Doorgaande Leeslijn voortgezet onderwijs 2010-2011
Illustraties © Eva Lenis. Vormgeving © Biblionet Drenthe
Doorgaande Leeslijn voortgezet onderwijs 2011-2012
Doorgaande Leeslijn voortgezet onderwijs 2011-2012 Voorwoord Lezen kun je alleen bevorderen als het systematisch en structureel gebeurt. Vanaf de peuterspeelzaal tot en met de bovenbouw van het voortgezet onderwijs, streeft Bibliotheek Emmen ernaar in overleg met de scholen iedere leerling ieder jaar een bibliotheekactiviteit aan te bieden. We noemen dit de doorgaande leeslijn. Deze folder geeft een overzicht van de samenwerkingsmogelijkheden tussen school en bibliotheek.
De inhoud van deze brochure is ook te vinden op de website van Bibliotheek Emmen: www.bibliotheekemmen.nl – onder het kopje: Onderwijs en Educatie – Bibliotheek Emmen Voortgezet Onderwijs.
Ondersteun uw literatuurlessen met projecten en activiteiten van de bibliotheek.
De bibliotheek is er voor u en uw leerlingen.
3
Doorgaande Leeslijn voortgezet onderwijs 2011-2012
4
Kalender leesbevordering 2011-2012 Nederland leest
21 oktober t/m 18 november 2011
www.nederlandleest.nl
Landelijke dichtwedstrijd Doe maar Dicht maar
September 2011 t/m Januari 2012
www.poeziepaleis.nl
Nationale Gedichtendag
26 januari 2012
www.gedichtendag.com
Jonge Jury
September 2011 tot 1 maart 2012
www.jongejury.nl
Boekenweek
14 t/m 24 maart 2012
www.boekenweek.nl
De Inktaap
Maart 2012
www.inktaap.org
Dag van de Jonge Jury
April 2012
www.jongejury.nl
Maand van het spannende boek
Juni 2012
www.maandvanhetspannendeboek.nl
Doorgaande Leeslijn voortgezet onderwijs 2011-2012
Inhoud Voorwoord
Kalender leesbevordering 2011 – 2012
1. Basisaanbod
3 6
Bezoek aan de bibliotheek Bibliotheek op bezoek in de klas Abonnementen Schoolmediatheek Schoolkrantartikelen Meer met de bibliotheek
2. Activiteiten rond lezen
8
Leesprikkel Top 4 Boek en film De Jonge Jury Voorleeswedstrijd Read2Me Themacollecties Poëzieproject “Ik, wie ben ik” Projectcollecties Schrijver of illustrator op bezoek
3. Mediawijsheid
12
Databaas: Ben jij je eigen databaas? Voorlichting Mediawijsheid 23 onderwijsdingen: een digitale ontdekkingsreis voor docenten Contactpersonen / meer informatie
4. Contactpersonen bibliotheken
5
13
Doorgaande Leeslijn voortgezet onderwijs 2011-2012
1 Basisaanbod Activiteiten per leerjaar klas 1
klas 2
klas 3
klas 4 en hoger
Boek en film
x
x
x
x
Schrijver op bezoek
x
x
x
x
De Jonge Jury
x
x
x
Voorleeswedstrijd Read2Me
x
Top 4 makkelijk lezen
x x
x
Themacollecties
x
x
Schoolkrantkopij
x
x
Projectcollecties
x
x
x
x
x
x
x
Bezoek aan bibliotheek
x
Bezoek aan bibliotheek met dyslectische leerlingen
x
Poëzie project
x
x
Databaas: ben jij je eigen databaas?
x
x
x
Bibliotheek op bezoek in de klas
x
x
x
x
Bezoek aan de bibliotheek U kunt met uw klas een bezoek aan de bibliotheek brengen. In overleg met de bibliothecaris bepaalt u met welk leerjaar u op bezoek komt. Samen stelt u de opzet van het bezoek vast en maakt u afspraken over de voorbereiding in de klas. Een bibliotheekbezoek kan het karakter hebben van een algemene introductie in de bibliotheek of wat dieper ingaan op een bepaald onderwerp, zoals het vinden van informatie over schrijvers. Voor het bezoek van middelbare scholieren hebben de bibliotheken eigen programma’s ontwikkeld.
Bezoek aan de bibliotheek voor dyslectische leerlingen Tijdens dit bezoek is er uitgebreid aandacht voor de materialen die geschikt zijn voor leerlingen met dyslexie. De materialen voor deze leerlingen staan op het Makkelijk lezen plein en omvatten o.a. verhalende boeken, informatieve boeken, luisterboeken en daisy-roms, verfilmde boeken en tijdschriften. Ook kan informatie worden gegeven over het zelf aanvragen van boeken op daisy-rom. Dit bezoek is ook van belang voor de docenten die de leerlingen met dyslexie begeleiden.
