zonder dat inwoners daarvoor naar Waalwijk moeten reizen. Ook de mantelzorgondersteuning en de ondersteuning van Vrijwilligerswerk is daarbij van belang. Verder constateert de werkgroep Sociaal Klimaat dat een sociaal vangnet noodzakelijk is voor specifieke bevolkingsgroepen. Sociale uitsluiting door armoede, etnische afkomst of door analfabetisme moet bestreden worden. Dat kan enerzijds door preventieve maatregelen, anderzijds moet soms corrigerend opgetreden worden. Integratie van minderheden en bijzondere groepen in de Waspikse samenleving is een belangrijk speerpunt van de werkgroep. De werkgroep sociaal klimaat geeft verder aan een lastige opdracht te hebben uitgevoerd. Het betreft immers een groot aantal factoren die het sociaal klimaat beïnvloeden. Het verzamelen van materiaal heeft met vallen en opstaan plaatsgevonden waarbij de leden van de werkgroep soms door de bomen het bos niet meer zagen. Toch is de werkgroep tevreden met het eindresultaat. De kosten van de prioriteiten zijn natuurlijk indicatief en gemaakt op basis van schattingen. Wellicht is het mogelijk door enkele prioriteiten te bundelen tot een slimme kostenbesparing te komen.


23

Prioriteitenlijst Sociaal Klimaat Fietsen aanschaffen voor de wijkagenten en stallen op raadhuis, en een mobiele werkplek. Nieuwe wijkagent in Waspik laten wonen. Ontmoetingsplek (voor overdag) in nieuwe Riethorst (of ergens anders, grandcafé achtig) Overdekte hangplek voor jongeren Drugsbeleid jongeren opstellen, en drugsvoorlichting.

Wanneer?

Kosten?

Wie voert het uit?

2007

€ 5000,-?

Politie/ gemeente

Politie? gemeente (€ 200.000,-) 2008

2007

€ 10.000,-

Zorgloket en gemeenteloket in nieuwe Riethorst Waspik. GEZORGLOKET Mantelzorg begeleiding uitbreiden Hondenpoep : Hondenwachters, cursus voor eigenaren van jonge honden, infoboekje, poepzakjes en bakken. Bestrijden analfabetisme. Nieuwkomerboekje + jaarlijkse ontvangst

2007-en verder

2007-2008

€ 10.000,-

2007 e.v.

2007-2009


Gemeente, bedrijven, voorstellen van bewoners,Strohalm Gemeente/ zorginstanties

Gemeente Door honden belasting

2007 plan van aanpak 2008

Jongeren i.o.m. Tavenu, Mozaïek en gemeente Politie, kentron in samenwerking met gemeente, Tavenu en Mozaïek

2007 en verder

Paswijzer uitbreiden Armoedebeleid

Riethorst i.s.m. bewoners, KBO, KVO, WSG

Bewoners, ambtenaren Gemeente

Landelijke vereniging, Mozaïek en onderwijs € 1000.per jaar

Bewoners/ Heemkunde/ Gemeente

24

Vrijwilligersvacaturebank Bestrijding prostitutie en dealen Vaerlant. Door verplaatsing P-plaats naar uit te breiden Pplaats bij Shell-station. Samenwerkingsband met dorp in ontwikkelingsland of Europees dorp. Website: www.Waspik.nl En een infoblaadje WMO- voorlichting

2008 Eigenlijk gisteren/2007

€ 1000.???

2008

€ 1000,-

2007

€ 1000,-

2007

Bewoners/ Mozaïek Gemeente/ Provincie/Politie Shell sponsort?(meer inkomsten) Bewoners/ Mozaïek

Webmaster/ Vrijwilligers/ Gemeente (info) Gemeente

(Tijdelijke) Expo ruimte voor amateurkunstenaars in leeg pand Dorpsplein en voormalige Bazar Jongerenwerkgroep oprichten

2007

Woningstichting Volksbelang Kunstenaars

2007/8

Mozaïek

Politiekeurmerk, achterpadverlichting/ buurtpreventie

2007/8

Politie

Toekomstige woonplek Kampbewoners (gesprek)

2008

Gemeente

Enkele punten vóór de zomer 2007 te realiseren Banken - Kunstexpo, - Hondenpoep aanpak, - Fiets agenten - Promotie Eetpunt de Riethorst - Vrijwilligers voor info-blaadje Waspik

Voor zomer 2007

Diversen


25

3. Prioriteiten Werkgroep voorzieningen De werkgroep voorzieningen heeft geen eenvoudige opgave gehad om tot een rapportage te komen van hun prioriteiten. Immers voorzieningen hebben nauwe raakvlakken met alle andere werkgroepen en in enkele gevallen is er sprake van overlappingen. In het schematisch overzicht ontbreken de punten die ook al door andere werkgroepen zijn aangedragen. De werkgroep voorzieningen constateert dat voor een dorp van ca. 5.000 inwoners er betrekkelijk veel voorzieningen zijn , er een bruisend verenigingsleven is en dat de sociale cohesie goed te noemen is. Om dit in 2016 te behouden moet er aan een aantal randvoorwaarden voldaan worden: De werkgroep onderschrijft de conclusie van de werkgroep wonen dat er voldoende levensbestendige woningen gebouwd moeten worden voor een goede mix in leeftijdsopbouw. Dat betekent voldoende woningen voor alleenstaanden, starters, gezinnen, senioren en gehandicapten. Voorts is de werkgroep van mening dat de middenstand goed gefaciliteerd moet worden: Daarbij denkt met aan het vereenvoudigen en versnellen van de procesgang voor het verkrijgen van vergunningen en startende ondernemers zullen beter bediend kunnen worden door te kunnen beschikken over een bedrijfsverzamelgebouw (zie hiervoor ook de werkgroep werken). Het bestemmingsplan zal voor de realisering van een bedrijfsverzamelgebouw aangepast moeten worden. Een ander punt volgens deze werkgroep is dat gemeenschapszin, betrokkenheid, solidariteit en verantwoordelijkheid van de inwoners gestimuleerd en bewerkstelligd zal moeten worden. Dit wordt onder andere mogelijk door voldoende ontmoetingsplekken te creëren voor alle leeftijdsgroepen zoals - speelplaatsen en jeugdhonken, - het instandhouden van buurttehuizen en cultureel centrum (’t Schooltje en Den Bolder), - het organiseren van b.v. parkdagen en pleinfeesten, - Het o.a. financieel aanmoedigen van buurtactiviteiten. De werkgroep is verder van mening dat het optimaliseren van de communicatie en informatievoorziening een belangrijk punt van aandacht is in het dorp. Deze functies kunnen een impuls krijgen door: - een Digitaal Informatie Punt (DIP: Waspik.nl), - een publiek toegankelijk Internetpunt, gehuisvest in Den Bolder, - een Multifunctioneel Servicepunt in de Riethorst, - Informatieborden bij de toegangswegen van Waspik. Tenslotte is een belangrijk punt van aandacht het openbaar vervoer Daartoe is een enquête gehouden in Waspik. Het merendeel van de respondenten van deze vragenlijst geeft het openbaar vervoer een dikke onvoldoende. Daarom stelt de werkgroep voor de volgende ritten in de dienstregeling te verruimen - De gelegenheid om thuis te komen na ziekenbezoek Waalwijk/Oosterhout, ook op zaterdagavonden - De gelegenheid om op vrijdagavonden thuis te komen voor studerenden - De gelegenheid ziekenbezoeken af te leggen op zondagmiddagen (vice versa) - Extra zondagavondritten (voor studerenden) naar diverse treinstations


26

Prioriteitenlijst Voorzieningen Faciliteren Middenstand - Procesgang vergunningen versnellen en versimpelen Burgerzin bevorderen via: creëren van ontmoetingsplekken: - Jeugdhonk In stand houden van: - Speelveldjes Stimuleren en faciliteren: - Buurtactiviteiten - Parkdagen - Concerten - Pleinfeesten Communicatie verbeteren - DIP (Dorps Info Punt) - Informatieborden - Multifunctioneel servicepunt - Internetpunt Verspreiding flyer o.a. spreekuurtijden van - Wijkagent etc. - Telefoonnummers - OV dienstregeling - Mogelijkheden deeltaxi Openbaar Vervoer verruimen Het onderzoeken naar het realiseren van een Omnisportvereniging d.m.v. het clusteren en wellicht uitbreiden van sportaanbod Realiseren terras Den Bolder (Her)bestemming van kerken (zie voorbeeld Enschotsestraat Tilburg) Visie ontmoetingsruimte jongeren Den Bolder

Wanneer? Vanaf 2007

Kosten?

Wie voert het uit? Gemeente Waalwijk

Vanaf 2007 Gemeente, Jongeren, Tavenu Mozaïek, Volksbelang, Inwoners

Vanaf 2007

Gemeente, Sponsoring, Inwoners

Vanaf 2007

Gemeente Waalwijk, Vervoersmaatschap, Provincie Gemeente Waalwijk i.s.m. Sportverenigingen

Binnen 5 á 10 jr

2007 2008 en verder

2007

Overleg met beheer Den Bolder, DOP kerkbesturen en parochies, gemeente, Volksbelang Overleg Tavenu, DOP, en Den Bolder

Niet opgenomen in de lijst van de werkgroep voorzieningen zijn de gebiedscontactambtenaar, uitbreiding van de sportvelden, het bedrijfsverzamelgebouw en de woningbouw. Hiervoor verwijzen we naar


27

andere werkgroepen. Toch werden deze aspecten ook door de werkgroep voorzieningen genoemd. Daarmee wordt het belang hiervan voor Waspik onderstreept.


28

4. Prioriteiten werkgroep verkeer De werkgroep Verkeer heeft enkele keren vergaderd en heeft getracht alle verkeersknelpunten in beeld te brengen en daar een consistent plan voor te maken waarbij alle knelpunten in een integraal verkeersplan voor Waspik bezien worden. Het belangrijkste speerpunt van de werkgroep verkeer is het ontwikkelen van een verkeerscirculatieplan voor het centrum waardoor de verkeersdruk die ontstaat door het tweerichtingsverkeer en het doorgaand verkeer kan afnemen. Verder is één van de meest ambitieuze plannen van de werkgroep om van de hele kern Waspik een 30 km zone te maken. Een 30km zone is niet alleen veiliger, het veroorzaakt ook minder vervuiling door uitstoot van uitlaatgassen. Verder zal bij de inrichting van de centrumplannen ook de verkeerskundige aspecten bekeken moeten worden. Het gebruik van bestrating en straatmeubilair zoal volgens de werkgroep overeenkomstig moeten zijn met het dorpskarakter. Verder pleit de werkgroep voor een planmatige aanpak van het achterstallige onderhoud aan wegen,fietspaden en trottoirs in Waspik. Daartoe zal in een vroegtijdig stadium overlegd moeten worden met een vertegenwoordiging van de inwoners van Waspik. Om inzicht te krijgen in de verkeersbewegingen in Waspik stellen we voor om eens in de drie jaar verkeerstellingen te houden op ’t vaartje, benedenkerkstraat, schoolstraat, of spoorstraat en de Schotsehooglanderstraat. Vooral wat betreft ’t vaartje en de benedenkerkstraat zal er ook naar het vrachtverkeer gekeken moeten worden: Een belangrijk pleidooi is het plaatsen van een geluidswal bij de A59. Deze vierbaansweg veroorzaakt in het noorden van Waspik veel geluidsoverlast. Met Rijkswaterstaat zal uitgezocht moeten worden of een geluidswal tot de mogelijkheden behoort.

Prioriteitenlijst Verkeer Verbetering trottoirs (alles rollatorscootmobielveilig) Drempels bij inritten verleggen op circa 10/15 meter vanaf inrit en verbetering verlichting bij drempels Maak van heel Waspik, óók Waspik-Boven 30 kilometerzone, ook inrichten als 30km gebied Integraal uitvoeringsplan IUP ipv 4 jaar 10 jaar vooruitkijken

Wanneer?

Kosten?

Wie voert het uit?

m.i.v. 2007 verder continue aandacht

Gemeente afd verkeer

Plan toegankelijkheid 2007


Voorbereidingen najaar 2007

Gemeente i.o.m. bewoners

2007

Gemeente afd BOR i.s.m. bewoners


29

Onderzoek naar de aanpassing rotonde bij t Vaartje in het kader van veiligheid en het verkeerscirculatieplan. Geen stoplichten en parkeermeters in Waspik Fietsrouteplan in en rondom Waspik Eenrichtingsverkeer Centrum

2008

Gemeente, iom bewoners

Nu en nooit

DOP, gemeente

2008

Gemeente,DOP

Herinrichtingsplan verkeerscirculatie centrum per 2008 invoeren ’t Vaartje 30 km snelheid Per 2007

handhaven Ombouw verkeersknooppunt Hooipolder tot klaverblad Parkeren bij scholen beter reguleren. Instelling verkeerswerkgroepen op scholen Herinrichting Centrum met aandacht voor dorpskarakter via gezamenlijk plan Geluidswal A59 (geluidsmetingen) en snelheid terugdringen naar 100 km Verkeerstellingen daardoor inzicht in bewegingen en overlast Achterstallig onderhoud wegen: onderhoudsplan noodzakelijk


idem

Per 2009

Rijkswaterstaat met gemeente als lobbyist

Reeds in gang gezet, maar ook bij realisatie gezondheidscentru m Planvorming 2007 en realisatie 2008

Gemeente i.s.m. school en provincie (bewustwording)

Zo spoedig mogelijk

Per drie jaar

Rijkswaterstaat, gemeente verkeerskundig bureau Gemeente

2007

Gemeente


Gemeente i.o.m. Inwoners

30

5. Prioriteiten werkgroep Werken Voor de werkgroep Werken staat revitalisering en ontwikkeling van een gunstig klimaat van ondernemingen in Waspik centraal. Maar dit mag niet ten koste van alles gaan, zo zal er een goede balans gevonden moeten worden tot dat wat ecologisch verantwoord is en wat economisch wenselijk is. Zo moet er gekeken worden naar innovaties in de agrarische sector. Maar ook naar mogelijkheden bij vrijkomende agrarische bedrijven (VAB’s). Wellicht kunnen er andere bedrijfsbestemmingen gevonden worden in de sfeer van de zorg (zorgboerderijen voor kinderen, gehandicapten, ouderen of andere zorgvragers). Daarbij zijn er wellicht meer mogelijkheden om kleinschalige nevenactiviteiten te ontwikkelen (bijvoorbeeld door de verkoop van streekproducten) waarbij men zich meer richt op agro-toerisme. Voorts denkt de werkgroep nadrukkelijk aan een stimulering van het ondernemersklimaat in het dorpscentrum. Enerzijds kan dit een impuls krijgen door een herinrichting van het centrum en een gunstiger vestigingsklimaat, anderzijds kan de samenwerking tussen ondernemers versterkt worden waardoor een gezamenlijke strategie ontwikkeld kan worden om het centrum aantrekkelijker te maken voor winkelend publiek en recreanten. De horeca kan beter inspelen op recreatieve aspecten (fietsroutes) rondom het dorp en kan haar aanbod voor deze doelgroep verbeteren (bewegwijzering, sponsoring en dergelijke). Voorts kan het ondernemingsklimaat gunstig beïnvloed worden door het tot stand brengen van een bedrijfsverzamelgebouw. Met name voor de startende ondernemers (met name ZZP-ers) kan dit voor de vestiging in Waspik gunstig zijn. Het industrieterrein ten noorden van de Maasroute kan een kwaliteitsimpuls gebruiken. Daarnaast kan een uitbreiding van de jachthaven een stimulans bieden voor het toerisme in Waspik. Voor de bereikbaarheid van de Waspikse bedrijvigheid is een goede ontsluiting van de A59, A27 en de A16 een must.

Prioriteitenlijst Werken stimuleringsbeleid opzetten voor zorgboerderijen meer mogelijkheden voor agrarische ondernemers om eigen- en streekproducten te verkopen (in winkeltjes) aan huis Stimuleren van agrotoerisme

Wanneer?

Op korte termijn zorgcentrum realiseren Aantrekkelijk klimaat in centrum, voorkom leegstand (zie centrumvisie werkgroep wonen) Werkgroep stelt voor dat

2007, 2008 2007


Kosten?

Wie voert het uit?

2007

Gemeente

2007

Gemeente en agrarische ondernemers

2007

Gemeente en agrarische ondernemers gemeente

2007

uiterlijk

Gemeente Woningstichting ondernemers

Gemeente 31

samenwerking tussen middenstanders en gemeente versterkt moet worden. Horeca stimuleert toerisme; bewegwijzering fietspaden rondom dorpskern naar horeca in kern Bedrijfsverzamelgebouw stichten op het Waspikse industrieterrein

ondernemers

2007

Gemeente horeca

2007-2008

(jonge) ondernemers Gemeente Woningstichting Rabobank Gemeente ondernemers

Het revitaliseren van het havengebied verder uitwerken en uitvoeren, helder beleid voor ons industrieterrein Reconstructie van de Kerkvaartse Haven, vasthouden van gemaakte planning Onderzoek uitbreiding van de jachthaven Knooppunt Hooipolder omvormen tot klaverblad. Dichtslibbing snelwegen voorkomen Integrale ondersteuning van werkzoekenden, heldere communicatie wie wat doet Intensiveren contacten bewoners en ondernemers

2007-2008

Ruimte in Waspik-boven voor: - Verkoop eigen geteelde producten - Verdere winkelactiviteiten Betere samenwerking tussen ondernemers

2008 en verder

2007-2008

Gemeente

2007

Gemeente ondernemers Gemeente Provincie

2007-2008

2007

Gemeente instanties

2007

Ondernemers Dop Bewoners Ondernemers met gemeentelijke steun

2007 en verder

Ondernemers

De werkgroep werken heeft moeite gehad in de communicatie met de inwoners over het thema in Waspik. Met uitzondering van de ondernemers is toch wel te stellen dat werken een ver van mijn bed show is voor veel inwoners van het dorp. Veel van de bewoners werken dan ook elders buiten de kern. Het stimuleren van werkgelegenheid in de kern wordt weliswaar van belang geacht maar mag weer niet ten koste gaan van de leefbaarheid. Toch is de werkgroep er in geslaagd om een aantal belangrijke thema als het om werkgelegenheid en economische vitaliteit op de agenda te zetten. PON rapportage: DORPSONTWIKKELINGSPLAN WASPIK

32


33

6. Prioriteiten werkgroep Relatie Burger–Overheid De werkgroep relatie Burger-Overheid kan zich goed vinden in de uitgangspunten van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning. Deze wet gaat er van uit dat deelname aan de samenleving door alle burgers de basis moet vormen voor het overheidsbeleid. Met de werkwijze van het DOP Waspik is hierin een belangrijke stap gezet. Het gaat hierbij om een belangrijk experiment van een interactief bestuur, waarbij de inwoners van Waspik de ingrediënten leveren voor de leefbaarheid van het dorp op korte, middellange en lange termijn. De belangrijke eis die de wet aan de gemeenten stelt is dat zijde burgers in staat moet stellen te kunnen participeren en dat de gemeente verantwoordelijkheid aflegt aan de inwoners over haar handelen en de resultaten daarvan. Dat betekent ook dat de lijnen tussen overheid en burgers kort en inzichtelijk moeten zijn. De werkgroep heeft dat in een volgende definitie omschreven: Burgerparticipatie is een brede, algemene term voor alle

activiteiten die de overheid onderneemt om burgers bij haar activiteiten te betrekken. Om de samenwerking tussen inwoners en de overheid ook daadwerkelijk te bevorderen heeft de werkgroep voorgesteld een zogenaamd Gebieds Coördinerend Ambtenarenteam te installeren in Waspik. Dit team kan op een zichtbare plaats in het dorp gevestigd worden en is aanspreekbaar op terreinen van beheer en onderhoud van de openbare ruimte, ruimtelijke ordening en gezondheid en welzijn. Uitgangspunt van de werkgroep is dat het GCAteam er voor zorgt dat inwoners in een vroeg stadium betrokken worden bij beleidsvorming. Daarvoor heeft de werkgroep een scala aan middelen ingezet in het prioriteitenschema waarmee het GCA team op een goede wijze kan communiceren met de inwoners van Waspik.

Prioriteitenlijst Relatie Burger-Overheid Invoeren GCA-team Waspik

Wanneer?

Kosten?

Wie voert het uit?

Zo spoedig als mogelijk

Gemeentesecretaris en MT

Invoeren structureel spreekuur GCA-team

Zo spoedig als mogelijk

Inrichten vier flexibele werkplaatsen in (voorlopig) Den Bolder € 2000,-Huur ruimte Den Bolder € 1500,--

Interactieve beleidsvorming

Centrumvisie op basis van structuurvisie 1 januari 2008

Gemeentesecretaris en MT Gemeentesecretaris en MT

Per fractie één raadslid verantwoordelijk maken voor Waspik Waspik Website 1 januari 2008

Geen kosten

Fractievoorzitters

Geen kosten

Waspik Journaal (via digitale interactieve tv)

Subsidie Maasstad TV € 10.000,--

Afdeling Communicatie Gemeenteraad ism Stuurgroep DOP

1 januari 2008


34

Huis-aan-huis flyer met informatie over contactpersonen (Voorbeeld jaarlijkse groen-grijs kalender) Uitreiking Waspikse Pluim voor kwaliteit in de dienstverlening

Per 1 januari 2008

Antwoordgarantie bij vragen (brieven en mails) Informatieavonden ‘Hoe werkt de politiek eigenlijk in onze gemeente?’ Raadsvergaderingen naar Waspik halen Onderlinge informatie inwoners onder ander over DOP en voortgang daarvan.

1 januari 2008

Geen kosten

Per 1 januari 2008

Huur Den Bolder € 200,--

Drukkosten € 5000,--

Per 1 augustus 2007

Per 2e helft 2007 Voorjaar 2007 en verder

B&W Afdeling Communicatie

B&W Gemeentesecretaris en MT Afdeling communicatie in overleg met burgerpanel Gemeentesecretaris en MT B&W en Griffier.

Griffier & gemeenteraad Stuurgroep DOP en vertegenwoordiging werkgroepen i.s.m. gemeente

Het GCA team in Waspik heeft als doel de laagdrempeligheid van het ambtelijk apparaat te vergroten en de slagkracht en oplossingsgerichtheid te stimuleren. Ambtenaren zullen meer voeding en voeling krijgen met de lokale gemeenschap en anderzijds zullen zij herkenbaar en bereikbaar zijn voor de lokale samenleving. Alle acties die de werkgroep voorstelt staan in het teken van interactieve beleidsvorming waarbij de inbreng van de inwoners van groot belang is. Oplossingen worden niet voorgekookt maar zullen in een zo open mogelijke planprocedure samen met bewoners ontwikkeld worden. Daarmee wordt in de communicatie tussen burgers en overheid verder gegaan in de geest van het dorpsontwikkelingsplan.


35

7. Prioriteiten werkgroep Natuur en Milieu Het dorp Waspik en omgeving kende in het verleden een kleine kern rond de kerken, een havengebied met verbinding naar het Oude Maasje, vaarten en een kleine bebouwing in Hoog Blok (Waspik-Boven). De polders rondom Waspik werden voornamelijk gebruikt voor landbouw en veeteelt. De kern bestond uit linten naar oost en west, de Langstraat, en is later uitgebreid met kleine woonwijken, zowel in Waspik als Waspik-Boven. Het karakteristieke van het oude Waspik met veel groen en veel agrarische invloeden maar ook kleinschalige bedrijvigheid is nog steeds terug te vinden. De rust die het uitstraalt is voor veel inwoners van grote waarde. Vandaar de volle aandacht voor natuur en milieu, maar ook voor behoud van het cultureel erfgoed. De werkgroep heeft de plannen van de overheid om delen van polders rond Waspik om te vormen tot natuurgebied (Binnen Bijster en De Vest) en het stimuleren van Particulier Landschapsbeheer (erfbeplanting) dan ook grotendeels enthousiast begroet en hier ook ruim rekening mee gehouden. De kosten van huidige natuurontwikkeling worden opgebracht door verkoop van grond (ruimte-voor-ruimte) Waesgeerd-West, realisatie van (het plan glasnat) Kleijn Waterrijk en compensatie door verlies aan natuur bij het realiseren van Landgoed Driessen bij Waalwijk. Plannen die niet allemaal even gelukkig hebben uitgepakt voor de natuur. Van het plan voor het Overdiep als overloopgebied zou gebruik kunnen worden gemaakt om fietsen wandelpaden aan te leggen op de nieuw aan te leggen dijk langs het Oude Maasje. De natuurlijke kronkeling van de dijk en oevers zouden behouden moeten blijven om het landschap niet al te veel te schaden. De mogelijkheid van inspraak bij ontwikkelingen voor de werkgroep direct of via het DOP is hierbij noodzakelijk. De twee nu bekende grotere bouwlocaties (Waesgeerd-West en ten zuiden van de nieuwbouw in de Carmelietenstraat) moeten tezamen met diverse inbreidingen voldoende zijn voor nieuwe woningen in de komende 10 tot 20 jaar. Bij de inbreidingen wordt gedacht aan locaties als het tennispark (verhuizen naar Sportpark Elzenhage), garagebedrijven Hommel en Damen. Zo ontstaat er plaats voor levensloop woningen die geschikt zijn voor zowel starters als senioren. Hierdoor wordt tevens de noodzakelijke doorstroming op de woningmarkt bewerkstelligd. Extra nieuwbouw in de lintbebouwingen moet voorkomen worden. Bedrijvigheid die verkeershinder of andere overlast aan de inwoners bezorgen horen op het industrieterrein thuis. In de woonkernen moet kleinschalige nijverheid worden gestimuleerd om zo de levendigheid te behouden. Omdat het grondgebied van Waspik niet groot is zal het niet zozeer gaan om welke flora en fauna, maar veel meer de ruimtelijke ordening van het landschap. Het behoud en/of versterking van de reeds aanwezige natuurwaarden, maar ook de recreatieve mogelijkheden en in de uitgestrekte polders landbouw, fruitteelt en weilanden. Sommige polderlandschappen zouden weer het aanzien kunnen krijgen van voor de grote ruilverkavelingen, wel met een open karakter en fraaie doorzichten tussen begroeiingen.


36

Voor de milieuwaarden is hoofdzakelijk gekeken naar horizon vervuiling, verlichtings- en geluidshinder, vervuiling door industrie, zwerfvuil, dumpen van tuinafval en grofvuil alsmede hondenpoep. Het is aannemelijk dat het klimaat aan het veranderen is. Het regent steeds heviger, waardoor er steeds vaker wateroverlast kan ontstaan in zowel de woonwijken als het buitengebied. In overleg met de gemeente en het waterschap zal naar oplossingen gezocht moeten worden om deze overlast te beperken. Behalve wateroverlast moet ook aandacht worden besteed aan de waterkwaliteit. Daarom moet er voor worden gezorgd dat het kwalitatief zeer goede kwelwater ten goede komt aan de natuur. In de woonwijken zouden natuurvriendelijke oevers aangelegd moeten worden, waardoor er meer waterplanten kunnen groeien, zodat de waterkwaliteit wordt verbeterd. Daarnaast is het ook van belang dat er een beeldkwaliteits- of misschien beter beeldstimuleringsplan komt om het typische dorps-gezicht/sfeer/karakter, groen voorziening, tuinaanzichten vanaf de openbare weg, erf afscheidingen in overeenstemming met elkaar en de omgeving te brengen. Het meer en meer verharden van particuliere tuinen moet ontmoedigd worden. Ook de bouwstijl van nieuwe te bouwen woningen en andere gebouwen moet aan een dergelijk plan voldoen en in overeenstemming zijn met het karakter van de omgeving. De nieuwe woningen in het “Kleijn Waterrijk” zijn geen goed voorbeeld van bouwstijl want ze vormen een te groot contrast met de omgeving. Het nog aanwezige culturele en natuurhistorische erfgoed in Waspik moet zeker behouden blijven. Hier en daar kunnen oude verdwenen elementen terugkomen of gerestaureerd worden. We kijken naast oude huizen en gebouwen, waterhuishoudkundige kunstwerken uit het verleden en bruggen ook naar oude bomen en lanen. Voor sommige objecten (Oude molen en oude spoorhek) moeten fondsen worden aangesproken. Hier volgt een overzicht van 10 belangrijke actiepunten voor het dorpsontwikkelingsplan op het terrein van natuur en milieu. Het betreft geen uitputtende actielijst hiervoor verwijzen we naar een volledige actielijst in het deelrapport van de werkgroep met 102 actiepunten variërend van kleine eenvoudig te realiseren actiepunten tot grotere kostbare lange termijnoplossingen.

Prioriteitenlijst Wanneer? Kosten? Natuur & Milieu inrichten robuuste 2009 150.000 excl. groene gordel langs grondverwerving westzijde industrieterrein Scharlo en Maasoever Herstel slagen2010 200.000 excl. landschap tussen A59 en grondverwerving Oude straat (polder Bloken), mogelijk in combinatie met waterberging


Wie voert het uit? gemeente

Gemeente

37

Groen geluidsscherm langs A59 (onderzoek planning RWS en subsidiemogelijkheid provincie)

2008

500.000 mogelijk voorfinanciëring gemeente om aanleg versnellen. mogelijk inkomsten uit uitgifte van nu niet uit te geven bouwkavels 100.000 excl. grondverwerving

Rijkswaterstaat en gemeente, provincie

100.000

Gemeente Dongen

Gemeente

2008

1.500.000 in combinatie met reconstructies en werkzaamheden riool 25.000 in combinatie met verplaatsen gemeentewerf en brandweerkazern e 500.000 in combinatie met reconstructies enz 5.000 campagne voeren 25.000

2009

300.000

Gemeente

Ecologische 2010 verbindingszone van Binnenbijster naar Oude Maasje (Vrouwkensvaart) Fietspad over dijkje 2009 tussen Wielstraat en ‘s-Gravenmoerseweg Geheel Waspik inrichten 2010 als 30 km/zone

Tuinafval depot in Waspik (mogelijk versnipperen)

2008

Stimuleren fietsverkeer

2009

2007

Opstellen beeldkwaliteitsplan ter bescherming dorpskarakter en cultuurhistorisch erfgoed Herinrichten dorpsplein met behoud bomen Aanpassen in het digitaliseren en ontsluiten van cultuurhistorische waardenkaart Spoorhek Halve Zolenpad herstellen

Waterschap en gemeente

Gemeente

Gemeente

Gemeente

2007

Werkgroep Natuur en Milieu.

2007

Gemeente in overleg met Werkgroep Natuur en Milieu


38

Erfafscheidingen opnemen in beeldkwaliteitsplan (voorkomen van Gamma-isering)

2007

Gemeente

De werkgroep Natuur en Milieu heeft bergen werk verzet. Het in dit rapport opgenomen prioriteitenlijstje is maar een klein deel van het activiteitenoverzicht dat opgenomen is in het deelplan van de werkgroep. Het gaat in totaal om 102 actievoorstellen van de werkgroep. De kosten variërend van een kop koffie, een worstenbroodje en wat goed wil van vrijwilligers tot enkele tonnen. Voor een compleet overzicht van de activiteiten die de werkgroep voorstelt wordt naar de bijlage verwezen.


39

Tot slot: hoe straks verder? Veel inwoners van Waspik hebben bijgedragen aan de totstandkoming van deze toekomstvisie voor het dorp. Ze hebben zich tijdens vele intensieve discussiebijeenkomsten gebogen over het wel en wee van hun dorp. Ze hebben suggesties aangedragen over wat er zou moeten gebeuren om ervoor te zorgen dat Waspik een aantrekkelijk dorp blijft om er te leven, voor jong én oud. Uit dit dorpsontwikkelingsplan blijkt dat er een aantal aspecten die aandacht behoeven of waar nog verder over nagedacht moet worden. In grote lijnen streeft men naar het behoud en het op peil houden van de aanwezige voorzieningen en verbetering aan brengen daar waar het kan. Uit de aanpak die gekozen is bleek, een grote groep inwoners enthousiast is geworden om zich in te zetten voor hun dorp. Het is nu zaak ervoor te zorgen dat het enthousiasme behouden blijft. Om dat te bereiken is het zaak dat de gemeente zich zo spoedig mogelijk uitspreekt over het product en de voorgestelde acties. Immers, elke deelnemer is benieuwd wat er nu gaat gebeuren.

Verder is het van belang om - nadat de gemeenteraad Waalwijk zich heeft uitgesproken over de te ondernemen acties - binnen de gemeente een ambtenaar aan te wijzen die de uitvoering van de acties gaat coördineren. Daarbij is het van belang dat dit in nauwe samenspraak gaat met de dorpsgemeenschap. Maar de bal ligt niet alleen bij de gemeente. Er zal moeten worden nagedacht over een organisatievorm, waardoor inwoners van Waspik betrokken blijven bij de uitvoering van de acties uit deze toekomstvisie. Een mogelijkheid is om enkele werkgroepen samen te voegen en de stuurgroep die de werkgroepen met raad en daad heeft bijgestaan, de komende periode te laten bestaan. Op die manier kan de relatie tussen uitvoering en dorp(sbewoners) worden behouden. Deze groep (waarbij er nagedacht moet worden over een PON rapportage: DORPSONTWIKKELINGSPLAN WASPIK

40

rechtsvorm) kan een initiërende rol op zich nemen. De vertegenwoordiging van bewoners kan gedurende de uitvoering regelmatig bijeenkomen om de stand van zaken te bespreken en de vinger aan de pols te houden. Op gezette tijden moeten dan ook de inwoners van Waspik worden geïnformeerd. Het PON stelt voor om, nadat de gemeenteraad zich heeft uitgesproken over deze rapportage en nadat duidelijk is geworden hoe de uitvoering van de acties de komende tijd ter hand wordt genomen, een informatiebijeenkomst te beleggen voor de Waspikse bevolking. Dan kan worden toegelicht wat er verder gaat gebeuren. Bovendien stelt het PON voor om de belangrijkste uitkomsten van de discussies over de ontwikkeling van Waspik en het standpunt van de gemeenteraad daarover, neer te leggen in een aantrekkelijk vormgegeven informatiekrantje dat gebruikt kan worden als uitnodiging voor een informatiebijeenkomst, die bedoeld is voor alle inwoners van Waspik. Ook de website www.dopwaspik.nl blijft een belangrijk informatiekanaal voor de inwoners van Waspik. Op die manier wordt iedereen die dat wil op de hoogte gebracht van de resultaten en van wat er verder mee gaat gebeuren. Tenslotte dient benadrukt te worden dat een dorpsontwikkelingsplan geen statisch gegeven is maar dat het gaat om een continu dynamisch proces dat in ontwikkeling blijft. Het verdient daarom aanbeveling om nadere afspraken te maken tussen de stuurgroep en de gemeente Waalwijk over vervolgacties.


41

BIJLAGEN

Bijlagen Bijlage 1 Rapport Werkgroep Wonen Bijlage 2 Rapport Werkgroep Sociaal klimaat Bijlage 3 Rapport Werkgroep Voorzieningen Bijlage 4 Rapport Werkgroep Verkeer Bijlage 5 Rapport Werkgroep Werken Bijlage 6 Rapport Werkgroep Burger-Overheid Bijlage 7 Rapport Werkgroep Natuur en Milieu

Bijlage 1 Rapport Werkgroep Wonen

Werkgroep wonen: Dorpsontwikkelingsplan. Januari 2007

INHOUDSOPGAVE

blz.

1. Voorwoord

3.

2. Inleiding

3.

3. Rapporten: 3.1 woonvisie provincie

4.

3.2 woonvisie Wijde Biesbosch

4.

3.3 woonvisie woningbouwvereniging Volksbelang

7.

3.4 woonvisie gemeente Waalwijk

9.

4. Statistieken en enquêtes: 4.1 statistieken bevolking Waspik

10.

4.2 conclusie enquête bewonersmarkt

13.

4.3 enquête jeugd en conclusie

14.

5. Conclusie werkgroep wonen

19.

6. Aanbevelingen en prioriteiten

20.

7. Discussie

22.

Bijlage: - enquête bewonersmarkt maart 2006

1. Voorwoord Wonen is meer dan een huis alleen. Wonen is ook je prettig en veilig voelen en een eigen plek hebben. Dit geldt zowel voor jonge als voor oudere mensen. Daarom is het belangrijk dat er voor alle mensen woningen beschikbaar zijn. Moeten we Nederland volbouwen of is een balans tussen wonen en natuur mogelijk? In de nabije toekomst zal er door de vergrijzing grote behoefte zijn aan meer woningen en andere soort wooneenheden. Als we nu nemen van de natuur, zullen we dan in de toekomst de ruimte weer terug kunnen geven aan de natuur? Naar ons idee heeft wonen grote invloed op de invulling van welzijn, voorzieningen, en recreatie. Evenwichtigheid en bouwen naar behoefte zullen speerpunten moeten zijn in de toekomst 2. Inleiding Waalwijk is een proeftuin voor de nieuwe Wet Maatschappelijke Ondersteuning. Een van de manieren om daar invulling aan te geven is het schrijven van een dorpontwikkelingsplan (DOP). Op enig moment heeft de gemeente Waalwijk besloten daarmee te beginnen in Waspik, omdat daar al een goede structuur is door de twee aanwezige belangenverenigingen. Hier begint ons verhaal. In de eerste vergadering van 13 december 2005 werden geïnteresseerden geïnformeerd over het dorpsontwikkelingsplan. Hier ontstonden zeven werkgroepen waaronder de werkgroep wonen. Deze werkgroep bestond in beginsel uit acht personen. Zij zijn allen erg begaan met het wel en wee in Waspik. Willen graag meedenken over de toekomst van Waspik. Om een goed beeld te krijgen wat er leeft onder de bevolking van Waspik hebben we een aantal enquêtes gehouden. Hierin komt duidelijk naar voren wat er leeft onder de Waspikse bevolking van jong tot oud. Onze mening is mede gevormd door bestaande rapporten zoals: Lange lijnen in een gelaagd land (uitg. provincie Noord-Brabant en Staatsbosbeheer), de visie van woningbouwvereniging Volksbelang, gebiedsplan Wijde Biesbosch en de visie van de provincie. Ook de ambtenaren van de gemeente Waalwijk hebben hun visie op wonen met ons besproken. Met de rapporten en de mening van de Waspikse bevolking in ons achterhoofd hebben we geprobeerd om een zo breed mogelijk gedragen visie te formuleren. In de kern Waspik zal naar onze mening in ieder geval gebouwd moeten worden naar de behoefte van de Waspikse bevolking. Het is geen visie van de individuele leden van de werkgroep wonen.

