211.0486 FOV Mei_Juni 5 12pag:211.0486 FOV Mei_Juni 5 12pag
28-06-2011
14:28
Pagina 1
Een uitgave van de Federatie van Onderlinge Verzekeringmaatschappijen in Nederland JAARGANG 21 NUMMER 5 MEI/JUNI 2011
IN DIT NUMMER ONDER MEER:
Pagina 4
FOV spreekt met ChristenUnie Pagina 6
Verzekeraars tegen
Wft-training voor beleidsbepalers
DNB: ”Wft-training en bestuurderscursus een goede basis voor deskundige beleidsbepalers”
hogere nota’s AFM en DNB
In mei jongstleden bood Architectuurpark Makeblijde in Houten de aangename entourage voor twee uitvoeringen van een tweedaagse training over de Wet op het
Pagina 7
Ledenraden Uvit akkoord
financieel toezicht (Wft). De training was door NIBE-SVV voor leden van de FOV op maat gemaakt en werd verzorgd door dr. Rob Schotsman, senior beleidsmedewerker
met ontvlechting schade-
bij NIBE-SVV, en drs. Kees Dullemond, directeur van KD-advies. De Nederlandsche
en zorgbedrijf
Bank, waaraan de opzet van de training was voorgelegd, had aangegeven dat de training in combinatie met de Nyenrode-cursus van de FOV een goede basis vormt
Pagina 8
Coöperatie is bezig aan opmerkelijke opmars Pagina 9
Klaas Knot volgt Wellink op bij DNB
voor een deskundige beleidsbepaler. De Wft is inmiddels al vier jaar ingevoerd,
regels die inmiddels door de overheid zijn
maar is nog geregeld aanleiding tot voorpagina-
uitgevaardigd. Vervolgens besprak hij een
nieuws. Actuele onderwerpen zijn onder meer
aantal tendensen in het kader van de Wft die
de Europese solvabiliteitseisen, zorgplicht, de
specifiek voor beleidsbepalers bij financiële
beleidsregels van DNB en AFM, integriteit,
dienstverleners het meest van belang zijn.
governance, passende beloning, provisie Pagina 11
Redutch in Zwolle
enzovoort. Ook de deskundigheidseisen voor commissarissen en de aanscherping van de
Nieuwe speler op de
deskundigheidseisen voor alle beleidsbepalers
markt van herverzekerings-
per 1 januari 2011 passen in dit rijtje.
advies en -bemiddeling
Juist deze onderwerpen vragen momenteel om een heroriëntatie op de kwaliteit en het functioneren van beleidsbepalers. Het was dan ook in dit licht dat de FOV de beleidsbepalers van haar leden de Wft-training aanbood. MODULE 1: TENDENSEN
De eerste van de twee modules van de training werd verzorgd door dr. Rob Schotsman van NIBE-SVV. Hij ging allereerst in op de Wft-vergunningen en de reikwijdte daarvan, kernbegrippen in de Wft, typen bemiddelaar, de vormen van toezicht en de wetten en
Kees Dullemond.
De onderlinge
1
211.0486 FOV Mei_Juni 5 12pag:211.0486 FOV Mei_Juni 5 12pag
28-06-2011
14:28
Pagina 2
medeweten op een kredietaanvraag plaatst? Kan de directeur van een onderlinge zijn diner laten betalen door een organisatieadviseur die op een opdracht van de onderlinge aast? In hoeverre moet een financiële dienstverlener een eigenwijze of eigengereide klant tegen zichzelf beschermen? En wat is er voor of tegen om voor Mohammed B., de moordenaar van Theo van Gogh, een schade- of levensverzekering af te sluiten? Tijdens de training werden deze en andere dilemma’s op indringende wijze door Schotsman ontleed en met de Wft in de hand geïnterpreteerd. MODULE 2: DE ONDERNEMER
Kees Dullemond, directeur van KD-advies, benaderde de materie die Schotsman had Daarbij gaat het er vooral om dat er strakkere
behandeld, vooral vanuit de hoek van de onder-
kaders komen en dat het toezicht door DNB
nemer. Samen met de deelnemers aan de
en AFM nog zal worden aangescherpt. De open
training overzag hij eerst nog eens welke items
norm (’principle based’) blijft weliswaar het
in de eerste trainingsbijeenkomst aan de orde
uitgangspunt van de Wft, maar vrijheden
waren geweest en welke conclusies daaraan
worden ingedamd en impliciete normen
waren te verbinden. Dullemond benadrukte dat
worden expliciet gemaakt. Rob Schotsman
met betrekking tot het toezicht op financiële
behandelde in dit verband de beloningsregels,
dienstverleners nog tal van aanscherpingen,
de deskundigheidseisen en het verbod op
al dan niet in de vorm van wetgeving, zijn te
provisies. Voor wat betreft de ontwikkelingen in
verwachten, onder meer als gevolg van de
het toezicht wees hij erop dat beleidsbepalers
vereiste transparantie in de financiële dienstver-
nu ook privé kunnen worden beboet.
lening. Daarbij zullen de huidige ‘open normen’
Daarnaast gaf hij aan dat het toezicht door
als achterhaald worden beschouwd en concreet
DNB nog indringender, kritischer en
worden ingevuld, zo voorzag hij, en zullen de
diepgaander zal worden. Bepaalde toezicht-
kenniseisen die aan bestuurders worden
thema’s worden uitgediept, strategie en gedrag
gesteld, nog aanzienlijk worden verhoogd.
zullen meer aandacht krijgen en er zal uitge-
Volgens Kees Dullemond zullen de toezicht-
breider met financiële dienstverleners worden
houders er niet rouwig om zijn als deze
gediscussieerd over de interpretatie van de
ontwikkelingen tot een verdere afname van
wet- en regelgeving.
het aantal kleine onderlingen zal leiden. Tegelijkertijd gaf hij aan dat de kleine onder-
2
De onderlinge mei/juni 2011
INTEGRITEIT
lingen in zijn ogen wel degelijk een bestaans-
Aanvullend stond Schotsman uitgebreid stil bij
recht hebben, mits zij hun onderscheidend
de integriteit van bestuurders, commissarissen
vermogen kunnen laten zien en kunnen
en medewerkers. Ook de vooraf verstrekte
waarmaken. Hij waarschuwde er in dit verband
huiswerkopdrachten sloten hierbij aan. Hoe
voor de focus niet intern gericht te houden, wat
om te gaan met een medewerker die de
gezien veel websites van onderlingen op dit
handtekening van zijn echtgenote zonder haar
moment nog vaak het geval is, maar om
211.0486 FOV Mei_Juni 5 12pag:211.0486 FOV Mei_Juni 5 12pag
28-06-2011
14:28
Pagina 3
belangrijkst, van eigenbelang naar klantbelang. Waar nu de ’drive’ nogal eens voortkomt uit de wil om vooral dat te doen wat goed voor de maatschappij is, het eigenbelang dus, moet een transitie naar het klantbelang tot stand komen. En het belang van de klant is dan in de eerste plaats, aldus Dullemond, dat hem geen schade wordt toegebracht. Gebeurt dat wel, dan zal de AFM niet aarzelen om een boete op te leggen. SCHRIK VOOR DE TOEKOMST?