Bibliotheek op bezoek in de klas Een bibliothecaris komt in de klas met een collectie aantrekkelijke boeken. Deze worden geïntroduceerd, er wordt uit voorgelezen, aan diverse genres en niveaus wordt aandacht besteed. Afhankelijk van de gemaakte afspraken mogen de leerlingen een boek uitkiezen dat ze gaan lezen voor de lijst of voor een presentatie in de klas. Doelgroep Doel Wanneer Duur Materialen Kosten Aanmelden
6
VMBO Stimuleren van leesplezier Hele jaar. 1 lesuur + leestijd voor de leerlingen Een collectie boeken kan worden geleend met het groepsabonnement (max. 30 boeken per keer, uitleentermijn 6 weken) € 50,-- per klas
[email protected]
Doorgaande Leeslijn voortgezet onderwijs 2011-2012
Abonnementen Als docent/sectie kunt u bij de bibliotheek in de vestigingsplaats van de school een abonnement nemen om boeken te lenen ter ondersteuning van uw lessen.
•
Een groepsabonnement kost € 44,00 per jaar.
Met dit abonnement kunt u maximaal 30 boeken lenen voor 6 weken. Voor verdere informatie kunt u contact opnemen met de plaatselijke bibliotheek.
Schoolmediatheek Zelfstandig werken en leren, het zelfstandig verwerven en verwerken van informatie – dat zijn belangrijke kenmerken van het onderwijs in de basisvorming en het VMBO. De schoolmediatheek speelt daarin een belangrijke rol. Het is de plek waar veel informatie te vinden is, waar naar informatie buiten de school wordt verwezen en waar leerlingen leren naar informatie te zoeken. Een moderne schoolmediatheek beschikt over een geautomatiseerde catalogus en uitleenadministratie, geeft toegang tot internet en andere nieuwe media. De bibliotheek kan u adviseren en daadwerkelijk helpen bij de automatisering van uw mediatheek. We kunnen ook zorgen voor het verdere onderhoud van uw mediatheek tot en met de detachering van gekwalificeerd mediatheekpersoneel. Voor meer informatie: Tineke Luchies 0591 681427
Schoolkrantartikelen Speciaal voor de schoolkranten of nieuwsbrieven leveren de bibliotheken drie keer per jaar kopij in de vorm van besprekingen - gericht op jongeren - van nieuw verschenen boeken. De kopij wordt als digitaal bestand naar de mediatheek of naar een contactpersoon gestuurd. De omvang van het artikel is 2 A4-tjes. Doelgroep Doel Wanneer Kosten Aanmelden
Onderbouw VO Door tips voor leuke boeken te geven het leesplezier vergroten November, maart en mei gratis
[email protected]
Meer met de bibliotheek U kunt nog meer met de bibliotheek, bijvoorbeeld een ouderavond organiseren over lezen en literatuur. Of een informatieve bijeenkomst voor uw collega’s over nieuwe media en de bibliotheek. En heeft u er wel eens aan gedacht materiaal dat de leerlingen op school gemaakt hebben (bijv. rondom een project) in de bibliotheek tentoon te stellen. Zo biedt u de leerlingen een origineel podium. Voor meer informatie kunt u terecht bij de bibliotheek uw buurt.
