1
Samenvatting Dit verhaal is bedoelt om iets positiefs in de wereld te brengen. Het is geschreven vanuit mijn eigen ervaring, waarneming en beleving. Angsten en onze snelle maatschappij belemmeren ons denken en voelen. Soms blijven we in de angst steken en kiezen we, onderbewust, oplossingen, waar we niet gelukkig door worden. Hoofdstuk 1 gaat om het bewust worden hiervan. Hoofdstuk 2 gaat over de liefde die ik als de bron van alles zie. Geredeneerd vanuit de liefde is het logisch dat er meer is dan ons huidige bestaan. Deze stelling wordt gelegd naast de Christelijke en wetenschappelijke visie. Soms zijn we de weg kwijt door allerlei dingen die we in ons leven tegenkomen. Hoofdstuk 3 gaat er over, dat je weer verder kan met je leven, pas nadat je weer terug bij de liefde komt. Hoofdstuk 4 en 5 geven nog wat tips voor verdieping of voor het leven. Maar het gaat om het vrij denken en voelen, hierdoor kun je inzichten krijgen, en valt alles na verloop van tijd als een puzzel in elkaar. 2
Trefwoord: Praktische Filosofie © 2007 René de Jong ISBN 978-90-811605-1-3 Eerste druk, April 2007 Tekst: René de Jong, Illustraties: Désirée de Jong (Contact met de schrijver kan via e-mail
[email protected] ) Het is ook mogelijk om dit boekje (via bovenstaand e-mail adres onder vermelding van levensbron, naam en adres) als hardcopy te bestellen. Door overmaken van € 5 op rekening 1026107 t.n.v. R.D.B. de Jong, Eindhoven onder vermelding van levensbron.
Niets van deze uitgave mag worden openbaar gemaakt en/of verveelvoudigd door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze dan ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de schrijver. 3
1. Ontwaken ........................................................................................................ 5 1.1. Emoties .................................................................................................... 5 1.2. Belemmeringen ..................................................................................... 18 1.3. Helder denken ....................................................................................... 35 2. De Bron ......................................................................................................... 39 2.1. Wetenschappelijke visie ........................................................................ 39 2.2. Stelling ................................................................................................... 41 2.3. Christelijke visie ..................................................................................... 43 2.4. Uitwerking van Geloof uit Liefde ............................................................ 48 3. Zoek de Bron ................................................................................................ 58 3.1. Slachtoffer/Dader ................................................................................... 59 3.2. Schuld/Schaamte/Schande ................................................................... 61 3.3. Terug naar de bron ................................................................................ 66 3.4. Bescherming .......................................................................................... 73 4. Verdieping ..................................................................................................... 77 5. Leven ............................................................................................................ 85 4
1. Ontwaken Diep en helder denken doen we zelden. We worden vaak belemmerd door angsten of verlangens, en… we nemen er de tijd niet voor.
1.1. Emoties Emoties zijn angsten, liefde en verlangens. Met liefde bedoel ik de onvoorwaardelijke liefde. Daarbij horen ook vertrouwen, verdriet en blijdschap. Dat beschouw ik als de bron. Angsten en verlangens verwijderen ons van de bron. We kennen veel angsten, hier noem ik er slechts een paar.
5
Boosheid Hierbij speelt de angst dat je de controle verliest, of de angst dat iemand wederom de fout ingaat. Denk ook aan machteloze woede.
Macht Macht is gebaseerd op angst: Degene die de macht heeft is bang om controle te verliezen. Degene die zich onderworpen heeft is bang voor repressie. Geld geeft macht en is daardoor ook weer gebaseerd op angst.
6
Jaloezie Als je jaloers bent op iemand, dan heeft die iets wat jij graag zou willen hebben. Jij hebt dan de angst dat je dat niet kan krijgen. Meestal wil je bij jaloezie niet met iemand ruilen. Je wilt slechts bepaalde dingen, zonder de keerzijde daarvan. Jaloezie speelt vaak onder de oppervlakte en wordt soms zichtbaar als we emotioneel worden of iemand iets misgunnen. Bijvoorbeeld je kan je dochter contact met jongens misgunnen, doordat jij dat zelf destijds ook niet mocht of doordat je nu geen (goede) relatie hebt. Hoe zou een parkeergarage eruit zien, van een ontwerper die zelf een kleine auto heeft en jaloers is op mensen met grote auto‟s?
7
Verliefdheid Verliefdheid is een sterke emotie. Een tintelend en opwindend gevoel. Als we verliefd zijn, zijn we zo in de wolken dan kijken we door een roze bril, en echt diep denken valt ook niet mee. Kwetsbaar zijn we wel, en blind voor manipulatie. (loverboys) Bij een nog niet beantwoorde verliefdheid komt al gauw een stukje angst om de hoek kijken. Zij is toch verliefd op mij, waarom zag ik haar dan naar hem kijken? Mensen die hevig verliefd zijn staan minder goed in contact met de realiteit en kunnen bepaalde signalen missen.
8
Voorwaardelijke liefde Voorwaardelijke liefde komt voor in veel relaties. Als ik lief voor je ben, verwacht ik dat jij lief terugdoet. Je verwacht net zoveel terug als dat je geeft. Hierbij leeft de angst dat de ander minder geeft dan jij. Eigenlijk is dit dus vergelijkbaar met een betaling. Voorwaardelijke liefde kan heel prettig overkomen, maar het is nog steeds geen echte liefde. Het is liefde met bijbedoelingen. Liefde kan getoetst worden aan de realiteit. Een relatie alleen gebaseerd op voorwaardelijke liefde zal vroeg of laat stranden. Denk ook aan opvoeding, die alleen op beloning en straf is gebaseerd. Hoe zullen deze kinderen later zijn naar hun ouders? Relaties met zowel voorwaardelijke als onvoorwaardelijke liefde zijn heel natuurlijk.
9
Haat In het spraakgebruik hebben we het wel eens over dat liefde omslaat in haat. Dan gaat het om voorwaardelijke liefde. Haat en voorwaardelijke liefde zijn allebei gebaseerd op angst. Liefde slaat niet om in haat, maar de angst wordt groter en grijpt een ander middel aan om te reageren. Als het hart gevuld is met haat, loopt de mond daar van over (roddel). Of we hebben de neiging om iets onbeheersts te doen. Voorafgaand aan elk woord of handeling zit een gedachte. Bewust of onbewust. Als wij denken in haat komt die haat ook in onze gesprekken en ons handelen.
10
Paranoia Als angst heel sterk wordt kan er een soort paranoia ontstaan. Bij paranoia is er een duidelijke bewustzijnsvernauwing, er wordt niet meer naar het gezond verstand geluisterd. Alles wordt gezien vanuit de angst en de angst slaat wild om zich heen. Bij de bewaking van vliegvelden zien we voorbeelden van paranoia. Je zult misschien denken, hierdoor is de bewaking verscherpt en is het daardoor veiliger geworden, maar is dat wel zo? Een beetje angst houdt ons scherp. Paranoia tast ons denken en onderscheidingsvermogen aan. Bovendien kunnen we niet goed meer bij ons gevoel. Alleen nog bij de angst, en angst is een slechte raadgever.
11
Heksenjacht Als we aan de heksenjacht denken, denken we aan een ver verleden, de middeleeuwen, toen we nog niet zo ontwikkeld waren. Maar de heksenjacht is van alle tijden, waarin we ons door angst laten leiden. De heksenjacht is een uiting van paranoia. Bij de heksenjacht kan je gemakkelijk iets in iemands schoenen schuiven. Als je omgaat met iemand die bestempeld is als fout, dan word jij gezien als besmet. Redelijkheid en onderscheidingsvermogen zijn verdwenen. Kinderporno is gruwelijk. Maar het noemen van dat woord roept al dusdanige emoties op dat we, ons onderscheidingsvermogen verliezen. Als iemand Iets onschuldigs ten onrechte aanmerkt met dit gruwelijke etiket, zal niemand dat etiket in twijfel trekken. Een ander voorbeeld van moderne heksenjacht is terrorisme. Het griezelige is, dat ogenschijnlijk weldenkende mensen door het noemen van een sleutelwoord, zoals moslim terrorisme, ineens kunnen vervallen tot paranoia en mee kunnen doen met een heksenjacht. 12
Angstcirkel
13
De wereld wordt beheerst door angst (geld, macht, wapens). Angst roept angst op. Als iemand boos is, is de verleiding groot om in je eigen boosheid te schieten, (onze flight or fight toestand) jouw boze reactie roept weer een boze tegenreactie op, die al door de aanvaller voorzien was. Vanuit boosheid is er geen goede oplossing mogelijk. In de angstcirkel is de waarneming beperkt. We luisteren maar half en filteren veel weg. Dat is bij anderen net zo. Als je goed verbinding met iemand maakt en je boodschap rustig vanuit verdriet en liefde verteld in plaats van angst of boosheid zul je merken dat diegene minder gauw in de angstcirkel schiet en jouw boodschap beter aankomt. De angstcirkel is niet alleen tussen twee personen, maar kan ook een keten van mensen of groepen van mensen omvatten, zelfs op wereldniveau. Moraal van het verhaal: onze eigen agressie komt uiteindelijk weer naar ons terug.