Om alle noodzakelijke verschuivingen te kunnen volgen en alle gewenste veranderingen tot een goed einde te kunnen brengen, moeten ondernemers veranderingsbereid en veranderingsgezind zijn en over vaardigheden in verandeRob Schotsman.
ringsmanagement beschikken. In dit verband nodigde Kees Dullemond de deelnemers aan
daarentegen in alle facetten van het onderling
de training tot een ’self assessment’ uit ten
verzekeren de klant helemaal centraal te stellen.
aanzien van hun kennis van zichzelf en hun bedrijf en van essentiële managersvaardigheden
TRANSITIES
als planning, focus, strategie, begroting,
Na de overgang ’van wet naar praktijk’ behan-
prognoses, leiderschap enzovoort. Tot slot ging
delde Dullemond de overgang ‘van toen naar
hij nog in op aspecten van Solvency II, het
straks’. Er is in dit verband sprake van werkelijke
adviesmodel bij bemiddeling en de opzet van
transities als zich gelijktijdig structurele verande-
een businessplan. Resumerend zullen
ringen voordoen ten aanzien van wetgeving,
Rob Schotsman en Kees Dullemond wellicht
technologie en klanten. In de huiswerk-
een enkele bestuurder schrik voor de toekomst
opdrachten hadden de deelnemers vooraf al
hebben aangejaagd, maar bij de meeste
aangegeven dat daar volgens hen wel degelijk
deelnemers aan de Wft-training zal toch het
sprake van was, hoewel tijdens de bijeenkomst
vertrouwen overheersen dat zij nu beter op de
lang werd gediscussieerd over de vraag of ook
toekomst zijn voorbereid.
aan de kant van de klant essentiële veranderingen zijn aan te wijzen. Klanten zijn weliswaar mondiger en beter op de hoogte dan vroeger, maar hun wensen en verwachtingen, aldus een aantal deelnemers, zijn grotendeels dezelfde gebleven. Niettemin is het onmiskenbaar dat onderlingen, met name in hun bemiddelende rol, met verschuivingen hebben te maken van verkoop naar advies, van product naar dienst, van provisiegebod naar provisieverbod, van provisie naar CAR, van papier naar digitaal, van vertrouwen naar transparantie, van vakman naar ondernemer en, volgens Dullemond het allerDe onderlinge mei/juni 2011
3
211.0486 FOV Mei_Juni 5 12pag:211.0486 FOV Mei_Juni 5 12pag
28-06-2011
14:28
Pagina 4
F E D E R AT I E
Asbest stappenplan Nieuwe vicevoorzitters FOV
In samenwerking met Dirkzwager
In verband met fusie heeft de heer P.M. Top (OVZ Verzekeringen) het vicevoor-
advocaten te Arnhem heeft de Technische
zitterschap van de FOV neergelegd. In een vergadering op 17 juni jl. heeft
Commissie Schadepreventie van de
het bestuur de heren H. Stroeve (TVM verzekeringen) en G.A.M. van den Berg
FOV een Stappenplan Asbest opgesteld.
(Univé Utrecht) tot nieuwe vicevoorzitters van de FOV gekozen.
Met behulp van dit stappenplan kan beleid worden geformuleerd voor het geval een verzekeraar bij een asbestgerelateerde schade betrokken raakt. Een verzekeraar doet er verstandig aan om voor dergelijke incidenten het beleid al te hebben vastgelegd omdat de materie ingewikkeld is en er binnen 4 uur na een asbestschade sprake kan zijn van bestuursdwang. Het stappenplan is met een juridische onderbouwing te vinden op de FOVwebsite.
Gijs van den Berg.
Rieks Stroeve.
Model functioneringsgesprekken bestuur De FOV heeft een model opgesteld dat
FOV spreekt met ChristenUnie
de partij haar invloed aanwenden om te
kan worden gehanteerd voor periodieke
trachten dit ook te realiseren. Wat de
beoordeling van het functioneren van
Op 19 mei 2011 sprak de FOV met drs.
ledenrepresentanten betreft, gaf de
individuele bestuursleden. Het model is
Carola Schouten, financieel woordvoerder
ChristenUnie in overweging om advies-
opgenomen op de FOV-website.
van de ChristenUnie. Onderwerp van het
raden in te stellen, waarin ledenrepresen-
gesprek was het FOV-positionpaper
tanten worden opgenomen.
over de marktpositie van coöperatieve verzekeraars uit 2010. Bijzondere aan-
Consultatie vakbekwaamheid – FOV maakt zich sterk voor kleine aanbieders
dacht werd besteed aan de rapportage-
Het ministerie van Financiën heeft een
verplichtingen richting DNB (de combi-
consultatievoorstel verbetering vak-
natie van kwartaalstaten en jaarstaten
bekwaamheid gepubliceerd. De FOV heeft
wordt als onnodig bezwarend beschouwd)
hierop gereageerd door een pleidooi te
en naar de blijvende wens van onderlinge
houden in het belang van aanbieders met
verzekeraars om ledenrepresentanten in
minder dan 50 FTE. In het voorstel wordt
bestuurlijke organen op te nemen. De
bij het bedrijfsvoerings- en diplomamodel
Beleidsmaatregel deskundigheid die AFM
een grens van 50 FTE ingevlochten. Naar
en DNB per 1 januari 2011 hebben
mening van de FOV is dit een arbitraire
geïntroduceerd, lijkt hiervoor een drempel
grens die ook problemen met zich
op te werpen.
meebrengt. Denk bijvoorbeeld aan een
Met het oog op de door de politiek
adviseur in opleiding of een 63-jarige
nagestreefde lastenverlichting zal de
adviseur zonder vakdiploma’s maar met
ChristenUnie onderzoeken of de Q4-
een langjarige ervaring, beiden werkzaam
rapportage met de jaarstaten kan worden
bij een aanbieder met minder dan 50 FTE.
gecombineerd. In bevestigend geval zal 4
De onderlinge mei/juni 2011
Carola Schouten.
