DOOR: BERNARD VEENINGEN ( ) EN MICHAËL NOORLOOS ( ) SPECIALISATIE: VISUAL DESIGN PERIODE: D DOCENT: TOM WOLVERS

DOOR: BERNARD VEENINGEN (1553059) EN MICHAËL NOORLOOS (1585657) SPECIALISATIE: VISUAL DESIGN|PERIODE: D DOCENT: TOM WOLVERS

INHOUD

1 2 3

2

INTRODUCTIE Synopsis Het Onderwerp CMD Relevantie Hoofd & Deelvragen Onderzoeksmethodes Onze motivatie De afbakening van ons onderzoek

WAT IS EEN STARTUP Definitie startup Het verschil tussen een kleine onderneming en een startup Dan kunnen we zeggen dat… Is jouw idee geschikt voor een startup? Waarde van een idee Conclusie

BENODIGDHEDEN Research Locatie Personeel Kennis Prototyping Ontwikkel een MVP Geld (Funding) Persoonlijk spaargeld Familie en vrienden Engel investeerders Incubators Venture capitalists (VC) Subsidies Crowdfunding Wedstrijden

5 5 5 6 6 7 7

9 10 11 12 13 14

17 18 19 20 22 22 22 22 23 23 23 23 23 24 24

Leningen bij de bank Bescherming Conclusie

4 5 6 7

WERKWIJZE Top-down Voordelen van top-down Nadelen van top-down Bottom-up Voordelen Nadelen Lean Werking van de lean methode Conclusie

SUCCESVOL Onsuccesvolle startups Succesvolle startups Case: Wesabe en hoe ze verloren van Mint Wat er mis ging bij Wesabe Wat Mint goed deed Conclusie

EINDCONCLUSIE Onze bevindingen en antwoord op de hoofdvraag

BIJLAGE Bronvermeldingen Zelfreflectie Michaël Zelfreflectie Bernard

24 24 26

29 29 29 29 30 30 30 30 32

35 36 37 37 38 39

41

45 48 49

3

1

Waar gaan wij het over hebben?

INTRODUCTIE

Je hoort het steeds vaker. Apple koopt startup A, Google neemt de diensten van startup B over. En we spreken hier niet over laffe bedragen. Waarom wordt er zoveel neergelegd voor een startup? En wat is het dan precies? Wat moet je er voor doen? En waar moet je op letten? Welkom in de wereld van Startups!

4

SYNOPSIS Misschien ken je het wel. Je hebt een goed idee maar je weet niet wat je er nou precies mee moet doen. Je hoort de term startup en leest er ook steeds meer over. Startups die opgekocht worden, ideeën die zeer succesvol zijn en uit het niets lijken te ontstaan. Hoe zit dat precies? Wat zijn startups nou eigenlijk? En wanneer kun je spreken over het beginnen van een startup? Wanneer spreek je van een klein bedrijf of een startup? Er zit namelijk wel degelijk een verschil tussen beginnende bedrijven en een startup. Ons verhaal gaat over goede ideeën en startups. De doelen liggen anders. Afhankelijk van je doel kun je bepalen of je in de categorie startup of beginnende onderneming valt. Met onze seminar laten wij zien waarom en hoe een startup succesvol wordt opgezet om een goed idee te realiseren.

HET ONDERWERP Mede omdat wij (Michaël Noorloos, Bernard Veeningen) beide geïnteresseerd zijn in technologische ontwikkelingen, nieuwe ideeën en marktveranderingen zijn wij snel tot conclusie gekomen dat ons onderwerp over startups moest gaan. Als we kijken naar de mogelijkheden in de huidige tijd merken we sterk dat er zó ontzettend veel kansen liggen voor vrijwel iedereen. Het probleem is echter dat je niet direct overziet wat er voor nodig is om een idee te realiseren. Dat het gerealiseerd kan worden weet iedereen, de vraag is alleen hoe. En dat heeft ons aan het denken gezet. Wij vroegen ons af of je personeel nodig hebt, waar je geld vandaan haalt, hoe je je succesfactor zo groot mogelijk kan maken en wat gebeurt er als je startup klapt? Dit waren zomaar wat vragen die onze interesse voor het onderwerp trok.

CMD RELEVANTIE Als we kijken wat dit onderwerp voor een CMD-er kan betekenen denken wij dat we hier een mooie brug slaan. De opleiding CMD richt zich op veel aspecten in de creatieve branche, dat betekent dat je uiteindelijk breed geschoold bent en veel kunt doen. Ondernemerschap valt niet direct binnen de competenties en vaak wordt dit zelf aangeleerd omdat wij snel als freelancer aan het werk kunnen gaan met onze skills. Juridische taken, financiële taken, HRM en bedrijfsprocessen zijn ontzettend belangrijk maar worden vaak op de achtergrond geschoven omdat een CMD-er hier niet genoeg kennis van heeft of hier geen tijd in wilt investeren. Dit is begrijpelijk, maar de waarde moet niet onderschat worden. Ons onderzoek geeft inzicht hoe je als CMD-er van start moet gaan met een goed idee. Welke aspecten hier aan vast zitten en wat je ongeveer te wachten staat als je je goede idee tot startup wil omtoveren.

5

HOOFD & DEELVRAGEN Verschillende vragen schoten uit de grond. We wisten niet exact waar we moesten beginnen. Een aantal vragen riepen weer nieuwe vragen op en uiteindelijk zijn we tot de conclusie gekomen dat de wereld van startups redelijk complex is maar ook weer overzichtelijk als je de juiste kennis en ervaring in handen hebt. Dit betekende dat wij het onderwerp als een soort landkaart uit wilde zetten en het proces in kaart wilde brengen. De vraag die ons zou helpen om dit succesvol te kunnen doen luidt als volgt:

Hoofdvraag: Wat is er nodig om op basis van een goed idee een succesvolle



startup te maken?

Door deze vraag verder op te splitsen in deelvragen kreeg het onderwerp steeds concretere handvatten. Wij zijn aan de slag gegaan met ons onderwerp door onszelf de volgende vragen te stellen:

Wanneer is iets wel of geen startup?



Hoe ontstaan startups?



Wat is er nodig voor het beginnen van een startup?



Zijn er gebruikelijke werkwijzen van startups?



Wat maakt een startup succesvol?



Vanaf welk punt kun je zeggen dat een startup geen startup meer is?

Dit heeft geleidt tot het onderzoek dat voor je ligt. Veel ins en outs over deze bijzondere wereld. We gaan aan de hand van het onderzoek de hoofdvraag proberen te beantwoorden met de inzichten van de antwoorden op de deelvragen en hopen hiermee sterk in kaart te brengen wat de toegevoegde waarde van deze informatie is voor CMD-ers.

ONDERZOEKSMETHODES Ons onderzoek richt zich met name op het in kaart brengen van de wijze waarop startups ongeveer te werk gaan. Omdat het per product en bedrijf verschilt hoe zij dit doen zullen we met name ook onderzoek doen naar succesverhalen, kennisdeling en interviews met succesvolle en niet succesvolle startups. Omdat startups snel komen en gaan denken wij veel gebruik te kunnen maken van het internet, literatuur, documentaires, tijdschriften en waar nodig zelf nog interviews uitvoeren. Als we kijken naar de verdeling en het gewicht van de verschillende methodes zal dit er ongeveer als volgt uitzien:

6

Interviews (indien nodig) Tijdschriften Documentaires Literatuur Artikelen/Blogs/Internet

Op deze manier willen wij inzichten genereren, conclusies trekken door succesverhalen te vergelijken en een globaal beeld van startups schetsen.

ONZE MOTIVATIE Een brainstormsessie en zelfs een beginnend onderzoek naar een ander onderwerp heeft ons geleidt naar een nieuw onderwerp: startups. Het komt met name door het feit dat we er zelf ook mee te maken hebben. We lopen allemaal wel eens rond met een goed idee maar merken dat deze te snel in de ijskast terecht komt, we vergeten het idee, we hebben geen tijd of het wordt afgekeurd door andere mensen die te veel beren op de weg zien. Toen wij kort een discussie hadden over briljante startups en talloze voorbeelden gaven over successen wereldwijd raakte we meer en meer enthousiast. Beide konden we op veel vragen tijdens een wat dieper gaande discussie geen antwoorden geven en wilde duidelijk meer over dit onderwerp weten. Zeker omdat het ook relevant is voor onszelf als CMD-er. Vandaar onze keus: startups.

DE AFBAKENING VAN ONS ONDERZOEK Na verschillend globaal onderzoek zijn we tot de conclusie gekomen dat je eigenlijk twee kanten op kunt met je idee. Afhankelijk van het soort product en/of dienst maak je een keus tussen een startup of kleine of middelkleine onderneming. De manier van werken tussen deze twee opties verschilt enorm. Een paar kleine inzichten die wij ontdekten hebben geholpen om het kader van ons onderzoek af te bakenen. Wij waren er sterk van overtuigd om de methode ‘startup’ te kiezen. Mede omdat dit ook sterker aansluit bij CMD. De keus is gebaseerd op 1: startups richten zich vaak op technologische ontwikkelingen en 2: Zij hebben de intentie om iets nieuws te maken dat nog niet bestaat en willen hiermee markten veranderen en/of creeëren. Al met al kan de CMD-er verwachten dat hij/zij inzicht krijgt in het opzetten en het proces van een startup.

7

2

WAT IS EEN STARTUP?

Stel, je hebt dat meest briljante, gruwelijke, nog niet bestaande idee. Fantastisch toch? Of weet je niet direct wat je er mee moet? Je legt je idee voor aan andere mensen en het enigste wat je te horen krijgt is: zou je dat nou wel doen? Ik zie wel wat problemen ontstaan. Kortom: beren op de weg. Dit hoofdstuk laat zien welke richtingen je op kunt met een idee.

8

DEFINITIE STARTUP Er bestaan verschillende definities van een startup. Zo luidt de definitie van Wikipedia H2.1 als volgt; Een startup bedrijf, ook wel startup genoemd is een bedrijf, vennootschap of tijdelijke organisatie speciaal ontwikkelt om op zoek te gaan naar een herhaalbaar en schaalbaar bedrijfsmodel. Deze bedrijven, vaak nieuw en snel opgezet, zitten in een fase waarin zij veel onderzoek en ontwikkeling doen voor markten. Amit Kumar vertelt op The Next WebH2.2 dat je een startup als volgt kunt zien; Je kunt een startup vergelijken met een formule 1 auto en de verwachtingen van een ford of toyota als gezinsauto. Een F1 auto gaat heel snel en houdt het een seizoen vol en een toyota wordt aangeschaft voor een langere termijn. De documentaire ‘The Startup Kids’ H2.3 laat verschillende interviews zien met sprekers van grote startups zoals bijv. Dropbox. Kristian Segerstrale heeft PlayfishH2.4 opgericht, een bedrijf dat zich richt op het ontwikkelen van games voor Facebook. Kristian vertelt wat hij denkt dat een ondernemer van een startup is; Kristian denkt dat een startup ondernemer een persoon is die het lef heeft om een droom, die veel mensen nog niet hebben gehad, achterna te gaan. Misschien zelfs nog wel belangrijker is dat ze het lef hebben om achter die droom aan te gaan en deze visie te realiseren met ál hun geld. Volgens Business DictionaryH2.5 is een startup; Het stadium van een organisatie vóórdat de ondernemer de verschuiving maakt van idee naar serieuze bedrijfsprocessen zoals financiëring, ondernemersplan, benodigdheden en personeel.