14
Onvoorwaardelijke Liefde Het gevoel van onvoorwaardelijke liefde kunnen we tonen naar iedereen, de hele natuur en alles. Als het gevoel van onvoorwaardelijke liefde sterk is voelen we de verbondenheid met ons allen. We stijgen als het ware boven onszelf uit. Onvoorwaardelijke liefde gaat samen met vertrouwen, blijdschap en verdriet. Als het gevoel van onvoorwaardelijke liefde heel sterk is, kunnen we op dat moment geen boosheid voelen, wel verdriet. Dan staan we open voor andere mensen, en dan kunnen we ook bij onze eigen intuïtie. Volgens mij zijn alle goede ideeën vanuit liefde bedacht. Als iemand al in zijn angstcirkel zit is een antwoord vanuit de liefde, een onvoorziene reactie. Als je een diep verdriet van iemand voelt kan je dat zo uit balans brengen dat je zelf ook bij de liefde komt. Dan is de angstcirkel gebroken.
15
Liefde tonen is niet hetzelfde als aardig zijn, misschien is het goed om voet bij stuk te houden, maar wel laten voelen dat je de ander respecteert. Zo verminder je de emotionele lading. Liefde kan ook in het groot als wapen gebruikt worden. Denk bijvoorbeeld aan het onafhankelijk worden van India onder leiding van Ghandi. Ghandi ging een geweldloze strijd aan tegen de Engelse overheersing. Geweldloos en lijdzaam verzet is niet gemakkelijk, maar dwingt wel een reusachtig respect af. Ruzies worden pas succesvol opgelost als men de wil heeft om een oplossing te zoeken die voor iedereen aanvaardbaar is. We stijgen dan boven onszelf uit, maken ons ego klein en gaan samen aan de slag. Assertiviteit hoort ook bij onvoorwaardelijke liefde, hierin zit dat we niet alleen voor onszelf opkomen, maar ook dat we oog blijven houden voor de ander. Agressiviteit wordt helaas wel eens met assertiviteit verward, maar agressiviteit is gebaseerd op macht en dus ook weer angst. 16
Het volgende voorbeeld illustreert de kracht van de liefde en laat zien dat iedereen bijzonder kan zijn. Een kennis van mij had een zeldzame ziekte. Een echt vreselijke ziekte. Heel langzaam stierven delen van haar lichaam af. Eerst haar vingertoppen en tenen, kootje voor kootje, teen na teen, vinger na vinger. Dit was een vreselijk en ook heel pijnlijk proces. Ze was lerares totdat dat niet meer ging. Ondanks alles was ze vrolijk. Sterker nog ze was het zonnetje in huis. Op een bepaald moment moest ze naar het ziekenhuis, haar handen en voeten stierven af. Er was steeds minder wat ze kon, maar ondanks alles was zij vrolijk, ze was ze het zonnetje op de afdeling. Vele zware gevallen waren er in dat ziekenhuis. Vele klaagden over hun ziekte, maar zij deed dat nooit, sterker nog waar zij was, was liefde en vergat ieder zijn of haar leed. Toen zij stierf na de zoveelste amputatie, hebben alle verpleegsters en de hele afdeling om haar gehuild. Zo’n geweldig mens waren ze nog nooit tegengekomen. 17
1.2. Belemmeringen Veel belemmeringen van denken zijn gebaseerd op angst. Ook kan ons waarnemen verminderd zijn, als gevolg van angst. Vaak gebeurt dat onderbewust.
De angst voor het onbekende Het is prettig om te vertrouwen op de dingen die je kent. Toch is het vertrouwde niet altijd goed en het onbekende fout. Angst voor het onbekende uit zich soms in zwart/wit denken. Het is vaak de angst om je basis te verliezen. In zo‟n geval is het goed om je vertrouwde basis te versterken. Dan kun je meer genieten van nieuwe dingen. Zo krijg je een mooi en rijk leven.
18
Dogma’s Dogma‟s zijn begrippen die binnen een bepaalde stroming altijd als waar/onwaar beschouwd worden, of waaraan altijd voldaan moet worden. Dogma‟s zijn er overal, bij kerk, politieke partijen, onderwijs etc. Het probleem van dogma‟s is, dat geen enkele oplossing tegen de dogma‟s in mag gaan. Bepaalde oplossingen zijn daardoor taboe, niet sexy, of niet politiek correct, al naar gelang de stroming waar we inzitten. Dogma‟s zijn steunpilaren. Als jouw steunpilaren weggenomen worden, stort jouw wereld in elkaar, zo kom je in je angstcirkel. Als er nieuwe steunpilaren aangeboden worden kun je zonder angst in discussie blijven. Dat geldt voor jou en voor ieder ander.
19
Flight or fight Veel mensen in deze moderne maatschappij voelen zich ver afstaan van de primitieve natuur, maar is dat wel terecht? Als we geconfronteerd worden met iets wat ons niet zint, voelen we angst en komt de natuurlijke neiging boven om te vluchten of te vechten. Op dat moment kun je het beste eerst een paar keer diep ademhalen en daarna kijken wat het beste is. Zo kunnen we vrijheid van denken houden, ook als we aangevallen worden. Als een auto met volle vaart op je afsuist is vluchten natuurlijk wel verstandig.
Taboe Op sommige zaken ligt het taboe. Daar praat je niet over. Om verder te komen kan het belangrijk zijn om deze zaken toch bespreekbaar te maken. 20
De kracht van het woord Onderschat niet de kracht van het woord. Ook al is iets niet waar, toch doet het iets met ons. Het maakt ons aan het twijfelen. Denk maar eens aan de inval van Amerika in Irak. Al Shahaf (minister van propaganda) sprak het volk via televisie toe. Op de beelden zag je Amerikaanse toestellen, maar toch bleef Al Shahaf beweren dat er nergens een spoor van Amerikanen te zien was. Omdat Al Shahaf zo stellig was, durfde het volk niets te doen. In Nederland hebben we daar een gezegde over: Hij liegt alsof het gedrukt staat. Soms zijn leugens ook gedrukt.
Verleden Ons verleden kan ons ook belemmeren, denk aan heel nare ervaringen. Echtscheidingen, verkrachtingen, een overval op straat, een ongeluk. Deze blijven in ons hoofd. Soms zo erg dat ons leven stilstaat. In het praktijk hoofdstukje geef ik hier aandacht aan. 21
Specialisten We leven in een technologisch vergevorderde maatschappij. We kennen veel specialisten. Medici, dominees, professoren, maar ook ambtenaren die telkens weer met nieuwe onderwijsplannen komen. Specialisten zijn mensen die op hun vakgebied veel kunnen weten, maar het zijn geen heiligen. De specialist is ook maar een mens. Wijzelf kunnen ook goede ideeën hebben. Van belang is dat we specialisten met respect behandelen en goed naar hen luisteren, maar niet vergeten om ook naar onszelf te luisteren. Heel veel specialisten aanvaarden pas dingen als ze bewezen zijn. Dat is een belemmering. Als iets wetenschappelijk niet bewezen is, is het daarom nog niet onwaar, maar voorzichtigheid is wel geboden. We kunnen namelijk ook in wensdenken vervallen.
22
Sleutelwoorden Bij gebruik van sommige woorden kan iemand als het ware dichtslaan. Elke stroming kent wel zijn sleutelwoorden: Algemeen: discriminatie, incest, autisme. School: dyslexie. Atheïst: Bijbel, Kerk: universum. Het zijn beladen woorden. Het horen of lezen van deze woorden, roept zoveel emotie op dat men in de angstcirkel komt en niet meer luistert. Bovendien tast het ons onderscheidingsvermogen aan. Sommige woorden leiden zelfs tot paranoia. Voorbeeld: Als een leraar vals wordt beschuldigd van pedofilie, is hij al veroordeeld, hij wordt dan als het ware gelijkgesteld aan hen die vreselijke dingen met kinderen hebben gedaan, terwijl nog niets bewezen is. Dit blijft hangen, zelfs als de beschuldiging wordt ingetrokken en afgedaan als grapje. Het blijft nog meer hangen dan een beschuldiging voor moord. Als je echt blijft openstaan en luisteren, heb je het ver gebracht. Breng eens in kaart wat jouw sleutelwoorden zijn, en kijk of je kan blijven luisteren. 23
Etiketten Om allerlei redenen kunnen we iemand in een vakje stoppen. Afkomst, opleiding, geloofsovertuiging, maar ook al onze sleutelwoorden zijn etiketten. Denk maar aan Sinti, Roma of mensen met een handicap. Niemand is zijn etiket, het gaat erom hoe iemand nou echt is. Ooit hebben een paar partijleden van VVD en PVDA een grapje uitgehaald. De VVD‟er hield het PVDA praatje en de PvdA‟er het VVD praatje. Heel veel mensen is dat niet opgevallen. We zeggen wel eens: Eens een boef, altijd een boef. Door uitspraken en daden uit het verleden plaatsen we iemand in een vakje. Etiketten plaatsen is menselijk, maar veranderen, hoe onwaarschijnlijk ook, is ook menselijk. Kijk altijd naar lichaamstaal, er zijn ook mensen die doen alsof.