Deze kunnen niet (meer) fungeren terwijl
211.0486 FOV Mei_Juni 5 12pag:211.0486 FOV Mei_Juni 5 12pag
28-06-2011
14:28
Pagina 5
dat met een borging conform het bedrijfs-
programmadirectie is in vertrouwde
voeringsmodel wel mogelijk zou zijn. Deze
handen van drs. ing. Ineke Duit.
Beheerst beloningsbeleid). Afhankelijk van
mogelijkheid staat voor aanbieders met
Aanmelding is mogelijk tot 11 juli bij het
de specifieke rol die de beleidsbepaler
momenteel Solvency II en het onderwerp
meer dan 50 FTE open maar voor kleinere
FOV-bureau. Voor degenen die de
krijgt toebedeeld en de aard en omvang
partijen niet. De FOV ziet niet in waarom
afgelopen jaren de FOV-leergang reeds
van de organisatie, zal de kennis meer
het bedrijfsvoeringsmodel slechts in
gevolgd hebben, zal een terugkomdag
of minder diep moeten reiken.
grotere ondernemingen kan worden
georganiseerd worden op 5 oktober 2011.
DNB benadrukte dat het gesprek geen
stelt kleine maatschappijen op een achter-
FOV praat bij met DNB
reiding met de organisatie die de
examen is en dat een goede voorbe-
gehanteerd. Sterker: de grens van 50 FTE stand. Het zou beter zijn om het diploma-
Op 16 mei had de FOV een bespreking
kandidaat voordraagt, veel bijdraagt aan
model verplicht te stellen voor feitelijk
met DNB over de stand van zaken in een
een positieve uitslag. Aandachtspunten
leidinggevenden en een aantoonbaar,
aantal dossiers:
voor de organisatie zijn de aanlevering
reproduceerbaar en borgend bedrijfs-
van een goed functieprofiel en een eigen
voeringsmodel voor adviseurs zonder
Toezicht algemeen
beoordeling van de mate waarin de kandidaat aan dat profiel voldoet.
geldige vakdiploma’s. Daarbij kan de
Het zogenaamde brandcluster van DNB,
mogelijkheid worden geboden om op
waarin het toezicht op een aantal kleinere
vrijwillige basis voor het diplomamodel te
verzekeraars was ondergebracht, bestaat
Governance
kiezen. Wat de FOV betreft, hoeven de
niet meer. De betreffende maatschappijen
Voor gekozen beleidsbepalers schilderde
basisopleidingen niet op HBO-niveau te
zijn samengevoegd met de regionale
DNB twee varianten die in de praktijk al
liggen.
Univé’s en met een aantal uitvaartverzeke-
worden toegepast:
Nyenrode cursus in september/oktober
met een vergelijkbaar profiel in de groep
Het gedurende een jaar laten meedraaien
opgenomen. De nieuwe afdeling, die
als beoogd beleidsbepaler. De kandidaat
In het najaar 2011 wordt voor de achtste
onder leiding staat van H.J. Boehlé, is
maakt dan nog geen deel uit van het
keer de FOV-cursus voor directieleden,
verantwoordelijk voor het toezicht op
bestuur of toezichthoudend orgaan maar
bestuurders en commissarissen georgani-
circa 200 verzekeraars. Het toezicht is
krijgt wel alle onderwerpen mee die
seerd. De gebruikelijke vier cursusdagen
niet langer accountgedreven maar vooral
gedurende de jaarlijkse cyclus aan de orde
staan gepland op maandag 12, 19 en
taakgericht. Dit betekent minder bedrijfs-
komen. Na verloop van het jaar – waarin
26 september en 3 oktober 2011. De
bezoeken en een zwaar accent op
vergaderingen worden bijgewoond en
cursus vindt plaats aan de Nyenrode
de bestudering – op afstand – van
waarin eventueel ook cursussen kunnen
Business Universiteit te Breukelen en de
rapportages. De tijdige aanlevering van
worden gevolgd zoals de Nyenrode cursus
raars. Daarnaast is een aantal verzekeraars
rapportages wint hierdoor aan belang.
van de FOV of de Wft-gerelateerde FOVcursus voor beleidsbepalers van onder-
Beleidsregel deskundigheid
linge verzekeraars – mag er over het
Vast deel van de geschiktheidtoets voor
algemeen van worden uitgegaan dat een
beleidsbepalers is voortaan een gesprek
toetsing niet voor problemen stelt, aldus
bij DNB met de kandidaat in kwestie.
DNB.
Naast een check van het cv wordt onder-
FOV-cursus Voor directieleden, bestuurders en commissarissen van onderlinge verzekeraars
zocht of de kandidaat kennis heeft van de
De instelling van een adviesraad. Onder-
organisatie van de maatschappij waar
lingen kunnen een adviesraad instellen
hij/zij als beleidsbepaler wil toetreden, van
waarin vertegenwoordigers van de leden
de producten die worden gevoerd, van de
plaatsnemen. Deze vertegenwoordigers
taak waarvoor de beleidsbepaler wordt
zijn geen beleidsbepalers en hoeven niet
aangetrokken en van een aantal algemene
te worden getoetst. De raad krijgt zware
ontwikkelingen in de branche (zoals
adviesrechten. Deze kunnen alleen De onderlinge mei/juni 2011
5
211.0486 FOV Mei_Juni 5 12pag:211.0486 FOV Mei_Juni 5 12pag
28-06-2011
14:28
Pagina 6
op kan uitoefenen. De plannen van De
opgenomen met Catherine Hock van
bijvoorbeeld – de Raad van Commissa-
Jager maken deel uit van een actieplan
Amice op +32.(0)2.609.56.43 of via mail
rissen.
van in totaal tien punten voor de finan-
worden gepasseerd na overleg met –
ciële sector, dat medio maart naar de Solvency II basic
Tweede Kamer is verzonden. Momenteel
Het jaar 2012 zal in het
zijn DNB en AFM voor de financiering van
teken staan van de voor-
hun kosten aangewezen op de sector en
bereiding op Solvency II
de Staat. Het procentuele aandeel van de
basic. Op dit moment wordt gewerkt aan
overheidsbijdrage is de afgelopen jaren
een vereenvoudigde opzet voor de
echter fors toegenomen, volgens De Jager.
berekening van de SCR en MCR (Pillar I).