3

3. Rapporten Om tot een goede visie te kunnen komen hebben we de rapporten van de provincie, van de Wijde Biesbosch, van de woningbouwvereniging Volksbelang en van de gemeente Waalwijk doorgenomen. Hieronder volgt een samenvatting. 3.1 Woonvisie provincie: Uit het rapport van de provincie blijkt dat er nog een 200 woningen gebouwd mogen worden in Waspik ( 2004. Dit aantal is gebaseerd op de groei van 10% over een periode van 10 jaar. De vraag hierbij blijft: moeten we groeien? Gezien de grotere emigratie dan immigratie uit de provincie Noord-Brabant. De provincie geeft voorts aan dat uitbreiding middels grote wijken niet wenselijk is. Aaneenbouwen van de kernen Waspik-boven en Waspik-centrum geeft geen grotere saamhorigheid. Gemeenschappelijke sociale deelname in de samenleving is belangrijker voor het saamhorigheidsgevoel. De provincie vindt verder dat woningen ook levensloopbestendig moeten zijn. Dit betekent dat de woningen geschikt moeten zijn voor meerdere doelgroepen. De provincie geeft in brochure voorbeelden voor collectieve bouwprojecten, welke goed passen in de onze kern. ( Betaalbaar wonen in Brabant, uitgave van de provincie Noord-Brabant.) 3.2 Woonvisie Wijde Biesbosch: De provincie Noord-Brabant en Staatsbosbeheer – daarbij krachtig gesteund door het rijk- hebben een beheers- en ontwikkelingsperspectief laten maken waarin behoud en beheer van cultuurhistorische waarden het uitgangspunt zijn. Hiertoe is reeds in 1999 een Nota Belverdere uitgebracht. Kort samengevat zijn de belangrijkste aanknopingspunten: - meer aandacht voor cultuurhistorie in ruimtelijke planvorming - continuïteit in de landschapsvorming - voortbestaan van oude gebouwen en structuren - voortzetten van bestaande inrichtingsprincipes - met nieuwe gebruiksvormen voortbouwen op historische processen - afwegen op basis van een bewustzijn van het verleden - ‘behoud door ontwikkeling’ - ‘ontwikkeling door behoud’ - ánticiperende cultuurhistorie en reflectieve ruimtelijke ontwikkeling Verder schrijft men in gebiedsplan Wijde Biesbosch; Dorpsontwikkelinsplannen Elke kern is verschillend, heeft haar eigen problematiek op het gebied van leefbaarheid. Bij de ene kern kan het belangrijk zijn om de winkel te behouden, de andere kern maakt gebruik van winkels van een nabijgelegen kern en heeft meer behoefte aan kinderopvang,nieuwbouw van huizen voor jongeren,beter openbaar vervoer of uitloop op landelijk gebied. Maatwerk op dit gebied is wenselijk. Het opstellen van integrale dorpsontwikkelingsplannen kan hier invulling aan geven. 4

Zowel het eindproduct als het proces daarnaar toe zijn van belang; het bij elkaar brengen van verschillend lokale en regionale partijen vormt mogelijk ‘vuur’ voor vernieuwing. Hier ligt een grote rol voor de gemeenten. In de uitvoering geeft de gebiedscommissie daarbij prioriteit aan de volgende kernen: Waspik-Boven, Lage Zwaluwe, Sleeuwijk, Giessen-Rijswijk, Andel, Veen, Dussen, Nieuwendijk en Hank. In deze kernen staat de leefbaarheid op dit moment of in de nabije toekomst onder druk en is dit middels actieve projecten bij te sturen. Het is belangrijk om hier op korte termijn maatregelen te nemen in de vorm van het creëren van extra voorzieningen e.d. Ook zal door monitoren per kern ten aanzien van de verschraling van het voorzieningenniveau in de gaten gehouden moeten worden of ingrepen noodzakelijk zijn. Waspik in zijn omgeving. Hieronder volgt een opsomming van de drie scenario voor de nieuw inrichting van het plangebied. Grof gezegd tussen Waspik en Waalwijk wat ook e plaats in de Ecologische Hoofdstructuur de EHS, dient te krijgen en wat voor invloed dit heeft op bestaande en nieuw te bouwen woningen. Drie aspecten zijn bij elk scenario van belang: - landbouw en natuur als dominante vormen van grondgebruik - het watersysteem als conditie voor de ontwikkeling van landbouw en natuur - de verschijningvorm van de natuur, die sterk bepalend is voor het ruimtelijk beeld Scenario 1 Natuurlandschap Het eerste scenario is een referentiescenario. De verwachting bestaat dat de door de provincie geformuleerde natuurdoelgroepen in de praktijk niet haalbaar zullen zijn wat betreft de vereiste vernatting. Daarom is in dit scenario uitgegaan van de theoretische situatie waarbij alle waterhuishoudkundige maatregelen worden verwijderd.Dan wordt een zo natuurlijk mogelijk watersysteem bereikt met maximale vernatting. In dit scenario worden door de grote vernatting vooral goede omstandigheden geschapen voor moerasachtige natuurdoeltypen. Dat betekent ook een toename van de hoeveelheid opgaande beplanting. Geschiktheid voor bebouwing: Voor alle woonkernen, verspreide bebouwing en voor het geplande glastuinbouwgebied langs de Wendelnesseweg risico voor grondwateroverlast. Scenario 2 Mens in het landschap Ook in dit scenario wordt uitgegaan van een zo natuurlijk mogelijk watersysteem met grote peilbeheerseenheden en een zo natuurlijk mogelijk en een zo natuurlijk mogelijk peilbeheer Hier wordt echter ingezet op graslandachtige natuurdoeltypen, waarvoor een minder hoge grondwaterstand nodig is. Het resultaat zal een cultuurlandschap zijn met hoge natuurwaarden en in ruimtelijk opzicht een grote openheid. Geschiktheid voor bebouwing: De woonkernen liggen buiten de EHS en zijn in dit gebied over het algemeen diep ontwaterd.Wateroverlast ten gevolge van de genoemde peilverhogingen wordt hier 5

niet verwacht. Voor de lintbebouwing door en langs het als EHS begrensde gebied is dit echter minder duidelijk. Plaatselijk komt hier in de huidige situatie reeds bebouwing voor die in natte perioden last heeft van bijvoorbeeld water in de kruipruimte. Deze kans op wateroverlast zal met de peilverhogingen toenemen In die gevallen zullen wellicht compenserende maatregelen gewenst zijn. Scenario 3 Watersysteem volgt functie In dit scenario is het watersysteem niet sturend maar volgend op de functietoekenning. Hierdoor ontstaat veel vrijheid voor het situeren van functies. Voor het ruimtelijk beeld wordt in dit scenario uitgegaan van een toename van de hoeveelheid opgaande beplanting in de vorm van nieuwe bossen en nieuwe moerassen. In ruimtelijk opzicht sluit dit scenario aan op een wat karikaturale weergave van de van kracht zijnde doeltypen. Geschiktheid voor bebouwing: zie scenario 2 Huidige situatie: Geen wateroverlast, soms wateroverlast voor lintbebouwing door en langs het als EHS begrensde gebied. Voorkeurscenario: Een combinatie van 2 en 3 Er wordt uitgegaan van een meer natuurlijk watersysteem met grondwaterstanden die in principe niet boven maaiveld liggen. Wateroverlast in de omgeving van de natuurgebieden zal zo veel mogelijk worden voorkomen.in het gebied zal een beperkt aantal peilvakken worden ingesteld. Uit oogpunt van cultuurhistorie wordt vooral ingezet op graslandachtige natuurdoeltypen (‘mensgebonden natuur’)om de openheid van het gebied te versterken. In het voorkeursscenario blijft de begrenzing van de EHS ongewijzigd, evenals de natuurdoeltypen die aan het gebied zijn toegekend. De ruimtelijke verdeling en de oppervlaktes van de natuurdoeltypen zal echter anders zijn dan in de nu vastgestelde plannen voor de EHS.De plaats en oppervlakte van de verschillende natuurdoeltypen zal ook worden afgestemd op het natuurlijke systeem van voeding en afvoer van het gebied. Door afstemming op het natuurlijke systeem van voeding en afvoer kan een robuust watersysteem worden ingericht. Advies voor nieuwe bebouwing: Naast beplanting kan ook nieuwe bebouwing worden ingezet voor het versterken van de ruimtelijke structuur. Het onderscheid tussen de hoger gelegen vanouds bewoonde zandrug in het plangebied en het grotendeels onbebouwde, lagere, nattere land in de omgeving kan worden versterkt door nieuwe bebouwing. Daarbij kan zowel worden gedacht aan het toevoegen van bebouwing aan bestaande bebouwingslinten als het ontwikkelen van nieuwe linten, tussen de bestaande korte noord-zuidlinten op de zandrug. De nieuwe lintjes passen in de historisch patroon van nederzettingen. Een van die nieuwe linten kan worden gecombineerd met de gewenste ecologische verbindingszone van het Eendenest naar Den Dulver. Naast het versterken van het contrast in het landschap wordt met de toegevoegde bebouwing een nieuw woonmilieu gemaakt in het landelijk gebied, maar nu eens zonder dat het landelijk gebied wordt aangetast. De grens van de ruimtelijk gebiedseenheden wordt bovendien geaccentueerd met de nieuwe bebouwing langs de Engelseweg, Hoge Akkerweg en Hoge Zandschel. 6

Voor een groot deel valt deze lijn samen met de grens van de voormalige Grootte Waard. Bij het toevoegen van bebouwing aan bestaande linten is het wel van belang dat niet alle ruimte in het lint wordt volgebouwd, omdat dan het zicht op het landschap wordt ontnomen. Het voorstel voor nieuwe linten zou moeten worden uitgewerkt in een concreet voorstel. Bij de bouw van eventuele nieuwe woonwijken moet voldoende afstand worden gehouden van bebouwing in de bebouwing in de bebouwingslinten. 3.3 Woonvisie woningbouwvereniging Volksbelang: Huidige situatie: Op dit moment hebben we ten opzichte van Waalwijk een relatieve jonge gemeente. - relatief groter aandeel bewoners jonger dan 35 jaar - minder bewoners ouder dan 55 jaar. - Veel grote gezinnen. - Inkomen modaal of hoger ca 60% Het aantal woningen is ca 1887, waarvan ca 1448 in Waspik Beneden en 439 In Waspik Boven. Meer dan 50% van deze woningen is gebouwd na 1970. Het verzorgingshuis De Riethorst telt 48 kamers. Het aantal huurwoningen in bezit van Woningstichting Volks belang is ca 574. Onderverdeling: - Jonger dan 35 jaar 15%: onder alle jongere huishoudens tot 35 jaar is de verdeling over koop en huurwoning ongeveer gelijk verdeelt, met een licht voordeel van de koopsector. - 35-55 jaar 30%: dit is 15%-20% van het totaal aan woningen, gezinnen met thuiswonende kinderen vormen als huurder slechts een klein deel. - Ouder dan 55-jaar: ouderen vaker in een huurwoning naarmate de leeftijd stijgt wordt aandeel huurders groter. Onderverdeling van woningen na zorgbehoefte dit met het oog op het zo lang mogelijk zelfstandig blijven wonen van zorgbehoevende; Levensloopbestendig wonen: voor mensen met lichte functiebeperkingen. Individueel zelfstandig wonen: al dan niet aangepaste woning. De bewoner kan aanspraak maken op zorg aan huis. (Thuiszorg). Woonzorgcomplex: Een complex zelfstandige woningen met een bouwwijze die gericht is op beschermd wonen, met een complexgewijs overeengekomen zorgen service arrangement. Er is een duidelijke scheiding tussen wonen, zorg en service. Het complex kan buiten een woonzorgzone liggen omdat er in principe zorg op afspraak wordt verleend.

7

Beschut wonen: een aantal volwaardige een en tweepersoonswooneenheden in een woongebouw met daarnaast gemeenschappelijke voorzieningen en zorgruimten. Vergeleken met het clusterwonen is er meer privé-ruimte en minder gemeenschappelijke ruimte. De opzet biedt mogelijkheden voor begeleiding en/of assistentie op afroep, maar niet voor 24-uurszorg of toezicht. Situering bij voorkeur binnen een woonzorgzone op loopafstand van een zorgpost. Deze woonvorm lijkt op de reeds bekende Focuswoning voor lichamelijke gehandicapten. Clusterwonen: Zes tot acht aaneengeschakelde onzelfstandige woonruimten (woonslaapkamers) met eigen sanitair, een gemeenschappelijke woonkamer en keuken plus zorgruimten. Vanuit de gemeenschappelijke ruimte kan 24-uurs zorg of toezicht worden geboden. Situering van het cluster bij voorkeur direct nabij een steunpunt met 24-uurs aanwezige zorg. Clusterwonen vereist een royalere opzet dan doorsnee woningen. Intramuraal wonen: bed of onzelfstandige verblijfsruimte in een grootschalige setting die gericht is op 24-uurs zorg en toezicht. In Waspik zijn de meeste koopwoningen relatief groot en hebben ruime kavels. Er zijn relatief weinig goedkope koopwoningen. De mensen zijn over het algemeen tevreden met hun woning. Dit geldt niet voor de huurders; zij zijn weliswaar wel tevreden over de grootte van de tuin, maar niet over de grootte van de verschillende vertrekken, de uitrusting en de isolatie van de woning. Toekomstvisie Woningstichting Volksbelang: Gesteund door de beleidsnota’s Waalbos en Landelijke regio Groot-Langstraat, waarin vermeld wordt dat er ruimte voor uitbreiding van Waspik met 350 wooneenheden is voorzien op zowel uitbreiding- als uitleglocaties, wil Volksbelang binnen nu en 10 jaar uitbreiden met 115 wooneenheden en nog iets langere termijn tot 200 wooneenheden. Voor wie bouwen: 1) Senioren al dan niet met zorggarantie ( er komen in de toekomst steeds meer senioren die deze zorg zelf zullen gaan inkopen) Kwaliteit moet goed zijn opdat men wil verhuizen uit eigen woning en er dus meer doorstroming zal plaatsvinden. Woningen moeten levensbestendig zijn opdat jonge kleine gezinnen hier ook later gebruik van kunnen maken. 2) Starters jongeren en jonge gezinnen van belang in verband met een evenwichtige bevolkingsopbouw en draagvlak voor voorzieningen als scholen en sportverenigingen. 3) Starters van een jaar of 30; veelal zijn koopwoningen te duur, maar door hun relatief hoog inkomen maken zij slechts weinig kans op de huurmarkt, cq woningmarkt. Er zullen dus woningen moeten worden gerealiseerd hetzij door (ver)nieuwbouw, ofwel door verkoop. Ook hier zo veel mogelijk levensloopbestendig bouwen om verschillende doelgroepen te kunnen 8

huisvesten. Om alles betaalbaar te houden kan je denken om de woningen in MGE(maatschappelijk gebonden eigendom)te behouden. Verder zouden duurdere woningen verkocht kunnen worden om andere projecten ( lees starterwoningen)te financieren. 4) Door vergrijzing met toename van 75+ers met 37% zal er ook voor deze in het kader van woonzorgzones voldoende aanbod van woningen moeten zijn. Uitwerking per locatie: Verkoop 16 woningen. Sloop/nieuwbouw: 49 woningen worden 60 woningen. Op korte termijn op vijftal locaties ruimte voor nieuwbouw door inbreiding van ca 55 woningen. Uitbreiding ca 130 woningen op uitleglocaties 3.4 Woonvisie gemeente Waalwijk: De gemeente Waalwijk ziet Waspik als een kleine groeikern voor de omliggende kernen. Gedacht wordt daarbij aan een uitbreiding van 300 tot 400 woningen binnen nu en 20 jaar. Daarbij inbegrepen zijn ook de reeds aangelegde wijk Klein Waterrijk en de nieuw te bouwen wijk Waasgeerd-west. Duurzaamheid in materiaalkeuze en multifunctioneel gebruik staat hierbij hoog in het vaandel. Bij het aanwijzen van locaties betracht men terughoudendheid om de grondprijs zo laag mogelijk te kunnen houden. In de wensen en plannen van de werkgroep wonen kunnen de ambtenaren van de gemeente Waalwijk zich goed vinden. Zij staan open voor overleg. Dilemma’s zijn: - Inbreiding gaat de ruimte ten koste van voorzieningen - bij uitbreiding gaat de ruimte ten koste van de natuur. Volgens Waalwijk is het de burger die bepaalt. De ambtelijke organisatie is in dit kader niet langer sturend, maar vraaggericht.

9

4. Onderzoeken en enquêtes 4.1 Statistieken bevolking waspik Stand van zaken nu ( cijfers bewonersaantallen) Alle cijfers zijn gebaseerd op peildatum 01-01-06 en rechtstreeks verkregen uit de bronnen van de gemeente Waalwijk Opgemerkt dient te worden dat de hierbij aangeleverde grafiek een scheve verdeling laat zien dit komt doordat de klasse verdeling niet gelijk is aan elkaar. Bij een gelijke klasse verdeling blijkt dat de bevolkingsverdeling er geheel anders uitziet. Bevolking Waspik in klasse-verdeling Prognose bij gelijke verdeling klasse 0- 3 4-11 12-17 18-24 25-39 40-54 55-64 65-74 75-84 >85

klasse man vrouw totaal 0- 3 120 114 234 4-11 242 253 495 12-17 218 199 417 18-24 200 179 379 25-39 495 462 957 40-54 620 599 1219 55-64 393 353 746 65-74 197 197 394 75-84 86 142 228 >85 13 30 43 2584 2528 5112

Totaal 11% 12% 13% 10% 12% 15% 14% 8% 4% 1% 100%

leeftijdverdeling

aantallen

700 600

mannen

500

vrouwen

400 300 200 100 0

0- 3

4-11

12-17

18-24

25-39

40-54

55-64

65-74

75-84

mannen

120

242

218

200

495

620

393

197

86

>85 13

vro uwen

114

253

199

179

462

599

353

197

142

30

klasse-verdeling

Woningverdeling naar soort woning eengezinswoning Meergezinswoningen totaal

huur koop totaal 530 1301 1831 58 24 82 588 1325 1913

10

Huurwoningen naar hoogte van de huur in euro's < 326 326-466 466-598 > 598 onbekend totaal

158 419 4 0 7 588 Huurwoningen naar hoogte vd huur

aantallen

600

huur-woningen

400 200 0

huur-woningen

< 326

326-466

466-598

> 598

onbekend

158

419

4

0

7

huurbedragen in klassen

Koopwoningen naar OZB- waarden in euro's < 150.000 150.000-200.000 200.000-250.000 250.000-300.000 300.000-350.000 >350.000 onbekend totaal

33 98 232 320 199 441 2 1325 koopwoningen naar OZB waarde

aantallen

500

koopwoningen

400 300 200 100 0 koopwoningen

< 150.000

150.000-200.000

200.000-250.000

250.000-300.000

300.000-350.000

>350.000

onbekend

33

98

232

320

199

441

2

OZB bedragen in klassen

Woningen naar ouderdom onbekend > 1945 1945-1969 1970-1974 1975-1979 1980-1984 1985-1989 1990-1994 1995-1999 2000-2004 totaal

41 263 458 255 224 132 238 104 154 44 1913

11

woningen naar ouderdom

500

aantal woningen

aantallen

400 300 200 100 0 aantal wo ningen

o nbekend

> 1945

1945-1969

1970-1974

1975-1979

1980-1984

1985-1989

1990-1994

1995-1999

2000-2004

41

263

458

255

224

132

238

104

154

44

bouwjaren in klassen

Verdeling naar soort woningen Vrijstaande woningen 2/1 kap woningen Schakelwoning Hoekwoning Rijwoning Benedenwoning Bovenwoning Seniorenwoning Appartement Bedrijfswoning totaal

717 603 18 198 195 6 10 52 29 85 1913 woningen naar soort

aantallen

800

Aantal woningen

600 400 200 0

A antal wo ningen

Vrijstaande wo ningen

2/1kap wo ningen

717

603

Schakelwo ni Ho ekwo ning ng 18

198

Rijwo ning 195

B edrijfswo nin B enedenwo ni B o venwo nin Senio renwo ni A ppartement g ng g ng 6

10

52

29

85

12

4.2 Conclusie enquête bewonersmarkt De werkgroep wonen heeft het afgelopen jaar een tweetal enquêtes gehouden. De eerste enquête werd gehouden op de bewonersmarkt van 14 maart 2006. Op deze avond werd de bevolking van Waspik een vijftal stellingen voorgehouden. Zie voor een uitgebreide beschrijving hiervoor de bijlage. Tijdens de bijeenkomst op 5 april heeft de werkgroep wonen de volgende conclusie gepresenteerd: Wonen in Waspik betekent voor de meeste Waspikkers geborgenheid, leven in een relatief kleine gemeenschap, gezelligheid, ons kent onze cultuur, het landelijk willen leven, je uit kunnen leven in sport en cultuur, Er trots op zijn in dit dorp te mogen wonen. Via de bewonersmarkt hebben we getracht door middel van een aantal stellingen er achter te komen, hoe de bewoners denken over wonen in Waspik nu en hoe dat in de relatief nabije toekomst invulling zou moeten hebben. Ruim 200 mensen hebben de enquête ingevuld. Voorlopig kan geconcludeerd worden dat ruim 70% voor uitbreiding van het inwonersaantal is. De meeste inwoners achten een bevolkingstoename van ca. 1000-1500 wenselijk om het voorzieningenniveau op peil te houden. Om vergrijzing tegen te gaan en bloeiend sociaal ( lees ook verenigings-) leven te kunnen waarborgen zal er vooral ook woningbouw voor jonge Waspikkers moeten plaatsvinden. Gedacht kan worden aan extra betaalbare starters- dan wel doorstroomwoningen. Verder zal nieuwbouw voor andere doelgroepen ook de doorstroming bevorderen. Vergrijzing is echter onomkeerbaar zodat er ook voor deze groep voldoende huisvesting en zorg in de toekomst aanwezig moet zijn. Nieuwe wijken moeten niet te groot zijn, gedacht wordt aan maximaal 100 woningen per wijk liefst aangrenzend aan bestaande wijken. Zij moeten in samenstelling een weerspiegeling zijn van de Waspikse bevolking. Verbouwingen dan wel nieuwbouw in de dorpskernen moeten zo veel mogelijk aansluiten bij bestaand dorpskarakter, (lees ook historische monumenten) daarbij moet een moderne uitstraling niet uit de weg gegaan worden. In het buitengebied geen uitbreiding, maar renovatie of vervanging welke aansluit op bestaande bebouwing. Dit alles om het dorpskarakter te waarborgen. Bij nieuwe bouwprojecten wil de bevolking voortijdig geïnformeerd worden en vroegtijdig inspraak hebben. Het is ons duidelijk geworden dat bewoners in de leeftijdscategorie 15-25 jaar en 2535 jaar moeilijk bereikt kunnen worden, waardoor zij nog te weinig aan het woord zijn geweest. Naar aanleiding van de conclusies van de eerste enquête hebben we een tweede enquête uitgezet in samenwerking met PON. De doelgroep voor deze enquête zijn de jongeren in onze kern.

13

Enquête jeugd Bij de tweede enquête werd met name de aandacht geschonken aan de jeugd en werd bij een drietal sportverenigingen geënquêteerd. Aantal enquêtes 116

voetbal 42 volleybal 37 handbal 37

aantallen per leeftijd

33 31

leeftijd

29 27 25 23 21 19 17

0

5

10

15

aantallen

2a Hoe ziet je woonsituatie eruit

Alleenwonend zonder kinderen 6

14

Gehuwd samenwonend met kinderen 10 Gehuwd samenwonend zonder kinderen 17 Inwonend bij ouders? opvoeders 82 Door de week op kamers weekend thuis 1 Eindtotaal 116

Hier volgen een aantal uitspraken over de woonomgeving in Waspik. Je kuntbij iedere uitspraak (in de kolommen 1 tot en met 3) aangeven of je het met de uitspraak eens bent. Het is prettig om in deze kern te wonen Geen mening Ja Nee

6 110 0

Ik heb veel contact met andere dorpsbewoners Geen mening Ja Nee

6 109 1

Ik voel me mede verantwoordelijk vd de leefbaarheid in Waspik Geen mening Ja Nee

26 79 11

Ik woon in een gezellige buurt met veel saamhorigheid

15

Geen mening Ja Nee

17 89 10

Ik voel mij thuis bij de mensen in Waspik Geen mening Ja Nee

6 110 0

Ik ben tevreden met de bevolkingssamenstelling van Waspik Geen mening Ja Nee

13 97 6

Ik vind de verkeerssituatie in Waspik veilig Geen mening Ja Nee

20 80 16

Waspik is erg geschikt voor jongeren Geen mening Ja Nee

31 55 30

Ik voel mij veilig in huis Geen mening Ja Nee Ik voel me veilig buitenshuis in Waspik Geen mening Ja Nee

8 108 0 12 99 5

Woningbehoeften 1. Heb je plannen om zelfstandig te gaan wonen? Ja Mogelijk weet nog niet Nee niet binnen 5 jaar Niet ingevuld

63 13 33 7

2. Als je plannen hebt om zelfstandig te gaan wonen, op welke termijn wil je dan verhuizen? Binnen 1 jaar Binnen 1-2 jaar Binnen 2-5 jaar Weet niet

15 18 32 12

16

3. Wat is de reden van je verhuisplannen? Begin of einde van een opleiding Dichter bij studie of werk gaan wonen Huwelijk of samenwonen Andere reden

22 5 37 19

4. Als je plannen hebt om zelfstandig te gaan wonen, gaat je voorkeur dan uit naar een huurwoning, een koopwoning of een een bouwkavel om zelf te bouwen? Bij voorkeur een huurwoning, eventueel een koopwoning Bij voorkeur een koopwoning, eventueel een huurwoning huurwoning koopwoning Een bouwkavel om zelf te bouwen Geen voorkeur, weet nog niet

25 4 34 14 4

5. Als je verhuisplannen hebt, naar welk soort soort woning ga je dan (bij voorkeur) verhuizen? Hoekwoning of rijtjeshuis 2 onder een kap Een vrijstaande woning Flat of appartement Bedrijfswoning Anders

25 43 49 12 1 3

6. Als je plannen hebt om zelfstandig te gaat wonen waar ga of wil je dan (bij voorkeur) wonen? In Waspik In een andere gemeente dan Waalwijk Geen voorkeur Weet niet

66 5 4 4

7. Wat zijn de reden dat je buiten Waspik zou willen wonen? De koopwoningen in de kern zijn te duur De huurwoningen in de kern zijn te duur Er zijn (te) weinig koopwoningen in de kern Er zijn (te) weinig huurwoningen in de kern Er zijn te weinig voorzieningen Geen geschikt werk in de directe omgeving Slechte verbinding met openbaar vervoer Andere reden

3

1 1 1 1 2 1 3 2

8. Als je in Waspik zou (willen) blijven wonen, voorzie of ondervind je dan problemen bij het

17

vinden vaneen geschikte woning in Waspik? Ja de prijzen van de koopwoningen zijn te hoog Ja er zijn te weinig geschikte huurwoningen Ja er zijn te weinig geschikte koopwoningen Nee geen probleem Andere problemen namelijk

9 5 11 4 2

9 Sta je momenteel geregistreerd als woningzoekenden? Ja in sta ingescheven voor: bouwkavel huurwoning koopwoning Nee

1 19 6 52

10. Welk bedrag denk je maximaal per maand te kunnen besteden aan woonlasten? Tot 300 € tot € 500 tot € 700 tot € 900 € 900 of meer Niet bekend

9 36 25 8 5 33

Conclusies van de enquête: - Veel jongeren willen op zichzelf gaan wonen binnen nu en 5 jaar. - De meeste jongeren willen liever kopen dan huren. - Een passend woningaanbod voor jongeren is gering, zowel voor huur- als voor koopwoningen. - Jongeren willen graag in Waspik blijven, liefst in een twee onder een kapwoning of een vrijstaande woning. - Men heeft verhuisplannen door het einde van hun opleiding of door samenwonen - Jongeren staan over het algemeen niet ingeschreven als woning zoekende. - Woonlasten rond de 500 euro vinden jongeren redelijk.

18

5. Conclusies werkgroep wonen Bouwen in waspik moet levensloopbestendig zijn voor een afspiegeling van de bevolking. Het moet betaalbaar zijn. Jongeren hebben een voorkeur voor koopwoningen. Om dit betaalbaar te kunnen houden en de jongeren aan Waspik te kunnen blijven binden zijn wij een voorstander van om starterswoningen te financieren uit de verkoop van duurdere (grotere) kavels. Deze starterswoningen kunnen gebouwd worden door de woningbouwvereniging en/of door particuliere samenwerkingsprojecten. ( zie hiervoor het rapport: Betaalbaar bouwen in Brabant, een uitgave van de provincie Noord-Brabant) Ook kun je woningen in gemeenschappelijk gebonden eigendom bouwen. Om een juiste verhouding tussen huur en koopwoningen te bewerkstelligen zal ook in de bouw van huurwoningen moeten worden voorzien. Om het voorzieningenniveau op peil te houden is uitbreiding met 350 woningen in de toekomst gewenst. Dit hebben we geconcludeerd uit de eerder verschenen rapporten en naar aanleiding van de enquêtes onder de Waspikse bevolking. Inbreiding en aanleunlocaties verdienen de voorkeur. Het is belangrijk zo economisch mogelijk om te springen met de beschikbare ruimtes bij inbreiding. Het is belangrijk uit te breiden zodat de voorzieningen en recreatie op peil blijven Aanleunlocaties: uitbreidingen zoveel mogelijk vast aan de kern.

19

Zowel bij inbreiding als bij uitbreiding moet er rekening gehouden worden met voldoende uitvalswegen en parkeergelegenheid om de bereikbaarheid te waarborgen. In verband met mogelijke grondspeculaties willen we geen bouwlocaties aanwijzen. Echter door sportverenigingen te concentreren in een omnivereniging op 1 locatie ontstaat er wellicht ruimte voor woningbouw elders in de kern. Om het dorpskarakter te behouden is handhaving van de lintbebouwing wenselijk. Tevens stellen we voor om de nieuwbouw in de kern Waspik niet hoger te laten zijn dan 3 woonlagen aangepast aan de gebouwen in de directe omgeving. De gemeente wordt gevraagd hierop toe te zien bij het uitgeven van bouwvergunningen. Voorts zijn we een tegenstander van uitbreiding in het buitengebied, maar zien we wel mogelijkheden voor renovatie en verbouwing. Ook de oudere bevolkingsgroep moet voldoende mogelijkheden hebben om hier te kunnen blijven wonen, al dan niet met een zorggarantie. Het liefst in de kern van het dorp in de nabijheid van voorzieningen. Een andere mogelijkheid om voldoende zorg te kunnen bieden aan de oudere bevolkingsgroep is het zogenaamde meergeneratie-wonen. Hierbij denken we aan nieuwbouw op nog uit te geven percelen. Ook aanbouw bij bestaande woningen of bijbouwen bij een woning op eenzelfde perceel moet tot de mogelijkheden behoren. Zo kan de jongere generatie de zorg voor hun ouders vorm geven. Bij de inrichting van aangekochte gronden moet er voor groepen bewoners ruimte zijn voor invulling middels eigen projecten. Er dient een overlegstructuur te komen tussen bewoners en overheden om samen invulling te kunnen geven aan plannen en informatie van en naar de bevolking. Zie hiervoor ook de prioriteitenlijst. Herbestemming, dan wel verbouwing van gedateerde huurwoningen, dient op korte termijn plaats te vinden. Bouwvergunningen aanvragen moet een veel kortere doorlooptijd krijgen.

6. Aanbevelingen en prioriteiten Om een cyclus van werken ter bewerkstelligen stellen wij een volgend stappenplan voor. Er dient een overlegstructuur te komen tussen gemeente en bewoners om samen invulling te kunnen geven aan plannen en informatie van en naar de bevolking. 1. INFORMATIE -

vanuit de gemeente openheid naar mogelijkheden behoefte van uit de bevolking ( enquêtes)

-

samen invulling geven aan plannen en informatie snelle afgifte van bouwvergunningen

2. OVERLEG

20

3. AFSPIEGELING -

starterwoningen betaalbaarheid levensloopbestendig uitbreiding van de bevolking ter behoud van voorzieningen

-

bouwen binnen nu en 3 jaar

-

evaluatie na 3 jaar en vervolgstappen, de cyclus herhaalt zich.

4. REALISATIE 5. VOORTGANG

Prioriteitenlijst Wanneer?

Kosten?

Waar?

Wie doet het?

Overleg over kwaliteit en kwantiteit van wonen in Waspik

Start 2007 Ieder kwartaal (wijktafel)

Kop koffie of thee

Den Bolder

Gemeente, DOP, Volksbelang, bevolking

Renovatie van het centrum (raadhuisstraat/kerkstraat)

Start binnen een jaar

??

Kern Waspik

Volksbelang, gemeente

Bouwen van starterswoningen


Max.150.000 Waspik per woning, huur 400 euro

Volksbelang, particuliere initiatieven.

Verbouwing zorgcentrum


???

Kerkstraat

W.S.G.

Bouw medisch centrum

Start binnen 1 jaar, realisatie

???/

Burgemeestersbuurt

Volksbelang

21

binnen 2 jaar Uitzoeken/aanwijzen van nieuwe bouwlocaties

Start binnen een jaar

Persoonlijke inzet

????

Gemeente samen met burgers (DOP)

Invulling geven aan nieuwe bouwlocaties


???

???

Particulieren, Volksbelang, gemeente

Ontwikkelen van een centrumvisie

Start binnen een half jaar

Bloed, zweet en tranen

Centrum dorpskern

Ambtenaren, DOP, Volksbelang

Renovatie van oudere huurwoningen


??

Diverse locaties in Waspik

Volksbelang

22

7. Discussie: Sociaal klimaat en veiligheid in Waspik zijn mede verantwoordelijk voor het feit dat mensen graag in Waspik wonen. Bij de Waspikse verenigingen vind je veel mensen die buiten Waspik wonen, maar graag weer in Waspik zouden willen wonen. Veel van hen zijn hier geboren en getogen. Voor hen is het ook belangrijk dat er mogelijkheden zijn/komen om zich in Waspik weer te kunnen vestigen. De leegstand van panden in de kern van de plaats is een doorn in het oog van veel Waspikkers. Het is een niet te missen kans en een verplichting van gemeente, woningbouwvereniging en zeker ook bewoners om na te denken over een vernieuwde inrichting van het centrum van Waspik aangepast aan bestaande monumentale panden. Woningbehoeften van 70+ is nog niet duidelijk in beeld gebracht. Wellicht is dit voor een zuivere beeldvorming nog wel wenselijk. Kanttekening bij de inrichting van de nieuwe wijk Waesgeerd-west. De inrichting van het bestemmingplan treft weinig overeenkomsten met de conclusies van de werkgroep wonen. Er wordt duidelijk niet gebouwd naar de behoefte van de Waspikse bevolking. Om aan die behoefte te kunnen voldoen moeten er nu weer extra gronden worden vrijgemaakt en aangekocht. Het is jammer dat de gemeente geen instrument heeft ( althans niet bekend bij de werkgroep wonen) om projectontwikkelaars voor te kunnen zijn bij de aankoop van grond en zodoende zelf meer te kunnen bepalen over de invulling van de bouwgronden in belang van de eigen bevolking. Kortom een goede communicatie tussen bevolking, overheden en woningbouwverenigingen is een noodzaak.

23

Bijlage: Vraag 1: Ik vind dat ik vroegtijdig geïnformeerd dien te worden over nieuwe woningbouwprojecten? Totaal

Man/vrouw verdeling man

geen mening ja nee

Totaal man vrouw

geen mening ja nee

7 38 3 48

geen mening ja nee

6 86 2 94

Totaal vrouw niet bekend

3 57 4 64

Totaal niet bekend

geen mening ja nee

16 181 9

Eindtotaal

206

Naar leeftijds-klasse leeftijds-klasse geen mening ja nee Eindtotaal

<20 jaar 4 4 0 8

leeftijds-klasse geen mening ja nee Eindtotaal

51-60 jaar 2 45 1 48


21-30 jaar 0 6 0 6


61-70 jaar 0 25 3 28


31-40 jaar 2 13 1 16


>70 jaar


41-50 jaar 2 34 2 38

Niet bekend geen mening ja nee Eindtotaal

0 10 2 12

6 44 0 50

24

beeldvorming

resultaat totaal

nee

ja

geen mening 0

50

100

geen mening 16

vraag 1

150

200

ja

nee

181

9

aantallen

beeldvorming

resultaat naar geslacht nee ja geen mening 0

20

40

60

80

geen mening

ja

nee

niet bekend

6

86

2

vrouwen

7

38

3

mannen

3

57

4

100

aantallen

resultaat naar leeftijds-klasse

beeldvorming

nee

ja

geen mening

0

10

20

30

40

geen mening

ja

nee

niet bekend

6

44

0

>70 jaar

0

10

2

61-70 jaar

0

25

3

51-60 jaar

2

45

1

41-50 jaar

2

34

2

31-40 jaar

2

13

1

21-30 jaar

0

6

0

<20 jaar

4

4

0

50

aantallen

25

Vraag 2: Veranderingen in het dorpscentrum dienen aan te sluiten bij het dorpskarakter en de bestaande historische monumenten.

Totaal


geen mening ja nee

0 64 0 64

geen mening ja nee

1 46 1 48

geen mening ja nee

0 93 1 94

Totaal man vrouw


Totaal niet bekend

geen mening ja nee

1 203 2

Eindtotaal

206


<20 jaar 0 8 0 8


51-60 jaar 0 47 1 48


21-30 jaar 0 6 0 6


61-70 jaar 0 28 0 28


31-40 jaar 0 16 0 16


>70 jaar


41-50 jaar 0 38 0 38


1 11 0 12

0 49 1 50

26

beeldvorming

resultaat totaal

nee

ja

geen mening 0

50

100

geen mening 1

vraag 2

150

200

ja

nee

203

2

250

aantallen

beeldvorming


20

40

60

80

geen mening

ja

nee

niet bekend

0

93

1

vrouwen

1

46

1

mannen

0

64

0

100

aantallen


beeldvorming

nee

ja

geen mening

0

10

20

30

40

50

geen mening

ja

nee

niet bekend

0

49

1

>70 jaar

1

11

0

61-70 jaar

0

28

0

51-60jaar

0

47

1

41-50 jaar

0

38

0

31-40 jaar

0

16

0

21-30 jaar

0

6

0

<20 jaar

0

8

0

60

aantallen

27

Vraag 3: Zonder betaalbare woningen voor de Waspikse jeugd zal het verenigingsleven hier doodbloeden.

Totaal


geen mening ja nee

3 53 8 64

geen mening ja nee

0 48 0 48

geen mening ja nee

2 90 2 94

Totaal man vrouw


Totaal niet bekend

geen mening ja nee

5 191 10

Eindtotaal

206


<20 jaar 0 8 0 8


51-60 jaar 0 43 5 48


21-30 jaar 0 6 0 6


61-70 jaar 0 26 2 28


31-40 jaar 1 13 2 16


>70 jaar


41-50 jaar 1 37 0 38


1 10 1 12

2 48 0 50

28

beeldvorming

resultaat totaal

nee

ja

geen mening 0

50

100

geen mening 5

vraag 3

150

200

ja

nee

191

10

250

aantallen

beeldvorming


20

40

60

80

geen mening

ja

nee

niet bekend

2

90

2

vrouwen

0

48

0

mannen

3

53

8

100

aantallen


beeldvorming

nee

ja

geen mening

0

10

20

30

40

50

geen mening

ja

nee

niet bekend

2

48

0

>70 jaar

1

10

1

61-70 jaar

0

26

2

51-60jaar

0

43

5

41-50 jaar

1

37

0

31-40 jaar

1

13

2

21-30 jaar

0

6

0

<20 jaar

0

8

0

60

aantallen

29

Vraag 4: Nieuwbouw wijken moeten een gevarieerd karakter hebben, dat de opbouw van de Waspikse bevolking weerspiegeld.


geen mening ja nee

Totaal man vrouw

geen mening ja nee

0 45 3 48

geen mening ja nee

4 90 0 94


3 59 2 64

Totaal niet bekend

Totaal geen mening ja nee

7 194 5

Eindtotaal

206


<20 jaar 0 8 0 8


51-60 jaar 4 43 1 48


21-30 jaar 0 6 0 6


61-70 jaar 0 28 0 28


31-40 jaar 1 13 2 16


>70 jaar


41-50 jaar 0 36 2 38


0 12 0 12

2 48 0 50

30

resultaat totaal

beeldvorming

nee

ja

geen mening 0

50

100

geen mening 7

vraag 4

150

200

ja

nee

194

5

250

aantallen

beeldvorming


20

40

60

80

geen mening

ja

nee

niet bekend

4

90

0

vrouwen

0

45

3

mannen

3

59

2

100

aantallen


beeldvorming

nee

ja

geen mening

0

10

20

30

40

50

geen mening

ja

nee

niet bekend

2

48

0

>70 jaar

0

12

0

61-70 jaar

0

28

0

51-60jaar

4

43

1

41-50 jaar

0

36

2

31-40 jaar

1

13

2

21-30 jaar

0

6

0

<20 jaar

0

8

0

60

aantallen

31

Vraag 5: Het huidige aantal inwoners (5000) mag in de toekomst stijgen.