9

HET VERSCHIL TUSSEN EEN (KLEINE)ONDERNEMING EN EEN STARTUP Amit Kumar vertelt over zijn ervaring als mentor voor +500 startupsH2.6. De vraag die regelmatig gesteld wordt aan Amit is hoe bouw ik een succesvolle startup? Deze vraag komt van entrepreneurs die hoge ambities en ideeën hebben, voornamelijk het veranderen van industrieën en soms ook de wereld. Volgens Amit zijn er een aantal regels die je als entrepreneur altijd in gedachten moet houden en terug moet laten komen in je werkmethode. Het zijn globale regels en zijn niet direct toepasbaar voor ieder idee. Er zit ook een degelijk verschil in het opzetten van een startup en een kleine onderneming. Over het algemeen nemen ondernemers voor een kleine onderneming een ander pad dan oprichters van een startup. De regels waar Amit over spreekt zijn regels die je als entrepreneur voor kleine ondernemingen kunt negeren. Dat betekent dat de volgende regels betrekking hebben op startups. 1. Denk ontzettend groot en kom met ideeën die schaalbaar zijn Het verschil tussen startups en kleine ondernemingen is dat een startup de markt vaak wil veranderen en dat een kleine onderneming zich wil positioneren in een bestaande markt. Bij startups staat het idee centraler dan de wijze waarop je een onderneming positioneert en zorgt voor een gezonde financiële situatie. Uiteraard is dit voor startups ook van belang maar dit is niet direct de eerste intentie van startups. 2. Startups gaan altijd de competitie aan voor het beste talent en aandachtswaarde Voor veel startups is het doel om de concurrentie weg te blazen. Ze hebben snel de neiging om de competitie aan te gaan met andere, soortgelijke startups/bedrijven. Je wil het beste talent in huis hebben en daarnaast moet jouw idee boven alle andere ideeën op het desbetreffende gebied staan. Voor kleine ondernemingen is het vaak zo dat je je positioneert in een reeds bestaande markt. Je hebt wel de ambitie om de beste te worden maar is niet direct noodzakelijk. Als nieuwe coffeeshop houder hoef je niet persé de concurrentie weg te blazen. In tegendeel zelfs, je kunt een soort samenwerking aangaan. Denk bijvoorbeeld aan het aanraden van mogelijke andere bedrijven die wel de vraag van een klant op kunnen lossen zoals het laten maken van een bruidstaart. 3. Neem grote risico’s en investeer in het realiseren van je idee, het geld komt later Wanneer je een nieuwe markt probeert te ontwikkelen kun je jezelf hoogstwaarschijnlijk een startup noemen. Wanneer je de beste probeert te zijn in een bestaande markt val je hoogstwaarschijnlijk onder de categorie kleine onderneming. Voor kleine ondernemingen kun je veel leren van bestaande markten, bedrijfsprocessen, verkooptechnieken, welke producten verkopen concurrenten en op welke manier proberen zij de concurrentie voor te blijven? Als je een markt wil veranderen zijn de bestaande bedrijfsprocessen hoogstwaarschijnlijk nieuw en hebben een andere aanpak nodig die afgaande tijdens het proces ontwikkelt en getest worden.

10

Met andere woorden: Wanneer je een groot risico aan durft te gaan is het van belang dat je een goede financiële investering aan weet te boren of een eigen kapitaal in kunt leggen. 4. Bedrijfsprocessen, marketing en acquisitie staan op plaats twee bij een startup Entrepreneurs van kleine bedrijven hebben vaak geen groot kapitaal, waardoor zij zichzelf eigenlijk verplichten om strategische bedrijfsprocessen op de eerste plaats te zetten. Het bestaande geld moet zichzelf terugverdienen en grote risico’s kun je niet nemen omdat je daar simpelweg het budget niet voor hebt. Veel startups richten zich op een snelle groei en kunnen zich richten op een of twee aspecten van het idee. Er is een kapitaal die bijdraagt aan het opzetten zonder dat er ook geld binnen moet komen op dat moment. 5. Plan een exit strategie: beursgang of verkoop Een grote klapper maken, dat is vaak een uitgangspunt van een startup. Investeren, realiseren en verkopen. Op die manier kun je weer een nieuw idee de markt in pompen met een nog grotere financiële achtergrond. Voor startups is het typisch om zich te richten op ‘brand new ideas’ en markten. Zonder eerst te focussen op bewezen bedrijfsstrategieën. Er is geen directe reden om je jezelf financiëel veilig te stellen. Dit komt in veel gevallen door het kapitaal dat aanwezig is. Kleine ondernemingen daarentegen richten zich meer op een veilige situatie voor het bedrijf, je eigen leefomgeving en je personeel over de langere termijn.

DAN KUNNEN WE ZEGGEN DAT... Het grote verschil zit hem met name in het groeimodel. Je kunt het vergelijken met een formule 1 auto en de verwachtingen van een ford of toyota als gezinsauto. Een F1 auto gaat heel snel en houdt het een seizoen vol en een toyota wordt aangeschaft voor een langere termijn. Om succes te vinden als entrepreneur is het van belang dat je kunt bepalen in welke richting je gaat. Wat is je doel exact en wat wil je op langere termijn? Als we hier een conclusie uit trekken kunnen we opmerken dat je de verschillen als volgt kunt zien; Kleine onderneming Je probeert je over het algemeen te positioneren in een bepaalde markt en gaat voor zekerheid. Je hebt geen groot budget beschikbaar in het begin Je maakt vaak gebruik van bestaande, bewezen bedrijfsmodellen Je bouwt een onderneming voor een langer termijn waardoor je financieel minder hard groeit dan een startup maar wel je rekening, personeel en verzekering kunt blijven betalen. Startup Het idee is nieuw en innovatief en daarmee wil je markten of de wereld veranderen Vaak heb je te maken met een grote investering of kapitaal Focus op je idee staat voor focus op langer termijn bedrijfsontwikkeling Je doelt op een exit strategie; IPO of verkoop Je hebt geen strategie om aan vast te houden en leert tijdens het proces Het is vaak gebaseerd op nieuwe technologie of een nieuw businessmodel

11

IS JOUW IDEE GESCHIKT VOOR EEN STARTUP? Nu we het verschil kennen tussen een kleine onderneming en een startup is het makkelijker om te bepalen of jouw idee geschikt is als startup. Vaak ontstaan de ideeën die gebruikt worden voor een startup uit dagelijkse kleine problemen. Het is ook belangrijk om deze problemen als uitgangspunt te nemen omdat het bewijst dat dit daadwerkelijk een probleem is dat bestaat. Uit verschillende ervaringen horen we ook dat de meest voorkomende fouten die gemaakt worden bij het beginnen van een startup het oplossen van problemen waar niemand last van heeft.H2.7 Hoewel het goed is om te weten wat het verschil tussen een kleine onderneming en startup is, is het van belang om, zodra je een goed idee hebt, niet te gaan denken in de vorm van een startup. Een idee is namelijk niet per definitie goed maar kan wel dusdanig in elkaar zitten dat het genoeg werk in zich heeft om een startup te beginnen. Vergis je daar niet in. Focus op je idee en wees realistisch.H2.8 Stel je voor. Je hebt het idee om een sociaal netwerk te beginnen voor huisdierhouders. Het klinkt niet als een verkeerd of fout idee. Sterker nog, er zijn ontzettend veel mensen met huisdieren die misschien wel de behoefte hebben om te praten met andere huisdierliefhebbers. Miljoenen mensen hebben huisdieren, geven veel om deze beesten en investeren ook fors in deze beesten. Je gevoel zegt dat veel mensen deze site willen gebruiken. Misschien niet iedereen, maar 2 of 3 procent. Dat zouden toch snel miljoenen reguliere gebruikers kunnen zijn. Je kunt ze gerichte advertenties sturen en samenwerkingen aangaan met dieren organisaties om maar even snel wat te noemen. Dat klinkt als een ontzettend goed uitvoerbaar plan waar wel een hoop werk in zit. Al met al een idee om te gebruiken als startup. Het gevaar van een idee als dit is dat wanneer je het idee voorlegt aan huisdier liefhebbers dat ze niet tegen je zeggen: ‘Ik zal dit nooit gebruiken’, zij zullen eerder zeggen ‘nou, misschien kan ik dit wel eens gebruiken, het klinkt wel goed’. Wanneer je je startup lanceert en aan de slag gaat met dit idee zullen de mensen met huisdieren zeggen dat ze dit in toekomst waarschijnlijk wel gaan gebruiken maar nu in eerste instantie nog niet. Ze kunnen zich wel voorstellen hoe andere mensen dit gaan gebruiken. Als al je gebruikers op deze manier denken over je idee kun je een hele simpele rekensom maken: 0 gebruikers. Daarom is het van belang dat je ontzettend goed onderzoek doet voordat je zeker weet of je idee goed genoeg is voor een startup. In hoofdstuk 3 gaan we verder in op onderzoek doen naar je ideeën. Dus, als je een idee hebt voor een startup, vraag jezelf af: Wie wil dit nú gebruiken? Wie wil dit zó graag dat zelfs een beta versie gemaakt door een startup van twee personen waarvan de gebruiker nog nooit heeft gehoord geen probleem is? Als je dat niet kunt beantwoorden is de kans groot dat je idee gaat falen. Het is dus nieuw, je wilt er een markt mee aanboren of veranderen, je hebt geen vast businessmodel en je focus ligt volledig op je idee en gebruikers willen het nú. In dat geval heeft jouw idee de potentie om als startup aan de slag te gaan.H2.9

12

WAARDE VAN EEN IDEE Wat is de waarde van je idee? Dat is een goede vraag die ook binnen de wereld van startups heerst. De vraag die vaak wordt gesteld is hoe is de correlatie tussen een goed, innovatief idee en perfecte uitvoering? Hoe belangrijk is deze verhouding voor het succesvol opzetten van een startup? Als we kijken wat je nodig hebt voor een startup is dat allereerst een goed idee. Met een goed idee kun je een business opzetten, mensen inspirireren, een team samenstellen en de juiste funding krijgen voor je idee om je visie te realiseren.H2.10 RockThePost is een crowdsourcing bedrijf welke zich met name richt op startups.H2.11 Zij werken samen met jonge ondernemers om hun idee van de grond te krijgen. Het succes van een startup hangt niet af van een briljant idee of een extreem goede uitvoering. 9 van de 10 startups falen namelijk.H2.12 Deze twee elementen kunnen namelijk niet zonder elkaar. Goede ideeën zijn eigenlijk verdubbelaars van de uitvoering. Derek Sivers is een succesvolle ondernemer en spreekt regelmatig op TED Talks. Volgens hem is er een formule die als volgt gebruikt kan worden om te bepalen hoeveel je idee ongeveer waard is.

HET IDEE

DE UITVOERING

Slecht idee: -1

Geen uitvoering: €1,-

Zwak idee: 1

Zwakke uitvoering: €1000,-

Redelijk idee: 5

Redelijk uitvoering: €10.000,-

Goed idee: 10

Goede uitvoering: €100.000,-

Fantastisch idee: 15

Fantastisch uitvoering: €1.000.000,-

Briljant idee: 20

Briljante uitvoering: €10.000.000,-

Om een succesvolle startup te maken moet je deze twee factoren met elkaar vermenigvuldigen. Het meest briljante idee zonder uitvoering is €20 waard maar het meest briljante idee met de meest briljante uitvoering gaat al snel richting een waarde van €200.000.000. Het succes van een idee wordt vaak ook bepaald door de visie van de ondernemer. Het inlevingsvermogen bepaalt ook heel sterk de richting waar je heen gaat. Je bent namelijk pas succesvol als je meer dan alleen je idee ontwikkelt. Je gaat op zoek naar een businessmodel en ziet daar uiteindelijk het financiële groeimodel achter. Dit heeft alles te maken met het juiste idee én de juiste uitvoering. De juiste uitvoering en snel handelen met prototypes en gebruikers bepaalt ook weer hoeveel waarde je idee uiteindelijk krijgt. De benodigdheden voor het proces worden besproken in hoofdstuk 3 van dit onderzoek.H2.13

13

CONCLUSIE We kunnen na dit onderzoek concluderen dat een startup duidelijk anders is dan een kleine of middelgrote onderneming. Zo kun je spreken van een startup wanneer het idee innovatief is en niet bestaat, markten kan veranderen, je te maken hebt met een groot kapitaal en vaak geen vaste strategie hebt om je idee te realiseren. Doormiddel van deze eigenschappen kun je voor jezelf sneller bepalen of jouw idee geschikt is voor een startup of dat je een kleine onderneming gaat beginnen. Omdat wij ons focussen op startups zal het volgende hoofdstuk dieper ingaan op de benodigdheden voor een startup zodat je een redelijk beeld hebt wat er bij komt kijken. Dit is met name belangrijk omdat alleen je idee in principe geen waarde heeft zonder juiste uitvoering. De uitvoering en het idee fungeren als een vermenigvuldigings factor en kan je enorme stappen laten maken wanneer dit goed wordt uitgevoerd. Het tegenovergestelde is ook mogelijk.