7
Doorgaande Leeslijn voortgezet onderwijs 2011-2012
2 Activiteiten rond lezen Leesprikkel Top 4 Deze activiteit is ontwikkeld voor leerlingen in de bovenbouw van het speciaal onderwijs en leerlingen in de brugklas VMBO-LWOO. De Leesprikkel Top-4 bestaat uit gemakkelijk te lezen verhalende boeken waarin veel directe actie is verwerkt. Een pakket bestaat uit vier boeken, een handleiding, affiches en werkboekjes voor de leerlingen. U ontvangt nog een bericht over de Leesprikkel Top 4 met een aanmeldingsformulier voor definitieve deelname. Doelgroep Doel Wanneer Duur Materialen en Kosten Materiaalpakket incl. de boeken Aanmelden Meer informatie
Brugklas LWOO en Praktijkschool Leesbevordering en leesmotivatie Hele jaar Ca. 4 maanden Materiaalpakket zonder boeken € 7,50 € 75,00 inclusief 4 boeken en begeleidende materialen als handleiding, affiches en werkboekjes
[email protected] De school ontvangt een apart bestelformulier voor de LeesprikkelTop 4
Boek en Film Nederlandse romans vormen vaak de basis voor speelfilms. Er zijn collecties voor de basisvorming en de 3e en 4e klas van het VMBO. Een project van één titel naar keuze bestaat voor u uit: • 1 DVD van de film • 25 tot 30 exemplaren van de boekuitgave Titels basisvorming en VMBO: • * Afblijven! / Carry Slee (klas 1 en 2) • Hoe overleef ik mezelf / Francine Oomen (klas 1 en 2) • * Kruistocht in spijkerbroek / Thea Beckman (klas 1 en 2) • * Oorlogswinter / Jan Terlouw (klas 1 en 2) • Pizza Maffia (klas 3) • De jongen in de gestreepte pyjama (klas 4) Bij een aantal verfilmde romans heeft het Nederlands Filminstituut i.s.m. Stichting Lezen een docentenhandleiding met lessuggesties en leerlingenwerkboekjes gemaakt. Bij de titels is dit aangegeven door een *. Deze materialen kan de bibliotheek, tegen kostprijs, bij de collectie leveren. Uiteraard is het ook mogelijk de betreffende schrijver uit te nodigen voor een lezing. Dit kan evt. in samenwerking met de bibliotheek via de Stichting Schrijvers School Samenleving in Amsterdam. Doelgroep Doel Wanneer Duur Materialen Kosten Aanmelden Meer informatie
8
VO Bevorderen leesplezier en leesmotivatie Hele jaar Ca. 4 lesuren Een collectie boeken kan worden geleend met het groepsabonnement (max. 30 boeken per keer, uitleentermijn 6 weken) ls er lesugggesties en werkboekjes beschikbaar zijn ca. € 30,-- per groep
[email protected] www.filmeducatie.nl
Doorgaande Leeslijn voortgezet onderwijs 2011-2012
De Jonge Jury ‘De Jonge Jury’ is een landelijk leesbevorderingproject bestemd voor klas 1 t/m 3 van het voortgezet onderwijs. In de periode van september 2011 tot en met februari 2012 lezen de leerlingen zoveel mogelijk boeken die in 2010 zijn verschenen. Zij kunnen hun mooiste boeken doorgeven op de website www.jongejury.nl. De winnaar wordt op de dag van de Jonge jury bekend gemaakt. Via de bibliotheek kunt u evt. extra boeken lenen. De collectie die u voor een periode van 6 weken bij ons kunt lenen, bevat een selectie van titels die meedoen aan de De Jonge Jury. We adviseren u om ook zelf titels die mee doen aan de Jonge Jury aan te schaffen. U kunt zelf een Jonge jurypakket bestellen. Dit pakket bestaat uit: • een handleiding met de algemene toelichting voor leerkrachten, verschillende manieren en suggesties waarop de Jonge Jury in de lessen gebruikt kan worden en kant en klare opdrachten bij de 20 kerntitels. • een wachtwoord voor het afgeschermde deel van de website www.jongejury.nl die toegang geeft tot achtergrondinformatie en vragen en opdrachten (met antwoorden!) over de twintig kerntitels. • 50 ex. Jonge jurymagazine vol voorleestips voor 12-15 jarigen. • twee Jonge Jury affiches met de afbeeldingen van de 20 kerntitels. Doelgroep Doel Wanneer Duur Materialen Kosten Aanmelden Meer informatie
Onderbouw VO Jongeren betrekken bij de bekroning van favoriete boeken September 2011 – februari 2012 Ca. 5 maanden Een collectie boeken kan worden geleend met het groepsabonnement (max. 30 boeken per keer, uitleentermijn 6 weken) Jonge jury pakket € 39,
[email protected] www.jongejury.nl o.a. voor het bestellen van het materialen pakket Jonge-jury