Totaal


geen mening ja nee

Totaal man vrouw

geen mening ja nee

5 34 9 48

geen mening ja nee

5 68 21 94


4 44 16 64

Totaal niet bekend

geen mening ja nee

14 146 46

Eindtotaal

206


<20 jaar 0 6 2 8


51-60 jaar 2 35 11 48


21-30 jaar 0 4 2 6


61-70 jaar 3 18 7 28


31-40 jaar 2 10 4 16


>70 jaar


41-50 jaar 3 29 6 38


3 7 2 12

1 37 12 50

32

beeldvorming

resultaat totaal

nee

ja

geen mening 0

50

vraag 5

100

150

200

geen mening

ja

nee

14

146

46

aantallen

beeldvorming


20

40

60

80

geen mening

ja

nee

niet bekend

5

68

21

vrouwen

5

34

9

mannen

4

44

16

aantallen


beeldvorming

nee

ja

geen mening

0

10

20

30

40

geen mening

ja

nee

niet bekend

1

37

12

>70 jaar

3

7

2

61-70 jaar

3

18

7

51-60jaar

2

35

11

41-50 jaar

3

29

6

31-40 jaar

2

10

4

21-30 jaar

0

4

2

<20 jaar

0

6

2

aantallen

33

Aanvulling op vraag 5: Zo ja, tot hoeveel inwoners dan? Aantal inwoners 5000 5200 5500 5750 6000 6500 7000 7500 8000 8500 10000 15000

procentueel Totaal 28,2% 44 0,6% 1 5,1% 8 0,6% 1 21,2% 33 5,1% 8 10,9% 17 10,3% 16 7,7% 12 0,6% 1 8,3% 13 1,3% 2 100,0% 156

niet opgegeven Eindtotaal

50 206

Procentuele verdeling gewenste groei Waspikse bevolking komende 10 jaar

15000; 1,3% 10000; 8,3% 8500; 0,6% 5000; 28,2%

8000; 7,7% 7500; 10,3%

5200; 0,6% 5500; 5,1%

7000; 10,9%

5750; 0,6% 6500; 5,1%

6000; 21,2%

5000

5200

5500

5750

6000

6500

7000

7500

8000

8500

10000

15000

34

Bijlage 2 Rapport Werkgroep Sociaal klimaat

Eindverslag werkgroep ‘sociaal klimaat’:

maart 2007

Was Waspik vroeger socialer? Ge zou het gaan denken. Hier een serenade door de harmonie ergens in Waspik-Boven: prachtig.

Leden werkgroep: Nelleke de Bont Danielle van Boxel Tjerk Coehoorn Antoon van den Hoven Will van den Hoven Wim Kools Netty Revet Miranda van Seters

Wat is dat nu eigenlijk: sociaal klimaat ? Sociaal kilmaat gaat volgens ons over zorg en welzijn en gaat onder andere over wijk-, buurt-, muziek- en sportverenigingen, gezondheidszorg, ouderen- en jongerenbeleid, cultuur waaronder kunst, heemkunde en tradities en gebruiken, kerken, veiligheid, normen en waarden, gehandicaptenbeleid, mantelzorg, onderwijsbeleid, minderheden en vrijwilligers. Een hele hoop dus. Een goed sociaal klimaat betekent dat Waspikkers zorg dragen voor elkaar en dat we verantwoordelijkheid willen nemen voor elkaar, voor onze buurt, voor onze wijk, voor ons dorp, voor onze natuur en voor onze dieren. Bij een goed sociaal klimaat is de ontmoeting met de ander enorm belangrijk. Daar kunnen we in Waspik bijvoorbeeld al wat verbeteren. Een ontmoetingsplek voor jong en oud overdag ontbreekt nog in Waspik (Den Bolder vervult een andere rol) en is een basisvoorwaarde voor een goed sociaal klimaat. U leest hierover verderop.

Er waren vroeger veel meer cafés/ontmoetingsplaatsen, zoals hier in de Kerkstraat waar nu een grasveldje met zonnewijzer is. Een goed sociaal klimaat betekent dus dat je je lekker in je vel voelt zitten hier in Waspik. Dit hangt natuurlijk ook van een heleboel persoonlijke dingen af en niet alleen van louter Waspikse zaken: misschien heb je zojuist met je grote teen tussen de deur gezeten, heb je een ernstige ziekte, heb je zojuist iemand verloren in je gezin of familie, ben je op een of andere manier somber gestemd vandaag, heb je verwarde gedachten, zie je het niet meer zitten, heb je ruzie met iemand of voel je je heel eenzaam? Op een aantal van deze zaken heb je als buurman of buurvrouw natuurlijk geen invloed, maar misschien toch meer dan je in eerste instantie denkt. We willen met ons verslag een poging doen om een eerste aanzet te geven om Waspik nog socialer te maken.

Dat we oog voor elkaar en onze omgeving hebben.

Methode van werken: Afgelopen jaar zijn wij als werkgroep 11 keer bij elkaar geweest. Vanwege de vele onderwerpen hebben we duo’s gemaakt die met hun tweeën telkens een aantal onderwerpen onder de loep namen die we achtereenvolgens in de grotere werkgroep nog eens besproken hebben. Eenmaal is er ondersteuning geweest door Ed Kooger van P.O.N.(instituut voor advies, onderzoek en ontwikkeling in Noord-Brabant, www.ponbrabant.nl). Per onderwerp waren er telkens drie belangrijke vragen: Wat is er goed in Waspik? Wat mis je? Wie moet het antwoord op vraag twee gaan uitvoeren? Verder hebben we nog een enquête gehouden onder ongeveer 30 Waspikse sociaalgeoriënteerde mensen ( o.a. huisartsen, pastor, dominee, maatschappelijk werk, twee kunstenaars, Den Bolder, ’t Schooltje, KBO, KVO, schoolbesturen, wijkagent). Ook hierin stonden de voornoemde 3 vragen centraal. Opmerkingen van Waspikkers op de bewonersmarkt van 14 maart in ‘Den Hoeck’/‘het Oude Raadhuis’ en op de openbare bijeenkomst van 8 november in Den Bolder zijn ook verwerkt in ons verslag. Ook hebben we een ontmoeting gehad met de bewoners van het woonwagenkamp, een vluchtelingengezin, een minima-gezin en gesprekken gehad met enkele hangjongeren. Mogelijk dat we in de eerste maanden van 2007 nog een ontmoeting/gesprek hebben met enkele Waspikse ouderen en ook met mensen van de gehandicaptensoos in ’t Schooltje. We hebben er veel tijd in gestoken afgelopen jaar, mensen ontmoet en ons verdiept in het Waspikse klimaat. Het is heel zinnig geweest. In de toekomst is het nodig om het een en ander verder uit te diepen en tot oplossingen te komen. Signaleren vonden wij voorlopig onze hoofdtaak. In een aantal gevallen geven wij wel suggesties voor oplossingen, maar in een aantal gevallen ook niet. Daarvoor lijkt het ons beter om (eventueel per onderwerp) met meerdere professionals (waaronder wijzelf als Waspikkers, gemeente, zorgen welzijninstellingen, andere profs) om de tafel te gaan. We hebben het eigenlijk HEEL GOED hier in Waspik is een van de conclusies. Maar toch kunnen er een aantal zaken anders/beter zoals blijkt uit onze prioriteitenlijst. Wij hopen hierbij op de volle medewerking van de burgemeester, wethouders en ambtenaren van de gemeente Waalwijk.

Ouderenbeleid Plekken waar ouderen (en ook jongeren) elkaar kunnen ontmoeten zijn er, maar er moeten er meer komen. Ontmoetingsplaatsen waar ouderen terecht kunnen voor een kop koffie zijn te vinden in ‘t Schooltje en Den Bolder. In Den Bolder levert dit wel problemen op omdat de ruimte voor ontmoeting praktisch altijd bezet is door de biljartclub. Bovendien wordt hier gerookt. Hier zou een oplossing voor gevonden kunnen worden door bijv. het jeugdhonk om te toveren tot ontmoetingsplek? Na onderzoek is gebleken dat De Ploeg en D`Oude Haven nog niet geschikt zijn als ontmoetingsplaats voor ouderen overdag. In de ochtend en ook ‘s middags zijn deze cafés nog veelal gesloten en andere locaties zijn voorlopig niet voorhanden.

Cafe De Ploeg: Misschien komt de oude serre weer terug?

We zijn actief geweest om een grand-cafe in de panden Raadhuisstraat 13 en 15 (zie foto) te krijgen. Dit is het voormalige gemeentehuis van Waspik (later technische

dienst van de gemeente Waspik) en de oude burgemeesterswoning. Deze panden lenen zich in onze ogen uitstekend voor zo een functie en er zijn zelfs zeer serieus geïnteresseerde uitbaters. Maar helaas vindt de gemeente dat hier woningbouw (senioren- en starterwoningen door Woningstichting Volksbelang) voor gaat. In onze ogen een ENORM gemiste kans voor het opkrikken van het sociale klimaat in ons dorp. Deze panden hadden een echt HART kunnen worden van ons dorp, waar je heerlijk een krantje met een koffie of biertje kunt drinken en men elkaar kan ontmoeten in een prachtige, rustige, historische omgeving en vlakbij het park. In de nieuwe Riethorst komt een nieuwe ontmoetingsruimte die misschien zo’n soort uitstraling en functie van een grand-cafe gaat hebben. Het is dan zaak dat vanuit de bewoners van Waspik en de DOP meegedacht gaat worden over die functie en hoe deze ruimte eruit gaat zien. Dit met het oog op een veel bredere ontmoetingsplek dan alleen voor ouderen. De ruimte zou ook veel meer naar de straat gelegen moeten zijn dan nu het geval is. Wellicht is het ook een idee om een ‘hangouderenplek’ ergens in ons centrum te creëren. Zo mogen er nog op verschillende plaatsen in Waspik banken geplaatst worden en dan het liefst van hetzelfde type als in het park in de Raadhuisstraat: sterke sfeervolle houten banken met leuningen waardoor ouderen makkelijker kunnen opstaan. Deze banken hebben bewezen zeer goed en vandalismeproof te zijn en zijn ook al in Sprang-Capelle gebruikt voor een hangouderenplek aan de Halvezolenpad.

Verder is er in 2005 een ouderenrapport gemaakt (titel: ‘Waalwijk ouderenproof?’) door ouderen van de gemeente Waalwijk zelf met aanbevelingen van die ouderen naar de gemeente toe. De klankbordgroep van de ouderen die uitwerking/vervolg hiervan moet controleren functioneert naar onze informatie niet meer. Hopelijk vergaat het ons DOP niet zo.

Activiteiten voor ouderen Er zijn voor ouderen diverse mogelijkheden om deel te nemen aan activiteiten. We noemen: - Countrydansen - Fitness - Jeu de boules (op 2 plaatsen, waarvan 1 georganiseerd) - Fietsen voor de liefhebbers - Sjoelen - Koren - Rikken, jokeren en bridge - Heemkundekring - Biljart in Den Bolder De werkgroep vraagt of de gemeente er op toeziet dat deze mogelijkheden blijven bestaan en daar waar nodig sociaalculturele en recreatieve activiteiten wil stimuleren.

Eenzaamheid Voor de eenzamen zijn nu geen goede voorzieningen en/of oplossingen voorhanden. Ook is niet bekend of eenzaamheid een grote problematiek is in Waspik. Het opsporen van de eenzaamheidsproblemen is dan ook een eerste vereiste, en dat is niet gemakkelijk. Sommige mensen hebben er geen behoefte aan om veel van huis te zijn of visite te krijgen en leven graag op zichzelf. Een mogelijkheid is om via huisbezoeken aan eenzamen of via een telefooncirkel mensen te activeren om mee te doen met activiteiten. Ook zou men als buurman/vrouw aan kunnen geven dat ze voor hem/haar klaar staan in geval van nood. Ook kunnen de huisartsen, dominee en pastor wellicht een rol spelen in het opsporen van eenzamen, alsmede ouderenadviseurs van bijvoorbeeld KBO of stichting Mozaïek Waalwijk. Volgens de leden van de werkgroep gaat eenzaamheid ook vaak gepaard met geldgebrek. Een mogelijke oplossing hiervoor is dat de gemeente deze groep informeert over de mogelijkheden die het Zorgloket biedt (zie later).

‘Tafeltje dekje’ Deze warmemaaltijd-thuisbezorging is goed geregeld hier in Waspik bij de Riethorst. De maaltijden worden daar aangeleverd en dan verder door vrijwilligers bij de mensen thuis bezorgd. Het Zorgloket in Waalwijk ziet toe op de rechtmatigheid van het gebruik van ‘tafeltje dekje’. De bijdrage in de kosten bedraagt € 5,90. Voor de echte minima is de bijdrage lager of gratis. Men komt hiervoor in aanmerking als iemand niet (meer) of nauwelijks in staat is zelf te koken en/of inkopen te doen. Ook mensen met een speciaal dieet kunnen van deze voorziening gebruik maken. Ook kan men terecht bij het zogenaamde ‘eetpunt’ in de Riethorst waar je voor 6 euro een 3-gangen keuzemenu uitgeserveerd krijgt. Dit is niet alleen toegankelijk voor ouderen maar in principe kan iedere Waspikker hier voor dit bedrag de warme maaltijd eten. Wel graag 1 dag van tevoren aanmelden (tel zorgcentrum Riethorst: 317180 of 311370). Er wordt nu nog weinig gebruik van gemaakt. Meldt je dus en smakelijk eten.

Armoedebeleid Tot de minima behoor je als je maximaal 112% van het sociaal minimum verdient (zie verder de eerste pagina van ‘PasWijzer’: zie bijlages). Zijn er veel minima in Waspik en wie dan? Hoe spoor je de mensen op die niet uit zichzelf een weg zoeken naar ondersteuning? Wellicht dat pastor/dominee/huisartsen, buren, vrienden/kennissen de weg kunnen wijzen naar bijvoorbeeld het Zorgloket in Waalwijk. Voor armoedebeleid is er daar namelijk het Zorgloket ‘WaalwijkWijzer’: Putstraat 1/A tel. 317811 Of via www.waalwijk.nl en dan Zorgloket Waalwijkwijzer. Iedereen die een inkomen heeft van op of rond het minimum kan hier voor ondersteuning terecht. Er wordt altijd gecontroleerd of de aanvraag terecht is. Een spaarpot van ca. € 5000 tot € 6000 zal daarbij buiten beschouwing blijven voor het geval dat bijvoorbeeld de wasmachine of iets dergelijks stuk gaat of vervangen moet worden. Als eerste punt is er de ‘algemene bijstand’ (65+) en de ‘bijzondere bijstand’ voor tegemoetkoming in o.a.: Bril / Contactlenzen Eigen bijdrage thuiszorg Kosten voor maaltijden Pedicure Tandartskosten Eigen bijdrage ziekenvervoer Extra waskosten door ziekte

Tweede punt: de WVG (Wet Voorziening Gehandicapten): Voor aanvraag van: Scootmobiel Rolstoel Aanpassen woning met o.a.: Verhoogd toilet Beugels in toilet en douche Douche stoel Traplift Verwijderen van drempels als aanpassingen niet mogelijk zijn Tegemoetkoming in verhuiskosten. Derde punt: oplossen van problemen met de huursubsidie (‘Vangnetregeling’) Vierde punt: Kwijtschelding gemeentelijke belastingen. Deze regeling is bedoeld voor mensen die door persoonlijke of financiële omstandigheden niet in staat zijn de aanslagen van de gemeentelijke belasting te betalen. Het gaat dan om o.a. Onroerendzaak-belasting Hondenbelasting Afvalstoffenheffing (Meer info: afdeling Belasting gemeente Waalwijk, Raadhuisplein 2, postbus 10150) Wij zijn van mening dat bovenbeschreven dienstverlening (voorlichting en hulpverlening) ook in Waspik voor handen moet zijn. De hoofdreden is dat niet iedereen zo maar even naar het Zorgloket in Waalwijk kan gaan (ouderen, gehandicapten, mensen die slecht ter been zijn, bedlegerig of anderszins niet in staat zijn om te reizen). Dit kan volgens ons het best gerealiseerd worden in de nieuwe Riethorst. Het Zorgloket moet daar gecombineerd worden met informatievoorziening over gemeentelijke zaken (het huidige Gemeenteloket wat nu gesitueerd is in het Oude Raadhuis). Een nieuwe naam voor dit Gemeente- en Zorgloket kan dan ook zijn: ‘Gezorg-loket’. De aanwezigheid van het Gezorg-loket zal de hoofdfunctie van de erbij gelegen ontmoetingsruimte (ontmoeten van jong en oud) zeker versterken: Waspikkers die bij het Gezorg-loket moeten zijn kunnen nog even daar koffie drinken en andere mensen ontmoeten (waaronder bewoners van de Riethorst). Ook de ‘Stichting Strohalm’ (voor gezinnen in financiële nood, tel 335359, zie bijlage) is niet of nauwelijks bekend bij de mensen die er gebruik van zouden kunnen maken. De ‘PasWijzer’ (zie bijlage) moet uitgebreid worden met bijvoorbeeld een tegemoetkoming in de contributie voor ouderenorganisaties zoals ANBO, PCOB, of KBO. Deze ouderenbonden kunnen de minima ook verder helpen. Volgens de leden van onze werkgroep is de PasWijzer in zijn huidige vorm voor de minima in Waspik nog te weinig interessant.

Vrijwilligerswerk De mogelijkheden om vrijwilligerswerk te verrichten in Waspik wordt in enige mate georganiseerd en gestimuleerd. Er zijn veel vrijwilligers in Waspik. Het is onverplicht, onbetaald, ten behoeve van derden. De mensen die vrijwilligerswerk verrichten kiezen hier nadrukkelijk zelf voor. Ook kunnen vrijwilligers in grote mate zelf bepalen hoeveel tijd zij hier aan willen besteden en wanneer zij dit willen uitvoeren. De onkosten die daarbij gemaakt worden kunnen worden vergoed. Er is ook ondersteuning als dat nodig is. De gemeente zou er in overleg met de vrijwilliger op toe moeten zien dat de onkostenvergoeding geen problemen oplevert met de fiscus. Verder is er het zogenaamde OPSW (OndersteuningsPunt Sport en Welzijn, zie bijlage) van de gemeente Waalwijk waar vrijwilligers en verenigingen terecht kunnen met allerhande vragen.

Mantelzorg Mantelzorg overkomt je. Veel mantelzorgers kiezen hier niet bewust voor. Als het zich voordoet is er geen ontkomen aan en duurt meestal 24 uur per dag. Mantelzorgverlening vindt niet georganiseerd plaats, en wordt naar eigen goeddunken ingevuld. Het is immers zo dat als je partner of familielid (chronisch) ziek wordt dit vaak opgevangen wordt door de familie. Ook voor mantelzorgers zou er het volgende moeten zijn: Recht op vrije tijd Recht op ondersteuning als dat nodig is Recht om op vakantie te kunnen gaan Recht op vergoeding van onkosten die vaak gemaakt worden Twee praktijkvoorbeelden: Aan mantelzorgers wordt vaak gevraagd hoe het met de patiënt gaat. Maar niemand vraagt hoe het met die verzorger(ster) zelf gaat en juist die is degene die zich vaak wegcijfert. Je ziet deze mensen er dan ook nogal eens verloren bijlopen omdat ze zelf nergens op terug kunnen vallen, of niet weten dat ze WEL ondersteuning kunnen krijgen. Ook bijvoorbeeld dat echtpaar waarvan de man dementerende is en daardoor zeer agressief geworden is, waarbij het voor de vrouw zeer moeilijk is om hem te verzorgen omdat ze bang is met lichamelijk geweld te maken te krijgen. Een belangrijk knelpunt is dat ook in Waspik niet iedereen iedereen meer kent en daardoor ook niet weet dat iemand in de buurt ondersteund moet worden. Een actiepunt hierbij is Waspikkers bewust maken van het feit dat mensen om hen heen soms hulp kunnen gebruiken. In de gids ‘Familiezorger?’ van Stichting Mantelzorg Midden-Brabant staan een heleboel gegevens en adressen over hulp en ondersteuning voor mantelzorgers en ook voor professionals. Mevrouw Corrie Gennesen (Scharlo 26a, tel 312511) is voor Waspik een werkgroeplid van werkgroep Mantelzorg van de gemeente Waalwijk. Bij haar kan men terecht voor allerhande vragen hierover.

Het is goed dat er in Waspik het komend jaar onderzocht wordt of er uitbreiding van deze ondersteuning voor mantelzorgers nodig is. In de gemeente Gilze en Rijen zou het een en ander al goed georganiseerd zijn. Het wiel hoeft natuurlijk niet opnieuw uitgevonden te worden.

Mensen met een geestelijke en/of lichamelijke beperking: Op diverse plekken is de mogelijkheid voor rolstoelen en rollators tot het betreden van openbare gebouwen goed geregeld. Echter de toegang van veel winkels is vaak een probleem en ook bieden de paden in de winkels soms onvoldoende ruimte.

ingang bloemisterij Elegance aan de Raadhuisstraat Ook zijn er op veel plaatsen ongelijke stoepen, trottoirs en opgangen, obstakels, brievenbussen die te hoog hangen en die een belemmering vormen voor rolstoelers, ouderen en slechtzienden. Eveneens doen zich problemen voor bij de opstap en instap van het openbaar vervoer. Hierop zullen een aantal ondernemers zelf actie moeten nemen. Ook bevelen wij aan dat beleidsmakers (verkeerskundigen, politici) zelf met mensen in een rolstoel en met slechtzienden door Waspik lopen voorzien van plattegronden en daarop alle hindernissen optekenen. En daarmee de gemeente voorzien van een ranglijst van grote en kleine knel-/verbeterpunten waarop de gemeente actie kan ondernemen. In ’t Schooltje wordt elke maand een soos georganiseerd voor mensen met een lichamelijke en geestelijke beperking.

Het is belangrijk om te zorgen dat mensen informatie krijgen over veel zaken waarmee gehandicapten en zieken te maken krijgen. Hierbij valt te denken aan instanties zowel binnen als buiten de gemeente, organisaties etc. Tegenwoordig is veel op internet te vinden, maar er moet zeker rekening worden gehouden met de oudere generatie die meestal geen computer bezit. Toekomst: 1x per jaar een extra “Waalwijk Wijzer” met adressen, informatie en telefoonnummers over dit onderwerp die dan huis aan huis verspreid wordt. Binnen de Gemeente Waalwijk staan gehandicapten (verstandelijk/geestelijk en lichamelijk) niet als zodanig geregistreerd. In Waspik maken in totaal 507 personen gebruik van de W.V.G. (Wet Voorzieningen Gehandicapten). Deze zijn te onderscheiden in: Jonger dan 18 jaar: 25 personen, tussen 19 – 65 jaar: 91 en boven 65 jaar: 391 personen. Het gebruik van de W.V.G. loopt uiteen van gebruik deeltaxi tot ernstige beperkingen.

Buurtverenigingen / buurtcomités In Waspik zijn diverse buurtverenigingen actief, met name genoemd: - Buurtvereniging Plan Noord - Buurtvereniging Benedenkerk - Buurtvereniging Tussen Kanaal en Spoor - Buurtvereniging De Bijstere Vogels (wellicht voorjaar 2007 opheffing) - Buurtvereniging ’t Vaartje - Buurtvereniging Carmelietenstraat - Buurtvereniging Haverkamp - Buurtvereniging Vrouwkensvaartsestraat Activiteiten in de buurt en/of straat zorgen ervoor dat er een beter sociaal contact ontstaat. Dit is zeer belangrijk om verschillende redenen, zoals bij voorbeeld het voorkomen dat er veel problemen ontstaan in buurt/straat en in een verder stadium probleembuurten worden. Er kunnen ook buurtcomités (Buurtcomité Havendries) gevormd worden, die activiteiten organiseren in een bepaalde straat om deze leefbaarder te maken, bijvoorbeeld door samen een straat schoon te houden, een straatfeest te organiseren of een barbecue etc. Vanuit de gemeente Waalwijk is er het project ‘Mogelijkmakers’ wat 250 euro schenkt om een buurtactiviteit te organiseren en nog eens 250 euro schenkt als de buurtactiviteit inderdaad is doorgegaan en om hiermee dan weer iets in je buurt te doen. In de Binnenbijster bijvoorbeeld zijn er o.a. barbecues gehouden en daarna met hierdoor ‘verdiend’ geld twee wijkplattegronden geplaatst. Een andere goede reden om het sociale contact te versterken is dat er dan wellicht eerder hulp gevraagd wordt aan buren wanneer dit nodig is. Hierbij valt te denken aan bijv. een boodschap doen bij ziekte, een praatje maken met buren die wat eenzamer zijn. Er zal ook een grotere sociale controle zijn. Hierbij valt te denken aan bijv. een buurman die je al dagen niet gezien hebt. Een goed sociaal contact in de buurt/straat zorgt er voor dat de leefbaarheid beter wordt en er minder problemen ontstaan en buurtbewoners elkaar eerder aan zullen spreken bij problemen.

Misschien voor de toekomst het aantal buurtverenigingen uitbreiden en meer buurtcomités in het leven roepen (evt. met subsidie van gemeente en in samenwerking met stichting Mozaïek Waalwijk).

Probleem- en aandachtsbuurten Eens in de 5 jaar wordt er een leefbaarheidsonderzoek gehouden onder de inwoners van de gemeente Waalwijk. De uitkomst van dit onderzoek bepaalt hoe wijken en buurten ervoor staan en hoe bewoners hun eigen omgeving waarderen. In Waspik zijn er geen probleembuurten maar wel een aandachtsbuurt, zo genoemd omdat de problematiek niet zo heftig is. In een aandachtsbuurt wordt elk jaar een leefbaarheidonderzoek gehouden. Momenteel heeft Waspik dus 1 aandachtsbuurt en wel de Havendries. Voor zo’n aandachtsbuurt geldt dat er extra geld wordt uitgetrokken om de leefsituatie te verbeteren. Met instanties als gemeente, politie, woningbouwstichting Volksbelang en stichting Mozaïek Waalwijk is er overleg met de bewoners over mogelijke activiteiten en het besteden van geld. Er wordt gewerkt met een bewonersgroep (comité) om het organisatorisch goed te laten verlopen. Mozaïek Waalwijk speelt hierbij een organiserende rol en heeft het comité mee helpen oprichten en ondersteunt deze in hun werkzaamheden en contacten met instanties. De afgelopen jaren heeft het comité Havendries de wijk opgefleurd met speeltoestellen, bloembakken gehangen aan de seniorenflat, trottoirs verbeterd, een kunstwerk ‘de beestenbank’ geplaatst, een buurtfeest georganiseerd, etc. Bij onderlinge problemen tussen bewoners in een wijk is er het project ‘Buurtbemiddeling’ van Mozaïek Waalwijk wat vaak een oplossing kan bieden. Dit zijn goed getrainde vrijwilligers die kunnen bemiddelen bij huis-, tuinen keukenconflicten tussen buren en wijkgroepen. Voor zover wij weten zijn er nog geen Waspikse buurtbemiddelaars. Dit kan een goed teken zijn. Een leefbaarheidsonderzoek eens in de 5 jaar is geen overbodige luxe en moet zeker blijven bestaan.

Veiligheid In Waspik zien we onze wijkagenten (John de Cloe en Karel van Tilburg) te weinig. Van John vernamen wij dat zij slechts 20% van hun tijd buiten actief zijn en voor de rest achter hun bureau in Waalwijk te vinden zijn. Dit moet anders. Een (mobiele) werkplek in Waspik met bijbehorende spreekuren moet hier volgens ons verandering in brengen. Op 24 februari start er een reorganisatie van de politie en hopelijk brengt dit ook een verbetering. Verder willen we politiefietsen (John heeft al zo’n fiets) ergens in Waspik plaatsen die telkens als er gesurveilleerd wordt gebruikt worden. Zodoende zullen John en Karel een beter beeld krijgen van Waspik, worden ze beter gezien en kunnen ze makkelijker een gesprek aanknopen met ons Waspikkers en wij met hen. Bij een nieuwe sollicitatie voor een Waspikse wijkagent moet een nieuwe voorwaarde zijn dat hij of zij in Waspik komt wonen.

Over het algemeen meldt de Waspikker weinig aan de politie. Is er dan erg weinig kleine/grote criminaliteit, vandalisme, overlast, etc. in Waspik of zijn er andere redenen? Ten overvloede vermelden we dat natuurlijk elke melding bij de politie vertrouwelijk wordt behandeld. Ook kan men anoniem melden. Om de veiligheid op straat zo te houden als momenteel het geval is of te vergroten zou er ook gelet moeten worden op de volgende punten: - voldoende straatverlichting; ook na 23.00 uur genoeg lantaarns aanlaten (taak voor gemeente) - gemeentelijke begroeiing goed bijhouden zodat struiken etc. niet te groot worden en er duidelijk overzicht blijft in gebieden (taak voor gemeente) - meer controle (projecten) bij hangjongeren; als er een flinke groep jongeren bij elkaar staan, kan dit een onveilig gevoel geven (taak voor gemeente en politie) - eventueel kan er een buurtpreventieproject gestart worden in samenwerking met de gemeente (bijvoorbeeld zoals in de wijk Zanddonk in Waalwijk) Voor de veiligheid in en rond het huis zouden de volgende punten er voor kunnen zorgen dat deze verbeterd wordt: - ‘politiekeurmerk’: er zijn door de politie informatieblaadjes verspreid, maar een extra informatieblad over beveiliging van het huis en wat het politiekeurmerk precies inhoudt en wat bewoners hiervoor moeten doen zou goed zijn. - achterpadverlichting: project van gemeente en woningbouwstichting Volksbelang om de veiligheid in achterompaden te verbeteren: hier kan ieder zich voor aanmelden Normen en waarden Hoe gaan we om met asociaal gedrag? Jawel, ook in Waspik bestaat zoiets. Wat te denken van al die vuilnisbakken en brievenbussen en het telefoonhokje bij het Oude Raadhuis die rond de jaarwisseling letterlijk opgeblazen zijn? Wat te doen met honden- en kattenpoepoverlast? Wat met een burenruzie? Wat met discriminatie? Wat met asociaal zwerfvuil? Wat met graffiti? Durven we als Waspikkers elkaar aan te spreken over asociaal gedrag of blijven we liever anoniem? Moet het afsteken van vuurwerk door rondlopende jeugd rond de jaarwisseling verboden worden of komend jaar maar weer alles laten opblazen? De maat is wat dit betreft vol bij vele Waspikkers en onze jeugd moeten we grenzen laten zien wat kan en wat niet kan. Ze hebben daar ook behoefte aan en misschien is het DAT wat ze nastreven met dit grensoverschrijdend gedrag.

En dan nog de prostitutie op o.a. parkeerplaats ’t Vaerland aan de Maasroute die uitwaaiert naar het industrieterrein en in de Overdiepse Polder. Hiervan is nog veel overlast. Kinderen en jeugd moeten vaak ‘s avonds gebracht en gehaald worden ivm het gevoel van onveiligheid, er zijn onveilige verkeerssituaties op en rond de Maasroute, drugsdealen, criminaliteit, etc.

Parkeerplaats ‘t Vaerland Allerlei acties van gemeente en politie hebben tot nu toe tot niets geleid. Rijkswaterstaat wil nu in het voorjaar de parkeerplaats bestrating aanpassen zodat er niet meer rondjes gereden kunnen worden en ook willen ze er beplanting weghalen. Wij denken dat dit ruim onvoldoende is en bovendien zal beplanting weghalen niets helpen en zonde van die beplanting (mooie grote bomen weg?) zijn. Naast het Shell-benzinestation thv Waalwijk (aan diezelfde noordzijde van de Maasroute) moet volgens ons door gemeente of provincie een stuk weiland opgekocht worden zodat daar een parkeerplaats meteen naast het benzinestation gemaakt kan worden. Wat dan door de nabijheid van het benzinestation bijna nooit tot aantrekking van criminaliteit en prostitutie zal leiden. Vaerland kan dan geheel of gedeeltelijk (een zeer beperkte parkeer/vluchtstrook?) gesloten worden en een mooi stukje natuur worden. Snelle actie gevraagd voor deze slepende kwestie.

En niet te vergeten het dealen van drugs. Volgens de wijkagent is er behoorlijk veel drugsgebruik en dan m.n. door de hangjongeren. Softdrugs zoals joints, maar ook de zwaardere drugs zoals XTC en cocaïne worden gebruikt. Als werkgroep zijn we niet meteen in staat om hier een oplossing voor te vinden. Toch verdient dit onderwerp de nodige aandacht en staat het dus op onze actielijst. Misschien moeten we een avond organiseren waarin bewoners en professionals (mensen van Novadic-Kentron (centrum voor verslavingszorg), wijkagenten, gemeente, Mozaiek Waalwijk en Tavenu) samen brainstormen over dit probleem. Een paar jaar terug heeft Mozaïek Waalwijk een project gehouden met enkele jongeren over alcohol en drugs (‘Beter in je auto vrijen, dan met alcohol op rijden’ was toen een door de jongeren verzonnen slogan). Ook ligt er veel verantwoordelijkheid bij gemeente en politie om aan dit drugsprobleem de nodige aandacht te besteden en veel controles uit te voeren zolang deze problemen bestaan. Ook moet men beter aan de bewoners duidelijk maken waar ze terecht kunnen met eventuele klachten en/of opmerkingen hierover (is er een bijvoorbeeld een ambtenaar jongerenoverlast/drugsoverlast?). Ook wijzelf kunnen het drugsgebruik verminderen door onze kinderen o.a. op de gevaren te wijzen. Het is bijvoorbeeld bekend dat jongeren tussen de 13 en 20 jaar extra gevoelig kunnen zijn om een psychose te ontwikkelen na het roken van een joint. Voor de rest van hun leven zijn zij hier dan enorm mee behept. Het zal je kind maar wezen. Voorlichting over drugs (en ook over alcohol) moet daarom regelmatig en al op jonge leeftijd (en ook aan de ouders) gegeven worden. Dit is al wel eens gedaan in Waspik, maar het is goed dit te herhalen. Ook de horeca kan maatregelen treffen. Zo heeft de nieuwe eigenaar van café ‘de Ploeg’ volgens wijkagent John de Cloe het drugsgebruik in zijn café op een goede en consequente manier uit zijn café verbannen.

Jongeren Een veel gehoorde opmerking, ook tijdens de startmanifestatie van 14 maart, is dat er meer activiteiten georganiseerd moeten worden voor jongeren. Het komend jaar moet er daarom gepoogd worden een jongerenwerkgroep op te richten die o.a. hierover, maar ook over allerlei andere jeugd- en jongerenzaken, gaat nadenken en organiseren. Jongeren kunnen beter zelf over hun toekomst nadenken menen wij. Zo kan er bijvoorbeeld een filmclubje van jongeren ontstaan die elke twee weken een filmavond in ’t Schooltje organiseert voor jongeren en eventueel ‘s zomers openluchtfilms in het park. Ideeën genoeg wedden wij.

lekker hangen in het park Hangjongeren Het begrip hangjongeren roept voor velen een negatief beeld op omdat ze met een grote groep zijn, ze hebben scooters en staan daar zomaar niets te doen. Na gesprekken met de jongeren in Waspik, denken wij dat het negatieve beeld niet geheel terecht is. De jongeren ‘hangen’ niet om vervelende dingen uit te halen maar ze staan daar juist omdat ze graag met hun vrienden willen ‘chillen’, zoals ze zelf aangeven. Ze willen gewoon staan, zitten of hangen op een plek waar ze samen met hun vrienden kunnen praten en muziek kunnen luisteren. We hebben gevraagd wat ze dan graag zouden willen als het gaat om een hangplek. Het gaat ze niet om luxe. Ze hoeven geen volledig ingerichte ruimte te hebben met alles erop en eraan. Ze vragen ook niet om activiteiten die ze in plaats van het ‘hangen’ kunnen doen. Nee, het gaat ze gewoon om een plek waar ze droog kunnen staan of zitten en waar ze ongestoord lekker kunnen ‘chillen’.

bekende hangplek: de kiosk Natuurlijk hoeft deze plek niet zo afgelegen te liggen zodat er helemaal geen sociale controle is, maar zo dicht op de mensen als de plek bij Den Bolder (het Tavenu-cafe), hoeft nu ook weer niet. Doordat de jeugd hier veel te dicht in de buurt van de omwoners was, klaagden veel van die omwoners over geluidsoverlast en de scooters. Muziek luisteren zullen ze toch willen doen en omdat veel van de jeugd nog geen rijbewijs heeft, zullen ze toch allemaal met hun scooters blijven komen. Waarom dan geen plek waar niet veel huizen staan maar waar toch een soort van controle kan blijven bestaan. Als de jongeren eenmaal over een geschikte plek beschikken, kunnen er misschien samen met deze jongeren afspraken worden gemaakt over hun hangplek. Ze willen zelf toch immers ook dat deze plek gehandhaafd blijft? Door de jongeren zelf hun regels (wel normale regels natuurlijk) op te laten stellen, krijgen ze misschien ook een bepaald soort verantwoordelijkheidsgevoel voor hun eigen hangplek. Het is niet zo moeilijk, het hoeft niet ingewikkeld te zijn. ‘Gewoon een plek waar we samen kunnen chillen en droog staan als het regent’. In het West-Brabantse dorp Standaardbuiten zijn er al een paar jaar ervaringen met zo een hangplek. Ook dit kan een onderwerp zijn voor de nog op te richten jongerenwerkgroep.

Openbaar vervoer Het openbaar vervoer komt in meerdere werkgroepen naar voren. Vrijwel overal wordt de conclusie getrokken dan het openbaar vervoer niet in orde is. Dit gaat dan om de bereikbaarheid van de grotere dorpen en steden. Vooral ’s avonds en in het weekend vormt dit een probleem. Daarnaast zijn de buurtbussen soms niet groot genoeg. Mensen moeten dan gaan staan in de bussen of ze worden zelfs de toegang geweigerd. Veel mensen weten nog niet veel over de deeltaxi die ervoor moet zorgen dat het reizen tussen de kleine kernen naar bijvoorbeeld Tilburg, beter moet worden. Deze deeltaxi is voor iedereen en kost bijna niets. Het enige wat de mensen moeten doen is bellen hoe laat je opgehaald wilt worden en dan zorgt de taxichauffeur ervoor dat je bij je bestemming aankomt. Verder hoeven wij vrij weinig aandacht meer te besteden aan dit onderwerp omdat het al bij werkgroep voorzieningen en verkeer aan bod komt. Cultuur Cultuur is een vrij vaag begrip voor ons. We hebben er lang over gepraat en er is een ding dat we zeker willen benadrukken. Het is erg belangrijk als de gemeente Waalwijk in Waspik de mogelijkheid bied om cultuur te kunnen blijven uitoefenen in welke vorm dan ook. Er moet voldoende vrijheid zijn voor iedereen om zich in cultuur te kunnen uiten. Kerken en geloof: Geloof is een vrije keuze van mensen en is daarom niet iets wat iemand kan of mag beïnvloeden. In Waspik is er voldoende ruimte voor gelovige mensen. Er zijn drie kerken die nog actief zijn. Monumenten: Hierover zal werkgroep ‘natuur en milieu’ iets zeggen. Kunst: In Waspik gebeurt er het nodige op het gebied van kunst door zowel profs als amateurs. Uit onze enquête kwam niet meteen iets nieuws naar voren. Een idee van ons is om in de al jarenlang leegstaande ruimte van de ABN/Amrobank aan het dorpsplein (zolang er geen huurder is) een atelier/tentoonstellingsruimte te maken van Waspikse amateurs. Deze hoek zal hierdoor meteen enorm opfleuren (zie voorbeeld in lege fietsenwinkel in Loon op zand in de kerkstraat). Deze ruimte is nu van de Woningstichting Volksbelang. Kunstamateurs (en ook profs): meld u zich.

bekende hondenpoepuitlaatplaats

met de bekende gevolgen

Hondenpoep: ‘Hondenwachters’ Peter de Jager en Corné Pruijsen zijn voor de gemeente Waalwijk actief bezig in Waspik wat betreft de hondenpoep. Ze proberen de mensen te laten zien dat zij er zijn en dat ze alles dus in de gaten houden. Volgens deze twee ‘hondenwachters’ moeten er in de verschillende wijken afspraken worden gemaakt over bijvoorbeeld afvalbakken met zakjes voor hondenpoep. Een project loopt hierover in het park in de Havendries. Ook is een idee om alle nieuwgemelde honden verplicht een hondencursus te laten volgen waar ook geleerd wordt hoe met hondenpoep om te gaan. Er zijn 2 hondenverenigingen in de gemeente Waalwijk en die kunnen dit gaan doen. Laat Waspikse hondenbezitters die goed met hondenpoep omgaan een artikel schrijven in de krant of in een ander Waspiks blaadje zodat iedere hondenbezitter leert hoe hiermee om te gaan en dat hondenpoep op de stoep zeer asociaal is. Hondenuitlaatplaatsen met vaak veel stankoverlast en viezigheid kunnen dan verdwijnen en misschien dat dan ook de hondenbelasting afgeschaft kan worden. Dit hondenpoepprobleem moet in onze ogen op te lossen zijn door bovengenoemde maatregelen. Ook voor overlast van kattenpoep in andermans tuinen valt het een en ander te organiseren.