14

15

3

Benodigdheden

Zoals hoofdstuk 2 ons vertelde is niet alleen het idee bepalend voor je succes. De uitvoering speelt een minstens net zo belangrijke rol. Om je idee tot een succesvolle startup om te toveren moet je ontzettend goed nadenken over een aantal factoren die invloed hebben op je succes. Dit hoofdstuk gaat dieper in op deze factoren.

16

RESEARCH De waarde van research mag niet onderschat worden. Zodra je een concreet idee hebt wordt het tijd om research te doen naar je potentiele gebruikers/kopers, de markt, eventuele concurrenten of vergelijkbare producten/diensten. De potentiele markt voor je producten of diensten kan gezien worden als een overkoepelend orgaan met klanten en bedrijven die overwegen om jouw product of dienst te kopen. Het is ontzettend belangrijk voordat je aan je research begint je doelgroep in kaart te hebben. Zodra je je doelgroep in kaart hebt gebracht kun je je gaan richten op de vraag waarom jouw potentiële doelgroep jouw product of dienst zou kopen in plaats van die van een concurrent. H3.1 Om je idee tot een nieuw stadium te brengen is het essentieel om aan te kunnen tonen, met goed gegronde informatie, dat je idee gewild of nodig is voor de doelgroep. Zodra je exact weet wie je doelgroep of markt is kun je deze inzetten om je research en inzichten verder te ontwikkelen. Vergis je niet in de waarde van je onderzoek naar de juiste doelgroep. Zodra je deze doelgroep inzet om je onderzoek verder uit te breiden moet je zeker weten dat het de juiste doelgroep is want het kan je idee maken of breken. Je kunt je ongetwijfeld voorstellen wat er gebeurt zodra je feedback verwacht van een doelgroep die niet achter jouw idee staat. Dit levert een vertekend beeld op. Het is van belang om objectieve informatie te verzamelen. Objectief marktonderzoek heeft veel voordelen. De hoofdvoordelen zijn een zuivere schatting van je markt, bruikbare data, gevalideerde resultaten en feiten en cijfers over je doelgroep. H3.2 Kort gezegd komt het er op neer dat het onderzoek, in termen van startups, een proces is dat de kracht van het idee valideert. Het helpt om je doelgroep te leren kennen, een begin te maken voor je businessplan, een product te lanceren in een nieuwe markt. Daarnaast is er nog een ontzettend belangrijk onderdeel: investeerders overtuigen. Zodra jij kunt aantonen dat je beoogde doelgroep echt zit te wachten op je nieuwe innovatieve product zijn investeerders eerder bereidt een investering te doen. In de afgelopen jaren zijn er verschillende manieren ontwikkelt die je helpen om onderzoek te doen naar nieuwe producten en markten. Het wordt sterk aangeraden om op deze manier te werk te gaan voordat je gaat pitchen bij investeerders. 1. Concept testing Het gaat hier met name om het testen van je concept door het vragen van feedback van potentiele klanten en experts in het vakgebied. Hoewel het vaak minder krachtig is om je idee te vertellen wordt hier soms toch voor gekozen. Een methode die krachtiger is en vaker wordt gebruikt is het ontwikkelen van een prototype van je concept. Prototypes moeten een echte situatie simuleren die laten zien hoe een ‘real world problem’ wordt opgelost. doelgroepen en professionals kunnen direct zien wat je idee en visie is, wat betere feedback oplevert. Daarnaast is de geloofwaardigheid van je idee sterker. H3.4

17

2. Empatisch Design Voor gebruikers is het lastig, al dan niet onmogelijk, om hun behoeften aan nieuwe producten te omschrijven. Dat betekent dat je met verschillende methodes op andere wijze de werking van je concept illustreert en observeert hoe gebruikers hier mee omgaan. Het grootste gedeelte van dit onderzoek bestaat uit oberserveren. Het doel van dit onderzoek is om in kaart te brengen waar de behoeften van de gebruiker liggen zonder dat zij dit zelf in de gaten hebben. Om een voorbeeld te geven hoe Empatisch ontwerp werkt; je kunt je breder verdiepen in de mogelijke doelgroep. Stel je voor: je ontwerp een nieuwe babyfles. In eerste instantie zul je denken dat je doelgroep de ouders van deze kinderen zijn omdat zij het product uiteindelijk zullen kopen. Als je dan de gebruiker (baby’s) gaat observeren zul je merken dat je tegen hele andere problemen aanloopt die je helpen om het product en proces beter te maken. H3.2 & H3.3 3. Early Adopters Early adopters zijn de gebruikers die altijd op zoek zijn naar de nieuwste technologie en daar ook behoefte aan hebben alvorens het grote publiek doorheeft dat een bepaald product of dienst de markt aan het veroveren is. Dit zijn ook de mensen die gezien worden als trendsetters. Lead users of early adopters zijn belangrijk in het geheel om een eerste versie te testen en te finetunen voordat het beschikbaar wordt gesteld voor het grote publiek. Op die manier kun je een hoop instabiliteit en teleurstellingen voorkomen. 4. Quality Function Deployment (QFD) Quality Function Deployment is een ontwikkelingstool die vaak twee fasen doorloopt. Allereerst identificeer je wat de gebruikers willen door Concept Testing, Empatisch Design en de inzet van Early Adopters. De tweede fase wordt gebruikt om de gebruikersbehoeften die in kaart zijn gebracht in fase één te projecteren op het definitieve product. Op deze manier krijgen gebruikers ook het gevoel dat er naar ze geluisterd wordt en zo zorg je er ook voor dat je product goed aansluit op de verwachtingen van je doelgroep.H3.4

LOCATIE Je kunt je afvragen in hoeverre de locatie waar je begint met je startup bepalend is voor je succes. Is dat zo? Moet je in Sillicon Valley zitten om toegang hebben tot de grootste investeerders? Wij denken van niet. Je kunt een startup beginnen waar je wilt. In de garage, op je zolderkamer of in een gehuurd kantoor. Waar je echter wel rekening mee moet houden is dat wanneer je in een omgeving zit waar veel kennis, lokale werkkracht, infastructuren, kapitalen en denkvermogen is, zijn de kansen op slagen wel degelijk groter. We nemen een startup ExactTarget als voorbeeld. (Kort geleden overgenomen door Salesforce.com voor $2,5 miljard) H3.6 is opgericht in een relatief klein dorpje in Indianapolis. De omgeving heeft echter sterk meegeholpen om het tot een succes te maken. De kwaliteit van werkkracht ligt hoog in deze omgeving en dat laat ook zien dat de locatie van je startup wel degelijk bepalend kan zijn maar niet leidend is. Je kunt afhankelijk van het succes van je idee en investeringen verhuizen. In eerste instantie is het

18

van belang dat je idee sterk genoeg is om investeringen te krijgen. Zodra je investeringen krijgt raken er meer en meer mensen geinteresseerd in je idee en deze mensen brengen connecties met zich mee. Zij kunnen je aandragen bij nieuwe personen en zorgen dat je de juiste hulp krijgt. Dit kan wel betekenen dat je een verhuizing moet doen. Ook heeft het te maken met de kosten van een huis. Als je een reden hebt om te verhuizen naar bijvoorbeeld Sillicon Valley is het belangrijk om rekening te houden met hoge prijzen. Ook je levensonderhoud kan een enorme impact hebben op je budget. Zeker als je personeel in dienst hebt. In de huidige ‘verbonden’ wereld is het mogelijk om overal een startup te beginnen. Zolang je goed weet wie je doelgroep is, je product uniek is en de juiste mensen in dienst hebt. Uiteindelijk draait het allemaal om connecties. Het maakt niet uit waar je gevestigd bent zolang je maar aan het werk bent met de juiste connecties en het juiste talent. H3.5

PERSONEEL Personeel wordt gezien als een van de belangrijkste elementen van een startup. Het draait om de juiste kennis, passie en cultuur. Je hebt mensen nodig die in je product geloven, die ook weten dat je met meerdere mensen nog meer voor elkaar krijgt. Als die motivatie niet direct duidelijk is bij de sollicitatie kun je deze personen ook beter niet aannemen. Je wilt mensen met passie in dienst nemen, een sterke drive hebben om succesvol te worden. Daarvoor moet jij als ondernemer heel duidelijk zijn in wat je verwachtingen zijn van het personeel. De mensen die solliciteren moeten ook heel duidelijk kunnen vertellen wat hun succes en falen zijn geweest in de afgelopen tijden. Op die manier kun je snel ontdekken of deze persoon geschikt is om te werken binnen de cultuur van jouw startup. H3.7 Je hebt een team nodig van gepassioneerde mensen die elkaar aanvullen op het gebied van ervaring en kennis. De oprichters en eerste personeelsleden moeten grote zorgvuldigheid aangenomen worden. Veel startups zijn gefaald door een in elkaar stortende samenwerking tussen teamleden. Daarom is het van belang om je team samen te stellen en direct de moeilijke knelpunten op tafel zien te krijgen. Het aller belangrijkste is om in het begin meteen de verwachtingen van elk personeelslid op tafel te krijgen. De eerste dagen van een startup zijn de spannendste: Jij en je medeoprichter hebben hét idee om de wereld te veroveren. Het probleem in het begin is echter dat niet iedereen in kan schatten hoeveel tijd ze nou daadwerkelijk overhebben voor de startup en wat zij terug kunnen verwachten in de loop der tijd. Door alle verwachtingen en kennis van personeel op tafel te gooien weet je direct welke waarde ieder lid heeft voor je onderneming. Uit verschillende ervaringen is gebleken dat je beter direct met deze stappen kunt beginnen, later in het proces levert het meer problemen op dan je zou denken.

19

Binnen een startup bestaan geen titels als CEO, CFO, VP of Sales enz. Er moet ontzettend veel gebeuren binnen een startup en iedereen draagt verschillende verantwoordelijkheden. Belangrijk is dat je van elkaar weet waar je sterktes en zwaktes liggen. Op die manier kun je snel naar elkaar refereren zodra er belangrijke beslissingen genomen moeten worden waar je zelf misschien net te weinig kennis van hebt.H3.8

KENNIS Als ondernemer kun je niet alles weten. Toch moet je wel een brede kennis hebben op verschillende gebieden. Belangrijk is dat je weet hoe je de kennis die je niet hebt maar wel nodig hebt binnen je organisatie weet te krijgen. Er zijn een aantal zeer belangrijke punten van ervaring die een oprichter van een startup moet beheersen om daar zijn voordeel uit te halen. Er wordt vaak gesproken dat een oprichter van een startup een van de moeilijkste banen heeft die je je voor kunt stellen. Dit is ook een grote reden waarom 1 op de 10 startups slagen omdat het een heel speciaal persoon vergt die de juiste combinatie van ervaring en visie heeft. Als we kijken naar de kerntaken van een CEO van een startup kunnen we deze in 6 onderdelen opdelen, dat zijn; 1. De oprichter moet een hele heldere visie hebben over waar het schip gaat stranden; 2. De oprichter moet exact weten wat er speelt in zijn branche en de trends die daar in spelen; 3. Een sterk team management vermogen om personeel te motiveren en er voor te zorgen dat zij samen met jou naar een einddoel werken en in de juiste richting blijven gaan. 4. Bijzonder sterke sales en motivatie skills. Op die manier kun je je team blijven stimuleren, lijntjes met stakeholders en investeerders strak houden. 5. Planning en budget skills 6. Het bedrijf draaiende houden Dit zijn behoorlijk wat skills voor een ondernemer. We lopen ze kort door. De visie Deze skill gaat behoorlijk gepaard met de ontwikkelingen van trends, punt 2. Als je een heldere visie hebt hoe je je product uniek kunt maken zorg je er ook voor dat je scherp blijft op de ontwikkeling. Het komt regelmatig voor dat een briljant idee uiteindelijk een opgepoetste versie is van een al bestaande oplossing van problemen. Dan ben je niet meer uniek en kun je moeilijk concurreren. Trends in de gaten houden en correct inspelen daarop Trends kunnen snel veranderen en invloed hebben op je ontwikkeling. Om een voorbeeld te geven. In 2001 was een Amerikaanse reisorganisatie na een ecomische crisis door 9/11 verplicht om zijn strategie aan te passen en zich te richten op andere mogelijkheden om de omzet draaiende te houden. Het gaat niet perse om trends, maar ook maatschappelijke verandering