24
Meningen en feiten Meningen en feiten worden vaak door elkaar gebruikt. Een opgeschreven mening blijft een mening. Ontrafel de feiten. Manipulators zijn meesters in onwaarheden en meningen als feit te presenteren. Doorzie het spel.
Beurs Angstaanjager eerste klasse is de beurs. Speelbal tussen de angst om geld te verliezen en de angst om minder rendement te halen dan een ander. Dit kost niet alleen slapeloze nachten maar consumeert ook een nog een stukje van onze dagelijkse energie en aandacht.
25
Bezit Het is prettig om ergens te wonen, een auto te hebben, en geld zodat we van alles kunnen kopen. Mensen die veel hebben, willen het ook vasthouden. Je bent pas echt rijk als je het uit kan geven. Aan bezit kleeft ook een keerzijde. Hoe meer bezit, des te hoger de prijs. We moeten harder werken, een baan nemen die tegen onze natuur ingaat, iets oneerlijks doen, de natuur schaden of anderen pijn doen. Bezit vraagt onderhoud, zorg, moet beveiligd worden tegen diefstal, vernieling of brand. Kost vrijheid: voortaan moet je wel naar je 2e huisje gaan, en zo offer je het spannende van je leven op. Bezit werpt muren op. Veel mensen die nu alleen in de auto zitten, zaten vroeger samen gezellig in de trein. Als onze huizen groter worden, wordt ook de drempel groter om op straat met anderen te spelen of te praten. Als je jaloezie in je voelt opborrelen, omdat iemand bijvoorbeeld een prachtig huis laat bouwen, denk dan ook aan de keerzijde van dat huis. 26
Projectie We weten helemaal niet hoe een ander over ons denkt. We denken dat we dat weten, maar het is een projectie van onze gedachten. Ook het beeld van onze schepper is een projectie van onze gedachten. We denken daar verschillend over. Kennen wij ons zelf eigenlijk wel? Om te weten hoe iemand echt over ons denkt, zullen we de projectie moeten toetsen. Bij een ruzie waar de tegenpartij niet aanwezig is, gaan we in gedachte de strijd aan met zijn/haar projectie. Het beeld van de ander reageert in onze gedachten zoals wij dat verwachten. Na verloop van tijd kunnen we ons hierover behoorlijk opvreten, maar de projectie staat inmiddels ver van de werkelijkheid af. Dat geldt ook voor langlopende ruzies, over meerdere jaren, tijdens het zwijgen gaat de ruzie gewoon verder. Heel jammer. 27
Roddel Er kunnen heel lelijke dingen gezegd worden. Van sommige vrouwen wordt wel eens rondgebazuind dat ze hoer zijn. Dat is heel erg. Veel roddels zijn niet waar. Degene die naar de roddels luistert, neemt de roddels met een korreltje zout, maar denkt, er zal wel een kern van waarheid inzitten. Wie brengen roddels in de wereld? Roddels ontstaan doordat mensen iets te zeggen willen hebben, maar ook veel roddels ontstaan door mensen die haten, afgunstig of jaloers zijn. Er hoeft dus helemaal niets van waar te zijn. En al zou er iets van waar zijn, wie gaat dat aan. Wordt de wereld er beter van door dit rond te bazuinen? Als iemand over ons roddelt, kunnen we met modder teruggooien, maar ook daar wordt de wereld niet beter van. Als we niet met modder gooien dwingen we wel respect af. Wie pakt roddelaars aan die gemene leugens in de wereld brengen, en hoe doe je dat? 28
Boodschappen Is een boodschap geboren uit liefde of uit angst? Als het uit liefde is, is het een belangrijke boodschap. Als het uit angst is (en dus ook: haat, jaloezie, woede,..), zegt de boodschap meer over de zender dan de ontvanger. Maar ook dan kan de boodschap belangrijk zijn. Ontdoe in dat geval de boodschap van zijn emotionaliteit en zoek de boodschap achter de boodschap. Veel ruzies ontstaan doordat we de boodschap niet begrepen hebben. Er zijn ook boodschappen waar we nog niet aan toe zijn. Dat speelt vooral een rol bij het lezen van iets waarvan wij denken dat we het moeten snappen. Dan kun je ervoor kiezen om de boodschap wel te onthouden, maar er nog niks mee te doen. Het kwartje kan later vallen. Soms zien we iemand waar we meteen al een hekel aan hebben, of die we beschouwen als een niemand. Wat gebeurt er nou als zo iemand komt met een kritiek of waarheid als een koe, die precies op ons slaat? 29
(Meestal) Ik heb er geen zin in, wat er ook gebeurt, ik luister niet, desnoods verdraai ik de waarheid, om mijn gelijk te krijgen. Een natuurlijke reactie, want ik voel me bedreigd, maar dit is wel een gemiste kans. (Andere reactie) je hebt gelijk, bedankt voor deze waarheid, ik ben wel verder gekomen. Als je zo voor iedereen open staat is dat heel bijzonder. Ook jouw boodschap kan afgeketst worden als ongewenst. Ga na of jouw boodschap oprecht was en uit liefde. Als dat zo was, zal het een goede boodschap zijn geweest, maar misschien was de ontvanger er nog niet aan toe. Probeer dat in te schatten en bedenk dat bepaalde dingen nou eenmaal gezegd moeten worden, al zijn ze pijnlijk. Bij pittige discussies is het belangrijk om snel in te haken, anders kom je niet aan bod. Terwijl iemand praat, verzin jij wat je wilt zeggen. Op dat moment luister je niet. Er zijn ook mensen die tijdens een discussie niets zeggen, maar toch veel te zeggen hebben. Geef ook hen een kans. 30
Heilige plaatsen Er zijn plaatsen in de wereld die als heilig beschouwd worden. Voor Joden en Christenen zijn dat voornamelijk plaatsen in Israël. Voor Moslims zijn dat onder andere Mekka en Jeruzalem. Heilige plaatsen kunnen een positief effect hebben. Denk maar aan het bedevaartsoord Lourdes. Doordat veel pelgrims met overgave, en liefde hier naar toegaan kunnen ze samen nog dieper bij de liefde komen en kan er daardoor een verdieping voor hen plaatsvinden. De liefde kun je voelen. Dat ligt vaak niet zozeer aan de plaats, maar aan de sfeer die er hangt. Een sfeer die gecreëerd is door de pelgrims. Wij creëren hierdoor zelf onze heilige plaatsen. Het vechten om een heilige plaats is daarom niet verstandig. We hebben geen vrijbrief om respectloos met deze zaken om te gaan. Anderen kunnen hierdoor gekwetst worden, wat hen weer in de angstcirkel brengt, met alle ellende van dien. 31
Egoïsme Egoïsme wordt in het boeddhisme gezien als een geestesziekte. Hoeveel ellende wordt er niet veroorzaakt als mensen denken vanuit hun eigen ego. Egocentrisch denken, is denken vanuit de eigen groep. Mensen buiten deze groep komen niet in beeld, maar dat betekent niet dat ze er niet zijn en dat geeft ons ook niet het recht om onrechtvaardig te zijn. Inleven in de situatie van alle belanghebbenden en toetsing hiervan is de sleutel om tot een goede oplossing te komen. Hiermee hoeven we onszelf nog niet te vergeten of weg te cijferen. Het zoeken van de juiste balans is belangrijk, kost tijd en dient met zorg gedaan te worden.
32
Manipulatie Dagelijks zijn we slachtoffer van manipulatie. Managers, verkopers, onze kinderen, kennissen, familie, (wijzelf?) en vooral politici manipuleren. Manipulatoren hebben altijd twee agenda‟s. Eén voor de buitenwereld en één verborgen agenda, wat ze eigenlijk gaan doen. Een manipulator is vaak aan het woord, houdt meestal een wollig verhaal waarin hij/zij inspeelt op onze verlangens en/of schuldgevoel. De manipulator gebruikt feiten, onwaarheden en meningen zoals dat het beste uitkomt. Er zijn veel gradaties in manipulatie. Manipulatoren kun je het beste op de feiten blijven drukken en controleren of ze zich aan hun afspraken houden. Als je toe geeft aan manipulatie, komt de manipulator, zoals dat meestal gaat weer weg met zijn leugens. Manipulatie zal alleen stoppen als het doorzien wordt en geen zin heeft. Uiteindelijk zal de manipulator weinig echte vrienden overhouden, want die weten inmiddels dat ze gemanipuleerd worden. 33
Voorbeeld manipulatie Ergens in de wereld is er een land waar een burgeroorlog woedt. De regering bestrijdt de bevolking en heeft naast regeringstroepen ook extreem gewelddadige milities. De VN wil ingrijpen. De regering belooft na onderhandeling het geweld te staken. Na een paar maanden is hier niets van terecht gekomen. Weer zegt de VN te gaan ingrijpen, en belooft de regering beterschap. Na een paar maanden zijn de regeringstroepen niet meer actief, maar die geweldadige milities wel. Ze beloven die milities over een paar maanden te ontwapenen. Waarom dan pas? In feite werken ze hun gruwelijke en onzichtbare agenda af. Want als ze echt zouden willen, was het geweld allang gestopt.