Andere sociale voorzieningen: Een dertigtal gezondheidszorgwerkers en andere sociale rakkers en verenigingen in Waspik hebben in november een brief van onze werkgroep ontvangen met vragen over hun wensen over hun eigen specifieke toekomst in Waspik. Deze informatie moet nog in ons verslag verwerkt worden. We denken dat er voldoende gezondheidszorgwerkers in Waspik zijn (huisartsen, tandartsen, fysiotherapeuten, maatschappelijk werkers, logopedist en thuiszorg). Of ontbreekt er nog een psycholoog? Het nieuwe gezondheidscentrum moet natuurlijk voor m.n. gehandicapten makkelijk toegankelijk zijn. Het zogenaamde Zorgloket willen wij gecombineerd zien met een infoloket van de gemeente: het Gezorg-loket. Vlakbij of in de ontmoetingsruimte van de nieuwe Riethorst vinden wij hiervoor de beste locatie omdat daar een ruime openingstijd zal zijn en er een meerwaarde is in een contact met de mensen op de Riethorst zelf. Bovendien zal er in de Riethorst (volgens de bouwplannen) een soort grand-cafeachtige plaats komen waarbij de aanwezigheid van een Zorg-/Gemeenteloket er nog meer toe kan bijdragen dat nog meer mensen (jong en oud) elkaar daar gaan ontmoeten en nog even blijven praten in het Grand-Cafe.

Naar het Gezorg-loket en dan nog even naar het Grand-Cafe ‘de Riethorst’.

Asielzoekers: Onze werkgroep had samen met twee mensen van Vluchtelingenwerk een ontmoeting op 6 december met een asielzoekersgezin uit Waspik. Er is een dringende vraag van Stichting Vluchtelingenwerk naar Waspikse vrijwilligers. Momenteel zijn die er niet. Het zou zeer goed zijn als er zich Waspikkers aanbieden, die dan dichtbij huis begeleiding aan een Waspiks asielzoekersgezin kunnen geven. Meld u zich dus bij Stichting Vluchtelingenwerk Waalwijk, tel 0416.344134.

Woonwagenkampbewoners: We hebben op 11 september een gastvrije ontmoeting gehad op ‘het kamp’ met een 6-tal woonwagenbewoners (de familie Jacobs (Sinti)). Zij wonen nu 15 jaar in ons dorp. Ze wonen al tientallen jaren in Nederland. Vader en moeder Jacobs hebben nog in een echte woonwagen gewoond en woonden voordat zij naar Waspik kwamen o.a. 5 jaar in Uithoorn, 8 jaar in Leimuiden en 14 jaar in Meerkerk. Zij beschrijven hun woonplek in Waspik als ‘ons kamp’. Er staan 4 wagens waarin samen 10 mensen van deze familie wonen. Zij hebben het erg naar hun zin in Waspik en wonen er erg graag. Er zijn plannen om ‘het kamp’ de komende jaren te verplaatsen naar een andere plek in Waspik. Het oude spoorwegemplacement bij de Halvezolenpad is hierbij genoemd. Al lange tijd hebben zij hierover niets meer vernomen van de gemeente. Zelf hebben ze de wens om naar 7 woonwagens uit te groeien. Op de eventuele nieuwe plek willen ze net als nu geen omheining of prikkeldraad. In de oorlog van ’40-’45 verloor de familie Jacobs 8 familieleden. Moeder Jacobs heeft bij de nationale dodenherdenking op De Dam in Amsterdam als eerste woonwagenbewoner een krans gelegd ter nagedachtenis aan alle omgekomen zigeuners/woonwagenbewoners in deze oorlog. Het was voor ons een aangename ontmoeting met deze familie. Ieder van Waspik is er welkom en mag eens een bakske komen drinken.

Allochtonen: Hoeveel allochtonen wonen er in Waspik en van welke nationaliteiten? Deze vraag ligt bij de gemeente. Eventueel willen we nog een gesprek/ontmoeting met iemand uit Waspik hierover Bijvoorbeeld: Wat zijn hun ervaringen/wensen?

Analfabeten: Moeilijk te traceren. Zijn die er wel in Waspik? Wie kent er iemand en moet die geholpen worden of helpt de familie/omgeving al voldoende in het woud van woorden wat soms op ons afkomt? Wie kent er mensen en weet een oplossing? Een website die komende tijd eventueel te gebruiken is: www.lezenenschrijven.nl

Samenwerkingsband met andere plaats in ontwikkelingsland (en/of een band met een ander Europees dorp):

Het Duitse Unna (partnerstad van Waalwijk) is gejumeleerd met 5 plaatsen. De Waspikse bevolking willen we vragen of ze ideeën hierover hebben. We denken aan Waspikkers die werken of gewerkt hebben in een ontwikkelingsland en die nog contact hiermee hebben. Waspik kan dan een relatie/band hiermee opbouwen en nog veel duidelijker en ‘dichterbij’ een steen bijdragen aan hulp, maar Waspikkers kunnen zeer waarschijnlijk ook erg veel leren van daarginds. Informatie over eventueel een samenwerkingsband dichterbij (binnen Europa) is wellicht ook in te winnen bij het Brabantse dorpje Esch bij Haaren wat een band heeft met maar liefst 25 (!) verschillende Europese plaatsen. Laten we dus verder kijken dan onze sociale neus lang is. De wereld is groter dan Waspik.

Nieuwkomersbeleid: We denken aan een welkomstboekje (met evt. presentje) over Waspik waarin allerhande info (historie door de Heemkundekring, informatie over verenigingen/clubs, gemeente-info door de gemeente Waalwijk, etc.). Dit kan dan bij inschrijving in ons dorp overhandigd worden of op een jaarlijkse ontmoeting van alle nieuwkomers met de anderen. Dit laatste willen we dan niet samen op een nieuwjaarsreceptie doen want nieuwkomers verdienen hun aandacht en gehoor.

Website: www.waspik.nl gaat een ‘must’ worden. De huidige dopwebsite (www.dopwaspik.nl) heeft zich alvast goed bewezen. Op deze Waspikse website kan naast allerhande info en natuurlijk een hoofdknop naar www.waalwijk.nl bijvoorbeeld ook een vacaturebank komen waarin Waspikse bedrijven hun vacatures aanbieden zodat Waspikkers hier hun baan vinden en lekker op de fiets naar hun werk kunnen en zelfs tussen de middag even thuis hun boterham kunnen eten. Kijk alvast maar eens op www.dichterbijhuis.nl om je verre baan met een baan dichter bij Waspik te ruilen zodat je nooit meer in de file staat. Nog veel meer ideeën zijn te bedenken om www.waspik.nl voor alle Waspikkers HET digitale infopunt voor Waspik te doen worden. Wel zoeken we nog naar een Waspikse webmaster. Onze huidige webmaster van de DOP, Bram Kools, gaat namelijk in het voorjaar verhuizen naar Twello. Dus gezocht: webmaster voor www.waspik.nl Een ander idee van iemand van buiten onze werkgroep was: Zorg dat er een gratis interactief digitaal tv-kanaal komt met Waspikse info. Dit is de zogenaamde IDTV waarvoor je geen internetverbinding hoeft te hebben en slechts een decoderapparaatje en een aparte afstandsbediening. Die 2 apparaatjes zouden met een subsidie van Essent en de gemeente goedkoop geleverd kunnen worden. Naast digitale info is er ook vraag naar papiereninfo over allerhande in Waspik en vanuit de gemeente Waalwijk via bijvoorbeeld het blad van Den Bolder en ’t Schooltje of een eigen Waspiks blaoike. Een vraag hierover hebben we weggelegd bij Marcel Donks die allereerst het bestuur van Den Bolder (blad ‘Bolder Actief’) hierover gaat benaderen. In het verleden is er zo’n blaadje geweest (‘de Klopper’) wat erg in de smaak viel, maar het kan ook veel minder uitgebreid. Je kunt bijvoorbeeld met een simpel A-4tje als inlegvel in het Bolderkrantje beginnen. Alvast dus een redactie gezocht.

Reacties op ons verslag: Als u na het lezen van dit verslag wilt reageren: Stuur uw opmerkingen/aanvullingen naar: [email protected]

Bijlagen

Bijlage 3 Rapport Werkgroep Voorzieningen

DOP Waspik Voorzieningen

Inhoudsopgave 1.

Toelichting

3

1.1. Achtergrond

3

1. 2. Vraag en doelstelling

3

1.3. Opzet en werkwijze

3

1.4. Samenstelling werkgroep

3

2. Voorzieningen

4

2.1. Uitgangspunt

4

2.2. Inventarisatie voorzieningen

4

2.3. De gevolgde werkwijze

4

3. Openbaar Vervoer

5

3.1. Uitgangspunt

5

3.2. Inventarisatie Openbaar Vervoer

5

3.3. De gevolgde werkwijze

6

4. Opstelling mogelijke scenario’s van voorzieningen in Waspik

7

5. Conclusie

9

6. Prioriteitenlijst

10

Bijlage 1. Inventarisatie Voorzieningen

11

Bijlage 2. Uitkomst Enquête Bewonersmarkt

12

Bijlage 3. Reacties n.a.v. behoefte/knelpunten inventarisatie

13

Bijlage 4. Enquête Openbaar Vervoer: Vragen en uitkomsten

16

Literatuur:

25

Pagina 2 van 25


1. Toelichting 1.1. Achtergrond Leefbaarheid is een verzamelterm voor kwaliteit van “het wonen” in een wijk, buurt of dorp. Bij leefbaarheid denken we vooral aan de voorzieningen in de wijk, de kwaliteit van de woonomgeving en de onderlinge contacten tussen de bewoners, maar ook aan criminaliteit, overlast en veiligheidsgevoelens van de bewoners. De leefbaarheid van kleine kernen is tegenwoordig in het geding. Doordat de kleine kernen van agrarisch georiënteerde “werkdorpen” veranderen in moderne “woondorpen” met een regionale oriëntatie verdwijnen sociaal-maatschappelijke voorzieningen uit de kernen. Waalwijk is een proeftuin voor de nieuwe Wet Maatschappelijke Ondersteuning. Een van de manieren om daar invulling aan te geven is het schrijven van een dorpontwikkelingsplan (DOP). Op enig moment heeft de gemeente Waalwijk besloten daarmee te beginnen in Waspik, omdat daar al een goede structuur is door de twee aanwezige belangenverenigingen. In de eerste vergadering van 13 december 2005 werden geïnteresseerden geïnformeerd over het dorpsontwikkelingsplan. Hier ontstonden zeven werkgroepen, waaronder de werkgroep Voorzieningen, met het doel een gedragen toekomstvisie voor het dorp te ontwikkelen.

1. 2. Vraag en doelstelling Aan de werkgroep voorzieningen is gevraagd een studie uit te voeren naar het gewenste voorzieningenniveau in Waspik in relatie tot leefbaarheid, het inventariseren van knelpunten en te komen tot een aantal aanbevelingen om de leefbaarheid in Waspik ook voor de toekomst te waarborgen.

1.3. Opzet en werkwijze In de werkgroep zijn allereerst een aantal uitgangspunten gedefinieerd m.b.t. leefbaarheid en is een inventarisatie gemaakt van de huidige voorzieningen. Op basis daarvan is de bevolking van Waspik geënquêteerd en is er een visie/knelpuntenonderzoek verricht onder directe belanghebbenden. De resultaten daarvan zijn weergegeven in hoofdstuk 2. In hoofdstuk 3 wordt nader ingegaan op de bereikbaarheid van het dorp; bereikbaarheid is een belangrijk aspect van leefbaarheid. Op basis van de uitkomsten van het onderzoek, zoals beschreven in hoofdstuk 2 en 3, zijn een drietal toekomstscenario’s geschetst, gevolgd door een conclusie en een aantal praktische aanbevelingen voor op de korte termijn. In het onderzoek is gebruik gemaakt van een aantal rapporten van de gemeente Waalwijk (zie Literatuur 1, 2).

1.4. Samenstelling werkgroep De werkgroep Voorzieningen bestaat uit de volgende personen: • Ans de Meere, voorzitter • Agnes van der Maat, notulist • Piet Akkermans, vanwege privé-omstandigheden vroegtijdig gestopt • Bram Kools

Pagina 3 van 25


2. Voorzieningen 2.1. Uitgangspunt Voor de leefbaarheid van een dorp zijn een aantal zaken noodzakelijk: • Voldoende (betaalbare) winkels • Voldoende dienstverlening • Aanwezigheid horecagelegenheden • Bereikbaarheid van het dorp • Voldoende mogelijkheden voor vrijetijdsbesteding voor de sociale samenhang • Woningen voor starters, om de jeugd binnen het dorp te houden • Woningen voor gezinnen en senioren. Voor Waspik in het bijzonder kunnen daarbij een aantal zaken aangetekend worden: • In het dorp zal in het gunstige geval een kleine bevolkingsaanwas zijn. Tevens zal de vergrijzing toenemen. Een goede mix van de samenstelling wat betreft de leeftijdsopbouw van de bewoners is derhalve belangrijk. • Winkel- en andere voorzieningen zijn voor de meeste bewoners op niet meer dan 2,5 km afstand aanwezig. • Een belangrijk aspect is de aandacht voor de invloed die de bewoners zelf kunnen uitoefenen op de leefbaarheid in hun dorp. In het algemeen geldt dat betrokkenheid, bewustwording en verantwoordelijkheid van de bewoners vergroot moet worden t.a.v. de instandhouding van de voorzieningen en de verenigingen (vrijwilligerswerk). van • De inwoners van Waspik zijn trots op hun dorp. De fierheid op het dorp kwam met name naar voren vanuit de respondenten van de enquête.

2.2. Inventarisatie voorzieningen De werkgroep heeft allereerst een inventarisatie gemaakt van de huidige voorzieningen in Waspik, toegespitst op de volgende sectoren (zie bijlage 1): o Medische sector (Huis- en Tandarts, Apotheek, Fysiotherapie, Thuis- en Zorginstelling) o Food/Non-food sector o Dienstverlening (Brandweer, Politie, Afvalverwerking) o Onderwijs o Openbaar Vervoer o Sociale Samenhang (verenigingen, Sport, Horeca) o Jeugd- en jongerenwerk

2.3. De gevolgde werkwijze • •

• • • • •

Het afnemen van een enquête (zie bijlage 2: vragen en uitwerking) tijdens de Bewonersmarkt op 14 maart, respondenten 163 stuks Het uitnodigen van de navolgende personen voor uitwisseling van ervaring: o Frans Vriens betreffende het Openbaar Vervoer, lid van het RVO (Reizigers Overleg Brabant) o Jolanda Luijten betreffende de Winkelvoorzieningen Kleine Kernen Tijdens de DOP Conferentie op 20 mei 2006 gesproken met de navolgende personen: o Dhr. Heerkens van de vervoersvereniging Rover o de Biesboschdelta Het bijwonen van de Brabantse Dorpendag op 11 maart in het Provinciehuis te ‘s-Hertogenbosch. Het bijwonen van de workshop “Delen is Winst, naar een Coöperatieve samenwerking” op 31 mei in het Provinciehuis te ´s-Hertogenbosch. Een “visie en knelpunten” onderzoek verstuurd naar alle winkeliers, verenigingen, ondernemingen etc. van Waspik en de uitwerking van de respondenten (zie bijlage 3). Een gesprek met Den Bolder t.a.v. het jeugd- en jongerenwerk n.a.v. hun visie (zie bijlage 3).

Pagina 4 van 25


3. Openbaar Vervoer 3.1. Uitgangspunt Een belangrijk aspect, met een grote invloed op de leefbaarheid van een dorp, is de bereikbaarheid door middel van openbaar vervoer. Het Ontwerp PVVP Provinciaal Verkeers- en Vervoersplan Noord- Brabant 2006-2020, hierna te noemen PVVP, geeft de Provincie haar visie op de mobiliteit voor de komende 15 jaar, en heeft “de intentie de leefbaarheid van Noord Brabant te versterken”. In het PVVP o.a. het volgende: • Krijgt de ontsluiting van het platteland ook aandacht in het plan (pag. 4). • Staat het Openbaar Vervoer, hierna te noemen OV, als 3e geplaatst op de verplaatsingsranglijst van de Provincie (1 = auto, 2 = fiets, 3 = OV), waarbij opgemerkt wordt dat het OV in het landelijke gebied niet concurrerend is met de auto. Het OV biedt een ontsluitende functie op maat, bijvoorbeeld door een regiotaxi en incidenteel passerende lijndienst. Het OV dient vooral als sociale vangnetvoorziening (pag. 24). • Verbeterde bereikbaarheid van deur tot deur: In het landelijke gebied is er extra aandacht voor specifieke doelgroepen (ouderen, mensen met een zorgbehoefte en schoolgaande jeugd => Kiezen en uitvoeren, pag. 27/91) • De fiets en het OV-netwerk van Brabantstad (Breda, Tilburg, Eindhoven, ’s-Hertogenbosch, Helmond) genieten een duidelijke voorkeur in het VPPV: (pag. 14). o Verhogen capaciteit en kwaliteit van het spoor o Hoogwaardig OV in het stedelijke gebied o Knooppunten voor een overstap tussen de verschillende OV-systemen en naar auto en fiets. • Realisatie van de verbeterde bereikbaarheid van deur tot deur per fiets gaat enkele miljoenen euro’s kosten (Kiezen en uitvoeren pag. 14/91). Potenties van de fiets moeten m.n. worden benut in centrumgebieden, agglomeraties en regionale stedelijke kernen (Kiezen en uitvoeren pag. 19/91).

3.2. Inventarisatie Openbaar Vervoer Momenteel is het OV binnen Waspik als volgt geregeld: • •

Lijnbus: Buurtbus:

•

Lijn 234:

•

Lijn 206:

•

Belbus:

•

Deeltaxi:

Rijdt lijndiensten met vaste haltes, uurs- en halfuursdiensten = 134 Rijdt volgens dienstrooster (in combinatie met de lijndiensten) met vrijwilligers een vaste route, geen vaste haltes. Raamsdonksveer / Waspik v.v., Ma/vrij: laatste tijd R’veer: 18.50 uur, laatste tijd Waspik 19.00 uur. Zaterdag: laatste tijd Waspik 17:05 Oosterhout / Waalwijk v.v. , Ma/vrij: laatste tijd Oosterhout 17.10, Laatste tijd Waspik 17.09. Zaterdag: laatste tijd Waspik 16:28 Rijdt op afroep (minimaal 1 uur van tevoren reserveren) een vaste route met haltes, ‘s zaterdags na 17.05 tot 19.10 (collectief vraagafhankelijk vervoer = reservering), haltering langs route. De Deeltaxi West-Brabant rijdt van maandag tot en met donderdag, tussen 06.00 en 01.00 uur. En op vrijdag, zaterdag, zon- en feestdagen tussen 06.00 en 02.00 uur. Vanaf 01-09-2005 loopt een experiment “Tarief Kleine Kernen”, d.w.z. men kan met de deeltaxi voordelig reizen naar het station Tilburg* en v.v. (na 20.00 uur en in het weekeind voor een kwart van de normale prijs). Reservering minimaal 1 uur van tevoren, men hoeft geen speciale pas te hebben en niet in het dorp te wonen. *Hier vandaan kan men op bijna alle streekbussen en treinen stappen.

Pagina 5 van 25


Op de navolgende dagen c.q. tijden is er geen Openbaar Vervoer. • Maandag t/m vrijdag na 19 uur, • ’s Zaterdags na 17.00 uur (belbus tot 19.00) • zondag: geen busvervoer

3.3. De gevolgde werkwijze Er is een enquête gestuurd naar een 500 tal inwoners van Waspik (bijlage 3) ouder dan 16 jaar. Eindconclusie blz. 25 (bijlage 3).

Pagina 6 van 25


4. Opstelling mogelijke scenario’s van voorzieningen in Waspik Op basis van de uitkomst van de enquête en het visie/knelpunten onderzoek zijn door de werkgroep een drietal scenario’s geschetst voor Waspin in 2016: 1. Het behouden huidige (2006) voorzieningenpeil in 2016 2. Worst case scenario 2016 3. Best case scenario 2016 1. Waspik in 2016 – “voorzieningenpeil anno 2006”: Waspik kent anno 2006 goede, ruime voorzieningen o.a. winkels, horeca, voldoende medische faciliteiten, een cultureel centrum en een actief verenigingsleven. Organigramtitel Waspik 2016 (anno 2006) Medische sector

Food /Non-food sector

Dienstverlening

Onderwijs

Openbaar Vervoer

Sociale samenhang

Huis- tandarts Apotheek Fysiotherapie Thuis- zorginstelling

Slager Bakker Groenteboer

Brandweer Wijkagent Afvalverwerking Woningbouwstichting

basisschool

Lijndiensten

Verenigingen Sport Horeca

Logopedie Maatschappelijk werk

Supermarkt Non-food winkels o.a.:

Postagentschap Rabobank Serviceloket

3 basisscholen

Buurtbus Taxi

Theater Cultuur Bibliotheek

Benzinepomp Fietsenmaker Markt

2. Waspik in 2016: “Worst case scenario” (minimale basisvoorzieningen): De bewoners zullen voor veel zaken het dorp moeten verlaten. Organigramtitel Waspik 2016 "Worst case" Medische sector

Food sector

Dienstverlening

Onderwijs

Openbaar Vervoer

Sociale samenhang


Groenteboer Slager Bakker

Brandweer Afvalverwerking Woningbouwstichting

basisschool

Minimale Lijndiensten


Pagina 7 van 25


3. Waspik in 2016: “Best Case Scenario” (droomscenario): Dit is het voorzieningenniveau wat Waspik “prettig” leefbaar maakt: Verruiming van de winkelvoorzieningen, een gezamenlijk sportcomplex, een zwembad.

Organigramtitel Waspik 2016 "Best case"

Medische sector

Food/Non-Food sector

Dienstverlening

Onderwijs

Openbaar Vervoer

Sociale samenhang


Slager Bakker Groenteboer

Brandweer Afvalverwerking Woningbouwstichting

Basisscholen

Lijndiensten


Logopedie Maatschappelijk werk

Supermarkt Non-Food winkels o.a.:

Postagentschap Rabobank Serviceloket

3 basisscholen

Buurtbus Taxi

Theater Cultuur Bibliotheek

Benzinepomp Fietsenmaker Markt

Kinder- en Naschoolse opvang Milieustraat Politie

Avondlijndiensten

Herinrichting: Dorpsplein (Kleine winkeltjes en terrasjes)

Schoenmaker Opticien

Pagina 8 van 25

Poelier DelicatessenViswinkel

Ontmoetingsplek Jeugd/senioren

Gezamenlijk Sportcomplex Zwembad


5. Conclusie Voor een dorp van ca. 5.000 inwoners hebben we vrij veel voorzieningen, een bruisend verenigingsleven en de sociale cohesie is vrij goed. Om dit in 2016 te behouden moet er aan een aantal randvoorwaarden voldaan worden: 1. Er moeten voldoende levensbestendige woningen gebouwd worden voor een goede mix in leeftijdsopbouw. Dat betekent voldoende woningen voor alleenstaanden, starters, gezinnen, senioren en gehandicapten. 2. Het faciliteren van de middenstand: • de procesgang voor het verlenen van een vergunning vereenvoudigen c.q. versnellen, • het faciliteren van startende ondernemers door ruimte te verhuren in een bedrijfsverzamelgebouw. 3. Het bevorderen van de burger- c.q. gemeenschapszin, om betrokkenheid, solidariteit en verantwoordelijkheid van de inwoners te bewerkstelligen. Dit wordt o.a. bereikt door voldoende ontmoetingsplekken te creëren voor alle leeftijdsgroepen zoals • speelplaatsen en jeugdhonken, • het instandhouden van buurttehuizen en cultureel centrum, m.n. ’t Schooltje en Den Bolder, • het organiseren van b.v. parkdagen en pleinfeesten, • Het o.a. financieel aanmoedigen van buurtactiviteiten. 4. Het optimaliseren van de communicatie en informatievoorziening door het creëren van: • een Digitaal Informatie Punt (DIP: Waspik.nl), • een publiek toegankelijk Internetpunt, gehuisvest in Den Bolder, • een Multifunctioneel Servicepunt in de Riethorst, • het plaatsen van Informatieborden bij de toegangswegen van Waspik.

5. De enquête betreffende het Openbaar Vervoer is door de respondenten met dikke

onvoldoendes beoordeeld. Hieraan zal blijvend aandacht besteed moeten worden i.v.m. de leefbaarheid in het dorp. Te noemen valt: • meer aanbod • betere verbindingen en aansluitingen

Pagina 9 van 25


6. Prioriteitenlijst Wat wil je doen?

Wanneer

Kosten

Wie

Woningen bouwen

Vanaf 2007

Woningbouwvereniging Volksbelang / Particulieren

Faciliteren Middenstand - Procesgang vergunningen versnellen en versimpelen

Vanaf 2007

Gemeente Waalwijk

Burgerzin bevorderen d.m.v. het creëren van ontmoetingsplekken: - Jeugdhonk In stand houden van: Speelveldjes Stimuleren en faciliteren: - Buurtactiviteiten - Parkdagen - Concerten - Pleinfeesten

Vanaf 2007

Communicatie Optimaliseren - DIP - Informatieborden - Multifunct. Servicepunt - Internetpunt Verspreiding Flyer met o.a. Spreekuurtijden van • GCA • Wijkagent etc. • Telefoon nummers. • OV dienstregeling • Mogelijkheden Deeltaxi

Vanaf 2007

Gemeente Waalwijk/ Sponsoring/Inwoners

Openbaar Vervoer verruimen en verbeteren

Vanaf 2007

Gemeente Waalwijk / Provincie Noord-Brabant

Bedrijfsverzamelgebouw

Medio 2008

Gemeente Waalwijk i.s.m. Woningbouwvereniging Volksbelang

Het realiseren van een Omni Sportcomplex d.m.v. het clusteren van sportvelden en accommodaties

Binnen 5 á 10 jr

Gemeente Waalwijk i.s.m. Sportverenigingen

Pagina 10 van 25

Gemeente Waalwijk i.s.m.: Jongeren Waspik/Tavenu Mozaïek / Volksbelang / Inwoners


Bijlage 1. Inventarisatie Voorzieningen Medisch gebied • Apotheek • Fysiotherapie • Huisartsen • Logopedie • Tandarts • Thuiszorg • Zorginstelling

Middenstand • Aannemers • Bakker • Benzinepomp • Bouwbedrijven • Bouwmarkt • Cafés • Cafetaria’s • Dierenpension • Ruitersportartikelen • Boerderijwinkels Sport Sportvoorzieningen: • Dressuurhal • Handbalveld • Jeu de Boulesbanen2 • Sporthal • Tennis park • Voetbalparken • Skatebaan

Cultuur Cultuurvoorziening: Den Bolder • Bibliotheek • Theater • e.a. voorzieningen ’t Schooltje • Toneel • Buurthuis • e.a. voorzieningen Onderwijs • Basisscholen

Pagina 11 van 25

Dienstverlenende sector • Accountant • Brandweer • Gemeenteloket • Milieustraat • Postagentschap • Rabobank • Taxibedrijf • Woningbouwstichting • Financieel Adviesbureau • • • • • • • • • •

Drogist Ecowinkels Fietshandel Garages Groenteman Hobbyzaak Hoveniers Installateurs Kappers Kledingzaak

Sportverenigingen: • Badminton • Biljarten div. • Gymnastiek div. • Handbal • Handboogschieten • Judo • Paardensport div. • Postduiven • Schaken div. • Tafeltennis • Tennis • Voetbal • Vogel • Volleybal • Wandelsport (4daagse) • Watersport • Zaalvoetbal

Openbaar vervoer • Buurt- en belbus • Lijndiensten • Deeltaxi

• • • • • • • •

Meubel/Beddenzaken Restaurants Slagers Slijterij Speelgoedzaak Supermarkt en Tegelhandel Wijnhandel

•

Wekelijkse markt

Vereniging/comités Diversen: • Carnavals div. • Darts • EHBO • Evenementenmarkt • Heemkundekring • Ondernemings div. • Oranje • Sociëteit div. • St. Nicolaas • Vakbonden div. • Vrouwen div. • Wielercomité (Ronde van Waspik) • Wijk- en Buurt div. • Zonnebloem

Cultuurvereniging: Toneelvereniging

Geloofsgemeenschappen • Rooms Katholiek • Hervormd PKN

Spirituele voorziening: Klooster Lumina

Diversen • Zorgboerderij

Muziek: • Harmonie • Muziekvereniging div. • Koren div. Ouderen • KBO • Ontspanning v. ouderen

Jeugd • Herv. jeugdvereniging • Jeugdvakantieweek • Den Bolder activiteiten Tavenu jeugd- en jongerenwerk


Bijlage 2. Uitkomst Enquête Bewonersmarkt De enquête leverde 163 respondenten op. De volgende vragen zijn gesteld: Waarom woont u in dit dorp? Wat opvalt in deze enquête is dat veel inwoners fier zijn op het dorp, men het een prettig dorp vindt om in te wonen, de rust en het landelijke karakter op prijs stelt. Woont u over 10 jaar nog hier? 133 van de 163 respondenten zal hier over 10 jaar (waarschijnlijk) nog wonen. Wat is voor u noodzakelijk voor het prettig wonen in Waspik? Voldoende (of meer) voorzieningen, rust/natuur/ruimte/gezelligheid, leefbaarheid/ saamhorigheid/gemoedelijk/gastvrij scoren hoog. Wat mist u nu? Over het algemeen vindt men de huidige voorzieningen voldoende, al blijven er een aantal wensen: • winkelvoorzieningen in Waspik-Boven (toch woont het overgrote deel van Waspik op niet meer dan 2,5 km van de winkelvoorzieningen in het centrum af) • goed Openbaar Vervoer, met name in de avond. Hoe ziet u de voorzieningen in 2015? Antwoorden zijn divers: van achteruitgang, naar hetzelfde, naar beter. De laatste vraag werd als volgt beantwoord: wat wilt u investeren:

Totaal

Pagina 12 van 25

(al) vrijwilliger kopen in waspik donateur meedoen activiteiten Aantal respondenten

44 91 66 90 163


Bijlage 3. Reacties n.a.v. behoefte/knelpunten inventarisatie Onderstaand een samenvatting van de brief die in mei 2006 verstuurd is naar onderstaande groepen: “Wij, als werkgroep Voorzieningen, hebben een inventarisatie gemaakt van alle voorzieningen binnen Waspik op het gebied van: • Medische sector • Food/Non food sector • Dienstverlening (Brandweer/Politie/Gemeentelijke Voorzieningen enz.) • Onderwijs • Openbaar Vervoer • Horeca/Verenigingen Graag willen wij van u, behorende bij een van de bovenstaande groepen, weten of u momenteel behoeftes hebt, of misschien knelpunten ervaart bij het goed laten functioneren van uw onderneming/vereniging/organisatie, die wij mee kunnen nemen in ons advies. Ook zijn wij benieuwd naar uw toekomstvisie 2016 van Waspik en van uw onderneming/vereniging in het bijzonder” Een aantal reacties is hierop binnengekomen: • Basisschool De Brug o Basisschool de Brug is het afgelopen jaar gegroeid tot momenteel 140 kinderen. Door deze groei heeft de school recht op twee nieuwe lokalen en een eigen gymzaal voor de kleuters. Al sinds 2003 is men in gesprek met de gemeente, echter het ruimtegebrek rond de school is een probleem. In het gebouw is de situatie nijpend, men heeft zelfs geen personeelsruimte meer. o Men gaat een voorziening realiseren voor voor- en naschoolse opvang, kinderdagverblijf en peuterspeelzaal voor kinderen van 0 tot 12 jaar, van 07.30 tot 18.00 uur. Dit zal ook Waspik als kern aantrekkelijk houden voor jonge kinderen. • Sport- en andere verenigingen o Bij een aantal verenigingen is een tendens naar niet alleen winter, maar ook zomeractiviteiten (beachvolleybal/handbal). Hiervoor is onvoldoende locatiecapaciteit. Een betere exploitatie van het Dorpsplein geeft kansen om daar een beachtoernooi te kunnen organiseren. o Er is meer ruimte en capaciteit voor jeugdsport nodig: De sporthal geeft te weinig ruimte om aan alle jeugdigen op een coulant tijdstip training te geven, en er moet voldoende jeugdinstroom zijn. De volleybalvereniging is aan het onderzoeken wat zij in de regio kan betekenen voor de volleybaljeugd • Trappenmakerij Holman: een aantal (startende) bedrijfjes behoefte aan bedrijfsgrond in Waspik die er niet is (alleen Bedrijfsterrein Haven in Waalwijk, percelen van minimaal 2.500 m2.) Vraag: maak kleinere perceeltjes. Ook is het mogelijk om een grote bedrijfshal neer te zetten waarin kleine ondernemers hun domicilie kunnen vinden. Bestaat er een wachtlijst voor ondernemers die bouwgrond nodig hebben? Zoniet, is het raadzaam een dergelijke lijst aan te leggen. • Supermarkt Aldi geeft aan dat men minimaal 80 parkeerplaatsen nodig heeft voor een goede bedrijfsvoering. Dit lukt nu al niet, als het Dorpsplein heringericht wordt zal dit wat hen betreft een aandachtspunt moeten zijn. • Zorginstelling De Riethorst, o De bouwtekeningen liggen klaar om, na gemeentelijke goedkeuring, een nieuw appartementencomplex op de bestaande (te slopen) locatie te bouwen. In dit complex zal “zorg op maat en vraag”geleverd worden, zonodig ook buiten het complex, waardoor ouderen beter en langer in staat zijn zelfstandig te blijven wonen. Tevens zal een serviceloket voor alle bewoners van Waspik gerealiseerd worden. Men streeft er in de Riethorst naar de drempel van de zorginstelling te verlagen, en men zal trachten door diverse activiteiten in de toekomst een ontmoetingsplaats voor oud maar ook voor jong te laten ontstaan (te denken valt aan een “restaurant” waar ook door mensen buiten de zorginstelling gegeten c.q. koffie gedronken kan worden, en andere gezamenlijke activiteiten) o Als knelpunt wordt ervaren de trage gang van zaken betreffende de bouwvergunning c.q. goedkeuring. E.e.a. loopt al jaren.

Pagina 13 van 25


•

•

•

Rolstoel, scootmobielgebruikes o Het binnengaan van de medische sector levert problemen op: dokter/apotheek/fysiotherapeut. (Hier komt op termijn een oplossing voor.) o Het binnengaan van diverse winkels is onmogelijk. Hier zou een rolstoelopgang een oplossing bieden. o Het rijden op de trottoirs: Deze zijn vaak zo slecht dat het enige alternatief is het rijden op de rijbaan. o Openbaar Vervoer. Lijnbussen worden pas uiterlijk in 2010 toegankelijk voor alle rolstoelgebruikers. Evenementenmarkt; de organisatoren melden dat zij als knelpunt ervaren dat het te gebruiken terrein door allerlei oorzaken elk jaar kleiner wordt: o Kleinere speelplaats basisschool, o het vol te bouwen terrein van de voormalige kleuterschool, o diverse geplaatste heggen in de schoolstraat. DEN BOLDER (een samenvatting van hun toekomstvisie) “De hoofddoelstelling van Den Bolder is het bevorderen van het welzijnsgevoel van de bevolking van de plaatselijke gemeenschap. Tevens is in de Woonzorgvisie van de gemeente Waalwijk Den Bolder bestempeld als “Ontmoetingscentrum”, teneinde de sociale samenhang in de gemeenschap te bevorderen. E.e.a. verwezenlijkt Den Bolder door zorg te dragen voor de exploitatie en het beheer van gebouwen en ruimte die daarvoor geschikt zijn en door activiteiten op maatschappelijk, recreatief en cultureel gebied te bevorderen en te organiseren (art.2 van de statuten). Bij voorzieningen in het buurthuiswerk gaat het om voorzieningen waar men elkaar, al dan niet in gestructureerd verband, kan ontmoeten. Daarbij zijn drie functies belangrijk: o ontmoeting, vrije inloop o faciliteit voor bewonersstructuren o concentratiepunt voor wijkvoorzieningen”. “De ondersteuning door professionals zal steeds beter en gespecialiseerder moeten gaan gebeuren. Daarbij gaat het niet om het invullen en oplossen van logistieke problemen, maar zullen de kwaliteiten van de professionals zich vooral moeten richten op het goed kunnen hanteren van activiteiten naar alle lagen van de bevolking toe. De professionals zullen richting moeten geven wat betreft o.a. de aard, soort en kwaliteit van de activiteit die ontwikkeld moet worden om de hoofddoelstelling, het welzijn van de mens in onze plaatselijke samenleving, te bevorderen. Ook communiceren met alle lagen van de bevolking vormt hierin een belangrijk onderdeel. Om een goede en professionele bezetting te kunnen realiseren zal een professioneel team neergezet moeten worden waar te allen tijde een beroep op gedaan kan worden. Op den duur zullen we er niet aan ontkomen een fulltime hoofdbeheerder aan te stellen en zullen er betaalde krachten in de ‘moeilijke uren’ ingezet moeten worden om alle activiteiten bezet te kunnen houden en continuïteit te kunnen waarborgen”. “Het gebouw Den Bolder is zeer multifunctioneel opgezet en ingedeeld. Tot op heden (oktober 2006) voldoet het aan bijna alle eisen om de doelstellingen en de daaruit voortspruitende activiteiten te kunnen organiseren. Echter door uitbreiding van activiteiten in het kader van de WMO en de buurthuisfunctie kunnen er tekortkomingen in het gebouw gaan ontstaan. Wij zullen dan ook voor aanpassingen, indien onze sociale - en ook culturele doelstellingen dat vragen, moeten zorgdragen. Gelet op de plaatselijke situatie biedt het bestaande gebouw weinig tot geen mogelijkheden tot aanpassing of uitbreiding. Wij zullen vroegtijdig met de gemeente Waalwijk hierover afspraken moeten maken”. “Een organisatie, welke midden in de samenleving van de plaatselijke bevolking dient te staan, vraagt voortdurend om aanpassing. Als uitgangspunt geldt de aanpassing van het beleid, Daaruit volgen automatisch aanpassingen van de instrumenten die het mogelijk moeten maken ons aangepaste beleid te kunnen realiseren. Kortom, aangeven hoe de situatie anno 2016 voor Den Bolder exact er uit zal zien is niet te doen. Wij, als bestuur, zullen onze doelstellingen tegen het licht van het te realiseren welzijnsgevoel van de plaatselijke bevolking voortdurend moeten bijstellen”.