Voorleeswedstrijd Read2Me Read2Me! is een voorleeswedstrijd voor leerlingen van de brugklas zodat zij worden aangespoord kwalitatief goede boeken te lezen. Leerlingen lezen elkaar fragmenten voor uit Jonge Juryboeken en de beste voorlezer wordt gekozen. Alle (of een deel van de) brugklassen doen mee en leveren een winnaar. Daarna volgt de finaleronde op school. Evt. kan er een vervolgronde komen met andere deelnemende scholen uit de gemeente of uit een regio. Doelgroep Doel Wanneer Kosten Aanmelden
9
VO brugklas vmbo en havo/vwo Leesbevordering. Bevorderen van lezen van kwalitatief goede boeken die aansluiten bij het leesniveau en de belevingswereld van de brugklassers Vastgestelde periode tussen oktober en februari Een collectie boeken kan worden geleend met het groepsabonnement (max. 30 boeken per keer, uitleentermijn 6 weken)
[email protected]
Doorgaande Leeslijn voortgezet onderwijs 2011-2012
Themacollecties jeugdboeken Een collectie jeugdboeken passend bij een thema (bijv. Verliefdheid) of het niveau van de leerlingen (bijv. Makkelijk Lezen) of gewoon een collectie ‘Lekker lezen’- boeken. (Zowel voor de onderbouw als voor de bovenbouw). Te lenen voor een aantal weken. Voorbeelden van thema’s zijn: • Tweede Wereldoorlog • Lekker lezen • Makkelijk lezen • Waar gebeurd • Realistische verhalen • Andere thema’s zijn ook mogelijk Doelgroep Doel Wanneer Materialen Aanmelden
VO Bevorderen leesplezier Hele jaar Een collectie boeken kan worden geleend met het groepsabonnement (max. 30 boeken per keer, uitleentermijn 6 weken)
[email protected]
Poëzie Project: “Ik, wie ben ik” Poëzie is één van de onderdelen die bij Nederlands aan de orde komen. Hoe pak je dit aan? Wat gaan we bespreken, wat doen we er mee? De handleiding bij dit project geeft u allerlei tips: welke gedichten zijn leuk voor de leeftijdsgroep, welke dichtvormen zijn er? Er worden diverse dichtbundels meegeleverd. Ook ontvangt u grote gedichtenposters te leen. Voor de leerlingen kunnen werkboekjes bijgeleverd worden. Deze sluiten aan bij de opzet van de handleiding voor de leerkracht. Doelgroep VMBO 1-2, Praktijkonderwijs Doel Stimuleren van leesplezier en schrijfvaardigheid Wanneer Hele jaar. Duur Ca. 5 lesuren Een collectie boeken kan worden geleend met het groepsabonnement (max. 30 Materialen boeken per keer, uitleentermijn 6 weken) ; werkboekjes voor de leerlingen Kosten werkboekjes € 10,-- (excl. btw) per 10 stuks voor leerlingen Aanmelden
[email protected]
Projectcollecties Organiseert u een project op school (kan ook een vakoverstijgend project zijn) waarvoor u extra informatieve materialen nodig hebt dan kunt u een projectcollectie lenen. Deze collectie (indien voorradig naast boeken ook andere materialen) wordt op maat (schooltype, leerjaar en aantal leerlingen) voor u samengesteld en voor een periode van 6 weken uitgeleend. Dit kan vooral ook interessant zijn voor Geschiedenis, Aardrijkskunde, Biologie, Maatschappijleer, Techniek, CKV en Godsdienst. Doelgroep Doel Wanneer Kosten Aanmelden
10
VMBO 1-4 Ondersteuning van de schoolvakken Hele jaar Een collectie boeken kan worden geleend met het groepsabonnement (max. 30 boeken per keer, uitleentermijn 6 weken)
[email protected]
Doorgaande Leeslijn voortgezet onderwijs 2011-2012
Schrijver of illustrator op bezoek In overleg met de plaatselijke bibliotheek kunt u een jeugdboekenauteur of illustrator uitnodigen voor leerlingen tot en met klas 4. De schrijvers / illustratoren bezoeken scholen en bibliotheken, vertellen over hun werk en lezen voor. De bezoeken duren ongeveer 1 uur. Het is naast contante betaling ook mogelijk deze bezoeken te financieren door het verzilveren van de Cultuurkaart. Doelgroep Doel Wanneer Duur Kosten Aanmelden Meer informatie
11
VMBO 1-4 Belangstelling en enthousiasme wekken voor het werk van een auteur / illustrator door een ontmoeting met hem/haar in levende lijve. In overleg met de bibliotheek Ca. 3 lesuren (incl. bezoek schrijver van 1 uur) In overleg
[email protected] Stichting Schrijvers School Samenleving www.sss.nl
Doorgaande Leeslijn voortgezet onderwijs 2011-2012