34
1.3. Helder denken Zoek de kern Het is eenvoudig om iets ingewikkeld te maken, En moeilijk om iets eenvoudig te maken.
Als je een probleem of oplossing tot de kern kan terugbrengen wordt het helder en tastbaar. Dat is niet altijd gemakkelijk. Als het tot de kern is teruggebracht, zegt iedereen: “is dat nou alles, dat snap ik ook wel”. Breng het terug tot de kern en denk grensoverstijgend. Zorg voor een goede oplossing voor iedereen. Verkeerde oplossingen blijven irriteren en terugkomen.
De goede oplossing siert zich door zijn eenvoud 35
Verschil met Positief denken Denken vanuit liefde lijkt op positief denken. Toch is er een verschil. Positief denken proeft soms naar gemaakte vrolijkheid. Bij denken vanuit liefde mag alles er zijn, dus ook verdriet. Je probeert bij de liefde te komen en vanuit liefde oplossingen te zoeken.
Verlangen Verlangen hoort bij het leven. Doorleef je verlangens en maak keuzes. Sterk verlangen kan leiden tot hebzucht, beperkte waarneming en wensdenken. Neem belangrijke beslissingen met een sterk realiteitsgevoel. Geniet ook van die momenten dat je verlangen niet gestild is.
36
Betekenis van angst Misschien wek ik de indruk dat angst fout is, maar angst hoort bij het leven en is dus niet fout. Een beetje angst houdt ons scherp en weerhoudt ons voor roekeloos gedrag, of zorgt ervoor dat we een prestatie neer kunnen zetten. Als angst doorslaat werkt het ons tegen. Dan durven we bijvoorbeeld niet meer in een flat te wonen, of de straat op, dan beperkt het ons denken. Angst is een alert signaal, een alarmbel. Onderzoek de angst en werk aan een liefdevolle oplossing, blijf er niet in hangen. Schaam je niet voor je angsten, verstop ze niet, wees echt en oprecht, ook naar jezelf. Werk aan jaloezie en haat. Zeggen: “ik mag niet jaloers zijn” werkt niet. Wordt eerst bewust dat je jaloers bent. Bepaal dan welke angst hier achter zit en bedenk hoe je die angst kan verminderen of wegnemen. Eraan werken is een langdurig proces. Verlies de moed niet. Bij onze geboorte zijn we niet allemaal even ver. Het is geen race. Alles wat je wint is meegenomen. 37
Totaalbeeld We hebben geleerd analytisch te denken, een facet oplichten en in orde maken, maar alles hangt aan elkaar vast. Als we ziek zijn gaan we naar de dokter, als de dokter alleen naar het zieke orgaan kijkt en niet naar de rest van het lichaam, waar de ziekte zich op een andere manier manifesteert, kan het zijn dat het medicijn wat hij voorschrijft wel een symptoom bestrijdt, maar niet de oorzaak, en zal de patiënt ziek blijven. Symptoombestrijding is een manier van denken geworden. Een bekende slogan is: “we denken in oplossingen, niet in problemen”. Dit geeft mij niet het gevoel dat het probleem goed in kaart gebracht wordt. Neem de tijd, laat je niet belemmeren in je denken, luister naar je intuïtie en verzin een grensoverstijgende liefdevolle oplossing die past bij het totaalbeeld. 38
2. De Bron 2.1. Wetenschappelijke visie Volgens de wetenschap is het heelal begonnen met de oerknal. Na een bepaalde tijd werden er sterren en planeten gevormd. Veel later kwam er leven op aarde, en wie weet waar nog meer. Darwin heeft een theorie ontwikkeld: de survival of the fittest. De plant of het dier die het best past binnen een bepaald milieu overleeft het beste en wordt talrijk. Minder fortuinlijke schepselen verdwijnen, of worden zeldzaam. In die theorie wordt gesteld, dat er door toeval mutaties zijn. Succesvolle mutaties overleven beter. Op zich is dit heel logisch en daarom is het ook een heel wijdverbreide theorie. De evolutietheorie laat de weg zien die afgelegd is, maar geeft geen antwoord op hoe bewustzijn, angst, liefde of onze drijfveren zijn ontstaan. 39
Het lijkt erop alsof er een plan achter de evolutie zat en geen toeval.
Robot XYZ235G 40
2.2. Stelling Stel: er bestaat één God. Voordat God ging scheppen, was God alleen. God was het al. God had alle macht die er was, want niemand bestond er. Niemand wist meer dan God, want niemand bestond er. God kende geen angst, er was niemand om bang voor te zijn. Dat God Alwetend, Almachtig en Liefde was, is dus aannemelijk. Als je almachtig bent, wil je dat blijven Als je alwetend bent, wil je dat blijven. Als je almachtig en alwetend bent, hoef je nooit bang te zijn en zal je diepste emotie altijd liefde blijven. Dit aannemend, zal God, almachtig, alwetend en liefde zijn, vroeger, nu en ook in de verre toekomst.
41
God schiep omdat Zij eenzaam was. God was het al. God kon alleen scheppen door Zichzelf af te splitsen. Sterren en planeten, wezens met een ziel. In eerste instantie zielen die precies deden wat God wilde, maar dat was eigenlijk niet zo leuk, en daarom wilde God zielen die volledig vrij waren. Maar omdat Hij geen ruzie en ellende wilde in Zijn heelal, moesten deze zielen wel van elkaar en God houden. Om dit te bereiken zijn we hier op aarde om te groeien.
God is buiten ons maar ook in ons God is erg groot. Het heelal bevat volgens wetenschappers circa 1.000.000.000 sterrenstelsels met ieder circa 400.000.000.000 sterren. Hoeveel planeten met leven er zijn weten we niet, maar we zijn hoogstwaarschijnlijk niet alleen.
42
2.3. Christelijke visie Het verhaal van Adam en Eva (Genesis 2), is voor veel Christenen het ware scheppingsverhaal. In dit verhaal wordt eerst de mens (adam) geschapen, om adam niet alleen te laten zijn schept God diverse diersoorten (telkens mannetje en vrouwtje) en allemaal vanuit de aardbodem. Als Adam slaapt haalt God een rib uit Adam en schept hiermee Eva. Adam en Eva weten dat ze niet van de boom van kennis van goed en kwaad mogen eten, maar ze worden verleid door de slang en doen het toch. Vervolgens wordt God heel boos en jaagt Adam en Eva het paradijs uit. Sommige Christenen zien dit symbolisch, maar er zijn er ook die het verhaal letterlijk nemen, omdat ze zeggen dat de bijbel is geschreven door God en dat daardoor alles uit de bijbel waar moet zijn. Maar als je dat uitbeeldt wordt het kwetsend. Dat kan nooit de bedoeling zijn geweest: 43
Hier plant ik de boom van goed en kwaad. Als de mens van deze boom gaat eten, schiet ik geweldig uit mijn slof maar ik weet gewoon dat ie er van zal eten waarom zet ik die boom eigenlijk hier neer ?
44
Ik heb van alle dieren een mannetje en vrouwtje gekleid maar ben dat bij de mens vergeten (zucht) Kom, laat ik maar een vrouwtje voor hem kleien, of nog beter, laat ik dat vrouwtje maar uit een rib van hem maken. Dan is dat foutje met die oneven aantal ribben ook gelijk hersteld.
45
De boodschap was waarschijnlijk geen wetenschappelijk verhaal. Voor het verhaal achter het verhaal zullen we dieper moeten graven.
46
Bij Christenen speelt de liefde een belangrijke rol. Dat God almachtig, alwetend en liefde is zullen vele Christenen beamen, samen met het besef dat God een plan heeft en het eigenlijk Gods bedoeling is dat uiteindelijk iedereen bij Hem zal komen. Maar ook dat er naast een hemel een hel is. De kerk stelt verder: (1) dat we maar één keer leven, (2) dat de keuze voor hemel en hel een definitieve is. (3) (volgens sommigen) alleen christenen in de hemel komen Juist deze drie dogma‟s ontkrachten Gods liefde, almacht en plan. Als je rotsvast gelooft in Gods almacht en liefde, is het niet de vraag of dit plan lukt, maar wanneer Laten we God niet klein maken in onze gedachten, maar Hem de plaats geven die Hem toekomt.
47
2.4. Uitwerking van Geloof uit Liefde Wat betekent liefde Hoe je God moet voorstellen is niet zo belangrijk. God is naast een vader, ook de oermoeder van alles en tegelijkertijd ook het universum. Stel dat God was als Sinterklaas: Wij in vrijheid zouden kunnen leven zonder liefde, En we alles zouden kunnen krijgen. Met niets zouden we meer tevreden zijn. Ieder zou in zijn eigen wereldje leven. Het leven zou worden als een hel. Liefde ontwikkelen we niet door meer bezit te krijgen.
48
Stel je krijgt de keuze tussen: een partner die je volledig onder controle hebt of een partner die volledig vrij in het leven staat, blootgesteld aan alle verleidingen die er zijn, en die toch wat er ook gebeurt voor 100% voor jou kiest. Wat zou jou het meeste voldoening geven ? Dat iemand voor 100% voor je kiest, wat er ook gebeurd, is echte liefde en dat is eigenlijk het mooiste wat er bestaat. Stel je hebt twee hartsvriend(din)en. Als dan de ene een rotstreek uithaalt bij de ander, wat zou jij dan het liefste willen ? Het liefste zou je hebben dat het niet gebeurd was, maar tijd kan je niet terugdraaien. Dan zou je willen dat er een moment komt dat die twee het met elkaar goedmaken, zodanig dat we alle drie weer door één deur kunnen en vrienden zijn.