Pagina 14 van 25


“Vanzelfsprekend is het van belang dat de gemeente Den Bolder in al haar activiteiten blijft steunen door de benodigde financiën te bieden om ons beleid ten uitvoer te brengen”. DEN BOLDER jeugd- en jongeren, georganiseerd en ongeorganiseerd. “Doel. Den Bolder is, gelet op haar doelstelling, zich er van bewust een belangrijke schakel te vormen in de realisatie van een goed jeugd- en jongerenbeleid in Waspik. Dit naast de rol van de scholen en (sport)verenigingen. De jeugd en jongeren vormen de basis voor de toekomstige generatie. Zij dienen op te groeien in een gelijkwaardige positie in de samenleving tot tolerante, zelfbewuste en zelfstandige personen. Het aanbod aan voorzieningen moet er op gericht zijn dat zij op een volwaardige wijze actief kunnen deelnemen aan het maatschappelijke en culturele leven.” “Ongeorganiseerd jeugd- en jongerenwerk: De Stichting Jongerencentra Waalwijk, De Tavenu, begeleidt in een deel van het gebouw dat zij van Den Bolder huurt het jeugd- en jongerenwerk d.w.z. hierbij dient de eigen verantwoordelijkheid van de jeugd en jongeren voorop te staan. “ “Wijzigen zich de behoeften van de jeugd en jongeren dan zullen beide organisaties (Den Bolder en Tavenu) hierop moeten inspelen. Mocht om welke redenen dan ook De Tavenu stoppen met de uitvoering van dit (ongeorganiseerde) jeugd- en jongerenwerk, dan verplicht Den Bolder zich, mits de gemeente ons daartoe met de benodigde middelen in staat stelt, dit onderdeel op zich te nemen door het onder te brengen bij professionele, daartoe voldoende opgeleide eigen mensen of door een andere derde professionele organisatie op het terrein van jeugd- en jongerenwerk hiervoor in te schakelen.” “Georganiseerd jeugd- en jongerenwerk. Dit betreft activiteiten van onze eigen werkgroepen waarin jeugd is vertegenwoordigd. Den Bolder als organisatie signaleert, stimuleert en faciliteert dit georganiseerde jeugdwerk. Dit door middel van het beschikbaar stellen van ruimte en het bieden van ondersteuning. Van belang is dat het georganiseerde jeugdwerk door de jeugd zelf wordt opgestart en onderhouden. Wij waken er voor dat de jeugdwerkgroepen zoveel mogelijk autonoom te werk kunnen gaan. Echter de eindverantwoordelijkheid blijft altijd bij het bestuur van Den Bolder liggen.” Alcohol en drugs. Uiteraard worden door Den Bolder de wettelijke bepalingen nageleefd en wordt geen alcoholhoudende drank verstrekt aan personen jonger dan 16 jaar. Tevens staan wij niet toe dat er verdovende middelen (drugs) gebruikt dan wel verhandeld worden in Den Bolder.

Pagina 15 van 25


Bijlage 4. Enquête Openbaar Vervoer: Vragen en uitkomsten

Onderzoek naar openbaar vervoer Waspik Gemeente Waalwijk Bureau Onderzoek & Statistiek Antwoordnummer 10006 5140 VB Waalwijk

Bijvoorbeeld 1.

Bent u een man of een vrouw? man vrouw (u heeft nu ingevuld dat u een vrouw bent)

Als u per ongeluk het verkeerde vakje heeft aangekruist, moet u het goede vakje helemaal inkleuren. 1. Bent u een man of een vrouw? man (u heeft nu ingevuld dat u een man bent) vrouw Soms wordt gevraagd om een getal in te vullen. Schrijf dan één cijfer per vakje, zodat het hele cijfer binnen het vakje komt. Geen streepjes zetten als u niets hoeft in te vullen!

Bijvoorbeeld 2.

Leeftijd

3

5

jaar

Belangrijk ! Bij de meeste vragen is het de bedoeling dat u maar één hokje aankruist. Bij sommige vragen mag u meerdere hokjes aankruisen. Bij die vragen staat dat apart vermeld. Een deel van de vragenlijst bestaat uit vragen naar uw tevredenheid. U kunt dan een rapportcijfer geven van 1 (heel erg ontevreden) tot 10 (heel erg tevreden). Mocht u nog vragen hebben over het onderzoek, dan kunt u contact opnemen met Bureau Onderzoek & Statistiek van de gemeente Waalwijk, telefoon 0416-683469. Succes met het invullen van de vragenlijst en hartelijk dank voor uw medewerking!

Pagina 16 van 25


Algemene tevredenheid 1

2

3

4

5

6

7

8

9

10 Weet niet/ n.v.t.

1. Als u uw tevredenheid over het openbaar vervoer in Waspik moet uitdrukken in een rapportcijfer, welk cijfer geeft u dan?

Gebruik openbaar vervoer 2. Maakt u wel eens gebruik van het openbaar vervoer in Waspik? ja nee (ga naar vraag 11) 3. Van welk type openbaar vervoer maakt u gebruik? (meerdere antwoorden mogelijk) BBA bussen buurtbus deeltaxi 4. Waarvoor gebruikt u het openbaar vervoer? (meerdere antwoorden mogelijk) bezoek familie/vrienden doen van (dagelijkse) boodschappen naar werk te gaan naar school te gaan om ergens te gaan winkelen anders, namelijk

5. Hoe vaak maakt u gebruik van het openbaar vervoer? dagelijks wekelijks eens per twee weken eens per maand minder dan eens per maand 6. Op welk van onderstaande tijden maakt u op dit moment gebruik van het openbaar vervoer? (meerdere antwoorden mogelijk) Werkdagen Weekend ’s ’s ’s ’s ’s

ochtends voor 9.00 uur ochtends tussen 9.00 en 12.00 uur middags tussen 12.00 en 15.00 uur middags tussen 15.00 en 18.00 uur avonds na 18.00 uur

7. Kunt u hieronder aangeven hoeveel tijd en hoeveel kilometer u gemiddeld per enkele reis aflegt? minuten kilometer

Pagina 17 van 25


8. Ervaart u bovenstaande tijd en/of afstand als probleem? ja nee 9. Zou deze tijd en/of afstand voor u een reden zijn om te vertrekken uit Waspik ? ja nee weet niet

Tevredenheid en behoefte De onderstaande vragen hebben betrekking op uw tevredenheid. U kunt hier een rapportcijfer voor geven van 1 (heel erg ontevreden) tot 10 (heel erg tevreden). 10. Hoe tevreden bent u over… a. de kwaliteit van de OV verbindingen met de omgeving van Waspik in het algemeen? b. de kwaliteit van de OV verbindingen met specifiek Waalwijk? c. de aansluitmogelijkheden bij een overstap? d. de prijs van het openbaar vervoer? e. de mogelijkheden om van het OV gebruik te maken gedurende werkdagen? f. de mogelijkheden om van het OV gebruik te maken in het weekend? g. de totale reisduur voordat u op uw bestemming bent?

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10 Weet niet/ n.v.t.

11.Vindt u dat het openbaar vervoer in Waspik verbeterd kan worden en op welke wijze zou dat dan kunnen? (meerdere antwoorden mogelijk) nee, ik ben tevreden ja, meer aanbod van openbaar vervoervoorzieningen ja, betere verbindingen met omgeving ja, zorgen voor een betere aansluiting bij een overstap ja, de prijs verlagen ja, anders namelijk

12.Denkt u in de toekomst gebruik te gaan maken van het openbaar vervoer indien bovenstaande verbetering(en) worden doorgevoerd? Ja nee, ik blijf reizen met (eigen) auto (ga naar vraag 14) nee, ik blijf reizen met (brom)fiets (ga naar vraag 14)

Pagina 18 van 25


13.Op welk van onderstaande tijden zou u gebruik gaan maken van het openbaar vervoer? (meerdere antwoorden mogelijk) Werkdagen Weekend ’s ’s ’s ’s ’s

ochtends voor 9.00 uur ochtends tussen 9.00 en 12.00 uur middags tussen 12.00 en 15.00 uur middags tussen 15.00 en 18.00 uur avonds na 18.00 uur

Achtergrondkenmerken

De volgende vragen zijn bedoeld voor algemene statistische analyses, bijvoorbeeld om bij de rapportage de resultaten in groepen te kunnen indelen. De door u gegeven antwoorden zullen vertrouwelijk worden behandeld en alleen worden gebruikt voor dit onderzoek.

14. Wat is uw geslacht? man vrouw 15. Wat is uw leeftijd? jaar 16. Heeft u nog opmerking/suggesties met betrekking tot dit onderwerp die u nog niet in deze vragenlijst heeft kunnen opgeven, dan kunt u die hieronder vermelden.

Pagina 19 van 25


Uitkomst enquête: Vraag 1: Als u uw tevredenheid over het openbaar vervoer in Waspik moet uitdrukken in een rapportcijfer, welk cijfer geeft u dan? Gemiddeld 4,2

Tevredenheid OV

Vraag 2: Maakt u wel een gebruik van het openbaar vervoer in Waspik?

Gebruik OV

Aantal 71

Ja

% 40,8%

Nee

103

59,2%

Totaal

174

100,0%

Vraag 3: Van welk type openbaar vervoer maakt u gebruik? (meerdere antwoorden mogelijk) Aantal 37

% 52,1%

Buurtbus

62

87,3%

deeltaxi

11

15,5%

Totaal

71

154,9%

BBA bussen

Vraag 4: Waarvoor gebruikt u het openbaar vervoer? Aantal 19

% 27,1%

6

8,6%

naar werk gaan

14

20,0%

naar school gaan

22

31,4%

om ergens te winkelen

38

54,3%

anders

14

20,0%

Totaal

70

161,4%

bezoek familie/vrienden doen (dagelijkse) boodschappen

Vraag 5: Hoe vaak maakt u gebruik van het openbaar vervoer?

Dagelijks

Aantal 18

% 25,7%

Wekelijks

14

20,0%

eens per twee weken

11

15,7%

eens per maand

15

21,4%

minder dan eens per maand

12

17,1%

Totaal

70

100,0%

Pagina 20 van 25


Vraag 6: Op welk van onderstaande tijden maakt u op dit moment gebruik van het openbaar vervoer? (meerdere antwoorden mogelijk) Aantal

%

werkdag - ochtend voor 9 uur

31

44,3%

weekend - ochtend voor 9 uur

2

2,9%

werkdag - ochtend tussen 9 en 12 uur

34

48,6%

weekend - ochtend tussen 9 en 12 uur

8

11,4%

werkdag - middag tussen 12 en 15 uur

30

42,9%

weekend - middag tussen 12 en 15 uur

13

18,6%


38

54,3%


11

15,7%

werkdag - avond na 18 uur

8

11,4%

weekend - avond na 18 uur

5

7,1%

70

257,1%

Totaal

Vraag 7: Kunt u hieronder aangeven hoeveel tijd in minuten en hoeveel kilometer u gemiddeld per enkele reis aflegt? Gemiddeld 44.0

tijd per enkele reis afstand per enkele reis

18.3

Vraag 8: Ervaart u bovenstaande tijd en/of afstand als probleem?

Ja

Aantal 31

% 45,6%

Nee

37

54,4%

Totaal

68

100,0%

Vraag 9: Zou deze tijd en/of afstand voor u een reden zijn om te vertrekken uit Waspik? Aantal 10

% 16,4%

Nee

51

83,6%

Totaal

61

100,0%

Ja

Pagina 21 van 25


Vraag 10: Hoe tevreden bent u over....... Gemiddeld kwaliteit OV verbindingen met omgeving

3.9

kwaliteit OV verbindingen met Waalwijk

5.6

aansluitmogelijkheden

4.3

prijs

5.1

gebruiksmogelijkheden OV op werkdagen

5.4

gebruiksmogelijkheden OV in weekend

3.5

totale reisduur tot bestemming

4.4

Vraag 11: Vindt u dat het openbaar vervoer in Waspik verbeterd kan worden en op welke wijze zou dat dan kunnen? (meerdere antwoorden mogelijk) Aantal 11

% 7,1%

meer aanbod OV voorzieningen

73

46,8%

betere verbindingen

82

52,6%

betere aansluiting bij overstap

64

41,0%

verlagen prijs

43

27,6%

anders

27

17,3%

Totaal

156

192,3%

nee, ik ben tevreden

Vraag 12: Denkt u in de toekomst gebruik te gaan maken van het openbaar vervoer indien bovenstaande verbetering(en) worden doorgevoerd? Aantal 59

% 44,7%

nee, ik blijf reizen met (eigen) auto

71

53,8%

nee, ik blijf reizen met (brom) fiets

2

1,5%

132

100,0%

Ja

Totaal

Pagina 22 van 25


Vraag 13: Op welk van onderstaande tijden zou u gebruik gaan maken van het openbaar vervoer? (meerdere antwoorden mogelijk) Aantal

%

werkdag - ochtend voor 9 uur

49

45,4%

weekend - ochtend voor 9 uur

9

8,3%

werkdag - ochtend tussen 9 en 12 uur

49

45,4%

weekend - ochtend tussen 9 en 12 uur

23

21,3%


41

38,0%


23

21,3%


58

53,7%


19

17,6%

werkdag - avond na 18 uur

39

36,1%

weekend - avond na 18 uur

22

20,4%

108

307,4%

Totaal

Vraag 14: Wat is uw geslacht? Aantal 71

% 39,2%

Vrouw

110

60,8%

Totaal

181

100,0%

Man

Vraag 15: Wat is uw leeftijd?

leeftijd

Gemiddeld 47.8

De tevredenheid OV per type vervoer Tevredenheid OV

type OV

BBA bussen

Gemiddeld 3.4

Buurtbus

4.3

deeltaxi

5.2

Pagina 23 van 25


De tevredenheid OV naar wel/geen gebruik Tevredenheid OV

Gebruik OV

Ja

Gemiddeld 4.1

Nee

4.3

De tevredenheid OV naar leeftijdscategorieën. Tevredenheid OV

Leeftijdscategorie

Pagina 24 van 25

16 tot 30 jaar

Gemiddeld 3.5

31 tot 45 jaar

3.9

46 tot 60 jaar

4.5

61 tot 75 jaar

5.3

> 75 jaar

5.2

Totaal

4.3


Literatuur: • • •

BRO rapport gemeente Waalwijk: supermarktstructuur en toetsingskade, nr. 2207,000,0519, april 2001 BRO rapport gemeente Waalwijk: Positie en perspectief winkelconcentraties, nr. D.2207.110.7968, 06 juli 1998 Het PVVP Provinciaal Verkeers- en Vervoersplan Noord Brabant Kaders en Ambities 2006-2020 Kiezen en uitvoeren, Dynamische beleidsagenda 2006-2010

Pagina 25 van 25

Bijlage 4 Rapport Werkgroep Verkeer

Deelrapport Werkgroep Verkeer 1

Voorstellen van de werkgroep verkeer, ter verwerking in het eindverslag van het DOP( dorpsontwikkelingsplan ) in Waspik. Onderwerpen die in deze notitie aan de orde komen. • Samenstelling van de werkgroep • Korte samenvatting van de reden voor een DOP. • Activiteiten van de werkgroep. • Resultaten bewonersmarkt d.d. 14 maart 2006. • Bijlage onderwerpen die in de bewonersmarkt aan de orde zijn geweest. • Trottoirs. • Drempels en inritten van de straten. • Verkeerscirculatieplan. • Parkeren rond de scholen. • Bereikbaarheid met openbaar vervoer en buurtbus. • Handhaven dorpskarakter. • Geluidswal langs de A59 • Ongevallenoverzicht. • Verkeerstellingen. • Onderhoudsplan wegen voor Waspik. • Algemene opmerkingen. • Bijgevoegde verslagen. Samenstelling van de werkgroep: De werkgroep bestond slechts uit 4 leden, die de functies als volgt verdeeld hebben. Voorzitter: C.Smits. Secretaris: J.van Hooren. Leden: K.op de Weegh, P.Leyten. Activiteiten. De werkgroep vergaderde enkele keren, waarvan de verslagen bijgesloten zijn als bijlage. In deze vergaderingen is ook met een deskundige van 3VO overleg geweest over een aantal onderwerpen die in de rapportage beschreven zijn. Verder heeft de werkgroep meegewerkt aan de bewonersmarkt op 14 maart 2006, waarbij ruim 120 opmerkingen van inwoners over het verkeer en vervoer zijn binnengekomen. Deze opmerkingen , gemaakt tijdens de bewonersmarkt zijn als leidraad gebruikt voor de gedachten over de toekomst van Waspik.Dit deel wordt als apart hoofdstuk behandeld en is tevens als een aparte bijlage bijgesloten. Tot slot is de notitie enkele keren besproken met de

vertegenwoordigers uit andere werkgroepen en de stuurgroep en zijn mede naar aanleiding daarvan nog enkele wijzigingen doorgevoerd. Resultaten bewonersmarkt d.d. 14 maart 2006. Zoals reeds vermeld zijn er tijdens de bewonersmarkt meer dan 120 opmerkingen over het verkeer binnengekomen. De werkgroep was verbaasd en tegelijkertijd verheugd dat zovelen de stand van Verkeer en Vervoer bezochten , waarbij het opviel dat heel veel mensen geinteresseerd zijn in alle facetten van het verkeer in ons dorp. Zowel de kwaliteit van wegen trottoirs, bereikbaarheid van Centrum voor verkeer van buitenaf, maar ook voor mensen die niet zo mobiel meer zijn, doorgaand verkeer, vernauwingen en verkeersdrempels. Uit de vele antwoorden is een rangschikking gemaakt , waarbij gelijktijdig na beschrijving van het betreffende onderwerp de aanbeveling volgt. Trottoirs en voet/wandelpaden. 16 keer is geattendeerd op de slechte toestand van de trottoirs in Waspik, Niet alleen in het centrum, maar op veel plaatsen zijn deze moeilijk begaanbaar ( ongelijk, moeilijk voor rollators). Tevens werd gesuggereerd de wenselijkheid van een voetpad/trottoir in de Benedenkerkstraat (gesuggereerd werd hier een duidelijke scheiding tussen rijweg en fietspad), een voetpad/ ruiterpad parallel met de Vrouwkensvaartsestraat( hier vormt dat door het verkeer een wezenlijk gevaar voor de voetgangers en fietsers), een wandelpad om de put langs de Maasroute en de voetpaden in het algemeen. Eenzelfde wandelpad zou te maken zijn aan de zuidzijde van het Zuiderafwateringskanaal vanaf de Schoolstraat naar de Vrouwkensvaartsestraat. Aanbeveling: Alle opstappen van trottoirs in Waspik zouden i.v.m de vergrijzing van de bevolking veilig voor rollators gemaakt moeten worden. Uitvoeren van hierboven geschetste aanpassingen van wandel/voetpaden Drempels bij de inritten van de straten. Ook deze vormden een hot item. Maar liefst 12 keer werd dit punt naar voren gebracht. Er waren zowel positieve als negatieve reacties. Vooral de inritten van de straten van de 30 km zône tonen grote verschillen. In de draai bij de Schoutstraat bevindt zich een sterk verhoogde drempel direct bij de ingang van de wijk, terwijl in o.a. de Heemraadstraat deze verderop in de straat gelegen is.In de Schoolstraat Oost in de ventweg is alleen een streep dwarsover getrokken. Aanbeveling: De drempels , als die er moeten komen, zouden minstens 10 tot 15 mtr in de straat gelegd moeten worden. Dat voorkomt veel irritatie( zijn recht en niet schuin te nemen).Ook zou in het gehele dorp eenzelfde toepassing plaats moeten vinden De verkeersdrempels buiten het centrum zouden onder een lantaarn aangelegd moeten worden. Waar in het dorp , los van de doorgaande wegen voor 30 km zône wordt gekozen , moet deze ook als 30 km zône ingericht worden. Verkeersremmende maatregelen moeten volgens de werkgroep bestaan uit vernauwingen i.p.v. drempels. Verkeerscirculatieplan De verkeersdrukte in het Centrum is zodanig dat overwogen zou moeten worden om een verkeerscirculatieplan op te laten stellen , waarbij overwogen zou kunnen worden om in het Centrum eenrichtingverkeer toe te passen. Vooral bij de school De Brug en de daar aanwezige bakkerij is het enkele keren per dag zo druk dat het verkeer ontregeld wordt. Eenrichtingsverkeer zou hier een oplossing kunnen bieden of parkeren aan één zijde. Dat is

ook de mening van een aantal mensen van de bewonersmarkt .Een verkeerscirculatieplan zou ook wenselijk zijn om het vele doorgaande verkeer vanaf de Maasroute naar de achterliggende gebieden beter te structureren. Dit verkeer maakt te pas en te onpas gebruik van de kom Waspik, omdat op de Maasroute vaak files zijn en men via sluiproutes ( o.a. door Waspik heen) zijn weg vervolgt. Aanbeveling: Bij de herinrichting van het centrum (het gedeelte tussen de Rotonde op t`Vaartje en de brug bij de Benedenkerkstraat) in 2008 overwegen om b.v. in de Raadhuisstraat eenrichtingsverkeer toe te passen. Bij de herinrichting zou dit verkeerscirculatieplan ontwikkeld moeten worden , om het verkeer naar de uitvalswegen goed te leiden, waarbij ook de positie van de rotonde opnieuw bekeken zou kunnen worden. Op de doorgaande wegen als de Spoorstraat , Schoolstraat, en Benedenkerkstraat zouden permanente snelheidscontrôles toegepast moeten worden. In het Centrum zou bij herinrichting aan voorziening voor fietsen te stallen gemaakt moeten worden. De slechte staat van de vangrails van de toe- en afrit van de maasroute naar de rotonde zou direct aangepakt moeten worden. Veel vrachtverkeer vanaf het industrieterrein zou direct naar het knooppunt Hooipolder bij de A27 geleid kunnen worden . Verder zou de gemeente Waalwijk zich sterk moeten maken voor het ombouwen van het verkeersknooppunt “Hooipolder” tot klaverblad waarmee de files en het toenemende sluipverkeer door het dorp worden teruggedrongen. Parkeren rond de scholen. 13 bewoners maakten daar een opmerking over, waarbij enkele suggesties gedaan werden als een parkeerverbod instellen, parkeren langs één zijde, met als sterkste maatregel het totaal weren van auto`s rond de scholen. Aanbeveling: Bij de Brug parkeerverbod instellen of parkeren langs één zijde . Bij de Jacinthaschool parkeerruimte creëren bij het realiseren van het gezondheidscentrum, zodat het niet belemmerend werkt voor de bewoners aldaar. Gezien de beschikbare ruimte moet dit mogelijk zijn. Bij de Hooght lijken geen extra maatregelen noodzakelijk te zijn. Als voorts een goede fietsinfrastructuur wordt gerealiseerd zal dit goed samen kunnen gaan met het autoverkeer.De oversteek in de Benedenkerkstraat bij de brandweerkazerne zal nog extra aandacht nodig hebben omdat dit punt als oversteekplaats een gevaarlijk punt blijft voor de kinderen die van en naar de Jacinthaschool gaan. Ook in de Schoolstraat is bij de oversteek plaats voor voetgangers een vernauwing wenselijk. Bereikbaarheid met openbaar vervoer en buurtbus. Al wordt dit onderwerp door een andere werkgroep ( wonen en werken) behandeld. Ook dit onderwerp is tijdens de bewonersmarkt 13 keer als een probleem naar voren gebracht. Vanuit de werkgroep verkeer zouden wij aan willen dringen dat de drempels , als die al nodig zijn, niet te hoog zijn voor de bussen en de opstapplaatsen en de inrichting ervan wordt volgens de gangbare normen van veiligheid.Verder wil de werkgroep stellen dat de bereikbaarheid van Waspik door het openbaar vervoer beperkt is en na 18.00 uur al zeer beperkt is, omdat er dan alleen elke 2 uur een busdienst onderhouden wordt en na 22.00 uur al helemaal niet meer.

Ook de buurbus, die best functioneert overdag onderhoudt na 18.00 geen diensten meer en is men in de avond aangewezen op de deeltijdtaxi. Met dit middel van vervoer in de avonduren zijn velen niet op de hoogte en zou betere informatie goed zijn Aanbeveling Verbeteren van de opstapplaats in het Centrum en meer bekendheid geven aan de mogelijkheden van de deeltaxi in de avonduren. Handhaven dorpskarakter. Nu in 2008 het Centrum op de schop gaat ( de hele dorpsgemeenschap gaat hiervan uit) is het van belang dat tijdig met de bewoners overlegd wordt wat men van een herinrichting van het Centrum verwacht. Dat de bewoners inspraak hebben bij de inrichting zelf( goed gescheiden paden voor verkeer , fietsers en voetgangers), gebruikte straat materialen, meubilair en verlichting. Er zijn voorbeelden genoeg van dorpen die na een herinrichting het echte dorpskarakter hebben behouden. Met de gedachtenvorming over het herinrichten van het dorpscentrum zou snel gestart moeten worden om het plein , dat heel oneconomisch is ingericht , zodanig aan te passen dat het plein multifunctioneel, mooi en representatief wordt, daarbij gebruikmakend van autenthieke materialen en de 2 prachtige kerken die aan het dorpsplein grenzen beter tot hun recht komen. Geluidswal langs A59. 14 keer werd dit punt ook naar voren gebracht. Vooral langs de wijk de Havendries is dit een absolute noodzaak voor de leefbaarheid in die wijk. Deze geluidswal zou ook doorgetrokken moeten worden tot en met het kerkhof. Ook hier wordt erg veel hinder ondervonden van het verkeer op de Maasroute bij het afscheid nemen van een dierbare. Gezien de toegenomen verkeersintensiteit ( zie het bijgevoegd rapport hierover ) is het voor de leefbaarheid in de Havendries van essentieel belang dat dit snel wordt aangepakt. Op diverse plaatsen langs deze weg , in de gemeente Waalwijk en Drunen zijn reeds de noodzakelijke voorzieningen aangebracht . De werkgroep vindt dit een absolute noodzaak. Aanbeveling. De gemeente zou snel het overleg moeten opstarten met Rijkswaterstaat om deze noodzakelijke voorziening ook in Waspik te realiseren. De snelheid op Maasroute zou tot 100 km/uur teruggebracht moeten worden i.v.m. fijnstof en geluid langs de woonwijken. Ongevallenoverzicht Uit het bijgevoegd overzicht blijkt wel dat het aantal ongevallen per straat in Waspik meevalt, maar het blijft noodzakelijk op de gevaarlijke situaties te blijven letten Op diverse plaatsen zijn er nog verkeersonveilige situaties. Dat geldt o.a. bij de kruising Schoutstraat – Schoolstraat, oversteekplaats bij brandweerkazerne, Benedenkerkstraat en Vrouwkensvaartsestraat en t`Vaartje bij de school De Brug. Aanbeveling. Snel een verkeerscirculatieplan ontwikkelen , zodat op deze plaatsen passende maatregelen getroffen kunnen worden

Verkeerstellingen. Op diverse plaatsen zijn verkeerstellingen gehouden, die het aantal verkeersbewegingen aangeven, maar ook het geluid voor de omgeving De rapporten die bij de gemeente bekend zijn, en bij deze notitie gevoegd zijn, kunnen tot noodzakelijke ingrijpende aanpassingen aanleiding zijn. Aanbeveling Snel duidelijk zien te krijgen waar op dit punt knelpunten zitten en deze samen met het te maken verkeerscirculatieplan aanpakken. Onderhoudsplan voor de wegen in Waspik. Er is voor de gemeente Waalwijk een totaal onderhoudsplan voor de wegen in de hele gemeente. Kijkend hiernaar dan zou het noodzakelijk zijn om voor de kern Waspik een deelrapport onderhoud wegen te maken, zodat overzichtelijk wordt welke wegen aan een grote onderhoudsbeurt toe zijn. Voor de DOP bestuurders uit Waspik is het noodzakelijk goed inzicht te hebben in het onderhoudsplan wegen voor de kern Waspik. Aanbeveling. Uit het grote onderhoudsplan wegen het gedeelte voor Waspik uitlichten en in een deelrapport onderhoudsplan wegen onderbrengen, zodat e.e.a. voor DOP Waspik duidelijk is wat op stapel staat. Inbreng over prioriteiten door de DOP Waspik is wenselijk. Algemene opmerkingen. T.a.v. het verkeer kan gezegd worden dat er nogal wat achterstallig onderhoud aan de wegen en trottoirs in Waspik is . Voor de leefbaarheid is het van cruciaal belang dat hier een inhaalslag gehouden wordt om het dorp ook in de toekomst zijn plaats te geven die het verdient. De bevolking van Waspik wil meepraten over de toekomst van ons dorp, maar dan zal er ook geluisterd moeten worden door de politici en de ambtenaren. Als er die bereidheid is dan kan het DOP voor Waspik een succes worden Om het dorp Waspik te vrijwaren van allerlei doorgaand verkeer zou het verleggen van het viaduct naar de westkant van Waspik een optie zijn. Daarmee zou het dorp ontlast worden van allerlei verkeer dat niet in het dorp behoeft te zijn. Afgezien van de hoge kosten en de ingreep in de natuur aan de westzijde van Waspik kleeft hier een groot risico aan , omdat Rijkswaterstaat naar de vele viaducten kijkt op de Maasroute. Verplaatsen zou kunnen , maar dan moet er garantie zijn dat aan dit naar de westzijde van Waspik verlegd wordt. Werkgroep verkeer en vervoer. Bijgevoegd zijn als bijlagen: - Verslagen van de werkgroep - Opmerkingen op het terrein van het verkeer gemaakt door de bezoekers van de bewonersmarkt. - Rapport inzak verkeerstellingen. - Rapport over het aantal ongevallen in Waspik. - Rapport over de geluidsbelasting op de A59. -

Bijlage 5 Rapport Werkgroep Werken

Werkgroep: werken

Pagina 1 van 9

Werkgroep: werken

Deelplan Werken Dorpsontwikkelingsplan Waspik December 2006 In opdracht van de Gemeente Waalwijk Auteurs Kel van Iersel, voorzitter Ria Kools, notulist Nol Hooijmaijers Bert Gommers Cor Boer Rob van der Plas

Pagina 2 van 9

Werkgroep: werken

1. Inleiding Als eerste hebben we “werken in Waspik” verdeeld in een aantal categorieën, m.n. • Agrarische sector • Instellingen • Middenstand • Horeca / toerisme • Ondernemers • Industrie • Werknemers. Per categorie hebben we uitgewerkt wat er in ons dorp speelt. Onze wensen hebben we opgenomen in de bijgaande prioriteitenlijst.

Pagina 3 van 9

Werkgroep: werken

2. Categoriën Agrarische sector: zelfstandig ondernemer De agrarische sector is er een met vele mogelijkheden en innovaties. Het is wenselijk dat de gemeente een stimuleringbeleid opzet voor zorgboerderijen (kinderen, gehandicapten, ouderen). Verder zou er voor de agrarische ondernemer meer mogelijkheden geschapen moeten worden om eigen- en streekproducten te verkopen in winkeltjes aan huis. Hierbij aansluitend moeten er meer mogelijkheden komen om nevenactiviteiten te ontwikkelen in de vorm van agro-toerisme (bed en breakfast, kamperen bij de boer, boerengolf e.d.). Door de boerderijen in, of in de directe omgeving van het dorp in stand te houden blijft Waspik landelijk . Instellingen Instellingen: zorgverlenend, hier werken veel herintreders (m.n. vrouwen). - Scholen, zorgcentra e.d. - semi-commerciële instellingen: huisartsen, apotheek, tandarts. Het is van groot belang dat het zorgcentrum gerealiseerd wordt op korte termijn. Dit komt ook de kwaliteit van het werken ten goede, werkomstandigheden bij huisartsenpraktijk zijn niet acceptabel. De werkgroep is positief dat de Riethorst herbouwd wordt, zodat zorg en werk in Waspik blijft. Middenstand; zelfstandig ondernemer Het aanbod van winkels in Waspik is voldoende voor de dagelijkse boodschappen. Dit willen we graag zo houden. Door een aantrekkelijk klimaat te scheppen in de dorpskern kan men nieuwe ondernemers stimuleren: Leegstaande gebouwen moeten zo snel mogelijk een bestemming krijgen, restaureren e.d. Dit geeft een toegevoegde waarde aan de dorpskern, waardoor het voor mensen van buiten Waspik aantrekkelijk wordt om naar het dorp te komen. Goede bereikbaarheid en parkeervoorzieningen zijn van groot belang. Onderhoud van trottoirs en wegen, herinrichting van het dorpsplein. De Waspikse bevolking moet zich ook bewust zijn van het belang om in eigen dorp boodschappen te doen, hierdoor kan het huidige niveau gehandhaafd Pagina 4 van 9

Werkgroep: werken

blijven. De middenstand moet door service verlening klanten aan zich binden. Werkgroep stelt voor dat samenwerking tussen middenstanders en gemeente versterkt wordt: meer overleg. Horeca / toerisme: zelfstandig ondernemer Voor de horeca is het van belang om het toerisme te stimuleren. Er zijn verschillende fietsroutes rondom het dorp. Een bewegwijzering vanaf het fietspad naar het centrum, waar de horeca zich bevindt, zou voor volgend seizoen gerealiseerd moeten worden. De vrije ondernemer Zzp-er heeft een grote behoefte aan bedrijfsruimte. Ook een startende ondernemer heeft behoefte aan bedrijfsruimte. Een bedrijfsverzamelgebouw kan een grote bijdrage hieraan leveren. De gemeente Waalwijk kan samen met de Waspikse ondernemers Rabobank Vastgoed of een Woningbouwvereniging hiervoor benaderen. Betreffende organisaties staan positief tov deze ontwikkeling. De ruimtes moeten goedkoop en multifunctioneel zijn. De gemeente dient hiervoor op korte termijn ruimte vrij te maken op het Waspiks industrieterrein. Industrie Waspik heeft een klein industriegebied, ten noorden van de Maasroute. Het revitaliseren van het havengebied is voor veel bedrijven van vitaal belang (aanvoer over water e.d.). De reconstructie van de Kerkvaartse Haven is reeds begonnen, eind 2007 worden de damwanden geslagen. Er moet schot blijven zitten in de onderhandelingen tussen gemeente en bedrijven zodat volgens planning gewerkt kan worden. Ook kan een uitbreiding van de jachthaven een stimulans zijn voor het toerisme in Waspik. De gebruikers en bezoekers van de jachthaven zorgen voor bestedingen in winkels en horeca-gelegenheden. Door bijstellingen van het bestemmingsplan moet het mogelijk gemaakt worden om het braakliggende terrein van het industrie gebied te ontwikkelen. Het is ook een optimale plek voor een bedrijfsverzamelgebouw. Er is geen beleid voor het industrieterrein Waspik, dit zou er op korte termijn moeten komen. Niet alle aandacht moet uitgaan naar Haven 7. Pagina 5 van 9

Werkgroep: werken

Werknemer Veel werknemers vinden het aangenaam om in Waspik te wonen en elders te werken. Een goede ontsluiting van het dorp is van groot belang voor deze groep. De dichtslibbing van de A27, de A59 en de A16 dient de gemeente dan ook constant onder de aandacht van de provincie te brengen. Knooppunt Hooipolder dient omgevormd te worden tot een klaverblad. Werkloosheid De werkloosheid in Waspik ligt iets onder het landelijk gemiddelde. De meeste mensen zonder werk zijn echter laaggeschoold . Dit is een groep die aandacht moet krijgen bij gemeente en diverse instanties. Communicatie wie welke rol oppakt bij het ondersteunen van de werkzoekenden is nodig.

Pagina 6 van 9

Werkgroep: werken

3. Tot slot De gemeente Waalwijk en de ondernemer moeten meer met elkaar in gesprek komen. Door in gesprek te blijven kan men tot oplossingen komen om het ondernemen in Waspik aangenaam te maken en met name een gunstig klimaat te scheppen voor starters. De werkgroep wil het contact tussen burgers en industrieondernemers intensiveren. Dit zou kunnen door het houden van open dagen en door het ontwikkelen van een vacature/stagiaire/vakantiehulpen-pagina op www.waspik.nl .

Pagina 7 van 9

Werkgroep: werken

PRIORITEITENLIJST werkgroep WERKEN WAT WIL JE DOEN?

WANNEER WIL JE HET DOEN?

WAT GAAT HET KOSTEN?

WIE GAAT HET UITVOEREN?

stimuleringsbeleid 2007 opzetten voor zorgboerderijen meer mogelijkheden voor 2007 agrarische ondernemers om eigen- en streekproducten te verkopen in winkeltjes aan huis

Gemeente

Stimuleren van agrotoerisme

2007


Op korte termijn zorgcentrum realiseren

2007, uiterlijk 2008

gemeente

Aantrekkelijk klimaat in centrum, voorkom leegstand

2007

Gemeente Woningstichting ondernemers

Werkgroep stelt voor dat samenwerking tussen middenstanders en gemeente versterkt moet worden..

2007

Gemeente ondernemers

Horeca stimuleert 2007 toerisme; bewegwijzering fietspaden rondom dorpskern naar horeca in kern

Pagina 8 van 9


Gemeente horeca

Werkgroep: werken

bedrijfsverzamelgebouw stichten op het Waspikse industrieterrein

2007-2008

(jonge) ondernemers Gemeente Woningstichting Rabobank

Het revitaliseren van het havengebied verder uitwerken en uitvoeren, helder beleid voor ons industrieterrein

2007-2008


reconstructie van de Kerkvaartse Haven, vasthouden van gemaakte planning

2007-2008

Gemeente

Onderzoek uitbreiding van de jachthaven

2007


Knooppunt Hooipolder omvormen tot klaverblad. Dichtslibbing snelwegen voorkomen

2007-2008

Gemeente Provincie

Integrale ondersteuning van werkzoekenden, heldere communicatie wie wat doet

2007

Gemeente instanties

Intensiveren contacten bewoners en ondernemers

2007

Ondernemers Dop Bewoners

Pagina 9 van 9

Bijlage 6 Rapport Werkgroep Burger-Overheid

DOP Waspik

Voorstellen van de Werkgroep relatie Burger>Overheid. Doelstelling: De Werkgroep Relatie Burger-Overheid had tot doel ideeën te ontwikkelen om de relatie tussen de overheid en de burgers van de kern Waspik te verbeteren. (Met de overheid wordt hier zowel bedoeld het gemeentebestuur (gemeenteraad en College van Burgemeester en Wethouders) als ook de ambtelijke organisatie.

Activiteiten: De Werkgroep is op de volgende data bijeen geweest om ideeën te bedenken en die verder uit te werken: 22 februari 2006 12 april 2006 26 april 2006 (aanwezig was deze bijeenkomst ook een deskundige van het PON) 17 mei 2006 20 juni 2006 15 augustus 2006 12 september 2006

Ideeën en suggesties van de werkgroep. Inleiding: De werkgroep is er van uit gegaan dat de relatie tussen de overheid en de burger nog op veel gebieden verbeterd kan worden. Daar zijn niet alleen veel burgers van overtuigd, maar blijkbaar is de overheid ook niet helemaal gelukkig over de relatie. Dat blijkt uit initiatieven als ‘Andere Overheid’ en de ‘Vernieuwingsimpuls’. Om te peilen hoe de burgers van Waspik de relatie met de overheid ervaren is door de werkgroep op een bewonersmarkt op 14 maart 2006 een onderzoek, in de vorm van een enquête, uitgevoerd. Uit de 141 ingevulde formulieren bleek dat 70% van de geënquêteerden de aandacht vanuit de gemeente Waalwijk voor Waspik als onvoldoende beoordeelde. Ook gaf 65% aan dat men zich onvoldoende betrokken voelde bij de plannen die voor Waspik ontwikkeld werden. Dit was voor de Werkgroep een belangrijke reden om eens na te denken over de wijze waarop deze relatie verbeterd zou kunnen worden.