20

kunnen impact hebben. Hou jezelf non-stop op de hoogte van eventuele gevaren of kansen door marktveranderingen. Hou je team scherp Het is ontzettend belangrijk dat het hele team nog steeds hetzelfde doel voor ogen heeft. Jij als ondernemer bent verantwoordelijk voor het sturen van je team en aan te scherpen waar nodig. Motiveer Zodra je visie helder is, is het tijd voor uitvoeren. Je moet iedereen gemotiveerd en enthousiast houden. Je personeel, stakeholders, investeerder en eventuele early adopters. Dit gaat als een lopend vuurtje en houdt de motivatie van je team onzettend hoog. Plannen Als CEO moet je de voortgang van het proces in de gaten houden o.b.v. van je business plan. Als CEO moet je er voor zorgen dat je overzicht houdt, de juiste deadlines plant en zorgt dat ieder personeelslid zich aan deze planning houdt. Op deze manier kun je snel blijven ontwikkelen. Het bedrijf draaiende houden Dit klinkt als een logische skill. Het is echt ontzettend belangrijk dat je goed om kunt gaan met budget, je zal niet de eerste startup zijn die zonder geld zit op het moment dat een eerste versie gelanceerd kan worden om meer geld binnen te krijgen. Zorg dat je financiële inzichten hebt en dat deze ook aansluiten op je planning.H3.9 Geluk Als ondernemer moet je ook geluk hebben. Soms weet je niet direct of concurrenten met hetzelfde soortgelijke idee bezig zijn en wanneer dat dan eventueel gelanceerd wordt. Geluk heb je niet in de hand, wel kun je deels je strategie aanpassen om op bepaalde punten ‘geluk’ te hebben. H3.11

21

PROTOTYPING Early prototyping is een van de belangrijkste dingen om te doen als je een nieuw, innovatief product wil lanceren. Het draagt tenslotte ook sterk bij aan je onderzoek en gebruikersbehoeften. Early prototyping hoeft niet per definitie een high fidelity prototype te zijn. Schetsen voldoen ook al om snel input van gebruikers en testpersonen te krijgen. Gebruikers vinden het overigens ook makkelijk om te tekenen op bestaande schetsen. ideeën en input genereren, dat is wat je wil met prototyping. H3.10 Een prototype hebben is in veel gevallen ook belangrijk, omdat investeerders vaak niet in je investeren enkel op basis van een idee.

ONTWIKKEL EEN MVP MVP staat voor minimum viable product. Dit is een eerste versie van het product of dienst. Het allerbeste is om deze MVP zo snel mogelijk te ontwikkelen. Wanneer je werkt met een MVP kun je ontzettend snel leren en nieuwe inzichten genereren. De feedback die je ontvangt van de early adopters is zeer waardevol. Zodra je MVP staat en draait kun je gaanderweg werken aan de motor. Het voordeel van al deze inzichten is dat je snel kunt zien wat de oorzaak is van bepaalde gevolgen. Hier kun je dan snel op anticiperen. Door verschillende vragen te stellen tijdens het proces kun je problemen analyseren en oplossen. Wanneer dit proces correct wordt uitgevoerd zul je ontdekken dat je met je product de goede richting in gaat. Ook kan het voorkomen dat je ineens een hele andere richting op moet gaan omdat de gebruikersbehoeften op dit deel veel groter is. Dit noemen we pivot. Zodra je MVP inzichten heeft genereerd en je bent in een verder stadium van ontwikkeling zul je merken dat je beter kunt beargumenteren waarom investeerders voor jou moeten kiezen.H3.12

GELD (FUNDING) Om een uitvoering van je idee te kunnen realiseren moet er ergens geld vandaan komen om het proces in werking te zetten. Er zijn verschillende manieren om aan dit geld te komen, maar het is niet altijd even makkelijk.

PERSOONLIJK SPAARGELD Veel startups starten op persoonlijk spaargeld van de betrokkenen. Dit geld kan in zijn geheel al aanwezig zijn of het geld kan tijdens het opzetten van de startup nog gegenereerd worden. Een aanpak die met enige regelmaat gekozen wordt, is het starten van een consulting project. Dit project kan je dan stapsgewijs laten transformeren naar een product project (je daadwerkelijke startup) en het ontwikkelen daarvan kan dan betaalt worden door bestaande klanten. Deze aanpak heeft als voordeel dat je wat veiliger bent als het niet lukt om de startup van de grond te krijgen. Doordat je al een inkomen genereert verlies je niet opeens al je spaargeld, waardoor je kinderen opeens niet meer kunnen studeren of te eten hebben bijvoorbeeld. H3.13

22

FAMILIE EN VRIENDEN Het is ook een optie om te raden te gaan bij familie en vrienden voor een startbedrag. Het voordeel hiervan is dat je niet opzoek hoeft naar geldbronnen, aangezien je ze al kent. Er zijn echter wel een aantal nadelen. Je mixt bijvoorbeeld je business leven en je persoonlijke/sociale leven, wat de nodige problemen teweeg kan brengen. Ook hebben familie en vrienden waarschijnlijk niet hetzelfde netwerk als officiële partijen en ben je dus meer tijd kwijt aan zelf sterke connecties binnen je markt op te bouwen. Aan de andere kant is er ook nog dat familie en vrienden niet worden erkent als geaccrediteerde beleggers en dit kan later juridische problemen opleveren bij het maken van een beursgang (IPO) bijvoorbeeld.

ENGEL INVESTEERDERS Engel investeerders zijn rijke individuele die een investeren in een startup onder voorwaarde dat ze eigenaar van een deel van het bedrijf worden. Bijvoorbeeld dat ze 20.000 euro investeren en daarmee 10% van het bedrijf krijgen. Een engel investeerder is een manier die vaak de voorkeur heeft voor startup, omdat ze vaak bekend zijn met de situatie waarin je je begeeft. Ze beschikken ook over een goed netwerk en zijn in staat om degelijk advies te geven. In veel gevallen is het dan ook gebleken dat de contacten en de ondersteuning uiteindelijk waardevoller bleek te zijn voor de groei van de startup dan het geld dat geïnvesteerd is. Waar wel op gelet moet worden is dat, in tegenstelling tot geld van eigen spaargeld of familie en vrienden, het je minder vrij bent in waaraan je je geld uitgeeft. Ook wordt er verwacht dat je toe werkt naar een beoogde exit-strategie, omdat de investeerder zijn kapitaal wel terug moet kunnen verdienen.

INCUBATORS Incubators zijn instanties die beginbedragen investeren in startende startups. Een eigenschap van incubators is vaak dat de locatie waar je werkt onder hun dak is. Incubators zijn vaak initiatieven die opgezet zijn door universiteiten of overheidinstanties die het innovatieve karakter van Nederland willen stimuleren. Bij incubators is het wel vaak zo dat je startup idee moet aansluiten aan hun (soms) specifieke wensen. Desalniettemin blijft het zeker een manier van funding waarvan het de moeite waard is om te kijken naar de mogelijkheden.

VENTURE CAPITALISTS (VC) Het verschil met een Engel investeerder en VC’s is dat VC’s geen individueel persoon is, maar een bedrijf. VC’s investeren over het algemeen grotere bedragen in startups en zijn dus meestal later in de ontwikkeling van je startup van toepassing. Doordat VC’s een bedrijf is zijn de voorwaarden die worden gesteld voor een investering zwaarder en ze zijn moeilijker te overtuigen om met je in zee te gaan.

SUBSIDIES Sommige overheden (waaronder de Nederlandse overheid) subsidiëren bepaalde initiatieven die een maatschappelijk belang behartigen. Het is altijd de moeite waard om te checken of je hier aanspraak op kan maken. Om de subsidie ook daadwerkelijk rond te krijgen is echter niet altijd even gemakkelijk.

23

CROWDFUNDING In de afgelopen jaren is crowdfunding ook meer in de belangstelling gekomen door successen die zijn behaald door projecten op crowdfundingsites als Kickstarter. Er zijn wel een paar dingen waarmee rekening gehouden moet worden. De mensen die geld steken in je startup verwachten hiervoor iets terug en ze moeten eerst overgehaald worden om geld in te leggen. Dit kan bijvoorbeeld door een demo van je beta versie van je product. Door de toegenomen populariteit van crowdfunding is het wel zo dat heel veel startups het proberen en je dus veel concurrentie hebt. Je idee/product moet dus wel van een hoge kwaliteit zijn en een redelijk ruime gebruikersgroep bedienen, anders eindigt je funding van je startup als een van de vele projecten die elke maand het toneel verlaten zonder het beoogde bedrag binnen te halen.

WEDSTRIJDEN Er zijn verschillende instanties die wedstrijden voeren waaraan startups mee doen. Als je zo’n wedstrijd wint, door bijvoorbeeld met de beste of het meest vernieuwende oplossing voor een probleem te komen, win je vaak een startbedrag en begeleiding.

LENINGEN BIJ DE BANK Dit is een manier die niet aan te raden is voor startups. Een startup is vaak gebaseerd op een onbewezen business-model en dit is juist wat de bank wil zien voordat ze je geld lenen. Ze willen graag van te voren zeker zijn dat ze rendement gaan behalen uit de investering. Om al je zaken op orde te krijgen voor de bank ben je veel tijd kwijt met opstellen van businessplannen en dergelijke. Dit is tijd die je beter kan besteden aan bijvoorbeeld het ontwikkelen van een prototype. H3.14&H3.15

BESCHERMING Een startup beginnen is een risico, maar dat neemt niet weg dat je jezelf kunt beschermen. Het is jammer als je een startup vroegtijdig moet sluiten, omdat je idee of technologie wordt gestolen terwijl je iets had kunnen ondernemen om de kans dat dit gebeurt te verkleinen.

SOCIALE BESCHERMING Dit heeft vooral te maken met de integriteit van de mensen waarmee je spreekt over je idee of product. Het is goed om van te voren te bedenken of de persoon, waarmee je het erover gaat hebben, zelf in staat is het te ontwikkelen of dat hij heel veel geld zou kunnen besparen om zonder jou verder te gaan. Er kan ook gekeken worden naar hoe makkelijk iemand ermee weg zou kunnen komen als hij er met je idee/product vandoor gaat. Op basis van de uitkomsten van de eerder genoemde onderdelen kan je beslissen of je het een persoon vertelt of, als je het er toch over gaat hebben, hoeveel je vertelt.

GEHEIMHOUDINGSVERKLARING Een geheimhoudingsverklaring geeft nog wat meer zekerheid dan sociale bescherming, aangezien het zwart op wit staat en het dus niet enkel gebeurt op vertrouwen. Als degene er

24

dan alsnog met je idee/product vandoor gaat kunnen dit hoge boetes tot gevolg hebben voor hem/haar wanneer er een geheimhoudingsverklaring ondertekent is. Het nadeel is wel dat het weinig blijk van vertrouwen geeft en dat kan nadelig zijn als je bijvoorbeeld een samenwerkingsverband aan wilt gaan.

OCTROOIEN (PATENT) Met een patent heb je het exclusief recht op een bepaalde uitwerking van een idee. Het geeft veel zekerheid, maar is niet ideaal voor startups. Het is ontzettend duur en kost heel veel tijd. Het opzetten van een Nederlandse octrooiaanvraag kost al makkelijk 5000 euro en een maand tijd.

REGISTRATIE Bij Het Benelux Bureau voor de Intellectuele Eigendom (BBIE) is er een dienst waar je documenten kunt laten dateren. Wanneer er een andere partij is die claimt eerder met je idee te zijn gekomen, dan kan je op die manier bewijzen dat je het al eerder hebt laten vastleggen en dus de oorspronkelijke bedenker bent.