3 Mediawijsheid Databaas: ben jij je eigen databaas? Databaas biedt voorlichting over online privacy voor kinderen en jongeren. Steeds meer kinderen hebben een Hyves-pagina. De helft van alle tieners is op internet wel eens privégevoelige informatie over zichzelf tegengekomen. Het gaat hier om foto’s, mailadressen en telefoonnummers. Het project Databaas omvat 4 lessen over het thema: online privacy. Van profielsites tot games en van alles over internet en mobieltjes. Deze lessen kunnen in school of in de bibliotheek worden uitgevoerd. Elke les duurt ongeveer 1 uur. Doelgroep Doel Duur Kosten Meer informatie
Onderbouw VMBO Leerlingen bewust laten omgaan met online privacy 4 lessen van 1 uur (evt. is ook een programma op maat mogelijk) Op basis van offerte (tegen uurtarief)
[email protected]
Voorlichting Mediawijsheid Media spelen een steeds belangrijkere rol in onze samenleving. Media zijn overal en hun maatschappelijke impact is groot. In de huidige informatiesamenleving kun je haast niet meer zonder televisie, radio, (mobiele) telefonie en internet. Voor kinderen en jongeren verdwijnt steeds meer het onderscheid tussen de fysieke en de online wereld. Hoe kun je ervoor zorgen dat leerlingen veilig met internet bezig zijn? Hoe maak je kinderen weerbaar? Door betrokken te zijn bij wat kinderen doen en weten wat ze doen. De mediacoaches kunnen voorlichting geven over o.a. informatievaardigheden, (veilig) internetgebruik en ‘cyberpesten’ tijdens ouderavonden en/of het verzorgen van gastlessen in de klas. Doelgroep Doel Wanneer Duur Kosten Meer informatie
Ouders/leerkrachten of groep leerlingen Voorlichting over o.a. informatievaardigheden, (veilig) internetgebruik en ‘cyberpesten’ Tijdstip op aanvraag Ca. 1,5 uur € 100,00
[email protected]
23 –onderwijsdingen: een digitale ontdekkingsreis voor docenten Weblogs, online fotobewerking, wiki’s, online documenatie, Twitter, sociale netwerken als Hyves en Facebook: allemaal toepassingen van het internet die we kennen als Web 2.0. De bibliotheek ontwikkelt een aantal workshops waarin deze Web 2.0 toepassingen worden uitgelegd en waarin de cursist wordt uitgedaagd om na te denken hoe je de opgedane kennis en ervaringen kunt gebruiken in de onderwijspraktijk. Belangrijke elementen als mediawijsheid, veiligheid en auteursrecht komen eveneens uitvoerig aan de orde. Het is mogelijk als team deze workshops te volgen. De vorderingen en meningen worden via een persoonlijk weblog bijgehouden en het is de bedoeling dat ook op de weblogs van de andere groepsleden worden gereageerd. Zo stimuleer en help je elkaar. De inhoud van de workshops kan ook in overleg met de school op maat worden vastgesteld. De specifieke inhoud en opzet van de workshops is nog in ontwikkeling. Meer informatie volgt.
Contactpersonen / meer informatie Voor meer informatie over de diverse activiteiten en het lenen van collecties kunt u contact opnemen met de bibliotheek bij u in de buurt of met Bibliotheek Emmen afdeling Educatie: Tineke Luchies T | 0591 681427 E |
[email protected]
12
Doorgaande Leeslijn voortgezet onderwijs 2011-2012
4
Contactpersonen bibliotheek
Plaats
Contactpersoon
Adresgegevens
Emmen
Tineke Luchies
Bibliotheek Emmen
afd. Educatie
[email protected]
Afdeling Educatie Noorderplein 101 Postbus 1019 7801 BA Emmen Tel. (0591) 681427
Emmen Centrum
Jannie Kuipers
Bibliotheek Emmen
[email protected]
Jeugdafdeling Noorderplein 101 Postbus 1019 7801 BA Emmen Tel. (0591) 681444
Emmer Compascuum
Ina Luis
Bibliotheek Emmercompascuum
[email protected]
Spoel 87 7881 BN Emmercompascuum Tel. (0591) 351460
Erica
Anneke Heidemans
Bibliotheek Erica
[email protected]
Havenstraat 24 7887 BP Erica Tel. (0591) 301340
Klazienaveen
Hilde Boeree
Bibliotheek Klazienaveen
[email protected]
Langestraat 123 7891GH Klazienveen Tel. (0591) 312915
Nieuw Amsterdam
Annemiek Postel
[email protected]
Bibliotheek Nieuw - Amsterdam Vaart z.z. 51 7833 AC Nieuw - Amsterdam Tel. (0591) 552044
Schoonebeek
Ina Luis
Bibliotheek Schoonebeek
[email protected]
Europaweg 131-3 7761 AC Schoonebeek Tel: (0524) 531462
13
Doorgaande Leeslijn voortgezet onderwijs 2011-2012