Mede daarom wil hij de overheidsbijdrage
Brandveilig huis
de wet, waarbij de hoogte wordt terugge-
Het concept van het brandveilig huis blijft
bracht tot het niveau van 2007: ongeveer
voor het financieel toezicht vastleggen in
in stand maar een verdere uitwerking zal
€ 40 mln. ”Bijgevolg stijgt het aandeel van
voorlopig niet ter hand worden genomen.
de sector in de financiering van de
In plaats hiervan gaat alle aandacht uit
toezichtkosten. Niet alleen vanwege de
naar Solvency II en Solvency II basic.
lagere overheidsbijdrage, maar ook omdat
De elementen hiervan raken veel onder-
verder oplopende kosten van het toezicht
werpen van het brandveilig huis. Als
geheel voor rekening zullen komen van de
Solvency II / Solvency II basic operationeel
sector en niet van de Staat”, aldus
is, zal worden bezien of het brandveilig
De Jager. In het huidige systeem ligt er bij
huis nog verdere aandacht behoeft.
de overheid een prikkel om de toezichtskosten enigszins binnen de perken te
Het spreekt voor zich dat alle genoemde
houden, zeggen de verzekeraars. ”Door
onderwerpen de aandacht hebben van de
het vastzetten van de jaarlijkse bijdrage
FOV. Wat Solvency II basic betreft, wordt
van de overheid, verdwijnt deze prikkel en
op dit moment gestudeerd op een zo
ligt die enkel nog bij de sector zelf. Die
praktisch mogelijke invulling van de
kan daarop echter maar marginaal invloed
vereiste functies uit Pillar II. Het is
uitoefenen wegens het ontbreken van een
denkbaar dat deze ook door kleinere
goedkeurende bevoegdheid.”
verzekeraars worden toegepast die onder Solvency II vallen (niet onder basic dus).
Verzekeraars tegen hogere nota’s AFM en DNB
Derde seminar Amice over solvabiliteit en kleine verzekeraars ”Geen one-size-fits-all benadering maar
Het Verbond van Verzekeraars, Zorgverze-
proportionele toepassing van Solvency II
keraars Nederland (ZN) en de FOV
door alle drie de pillars.” Amice organiseert
hebben minister De Jager van Financiën in
een derde bijeenkomst over dit onder-
een gezamenlijke brief opgeroepen zijn
werp. Deze vindt plaats op 14 september
plannen voor een andere bekostiging van
2011 in Barcelona. Het programma van
het toezicht te herzien. Zij vrezen dat
de bijeenkomst is geplaatst op de FOV-
anders alle toekomstige kostenstijgingen
website evenals een aanmeldingsformulier.
voor rekening van de financiële sector
Opgave is mogelijk tot 31 augustus 2011.
zullen komen, zonder dat die daar invloed
Voor meer informatie kan contact worden
6
De onderlinge mei/juni 2011
[email protected].
211.0486 FOV Mei_Juni 5 12pag:211.0486 FOV Mei_Juni 5 12pag
28-06-2011
14:28
Pagina 7
O N D E R L I N G E N
Ledenraden Uvit akkoord met ontvlechting schade- en zorgbedrijf
Jansma. Plannen voor de samenwerking –
gaan wij onze producten, communicatie
SON wordt een dochtermaatschappij van
en dienstverlening verbeteren.”
TVM – liggen ter goedkeuring bij de
FBTO plaatst op de website Onderling
De ledenraden van verzekeraarscombi-
toezichthouders DNB en NMA. SON zal
schadeclaims die kortgeleden zijn
natie Univé-VGZ-IZA-Trias (Uvit) hebben
onder eigen naam vanuit Groningen actief
behandeld; op dit moment staan er vijf.
ingestemd met een nieuw bestuursmodel,
blijven. De maatschappij heeft 830
”De keuze om wel of niet uit te betalen is
waarin het schadebedrijf en het zorgbedrijf
binnenvaartschepen en 6.000 pleziervaar-
dus al door onze experts gemaakt. Als er
van elkaar worden losgekoppeld.
tuigen in dekking en realiseert daarmee op
meer dan 100 keer gestemd is op een
Het schadebedrijf zal verdergaan onder de
jaarbasis een premieomzet van € 9 mln.
case en daarvan minimaal 60% vindt dat
naam Univé. De naam van het zorgbedrijf
TVM in Hoogeveen is goed voor € 133 mln
we het anders hadden moeten doen, dan
is nog niet bekend, maar wel zullen de
premie. ”We zijn tot de conclusie
volgen wij dat besluit. Concreet betekent
merken Trias en SIZ in de herfst overgaan
gekomen dat wij veel overeenkomsten
dat, dat we alsnog uitkeren als de
naar VGZ. Het schadebedrijf en de onder-
hebben”, zegt TVM-topman Arjan Bos. ”De
meerderheid van de stemmers dat wil;
lingen van Univé ontvangen € 35 mln
risico's die SON verzekert op het water,
een zogeheten coulancebetaling.”
compensatie voor gemaakte kosten. Bij de
verzekeren wij op de weg.” Met het oog
Andersom zal FBTO een eenmaal gedane
fusie in 2007 had Univé-VGZ-IZA-Trias de
op de groei van ’multimodaal’ transport
uitbetaling niet terugdraaien, ook niet als
ambitie om uit te groeien tot een totaal-
zien beide maatschappijen een prima
de internetters vinden dat er niet uitge-
verzekeraar, die via een geïntegreerde
aanvulling in elkaar. Voordeel hopen de
keerd had moeten worden. ”De indiener
marktbenadering zowel zorg- als schade-
beoogde partners verder te halen uit
van de case wordt er nooit slechter van”,
verzekeringen aanbood. Op deze visie is
gezamenlijke inkoop van herverzekeringen,
zo stelt FBTO. De verzekeraar zal ook
de verzekeraarscombinatie vorig jaar terug-
besparingen op administratiekosten en
vragen stellen over uitbreiding van polis-
gekomen. ”De geïntegreerde marktbena-
bundeling van financiële reserves. Het
voorwaarden en of mensen bereid zijn
dering leidde ertoe dat onze bestuurlijke
totaalpakket aan verzekeringsproducten
daarvoor extra premie te betalen.
organisatie te complex werd”, aldus
voor transportondernemers van TVM
bestuursvoorzitter Martin Duvivier.
wordt bovendien als ”aantrekkelijk voor
”Tegelijkertijd merkten we dat het zorg- en
de binnenvaartondernemer” gezien.