SNELLE MARKTGANG Eén van de beste beveiliging blijft echter om niet te lang er over te doen om met je idee rond te blijven lopen. Wanneer de uitwerking vergevorderd is en de het product/dienst (met jou als eigenaar) bekend wordt neemt de kans sterk af dat iemand het onder hun naam op de markt wil gaan brengen, doordat ze al een grote achterstand hebben in de ontwikkeling ervan. H3.16&H3.17

25

CONCLUSIE In dit hoofdstuk is er onderzocht wat er allemaal nodig is voor het uitwerken van een idee. Dit begint met een onderzoek naar de markt, de mogelijke gebruikers en eventuele concurrenten. De gevonden onderzoeksmethodes die ingezet kunnen worden zijn concept testing, empatisch Design, early Adopters en quality Function Deployment (QFD). Het vinden van een locatie, van waaruit gewerkt kan worden, is een volgende stap. Over het algemeen hoeft dit niet moeilijk te zijn, maar het heeft voordelen om je te vestigen op een locatie waar veel kennis, lokale werkkracht, infastructuren, kapitalen en denkvermogen aanwezig is. Om het idee goed uit te werken heb je de benodigde kennis nodig. Als je deze zelf niet bezit is het verstandig om personeel in huis te halen die dit wel bezit. Wanneer je mensen in huis haalt moeten deze personen bezitten over passie voor het product/dienst die ontwikkelt wordt. Ze moeten erin geloven en op één lijn zitten met de visie die jij voor de uitwerking ervan hebt. Als (mede)oprichter zijn er een aantal skills die jezelf moet bezitten om een startup naar succes te kunnen leiden. Deze zijn visie, een oog hebben voor trends, leidinggevende kwaliteiten bezitten, kunnen motiveren, plannen en business-smart zijn. Naast het bezitten van skills moet er ook vernoemd worden dat voor het succesvol maken van een startup ook een grote dosis geluk nodig is. Een belangrijk doel is om zo snel mogelijk een prototype te maken van de uitwerking van het idee. Met dit prototype kan je gaan testen, waardoor er snel doelgericht resultaat behaald kan worden. Het hebben van een prototype kan ook dienen als MVP en dit is van belang bij het benaderen van investeerders. Omdat je in het begin nog geen omzet maakt moet je eerst je eigen of iemand anders geld investeren. Er zijn een aantal methode om aan dit geld te komen. Deze methode zijn het investeren van persoonlijk spaargeld, geld familie en vrienden, engel investeerders, incubators, venture capitalists (VC), subsidies, crowdfunding, wedstrijden en het lenen bij de bank. De laatste optie wordt sterk afgeraden voor startups. Het is ook van belang om te kijken op welke manieren je het idee, dat als basis dient voor je startup, en je uitwerking ervan te beschermen. Dit is mogelijk door sociale bescherming, geheimhoudingsverklaringen, octrooien (patent), registratie en een snelle marktgang. Voor een startup zijn niet alle wijze van berscherming even toegankelijk door de kosten of tijd die het kost om de bescherming rond te krijgen. Er zijn dus veel punten om rekening mee te houden, maar niets is bijna onmogelijk. Soms lastig, maar niet onmogelijk.

26

27

4

WERKWIJZE

Bij het opzetten van een startup is het van belang dat er gekeken wordt naar hoe er te werk wordt gegaan, zodat je het beste resultaat kan behalen. Elke manier heeft zo zijn voor- en nadelen, dus zal dit hoofdstuk zich richten op de verschillende werkwijzen.

28

Een startup opzetten kent de nodige risico’s, maar wanneer er van te voren gekeken wordt naar de werkwijze waarop dit kan worden gedaan kan de kans op slagen vergroot worden. Bij het opzetten van een onderneming zijn er twee methodes die gebruikelijk zijn. Deze zijn de top-down strategie en de bottom-up strategie.

TOP-DOWN Wanneer de top-down strategie wordt toegepast is het beginpunt het totaal plaatje. Het idee (en dus ook het uiteindelijke product/dienst) staat vast en wordt verder uitgewerkt. Hetgeen dat uitgewerkt gaat worden wordt verdeeld in kleinere subtaken waarin er meer in detail getreden wordt. Deze subtaken worden verder opgedeeld in nog kleinere subtaken om nog verder in detail te kunnen treden. Dit kan meerdere malen herhaald worden totdat het uitwerken van het idee tot basis taken gereduceerd is. Bijvoorbeeld Hoofdtaak: de auto moet gemaakt worden. Subtaken: breng de auto naar de garage, laat hem maken, betaal de monteur. Subtaken van de subtaken: start de auto en rij naar de garage, zeg wat er mis is en laat de monteur zijn werk doen, pak je portemonnee en geef het geld. H4.1

VOORDELEN VAN TOP-DOWN Het idee blijft gewaarborgd (creative controle door bedenker/top). Er valt een duidelijke planning te maken, die inzicht geeft in de taken en de tijd die het zal kosten om een oplossing voor een probleem te genereren.

NADELEN VAN TOP-DOWN Er moet een goed begrip van de top zijn van wat er moet gebeuren/wat het probleem is, anders worden er taken onderverdeeld aan de werknemers die niet persé werken richting het beste resultaat. De oplossing staat vast, waardoor de uitvoerende krachten minder toe kunnen voegen vanuit hun specialisatie en het eens moeten zijn met de oplossing/het idee, anders ontstaat er frictie die niet bevorderlijk is voor de progressie die een project doormaakt over een bepaalde periode.

BOTTOM-UP Zoals de naam al suggesteerd is dit in veel opzichten het tegenovergestelde van de top-down aanpak. Bij bottom-up wordt er begonnen met het uitwerken van verschillende taken die later aan elkaar gelinkt worden, waardoor er een kluster ontstaat. De verschillende klusters worden aan elkaar gelinkt totdat er één einduitwerking ontstaat die een samenvoeging is van de in detail uitgewerkte taken is en wat dus het uiteindelijke product/dienst vormt. Bijvoorbeeld Taken: start de auto, rij naar de garage, zeg wat er mis is, laat de monteur zijn werk doen, pak je portemonnee, geef het geld. Klusters: breng de auto naar de garage (start de auto + rij naar

29

de garage), laat hem maken (zeg wat er mis is + laat de monteur zijn werk doen), betaal de monteur (pak je portemonnee + geef het geld). Einduitwerking: de auto wordt gemaakt (breng de auto naar de garage + laat hem maken + betaal de monteur).

VOORDELEN Er kan beter aanspraak gemaakt worden op het specialisme dat de individuele teamleden bezit om de (juiste) richting van de uitwerking te bepalen. Als het door de opbouw blijkt dat de uiteindelijk uitwerking anders is dan verwacht kan dit veranderd worden aangezien er nog niets vast stond. Er worden eerder in het proces resultaten behaald, die daardoor eerder geëvalueerd kunnen worden.

NADELEN Wanneer je vanuit een opdracht van iemand anders werkt kan het resultaat waar je op uitkomt verschillen met wat er vooraf gevraagd werd. Er ontbreekt een duidelijke structuur in het opzetten/uitwerken van een project. H4.1&H4.3

LEAN Eén van de redenen dat startups niet slagen is dat ze een hele lange periode bezig zijn met een (zo goed als) af product/dienst te maken en er dan bij het lanceren van hetgeen dat ze geproduceerd hebben er achter komen dat het niet werkt zoals ze van te voren gedacht hadden. Of erger nog, ze hebben iets gemaakt waar de beoogde gebruikersgroep totaal niet op zit te wachten. Hoe voorkom je dit? Door een werkwijze te kiezen waarin het eindproduct meerdere malen tijdens het ontwikkelingsproces bij de gebruiker is voorgelegd kan je dit voorkomen. De LEAN-methode is een werkwijze die zich hier extreem goed voor leent. Deze methode is in principe te gebruiken bij zowel de top-down als de bottom-up strategie, al is het zo dat de bottom-up veel effectiever is. Bij de bottom-up strategie is het uiteindelijke product of dienst nog niet vastgelegd en kunnen er dus gemakkelijker andere uitkomsten behaald worden als een verandering van richting beter bij de testrondes naar voren komt dan de van te voren bedachte uitkomst.

WERKING VAN DE LEAN-METHODE Het LEAN-proces richt zich op het snel testen van hetgeen dat er gemaakt wordt. Met als doel dat je snel en goedkoop kan falen, hiervan kan leren en zo tot een beter afgestemd product/ dienst kan komen. Doordat er minder tijd en geld geïnvesteerd is hoeft tegenvallende feedback niet gelijk het einde te betekenen van je onderneming en kan je ervan leren. Een idee dat uitgewerkt wordt via de LEAN-methode kan je zien als een experiment. Hierbij is de vraag waarop je antwoord wil hebben niet of je iets kan bouwen, maar je zoekt een antwoord op de vraag of je het zou moeten bouwen en of er een duurzame business om het product of dienst te maken is. Bij een experiment maak je gebruik van een participanten. Deze participanten betrek je bij

30

hetgeen dat je aan het produceren bent en als het door hun goed ontvangen wordt heb je al gebruikers voordat het product/dienst wijd verspreid gaat worden onder mogelijke gebruikers. De eerste stap in het LEAN-proces is het uitzoeken van het probleem waarop een antwoord moet komen. Om daarna een minimum levensvatbaar product (MVP [bijv. een prototype]) te maken om het leerproces zo snel mogelijk in gang te zetten. Met het MVP kan het product/dienst afgestemd worden op de eindgebruiker door middel van het meten van welke oorzaak welk resultaat tot gevolg heeft. Een techniek die toegepast kan worden bij het achterhalen van de oorzaak is het toepassen van de vijf keer waarom vraagstelling. Zo kom je dichterbij het vinden van een oplossing voor het probleem. Bijvoorbeeld Het probleem/gevolg: de telefoon is kapot. Waarom? het beeldscherm is gebarsten. Waarom?: ik heb hem laten vallen. Waarom?: hij gleed uit mijn handen. Waarom?: ik had er geen grip op. Waarom?: het materiaal is te glad. Oplossing: er moet een ander materiaal gekozen worden wat meer grip biedt. LEAN-werken kan het beste worden geïllustreerd als een loop die begint met het idee en vervolgens wordt uitgewerkt, getest en geëvalueerd. De resultaten vormen het nieuwe idee en zo kan het rondje opnieuw worden ingezet, om zo steeds dichterbij een ’perfecte’ uitwerking te komen. H4.4

31

CONCLUSIE Een startup kan over het algemeen het beste gebruik maken van de bottom-up strategie. Deze wordt dan ook het meeste toegepast. Het is van belang dat in de begin-fase, wanneer er in een klein team gewerkt wordt, iedereen zijn specialiteiten in kan zetten om zo snel mogelijk tot resultaten te komen. Zoals in eerdere hoofdstukken besproken is dit essentieel om bijvoorbeeld een prototype te creëren die ingezet kan worden voor het werven van investeerders. Nog een bijkomend voordeel van de bottom-up aanpak is dat het idee waarmee begonnen wordt niet vaststaat. Het begin-idee kan een andere wending krijgen, doordat er in het proces achtergekomen is dat een andere richting/uitwerking effectiever blijkt en dat dit nieuwe kansen kan bieden. De top-down aanpak leent zich beter voor grotere (gevestigde) bedrijven, die te maken hebben met veel werknemers die werk uitvoeren dat past binnen een bewezen businessmodel. De bottom-up kan extra kracht bijgezet worden wanneer er gebruik gemaakt wordt van de LEAN-methode. Doordat bottom-up sneller tot resultaten komt kun je het loopje dat doorlopen wordt in de LEAN-methode sneller in gang gezetten. Door de hoeveelheid iteratie die dat oplevert wordt het leerproces versnelt en dat is handig bij het bewerkstelligen van een nieuw businessmodel.

32

33

5

SUCCESVOL

Er komt een moment dat een startup de startup-fase verlaat. In veel gevallen is dit doordat de startup in zijn geheel ophoud met bestaan, maar er zijn ook andere manieren waarop succesvolle startups de startup-fase kunnen verlaten. Deze manieren worden beschreven in dit hoofdstuk.