49
Stel: je zoon is een drugsverslaafde. Dan kan het zijn dat hij je zo manipuleert, dat je hem wel moet loslaten, om jezelf en de rest van je gezin te beschermen. Op zijn grootste dieptepunt zal hij denken, was dit allemaal maar niet gebeurd, was ik maar thuis. Als hij echt terug wil, echt zijn leven wil omgooien, dan is er een weg terug mogelijk, dan zal je blij zijn met zijn terugkomst. As je zo volwassen bent dat je kunt leven zonder mensen (veel) pijn te doen, pijn kan verzachten, en allen die jou pijn doen kan vergeven heb je veel bereikt. Niet gemakkelijk, wel mogelijk. Koester respect voor iedereen, ook voor hen die jou niet respecteren. Wat niet hetzelfde is als iemand aardig of leuk vinden. Maar wel, dat je beseft dat een ander ook maar een mens is net als jij, met al zijn beperkingen en mogelijkheden.
50
Betekenis voor de Bijbel In de Bijbel komen veel wonderen voor. Mensen die de Bijbel bekritiseren, doen dat vaak vanuit de optiek dat deze wonderen niet kunnen gebeuren. Verdedigers van de Bijbel wringen zich dan in alle bochten om het wonder toch te verklaren. Eigenlijk is dat een verkeerde discussie, want vanuit almacht is alles mogelijk. De Bijbel is geschreven door verschillende menselijke schrijvers, die allen in meerdere of mindere mate door God geïnspireerd waren. Deze mensen hadden ook een ego die hen in de weg zat, bovendien werden ze belemmerd door hun tradities en wat ze kenden. Als je alles wat in de Bijbel staat letterlijk zou mogen nemen, zou je, je onderscheidingsvermogen en/of persoonlijke band met God, niet ontwikkelen of verdiepen.
51
Door het lezen van de verhalen vanuit liefde, zonder dogma‟s, krijgt het boek een nieuwe dimensie. Op deze manier kunnen wij het boek beter begrijpen. Zo leren we het verhaal achter het verhaal kennen en wint het boek aan bruikbaarheid. Bepaalde verhalen vallen pas na jaren op hun plaats. Je kunt God altijd om inzicht vragen, en het antwoord zal gegeven worden, wanneer jij daar aan toe bent.
Heb God lief met heel je hart, ziel, en verstand. Heb je naaste lief als jezelf.
52
Geleid worden Christenen hebben het vaak over geleid worden. Maar geleid worden is niet specifiek Christelijk. Iedereen kan een persoonlijke band hebben met God. Iedereen kan geleid worden. Veel mensen worden al geleid, zonder dat te weten. Ooit was ik in Luxemburg en zag een oude man bij een ruïne staan. Deze man wilde ik wat vragen. In Luxemburg spreken ze Duits en Frans. In die periode begon ik liever niet in het Duits en mijn Frans was slecht. Maar echt goed Duits kon ik ook niet. Engels ging me het beste af, want dat sprak ik dagelijks. Ik sprak de man aan in het Frans. En hij antwoorde in het Frans. Daarna zei ik iets in het Duits, en hij antwoorde in het Duits. Vervolgens zei ik iets in het Engels en het antwoord was in het Engels. Toen vroeg ik hem: “Welke taal spreekt u” en hij zei: “Wat wilt u dat ik spreek?”
53
Zo is het ook met geleid worden door onze schepper. Wat wil je, waarin wil je geleid worden. Bedenk eerst wat je heel graag wilt doen, maar wees wel reëel. Een niet realistisch doel is een illusie. Als we een illusie najagen raken we uiteindelijk gedesillusioneerd. Veel idealisten zijn aan het einde van hun leven gedesillusioneerd. De wereld is misschien niet veranderd, maar daardoor zijn je inspanningen nog niet zinloos geweest. Hoeveel harten heb je geraakt? Kies iets wat jou kracht geeft, iets waarvoor je helemaal wilt gaan. Wat jouw zingeving is. Zet de eerste stap en vervolgens rolt er zich een pad uit waarover jij geleid wordt. Het leiden zelf is dan je gevoel (van liefde) volgen. Het pad loopt vaak heel anders dan je verwacht. Als je alles tegelijkertijd wilt doen, geeft dat stress en belemmerd het jou weg. Keuzes maken is dus belangrijk, ook al omdat sommige keuzes andere keuzes uitsluiten. Als jouw stemmingen telkens veranderen, en je daardoor telkens weer wat anders wilt, werkt het leiden ook niet. 54
Dankbaarheid Dankbaarheid hoort bij liefde. Een welgemeend compliment, recht uit het hart is prachtig om te geven of te ontvangen. Als er iets in het leven niet naar wens gaat geven we God de schuld, waarom grijpt God niet in! We vergeten dan, dat wij en ook al die andere onvolwassen mensen waar we last van hebben, in vrijheid leven. Hierboven willen ze je best helpen, maar we moeten wel zelf handelen. Het is goed om God dankbaar te zijn. Dagelijks, of op een moment dat je, je gelukkig voelt. In gedachten, in woorden of als gevoel, maar altijd uit de grond van je hart. Onze schepper vindt het fijn als je ook anderen helpt, dan krijg je meestal wat extra vreugde als cadeau.
55
Soms gebeuren er heel erge en onbegrijpelijke dingen. Vreselijke ziektes, bouwfouten, natuurrampen, hongersnoden, overvallen, noem maar op. We worstelen dan met de vraag waarom ons dat nou overkomt. Het kan te maken hebben met je groei, of met de groei van anderen. Door lijden (ellende en verdriet) kunnen we verdieping krijgen. Zie het leven als een periode waar je door moet om weer verder te komen. Beschouw het niet als straf. Mensen die ondanks de grootste ellende toch dankbaar en positief in het leven blijven staan, hebben veel bereikt. Zij putten uit de bron.
56
Boodschappen We krijgen talloze boodschappen van onze schepper, vaak hebben we nog niet eens in de gaten hoeveel. DE grote bron van boodschappen is je intuïtie. Er zijn ook mensen die een engel tegenkomen. Een veelvoorkomende bron van boodschappen zijn dromen. De meeste dromen zijn verwerkingsdromen, maar een enkele keer heeft een droom een betekenis. Dat voelen we meestal zelf al aan. Belangrijke dromen kunnen we vaker dromen, of meerdere mensen hebben op hetzelfde moment dezelfde droom. Als er een toekomst in een droom geschetst wordt is dat geen absolute maar een mogelijke toekomst onder bepaalde omstandigheden of een belofte. 57
3. Zoek de Bron Zware verliezen, het blijven zitten in de rol van slachtoffer/dader, het gevoel van schuld/schaamte/schande kunnen jouw contact met de bron verstoren. Een leven beheerst door schuld, wrok of een groot onverwerkt verdriet is geen leven. Als je de last kwijt bent kun je weer ademen. Daarom gaan we nou aan de slag, omdat we nu willen leven. Door dingen los te laten, kunnen we het verwerken, is vergeving mogelijk en kunnen we het contact met de bron weer herstellen. Dat gaat gemakkelijker als we de dingen in een groter verband zien. Ons is ingeprent om lief te zijn, niet boos te worden, bepaalde dingen niet te doen vanwege onze status. Dat is nu even niet zo belangrijk. We laten ons niet belemmeren. Het gaat om ons leven. We luisteren naar onze eigen gevoelens en zoeken de bron. We maken ons ego klein om uit te stijgen boven schuld, schande, schaamte, dader/slachtoffer. Alles wat anderen over ons zeggen laten we liefdevol van ons afglijden. Eer is ondergeschikt aan de liefde. 58
3.1. Slachtoffer/Dader Bij misdrijven, maar ook bij pesterijen en andere zaken heb je slachtoffers, daders en soms ook meelopers. Daders en meelopers moeten beseffen wat ze aanrichten. Slachtoffers kunnen daders aantrekken. Als je vaak slachtoffer bent, ga dan na waarom dat zo is. Train jezelf om je in de wereld staande te houden. Train je houding, train je stem. Houd van jezelf, je bent het waard om voor jezelf op te komen, niemand heeft het recht om jou in de goot te duwen. Het is heel naar als je een keer overvallen bent op straat, maar besef wel, dat je al die jaren daarvoor niet overvallen bent. Als je sterk staat, is de kans op herhaling niet zo groot. Dan kan je weer normaal leven. In het leven hebben we meerdere rollen, de ene keer slachtoffer, de andere keer dader. Vaak gezien als compensatie, maar op die manier komt er wel pijn in de wereld. 59
Bij zaken als incest, pedofilie of mishandeling komt het voor dat een slachtoffer later juist dader wordt. Doorbreek de spiraal van slachtoffer en dader. Het zal je lukken, als je beseft dat het kind waar je tegenover staat eigenlijk jou zelf is van vroeger. Maak contact met dat kind van vroeger. Had je zelf niet een betere toekomst gewild? Beter ten halve gekeerd als ten hele gedwaald. Een dader kan je in de slachtofferrol duwen. Als slachtoffer kun je daarin blijven steken. Je bent zielig. Of je kunt zelf zonder dat er een dader is in de slachtofferrol gaan zitten. Dan doe je wel jezelf en je omgeving tekort. De energie stroomt niet. Op korte termijn kan dat enig voordeel bieden op lange termijn zijn er alleen maar verliezers. Wat je ook mag overkomen, laat de energie stromen en leef.