Achmea revitaliseert coöperatieve gedachtegoed De Vereniging Achmea, moeder van
het schadebedrijf steeds meer behoefte
FBTO laat burgers meebeslissen over claims
Eureko, wil het coöperatieve gedachtegoed
markten ontwikkelen zich in een andere richting. Door de vele onderlinge afhanke-
”Als jij FBTO was en het voor het zeggen
Paul Overmars, voorzitter van de
lijkheden tussen zorg en schade kunnen
zou hebben, wat zou je beslissing zijn?
vereniging, moet het duidelijker worden
kregen aan een eigen strategie. Beide
prominenter gaan uitdragen. Volgens
we daar echter niet optimaal op reageren;
Uitkeren? Of niet?” Met die vraag spreekt
dat de klanten het alfa en omega zijn van
soms zitten beide bedrijfsonderdelen
de internetverzekeraar van Achmea
Eureko. Hij zegt de leden onder andere
elkaar zelfs in de weg.” In de nieuwe
bezoekers van de nieuw geopende
meer voordeel te willen bieden. Zo
bestuurlijke structuur worden zowel het
website www.onderling.nl aan. Mensen
kunnen leden die geen zorgverzekering
zorgbedrijf als het schadebedrijf kleiner,
kunnen daar hun stem uitbrengen over
hebben van één van de Achmea-
platter en wendbaarder, volgens Duvivier.
(anonieme) schadeclaims en door FBTO
bedrijven, binnenkort toch gebruikmaken
geponeerde stellingen. ”Beslis mee of
van de zorgbemiddelingsdienst. De coöpe-
Scheepsverzekeraar SON wordt dochter TVM
FBTO haar productvoorwaarden aanpast
ratieve structuur moet ook duidelijker
of een reeds afgehandelde schadeclaim
tot uiting komen. Klanten van Eureko
Wegtransportverzekeraar TVM wil de
alsnog uitbetaalt”, zo belooft de Achmea-
worden automatisch lid en kunnen zich
krachten gaan bundelen met Schepen
dochter aan de bezoekers, die met een
als stemgerechtigde aanmelden. De
Onderlinge Nederland (SON). ”De
Facebook-profiel of nieuw aan te maken
beleidsvoornemens worden besproken
bedoeling is dat wij de scheepvaarttak van
profiel kunnen meepraten en zelf cases
in de ledenraad van de vereniging, die
TVM worden”, zegt SON-directielid Bert
kunnen aandragen. ”Met jouw argumenten
twee keer per jaar bij elkaar komt. De onderlinge mei/juni 2011
7
211.0486 FOV Mei_Juni 5 12pag:211.0486 FOV Mei_Juni 5 12pag
28-06-2011
14:28
Pagina 8
A C T U A L I T E I T E N
vloeding plaats. Het bestuur van Eureko
Hans van den Brink (55) is per 1 augustus
Coöperatie is bezig aan opmerkelijke opmars
geeft tekst en uitleg aan de ledenraad. De
benoemd tot directeur van de Vereniging
Het aantal Nederlandse coöperaties
leden kunnen zonder last of ruggespraak
Achmea, de meerderheidsaandeelhouder
neemt snel toe. Op dit moment staan er
het stemgeluid van de klanten laten horen.
van Eureko/Achmea. Van den Brink is nu
7500 coöperaties officieel ingeschreven,
Overmars: ”Er vindt een proces van beïn-
Benoemingen
De raad van bestuur behoudt zijn eigen
nog directeur Group Human Resources
veel meer dan de 5400 eind 2009.
bestuurlijke verantwoordelijkheid.”
van Eureko/Achmea.
”De coöperatie is bezig aan een echte
Overmars verwacht dat de 200e verjaar-
revival”, zegt Ruud Galle in een gesprek
dag van Achmea, die in Achlum gevierd is,
met Het Financieele Dagblad van 16 mei
het coöperatieve gedachtegoed een boost
2011. Galle is sinds drie jaar directeur
zal geven.
Nationale Coöperatieve Raad voor land en tuinbouw (NCR) en is daarnaast
Univé wint prijs meest klantgerichte verzekeringsmaatschappij
hoogleraar aan TiasNimbas Business
Univé wint in de categorie ’Insurance’ van
Nederland.
School van de Universiteit van Tilburg. Hij geldt als dé coöperatiekenner van
de Customer Centric DNA Awards 2011. Dit is een publieksprijs voor de meest
De NCR is een organisatie waar het
klantgerichte ondernemingen van
topmanagement van agrarische en
Nederland, die dit jaar voor het eerst
financiële coöperaties elkaar ontmoet.
wordt uitgereikt. Doel van de Customer
Het kennisinstituut, dat door Galle wordt
Centric DNA Award is het erkennen en
geleid, is gevestigd in Utrecht. De coöpe-
belonen van de organisaties die het meest
ratie is van oudsher vooral in zwang in de
klantgericht ondernemen. De genomi-
land- en tuinbouw en de financiële sector.
neerden in de categorie ’Insurance’ waren
Hans van den Brink.