34

ONSUCCESVOLLE STARTUPS Een startup beginnen heeft geen grote kans van slagen. Veel startups houden op te bestaan en er zijn een aantal redenen waardoor dit over het algemeen gebeurt. Deze redenen worden in dit onderdeel beschreven. Het idee dat is uitgewerkt geeft bijvoorbeeld geen unieke oplossing op een (bestaand) probleem en is dus niet levensvatbaar genoeg. Het gebeurt ook vaak dat op een gegeven moment het geld op is doordat er slecht om is gegaan met het budget, geen planning is gemaakt voor de uitgaven of een investeerder stopt met de financiering. Er worden ook vaak startups begonnen op ideeën die uiteindelijk een concept opleveren, maar geen daadwerkelijk product/dienst dat verkocht kan worden of er zijn gaten in de strategie ontstaan, zoals het niet hebben bedacht/ uitgewerkt van hoe het product gedistribuëerd gaat worden bijvoorbeeld. Een andere reden waarom startups falen is omdat bestaande concurrenten niet zo makkelijk opgeven. Denk bijvoorbeeld aan energieopwekking. Hier zijn verschillende nieuwe technieken op ontwikkelt die schoner en daardoor beter voor het milieu zijn dan olie, maar doordat de olie industrie miljarden oplevert wordt het in stand gehouden. Daar verander je met je startup weinig aan. Maar het kan ook totaal de fout zijn van de opzetters van een startup als ze een idee hebben dat de markt kan verbeteren en ze tijdens het uitwerken niet bijhouden hoe die markt verandert. Dan ben je klaar met het uitwerken van je idee terwijl je idee helemaal niet meer relevant is in de veranderende markt. Er is door de startup-hype in de techindustrie ook veel geschreven over het opzetten van startups en deze informatie is niet altijd even correct. Als je incorrecte informatie aanneemt als correct is de kans groot dat wanneer je goede informatie verstrekt krijgt je niet het verschil meer kunt opmerken tussen wat nu goed of slecht advies is (geweest). Het falen van startups wordt ook op een ander manier door degene die het opzetten veroorzaakt. Degene die het opzetten hebben bijvoorbeeld gewoon niet wat je nodig hebt om succesvol te worden. Ze hebben niet de toewijding die het vergt, wat ervoor zorgt dat ze het dag en nacht werken niet trekken of dat wanneer het begin-idee uit elkaar valt het team dat ook doet. Het tegenovergestelde kan ook van toepassing zijn, dat het team zo toegewijd is dat de focus alleen nog maar op het ontwikkelen van hun idee ligt waardoor ze het perspectief verliezen en er verkeerde keuzes worden gemaakt. H5.1

35

SUCCESVOLLE STARTUPS Voor de gelukkige paar startups die wel slagen zijn er een aantal exit-strategieën om de startupfase te verlaten. Deze exit-strategieën worden in dit onderdeel beschreven. De exit-strategie waarover je het meest hoort is het samenvoegen met of het opgekocht worden van een startup. Samenvoeging gebeurt meestal met een bedrijf die zich in het zelfde gebied begeeft als de startup. Door de samenvoeging kunnen beide partijen elkaar aanvullen door bijvoorbeeld techniek of bestaande gebruikers/klanten met zich mee te brengen. Wanneer een startup wordt opgekocht wordt dit vaak door grotere bedrijven gedaan. Voor deze grote bedrijven is het opkopen van een startup een efficiënte manier om snel te kunnen groeien, aangezien ze dan zelf hetgeen wat ze opkopen niet hoeven te ontwikkelen. Bij het opkopen kunnen de starters van de startup soms blijven werken bij het bedrijf dat ze heeft opgekocht. Echter gebeurt het vaker dat ze een groot bedrag uitbetaald krijgen, wat in veel gevallen gebruikt wordt om een nieuw project van begin af aan op te starten. Bij een samenvoeging is de kans groter dat ze in de samenvoeging wel door werken, omdat ze daar een aanvulling kunnen zijn op hetgeen dat het andere bedrijf doet/nodig heeft. Voor de eeuwwisseling was de exit-strategie die de voorkeur had, het maken van een beursgang (IPO). Sindsdien is het in steeds mindere maten voorgekomen en tegenwoordig betreft de startups die deze exit-strategie kiezen nog maar ergens rond de vijftien procent. Deze exitstrategie wordt afgeraden, omdat er met aandeelhouders gewerkt gaat worden en die zijn vaak erg veeleisend en om hun belangen in te willigen moeten er soms keuzes gemaakt worden die niet bevorderlijk zijn voor de verdere groei van het bedrijf. Ook is de aandelenmarkt niet zo stabiel. Er is ook nog de optie om een startup te verkopen aan wat ze noemen een ’vriendelijke individueel’. Het verschil met opgekocht worden is dat het geen samenvoeging betreft, maar een persoon die je startup overkoopt. Deze persoon heeft bijvoorbeeld (meer) ervaring in de business kant van het leiden van een onderneming en kan het bedrijf schalen (groter maken door meer klanten/inkomen te genereren). Voor degene die de startup begonnen is, is dit een mooie mannier om zijn idee/uitwerking om te zetten in geld. Als er tijdens het opzetten van de startup al een redelijk stabiele markt is aangeboord kan je er ook voor kiezen om iemand anders de leiding te laten nemen. De startup is nog steeds eigendom van jou, maar je gebruikt hem meer als geldkoe dan als het project waarmee jezelf bezig bent. Het geld wat het genereert wordt vaak ingezet voor het opzetten van een nieuw project wat als onderdeel kan fungeren binnen de startup of het kan er geheel los van staan.

36

Als laatste is er ook nog de mogelijkheid om geheel te stoppen met de startup. Dit lijkt in eerste instantie niet echt een manier die valt onder het succesvol afsluiten van een startup, maar kan dit wel zo zijn als je bijvoorbeeld ervaring hebt opgedaan die je in een ander project wilt steken of dat je door je bezigheden erachter bent gekomen dat, om je doel te bereiken, je het helemaal anders aan moet pakken. Het succes wat je hiermee behaalt drukt zich niet uit in geld of in de impact die je uitwerking heeft, maar meer in ervaringen en kansen. Ook worden startups gestopt, omdat de opzetters ervan in de belangstelling komen bij andere bedrijven door hun talent en een aanbod krijgen om daar te gaan werken. H5.2

CASE - WESABE EN HOE ZE VERLOREN VAN MINT Zoals in dit hoofdstuk beschreven zijn er veel mogelijkheden om te falen of te slagen met een startup. In dit onderdeel wordt er gekeken naar twee startups. Wesabe en Mint zijn twee startups die beiden een oplossing zochten voor een tool die de gebruiker zou gaan helpen met het managen van hun financiëen. Wesabe was de startup die hier eerder mee begon dan Mint, maar ook toen al was het een gebied die al drukbevolkt was met bedrijven en startups met hetzelfde doel. In November 2006 begon Wesabe met een web app. Wesabe haalde successen doordat ze tot de eerste golf van startups behoorde die werkte vanuit de web 2.0 aanpak. Dit hield in dat ze vertrouwden op een community (gemeenschap) en dat ze functies zoals labels implementeerde. Ook bewaarde ze de gebruikersgegevens op het web in plaats van op invoer/de pc van de gebruiker. Dit was in die tijd nog niet zo gebruikelijk als nu. Doormiddel van het analyseren van de gegevens die geüploadet werden door de gebruikers wilde Wesabe aanbevelingen kunnen verlenen voor bepaalde financiële keuzes. De grote hoeveelheid startups die toendertijd ook bezig waren leken allemaal niet zo ver te komen en op een gegeven moment was Wesabe de meest vooraanstaande onderneming op dit gebied. Dit duurde helaas kort. Het eindigde in September van 2007 toen Mint lanceerde en won op de eerste TechCrunch 40 conferentie. Na deze conferentie werd Wesabe gezien als hoogstens op één na beste. Twee jaar later werd Mint door Intuit opgekocht voor 170 miljoen en nog geen jaar later sloot Wesabe voorgoed zijn deuren.

WAT ER MIS GING BIJ WESABE Ondanks dat Wesabe eerder lanceerde haalde het daar geen voordeel uit, maar juist een nadeel. Mint was namelijk instaat om naar hun product te kijken en de delen die nog wat verbetert konden worden te verwerken in hun eigen product. Het design van en de naam ’Mint’ waren beter dan Wesabe en Mint heeft meer besteed aan marketing. Maar toch zijn dit niet de doorslaggevende punten geweest voor het falen van Wesabe, volgens een van de oprichters. Volgens deze oprichter (die begon in de functie van hoofd product manager en later CEO werd) lag het voornamelijk aan het feit dat ze niet met Yodlee zijn gaan samenwerken. Yodlee was een bedrijf dat automatisch financiële data samenvoeging verzorgde. De keuze om geen

37

samenwerkingsverband aan te gaan werd gemaakt, omdat het bedrijf een beetje wankelde. Het bedrijf was nog niet samenvoegt of opgekocht door een ander bedrijf en er waren een aantal mensen in het bestuur opgestapt. Ze waren ook erg agressief in de onderhandelingen. Wesabe wou niet in zee gaan met een bedrijf dat in slechte staat was. De keuze werd toen gemaakt om zelf een dergelijk systeem te maken. Het duurde echter een tijd om dit voor elkaar te krijgen, waardoor de voorsprong die ze hadden teniet werd gedaan. Hun systeem werkte uiteindelijk ook een stuk minder goed dan die van Yodlee. Dit zorgde voor een slechtere gebruikerservaring van Wesabe’s service. Een andere rede die deze oprichter gaf voor het falen was dat de focus van hun team vooral lag op het verbeteren van de financiële gedrag van de gebruiker. Een nobel doel natuurlijk, maar er werd niet heel veel aandacht besteed aan het feit dat, voordat je het leven van de gebruiker kan verbeteren, je eerst gebruikers moet hebben. Deze gebruikers werden afgeschikt door de hoeveelheid werk die je moest doen om de dienst in gebruik te kunnen nemen. Er werd vooraf een enorme hoeveelheid informatie gevraagd in te voeren en up te loaden, wat desastreus was voor de gebruikerservaring.

WAT MINT GOED DEED Ten eerste ging Mint de samenwerking met Yodlee wel aan. Wat ervoor zorgde dat ze zelf geen eigen systeem hoefde te ontwikkelen en dus een inhaalslag konden maken ten opzichten van Wesabe. De gebruikerservaring was ook beter door het gebruik van Yodlee. Dit paste ook goed binnen het begin-idee.

‘That was the idea behind mint. Make it dead simple to get your finances in order and to feel in control of your life.’ – AARON PATZER (MINT FOUNDER)* De focus lag bij Mint op het ervoor zorgen dat de gebruiker bijna geen werk hoefde te verrichten om aan de slag te kunnen gaan met de service die ze bieden. Het gaf zo snel voldoening dat het zelfs niet uitmaakte dat, in de begindagen van Mint, de gegeven resultaten regelmatig inaccuraat waren. De marketing van het product was ook een stuk beter/slimmer aangepakt. Door zich te associëren met bedrijven en instanties die mensen al vertrouwde, waren ze in staat om zelfs matig geïnteresseerde potentiële gebruikers ervan te overtuigen om hun financiële gegevens toe te vertrouwen aan een startup.

38

* Volgens Patzer P, (z.d.). http://blog.kissmetrics.com/how-mint-grew/

De gebruiksvriendelijkheid zorgde ervoor dat ze de dienst ook daadwerkelijk in gebruik namen. Ze wisten zelfs nog marketing te bedrijven over de rug van het falen van Wesabe doormiddel van de hieronder afgebeelde Google advertentie. H5.3&H5.4

CONCLUSIE Uit het onderzoek, dat ondernomen is voor dit hoofdstuk, is gebleken dat er veel manieren zijn waarop een startup kan falen. De manieren die uiteindelijk zijn beschreven omvatten niet alle redenen, aangezien dit er simpelweg te veel zijn. Wel hebben we een beeld kunnen geven van veel voorkomende valkuilen. Het succesvol zijn van een startup kent ook vele gezichten. Hierbij ligt het eraan waar jezelf waarde aan hecht. De ene persoon kan bijvoorbeeld enkel van succes spreken wanneer hij/zij er rijk van is geworden. Terwijl een ander meer geeft om de hoeveelheid impact die zijn/haar startup oplevert in de wereld of aan de gebruikers/klanten. Er wordt ook door vele gesproken van een bepaalde mate van succes, doordat ze veel hebben geleerd van de fouten die ze gemaakt hebben. De extra ervaring is voor vele van onschatbare waarde, ook al heeft het geleid tot het niet slagen van het opbouwen van een succesvolle startup. De oprichter van Wesabe had het erover dat, zelfs wanneer een startup slaagt (Mint), het nog niet betekent dat het beoogde succes is behaald. Hij wou met zijn startup zorgen dat de gebruiker zijn gedrag, ten opzicht van zijn financiële uitgave, positief verandert zou worden, maar zijn uitwerking had weinig gebruikers door een gebruiksonvriendelijk product. Mint was juist heel goed in in het aantrekken van nieuwe gebruikers, maar mist het veranderen van het gedrag van de gebruiker en beid enkel een tool om overzicht te hebben waar je geld naartoe gaat. Het echt onderliggende probleem heeft dus nog geen alomvattende oplossing, ook al is er wel te spreken van een succes als je de startup (Mint) verkoopt voor 170 miljoen. Uit de case blijkt dat het falen of slagen van een startup veelal afhangt van de keuzes die je maakt in je aanpak en je uitvoering.