60
3.2. Schuld/Schaamte/Schande Schuld, schaamte en schande zijn belemmeringen die bij elkaar horen. Je hebt iets (niet) gedaan en daarom voel je, je schuldig. Als dit bekend wordt is het een schande en daar schaam je, je voor. Dus je verbergt je schuld. Chanteurs maken daar dankbaar gebruik van. Of er wordt van je verwacht dat je je wreekt om je eer te verdedigen, om zo de schande te ontlopen. Hoeveel pijn veroorzaak je daarmee ? In een ogenblik kun je meer vernietigen dan je in een leven kan opbouwen. Liefde is belangrijker dan eer.
Schuld Je schuldig voelen is een angst. Schuldgevoel wordt aangepraat. Jij bent fout geweest, dat was jouw schuld! Het is jouw schuld dat we scheiden, daardoor heb je mijn leven verwoest. De ander heeft het altijd gedaan, wij zijn onschuldig en zo ziet iedereen dat. Maar dit beeld is zelden waar. 61
Bij sommige bedrijven bestaat er een schuldcultuur. Als je iets fout doet wordt dat breed uitgemeten. Mensen die hun nek uitsteken, hebben een grotere kans om een foutje te maken, en worden zwaar gestraft. Hierdoor durft niemand meer z‟n nek uit te steken en ontstaat er een beklemmende sfeer. Op veel plaatsen worden de duimschroeven aangedraaid en een schuldgevoel aangepraat. Aan het niet nakomen van verantwoordelijkheden zitten consequenties. Maar een schuldgevoel hoeven we niet te hebben. Blijf communiceren, wees eerlijk en helder. Niemand wordt er beter van als jij ziek wordt of ongelukkig. Het gaat niet om de schuld maar om de pijn die we veroorzaken, soms kunnen we niet anders, maar er wordt ook wel eens expres pijn veroorzaakt en dat is erg. Pijn ontstaat ook door mensen in een hoek te drijven of kansen te ontnemen. Als je iets wilt doen voor iemand, doe het uit liefde en niet vanuit schuldgevoel. Kleine kinderen kennen geen schuld. Jezus Christus, van wie Christenen volgeling zijn, zegt dat het de bedoeling is om het paradijs als kind te betreden. Dus zonder schuld. 62
Ruzie als voorbeeld van schuld Bij ruzies is het vaak de vraag wie het gedaan heeft. Iemand moet tenslotte de schuld hebben. A vindt B schuldig, en B vindt A schuldig. Een padstelling die jarenlang kan voortduren. Ik wil me wel met B verzoenen, maar dan moet B eerst over de brug komen, want B is fout geweest. De vraag is, wil je gelukkig zijn, of wil je gelijk hebben. Je kunt jarenlang in onmin met elkaar leven, maar daar wordt je niet gelukkig van. Je kunt ook een einde maken aan de strijd en de relatie herstellen of respectvol uit elkaar te gaan. Benader vanuit liefde. Laat zien dat je de ander respecteert en praat het uit. Praat niet over schuld, wel over dat je het jammer vindt dat je hem/haar pijn hebt gedaan. Benoem ook je eigen pijn. Luister goed naar het verhaal van de ander. Wees open, eerlijk, ook naar jezelf. Wat ging er nu eigenlijk mis ? Niet met iedereen kun je dergelijk gesprek voeren. Soms is iemand niet meer bereikbaar. Dan kun je wat je wilde zeggen op papier zetten, dit lezen en vernietigen. Herhaal het totdat je tekst liefdevol is. 63
Schaamte Als je, je schaamt voor iets, kan je dat erg dwars zitten. Je wilt dat verstoppen, maar de last om iets jarenlang te verstoppen kan heel zwaar wegen. Bovendien zijn sommige dingen niet te verstoppen, omdat die zich toch wel openbaren. Denk maar aan een zwangerschap, of een HIV besmetting. Als we echt op een hele volwassen manier met AIDS en SOA omgaan, zullen er (bijna) geen slachtoffers meer vallen. Als iedereen zich laat testen en eerlijk met elkaar omgaat, is een condoom alleen nog nodig tussen mensen die besmet en clean zijn. Zo zou er meer vrijheid en veiligheid zijn.
64
Schande Als een tienerdochter in het verkeer een foutje maakt en daardoor in het ziekenhuis belandt, zal ze met alle liefde omringd worden. Komt zij echter in het geslachtsverkeer terecht en raakt ze zwanger, dan wordt dat breed uitgemeten. In tegenstelling tot het verkeer wordt dit gezien als stom of als een grote schande. Bovenop het ongemak van de situatie, wordt ook nog de boosheid van de hele familie over het meisje uitgestort. Het idee dat dit een schande is staat de liefde in de weg. Waarom is dit een schande? Zijn wij bang voor de omgeving, laten we ons gedrag door hen bepalen. Offeren we ons kind op aan onze ego. Een kind wat we jarenlang gekoesterd hebben? Ouders die dan voor 100% achter hun dochter staan versterken de band van liefde met zowel hun dochter als hun toekomstig kleinkind en geven zo een groot cadeau. Dit betekent niet dat je alle zorg van je dochter hoeft over te nemen. 65
3.3. Terug naar de bron Als je iets vreselijks is overkomen kan de tijd daarna stil staan. Soms is het goed om even stil te staan en je verdriet toe te laten. Er kan ook woede in je zitten omdat iemand je iets misdaan heeft of doordat iemand veel te snel uit het leven is weggerukt. Woede moet eruit, voordat je verder kan. Als je, je emoties kan uiten, is de weg weer vrij naar de bron. Uiten van emoties wordt in deze samenleving niet altijd begrepen of gewaardeerd. Emoties kun je uitten naar iemand die je vertrouwd of je kunt dit in je eentje beleven. Zoek een vertrek waar je kunt schreeuwen of huilen en neem er de tijd voor. Praten, zonder bij je hart te komen zal je niet verder helpen. Als verdriet te groot is, kan je het inkapselen. Telkens komt er dan wat naar boven. Wees bewust hiervan. Creeër momenten waarop jij dat gecontroleerd naar boven laat komen. Probeer afwisselend ook weer aan mooie en lieve dingen te denken. In sommige gevallen kan vergeven ook belangrijk zijn. Vergeven is eigenlijk een soort loslaten. 66
Jezelf Vergeven Jezelf vergeven kan vreselijk moeilijk zijn. Veel mensen zijn heel hard voor zichzelf. De tijd kan je niet terugdraaien, maar alles kan geheeld en vergeven worden. Besef dat ook jij een mens bent, net als ieder ander. Besef ook dat je het verleden niet kan veranderen maar de toekomst wel. Ga je voor een verloren verleden of een nieuwe toekomst ? Laat je verleden los, geef je als het ware over. Maak je leeg, leg elke gedachte die in je opkomt liefdevol naast je neer. Totdat het stil is. Denk aan liefde, vertrouw op de bron, denk liefdevol over jezelf, spreek vanuit je hart, het gaat niet om de woorden maar om de intentie. Leg je leven in gedachte voor je neer. Zeg bijvoorbeeld (in gedachten): Hier voor me ligt mijn leven en alles wat ik gedaan heb. Ik breng het in het licht. U bent de bron van alles. Ik vraag om vergeving. Ik stel me open. Reinig me met Uw liefde. Blijf bij me, help me om mezelf te accepteren. Begeleidt me in mijn leven. In Uw licht wil ik leven. (Amen) 67
Loslaten als slachtoffer Slachtoffers, vooral van incest en verkrachting, worden wel eens gemanipuleerd door hun dader en voelen zich schuldig. Je kunt het zielig vinden voor de dader, maar je bent wel misbruikt. Niemand heeft het recht om je te misbruiken. Je bent niet schuldig, op wat voor manier dan ook. Herhaal dit dagelijks. Schuldgevoel is een belemmering die je niet kan gebruiken. (1) Doorleef je emoties, laat de woede eruit komen. Vergeven en begrijpen is niet van toepassing in deze fase. Maak desnoods een pop die je als dader ziet. Schreeuw tegen die pop, Sla tegen de pop. Neem geen blad voor de mond, laat de woede komen totdat het eruit is. Muziek kan jouw emoties versterken of verzachten. (2) Wees nu lief voor jezelf. Reinig jezelf in gedachten met liefde. Bedenk een nieuwe toekomst en lach jezelf toe. Je mag er zijn. Laat de energie weer stromen, werk aan je bescherming. Het belangrijkste is, dat jij weer gaat leven. 68