De recente opmars van het coöperatieve gedachtegoed doet zich vooral voor buiten
verzekeraars Centraal Beheer Achmea, Interpolis en Univé. Op 24 mei bleek
Annick Wychgel (41) is benoemd tot
deze traditionele sectoren, stelt de NCR-
tijdens de uitreiking van de prijzen dat
manager Coöperatieve Zaken bij Achmea.
directeur. Van de 7500 coöperaties is
Univé door de Nederlandse consument
Zij werkt sinds 2001 bij Achmea en was
grofweg de helft actief in andere sectoren
wordt gezien als meest klantgerichte
hier onder meer bedrijfsjurist en adjunct-
zoals energie, onderwijs, de medische
verzekeringsmaatschappij voor 2011.
directiesecretaris.
sector en parkeerbeheer. Ook bij zelfstan-
Univé is geselecteerd op basis van hun
digen zonder personeel, zzp’ers, is de
Customer Centric performance gemeten
Daniëlle Klompers-Timmer (45) wordt per
rechtsvorm populair. Marketeers en IT’ers
op basis van zes indicatoren zoals proces
1 april 2011 Groepshoofd bij Donatus
werken samen in een coöperatie.
performance, medewerker performance,
Verzekeringen. Zij krijgt de leiding over
Galle heeft wel een verklaring voor de
consistente dienstverlening, consistente
9 medewerkers van de afdeling Kerk en
opmerkelijke groei. Er is sinds de krediet-
merkbeleving, kwaliteit van webcare, klant
Inkomen. Voorheen werkte Klompers als
crisis veel waardering voor bedrijven die
aanbevelingen (via bijvoorbeeld social
office manager bij Burgthuys Adviesgroep
maatschappelijk verantwoord onder-
media) en vertrouwen. Univé heeft de
BV in Valkenswaard en combineerde in
nemen, die veel aandacht besteden aan
beste score op vier van deze zes pijlers.
deze functie inhoudelijke verzekerings-
de lange termijn, aan solidariteit en
De Customer Centric DNA Awards zijn een initiatief van BearingPoint Consulting en
kennis met managementkwaliteiten.
duurzaam ondernemerschap. ”Bij coöperaties draait het niet om het snelle geld.”
TNS NIPO. Het onderzoek is uitgevoerd
Er is een kentering gaande ten gunste van
door TNS NIPO in acht verschillende
de coöperatie. Galle: ”Veel bankiers,
industrieën.
notabelen, priesters en politici zijn van hun
8
De onderlinge mei/juni 2011
211.0486 FOV Mei_Juni 5 12pag:211.0486 FOV Mei_Juni 5 12pag
28-06-2011
14:28
Pagina 9
voetstuk gevallen. De burger vindt hun
overtuigd raakt van de argumenten,
gezag niet meer vanzelfsprekend.”
ontstaan er problemen. Het overkwam
uit 2005. Deze code is niet, zoals bij de
Er is toenemende kritiek op het harde
Agrico waar de leden poot- en consump-
corporate governance-regels van Tabaks-
Angelsaksische bestuursmodel. De coöpe-
tieaardappelen telen, die door de coöpe-
blatt, gebaseerd op wantrouwen, maar op
ratie, die streeft naar de beste voor-
ratie worden vermarkt. De directie wilde
bevordering van het coöperatief onder-
Code voor Coöperatief Ondernemerschap
waarden voor haar leden, vormt een goed
een dochterbedrijf afstoten, maar dat
nemerschap. Het is de bedoeling dat de
alternatief. Bestuur en leden zijn van
voornemen viel verkeerd bij de leden.
geactualiseerde code eind dit jaar wordt geformuleerd.
elkaar afhankelijk. Leden kunnen niet
De discussie leidde uiteindelijk tot het
zomaar uit de coöperatie stappen, zoals
terugtreden van de directeur en de
aandeelhouders.
voorzitter van de coöperatie.
Klaas Knot volgt Wellink op bij DNB
Omdat het coöperatieve model redelijk
Vooral de overheidscoöperatie is de
De 44-jarige Klaas Knot wordt president
ongeschonden uit de recessie is gekomen,
laatste jaren een gewilde bestuursvorm
van De Nederlandsche Bank. Hij volgt
zijn er veel verzoeken om advies en infor-
geworden. In sectoren als de afvalbranche
Nout Wellink op, wiens termijn per 1 juli
matie. De coöperatie heeft duidelijke
en het parkeerbeheer dienen zich nieuwe
afloopt. Knot is nu plaatsvervangend
voordelen. De achterban zit dicht op de
vormen aan. Galle wijst op de piepjonge
thesaurier-generaal en directeur financiële
directie en het bestuur. Een van de
coöperatie ParkeerService, die voor de
markten op het ministerie van Financiën.
kenmerken van de coöperatie is discipli-
deelnemende gemeenten het parkeer-
Hij krijgt in Jan Sijbrand (57) en
nering van de top door de achterban.
management overneemt. ParkeerService
Frank Elderson (41) twee tevens nieuwe
De ledenraad neemt een cruciale positie
wil volgend jaar een dozijn deelnemers/
directieleden aan zijn zijde. Sijbrand krijgt
in. De directie moet een strategiewijziging
leden hebben die gezamenlijk oplossingen
de leiding over het bankentoezicht, de
of een nieuwe begroting vooraf voor-
bedenken voor lokale parkeerproblemen
huidige portefeuille van Henk Brouwer,
leggen aan dit forum dat enkele keren
en die de schaalvoordelen gaan benutten.
die DNB per dezelfde datum verlaat,
per jaar bijeenkomt. Galle: ”De achterban
Commerciële parkeerbedrijven als P1 zijn
eveneens vanwege het aflopen van zijn
toetst het beleid. Dat is echt iets van deze
niet blij met de nieuwe coöperatie. Kort
termijn. Sijbrand komt van NIBC, waar hij
tijd. De bestuurder moet stevig in zijn
na de start van de jonge onderneming
chief riskofficer is. Elderson werkt al bij
schoenen staan.” En als de achterban niet
botste deze met enkele grote landelijk
DNB als ’general counsel’ en divisie-
opererende exploitanten. Deze beschuldigen de initiatiefnemers van oneerlijke concurrentie en het overtreden van aanbestedingsregels. Voorbeeld van een succesvolle coöperatie is volgens Galle Coop Supermarkten, de coöperatie die ondanks de supermarktoorlog snel groeit. ”Zij bundelt winkeliers én klanten en dat is een bijzonder model.” Hij roemt ook de dierenartsencoöperatie AUV. Bijna alle 2.700 dierenartsen in Nederland maken deel uit van deze vereniging. ”Ze zijn zeer betrokken bij AUV”, constateert Galle. De NCR-voorman werkt momenteel met Ruud Galle.
een commissie aan de vernieuwing van de
Klaas Knot.