39

6

EIND CONCLUSIE

In dit hoofdstuk willen we graag onze eigen bevindingen van alle ins en outs over startups presenteren. Dit is gebaseerd op ons volledige onderzoek zoals te lezen is in de vorige hoofdstukken. De informatie in dit hoofdstuk zal de bron zijn voor onze AV Productie en tevens een antwoord op de hoofdvraag. Wij hopen dat het voor jullie een interessant onderzoek is geweest.

40

Om nog even terug te komen op onze hoofdvraag: Wat is er nodig om op basis van een goed idee een succesvolle startup te maken? Wij denken dat we met dit onderzoek een de hoofdvraag goed hebben weten te beantwoorden. Onze bevindingen zijn korte conclusies uit ons onderzoek van alle aspecten die te maken hebben met een startup en tevens ook de hoofdvraag beantwoorden.

ONZE BEVINDINGEN EN ANTWOORD OP DE HOOFDVRAAG Als we terug kijken naar ons onderzoek kunnen we allereerst concluderen dat er wel degelijk een verschil zit in een kleine onderneming en een startup. Het verschil is namelijk als volgt; Kleine onderneming Je probeert je over het algemeen te positioneren in een bepaalde markt en gaat voor zekerheid. Je hebt geen groot budget beschikbaar in het begin Je maakt vaak gebruik van bestaande, bewezen bedrijfsmodellen Je bouwt een onderneming voor een langer termijn waardoor je financieel minder hard groeit dan een startup maar wel je rekening, personeel en verzekering kunt blijven betalen. Startup Het idee is nieuw en innovatief en daarmee wil je markten of de wereld veranderen Vaak heb je te maken met een grote investering of kapitaal Focus op je idee staat voor focus op langer termijn bedrijfsontwikkeling Je doelt op een exit strategie; IPO of verkoop Je hebt geen strategie om aan vast te houden en leert tijdens het proces Het is vaak gebaseerd op nieuwe technologie of een nieuwe businessmodel Wanneer je een idee hebt kun je op verschillende manier toetsen of jouw idee waardig is voor een startup en je kunt deels inschatten of jouw idee potentie heeft voor succes. De punten waar je op kunt letten zijn;

1. Lost het idee een probleem op waar jij zelf tegenaan loopt?



2. Ben je capabel genoeg om het probleem aan te pakken m.b.v. een startup?



3. Het is vaak iets waarvan anderen niet realiseren dat het de moeite waard is



om te doen



4. Biedt het een oplossing voor een ‘real world problem’?



5. Weet je zeker dat je doelgroep het nú wil hebben?

41

Dit zijn punten die je met behulp van verschillende onderdelen kunt onderzoeken en uitvoeren. De belangrijkste aspecten die je tegen zult komen en moet doen tijdens het proces zijn;

1. Research



2. Een locatie regelen



3. Het juiste personeel regelen



4. Als ondernemer heb je de juiste skills nodig, dit zijn;



- Een sterke visie hebben



- Op de hoogte zijn van de laatste trends



- Een teammanager



- Je hebt een motiverend karakter



- Je moet kunnen plannen



- Een bedrijf draaiende kunnen houden



- Misschien ook wat geluk hebben

Om snel een iteratie door te maken, onderzoek te doen, inzichten te krijgen en statistieken te vergaren is het ontzettend belangrijk om met een prototype te beginnen. Binnen de wereld van startups wordt dit prototype ook wel MVP genoemd. Het inzetten van een MVP levert snel inzichten op die later ook weer gebruikt kunnen worden om investeerders te overtuigen. De waarde van je idee kan ingeschat worden door een simpele berekening te maken tussen de waarde van het idee en de wijze van uitvoering. De waarde van je succes is uiteindelijk de rekensom uit het volgende schema;

42

HET IDEE

DE UITVOERING

Slecht idee: -1

Geen uitvoering: €1,-

Zwak idee: 1

Zwakke uitvoering: €1000,-

Redelijk idee: 5

Redelijk uitvoering: €10.000,-

Goed idee: 10

Goede uitvoering: €100.000,-

Fantastisch idee: 15

Fantastisch uitvoering: €1.000.000,-

Briljant idee: 20

Briljante uitvoering: €10.000.000,-

Een startup kan over het algemeen het beste gebruik maken van de bottom-up strategie. Deze wordt dan ook het meeste toegepast. Het is van belang dat in de begin-fase, wanneer er in een klein team gewerkt wordt, iedereen zijn specialiteiten in kan zetten om zo snel mogelijk tot resultaten te komen. Nog een bijkomend voordeel van de bottom-up aanpak is dat het idee waarmee begonnen wordt niet vaststaat. Het begin-idee kan een andere wending krijgen, doordat er in het proces achtergekomen is dat een andere richting/uitwerking effectiever blijkt en dat dit nieuwe kansen kan bieden. Vaak wordt een startup gestart met een einddoel voor ogen, het stoppen van de startup. De exit-strategie waarover je het meest hoort is het samenvoegen met of het opgekocht worden van een startup. Je kunt er voor kiezen om naar de beurs te gaan bij groot succes en uiteraard heb je ook de mogelijkheid om geheel definitief te stoppen met je startup. Al met al kunnen we concluderen dat het beginnen van een startup niet makkelijk is. Het vraagt capaciteiten, energie en je moet veel onderzoek doen voordat je je product of dienst gaat realiseren. Het is een enorme uitdaging maar het gevoel van winnen moet ook fanatisch zijn.

43

7

BIJLAGE

Dit hoofdstuk geeft inzicht in het gebruik van bronnen. Waar komt onze informatie vandaan? Welke artikelen hebben wij geraadpleegd? Daarnaast zijn onze zelfreflecties terug te vinden met onze mening over de afgelopen periode.

44

BRONVERMELDINGEN h2.1 Startup company. (2014, June 06). Retrieved June 13, 2014, from http://en.wikipedia.org/wiki/Startup_company h2.2 5 Startup Rules Entrepreneurs Should Ignore. (n.d.). Retrieved June 13, 2014, from http://thenextweb.com/entrepreneur/2014/05/12/5-startup-rules-entrepreneurs-ignore/ 2.3 The Startup Kids. (n.d.). Retrieved June 13, 2014, from http://www.imdb.com/title/tt2279353/ h2.4 Playfish. (n.d.). Retrieved June 13, 2014, from http://nl.wikipedia.org/wiki/Playfish 2.5 What is startup? definition and meaning. (n.d.). Retrieved June 13, 2014, from http://www.businessdictionary.com/definition/startup.html 2.6 5 Startup Rules Entrepreneurs Should Ignore. (n.d.). Retrieved June 13, 2014, from http://thenextweb.com/entrepreneur/2014/05/12/5-startup-rules-entrepreneurs-ignore/ 2.7 How to Get Startup Ideas. (n.d.). Retrieved June 13, 2014, from http://paulgraham.com/startupideas.html h2.8 Quirijns, J (2010). Startup Best Practices: Conversations with Silicon Valley Entrepreneurs. Quirijns Company H2.9 How to Get Startup Ideas. (n.d.). Retrieved June 13, 2014, from http://paulgraham.com/startupideas.html h2.10 Startup Idea vs. Startup Execution. (n.d.). Retrieved June 13, 2014, from https://rockthepost.com/blog/startup-idea-vs-startup-execution/ H2.11 RockThePost - Startup Investing. (n.d.). Retrieved June 13, 2014, from https://rockthepost.com/ h2.12 Why 90% of Startups Fail [INFOGRAPHIC]. (n.d.). Retrieved June 13, 2014, from http://mashable.com/2013/02/04/why-startups-fail/ H2.13 Startup Idea vs. Startup Execution. (n.d.). Retrieved June 13, 2014, from https://rockthepost.com/blog/startup-idea-vs-startup-execution/

45

h3.1 O’Connor, S. (2013, April 23). Step 3 for a Successful Startup: The Importance of Market Research. Retrieved June 13, 2014, from http://www.forbes.com/sites/shawnoconnor/2013/04/23/ step-3-for-a-successful-startup-the-importance-of-market-research/ h3.2 Why market research is so important for a start-up business. (n.d.). Retrieved June 13, 2014, from http://www.smallbusiness.co.uk/starting-a-business/ideas-and-business-planning/2371778/ why-market-research-is-so-important-for-a-startup-business.thtml h3.3 Empathic design. (2014, June 06). Retrieved June 13, 2014, from http://en.wikipedia.org/wiki/Empathic_design h3.4 Market Research Tips for Startups - Startup Marketing Research. (n.d.). Retrieved June 13, 2014, from http://www.go4funding.com/Articles/Market-Research-Tips-For-Startups.aspx h3.5 Does the Location of Your Startup Determine its Success? (n.d.). Retrieved June 13, 2014, from http://www.inc.com/scott-jones/does-startup-location-determine-success.html h3.6 Does the Location of Your Startup Determine its Success? (n.d.). Retrieved June 13, 2014, from http://www.inc.com/scott-jones/does-startup-location-determine-success.html h3.7 Quirijns, J (2010). Startup Best Practices: Conversations with Silicon Valley Entrepreneurs. Quirijns Company h3.8 How to Form a Startup Team. (n.d.). Retrieved June 13, 2014, from https://medium.com/startup-strategy/how-to-form-a-startup-team-692069c777b1 h3.9 Deeb, G. (2014, February 12). The 6 Must-Have Skills For A Startup CEO. Retrieved June 13, 2014, from http://www.forbes.com/sites/georgedeeb/2014/02/12/the-must-have-skills-for-a-startup-ceo/ h3.10 How To Build Your Startup’s Prototype | Elance. (n.d.). Retrieved June 13, 2014, from https://www.elance.com/q/how-to-build-your-startups-prototype h3.11 Do Entrepreneurs Need Good Luck? (n.d.). Retrieved June 13, 2014, from http://entrepreneurs.about.com/od/becominganentrepreneur/a/goodluck.htm h3.12 Methodology. (n.d.). Retrieved June 13, 2014, from http://theleanstartup.com/principles h3.13 Founderspeak. (n.d.). Retrieved June 13, 2014, from

46

www.founderspeak.com h3.14 How to Fund a Startup. (n.d.). Retrieved June 13, 2014, from http://paulgraham.com/startupfunding.html h3.15 Hendricks, D. (2013, October 31). 4 Great Tips For Finding Funding For Your Startup. Retrieved June 13, 2014, from http://www.forbes.com/sites/drewhendricks/2013/10/31/4-great-tips-for-finding-funding-for-your-startup h3.16 Registreren van auteursrecht. (n.d.). Retrieved June 13, 2014, from http://www.iusmentis.com/auteursrecht/registratie/ h3.17 Baggerman, J (2005).ik heb een goed idee, wat nu? Kosmos-Z&K Uitgevers. Utrecht/Antwerpen 2005 tweede druk. h4.1 Top Down / Modular Design. (n.d.). Retrieved June 13, 2014, from https://www.youtube.com/watch?v=PRcTIFzk-4k h4.2 Top-down and bottom-up design. (n.d.). Retrieved June 13, 2014, from http://www.princeton.edu/~achaney/tmve/wiki100k/docs/Top-down_and_bottom-up_design. html h4.3 Liedl, C. (2010 - 2011). Top-down vs. Bottom-up. Retrieved June 13, 2014, from http://essay.utwente.nl/61106/1/BSc_B_Liedl.pdf h4.4 Methodology. (n.d.). Retrieved June 13, 2014, from http://theleanstartup.com/principles h5.1 9 Reasons Why Most Startups Fail. (n.d.). Retrieved June 13, 2014, from http://www.entrepreneur.com/article/231129 h5.2 Zwilling, M. (2011, January 05). Five Smart Exit Strategies. Retrieved June 13, 2014, from http://www.businessinsider.com/startup-exits-should-be-positive-and-planned-early-2011-1 h5.3 Marc Hedlund’s Blog. (n.d.). Retrieved June 13, 2014, from http://blog.precipice.org/why-wesabe-lost-to-mint/ h5.4 How Mint Grew to 1.5 Million Users and Sold for $170 Million in Just 2 Years. (n.d.). Retrieved June 13, 2014, from http://blog.kissmetrics.com/how-mint-grew/