De WMO en burgerparticipatie. De leden van de werkgroep hebben zich goed kunnen vinden in de uitgangspunten van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning. Deze wet gaat er vanuit dat deelname aan de samenleving door alle burgers de basis moet zijn van het overheidsbeleid. Een belangrijk eis die de wet aan gemeenten stelt is dat zij ervoor moeten zorgen dat burgers kunnen participeren en dat de gemeentelijke overheid verantwoording aflegt over haar handelen en de resultaten van haar handelen. Dit houdt concreet in dat gemeenten burgers en instellingen die betrokken zijn bij de maatschappelijke ondersteuning, betrekken bij het opstellen van beleid en bij de uitvoering ervan.

Burgerparticipatie in de WMO wordt erg breed opgevat. Het gaat dan om: alle vormen van participatie, waarbij de belangen van de burger in het geding zijn (bron: Handreiking Burgerparticipatie in de WMO, juni 2006, SGBO/VNG). Het gaat dan niet alleen om individuele burgers, maar ook om organisaties, professionals en instellingen die de belangen van burgers behartigen. De definitie van burgerparticipatie zoals in de WMO wordt toegepast, wordt door de werkgroep onderschreven. ‘Burgerparticipatie is een brede, algemene term voor alle activiteiten die de overheid onderneemt om burgers te betrekken bij haar activiteiten.

Het begrip overheid. Binnen de werkgroep wordt het begrip overheid opgevat als personen of lichamen aan wie door de wet het gezag is toevertrouwd. Er zijn verschillende overheden en een ervan is de gemeentelijke overheid. Binnen de gemeentelijke overheid maken we onderscheid tussen enerzijds het gemeentebestuur (gemeenteraad en Burgemeester en Wethouders) en de ambtelijke organisatie. Als werkgroep maken we onderscheid in adviezen die zijn gericht op het gemeentebestuur en adviezen die zijn gericht op de ambtelijke organisatie. Relatie burger>ambtelijke organisatie. Om de relatie tussen de burgers van Waspik en de ambtelijke organisatie te verbeteren doen wij het volgende voorstel:

-

Het instellen van ‘gebiedscontactambtenaren (gca’s)’ voor de kern Waspik. Hierdoor krijgt de gemeentelijke overheid in de vorm van herkenbare personen een ‘gezicht’. Deze gca’s onderhouden contacten met vertegenwoordigers uit de kern Waspik op basis van hun beleidsspecialisme. Op dit moment kennen we eigenlijk maar een goed voorbeeld van een gca’er en dat is de gebiedscoördinator Pluswijk VI (met het specialisme beheer en onderhoud openbare ruimte). Vanwege de positieve ervaringen die met de huidige gebiedscoördinator zijn opgedaan, stellen we voor dit idee verder te verbreden in de vorm van een gca-team voor Waspik. Hierin zijn naast het specialisme beheer en onderhoud Openbare Ruimte ook de specialismen Ruimtelijke ordening en Welzijn vertegenwoordigd. Als gca-team informeren zij bewoners over mogelijke plannen die zich richten op de kern Waspik, zijn aanwezig bij relevante burgerinitiatieven, overleggen met belangenverenigingen, organiseren zonodig informatieavonden en onderhouden een veelheid van contacten met burgers en organisaties in Waspik. Ons uitgangspunt is hierbij dat het ‘gca-team’ er van overtuigd is dat werkelijk iedere betrokkene in een zo vroeg mogelijk stadium bij een project of traject wordt betrokken. Wij denken hierbij aan communicatiemiddelen, zoals: huisaanhuis-brieven, gerichte emails, speciale website voor Waspik, plaatselijke informatiefolders zoals ‘het Schooltje’of ‘Boldervaria’, aankondigingen via prikborden in de Riethorst, hulpsecretarie, Volksbelang, middenstand of den Bolder. Een ander goed initiatief zou het invoeren van structurele spreekuren van het gcateam in bijvoorbeeld Den Bolder zijn. Te denken valt aan het koppelen van het spreekuur aan de weekmarkt op woensdagmorgen. Het gca-team stelt zich voor via een mooie huis-aan-huis-flyer (eventueel de wijkagent ook maar meenemen) met foto’s, aandachtsgebieden, telefoonnummers en andere relevante zaken.

Om de relatie tussen de burgers van Waspik en het gemeentebestuur te verbeteren doen wij de volgende voorstellen: Een ‘kennismakingscursus: Hoe werkt de politiek eigenlijk in Waalwijk?’. Gedurende twee avonden maken de bewoners van Waspik kennis met de raadsgriffier en vertegenwoordigers van de politieke partijen die de belangen van Waspik in de gemeenteraad behartigen. De burgemeester legt uit wat de belangrijkste taken van het College zijn. De Collegeleden lichten toe welke plannen zij voor Waspik hebben. De gemeentesecretaris legt uit waar de ambtenaren mee bezig zijn en stelt de gca’ers voor Waspik nog eens voor. Deze bijeenkomst vindt periodiek plaats bijvoorbeeld een keer in de twee jaar. (Wij denken hierbij ook nadrukkelijk aan het betrekken van 60-plussers bij deze kennismakingscursus (eventueel via ouderenbonden). De nieuwjaarsreceptie om het jaar in een verschillende kern houden. Op de website van de gemeente Waalwijk voorbeelden opnemen van goede en minder goede voorbeelden van de samenwerkingsrelatie tussen de gemeente en burgers (instellingen).. Het in een zo vroeg mogelijk stadium betrekken van direct-betrokkenen (burgers en instellingen) bij belangrijke initiatieven die in Waspik gaan spelen (interactieve beleidsvorming). De gemeenteraad richt zich vooral op het formuleren van voorwaarden voor projecten. De uitwerking, binnen de gegeven voorwaarden, moet zoveel mogelijk bij de burgers worden gelegd. Het stimuleren door het College B&W van een organisatiecultuur waarbij ambtenaren zich vooral dienstverlenend opstellen. Het belonen van ambtenaren die door hun dienstverlenende houding waardering in de lokale samenleving hebben geoogst. De politieke partijen van Waalwijk maken één raadslid van hun fractie verantwoordelijk voor zaken die in Waspik spelen. Deze raadsleden zijn aanwezig bij initiatieven en ontwikkelingen die met de burgers van Waspik besproken worden. Het met een startsubsidie ondersteunen van een Waspik-journaal. Via het kanaal van Maasstad Radio en TV wordt een keer per maand een dorpsjournaal uitgezonden. De redactie van het journaal bestaat uit vertegenwoordigers van de belangenorganisaties. Deze redactieraad bepaalt de thema’s die in het journaal aan de orde komen. Vrijwilligers of vutters kunnen hierbij een belangrijke ondersteunende rol bieden. Sponsoring (door bijv. organisaties als Stichting Volksbelang, Prisma, RABO, winkeliersvereniging etc.) moet tot de mogelijkheden behoren.

Tot zover de ideeën van de Werkgroep Relatie Burger>Overheid. Augustus 2006. Ad Pols(voorzitter), Corrie Dubois, Willy Boer, Wim de Jongh, Ingrid en Peter Ritzen.

Bijlage 7 Rapport Werkgroep Natuur en Milieu

Deelplan Natuur en Milieu Dorpsontwikkelingsplan Waspik Januari 2007 Definitief

In opdracht van Gemeente Waalwijk Auteurs Henk Kools Sybe Waarts Wim Wagemakers Cees van Hooren René de Bont Chris Beaart Peter Balleur

1

INHOUDSOPGAVE

INHOUDSOPGAVE............................................................................................................... 2 SAMENVATTING .................................................................................................................. 3 1 INLEIDING..................................................................................................................... 5 2 RANDVOORWAARDEN................................................................................................ 6 2.1 Doel ....................................................................................................................... 6 2.2 Plangebied............................................................................................................. 6 2.3 Werkwijze .............................................................................................................. 7 3 HET PLAN ..................................................................................................................... 9 3.1 Natuur en landschap.............................................................................................. 9 3.2 Milieu ....................................................................................................................20 3.3 Cultuurhistorie.......................................................................................................22 3.4 Recreatie ..............................................................................................................23 3.5 Beeldkwaliteitsplan ...............................................................................................26 3.6 Water ....................................................................................................................27 3.7 Communicatie .......................................................................................................29 4 ACTIEPLAN..................................................................................................................30 5 VISIE ............................................................................................................................31 BIJLAGEN............................................................................................................................32 Bijlage 1: Plankaart ..............................................................................................................33 Bijlage 2: Recreatie en Cultuurhistorie..................................................................................34 Bijlage 3: Resultaten enquête...............................................................................................35 Bijlage 4: Actiepuntenlijst......................................................................................................37 Bijlage 5: Kaart actiepunten..................................................................................................39

2

SAMENVATTING Door de inwoners van Waspik wordt in opdracht van de Gemeente Waalwijk een Dorpsontwikkelingsplan (DOP) opgesteld, waarin een beeld wordt geschetst over hoe Waspik er over 10 jaar uit zou moeten zien. Daarbij wordt aandacht gegeven aan Natuur en Milieu, Wonen, Werken, Sociaal Klimaat, Voorzieningen, Verkeer en Relatie Burger en Overheid. Deze rapportage vormt het Deelplan Natuur en Milieu van de gelijknamige werkgroep. Het dorp Waspik en omgeving kende in het verleden een kleine kern rond de kerken, een havengebied met verbinding naar het Oude Maasje, vaarten en een kleine bebouwing in Hoog Blok (Waspik-Boven). De polders rondom Waspik werden voornamelijk gebruikt voor landbouw en veeteelt. De kern bestond uit linten naar oost en west, de Langstraat, en is later uitgebreid met kleine woonwijken, zowel in Waspik als Waspik-Boven. Het karakteristieke van het oude Waspik met veel groen en veel agrarische invloeden maar ook kleinschalige bedrijvigheid is nog steeds terug te vinden. De rust die het uitstraalt is voor veel inwoners van grote waarde. Vandaar de volle aandacht voor natuur en milieu, maar ook voor behoud van het cultureel erfgoed. De werkgroep heeft de plannen van de overheid om delen van polders rond Waspik om te vormen tot natuurgebied (Binnen Bijster en De Vest) en het stimuleren van Particulier Landschapsbeheer (erfbeplaning) dan ook grotendeels enthousiast begroet en hier ook ruim rekening mee gehouden. De kosten van huidige natuurontwikkeling worden opgebracht door verkoop van grond (ruimte-voorruimte) Waesgeerd-West, realisatie van (het plan glas-nat) Kleijn Waterrijk en compensatie door verlies aan natuur bij het realiseren van Landgoed Driessen bij Waalwijk. Plannen die niet allemaal even gelukkig hebben uitgepakt voor de natuur. Van het plan voor het Overdiep als overloopgebied zou gebruik kunnen worden gemaakt om fietsen wandelpaden aan te leggen op de nieuw aan te leggen dijk langs het Oude Maasje. De natuurlijke kronkeling van de dijk en oevers zouden behouden moeten blijven om het landschap niet al te veel te schaden. De mogelijkheid van inspraak bij ontwikkelingen voor de werkgroep direct of via het DOP is hierbij noodzakelijk. De twee nu bekende grotere bouwlocaties (Waesgeerd-West en ten zuiden van de nieuwbouw in de Carmelietenstraat) moeten tezamen met diverse inbreidingen voldoende zijn voor nieuwe woningen in de komende 10 tot 20 jaar. Bij de inbreidingen wordt gedacht aan locaties als het tennispark (verhuizen naar Elzen Hagen), garagebedrijven Hommel en Damen. Zo ontstaat er plaats voor levensloop woningen die geschikt zijn voor zowel starters als senioren. Hierdoor wordt tevens de noodzakelijke doorstroming op de woningmarkt bewerkstelligd. Extra nieuwbouw in de lintbebouwingen moet voorkomen worden. Bedrijvigheid die verkeershinder of andere overlast aan de inwoners bezorgen horen op het industrieterrein thuis. In de woonkernen moet kleinschalige nijverheid worden gestimuleerd om zo de levendigheid te behouden. Omdat het grondgebied van Waspik niet groot is zal het niet zozeer gaan om welke flora en fauna, maar veel meer de ruimtelijke ordening van het landschap. Het behoud en/of versterking van de reeds aanwezige natuurwaarden, maar ook de recreatieve mogelijkheden en in de uitgestrekte polders landbouw, fruitteelt en weilanden. Sommige polderlandschappen zouden weer het aanzien kunnen krijgen van voor de grote ruilverkavelingen, wel met een open karakter en fraaie doorzichten tussen begroeiingen. Voor de milieuwaarden zullen we hoofdzakelijk kijken naar horizon vervuiling, verlichtings- en geluidshinder, vervuiling door industrie, zwerfvuil, dumpen van tuinafval en grofvuil alsmede hondenpoep. Het is aannemelijk dat het klimaat aan het veranderen is. Het regent steeds heviger, waardoor er steeds vaker wateroverlast kan ontstaan in zowel de woonwijken als het buitengebied. In overleg met de gemeente en het waterschap zal naar oplossingen gezocht moeten worden om deze overlast te beperken. Behalve wateroverlast moet ook aandacht worden besteed aan de waterkwaliteit. Daarom moet er voor worden gezorgd dat het kwalitatief zeer goede kwelwater ten goede komt aan de natuur. In de woonwijken zouden natuurvriendelijke oevers aangelegd moeten worden, waardoor er meer waterplanten kunnen groeien, zodat de waterkwaliteit wordt verbeterd.

3

Daarnaast is het ook van belang dat er een beeldkwaliteits- of misschien beter beeldstimuleringsplan komt om het typische dorps-gezicht/sfeer/karakter, groen voorziening, tuinaanzichten vanaf de openbare weg, erf afscheidingen in overeenstemming met elkaar en de omgeving te brengen. Het meer en meer verharden van particuliere tuinen moet ontmoedigd worden. Ook de bouwstijl van nieuwe te bouwen woningen en andere gebouwen moet aan een dergelijk plan voldoen en in overeenstemming zijn met het karakter van de omgeving. De nieuwe woningen in het “Kleijn Waterrijk” zijn geen goed voorbeeld van bouwstijl want ze vormen een te groot contrast met de omgeving. Het nog aanwezige culturele en natuurhistorische erfgoed in Waspik moet zeker behouden blijven. Hier en daar kunnen oude verdwenen elementen terugkomen of gerestaureerd worden. We kijken naast oude huizen en gebouwen, waterhuishoudkundige kunstwerken uit het verleden en bruggen ook naar oude bomen en lanen. Voor sommige objecten (Oude molen en oude spoorhek) moeten fondsen worden aangesproken.

4

1

INLEIDING

De Gemeente Waalwijk heeft als doel om alle burgers meer te betrekken bij maatschappelijke ontwikkelingen, waarbij tevens de sociale samenhang wordt versterkt. Daarbij is het ontwikkelen van vertrouwen in de overheid een belangrijk speerpunt van de Gemeente Waalwijk. De gemeente wordt hierbij ondersteund door de Wet Maatschappelijke Ondersteuning. Gebruik makend van deze wet wil de Gemeente Waalwijk gebiedsgericht en integraal door de bewoners zelf inbreng laten leveren in de ontwikkelingen van hun leefomgeving. Eigen verantwoordelijkheid en een leefbare woonomgeving staan daarbij centraal. Om binnen de kern Waspik alle bewoners inbreng te laten leveren in de maatschappelijke ontwikkelingen heeft de gemeente het idee opgevat dat door de bewoners een Dorpsontwikkelingsplan (DOP) wordt opgesteld. Dit is een integraal en gebiedsgericht plan waarbij onderwerpen als wonen, natuur en milieu, werken, sociaal klimaat, voorzieningen, verkeer, relatie burger en overheid aan de orde komen. Voor deze onderwerpen zijn een zevental werkgroepen in het leven geroepen, waarvan de Werkgroep Natuur & Milieu er één is. Door de Werkgroep Natuur & Milieu is in het kader van het DOP dit gelijknamige Deelplan Natuur en Milieu opgesteld. Het is de bedoeling dat dit deelplan één van de bouwstenen vormt voor een integraal Dorpsontwikkelingsplan waarin de wensen van de inwoners van Waspik voor de komende 10 jaar in beeld zijn gebracht. Dit deelplan bestaat uit 5 hoofdstukken, waarbij deze inleiding het eerste hoofdstuk is. In hoofdstuk 2 (Randvoorwaarden) wordt ingegaan op de afbakening van het project. Hierbij wordt aandacht besteedt aan de doelstelling en de werkwijze. Het derde hoofdstuk, genaamd Het Plan, is feitelijk het belangrijkste hoofdstuk. Hierin staat aangegeven hoe Waspik er over 10 jaar (of eerder) uit moet zien voor wat betreft Natuur en Milieu. Hoofdstuk 4 betreft een actieplan, waarin alle in het rapport genoemde acties staan genoemd. Op basis van deze acties is een globale kostenraming gemaakt. In het laatste hoofdstuk (5) is de visie van de Werkgroep Natuur & Milieu weergegeven.

5

2

RANDVOORWAARDEN

2.1

Doel

Als onderdeel van het integrale Dorpsontwikkelingsplan van de kern Waspik vormt dit deelplan een sectorale visie van de Werkgroep Natuur & Milieu. Het doel van de Werkgroep Natuur & Milieu is het in beeld brengen van het landschap en de natuur in en rondom Waspik zoals dat er over 10 jaar uit zou moeten gaan zien. Tevens wordt aandacht gegeven aan de cultuurhistorische waarden, aangezien deze van grote invloed zijn op de landschappelijke beleving. Milieuaspecten, zoals zwerfvuil en de hondenpoepproblematiek, zijn onlosmakelijk verbonden met de beleving van natuur en landschap. Zoals de doelstelling aangeeft is behalve de natuur ook het landschap een belangrijk onderwerp. Het landschap bepaalt in hoge mate het woongenot van de inwoners van Waspik. De inwoners van Waspik moeten zich in dit landschap thuisvoelen. Van het landschap moet daarom ook genoten kunnen worden. Daarom staat recreatie eveneens op de agenda van de Werkgroep Natuur & Milieu. De volgende onderwerpen worden in dit deelplan meegenomen: • natuur en landschap • milieu • cultuurhistorie • recreatie In dit deelplan wordt niet specifiek ingegaan op natuurwaarden (lees soorten). Dit plan moet gedragen worden door de totale bevolking van Waspik. Voor de bewoners heeft met name het landschap een hoge belevingswaarde. Tevens is er op dit moment weinig inzicht in de exacte natuurwaarden/voorkomende soorten. Daarom wordt hier in het actieplan (hoofdstuk 4) een punt voor opgenomen. Behalve de bovengenoemde onderwerpen wordt aandacht besteed aan informatie welke mogelijk in een beeldkwaliteitsplan opgenomen kan worden. Gedacht wordt aan onderwerpen welke niet in bestemmingsplannen zijn verwoord, zoals bijvoorbeeld het toepassen van schuttingen. 2.2

Plangebied

Het plangebied voor het Dorpsontwikkelingsplan omvat ongeveer de voormalige gemeente Waspik (zie Figuur 1). In het noorden wordt het gebied begrenst door de Bergsche Maas. De westen zuidzijde van het plangebied wordt gevormd door de huidige gemeentegrenzen tussen Waalwijk en Raamsdonksveer/Dongen. De grens in het oosten is niet exact gepositioneerd op de vroegere gemeentegrens, maar op bestaande wegen.

Figuur 1: Plangebied DOP

6

2.3

Werkwijze

Het meest belangrijke uitgangspunt is dat het rapport van de Werkgroep Natuur & Milieu een plan is van en voor de inwoners van Waspik. Er is in beginsel dus niet gekeken naar bestaande plannen. Hiervoor is de volgende werkwijze gehanteerd (zie figuur 2). In de eerste fase is de werkgroep gestart met het op vastleggen van de wensen van de werkgroepleden (brainstormsessie ofwel het “dromen”). Op basis daarvan is een eerste globale plankaart gemaakt. Deze plankaart is vervolgens in de bewonersmarkt (14 maart 2006) voor alle bewoners van Waspik gepresenteerd. Daarbij zijn de bewoners tevens geënquêteerd. De resultaten zijn opgenomen in bijlage 1.

Plankaart met wensen (“dromen”)

Bewonersmarkt en enquête

14/03/2006

Presentatie per werkgroep

05/04/2006

Groepsgewijze nadere verkenning Conferentie met deskundigen

20/05/2006

Fietstocht klankbordgroep

27/05/2006

Verwerken opmerkingen fietstocht en schriftelijke reacties klankbordgroep Concept Deelplan Natuur en Milieu Presentatie TOP 5

16/09/2006

Wijktafel

09/11/2006

Interactie tussen werkgroepen

09/12/2006

Definitief Deelplan Natuur en Milieu

00/12/2006

Figuur 2: Werkwijze

Vervolgens is de Werkgroep Natuur & Milieu opgedeeld in een drietal groepjes van twee tot drie personen. Elk groepje heeft een gedeelte van Waspik nader verkend en de bevindingen in een beknopte rapportage vastgelegd. Hierbij is er op gelet of de plannen realistisch zijn. Een voorbeeld is

7

het realiseren van een stuk open water ter plaatse van de oude haven van Waspik; dit is uit de plannen verdwenen, omdat de haalbaarheid hiervan onwaarschijnlijk werd geacht. Om de stand van zaken van alle werkgroepen aan elkaar mee te delen is op 5 april 2006 een bijeenkomst georganiseerd. Op 20 mei 2006 heeft een conferentie plaatsgevonden in Den Bolder te Waspik. In deze conferentie zijn de plannen globaal besproken met deskundigen. Met name met mevrouw Witmer van de Reconstructiecommissie De Wijde Biesbosch en de heer Seegers van Staatsbosbeheer heeft uitvoeriger overleg plaatsgevonden. De daar opgedane ervaringen en suggesties zijn verderop in dit plan verwerkt. Tijdens de bewonersmarkt hebben een 18 personen aangegeven interesse te hebben in de ontwikkelingen op het gebied van natuur en milieu binnen Waspik. Door de Werkgroep Natuur & Milieu is deze groep mensen tot klankbordgroep benoemd. De mensen van de klankbordgroep zijn vervolgens uitgenodigd voor een fietstocht (27 mei 2006), waarin de Werkgroep haar plannen nader heeft toegelicht en uiteraard open stond voor verbeteringen en andere suggesties. Enkele leden van de klankbordgroep hebben schriftelijk een reactie gegeven. Zover mogelijk zijn de opmerkingen van de fietstocht en de schriftelijke reacties verwerkt in het Concept Deelplan Natuur en Milieu. Op 16 september is door elke werkgroep de stand van zaken aangegeven. Elke werkgroep heeft daarbij een TOP 5 gepresenteerd. Alle aanwezigen, waaronder ook ambtenaren van de Gemeente Waalwijk hebben vragen kunnen stellen aan de werkgroepen. Ongeveer een maand later is in de wijktafel van 8 november 2006 de gehele bevolking van Waspik uitgenodigd om alle plannen van de werkgroepen te bekijken en eventueel opmerkingen te maken. Een belangrijke sessie is de interactie tussen de werkgroepen, zodat de plannen beter op elkaar worden afgestemd. Speciaal daarvoor is op 9 december 2006 een bijeenkomst gehouden, waarbij iedere werkgroep een uiteenzetting van de plannen heeft kunnen geven. Daarbij konden alle andere werkgroepen behalve vragen ook opmerkingen maken. Deze bijeenkomsten hebben tot doel gehad om alle deelplannen eens kritisch door te nemen en op elkaar af te stemmen. Uiteindelijk is in december een definitief Deelplan Natuur en Milieu opgesteld, waarin alle actiepunten zijn benoemd en een globale raming van de kosten is weergegeven.

8

3

HET PLAN

Dit hoofdstuk vormt de kern van het Deelplan Natuur en Milieu. Hierin zijn de wensen en eisen die gedurende het werkproces zijn verzameld samengevoegd. Tevens zijn, indien mogelijk en/of relevant, de opmerkingen uit de enquête, de fietstocht en het schriftelijke commentaar verwerkt. Dit hoofdstuk is opgebouwd uit een vijftal paragrafen. De eerste paragraaf beschrijft per polder/deelgebied het toekomstbeeld aangaande natuur en landschap over hoe Waspik er over 10 jaar uit zou moeten zien. De paragrafen Milieu, Cultuurhistorie, Recreatie en het Beeldkwaliteitsplan hebben een algemeen karakter en hebben betrekking op het gehele gebied van het DOP. De paragraaf Natuur en Landschap gaat met name in op een landschappelijke beschrijving. Er is vanwege de planning en de ontbrekende kennis van de exacte natuurwaarden (nog) geen aandacht besteed aan de actuele aanwezige natuurwaarden. Het is belangrijk om deze op termijn in beeld te brengen. Overwogen zou kunnen worden om inventarisatiegegevens op een interactieve wijze beschikbaar te stellen (Internet). Inwoners van Waspik zouden ook hun waarnemingen moeten kunnen archiveren. Nadat er meer inzicht is verkregen in de aanwezige natuurwaarden, kunnen soortenbeschermingsplannen worden opgesteld en kunnen de gegevens als bouwsteen dienen bij de ontwikkelingen in Waspik. Tevens zullen de geïnventariseerde natuurwaarden (waarnemingen) een bijdrage leven in de natuurbeleving van de bewoners. Zij kunnen zo zien wat er allemaal in hun buurt voorkomt. Een eerste versie van de internetsite is te bekijken op www.natuurinwaspik.nl-web.net. 3.1

Natuur en landschap

In deze paragraaf wordt per polder/deelgebied de gewenste situatie beschreven. Daarbij wordt een beknopte karakteristiek gegeven, maatregelen opgenoemd en mogelijke aanknopingspunten en/of subsidiemogelijkheden omschreven. In bijlage 1 is de Plankaart van de Werkgroep Natuur & Milieu opgenomen. Daarop staan alle polders/deelgebieden met een nummer aangeduid. De naamgeving van de polders is zoveel mogelijk gebaseerd op historische kaartbeelden. 1 Overdiepse Polder Dit gebied is ingesloten tussen de het Oude Maasje en de Bergsche Maas en zal in de nabije toekomst worden ingericht als overloopgebied bij hoogwatersituaties. Een mogelijkheid is dat de aanwezige boerderijen daarbij op terpen zullen worden geplaatst. Het gebied is voornamelijk intensief in gebruik voor agrarische doeleinden. Waarschijnlijk zal het gebied na de herinrichting meer ruimte kunnen bieden voor natuur. Maatregelen: - Zowel binnen- als buitendijks meer ruimte voor natuur reserveren - De Werkgroep Natuur & Milieu heeft de voorkeur voor een primaire waterkering (bescherming tegen hoogwater) “halverwege” de Overdiepse Polder, waarbij Zicht vanuit Bovenkerk op Overdiep de boerderijen en stallen niet op terpen hoeven te worden geplaatst. Hierdoor is het niet nodig de dijk langs de Bergsche Maas te verhogen, waardoor het landschappelijke waardevolle beeld blijft gespaard. Subsidiebronnen: - Reconstructie Overlegplatform/betrokken organisatie(s): - Reconstructiecommissie De Wijde Biesbosch 2 EVZ Oude Maasje en Haven Het Oude Maasje is ingericht als ecologische verbindingszone (oost-west). Het havengebied van Waspik sluit aan op het Oude Maasje. De dijken geven een wijds uitzicht over het rivierenlandschap

9

bestaande uit de uiterwaarden van de Bergsche Maas en de Overdiepse Polder. Kenmerkend in dit open landschap is de stilte. Het gebied fungeert tevens als leefgebied voor weide,- akker- en watervogels. De oostzijde van de haven vormt met de dijk een natuurlijke verbindingszone. Deze zou versterkt kunnen worden met beplanting. Vanaf de oostzijde is er een mooi uitzicht over de haven. Dit aanzicht moet worden gehandhaafd. Maatregelen: - Beplanten van oostelijke dijk haven met knotwilgen waarbij het doorzicht wel wordt gewaarborgd Subsidiebronnen: Overlegplatform/betrokken organisatie(s): - Waterschap of Rijkswaterstaat 3 Hooipolder Dit gebied is primair landbouwkundig in gebruik. Nabij de zandwinput (zie 4) ligt een zeer oude dijk. Maatregelen: Subsidiebronnen: Overlegplatform/betrokken organisatie(s): 4 Zandput en “Groene Gordel” Deze put is ontstaan bij de aanleg van Rijksweg A59, waarvoor veel zand nodig was. Langs de randen van de zandput is spontaan een afwisselende vegetatie ontstaan. De vegetatie en het water biedt een nest- en voedselgebied voor verschillende diersoorten. Door de hoogteverschillen zijn er interessante biotopen ontstaan. Tussen de zandput en het bedrijventerrein (5) liggen percelen die in gebruik zijn als weiland en akker. Het bedrijventerrein is goed te zien vanaf de snelweg en is absoluut geen visitekaartje voor Waspik. Voorgesteld wordt om de agrarische zone tussen de zandput en het bedrijventerrein in te richten als een robuuste “Groene Gordel”. Deze “Groene Gordel vormt daarmee tevens een compensatie voor het toekomstige en reeds ingerichte bedrijventerrein. Tevens verbindt de “Groene Gordel” de ecologische verbindingszone van het Oude Maasje met het te herstellen slagenlandschap ten zuiden van de Rijksweg A59. Door de “Groene Gordel” loopt van oost naar west een zeer oude dijk welke doorloopt ten noorden van de zandput en verder westwaarts richting Raamsdonk. Langs deze oude dijk ligt nog een klein wieltje (poel) welke een geschikt leefgebied voor amfibieën kan vormen. Maatregelen: - Natuurvriendelijke inrichting oevers van zandput, zodat deze kan begroeien met watervegetatie en kan dienen als paaiplaats voor vissen; - Inrichten robuuste “Groene Gordel” - Herinrichten kleine wieltje/poel langs oude dijk. Subsidiebronnen: - Compensatiepotje voor reeds aangelegde bedrijventerrein en toekomstige uitbreiding. Overlegplatform/betrokken organisatie(s): - Gemeente omtrent compensatiepotje Groene Gordel i.v.m. aanleg bedrijventerrein 5 Bedrijventerrein Scharlo/Industrieterrein Maasoever Het bedrijventerrein ligt ten noorden van de Rijksweg A59 en heeft daarmee een optimale ontsluiting via de weg. Het gebied is tevens bereikbaar via het Oude Maasje en de haven. Omdat ook de Werkgroep Natuur & Milieu niet de ogen wil sluiten voor de benodigde ontwikkelingsmogelijkheden voor bedrijven, heeft de werkgroep hier voorzien in mogelijke uitbreiding van het bedrijventerrein. De

10

uitbreidingen sluiten aan bij het bestaande bedrijventerrein. Wel dient rekening te worden gehouden met de bouwhoogte. Vanwege landschappelijke aspecten dient deze zekere niet hoger te worden dan de huidige bedrijven. Het bedrijventerrein dient tevens met een robuuste “Groene Gordel” te worden onttrokken aan het zicht vanaf de snelweg, zodat niet het bedrijventerrein maar het groene landschap van Waspik het visitekaartje wordt. Maatregelen: - Nagaan compensatiebudget voor “Groene Gordel”. Subsidiebronnen: - Compensatiepotje voor reeds aangelegde bedrijventerrein en toekomstige uitbreiding. Overlegplatform/betrokken organisatie(s): - Gemeente omtrent compensatiepotje Groene Gordel i.v.m. aanleg bedrijventerrein 6 Polder Bovenkerk Deze polder wordt veel gebruikt voor fruitteelt. Langs de Maasroute is nog een overhoek ingericht met bos. Deze polder biedt in de huidige situatie nauwelijks natuurwaarden. Aan de oostzijde van deze polder ligt de Bovenkerkseweg. Om de natuurwaarden in deze polder te verhogen wordt voorgesteld om langs de Bovenkerkseweg een rij knotwilgen te planten. Deze vormen daarmee een nestgelegenheid voor de steenuil. Maatregelen: - Beperken van bemesting en onkruidbestrijding langs de waterlopen door teeltvrije zones te stimuleren. - Langs Bovenkerkseweg knotwilgen planten. - Oude klinkerbestratingen behouden Subsidiebronnen: Overlegplatform/betrokken organisatie(s): -

Vrouwkensvaart 7 EVZ Vrouwkensvaart Dit betreft geen officiële ecologische verbindingszone, maar zal overduidelijk zijn meerwaarde bewijzen, indien de verbinding tussen het nog in te richten natuurgebied De Binnen Bijster en het reeds ingerichte Oude Maasje kan worden verwezenlijkt. Eén van de opties is het herstellen van de oude Vrouwkensvaart waarbij tevens aandacht kan worden besteed aan de cultuurhistorische waarden van deze oude turfvaart. Een andere mogelijkheid is om vanuit de wiel aan het Vaartje een verbindingszone naar het noorden te realiseren. Op het kaartje van bijlage 2 is alleen de ligging de vroegere Vrouwkensvaart aangegeven. De verbinding ter plaatse van de wiel aan het Vaartje is niet weergegeven. Vrouwkensvaart op historische kaart Maatregelen: - Nagaan mogelijkheden realisatie ecologische verbindingszone (betrokkenen); - Bestuderen historische ligging Vrouwkensvaart; - Inrichting ecologische verbindingszone; Subsidiebronnen: - Reconstructie (Belvedère-gebied) - Waterschap Overlegplatform/betrokken organisatie(s): - Reconstructiecommissie - Waterschap voor realisatie EVZ 8 Polder Bovenkerk over de Vaart Deze polder wordt intensief gebruikt voor de landbouw (weilanden en akkerbouw).

11

Maatregelen: - Het open karakter van deze polder moet worden gewaarborgd; - Beperken van bemesting en onkruidbestrijding langs de waterlopen door teeltvrije zones te stimuleren. - Oude klinkerbestratingen behouden Subsidiebronnen: Overlegplatform/betrokken organisatie(s): 9 Polder de Bloken Deze polder bevindt zich in de overgang van veen naar klei. De verkaveling is nog vrij oorspronkelijk en heeft nog duidelijk de kenmerken van het slagenlandschap. Ten tijde dat het slagenlandschap nog intact was lagen hier veel meer sloten. Het landbouwkundige gebruik is vanwege de hoge grondwaterstanden marginaal. Maatregelen: - extensiveren van landbouwkundig gebruik of buiten landbouwkundig gebruik stellen; maïs omzetten in grasland, geen bemesting en bestrijdingsmiddelen, maaien en afvoeren; Zicht op Polder de Bloken richting A59 - verdichten van de slootafstand tot oorspronkelijke kavelgrootte; komt er op neer om tussen de huidige sloten nog een sloot te graven; - aanleggen van elzensingels met hier en daar knotwilgen langs de waterlopen; - Op plankaart 1 van de reconstructie is deze polder aangegeven als voorlopig reserveringsgebied 2016 voor waterberging. Wellicht dat het inrichten van deze polder voor waterberging kan worden gecombineerd met natuurontwikkeling. Subsidiebronnen: - Waterschap, reconstructie Overlegplatform/betrokken organisatie(s): - Waterschap: nagaan mogelijkheden voor waterberging in combinatie met natuurontwikkeling 10 Polder de Dellen Deze polder heeft nog beperkte kenmerken van het oude slagenlandschap (verkaveling). Voorgesteld wordt om aan deze polder een half open landschap toe te kennen, waarbij de oorspronkelijke verkaveling wordt gerespecteerd en daar waar mogelijk hersteld. Het landbouwkundig gebruik is behoorlijk intensief.

Polder de Dellen

Maatregelen: - Aanleggen van enkele elzensingels; - Stimuleren actief randenbeheer, waarbij aangrenzend aan de waterlopen stroken niet worden bemest en worden ingezaaid met bij voorkeur een wildmengsel; - Geen verdere woningbouw (lintbebouwing Benedenkerkstraat respecteren)

12

Subsidiebronnen: Overlegplatform/betrokken organisatie(s): 11 Woonwijken Binnen Waspik en Waspik Boven worden de volgende woonwijken onderscheiden: a) Kanaal en Spoor b) Binnenbijster c) Plan Noord d) Havendries e) Waesgeerd f) Hoog Blok De wijk Waegeerd wordt de komende jaren uitgebreid in westelijke richting. Wat betreft de werkgroep Natuur & Milieu zou dit de laatste uitbreiding op deze locatie moeten zijn, omdat dit anders ten koste gaat aan de cultuurhistorische lintbebouwing van de Benedenkerkstraat en teveel verkeersoverlast zal bezorgen. Tevens is het landschappelijk niet gewenst. Maatregelen: - Binnen de woonwijken de normale begroeiing, parkjes, plantsoenen, sloten en kanaaltjes behouden. De wijkbewoners kunnen in samenspraak met de gemeente zelf het omgevingsgroen inrichten en onderhouden. Hiervoor zijn budgetten beschikbaar. Tevens is er door de gemeente een project “adoptie groenonderhoud bewoners” geïnitieerd. - Door de Werkgroep Natuur & Milieu wordt voorgesteld het onderhoud en het beheer van de parken te herzien. Mogelijkerwijs kunnen de parken en groenvoorzieningen in de bebouwde kom intensiever worden onderhouden en de parken en groenvoorzieningen buiten de bebouwde kom extensiever. - Hertenkamp en groen er om heen moet gereconstrueerd worden. De voorkeur gaat uit naar meer inheemse (boerderij)dieren in plaats van herten en lama’s. In verband met de nieuwbouwplannen van een zorgcentrum op de plaats van het huidige hertenkamp zou een goede gelegenheid zijn voor heroriëntatie. Misschien is adoptie van het hertenkamp door boeren mogelijk. - Het weiland achter de Kerkstraat als grasland behouden en knotwilgen plaatsen. - De parkgordel vlak langs de taluds van de A59 verdichten en een “hard” geluidsscherm bekleed met groene en natuurlijke materialen plaatsen. - De wiel aan de Havendijk/Veerstraat terugbrengen. - Geen polders opgeven voor extra nieuwe woningen - De tennisvelden naast de voetbalvelden leggen en op het huidige tennispark senioren woningen bouwen. - Parkeerterrein Diepenbrockstraat en plantsoentje L. van Ravenschot herinrichten in overleg met de omwonenden. Wellicht is adoptie van de groenvoorziening door de omwonenden mogelijk. - Geen hoogbouw en ‘ALDI’ flat afbreken en vervangen door laagbouw in stijl - Garagebedrijven in Waspik-Boven en Kanaal/Spoor verplaatsen ten gunste van woningbouw. - Speciale overdekte hangplekken voor zowel jong als oud. - Inspraak van omwonenden bij de nieuwe aanleg van parken en groenvoorzieningen. - Herzien van onderhoudsprogramma’s in overleg met de omwonenden (bijvoorbeeld sporthal) Subsidiebronnen: - Adoptie groenonderhoud bewoners Overlegplatform/betrokken organisatie(s): - Gemeente 12 Oude kernen/lintbebouwingen Het dorp Waspik en omgeving kende in het verleden een kleine kern rond de Raadhuisstraat, een haven gebied met verbindingen naar het Oude Maasje en vaarten naar andere dorpen en een kleine bebouwing in Hoog Blok (Waspik-Boven). Rond de kern waren er lintbebouwingen naar de 4

13

windrichtingen welke later zijn uitgebreid met kleine woonwijken. De volgende wegen betreffen oorspronkelijke lintbebouwingen waarlangs in de loop van de jaren woonwijken zijn aangelegd. A) Kerkstraat B) Raadhuisstraat C) Schoolstraat D) ’t Vaartje E) Havendijk Het karakteristieke van het oude Waspik met veel agrarische invloeden maar ook kleinschalige bedrijvigheid is nog steeds terug te vinden en moet zoveel mogelijk behouden blijven. De rust die het uitstraalt is van grote waarde. Vandaar de volle aandacht voor Natuur & Milieu maar ook voor behoud van het Cultureel Erfgoed. Maatregelen: - Bestaande groenstroken handhaven en waar nodig renoveren. Bij renovatie meer diversiteit en verschillende soorten groen gebruiken. - Het Dorpsplein grondig herinrichten, waarbij de huidige aanwezige bomen worden gespaard. De hoeveelheid groen (bomen en struiken) rondom het Dorpsplein uitbreiden, zodat Waspik echt een groen aanzicht krijgt. - Monumentale bomen behouden en verder aanvullen ter vervanging en opvulling lege plekken - In parkje bij Oude Raadhuis de taluds verfraaien met Monumentale boom seizoensgebonden plantgoed. - In de Raadhuisstraat links en rechts van de weg waar mogelijk leilindes planten. - Het terrein rond de brandweerkazerne schoonmaken en voorzien van groenvoorzieningen. Subsidiebronnen: - Onderhoudsplannen gemeente Overlegplatform/betrokken organisatie(s): - Gemeente In het Waspik van vandaag zijn de volgende wegen als lintbebouwing duidelijk te herkennen. a) Benedenkerkstraat b) Spoorstraat c) Schotse Hooglanderstraat d) ’t Vaartje e) Vrouwkensvaartsestraat f) Carmelietenstraat Maatregelen: - Hier vindt men nog monumentale bomen die behouden moeten blijven en verder aangevuld ter vervanging en opvulling van lege plekken. Bij de diverse woningen behoren veelal grote stukken tuin of bos en percelen weiland/akkerbouw die voor eigen gebruik zijn en soms door het project ‘Particulier Landschapsbeheer’ van poelen en nieuwe aanplant zijn voorzien. De heggenaanplant is hier belangrijk. - De aanwezige wielen, bomenstroken, houtwallen en bermen moeten goed onderhouden blijven en hier en daar worden aangevuld. - In de lintbebouwingen zijn nog agrarische en andere bedrijven aanwezig. Uitbreiding hiervan mag niet langer meer worden toegestaan in verband met extra verkeers- en milieu overlast en geen verdere bebouwing. Nieuwe bedrijvigheid alleen maar ten dienste van de lokale bevolking en/of huisvlijt activiteiten (ateliers, winkels, galeries etc.) in bestaande bebouwing. - De doorzichten moeten gehandhaafd blijven. Dit betekent alleen vervangingsbouw in stijl en geen verdere bebouwing als uitbreiding en verdichting. - De lintbebouwingen bevat ook doorgaande wegen, zoveel mogelijk de verkeersoverlast inperken. - Sluiproutes voorkomen door bijvoorbeeld de aanleg van een klaverblad op het knooppunt A59-A27 (Hooipolder). Tevens fietsverkeer stimuleren door betere en snellere fietsverbindingen aan te leggen ten opzichte van autoverbindingen. - Zandpaden behouden en eventueel weer maken. - Parkeerverbod op Stadhoudersdijk bij voetbalveld, betere parkeergelegenheid.