Genees jezelf. Blijf bij de bron. Heel door te praten vanuit het hart. Genees ook je lichaam, want alle ellende wordt ook in je lichaam opgeslagen. Genees door te dansen, muziek of wat dan ook. Wees lief voor jezelf. Werk ook aan je bescherming. Herhaal (1) en (2), zo vaak als nodig is. Je kunt je dader in gedachten loslaten. Probeer hiervoor zo diep mogelijk in je verdriet te komen. Benoem je pijn, denk vanuit je hart. Als je het aankan, kun je, je dader confronteren met wat hij gedaan heeft. Hij kan veranderen, als hij jou verdriet kan voelen en echt beseft wat hij gedaan heeft. Besef wel dat sommige mensen een muur om zich heen hebben gebouwd. Vergeef hem als de tijd daar is. Vergeven is eigenlijk een cadeau aan jezelf. Daardoor kun je het loslaten en kun je weer verder met je leven. In dit leven is er niet altijd gerechtigheid. Laat je leven hierdoor niet belemmeren. Ooit komt dat wel goed. Jij hebt recht op liefde en geluk. Ga er voor. Er zal later geen beloning voor je klaarliggen als je niks meer van je leven gemaakt hebt. Helen kan lang duren en is keihard werken. Wees trots op jezelf als je weer verder kan !!! 69
Om vergeving vragen als dader Als je iets heel ergs gedaan hebt, besef dan dat je je ooit zal moeten verantwoorden. Nu hier op aarde, of later. Een leven getekend door schuldgevoel, is een vergiftigd leven. Omdat alles vergeefbaar is, kun je, je daden maar het beste meteen in het licht brengen. Centraal staat dat je spijt hebt van wat je gedaan hebt. Dat je zou willen dat het allemaal niet gebeurd was en ook nooit meer zoiets wilt doen. Als het iets is wat je nog dagelijks doet, moet je dit onmiddellijk stoppen. Leef je in, in je slachtoffer. Probeer te beseffen wat hij/zij heeft doorstaan. Luister naar je slachtoffer. Laat hem zijn verhaal doen. Voel de pijn en het verdriet die hij gevoeld heeft en misschien nog steeds voelt. Doe dit niet vanuit schuldgevoel. Vraag vergeving vanuit het diepst van je ziel. Dan is vergeven mogelijk en is er ook weer ruimte voor een nieuwe toekomst. Schande en schaamte is niet belangrijk. Bij erge dingen zal vergeving niet meteen komen. Vergeven is een proces. Misschien kun je iets positiefs doen. 70
Dienstbaarheid, Verdieping en Genezing Je kunt veel voor iemand betekenen die een diep verdriet heeft. Gewoon door te luisteren, vanuit jouw invoelendheid, doordat jij diep geroerd bent. Een luisterend oor en hart is zo kostbaar. Als je een sterke ervaring hebt gehad en deze (gedeeltelijk) hebt verwerkt, kan je andere mensen helpen die in een zelfde soort situatie zitten, als waar jij toen in zat. Denk aan verslavingen, en slachtoffer of daders van misdrijven. Als je dader bent geweest, probeer dan andere potentiële daders zover te krijgen dat ze niet doen, wat jij deed. Probeer hen te laten voelen wat voor pijn ze iemand kunnen doen. Help slachtoffers, niet vanuit schuldgevoel, maar vanuit invoelendheid en diepe betrokkenheid, je kent hun pijn en wil die helen. Als je, je dienstbaar opstelt, kom je bij de bron. Het zal je een warm en voldaan gevoel geven. 71
Massage, Dans en Muziek Stress en ellende komen allemaal in ons lichaam terecht. Het hoopt zich als het ware op. Onze taal heeft daar gezegden over zoals: teveel op je schouders nemen. Het schiet ook letterlijk in de schouders, de nek, de rug of in andere lichaamsdelen. Een integere liefdevolle massage ontspant en brengt je weer dichter bij je gevoel. Vooral hoofd en voetreflex massage zijn heel heilzaam. In de kerk heette deze massage vroeger de zalving, dit had een heel positief resultaat. Helaas is dat gebruik verdwenen. Mensen die heel vast in het leven zitten kunnen door massage of door te dansen zich weer vrijer voelen. De energie gaat dan weer stromen. Als je danst, kies dan een “vrij” soort dans, waarin je, je emoties kan uiten. Muziek kan je raken en dicht bij je gevoel brengen. Je kunt emoties ook uiten door zelf muziek te maken of door mee te zingen. 72
3.4. Bescherming We zijn het kwetsbaarst als we bang zijn. Roofdieren en mensen met minder goede bedoelingen worden aangetrokken door angst, ze kunnen de angst als het ware ruiken. Hoewel God goed is, zweven er ook minder goede dingen tussen hemel en aarde. Maar ook die komen alleen op je af als je bang bent. Kleine kinderen hebben wel eens nachtmerries. Als ze door veel liefde omringt zijn, zullen ze minder gauw boze dromen hebben.
73
Basis Het werkt niet door te zeggen dat je niet bang moet zijn. Wat wel werkt is een stevige basis. Gezond leven, gezond denken, voldoende slaap, goed drinken, goed eten, voldoende beweging, contact met de natuur (boswandeling), denken vanuit liefde. Vloeken, roddelen, haten, ontkrachten de basis. Als je de liefde aanroept en toch roddelt, vloekt of haat speel je eigenlijk vals. De volgende oefening is bedoeld om sterker in het leven te staan. Daardoor kunnen we makkelijker bij de liefde komen, en hebben meteen al een natuurlijke bescherming, ook tegen mensen die kracht van ons afnemen.
74
Dagelijkse oefening Wees dankbaar als je wakker wordt, dankbaar voor het bed waar je in hebt geslapen, dankbaar voor de nieuwe dag met al zijn mogelijkheden en kansen. Misschien vinden mensen me dom of raar, maar ik mag er zijn. Ik ben een mens met onhebbelijkheden, maar ook mogelijkheden. Vandaag laat ik me niet de grond in boren. Ga voor de spiegel staan en zeg tegen jezelf: ik mag er zijn, ik ben mooi, ik houd van mezelf. Ik houd van deze wereld, en van alle mensen, zelfs van hen die mij niet leuk vinden. Ik begrijp hen niet, en zij mij niet. Maar dat is niet erg, dat komt wel goed. Ik geloof in de eeuwige liefde en vraag om kracht en liefde voor vandaag. Ondergedompeld zou ik willen worden in liefde, dat de liefde me reinigt, verkwikt en beschermd. Dat ze zo overvloedig is dat ik zal stralen, zodat ook anderen genieten. Vandaag ga ik proberen om met humor en liefde conflicten een wending te geven, kortom, ik maak er wat van. 75
Ons Leven
We worden geconfronteerd met de gevolgen van onze daden, dat we hiervoor verantwoordelijk zijn, dat weglopen geen zin heeft, dat Liefde opbouwt en angst kapot maakt. We leren volwassen worden, onderscheiden, van elkaar houden, te houden van alles wat leeft, te houden van het leven. Eens komt er een moment, dan valt alles op zijn plaats dan zijn we dankbaar voor alles zoals het is, uit de grond van ons hart. 76
4. Verdieping Het is niet nodig om een geloof aan te nemen of je tot een ander geloof te bekeren. Je hebt de bron namelijk al in je. Maar als je onderdeel van een geloofsgemeenschap wilt zijn, laat je dan niet tegenhouden. Leeskringen, kerken, Bijbelstudie en meditatiegroepen kunnen heel stimulerend zijn. Zoek wat het beste bij jou zelf past, wat het beste voelt, behoud je fundament. Het is jouw weg, jouw leven. Op jouw weg zul je vele stromingen, boeken en mensen tegenkomen waar je het niet altijd (helemaal) mee eens zult zijn, en dat hoeft ook niet. Ze kunnen je toch verrijken. Je kunt ook even wachten met eten, totdat je honger hebt. Een beetje honger is niet verkeert. De bladzijden hierna beschouw ik zelf als zinvolle bronnen voor verdieping. 77
Bijbel en Christendom Als je de Bijbel leest vanuit de visie dat God almachtig, alwetend en liefde is, zal je veel inzichten krijgen. Je hoeft niet alles meteen te begrijpen, de betekenis kan ook later komen. Soms lijkt een tekst niet liefdevol, maar blijkt dat toch wel te zijn na inzicht. De vier evangeliën over Jezus (Nieuwe testament de eerste 4 verhalen) zijn een aanrader. Er zijn ook Bijbelstudie groepen die je kunnen helpen de Bijbel te begrijpen. Er zijn vele kerken, een aantal zijn warme gemeenschappen. De mensen steunen elkaar. Fijn om zo de liefde te ervaren. Veel christenen leven vanuit de liefde. Er zijn talloze christelijke organisaties die een goed doel nastreven. Mensen bij elkaar brengen, elkaar begrijpen en/of samen verdieping zoeken. Er zijn echter ook dogma‟s.
78
Leerzame boeken Geleid door het licht (ISBN 90.229.8197.5) geschreven door Betty J. Eadie . Dit boekje gaat over een bijna doodervaring die de schrijfster gehad heeft en haar belevenissen aan de “andere kant”. Een ongewoon gesprek met God (ISBN: 9021593815) geschreven door Neale Donald Walsch. In dit boek geeft God antwoord op vragen van de schrijver door middel van gedachten.