47

ZELFREFLECTIE MICHAËL Het eerste idee dat Bernard en ik hadden was om te kijken naar de vernieuwingen die mogelijk zijn in de ziekenzorg. Dit leek me voornamelijk interessant, omdat dit ons gehele zorgstelsel op zijn kop zou kunnen zetten en dat het kansen creëert voor ons als CMD-ers. Maar, als ik eerlijk ben, had ik zelf niet zo veel met het onderwerp ziekenzorg. Ik ben dan ook niet bedroeft dat de keuze uiteindelijk op het onderwerp startups is gevallen, doordat we erachter kwamen dat de vernieuwingen in de zorg nog erg in de kinderschoenen staat en het enige eindresultaat een voorspelling zou worden van hoe de zorg er mogelijk in de toekomst uit zou kunnen komen zien. Ik wou graag iets bruikbaarders maken. Door het bezig zijn met startups heb ik er veel van opgestoken. In het begin van de periode ben ik wat traag van start gegaan, maar uiteindelijk heb ik er nog veel tijd aan besteed. Het maken van een animatie vond ik ook weer eens goed om te doen, aanzien dit alweer een tijd geleden was. Doordat Bernard een aantal dagen ziek is geweest heb ik hier veel tijd in moeten steken om het op tijd af te krijgen. Ik ben uiteindelijk wel tevreden over het eindresultaat. Het enigste wat ik wat jammer vindt is dat sommige teksten in het filmpje wat snel gaan. Dit komt doordat ik de teksten heb gemaakt of al kende, waardoor ik de tekst wist en ik hem dus sneller kon lezen dan iemand waarvoor het allemaal nieuw is. Dat vind ik jammer, omdat ik de informatie die in het filmpje voorkomt graag wou delen en er veel tijd is gaan zitten in het maken van zowel het filmpje als het bijbehorende onderzoek. Als ik kijk naar wat het onderzoek mij heeft opgeleverd kan ik zeggen dat ik nu een beter begrip heb van hoe ik het starten van een startup kan aanpakken en dat ik veel bruikbare tips ben tegengekomen om het tot een succes te maken. Persoonlijk vind ik het CMD-vakgebied interessant, omdat het mij een mogelijkheid kan bieden om wat bij te dragen aan deze wereld (bijvoorbeeld door mee te werken aan het oplossen van een groot probleem of om de oplossing zo te ontwikkelen dat de eindgebruiker er ook echt iets mee kan/wil). Als ik nu een idee bedenk waar ik gepassioneerd over raak is het beginnen van een startup een serieuze optie. Om te testen of ik echt iets heb geleerd van het onderzoek en het creëren van de animatie is er maar één echte test. Het zelf opzetten van een startup. Ik ben in ieder geval geïnspireerd geraakt. Bij vrienden en kennissen heb ik alvast proberen te achterhalen wat hun specialiteiten en skills zijn. Je weet maar nooit of dat nog van pas kan komen.

48

ZELFREFLECTIE BERNARD Allereerst wil ik even terugblikken op het begin. We wisten niet zo goed waar we onderzoek naar wilden doen en zijn met een verkeerd onderwerp van start gegaan, dit heeft ons enorm geholpen om een nieuw onderwerp te vinden. En wat voor onderwerp, het was fantastisch en ontzettend leerzaam. Zelf had ik al wel ideeën over dit onderwerp maar wist er te weinig van om er een verhaal over te vertellen. Dat is nu wel anders. Het onderzoek en de creatie is ontzettend soepel verlopen, de samenwerking met Michaël was zeer goed. We hebben al vrij snel taken verdeeld om zo een begin te maken aan het onderzoek. We hielden elkaar steeds op de hoogte en ik merkte dat we het allebei bijzonder leuk vonden om onderzoek te doen naar startups. Dat scheelt de helft. Uieindelijk ben ik nog een paar dagen ziek geweest aan het einde van de periode, Michaël heeft toen extra tijd gestoken in de animatie om deze af te kunnen ronden. Top dat het zo kan. Ik ben erg trots op ons resultaat, we hebben hard gewerkt, de samenwerking was super en we zijn allebei zeer blij met de producten (Onderzoek & Animatie) die we opleveren. Wij zijn met name blij met dit onderzoek omdat het ontzettend relevant is voor CMD-ers. Zoals ook te lezen is in H1. Ik hoop dat er veel CMD-ers zijn die dit onderzoek lezen want Michaël en ik hebben ingezien dat de inhoud van ons onderzoek van enorme waarde is wanneer CMD-ers een goed idee hebben. Top samenwerking!

49

HEY IK HEB EEN IDEE!

ALS CMD-ER OVERKOMT HET JE WEL EENS...

JE HEB DAT ENE GEWELDIGE, WERELD VERBETERENDE IDEE... ...MIDDEN IN DE NACHT

CMD-ER

JE WIL ER WAT MEE, MAAR WAT EN HOE?

INTRODUCTIE STARTUP EN HET RAD [SPINNING]

[ZOOM-IN]

[1 FADE-OUT]

WAT IS EEN STARTUP DAN?

VERSCHIL MET BEDRIJF STARTEN

[DEFINITIE]

[ZOOM-OUT]

[1 FADE-IN]

WIJ LEGGEN EEN STARTUP UIT, WANT DAT LIGT MEER IN ONS STRAATJE [ROTATE] [ZOOM-IN]

[2 FADE-OUT]

WANNEER IS IETS EEN GOED STARTUP IDEE

RESEARCH

[ZOOM-OUT]

. PROBLEEM . IETS WAT JIJ KAN . ECT...

[2 FADE-IN]

BESCHERM HET!

[ZOOM-IN]

[3 FADE-OUT]

WAT IS JE IDEE EIGENLIJK WAARD? [ROTATE]

NIET HEEL VEEL. BIJ EEN KLANT OF INVERSTEERDER KOOP JE ER WEINIG VOOR.

EEN IDEE KOMT ALLEEN TOT ZIJN RECHT WANNEER HET OOK GOED UITGEVOEERD WORDT.

VIA DIT MODEL KAN JE ZE VERMENIGVULDIGEN

[ZOOM-OUT]

50

BIJVOORBEELD...

UITVOERING IS DUS EEN HEEL BELANGRIJK ONDERDEEL, MAAR WAT IS ER VOOR NODIG?

[3 FADE-IN]

. PROBLEEM . IETS WAT JIJ KAN . ECT...

BESCHERM HET!

[ZOOM-IN]

[3 FADE-OUT]

WAT IS JE IDEE EIGENLIJK WAARD? [ROTATE]

NIET HEEL VEEL. BIJ EEN KLANT OF INVERSTEERDER KOOP JE ER WEINIG VOOR.

EEN IDEE KOMT ALLEEN TOT ZIJN RECHT WANNEER HET OOK GOED UITGEVOEERD WORDT.

VIA DIT MODEL KAN JE ZE VERMENIGVULDIGEN

[ZOOM-OUT]

BIJVOORBEELD...

[3 FADE-IN]

UITVOERING IS DUS EEN HEEL BELANGRIJK ONDERDEEL, MAAR WAT IS ER VOOR NODIG? [ZOOM-IN]

[4 FADE-OUT]

VOOR HET OPZETTEN VAN EEN STARTUP ZIJN EEN AANTAL DINGEN VAN BELANG. [ROTATE]

. LOCATIE . TEAMLEDEN . PROTOTYPE . GELD/FUNDING

. LOCATIE . TEAMLEDEN . PROTOTYPE . GELD/FUNDING

EEN LOCATIE IS WAARSCHIJNLIJK HET MAKELIJKSTE. DIT KAN OVERAL. DENK AAN DE GARAGE WAARIN APPLE IS BEGONNEN.

. LOCATIE . TEAMLEDEN . PROTOTYPE . GELD/FUNDING

IN JE EENTJE WORDT LASTIG, DUS IS HET ZAAK EEN TEAM OM JE HEEN TE VERZAMELEN.

HIER MOET JE TEAM AAN VOLDOEN: BEESTEN, ZELFDE DOEL, PASSIE EN KARAKTER.

[SLECHTS 20% VAN ALLE STARTUPS BESTAAN UIT MEER DAN 2 PERSONEN]

HOE KOM JE ER AAN? . VRIENDEN . SCHOOL . JOBBOARDS . STELEN

. LOCATIE . TEAMLEDEN . PROTOTYPE . GELD/FUNDING

Z.S.M. TOT EEN PROTOTYPE KOMEN. ZONDER HEB JE NIKS!

. LOCATIE . TEAMLEDEN . PROTOTYPE . GELD/FUNDING

MEESTE STARTUP BEGINNEN OP OPGESPAARD GELD

ANDERE MANIER ZIJN: CROWDFUNDING CV LENEN

[85%]

[ZOOM-OUT]

[4 FADE-IN]

MET PROTOTYPE NAAR INVESTEERDERS [ROTATE] [ZOOM-IN]

[5 FADE-OUT]

ER ZIJN EEN AANTAL PUNTEN WAAR OP GELET MOET WORDEN.

DUCUMENTATIE DOOR HET GEHELE PROCES ALLES GOED

51

. VRIENDEN . SCHOOL . JOBBOARDS . STELEN

. LOCATIE . TEAMLEDEN . PROTOTYPE . GELD/FUNDING

Z.S.M. TOT EEN PROTOTYPE KOMEN. ZONDER HEB JE NIKS!

. LOCATIE . TEAMLEDEN . PROTOTYPE . GELD/FUNDING

MEESTE STARTUP BEGINNEN OP OPGESPAARD GELD

ANDERE MANIER ZIJN: CROWDFUNDING CV LENEN

[85%]

[ZOOM-OUT]

[4 FADE-IN]

MET PROTOTYPE NAAR INVESTEERDERS [ROTATE] [ZOOM-IN]

[5 FADE-OUT]

ER ZIJN EEN AANTAL PUNTEN WAAR OP GELET MOET WORDEN.

DUCUMENTATIE DOOR HET GEHELE PROCES ALLES GOED BIJHOUDEN

TIJD

GELD

PIVOT

MANAGE HET GOED!

MANAGE HET GOED!

WANNEER NODIG!

[ZOOM-OUT]

[5 FADE-IN]

[ZOOM-IN]

[6 FADE-OUT]

[ROTATE]

STRUCTUUR OPZET TOP-DOWN BOTTOM-UP

TOP-DOWN

BOTTOM-UP

UITWERKEN VAN BEGIN IDEE

OPBOUWEN NAAR UITEINDELIJKE IDEE

[ZOOM-OUT]

[6 FADE-IN]

LEAN UITLEG... [BESTE + OP BEIDE OPZET STRUCTUREN MOGELIJK] [ROTATE] [ZOOM-IN]

[7 FADE-OUT]

ALLE DOELEN OP EEN RIJTJE: IDEE, PROTOTYPE, FUNDING EN...

52

€

MOGELIJKE EXIT-STRATIGIEEN: ...

HOE?

[ZOOM-OUT]

HET ULTIEME DOEL: DE STARTUP-FASE VERLATEN

[7 FADE-IN]

[ZOOM-IN]

[8 FADE-OUT]

LEAN UITLEG... [BESTE + OP BEIDE OPZET STRUCTUREN MOGELIJK] [ROTATE] [ZOOM-IN]

[7 FADE-OUT]

ALLE DOELEN OP EEN RIJTJE: IDEE, PROTOTYPE, FUNDING EN...

€

MOGELIJKE EXIT-STRATIGIEEN: ...

HOE?

[ZOOM-OUT]

HET ULTIEME DOEL: DE STARTUP-FASE VERLATEN

[7 FADE-IN]

[ZOOM-IN]

[8 FADE-OUT]

[ZOOM-OUT]

[8 FADE-IN]

[ROTATE]

BENODIGD KARAKTER

WAT JE KAN VERWACHTEN. [LANGEN DAGEN E.D.]

[SCALE-DOWN + FADE-OUT]

ONZE BOODSCHAP: HET IS MOEILIJK, MAAR TE DOEN!

[ROTATE]

HEEL VEEL SUCCES!

DOOR: ONS

VOOR: SEMINAR

53

54