14

- Zandpaden bij de Stadhoudersdijk behouden en eventueel doortrekken. Subsidiebronnen: Overlegplatform/betrokken organisatie(s): 13 Polder Dijksken Het landbouwkundige gebruik is hier intensief te noemen. De weilanden worden afgewisseld door akkers. De polder heeft een open landschap dat gerespecteerd moet worden. Het toepassen van actief randenbeheer en de bescherming van de weidevogels speelt hier tevens een rol. Maatregelen: - Stimuleren actief randenbeheer; - Bescherming van weidevogels; - Planten van enkele rijen knotwilgen waarbij het open landschap moet worden gerespecteerd; - Geen bebouwing (lintbebouwing ’t Vaartje respecteren) Subsidiebronnen: Overlegplatform/betrokken organisatie(s): -

Actief randenbeheer in Polder Dijksken

14 Polder ‘t Vaartje Deze percelen zijn veelal eigendom van particulieren, waardoor zij zeer kleinschalig zijn ingericht. Er is een actieve deelname aan de erfbeplantingsregeling, welke is gesubsidieerd door de gemeente Waalwijk en het Brabants Landschap.

Schouwpad/ Wandelpad

Wandelmogelijkheden langs het Zuider Afwaterings Kanaal nabij Polder ‘t Vaartje

Maatregelen: - Stimuleren van erfbeplanting waardoor het kleinschalige karakter wordt versterkt; - Schouwpad/wandelpad zie recreatie, paragraaf 3.4 Subsidiebronnen: Overlegplatform/betrokken organisatie(s): -

15

15 Polder de Binnen Bijster Dit gebied is een onderdeel van de Groene Hoofd Structuur (GHS). Op het ogenblik is deze polder nog volledig in landbouwkundig gebruik (zowel weilanden, akkers als glastuinbouw). De bedoeling is om het slagenlandschap (cultuurhistorisch landschap) hier volledig te herstellen of het gebied in te richten als moeras (natuurgebied).

Uitzicht op Polder de Binnenbijster met nieuwbouwwoningen

Maatregelen: - Inrichten en herstellen van slagenlandschap of ontwikkelen van moeras (procedures lopen); - Bij de inrichting van het natuurgebied de bewoners betrekken; - Naast primair natuur ook aandacht voor recreatie (wandelen, fietsen); Subsidiebronnen: Overlegplatform/betrokken organisatie(s): 16 EVZ Halve Zolen Lijntje Van oorsprong is het Halve Zolen Lijntje een spoorlijn door de gehele Langstraat. In Waspik vormt de zone de scheiding tussen Beneden en Boven. Karakteristiek zijn nog de drie oude spoorhuisjes. De zone heeft de functie van ecologische verbindingszone voor zowel de natte als droge natuur. Deze zone heeft tevens een zeer belangrijke recreatieve functie voor onder andere wandelen, fietsen, skaten en skeeleren en onderaan langs de waterloop gedeeltelijk ook als ruiterpad. Maatregelen: - Aanplanten met her en der kleine bosplantsoentjes of wat losse bomen/zaailingen - Smal spoor langs waterloop dat kan dienen als ruiterpad - Maaisel en slib (bagger) afvoeren Subsidiebronnen: Overlegplatform/betrokken organisatie(s): - Gemeente voor aanplanten van plantsoen en bomen - Waterschap voor ruiterpad en afvoeren van maaisel en slib (bagger) 17 Polder de Velden Dit gebied heeft hoofdzakelijk een agrarische bestemming, wat wordt gekenmerkt door het open landschap. Dit open karakter dient behouden te blijven. De boerderijen dienen landschappelijk te worden ingepast en er dienen geen uitbreidingsplannen te worden doorgevoerd. Maatregelen: - Stimuleren actief randenbeheer; - Bescherming van weidevogels; - Bebouwing niet toestaan; - Landschappelijk aankleden (erfbeplaning) van de enkele aanwezige boerderijen; Subsidiebronnen: Overlegplatform/betrokken organisatie(s): -

16

18 Polder de Bijster Deze polder is nu nog grotendeels in agrarisch gebruik. Aangezien deze polder tussen Waspik Boven en Waspik Beneden is gelegen, is deze locatie bijzonder geschikt voor het ontwikkelen van recreatieve aspecten en sport. Maatregelen: - Prachtig gebied met rondom overal bomen en houtwallen. Moet naast huidige bestemmingen in de toekomst voor uitbreiding buiten- en paardensport en recreatie (nieuwe tennisvelden) bestemd worden en niet voor bebouwing. Knotwilgen plaatsen langs bedrijfsgebouwtjes aan Spoorstraat. Er mogen geen bomen verdwijnen. - De kleine wiel (drinkplaats voor vee) behouden - De GSM mast past hier totaal niet - Lichtmasten mogen niet te hoog worden en dienen de juiste kant op te schijnen - De entree van het voetbalveld fatsoeneren - De Paterswiel is nu teveel plantsoen geworden en moet weer terug naar de natuur. Het stukje achter de Paterswiel (tegenover ingang voetbalveld) inrichten als rustplaats voor wandelaars en fietsers. Subsidiebronnen: Te intensief onderhoud rond Paterswiel Overlegplatform/betrokken organisatie(s): 19 Polder de Veste Deze polder is nu nog grotendeels in agrarisch gebruik. Aangezien deze polder tussen Waspik Boven en Waspik Beneden is gelegen, is deze locatie bijzonder geschikt voor het ontwikkelen van recreatieve aspecten en natuureducatie. In de polder is nog een restant van een oude vestingwerken aanwezig. Voor dit gebied worden inmiddels al plannen ontwikkeld. De Werkgroep Natuur& Milieu is hierbij betrokken. Maatregelen: - Herinrichten rond Vest volgens plan met voet en fietsverbinding richting Halve Zolenpad en Carmelietenstraat (school) en richting Hooge Brug - Zeer mooie waterpartij met veel mogelijkheden voor recreatie en natuureducatie - Rest van polder tot Vrouwkensvaart behouden voor akkerbouw en fruitteelt - De plannen voor milieu-educatie – zorgboerderij en eventueel een kinderboerderij moeten verder worden uitgewerkt. - Oude vestingwerken opnieuw aanbrengen als deel van landschap en historie - Met het nabij gelegen Hooge Brug wandel,fiets en ruiterpad mogelijkheden scheppen met verbinding naar de “Donge route” Subsidiebronnen: Overlegplatform/betrokken organisatie(s): 20 Polder te Boven Dit gebied heeft hoofdzakelijk een agrarische bestemming, wat wordt gekenmerkt door het open landschap. Dit open karakter dient behouden te blijven. Er dienen geen uitbreidingsplannen te worden doorgevoerd. Maatregelen: - Stimuleren actief randenbeheer; - Bescherming van weidevogels; - Bebouwing niet toestaan; - Landschappelijk aankleden van de enkele aanwezige boerderijen;

17

Subsidiebronnen: Overlegplatform/betrokken organisatie(s): 21 EVZ de Veste In het Waterhuishoudingsplan (WHP2+) van de Provincie Noord-Brabant is tussen de Donge en het nog te realiseren natuurgebied in De Binnen Bijster een ecologische verbindingszone geprojecteerd. Deze verbindingszone ligt voor een klein gedeelte in Waspik en zou dwars op de Schotse Hooglanderstraat moeten lopen, waarbij tevens “De Veste” wordt uitgebreid en ingericht tot aan het Halvezolenpad (fietspad). De realisering van de EVZ wordt voor een groot gedeelte uitgevoerd bij de totstandkoming van de plannen van Polder de Veste (nummer 19). Maatregelen: - Overleg met Waterschap Brabantse Delta en Gemeente Waalwijk over de realisering van de Ecologische verbindingszone. Subsidiebronnen: Overlegplatform/betrokken organisatie(s): - Waterschap en gemeente voor realisering EVZ 22 Polder de Ruijcht West Dit gebied is nu voornamelijk in gebruik voor agrarische doeleinden en er bevindt zich een sportcomplex (voet- en handbalbalvelden). Maatregelen: Natuur: - Houtwallen handhaven en versterken - Kleinschalige polder handhaven zijde Vrouwkensvaart en richting Canadeseweg - Bestaande Varkensmestbedrijf uitkopen waardoor er meer ruimte ontstaat voor sport en woningbouw. - Voetbalvelden herschikken met rondom straat met woningen met een open structuur en veel doorkijk Subsidiebronnen: Overlegplatform/betrokken organisatie(s): 23 Polder de Ruijcht Oost Deze percelen van dit kleinschalige landschap zijn meestal particulier eigendom en onder andere in gebruik als weiland voor paarden. Maatregelen: - Stimuleren van erfbeplanting waardoor het kleinschalige karakter wordt versterkt; Subsidiebronnen: Overlegplatform/betrokken organisatie(s): 24 Polder de Vaart Deze polders worden primair gebruikt voor de landbouw. Het gebied wordt gekenmerkt door een open landschap. Door deze openheid zijn er vele vergezichten op de omringende dorpskernen zoals Waspik-Boven, ’s-Gravenmoer en Dongen. Binnen het gebied is zeer weinig bebouwing aanwezig, behalve enkele boerderijen die landschappelijk wel enige aankleding behoeven. Het gebied leent zich tevens goed als fietsgebied tussen de verschillende dorpkernen, waarbij van de hier aanwezige openheid en rust kan worden genoten. De stilte is tevens een belangrijk kenmerk van deze polders.

18

Het wijdse landschap in Polder de Vaart

Maatregelen: - Stimuleren actief randenbeheer; - Bescherming van weidevogels; - Bebouwing niet toestaan; - Landschappelijk aankleden van de enkele aanwezige boerderijen (erfbeplanting); - Beschermen van de stilte; - Op plankaart 2 van de reconstructie staat deze polder aangegeven als “extensivering van de intensieve veehouderij”. Wellicht maakt dit het mogelijk om actief randenbeheer meer te stimuleren, waardoor er een grotere biodiversiteit ontstaat. - Geen lintbebouwing tussen Waspik-Boven en de Hoge Zandschel Subsidiebronnen: - reconstructie Overlegplatform/betrokken organisatie(s): - reconstructiecommissie

19

3.2

Milieu

Zwerfvuil In Waspik is op verschillende plaatsen zwerfvuil geconstateerd. De belangrijkste plaatsen zijn: - Zandwinput (4) - Havengebied (2, 5) - Polders ten noorden van de A59, zoals de Polanenweg en de Maaskade (6, 8) - In de buurt van sportkantines: beide sportparken en sportzaal (11a, 18, 22) - Plantsoenen in de woonwijken (11) - Dorpsplein (12) - Pleintje voor ’t Schooltje (11f) - Langs Halve Zolen Lijntje (16) - Voormalig Spoorwegemplacement (11a) Vanzelfsprekend is zwerfvuil geen visitekaartje voor de gemeente. De Werkgroep Natuur & Milieu wil hier samen met alle bewoners van Waspik graag iets aan doen. Daarbij kan gedacht worden aan de volgende maatregelen: - kantinebeheerders aanspreken op hun Zwerfvuil verantwoordelijkheden - zorgen voor voldoende afvalbakken - plaatsen van afvalbakken nabij “hangplekken” (in overleg met jongeren bespreken) - algemene campagne om zwerfvuil te bespreken (wellicht in overleg met scholen) - asbest en/of eternit platen weren uit volkstuinencomplexen (regels opstellen over hoe met volkstuinen moet worden omgegaan) - vervuiling in de haven door pleziervaart en industriële activiteiten inventariseren en de betrokkenen daarop aanspreken Hondenpoep Hondenpoep is iedere bewoner van Waspik een doorn in het oog. Om deze problematiek op een structurele en duurzame wijze aan te pakken moet het beleid worden aangepast of verscherpt. Daarbij kan gedacht worden aan het volgende: - aanleggen van hondenuitlaatplaatsen (bijvoorbeeld een lange zone langs het Zuider Afwaterings Kanaal) - plaatsen van bakken voor hondenuitwerpselen - scherpe controle (nu lijkt er geen controle te zijn) - op tijd schoonmaken van de hondenuitlaatplaatsen (frequenter dan nu het geval is) - opstellen van een plan voor het plangebied van het DOP Waspik aangaande hondenpoep (kan eventueel door de Werkgroep Natuur & Milieu worden opgepakt) Verkeer Verkeer zorgt per definitie voor geluid. Maar te veel verkeer zorgt voor geluidsoverlast. Ook in waspik is daar duidelijk sprake van. Een vaak gehoorde opmerking is dat er zo hard wordt gereden op de (doorgaande) wegen van Waspik. Er zijn nauwelijks snelheidsbeperkende maatregelen getroffen of de genomen maatregelen voldoen niet. Het harde rijden in combinatie met slechte klinkerbestrating heeft veel geluidsoverlast tot gevolg. In overleg met de bewoners zou de gemeente Waalwijk haar beleid aangaande het verkeer duidelijk moeten maken door bijvoorbeeld op kaarten aan te geven wanneer welke wegen worden gereconstrueerd. Daarbij moet tevens aangegeven worden welke maatregelen ten aanzien van geluid genomen worden. Het mag duidelijk zijn dat ook de A59 een grote bron van geluidsoverlast is.

20

Een aantal aandachtspunten ten aanzien van verkeer: - Geen verkeerslichten om het dorpse karakter te behouden. - Als iedereen 50 zou rijden waar maximaal 50 is toegestaan zou de verkeersoverlast aanzienlijk beperkter zijn. Controle en handhaving van de maximum snelheid laat echter ver te wensen over. Wellicht is het mogelijk om op een aantal strategische plaatsen permanente snelheidscontroles uit te voeren. - In Waspik zijn meerdere wegen aanwezig waar veel te hard wordt gereden. Na reconstructie van deze wegen zou het niet meer mogelijk moeten zijn om harder te rijden dan de maximum snelheid. - Verharding aanpassen bij reconstructies, klinkers met rabatstroken en geen asfalt. Klinkers met rabatstroken hebben een cultuurhistorische waarde en zijn kenmerkend voor het dorpse karakter en specifiek voor de Langstraat. - Daar waar trottoirs ontbreken deze ook niet aanleggen, echter met inachtneming van de verkeersveiligheid (’t Vaartje, Benedenkerkstraat delen Camelietenstraat en Vrouwkensvaart). Het ontbreken van trottoirs en het aanleggen van rabatstroken is zeer kenmerkend voor de Langstraat. Daar waar mogelijk moeten deze zo veel mogelijk worden behouden. Natuurlijk moet er rekening worden gehouden met de verkeersveiligheid van fietsers en voetgangers). - Versnelt doorvoeren van 30- en 60-km zones. De werkgroep Natuur & Milieu is vanwege de huidige geluidsoverlast, trillingen, het behoud van de klinkerbestrating (cultuurhistorie) en de verkeersveiligheid een groot voorstander voor het invoeren van een maximumsnelheid van 30 km voor de gehele kernen van Waspik en Waspik-Boven, - Doordat de verkeersintensiteit op de A59 en A27 toeneemt, ontstaan er steeds vaker files. Door deze files neemt het sluipverkeer in Waspik behoorlijk toe. Ook navigatiesystemen zorgen er voor dat iedereen op de hoogte is van mogelijk alternatieve wegen (sluiproutes). Door verkeersremmende maatregelen te treffen op de doorgaande wegen, kan dit sluipverkeer enigszins worden tegengegaan. Daarnaast dient de gemeente Waalwijk zich actiever op te stellen voor het ombouwen van knooppunt Hooipolder tot klaverblad, waarmee files op de A59 sterk worden teruggedrongen. - Om geluidhinder van de A59 te beperken dient een geluidsscherm te worden aangebracht van begraafplaats tot voorbij de opritten. Een hard scherm dat groen dient te worden aangekleed, passend bij een groen Waspik. - Hoe staat het met de hoeveelheid fijnstof die de A59 veroorzaakt, is hier onderzoek naar gedaan binnen Waspik? - Verkeersdrempels zijn natuurlijk ideale verkeersremmende voorzieningen, maar worden niet altijd door iedereen gewaardeerd. In overleg met de bewoners zou gekozen moeten worden voor de gewenste verkeersremmende maatregelen. - Om de verkeersstromen beter af te stemmen kan de verkeershinder worden verminderd. Rondom het Dorpsplein zou gedacht kunnen worden aan een herinrichting om verkeersstromen beter te reguleren. Dit komt tevens de verkeersveiligheid ten goede. - Daarnaast dient er actiever campagne te worden gevoerd over het naleven van regels in het verkeer. - Het aanleggen van een goede fiets infrastructuur, waardoor deze kan concurreren met de auto. Een goed voorbeeld is de wijk Binnenbijster, waar je sneller per fiets dan auto doorheen gaat. - Veel verkeer zorgt ook voor veel behoefte aan parkeervoorzieningen. Op een aantal plaatsen in Waspik schort het daar aan. Met name nabij de sportgelegenheden (VV Waspik en sporthal) en Den Bolder zijn de parkeervoorzieningen niet voldoende en leiden tot parkeeroverlast. Een oplossing voor de sportvoorzieningen kan gevonden worden door op het voormalige spoorwegemplacement een parkeervoorziening in te richten voor beiden en de maneges. - De rotonde in de kern van Waspik bezorgt veel overlast ten aanzien van geluid en de verkeersveiligheid. Er moet een structurele oplossing voor deze problemen worden gevonden. Veel verkeer zorgt ook voor veel behoefte aan parkeervoorzieningen. Op een aantal plaatsen in Waspik schort het daar aan. Met name nabij de sportgelegenheden zijn de parkeervoorzieningen niet voldoende en leiden tot parkeeroverlastsituaties. Een voorbeeld hiervan is het parkeren langs de Stadhoudersdijk nabij het sportpark. Om deze parkeeroverlast te verbeteren wordt voorgesteld om nabij het voormalige spoorwegemplacement een parkeervoorziening in te richten. GSM-masten Ook al lijkt op basis van het ene Zwitsere onderzoek dat GSM-masten geen schadelijke invloed zouden hebben op de volksgezondheid, toch kan gesteld worden dat deze ook niet bepaald

21

landschapsverfraaiend zijn. Er dient zeer goed overwogen te worden waar deze masten worden gelokaliseerd, waarbij deze tevens landschappelijk worden ingepast. Tuinafval Waspik is een groene kern. De enthousiaste deelname aan de erfbeplantingsregeling is hiervan een kenmerkend voorbeeld. Particulieren planten steeds vaker hagen aan, planten bomen, struiken en knotwilgen. De toename van deze groenvoorzieningen, waardoor de natuur een stuk dichter bij huis komt, zorgt echter ook voor veel meer groenafval. Dit groenafval kunnen de bewoners van Waspik alleen kwijt in Sprang-Capelle of Waalwijk. Het wegbrengen van al dat groenafval kost daardoor veel tijd en zorgt voor veel overbodig autoverkeer. Om de bewoners van Waspik tegemoet te komen en de erfbeplanting verder te stimuleren, wordt voorgesteld om een groenafvaldepot in te richten in Waspik. Tevens dient de mogelijkheid onderzocht te worden voor een seizoensgebonden groenophaaldienst. In de gemeente Loon op Zand loopt een project waar het snoeiafval tegen geringe kosten wordt versnipperd. Bekeken zou moeten worden of dit ook een oplossing voor Waspik kan zijn. 3.3

Cultuurhistorie

De meeste cultuurhistorische objecten bevinden zich in Waspik met name in de oude kernen en de lintbebouwingen (12). Aangezien de oude kern en de lintbebouwingen van Waspik vol staan met karakteristieke monumenten gaat het te ver om deze te beschrijven. Vanzelfsprekend dienen deze zoveel mogelijk te worden behouden. Nieuwe bebouwing in de oude kern en de lintbebouwingen dient zoveel mogelijk conform de oude bouwstijlen te worden uitgevoerd. De provincie heeft een uitgebreide inventarisatie gedaan naar cultuurhistorische objecten. Deze gegevens zijn te vinden op de internetsite: http://chw.brabant.nl/chw/. Deze gegevens zouden tegen het licht moeten worden gehouden en worden geactualiseerd. De ligging van een aantal van de hieronder genoemde objecten zijn te vinden in bijlage 2. Maatregelen: - Industrieel erfgoed behouden zoals de “oude molen” (bijlage 2: nummer 4). Wellicht is het mogelijk de projectontwikkelaar mee te geven dat er per woning een bepaald bedrag voor restauratie van de molenromp moet worden gereserveerd. De waarde van de woningen zal door de aanwezigheid van een gerestaureerd oud molenrestant stijgen, waardoor een investering in de restauratie ook rendabel mag worden geacht. - Aan het Vaartje ligt nog een oude wiel. De weg die vlak ten noorden van deze wiel loopt, genaamd de middenweg, bestaat uit een historisch waardevolle klinkerbestrating. Deze klinkerbestrating dient behouden te blijven (bijlage 2, nummer 5). - Het oude hek bij het voormalige spoorwegemplacement moet gerestaureerd worden (bijlage 2, nummer 6). Hiervoor moet een comité en een fonds voor worden opgericht. Het mag in ieder geval niet verdwijnen als oud ijzer. - Monumentale panden restaureren en permanente bestemming geven Oude molenromp (sneller invullen van leegstaande bebouwing), zoals bijvoorbeeld de oude burgemeesterswoning, postkantoor en de technische dienst. De woonstichting heeft inmiddels concrete plannen voor deze gebouwen en zal waarschijnlijk eind 2006 starten.. - Industrieel erfgoed behouden (oude brandweer toren, trafo huisjes, etc.) - Monumentale panden en oude boerderijen behouden. Een aantal zijn reeds rijks- en gemeentemonument. Subsidiebronnen: Overlegplatform/betrokken organisatie(s): In het buitengebied zijn nog enkele, met name waterhuishoudkundige, cultuurhistorische kunstwerken aanwezig. Vanzelfsprekend kan ook het slagenlandschap als een cultuurhistorisch landschap worden aangewezen, waar tevens ook belangrijke natuurwaarden te vinden zijn. De weinige historische

22

objecten in het buitengebied van Waspik moeten goed beschermd en indien nodig gerestaureerd worden. Maatregelen: - Behouden van hekwerk net buiten de grens van Waspik.Tussen de Polders De Dellen en De Bloken ligt een vrij recente brug, waarvan het oorspronkelijke hekwerk nog ten dele aanwezig is (bijlage 2, nummer 1). - In het Zuider Afwateringskanaal ligt ter hoogte van de nieuwbouwwijk De Waesgeerd een oude syphon (bijlage 2, nummer 2). Dit is een waterdoorlaat onder het Zuiderafwateringskanaal door. Tijdens de inventarisatieronde werd aan deze syphon onderhoud gepleegd, waarbij helaas wel “niet passende” stenen zijn gebruikt. - Daar waar de Vrouwkensvaart het Zuider Afwateringskanaal kruist, ligt nog een oude sluis (bijlage 2, nummer 3, zie ook foto). Dit object is nog redelijk compleet aanwezig. Aangezien dit object zich bevindt op een locatie waar veel fietsers langskomen en wellicht wandelpadmogelijkheden biedt over de schouwstroken van het Waterschap Brabantse Delta, verdient het de aanbeveling om dit object te restaureren en te voorzien van een informatiepaneel en rustplaats.

Oude sluis in Vrouwkensvaart

-

Specifiek in de Overdiepse Polder is de Gantel, waarlangs vroeger de schepen van het Oude Maasje naar de haven van Dussen gingen (bijlage 2, nummer 7). De Gantel zou met groenvoorzieningen moeten worden geaccentueerd. Tevens zou een gedeelte kunnen worden hersteld. - Herinrichten kleine wieltje/poel langs oude dijk nabij de zandput (bijlage 2, nummer 8). - Herstel van oude wiel nabij jachthaven (bijlage 2, nummer 9) - De oude loswal langs de Maaskade herinnert ons aan de tijd dat met name suikerbieten in de Polder Bovenkerk werden geteeld en per schip werden afgevoerd naar de suikerfabrieken. Hier zouden de hekken moeten worden verwijderd en de loswal zou openbaar moeten worden gemaakt (bijlage 2, nummer 10). - Historisch gemaal achter boerderij van Bink herstellen (bijlage 2, nummer 11). Subsidiebronnen: Overlegplatform/betrokken organisatie(s): - Waterschap voor het herstel van de waterhuishoudkundige kunstwerken 3.4

Recreatie

De natuur en het landschap in en rondom Waspik zijn van grote betekenis voor de bewoners. Het is belangrijk dat van de natuur en het landschap kan worden genoten. Recreatie is daarom van groot belang. Zoals uit de Plankaart (bijlage 1) blijkt zijn er in Waspik drie gebieden in gebruik voor recreatieve doeleinden of lenen zich daar bijzonder goed voor. Het gaat daarbij om Polder de Bijster, Polder de Ruijcht West en Polder de Veste. De eerste twee genoemde polders zijn met name geschikt

23

voor het centraliseren van sportactiviteiten zoals voetbal/handbal en tennis. Daarnaast kunnen deze terreinen dienen voor het organiseren van bepaalde recreatieve evenementen. Om geen parkeerproblemen te veroorzaken en de huidige problemen op de Stadhoudersdijk op te lossen zou er nabij het voormalige spoorwegemplacement een parkeervoorziening kunnen worden aangelegd. Behalve de aanleg van nieuwe natuur zou Polder de Veste kunnen worden ingericht ten behoeve van natuureducatie in combinatie met de cultuurhistorische vestingwerken en de realisatie van woonzorgcomplex (zorgboerderij). De Werkgroep Natuur & Milieu is inmiddels bij de inrichting van dit gebied betrokken. Behalve deze gebieden is er in Waspik duidelijk meer behoefte aan wandelen fietspaden. Vanuit de kernen Waspik en Waspik Boven zouden verschillende ommetjes (wandelpaden) door het landelijke gebied aangelegd moeten worden. De aansluiting van bestaande fietspaden zoals de Dongeroute op de beide kernen kan worden verbeterd. In bijlage 2 is een overzicht weergegeven van de gewenste wandelen fietspaden bovenop de huidige paden. Per wandel/fietspad, welke met hoofdletters in bijlage 2 zijn aangeduid, wordt hieronder een beknopte motivatie en/of toelichting weergegeven. Bij de realisering van deze ommetjes, wandelen fietspaden is het zeer belangrijk dat met de aanwezige flora en fauna rekening wordt gehouden. Dit betekent dat gebieden waar bijvoorbeeld weidevogels broeden of bij belangrijke foerageerplekken geen honden worden toegelaten of alleen buiten de seizoenen honden aangelijnd toegelaten worden. Het is eveneens ongewenst om honden los te laten lopen waar koeien, schapen of paarden grazen. A) Wandelpad rond havengebied Er zou een wandelgelegenheid nabij de haven van Waspik kunnen worden gecreëerd. Langs de oostzijde van de jachthaven kan een wandelpad worden aangelegd op de bestaande dijk. Dit pad kan vervolgens worden doorgetrokken naar Abrahamkamp brug langs de haven. Via de Maaskade kan de route worden vervolgd. In verband met bestaande afrasteringen zou een zogenaamde engelse wandeling (overstapjes over de afrastering) hier een goede optie zijn. B) Wandelpad over Oude Dijk (Achterste Dijk) en rondom Zandput Behalve het voor wandelaars toegankelijk maken van de Zandput zou ook lichte recreatie aan de oosten westzijde van de zandwinput kunnen worden bevorderd door bijvoorbeeld picknickplaatsen aan te leggen met voldoende afvalbakken, welke uiteraard wel op tijd moeten worden geleegd. Tevens dient de toegang voor gemotoriseerd verkeer te worden beperkt door aan het begin van de toegangsweg een slagboom te plaatsen. Het aan te leggen wandelpad voert rond de zandput en sluit Oude Dijk (Achterste Dijk) aan op het wandelpad over de Oude Dijk (noordzijde van de zandwinput). De wandelroute zou over de Oude Dijk verder kunnen worden doorgetrokken naar de kerk van Raamsdonk. De wandelroute zou vanaf de haven van Waspik kunnen starten. Zowel bij de Lambertuskerk van Raamsdonk als aan de haven van Waspik zouden informatiepanelen moeten worden geplaatst. Deze route zou als een engelse wandeling kunnen worden vormgegeven. Voor het inrichten van deze wandelpaden zou contact moeten worden opgenomen met de eigenaren van deze gronden. De Oude Dijk is eigendom van het Waterschap Brabantse Delta. Zij zouden tevens kunnen zorgen voor informatiepanelen. C) Wandel- en fietspad over de hoofdwaterkering Langs de Bergsche Maas ligt een dijk die wellicht eigendom is van Rijkswaterstaat. Op deze dijk is een pad aangelegd. Het zou een meerwaarde zijn indien het bestaande pad kan worden gebruikt als fietspad. Vanaf Hermenzijl “Ronde van Overdiep” mogelijk maken. Indien er zich afrasteringen bevinden welke behouden moeten blijven zou een engelse wandeling met overstapjes een optie zijn. Toekomstig fietspad over hoofdwaterkering?

24

D) Wandelpad langs Zuider Afwaterings Kanaal Langs het Zuider Afwaterings Kanaal zijn schouwstroken aanwezig voor het onderhoud aan het kanaal (zie foto paragraaf 3.1, punt 14 Polder ’t Vaartje). Met het Waterschap Brabantse Delta dient overleg te worden gevoerd of de schouwstroken kunnen worden gebruikt als wandelpad. Ten westen van de Vrouwkensvaartsestraat moet het wandelpad aan de zuidzijde worden gepositioneerd in verband met privacy van aanliggende tuinen. Ten oosten van de Vrouwkensvaartsestraat mag niet direct langs de eendenkooi worden gewandeld, maar aan de noordzijde van het Zuider Afwateringskanaal. Ter plaatse van de Vrouwkensvaartsestraat is een oud waterhuishoudkundig kunstwerk aanwezig. Zoals aangegeven bij de paragraaf cultuurhistorie zou dit kunstwerk moeten worden gerestaureerd, waarna er een informatiepaneel zou kunnen worden geplaatst. Aangezien dit kunstwerk aan een doorgaande weg is gelegen zou deze locatie tevens kunnen dienen als rustplaats voor fietsers. Ten noorden van de wijk Waesgeerd (nabij punt 2 van bijlage 2) zou over het Zuider Afwaterings Kanaal een brug aangelegd kunnen worden in oude stijl, waarna de noordzijde toegankelijk wordt als wandelgebied. Voor het gebruik van de schouwstroken als wandelpad, het plaatsen van de informatiepanelen en de realisatie van een “oude” wandelbrug over het kanaal zou contact moeten worden gezicht met het Waterschap Brabantse Delta. E) Wandel- en fietspad nabij De Vest Vanaf de oude vestingwerken “De Vest”, welke tevens moet worden ingericht als ecologische verbindingszone, zou een wandelen fietspad gerealiseerd moeten worden richting de Hooge Brug. Aangezien er reeds plannen voor dit gebied worden ontwikkeld, waarvan de resultaten nog niet bekend zijn, is de route indicatief aangegeven. Tevens zou er een verbinding naar de Donge Route gerealiseerd moeten worden. F) Fietspad vanaf Wielstraat naar kern Waspik Langs de Donge in de gelijknamige gemeente Dongen ligt een fietspad. Tevens loopt er vanuit ’sGravenmoer een fietspad langs de ’s-Gravenmoerseweg. Om vanaf de Donge naar de kern Waspik een aansluiting te maken, zou over het bestaande dijklichaam een fietspad aangelegd moeten worden. G) Vissteigers Langs het Zuider Afwaterings Kanaal dienen vissteigers aangelegd te worden, zodat op een veilige wijze kan worden gevist. De steigers dienen daarbij tevens toegankelijk te zijn voor rolstoelgebruikers. Behalve deze nieuwe wandelen fietspaden zijn er nog een aantal verbeterpunten in de bestaande routes. - De Stadhouderdijk wordt veel gebruikt door wandelaars en fietsers. Het stukje achter de Paterswiel (tegenover ingang voetbalveld) zou kunnen worden ingericht als rustplaats voor wandelaars en fietsers. - Aanleggen van Ommetjes. De ommetjes zijn (korte) rondgaande wandelpaden over deels verharde en onverharde paden die in principe aansluiten bij de kernen. De ommetjes kunnen uiteraard gedeeltelijk overeenkomen met de hiervoor beschreven wandelpaden. - De EVZ Halve Zolen Lijntje heeft een sterk recreatieve functie voor wandelaars, fietsers, skaters en skeeleraars. Tevens zou de zone onderaan langs de waterloop gebruikt kunnen worden als ruiterpad. - Polder de Vaart heeft een voornamelijk agrarische functie. De polder biedt daarbij mooie uitzichten en een fraai landschappelijk beeld op de omliggende kernen. Er is hier nog niet veel horizonvervuiling. Er kan hier volop van de stilte worden genoten. Om van deze landschappen en de stilte te kunnen genieten moet de polder beter worden ontsloten voor fietsers. Er dient daarvoor een bewegwijzering te worden aangebracht, waarbij aansluiting op de omliggende fietsroutes wordt gezocht. Er dient aansluiting te worden gezocht naar bestaande routenetwerken.

25

Subsidiebronnen: - Reconstructie: op Plankaart 1 van de reconstructie is de omgeving van Waspik aangeduid als “kansrijke extensieve recreatie” Overlegplatform/betrokken organisatie(s): - Reconstructiecommissie - Platform de Langstraat 3.5

Beeldkwaliteitsplan

Tuinschuttingen en erfafscheidingen Tuinschuttingen en erfafscheidingen worden in toenemende mate uitgevoerd van van steen, hout, metaal of kunstmaterialen. Dit gebeurt bij particuliere woningen, woongebouwen, bedrijven en openbare gebouwen. Het spreekt voor zich dat groene afscheidingen beter zijn voor het milieu en de natuur. Ook landschappelijk gezien zijn deze onnatuurlijke afscheidingen geen fraai gezicht. De Werkgroep Natuur & Milieu zou ervoor willen pleiten om het gebruik van natuurlijke afscheidingen te stimuleren en indien mogelijk in sommige gevallen zelfs te verplichten. Daarnaast zou de werkgroep graag willen zien dat afscheidingen die vanaf de openbare weg zichtbaar zijn, zoveel mogelijk met "natuurlijk groen" vanaf de openbare weg onzichtbaar worden gemaakt. Men moet dus rekening houden met het plaatsen van zo'n schutting en ruimte houden voor plaatsen van "groen" aan de buitenkant. Verharding tuinen Tuinen wordt steeds meer voorzien van verhardingen. Dit is niet goed voor het milieu en de natuur. De werkgroep wil daarom bekijken of het mogelijk is hierover iets vast te leggen. Voorgesteld wordt om voorlichting te geven over andere mogelijkheden in plaats van verharden. Bewoners moeten worden gestimuleerd om meer groen aan te leggen of gebruik te maken van doorlatende verhardingen. Momenteel heeft men de neiging om tuinen (vooral voortuintjes) steeds meer te plaveien vanwege het gemak en om de auto te parkeren. Het regenwater komt dus voor een gedeelte niet meer in de grond maar gaat direct naar de riolen in de straat waardoor de capaciteit onvoldoende kan worden. Wanneer tuinen niet meer tuinen zijn verdwijnt er steeds meer natuur (insecten, vogels etc.) . Een mooie groene en kleurrijke tuin hebben en verzorgen is rustgevend. Het één en ander zou kunnen aansluiten bij het beleid zoals dat omschreven is in het Gemeentelijk Riolerings Plan (GRP) of wellicht het Waterplan. Daarin wordt meestal de hoeveelheid verharding die afstroomt op de riolering zoveel mogelijk teruggedrongen door bijvoorbeeld afkoppelen. Maar ook het niet aanbrengen van verhardingen zou een steentje kunnen bijdragen. Bouwstijl en hoogte van nieuwbouw Het dorpse karakter van Waspik wordt met name bepaald door de laagbouw. Koste wat kost moet hoogbouw daarom worden voorkomen. De neiging is echter om steeds om steeds hoger en compacter te gaan bouwen (zie de slechte voorbeelden in Raamsdonksveer en Geertruidenberg). Voorgesteld wordt om niet hoger te bouwen dan 2 bouwlagen en 1 kap, waarbij zowel appartementen als traditionele woningen met een schuin dak worden uitgerust. Uit- en inbreidingen De uitbreidingen van bedrijventerreinen/industrie, kassen, stallen, woningbouw enzovoort gaan vaak ten koste van het landschap en de daarbij horende natuurwaarden. Om de uitbreidingen landschappelijk aanvaardbaar te maken en het verlies aan natuurwaarden te compenseren zou er verplicht een regeling gemaakt moeten worden, waarbij de uitbreiding landschappelijk wordt ingepast en de natuurwaarden ter plaatse of elders in de nabijheid worden gecompenseerd. Ook bij inbreidingen, waarbij vaak grasvelden, parken en dergelijk het onderspit delven zou groencompensatie moeten plaatsvinden. Maatregelen: - Nagaan of de bovenstaande punten draagvlak hebben bij de bevolking van Waspik - Nagaan in hoeverre deze zaken inmiddels zijn vastgelegd bij de gemeente Waalwijk: zit dit al in een bestemmingsplan of heeft de gemeente hiervoor een beeldkwaliteitsplan

26

-

De Werkgroep Natuur & Milieu zou graag willen meedenken om bovenstaande zaken in een eigen beeldkwaliteitsplan vorm te geven. - Gegevens die op de Cultuurhistorische Waardenkaart (http://chw.brabant.nl/chw/) van de Provincie Noord-Brabant staan vermeld zouden bij de totstandkoming van het beeldkwaliteitsplan meegenomen moeten worden. Subsidiebronnen: Overlegplatform/betrokken organisatie(s): - Bewoners van Waspik - Gemeente Waalwijk 3.6

Water

Waspik is behoorlijk laag gelegen en bevindt zich in het overgangsgebied van de hogere zandgronden naar de lager gelegen kleigronden. In het overgangsgebied was vroeger veel veen aanwezig. Dit overgangsgebied wordt ook wel “de naad van Brabant” genoemd. Aangezien Waspik zich op deze “naad” bevindt speelt water hier een grote rol. Vanwege het voornamelijk agrarische karakter van het buitengebied is met name de waterafvoer belangrijk. De (te ontwikkelen) natuur heeft juist last van de versnelde afvoer van dit water. De versnelde afvoer leidt tot verdroging van (te ontwikkelen) natuurgebieden, maar ook de waterkwaliteit wordt hierdoor negatief beïnvloed. Het is denkbaar dat vanwege de (vermeende) veranderingen in het klimaat wateroverlast ook voor het bebouwde gebied gevolgen kan hebben. De regenbuien die vallen zijn steeds extremer. Er valt meer regen in een korte duur; de intensiteit neemt toe. De riolering kan deze buien niet verwerken. Hierdoor kunnen water op straat situaties ontstaan en zal het rioleringsstelsel vaker overstorten op het oppervlaktewater. Dit komt de kwaliteit niet ten goede. Wateroverlast Zowel in het buitengebied als in de bebouwde kom mag verwacht worden dat wateroverlast een grotere rol gaat spelen. Daarom is het belangrijk om bij overvloedige regenval het water op te vangen en geleidelijk af te voeren (gedoseerd lozen). Indien er in het buitengebied sprake is van frequente wateroverlast zou hiervoor een waterberging aangelegd kunnen worden. Op de reconstructiekaart van de Wijde Biesbosch zijn hiervoor een aantal reserveringsgebieden aangegeven (zoals Polder de Bloken). Hier kan waterberging wellicht gecombineerd worden met natuurontwikkeling en/of het herstel van het slagenlandschap. In de bebouwde kom kan de wateroverlast worden beperkt door hetzelfde principe, namelijk opslaan en geleidelijk afvoeren. Om wateroverlast te voorkomen worden door het waterschap bij in- en uitbreidingen van het bebouwde oppervlakte retenties (in de vorm van waterpartijen of infiltratietechnieken) vereist waarin bij hevige regenval het water kan worden opgevangen. Waterkwaliteit De steeds hevigere neerslag heeft tot gevolg dat er meer rioolwater op het oppervlaktewater wordt overgestort. Omdat in Waspik zowel het regenwater als het afvalwater in één buis wordt opgevangen en afgevoerd (gemengd stelsel), is dit water van een slechte kwaliteit waardoor het ecologische evenwicht wordt verstoord. Overstortingen van gemengde rioolstelsels zorgen er voor dat er met name veel fosfaten en nitraten in het oppervlaktewater terecht komen. Hierdoor kan zelfs vissterfte optreden door zuurstofgebrek. Om dit te voorkomen dient het water bij nieuwbouwwijken te worden opgevangen en geleidelijk te worden afgevoerd. Hierdoor wordt de capaciteit van het rioleringsstelsel niet overbelast. Bij bestaande bebouwing kan naast de riolering voor het afvalwater tevens een buis worden aangelegd voor het hemelwater. Dit principe wordt afkoppelen genoemd. Hiermee wordt tevens de wateroverlast beperkt.