De onderlinge mei/juni 2011
9
211.0486 FOV Mei_Juni 5 12pag:211.0486 FOV Mei_Juni 5 12pag
28-06-2011
14:28
Pagina 10
S L O TA R T I K E L
verantwoordelijkheid voor het intern
AFM en DNB geven inzicht in afwegingen bij boetes
bedrijf, betalingsverkeer, juridische zaken
AFM en DNB hebben inzicht gegeven in
en het directiesecretariaat. Het toezicht
de afwegingen die zij maken om tot
op pensioenfondsen, verzekeraars en
maatregelen als boetes, normover-
De twee herverzekeringsmaatschap-
beleggingsondernemingen behoort tot de
dragende gesprekken of maatregelen te
pijen van Univé, te weten Univé Her
portefeuille van Joanne Kellermann (51),
komen. De toezichthouders laten daarbij
en Stormher, hebben een rijke geschie-
sinds 2007 directielid. Lex Hoogduin (55),
onder andere meewegen of er sprake is
denis. Univé Her bestond in 2008
die twee jaar geleden tot de directie
van recidive, of de overtreding verwijtbaar
negentig jaar, wanneer althans de
toetrad, heeft zelf besloten om DNB per
is en of er derden zijn benadeeld. Verder
geschiedenis van de rechtsvoorganger
1 juli te verlaten.
bekijken zij in welke mate er voordeel is
wordt meegeteld. Die rechtsvoorganger
behaald en of de overtreder zelf heeft
was de NOBH, de herverzekerings-
Competentiegrens omhoog: meer zaken zonder advocaat voor kantonrechter
meegewerkt aan het onderzoek. Daarnaast
maatschappij van NOVO. Kort voor het
beoordelen AFM en DNB de mate van
jubileumjaar, in 2007, besloten de
coöperatief gedrag bij de overtreder, of de
Univé-onderlingen in de algemene
De Eerste Kamer heeft op 17 mei 2011
klanten zijn ingelicht over de overtreding
ledenvergadering de twee maatschap-
ingestemd met het voorstel de compe-
en of eventuele benadeelden schadeloos
pijen los te koppelen van de centrale
tentiegrens van de kantonrechter te
zijn gesteld. Verder wordt in het oordeel
Univé-organisatie. Univé Her en
verhogen van 5.000 naar 25.000 euro.
meegewogen of de overtreding het gevolg
Stormher worden sindsdien als
Dit betekent dat zaken met een belang
is van onjuist beleid van de onder-
zelfstandige bedrijven gepositioneerd.
tot 25.000 euro door de kantonrechter
nemer en, bij grotere bedrijven, of het
Het zijn twee volwaardige herverzeke-
kunnen worden behandeld. Hierbij is het
management hierbij betrokken is. De AFM
ringsmaatschappijen, die deels zelf
dan niet verplicht gebruik te maken van
meldt dat afgelopen jaar in 673 zaken een
risico dragen en deels herverzekerings-
een advocaat. Rechtzoekenden kunnen
normoverdragend gesprek met overtreders
capaciteit inkopen. In 2009 werd
ook worden bijgestaan door juristen
is gevoerd of een waarschuwingsbrief is
besloten om de uitvoerende
directeur juridische zaken. Hij krijgt de
Univé Her en Stormher
(bijvoorbeeld van een rechtsbijstand-
gestuurd. In 329 zaken is een formele
werkzaamheden van Univé Her en
verzekering) of zelf hun zaak bepleiten.
maatregel opgelegd. DNB ging in 2010
Stormher in een nieuwe onderneming
Al jaren is gesproken over de verhoging
zelfs in 841 zaken een normoverdragend
onder te brengen: Redutch in Zwolle.
van de competentiegrens. Deze wordt per
gesprek aan of stuurde een waar-
Redutch treedt niet alleen voor de
1 juli 2011 dus een feit.
schuwingsbrief; DNB legde in 141 zaken
een formele maatregel op.
twee moederbedrijven op, maar is ook een advies- en bemiddelingsbedrijf in
Wettelijke rente niethandelstransacties verhoogd naar 4%
raars dan Univé. De herverzekerings-
De ministerraad heeft ingestemd met een
Univé-onderlingen bestemd.
verhoging van de wettelijke rente voor niet-handelstransacties van 3 naar 4 procent. Het besluit gaat in op 1 juli 2011. De wettelijke rente is de rente die een schuldeiser krachtens de wet kan vorderen van een schuldenaar die nalatig is gebleven bij de voldoening van een geldsom. De vorige wijziging vond plaats op 1 januari 2010.
10
De onderlinge mei/juni 2011
herverzekering voor andere verzekecapaciteit blijft echter uitsluitend voor
211.0486 FOV Mei_Juni 5 12pag:211.0486 FOV Mei_Juni 5 12pag
28-06-2011
14:28
Redutch in Zwolle
Pagina 11
van herverzekeringsadministraties en
Nieuwe speler op de markt van herverzekeringsadvies en -bemiddeling
specifieke software voor het berekenen van herverzekeringspremies. Natuurlijk was het wel nodig om de commerciële aanpak te verstevigen en daartoe werd Jan Harold Warrink als commercieel manager aangesteld. Warrink heeft een achtergrond in de verzekeringsbranche. Hij is altijd in de
Verzekeraars, grote ondernemingen en overheden die ondersteuning op
intermediaire markt werkzaam geweest,
het gebied van risicobeheersing kunnen gebruiken, kunnen een beroep
maar heeft nu bewust gekozen voor de
doen op de kennis en kunde van Redutch: een nieuwe speler op de markt,
herverzekeringsbranche en ook voor het
maar met een lange Univé-historie. Een gesprek over de dienstverlening
onderlinge gedachtegoed. ”Juist vanwege
door Redutch met Jan Trip, directeur, en Jan Harold Warrink, commercieel
deze nieuwe gebieden trok deze functie
manager van de onderneming.
mij”, zo zegt hij. Hij legt uit wat Redutch voor andere verzekeraars kan betekenen,
Redutch werd in het voorjaar van 2009
COMMERCIËLE AANPAK
opgericht, kort voor de ingebruikneming
Voor de nieuwe marktbenadering was het
overheden waarvan activiteiten op het
van het nieuwe kantoor aan de Dokter
niet nodig de organisatie zoals die tot
gebied van risicobeheersing worden
van Lookeren Campagneweg in Zwolle.