Doelgericht, Denken en Doen Dit is een cursus waar het een en ander uitgelegd wordt over het denken. We hebben verschillende denksferen. Er is een relatie tussen denken en voelen. Verder worden we bewust gemaakt van onze zingeving. Een nuttige cursus die leidt tot grote verdieping.
79
Meditatie Meditatie kan je rust geven en je reinigen. Bij meditatie ga je, je eerst goed aarden, je hoofd leegmaken en je dan open stellen voor onze schepper. Angsten kunnen je contact met de schepper in de weg staan, daarom is het goed om die van te voren of aan het begin van de meditatie al kwijt te raken. Je kunt mediteren in een groep of alleen. Als je nog nooit gemediteerd hebt is een meditatie cursus aan te raden. Interessante meditaties zijn die van de Tao, Franciscanen (Christelijke meditatie) en de Vipassana groep. De Vipassana groep is ook actief in gevangenissen.
Stromingen In het Zenboeddhisme, het Taoïsme en de Japanse dichtvorm Haiku wordt de kern gezocht. Boeddhisme en soefisme zijn bijzondere stromingen. In het soefisme wordt nadruk gelegd op de persoonlijke band met het Goddelijke, wat eigenlijk ook heel Christelijk is. 80
Mong Hendrick Vannek, heeft een paar prachtige boeken geschreven: “Mong, Eenling in het leven van alledag” (ISBN 90 202 8285 9) wat mij tot schrijven aanzette en “Mong, Leven en laten leven”. De boeken bevatten korte verhalen, doorspekt met humor en liefde. Een verhaal hieruit is: Het jongetje Ibrahim zocht vanaf de eerste dag Mongs gezelschap. En Mong had plezier in het knulletje, dat honderduit praatte en Mong van alles vroeg over wat zij onderweg tegenkwamen. “Wij zijn uitverkoren”, meldde hij op een ochtend met een plechtig stemmetje, terwijl hij naast Mong meedribbelde. “Dan boffen we”, antwoordde Mong enthousiast. “Nee Mong, je snapt het niet: jij bent niet uitverkoren, maar wij, en ik dus ook” “Dan bof jij zonder mij erbij”, zei Mong lachend. “maar hoe weet je dit eigenlijk?”. “Dat zegt mijn vader, en die weet vreselijk veel” 81
“Maar vreselijk veel is nog niet alles, weet jouw vader bijvoorbeeld hoeveel noten ik in mijn tas heb?”, was Mongs antwoord. “Ik denk het niet”, zei de kleine peinzend, “maar onze God weet dat wel, want Die weet alles!”. “Natuurlijk, want anders zou hij een God van niks zijn”, zei Mong vol overtuiging. Ibrahim zweeg instemmend. Ze liepen een tijdje verder. Opeens zei Ibrahim peinzend: “Toch niet leuk voor jou, Mong, dat jij niet uitverkoren bent.” “O, maar dat ben ik wel hoor”, zei Mong beslist. Ibrahim keek hem verrast aan. “Ben jij dan ook van Gods volk, zo zie je er helemaal niet uit met je spleetogen!”. Mong lachte: “Lieve Ibrahim, ieder mens is uitverkoren, want God is eerlijk en liefdevol en Hij wil niemand voortrekken boven de ander” Ibrahim kreeg een diepe denkrimpel boven zijn ogen en zei na een tijdje: “Dit snap ik niet” “Natuurlijk niet, God is niet te snappen, daar is Hij nou eenmaal God voor. Wil je een lekkere noot uit mijn tas ?”. “Graag”, zei Ibrahim. En ze liepen verder, een jongetje en een man.
82
Achtvoudig pad Boeddhisme 1 juist begrip Begrijpen wat lijden is, De oorzaak van lijden begrijpen, De opheffing van lijden begrijpen, Het pad begrijpen dat leidt naar de opheffing van lijden
2 juiste gedachten / juiste intenties Gedachten van het verzaken van zelfzucht, Gedachten van welwillendheid, liefdevolle vriendelijkheid, Gedachten van geweldloosheid, harmonie of mededogen
3 juist spreken Onthouding van het vertellen van leugens, Onthouding van het spreken van lasterende taal, Onthouding van het spreken van harde woorden, Onthouding van onzinnig gepraat
4 juist handelen Onthouding van doden, Onthouding van nemen wat niet gegeven is, Onthouding van seksueel wangedrag.
83
5 juiste wijze van levensonderhoud Geen handel in wapens, Geen handel in slaven en prostitutie, Geen handel in levende wezens voor vleesproductie en slachterij of iedere andere handel in wezens, Geen handel in vergif, Geen handel in bedwelmende middelen.
6 juiste inspanning Slechte gedachten en heilloze zaken die nog niet opgekomen zijn vermijden, Het overwinnen van slechte gedachten en heilloze zaken die reeds opgekomen zijn, Het opwekken en ontwikkelen van heilzame zaken en goede gedachten die nog niet opgekomen zijn, Het tot groei brengen van heilzame zaken en goede gedachten die reeds opgekomen zijn.
7 juiste indachtigheid Indachtigheid van het lichaam, van gevoelens, van de geest, van mentale objecten
8 juiste concentratie
84
5. Leven We zijn allemaal mensen. Of je nu hoer, bakker, homofiel of advocaat bent, onze schepper houdt van ons en wil dat wij van elkaar houden. Sommige dingen zien wij als slecht, maar bepaalde ervaringen kunnen toch goed zijn voor onze groei. Goed voor jou, betekent niet automatisch goed voor mij. Trap niemand de grond in, en laat je niet in de grond trappen. In de ogen van onze schepper zijn we gelijkwaardig. Sommigen onder ons hebben nog een lange weg te gaan, maar dat mag. Op deze wereld kunnen we groeien door te ervaren. Dit kunnen we doen door lijden (pijn), maar ook door genieten. Als jij volop kan genieten en anderen genieten mee, is dat prachtig.
85
Puinruimen We doen ons vaak beter voor dan we zijn. Als we een minpunt van een ander tegenkomen, wordt dat breed uitgemeten. Die ander zijn we soms zelf, in een andere tijd. Onze kinderen zijn een spiegel voor ons. Ze laten zien hoe wij vroeger waren. Ik probeer zo goed mogelijk om alles in mijn eigen leven op orde te krijgen. Of iemand anders grotere of kleinere puinhopen heeft, maakt mij niet uit en dat gaat mij ook niet aan. Respect voor elkaar is zo belangrijk.
Ergernis Toen ik op een vreselijke manier van de weg gesneden werd, wilde ik er meteen boos achteraan gaan, in plaats daarvan heb ik even diep adem gehaald en bedacht dat die automobilist ook maar een mens is. Ooit zal hij snappen wat voor ergernis hij eigenlijk veroorzaakt.
86
Ervaren Ervaringen kunnen positief of negatief uitvallen en beiden zijn zinvol. Ooit was er op internet het computerspel “Planetarion”. Dit speelde ik gelijktijdig met duizenden andere spelers. Elk uur kreeg je inkomsten, kon je iets maken of aanvallen. Het spel liep dag en nacht door, week in, week uit. „s Nachts werd ik wel eens aangevallen. Ik stond wel vaak „s nachts op en waardoor ik een beroerde nachtrust had. Zo was is ik de ban van dat spel. Wat een vreselijk spel. Uiteindelijk was het afgelopen, wat een fantastisch spel. Later ben ik gevraagd voor een vervolgspel, maar dat heb ik afgeslagen. Nooit ga ik meer een dergelijk spel spelen. Maar als ik niet gespeeld had, had ik het verlangen gehouden. Door toch te spelen, is mijn verlangen gestild, en ben dus wel een belemmering kwijt.
87
Heftige Emoties Als je sterke angsten, maar ook blijdschap en verlangen hebt, kun je door emoties heen en weer geslingerd worden. Op die manier kun je niet helder denken. Om toch verder te komen kun je één emotie versterkt uitleven (in gedachte, of door schreeuwen). Als je een emotie uit, ben je het even kwijt. Zo ga je naar de volgende emotie, totdat je alleen nog maar liefde voelt. Dan kan je weer helder denken.
Put Als je met veel enthousiasme mensen gaat helpen, kan je het volgende meemaken: Je haalt iemand uit de put, en prompt valt ie weer in de volgende put. Je kunt niemands problemen oplossen. Ieder moet uit zijn eigen put klimmen. Je kunt wel een touwladder toewerpen, maar hij/zij moet zelf klimmen.
88
Heilige en loser De een wordt afgeschilderd als heilige en op een voetstuk geplaatst, de ander beschouwd als een loser. Als de heilige iets fout doet valt hij van zijn sokkel. Maar we zijn allemaal mensen, met al onze beperkingen, niet zwart of wit, maar in een pallet van kleuren en grijstinten.
Wens Ik wens je een mooi, rijk en spannend leven toe. Waarin je geniet van de liefde, en dit ook uitstraalt naar anderen. Het gaat er niet om wat je doet, maar hoe je het doet.
89
Ontelbaar veel mensen Veel religies, Zoveel strijd Toch ademen we dezelfde lucht
90