27

In plaats van het afkoppelen kan ook gekozen worden voor de aanleg van randvoorzieningen (bergbezinkbasin of bergbezinkleiding). Een randvoorziening is eigenlijk een soort bak die onder de grond ligt. Het overvloedige hemelwater gemengd met verontreinigd rioolwater kan hier worden geborgen. Tevens zorgt zo’n voorziening er voor dat bepaalde verontreinigingen bezinken, waardoor deze niet meer in het oppervlaktewater terecht komen. De uitstoot van fosfaten en nitraten wordt zodoende beperkt. Zoals aangegeven heeft het beperken van overstorten van gemengd rioolwater een positieve ecologische invloed op het oppervlaktewater. Het geleidelijk lozen van “schoon” (gescheiden) hemelwater heeft echter ook zijn kanttekeningen. Het relatief schone regenwater neemt namelijk allerlei verontreigingen mee die zich op de daken, wegen en parkeerplaatsen bevinden. Het gaat dan bijvoorbeeld om minerale olie, zware metalen en polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK’s). Dit kan echter worden voorkomen door het toepassen van filters. Een goed filter is de bodem zelf. Indien het mogelijk is om het water geleidelijk in de bodem op te laten nemen (infiltreren), dan blijven alle verontreinigingen achter in de bovenste 10 tot 20 centimeter. Na ongeveer 20 à 30 jaar kan zo’n infiltratievoorziening dan worden gesaneerd. Of infiltratie mogelijk is, is sterk afhankelijk van de bodemsoort en de grondwaterstand. Verwacht wordt dat infiltratie in waspik waarschijnlijk geen optie is. Een goed alternatief is het toepassen van lamellenfilters. Voordat het relatief schone hemelwater wordt geloosd op oppervlaktewater worden daarbij ook nog de schadelijke stoffen gefilterd. In de gemeente Waalwijk wordt reeds met een dergelijk filter geëxperimenteerd. Zoals reeds is aangegeven heeft het (te ontwikkelen) natuurgebied de Langstraat (natte natuurparel) te leiden onder verdroging. Waarom laten we dan geen water vanuit het Zuider Afwaterings Kanaal (ZAK) het gebied instromen? Het waterkwaliteit van het kanaal is echter zeer slecht. Als dit water in het gebied wordt ingelaten zal de aanwezige kostbare vegetatie onherroepelijk verloren gaan. Deze flora is gebaat bij een goede waterkwaliteit. Water dat op de hogere zandgronden en zelfs in België in de bodem zakt, komt in de Langstraat weer naar boven. Dit water noemen we kwelwater. Dit kwelwater heeft een zeer hoge waterkwaliteit. Helaas wordt dit kostbare kwelwater nu voor een groot gedeelte afgevoerd door het kanaal, waardoor het gebied verdroogd. In de voorgestelde maatregelen van het waterschap wordt bekeken of het kanaal niet kan worden geïsoleerd (bekleden met leemlaag of beton). Hierdoor wordt het kwelwater, dat van onder komt, niet meer afgevoerd, maar komt in de nabijgelegen percelen aan de oppervlakte (vernatting). Europese Kader Richtlijn Water Het beperken van de overstortingen van gemengde stelsels heeft een gunstig effect op de ecologie van het oppervlaktewater. Deze maatregelen passen dan ook goed in het totale maatregelenpakket dat in het kader van de Europese Kader Richtlijn Water (KRW) zouden moeten worden uitgevoerd. De doelstelling van de KRW is om het gronden oppervlaktewater in 2015 en uiterlijk 2027 in een goede ecologische toestand te krijgen. Wat precies een goede ecologische toestand is en waar dan aan voldaan moet worden, is nog niet bekend. Om aan de KRW te voldoen, kan tevens aan de volgende maatregelen worden gedacht. - geen duikers, maar bruggen toepassen, zodat deze ten goede komen aan de vismigratie - geen eenden voeren, omdat dit zorgt voor veel te veel voedingsstoffen in het water met als gevolg bijvoorbeeld algenbloei en overmatig groeiende eendekroos. - het instellen van een baggercyclus, zodat de voedselrijke sliblaag periodiek wordt verwijderd (te denken valt aan een cyclus van éénmaal in de 7 tot 8 jaar) - geen beschoeiing aanbrengen, maar het natuurvriendelijk inrichten van oevers. In deze oeverzones kunnen dan waterplanten groeien. Deze zones dienen tevens als paaiplaatsen voor vissen. De waterplanten hebben een zuiverende werking op het water. - Er zal veel voorlichting moeten worden gegeven aan bewoners. Om bijvoorbeeld het voeren van eenden te beperken zouden mensen moeten beseffen waarom dat niet meer zou kunnen. Ook zouden bewoners zich bewust moeten zijn dat als zij onkruidbestrijdingsmiddelen gebruiken of de auto wassen op plaatsen waar een gescheiden rioleringssysteem is aangelegd, deze giftige stoffen in het oppervlaktewater terecht komen en dus slecht zijn voor mens en milieu en natuur. Behalve op de doorgaande sloten, kanalen en rivieren moet ook aandacht worden besteed aan stilstaande wateren zoals wielen, vijvers en havens. Door het toepassen van de hiervoor genoemde maatregelen zou de waterkwaliteit van de vijvers in de woonwijk Binnenbijster aanzienlijk kunnen

28

worden verbeterd. Een goede ecologische inrichting van deze vijvers komt tevens ten goede aan het leefmilieu voor de natuur en de bewoners. Maatregelen: - Nagaan of er in de bebouwde kom van Waspik sprake is van wateroverlast en of dit in de toekomst meer het geval zal zijn - Maatregelen nemen om de wateroverlast tegen te gaan door aanleg van gescheiden rioleringsstelsel bij nieuwbouwwijken en bestaande bebouwing af te koppelen. - Aanleg van waterberging in het landelijke gebied en retenties in de bebouwde kom. - Aanleg van randvoorzieningen (bergbezinkbasins of bergbezinkleidingen) - Toepassen van lamellenfilters - Natuurvriendelijke inrichting vijvers woonwijk de Binnenbijster - Voorlichting in verband met gescheiden rioleringsstelsel en verbeteren waterkwaliteit 3.7

Communicatie

In dit rapport zijn zeer veel ideeën en plannen weergegeven. Veel van deze ideeën en plannen moeten echter nog verder worden uitgewerkt. De Werkgroep Natuur & Milieu ziet het als een belangrijke meerwaarde als zij in een vroegtijdig stadium bij de planvorming betrokken zijn. Wij stellen ons dan ook beschikbaar voor deelname aan verschillende overlegsituaties. Een voorbeeld hiervan is de participatie van de Werkgroep Natuur & Milieu bij de inrichtingsplannen van De Vest en de natuurontwikkeling van de Binnenbijster. De leden van de Werkgroep Natuur & Milieu zullen proberen om zoveel mogelijk aansluiting te vinden bij verschillende overlegsituaties. Daarmee proberen zij ervoor te zorgen dat de in dit plan opgenomen onderwerpen over 10 jaar zijn gerealiseerd. Uiteraard is het van zeer groot belang om bij de planvorming en de uitwerking van de plannen betrokken bewoners zo snel mogelijk in te lichten. De bewoners weten exact wat er zich in hun buurt afspeelt en kunnen belangrijke informatie en/of verbeterpunten aandragen. Tussen de gemeente en DOP-Waspik moet een rechtstreekse permanente communicatiestructuur worden opgesteld waar alle toekomstige plannen voor wijzigingen in de natuur, milieu, landschap, recreatie, cultuurhistorie en ruimtelijke ordening aan de orde worden gebracht. De Werkgroep Natuur & Milieu kan zo in een vroegtijdig stadium adviseren over deze plannen binnen een nader te bepalen termijn. Aangezien dit plan een eerste stap is in het verbeteren van de situatie voor de natuur, landschap, recreatie en de cultuurhistorie, zal dit plan over uiterlijk een jaar worden geëvalueerd. Daarna zal het plan en de daarbij horende actiepunten structureel jaarlijks worden geactualiseerd. Maatregelen: - Nagaan welke overlegsituaties/organisaties gaan over welke onderwerpen - Namens de Werkgroep Natuur & Milieu proberen betrokken te raken bij de planvorming en de planuitwerking - De Werkgroep Natuur & Milieu zal in overleg met betrokkenen initiatieven en ideeën uitwerken en de geïnteresseerden daarvan op de hoogte stellen.

29

4

ACTIEPLAN

In hoofdstuk 3 staan een heleboel maatregelen genoemd, welke zouden moeten worden uitgevoerd om het geschetste beeld van Waspik over 10 jaar te behalen. Daarvoor is actie nodig. In dit hoofdstuk staat beknopt weergeven welke acties moeten worden uitgevoerd. Tevens is een zeer globale raming aangegeven over de daarmee gepaard gaande kosten. De kosten voor verkeer en wonen zijn niet gekwantificeerd. Verwacht wordt dat deze door de overige werkgroepen in beeld worden gebracht. In bijlage 4 is een totaaloverzicht opgenomen met alle in het rapport genoemde acties. De locaties van deze acties zijn weergegeven in bijlage 5. In bijlage 4 is onderscheid gemaakt in de TOP 10 acties, acties die reeds in de planfase of uitvoering zitten en de overige acties. Een optelsom van de globale raming geeft aan dat er voor natuur en milieu de komende jaren een bedrag van bijna 6 miljoen euro nodig is. Uiteraard zijn dit niet allemaal nieuwe investeringen. Veel van dit bedrag is reeds opgenomen in de huidige budgetten van bijvoorbeeld de Gemeente Waalwijk en het Waterschap Brabantse Delta. De investeringen die Rijkswaterstaat moet doen hebben met name te maken met de geluidswal en de aanleg van een fietspad.

Raming Deelplan Natuur en Milieu 2.000.000 1.800.000 1.600.000

Bedrag in €

1.400.000 1.200.000 1.000.000 800.000 600.000 400.000 200.000 0

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

2014

2015

Werkgroep N&M

0

0

0

0

0

0

0

0

0

Woningbouw stichting

0

0

0

0

0

0

0

0

0

520.000

5.500

11.500

100.000

0

0

0

400.000

0

Waterschap

0

0

100.000

0

0

0

0

0

0

Gemeente

408.000

752.500

575.000

1.750.000

160.000

500.000

0

0

0

Provincie

0

0

0

0

0

0

0

0

0

Rijksw aterstaat

0

500.000

200.000

0

0

0

0

0

0

Gemeente Dongen

30

5

VISIE

Op basis van de hoofdstukken 3 (Het Plan) en 4 (Actieplan) is door de werkgroep Natuur & Milieu een visie opgesteld. Dit hoofdstuk betreft dus GEEN actielijst. Nieuwe ontwikkelingen die zich in en rondom Waspik voordoen zullen door de werkgroep Natuur & Milieu op de onderstaande punten worden getoetst. Bouwen - Geen grootschalige verdere verstedelijking. In eerste instantie benutten van mogelijkheden voor inbreidingen door het centraliseren van recreatie of het verplaatsen van “grote” bedrijven naar het bedrijventerrein. Om de leefbaarheid in de kernen te behouden moeten de bestaande parken en groenvoorzieningen worden behouden. - Indien nieuwbouw in het buitengebied onvermijdelijk is, dient de nieuwbouwwijk landschappelijk te worden ingepast. Er moet in ruime mate worden voorzien van groenvoorzieningen, grasvelden of parken om de leefbaarheid en de duurzaamheid van de wijken te waarborgen. - Indien door in- of uitbreidingen ten koste gaat van “groene” ruimte (park, grasveld, natuur, agrarisch gebied), dan zal de “groene” oppervlakte minimaal 1 op 1 moeten worden gecompenseerd door het realiseren van nieuwe natuur. Door de werkgroep Natuur & Milieu kunnen hiervoor kansrijke gebieden worden aangewezen. - Bij de bouwstijl van nieuwe woningen moet rekening worden gehouden met de directe omgeving. Aangezien Waspik een dorp is en moet blijven is hoogbouw ongewenst. Door de werkgroep Natuur & Milieu wordt voorgesteld om maximaal 3 bouwlagen (begane grond en twee verdiepingen) te hanteren. Verdere specificaties zullen in een beeldkwaliteitsplan worden vastgelegd. Landschap en natuur - Het landschap van Waspik wordt in belangrijke mate bepaald door de lintbebouwingen. Deze lintbebouwingen moeten worden behouden. - Het buitengebied van Waspik is met name agrarisch van karakter. De werkgroep Natuur & Milieu wil, daar waar zich kansen voordoen, meer natuurgebied realiseren of bestaand groen versterken. - Het open karakter van het agrarische gebied moet behouden blijven. Er mag geen verdere bebouwing van huizen en stallen plaatsvinden. De huidige bebouwing moet landschappelijk worden ingepast. - Het kapbeleid van de gemeente moet worden aangepast. Solitaire bomen die vanaf de openbare weg te zien zijn moeten in principe behouden blijven (zieke bomen uitgezonderd). Zieke bomen en bomen die een gevaar vormen voor de veiligheid moeten vervangen worden door bomen met een diameter van minimaal 10 centimeter. Gezonde bomen die geen gevaar vormen mogen niet gekapt worden. Alleen exoten mogen worden vervangen door inheemse soorten met een minimale diameter van 10 centimeter. Bomen die niet vanaf de openbare weg te zien zijn, kunnen een belangrijke functie hebben voor de flora en fauna. Het uitgeven van kapvergunningen moet daarom uiterst zorgvuldig worden afgewogen. - Bij de ontwikkeling van “nieuwe” natuur gaat de werkgroep Natuur & Milieu voor het hoogst haalbare natuurdoeltype. Daarbij mag er geen schade ontstaan aan de bebouwing. - Als er “nieuwe” natuurgebieden worden ingericht moet daar ook van kunnen worden genoten. Dat betekent dat er aandacht moet zijn voor de recreatieve aspecten. Cultuurhistorie - Bestaande cultuurhistorische objecten moeten behouden blijven. Bij vervallen objecten of oude relicten moet de uiterste inspanning worden gedaan om deze te herstellen (bijvoorbeeld de oude molen) of op een creatieve wijze worden ingepast in de omgeving. - Omdat de klinkerbestratingen deel uitmaken van de cultuurhistorie moeten deze behouden blijven. De geluidsoverlast moet worden teruggedrongen door de snelheid te beperken tot 30 km/uur. Milieu - “Grote” bedrijven moeten in verband met geluids- en verkeersoverlast worden verplaatst naar het bedrijventerrein. Communicatie - Bij alle plannen die zich in en rondom Waspik afspelen, waar natuur, landschap, milieu, cultuurhistorie een onderdeel van uitmaken, dient de werkgroep Natuur & Milieu betrokken te worden.

31

BIJLAGEN 1. 2. 3. 4. 5.

Plankaart Recreatie en cultuurhistorie Resultaten enquête Actiepuntenlijst Kaart actiepunten

32

Bijlage 1: Plankaart Deze bijlage is bedoeld om op A3-formaat af te drukken.

33

Bijlage 2: Recreatie en Cultuurhistorie

34

Bijlage 3: Resultaten enquête

DOP-Waspik Werkgroep Natuur & Milieu Presentatie 5 april 2006 Wij laat jullie op een onnatuurlijk snelle manier kennis maken met de stellingen zoals op 14 maart gepresenteerd. Wij zelf hebben in ons inmiddels uitpuilende archief nog veel meer ideeen, te veel om hier te naar voren te brengen, dat zou te veel (milieu)belastend worden. Daarnaast hebben zich ongeveer 15 mensen aangemeld om mee te denken of werken. Er wordt zelfs geroepen om na november door te gaan met de natuur. Wie weet bloeit er iets moois op uit de werkgroep ondanks de kou en late lente. Enkele zaken aanwijzen op kaart Voor ik met de stellingen begin eerst nog “onze” plankaart van Waspik. Met veel ruimte voor natuur en aandacht voor milieu. Naast bij ons dorp passende uitbreiding voor woningbouw en industrie, wij staan immers met beide benen in de klei en het zand. - Natuur en Ecologische Hoofd Stuctuur (1) De Binnenbijsterpolder is onderdeel van de Ekologische Hoofdstructuur in Nederland. Deze dient verbonden te worden: - via de Vest met de polder van ’s Gravenmoer en - via Bovenkerkpolder en het Oude Maasje met de Biesbosch JA: 123 79,9% NEE: 17 11,0% (2) Om de natuurwaarde in het woongebied te verhogen komt er meer open water in en tussen de woonzones (poelen, sloten, vijvers en oude wielen) en een hoger waterpeil. JA: 110 71,4% NEE: 35 22,7% Ook de jeugd ziet water wel zitten gezien de vele tekeningen over water. Zoals deze bijvoorbeeld van Kimberly van der Ley, met zelfs zee in Waspik. - Industriegebied (3) Het aanzicht van Waspik ten westen van het industriegebied is niet iets om trots op te zijn. Beter is een groene gordel van de Zandput tot Oude Maasje. JA: 132 85,7% NEE: 18 11,7% Een onbekende tekenaar van de Jacintaschool ondersteund deze gedachte. (4) Bedrijven en industrie horen thuis op het Scharlo/de Maasoever, zo kunnen we die ruimte gebruiken voor woningbouw en niet meer uitbreiden aan de rand van de kernen en in de polders dan max. 1% per 5 jaar van ons totale woonoppervlak. JA: 122 79,2% NEE: 25 16,2% Of meer bos zoals Isabella van Dongen tekent. - Milieuwaarden (5) Er wordt hard gewerkt aan de natuur rondom Waspik maar ook aan milieu moeten we veel zorg besteden. Een open landschap met donkere en stille nachten. Horizon vervuiling, overbodige verlichting (o.a. uit kassen) en verkeershinder verminderen. JA: 131 85,0% NEE: 16 10,4% De nieuwe telefoonmast bij het voetbalveld is zichtbaar op deze skyline. (6) Er wordt veel afval gewoon op straat, in de natuur en in de bermen gegooid zonder de moeite te nemen dit op een goede manier in bakken te doen of af te voeren. Om Waspik groen en schoon te houden moeten we sterk campagne gaan voeren. JA: 142 92,2% NEE: 8 5,2% Eline Kuyten heeft dit goed op tekening gezet met kinderen die alles netjes weggooien.

35

- Recreatie en natuur educatie (7) Een zorg- of kinderboerderij (i.p.v. hertenkamp) met educatieve waarden waar men kan zien hoe om te gaan met natuur en milieu eventueel met logeergelegenheid en als startpunt van een wandeltocht langs alle natuur en bijzondere punten in de omgeving. Of wat te denken van een dierenopvang van Anouk Akkerman. JA: 127 82,5% NEE: 16 10,4% (8) Recreatie plaatsen voor jong en oud. Zoals bijv. de Zandput ‘vriendelijker’ maken. Een speciale plek voor de oudere jeugd als eigen buitenruimte in een niet storende omgeving. Bankjes en (fiets,wandel,ruiter) paden met rust- en speelplaatsjes. JA: 144 93,5% NEE: 9 5,8% Je zou van de put er zelfs een soort Kurenpolder kunnen maken. - Natuur binnen en tussen de kernen (9) De lintbebouwingen handhaven met de open stukken zodat binnenpolders zichtbaar blijven alsook de nog overgebleven Zandpaden en het Kanaalpad beschermen. JA: 137 88,9% NEE: 10 6,5% Hele mooie plaatjes van Waspik die we moeten zien te behouden, zoals Ilona van den Broek aangeeft. (10) De Veste en omgeving inrichten als natuurmonument met de kenmerken uit het verleden (verdedigingswallen) en de gronden naast Halvezolenpad met houtwallen. JA: 120 77,9% NEE: 19 12,3% - Cultuurwaarden (11) Van de oude bomenlinten in de kernen is al veel verdwenen. De nog bestaande oude knotwilgen en leilinden moeten we koesteren, goed onderhouden en bijplaatsen. JA: 141 91,5% NEE: 5 3,3% Ook diverse tekeningen van bomen tussen de woningen en parken zoals van Lisa van Beek. Waarmee de jeugd aangeeft groen tussen de bebouwing te waarderen. (12) Ons cultureel erfgoed moet behouden blijven zoals: de oude molen, leerlooierijen, de houtenloods van de oude scheepswerf ‘Ruitenberg’. De kleine waterwerken in oude staat terugbrengen zoals duikertjes, bruggetjes, sluisjes, kop van de oude haven bij begin Havendijk weer open maken. JA: 121 78,6% NEE: 18 11,7% Zoals je zag en in dit overzicht nog eens ziet zijn de instemmende percentages voor onze zeer hoog. Hetgeen aangeeft dat wij Waspikkers graag natuur dicht om ons heen hebben en milieu belangrijk vinden. Met name het vuil op straat, het hertenkamp, de zorgboerderij en groen in de straat scoren extra hoog. Het was fijn om de afgelopen tijd lekker weg te dromen over ons thema, zoals Bob en Nicole met hun vlindertuin en de bomen met bloemen en vlinders van Tamara Meijs. Maar we moeten wakker worden en we zien de realiteit zoals Rutger de Hond met de hondenpoep in de speeltuin, zoals vele kinderen hebben getekend. Ook dit zal een item worden waar we aan gaan werken richting het DOP.

36

Bijlage 4: Actiepuntenlijst Blad 1 van 2 Nr 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 25 26 27 28 29 30 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60

Wat groene gordel lands westzijde industrieterrein herstel slagenlandschap tussen Oude straat en A59 groen geluidsscherm langs A59 ecologische verbindingszone van Binnenbijster naar Oude Maasje fietspad over dijkje tussen Wielstraat en 's-Gravenmoerseweg reconstructie doorgaande wegen en inrichten 30 km zones tuinafvaldepot in Waspik stimuleren fietsverkeer opstellen beeldkwaliteitsplan tbv behoud dorpskarakter & cult. erfgoed herinrichten Dorpsplein met behoud van bomen herstel slagenlandschap of moeras realisatie ecologische verbindingszone aanleg wandelen fietspaden herinrichten tbv natuur en vestingwerken monumentale panden restaureren en permanente bestemming geven restaureren sluis bestaande varkensbedrijf uitkopen voor sport en woningbouw baggeren Paterswiel en extensiveren onderhoud restaureren oude hek voormalig spoorwegemplacement inrichten parkeervoorziening op voormalig spoorwegemplacement garagebedrijven verplaatsen voor woningbouw Aldi-gebouw vervangen door laagbouw in stijl herstel oude wiel tennisvelden verplaatsen naar huidige voetbalvelden voor woningbouw ruimte voor de rivier waarbij primaire dijk verder in de polder ligt en boerdeijen laag in het lands historisch gemaal herstellen verbeteren parkeervoorzieningen parkeerterrein en plantsoen herinrichten brug in oude stijl plaatsen wiel terugbrengen beplanten oostelijke dijk met knotwilgen natuurvriendelijk inrichten oevers herinrichten twee poeltjes/wieltjes nagaan compensatiepotje bedrijven voor inrichting groene gordel actief randenbeheer rij knotwilgen planten langs Bovenkerkseweg nagaan mogelijkheden en realisatie ecologische verbindingszone actief randenbeheer aanleg elzensingels actief randenbeheer inrichten en onderhouden van groen door bewoners in overleg met gemeente herzien grondonderhoud parken (intensief in kernen/extensief buiten kernen) reconstructie hertenkamp, omvormen tot kinderboerderij plaatsen van knotwilgen groenzone verdichten vlak langs A59 inrichten van hangplekken voor jong en oud inspraak van omwonenden bij aanleg van nieuwe parken en groenvoorzieningen groenstroken renoveren, meer diversiteit en verschillende soorten groen lege plekken aanvullen met bomen taluds verfraaien met seizoensgebonden plantgoed aan beide zijden Raadhuisstraat leilindes planten terrein rond brandweerkazerne schoonmaken en voorzien van groen overleg met rijkswaterstaat over aanleg van klaverblad A27/A59 tegen sluipverkeer actief randenbeheer planten van enkele rijen knotwilgen stimuleren erfbeplanting betrekken bewoners bij de inrichting nieuwe natuur naast natuur ook aandacht voor recreatieve aspecten aanplanten kleine bosplantsoentjes en individuele bomen maaisel en slib (bagger) afvoeren, ecologisch onderhoud

Waar Ten westen van bedrijventerrein Scharlo Polder de Bloken Ten noorden van kern Waspik langs A59 Polder Dijksken en Polder Bovenkerk over deVaart Ten westen van kern Waspik Boven Kernen Waspik en Waspik Boven Polder de Bijster Kernen Waspik en Waspik Boven Kernen Waspik en Waspik Boven Kern Waspik Polder de Binnenbijster Polder de Veste Polder de Veste Polder de Veste Kern Waspik Polder de Binnenbijster Polder de Ruijcht West Polder de Bijster Langs Halve Zolen Lijntje Langs Halve Zolen Lijntje Kernen Waspik en Waspik-Boven Kern Waspik Bedrijventerrein Scharlo Kern Waspik Overdiepse Polder Overdiepse Polder Kern Waspik (Den Bolder, Sportzaal, Voetbalclub) Kern Waspik Waesgeerd West Kern Waspik Langs haven Zandwinput Oude dijk Tussen Zandwinput en Scharlo/Maasoever Polder Bovenkerk Bovenkerkseweg Van Binnenbijster naar Oude Maasje Polder Bovenkerk over de Vaart Polder de Dellen Polder de Dellen Kernen Waspik en Waspik Boven Alle gemeentelijke parken en groenvoorzieningen Naast basisschool Jacinta Kern Waspik Achter RK kerk Kern Waspik Parken langs A59 Kernen Waspik en Waspik-Boven Gehele grondgebied Kernen Waspik en Waspik-Boven Gehele grondgebied, met name in de kernen Park Raadhuisstraat Raadhuisstraat kern Waspik Brandweerkazerne Kern Waspik Knooppunt Hooipolder Polder Dijksken Polder Dijksken Polder 't Vaartje Algemeen Polder de Binnenbijster EVZ Halven Zolen Lijntje EVZ Halven Zolen Lijntje

Datum Raming Exploïtatie Financieel betrokkenen 2009 150000 Gemeente 2010 200000 Gemeente 2008 500000 Rijkswaterstaat 2010 100000 Waterschap 2009 100000 Gemeente Dongen 2010 1500000 Gemeente 2008 25000 Gemeente 2012 500000 Gemeente 2008 25000 Gemeente 2009 300000 Gemeente 2015 Waterschap 2008 Waterschap 2008 Gemeente 2008 Gemeente 2007 Woningbouwstichting 2007 Waterschap Gemeente 2008 5000 Gemeente 2008 10000 Gemeente Gemeente Gemeente Woningbouwstichting 2011 10000 Gemeente Gemeente 2009 0 Rijkswaterstaat 2009 10000 Waterschap 2009 2008 2017 2007 2008 2007 2007 2010 2007 2014 2010 2008 2010 2009 2009 2008 2007 2008

25000 25000 150000 0 25000 5000 0

2006 2009 2008 2007 2008 2007

0 10000 15000

2010 2007 2010 2007 2015 2008 2007

0 400000 50000 0 0 10000 0 10000

5000 2500

0 50000 0

Trekker(s) N&M

in combinatie met rioolvervanging

Peter/Chris Henk Henk Henk Henk

werkgroep wonen

werkgroep verkeer werkgroep wonen werkgroep wonen werkgroep wonen kan in plannen worden meegenomen werkgroep verkeer alleen plantsoen gedeelte, rest voor verkeer in combinatie met ommetjes (actie nr 103) nu onrealistisch, wellicht lange termijn

Gemeente Gemeente Werkgroep N&M Gemeente Waterschap Gemeente 20000 Waterschap Werkgroep N&M Waterschap 20000 Waterschap Gemeente 20000 Waterschap Gemeente Gemeente Gemeente Werkgroep N&M Gemeente Gemeente Gemeente Gemeente 0 Gemeente Gemeente Gemeente 20000 Waterschap Werkgroep N&M Gemeente Gemeente Waterschap Gemeente 20000 Gemeente

TOP 10 actie In planfase of uitvoering Overige acties

37

Opmerking exclusief grondverwerving exclusief grondverwerving, eventueel in combinatie met waterberging gemeente zou kunnen voorfinanciëren exclusief grondverwerving

Cees niet gehele zandwinput herinrichten, ook steilranden voor ijsvogel

Cees

Cees/Sybe

wellicht in combinatie met ommetjjes (actie nr 103) minder onderhoud door gemeente, waardoor besparing, geleidelijk invoeren kost geen extra geld, plaatselijk extensiever en plaatselijk intensiever jaarlijke bijdrage door gemeente, kan in nieuwe plannen worden meegenomen

Cees meenemen met realisatie groene geluidswal werkgroep sociaal klimaat direct invoeren in overleg met omwonenden te bepalen

Cees

wellicht kan het plantgoed langs de Schoutstraat komen te vervallen meenemen bij reconstructie Dorpsplein en omgeving snel actie gewenst werkgroep verkeer

Cees Cees Henk Cees Cees

direct invoeren wordt meegenomen met actie nr 25 kortsluiten met gemeente, brief namens de werkgroep N&M

Bijlage 4: Actiepuntenlijst Blad 2 van 2 Nr 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113

Wat actief randenbeheer erfbeplanting bij aanwezige boerderijen bestemmen als gebied met sport/recreatiefunctie knotwilgen planten langs bedrijfsgebouwen entree voetbalveld fatsoeneren inrichten gedeelte achter Paterswiel als rustpunt voor fietsers en wandelaars uitwerken plannen voor zorgboerderij en milieu-educatie actief randenbeheer en bescherming weidevogels landschappelijk aankleden aanwezige boerderijen stimuleren erfbeplanting actief randenbeheer en bescherming weidevogels landschappelijk aankleden aanwezige boerderijen betrekken werkgroep Natuur en Milieu bij overlegsituaties/overlegplatforms aanpak zwerfvuil (aanspreken kantinebeheerders, afvalbakken bij hangplekken, etc.) opstellen plan hondenpoepproblematiek (uitlaatplaatsen, controle, afvalbakken) invoeren snelheidscontroles verkeer nagaan hoe het staat met fijn stof van A59 afstemmen verkeersremmende voorzieningen en reconstructies wegen met omwonenden actieve campagne over naleven van verkeersregels beleid opstellen voor het plaatsen van GSM/UMTS-masten aandacht voor cultuurhistorische relicten, zoals bijvoorbeeld oude molen accentueren van de Gantel met groenvoorzieningen hekken bij oude loswal langs de Maaskade verwijderen en paden toegankelijk maken (Engels) wandelpad rond havengebied (Engels) wandelpad over Oude dijk en rondom zandwinput aanleggen picknickplaatsen met afvalbakken afsluiten zandwinput voor gemotoriseerd verkeer en herinrichten zandwinput plaatsen van informatiepanelen wandelen fietspad over hoofdwaterkering langs de Bergsche Maas wandelpad over schouwstroken plaatsen informatiepanelen en picknickplaats contact opnemen met waterschap over gebruik schouwstroken voor wandelen, informatiepanelen en herstel sluizen aanleg vissteigers gebruik zone onderaan langs waterloop als ruiterpad Polder de Vaart aansluiten op fietspadennetwerk actief contact opnemen met belangengroepen/overlegplatforms nagaan subsidiebronnen voor alle genoemde maatregelen terugkoppelen plannen werkgroep Natuur en Milieu met bewoners in beeld brengen huidige natuurwaarden nagaan/actualiseren/aaanscherpen bomennota nagaan welke delen in aanmerking zouden kunnen komen als beschermd dorpsgezicht links en rechts van kanaal een haag plaatsen voor veiligheid van fietsende kinderen realiseren ommetjes in verband met geluidsoverlast, verkeersveiligheid en milieu maatregelen nemen bij rotonde nagaan huidige en toekomstige wateroverlastsituatie bebouwde kom en buitengebied Waspik aanleg van gescheiden rioleringsstelsel bij nieuwbouw afkoppelen schoon regenwater bij bestaande bouw zoeken en realiseren naar mogelijkheden voor stedelijke waterberging zoeken en realiseren naar mogelijkheden voor landelijke waterberging aanleggen van randvoorzieningen (bergbezinkleidingen/bergbezinkbassins) toepassen van lamellenfilters natuurvriendelijk inrichten vijvers de Binnenbijster tbv betere waterkwaliteit voorlichting in verband met gescheiden rioleringsstelsel en verbeteren waterkwaliteit

Waar Polder de Velden Polder de Velden Polder de Bijster Polder de Bijster Polder de Bijster Polder de Bijster Polder de Veste Polder te Boven Polder te Boven Polder de Ruijcht Oost Polder de Vaart Polder de Vaart Algemeen Algemeen Algemeen Algemeen Langs A59 Algemeen Algemeen Algemeen Algemeen Overdiepse Polder Polder Bovenkerk Polder Bovenkerk Ten westen van Scharlo Zandwinput Zandwinput Tussen haven Scharlo en zandwinput Overdiepse Polder Langs Zuider afwateringskaneel Langs Zuider afwateringskaneel en Vrouwkensvaartsestraat Algemeen Langs Zuider afwateringskanaal Waterloop EVZ Halve Zolen Lijntje Polder de Vaart Algemeen Algemeen Algemeen Algemeen Algemeen Algemeen Langs Zuider afwateringskanaal Algemeen Kern Waspik Algemeen Bebouwde kom Waspik en Waspik-Boven Bebouwde kom Waspik en Waspik-Boven Algemeen Algemeen Bebouwde kom Waspik en Waspik-Boven Algemeen Woonwijk Binnenbijster Algemeen

Datum Raming Exploïtatie Financieel betrokkenen 2010 20000 Waterschap 2008 5000 Gemeente 2009 10000 Gemeente 2008 5000 Gemeente 2009 2500 Gemeente 2009 2500 Gemeente 2009 20000 Gemeente 2010 20000 Waterschap 2008 5000 Gemeente 2009 25000 Gemeente 2010 20000 Waterschap 2008 5000 Gemeente 2007 Gemeente 2007 2500 Gemeente 2007 20000 Gemeente

Trekker(s) N&M

Opmerking

Cees Cees

Henk

proberen mee te nemen bij actie nr's 26, 27, 28

Cees Cees Cees direct invoeren oppakken door werkgroep N&M werkgroep verkeer werkgroep verkeer werkgroep verkeer werkgroep verkeer

2007 2008 2008 2007 2007 2007 2007 2009 2007 2009 2007 2009 2007 2008 2008 2008 2007 2007 2007 2007 2007 2007 2007 2007

2500 0 2500 0 2500 2500 2500 30000 1000 200000 5000 1500 0 3000 2500 5000 0 0 0 0 0 0 2000 20000

2007 2007 2011 2007 2007 2008 2007 2011 2008

10000 0 300000 500000 500000 50000 150000 20000

Gemeente Gemeente Gemeente Rijkswaterstaat Gemeente Gemeente Gemeente Gemeente Gemeente Rijkswaterstaat Waterschap Waterschap Waterschap Waterschap Waterschap Gemeente Werkgroep N&M Werkgroep N&M Werkgroep N&M Werkgroep N&M Werkgroep N&M Werkgroep N&M Gemeente Gemeente Gemeente Waterschap Gemeente 100000 Gemeente Gemeente Waterschap Gemeente Gemeente Gemeente Gemeente

38

opnemen in beeldkwaliteitsplan Cees Cees/Sybe Cees/Sybe Cees/Sybe Cees/Sybe

wellicht in combinatie met ommetjjes (actie nr 103) wellicht in combinatie met ommetjjes (actie nr 103) wellicht in combinatie met ommetjjes (actie nr 103) wellicht in combinatie met ommetjjes (actie nr 103)

Cees/Sybe

wellicht in combinatie met ommetjjes (actie nr 103)

Cees/Sybe

wellicht in combinatie met ommetjjes (actie nr 103) overleg

Betrokken instantie? direct invoeren

Cees/Sybe Cees/Sybe

doorlopend proces meenemen in beeldkwaliteitsplan meenemen in beeldkwaliteitsplan veiligheid kinderen Zie andere punten met verwijzing naar ommetjes werkgroep verkeer wordt reeds uitgevoerd in Integrale Gebieds Analyses wordt als het goed is inmiddels standaard toegepast geleidelijk aan doorvoeren, dus nu op de exploïtatie gezet wordt bekeken in Integrale Gebieds Analyses wordt bekeken in Integrale Gebieds Analyses toepassen bij hemelwateroverstorten

Bijlage 5: Kaart actiepunten Deze bijlage is bedoeld om op A3-formaat af te drukken.

39

Dorpsontwikkelingsplan Waspik. In het kader van de WMO Waalwijk

Recommend Documents