2009 was, ingrijpend te wijzigen. De
verwacht. ”De essentie is dat wij de
In de maanden ervoor werd al naar de
formatie bestaat momenteel uit ongeveer
complete herverzekeringsadministratie
evenals voor ondernemingen en
nieuwe situatie toegewerkt, maar pas na
vijftien medewerkers. Wel zijn voor de
voor verzekeraars kunnen uitvoeren en
de verhuizing werd daadwerkelijk met
nieuwe activiteiten extra investeringen
dat wij in herverzekering bemiddelen. We
advies- en bemiddelingstrajecten ten
gedaan. Zo zijn er afspraken gemaakt met
kunnen daarvoor alle gewenste informatie
behoeve van derden gestart. Jan Trip:
de leveranciers van geavanceerde software
opstellen en over de condities van herver-
”Om de kwaliteit van onze kennis op een
om licenties die aan Redutch worden
zekeringscontracten onderhandelen tot en
hoog niveau te handhaven, denken wij dat
verstrekt, ook voor klanten te gebruiken.
met de contractuele vastlegging daarvan.
het nodig is die kennis zo breed mogelijk
Dit betreft dan software voor het voeren
We geven herverzekeringsadviezen,
Jan Trip.
Jan Harold Warrink.
in te zetten, dus ook buiten de Univéorganisatie. Dat houdt ons extra scherp en komt alleen maar ten goede aan de kwaliteit van onze dienstverlening. Zo spelen wij in op de schaalvergroting in de verzekeringsmarkt en op de veranderende behoefte aan dienstverlening als gevolg daarvan. Solvency II heeft met zich meegebracht dat op een andere manier naar vermogen wordt gekeken. Verzekeraars moeten nadrukkelijker met verschillende scenario’s rekening houden, waardoor soms de behoefte aan herverzekering groeit. Zij kunnen immers vermogen maar één keer voor een herverzekerde schade of voor andere calamiteiten gebruiken.”
De onderlinge mei/juni 2011
11
211.0486 FOV Mei_Juni 5 12pag:211.0486 FOV Mei_Juni 5 12pag
28-06-2011
14:28
bijvoorbeeld solvabiliteitsanalyses of alter-
Pagina 12
Zeeland en daarna natuurlijk nog de
natieve herverzekeringsscenario’s.
schade in Japan. De verzekerde schade
Een actueel onderwerp in dit kader is de
in Japan wordt momenteel op ongeveer
implementatie van Solvency II. In dit
35 mld euro geschat. Dergelijke natuur-
verband begeleiden wij partijen bij het
catastrofes kunnen natuurlijk een extra
opstellen van herverzekeringsbeleid en
prijsverhoging met zich meebrengen,
voeren we ALM-studies uit. Bovendien
afhankelijk nog van wat er in de rest van
helpen we bij het invullen van de sleutel-
het jaar gebeurt.” Deze prijsverhogingen
functies. Tot slot maken we ook analyses
zijn overigens nog niet merkbaar in de
van verzekeringsportefeuilles en audits
nieuwe herverzekeringspremies voor de
op acceptatie- en schadeprocessen en
Japanse markt per 1 april jongstleden,
verzorgen we opleidingen op diverse
omdat de verlengingen wat dat betreft te
gebieden.” Het aanbod van producten en
vroeg kwamen, ”maar inmiddels is wel
diensten van Redutch heeft inmiddels de
duidelijk dat een aantal spelers op de
interesse gewekt van diverse, voornamelijk
herverzekeringsmarkt diep in de buidel
middelgrote verzekeraars, waaronder ook
zal moeten tasten”, vult Jan Harold Warrink
een aantal onderlingen. ”Belangrijk is, dat
aan.
we ons blijven realiseren dat we een ledenorganisatie zijn”, vult Jan Trip aan.
RATING
”De herverzekering van de Univé-onder-
Redutch is er helemaal klaar voor om
lingen blijft onze ’core business’. Redutch
verzekeraars, grote ondernemingen en
is geen doel op zich, maar een middel om
overheden in het lastige gebied van de
te bereiken dat wij onze herverzekering zo
risicobeheersing kordaat aan de hand te
goed mogelijk kunnen uitvoeren.”
nemen. Een belangrijke steun in de rug daarbij is de rating die de onderneming
COLOFON
NATUURCATASTROFES
vorig jaar van A.M. Best heeft gekregen.
De onderlinge is een uitgave van de FOV (Federatie van Onderlinge Verzekeringmaatschappijen in Nederland) en verschijnt 10 keer per jaar in een oplage van 1.250 exemplaren. Leden van de FOV zijn gratis geabonneerd op De onderlinge.
Gevraagd naar ontwikkelingen in het her-
Redutch kreeg een rating A-, hetgeen voor
verzekeringsvak zegt Jan Trip: ”Opmerkelijk
de kwalificatie ’excellent’ staat. Jan Trip:
is dat er veel capaciteit op de markt is
”Dankzij deze rating hoeven de Univé-
Redactiecommissie:
Chris van Toor
Met medewerking van: Peter van Steen, Geldermalsen en Hester Heleen Fotografie, Amerongen Redactiesecretariaat:
Productie en druk:
Loes Malherbe Postbus 92 3980 CB Bunnik T 030 - 656 71 60 F 030 - 656 75 04 E
[email protected] I www.fov.nl Drukkerij De Eendracht, Schiedam
© Overname van (gedeelten van) artikelen is toegestaan mits de bron wordt vermeld. ISSN 0927-6173
12
De onderlinge mei/juni 2011
gekomen. De kapitaalverstrekkers –
onderlingen geen extra vermogen op basis
met name Amerikanen, maar ze zijn er
van Solvency aan te houden. Bovendien
natuurlijk wereldwijd – kunnen op de
geeft deze rating ons een mooie uitstraling
herverzekeringsmarkt meer verdienen dan
naar de markt, omdat het behalve over
wanneer ze hun geld op de bank zetten.
onze solvabiliteit ook iets over de kwaliteit
Op de herverzekeringsmarkt hebben ze
van onze dienstverlening zegt. Wij zijn er
toch een bepaalde minimale ’rate on line’ en een grotere kans op een redelijke vergoeding. Doordat er meer capaciteit is, zijn de prijzen aardig stabiel gebleven. In de afgelopen jaren is een kleine korting van maximaal vijf à tien procent gerealiseerd, dus dat is betrekkelijk gunstig. Wel zal het voor 2012 hoogstwaarschijnlijk gaan tegenvallen. In het begin van dit jaar hadden we de aardbeving in Nieuw-
daarom heel blij mee!”