Tentamen NEVI MIL 2 Open vragen en casus Maandag 30 juni 2014
•
Dit tentamen bestaat uit: 9 open vragen en 20 meerkeuzevragen.
•
De beschikbare tijd voor het totale tentamen is 2,5 uur.
• • • • • •
Lees de opgaven goed door alvorens u met de beantwoording ervan begint. Wij verzoeken u de antwoorden in de aangegeven volgorde te noteren. Vermeld bij elke uitwerking duidelijk op welke opgave deze betrekking heeft. Geef desgevraagd steeds een duidelijke motivering van uw antwoord. Uw werk moet goed leesbaar zijn. Geef niet meer antwoorden (redenen, argumenten, aspecten, etc.) dan er worden gevraagd. Als er bijvoorbeeld twee aspecten worden gevraagd, geef dan twee en niet méér dan twee aspecten, want alléén de eerste twee tellen mee in de beoordeling. Waardering van de opgaven: Opgave 1 a 3 punten b 2 punten c 2 punten d 3 punten Opgave 2 a 5 punten b 2 punten Opgave 3 a 2 punten b 3 punten c 3 punten Opgave 4 a 2 punten b 3 punten Opgave 5 a 2 punten b 3 punten Opgave 6 a 2 punten b 3 punten Opgave 7 a 2 punten b 3 punten c 2 punten Opgave 8 a 1 punt b 4 punten Opgave 9 a 1 punt b 2 punten c 5 punten
•
•
De weging van de opgaven. De meerkeuzevragen bepalen voor 40% het eindresultaat. De open vragen voor 60%.
•
Bij het verlaten van de zaal levert u de gehele set meerkeuzevragen in (antwoordformulier + opgaven!) en uw uitwerkingen van de open vragen.
Niets uit dit tentamen mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën of opnamen, of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijk toestemming van Stichting NEVI Examens, Postbus 132, 2700 AC Zoetermeer.
Stichting NEVI Examens 2014
MIL 2 0614 Pagina 1 van 10
Casus Cioccolato B.V. Bij Cioccolato B.V. draait het om chocolade. Ze zijn gespecialiseerd in het produceren, bewerken en verpakken van chocoladeproducten. Het betreft hier bijvoorbeeld het produceren van paaseitjes, chocoladeletters, bonbons en dergelijke naast bijvoorbeeld noten omhullen met een laagje chocolade (coaten). Hun producten aanbod kent een sterke seizoensgevoeligheid. In Europa is Cioccolato B.V. gerenommeerd om haar creatieve oplossingen, vernieuwing en hoge leverbetrouwbaarheid. Hun internationale klantenkring omvat alle grote supermarktketens alsmede enkele A-merk leveranciers. Cioccolato B.V. kent een sterke groei over de laatste jaren. Op hun hoofdkantoor in Weesp is haar inkoopafdeling recent weer uitgebreid. Sara, al jaren MIL bij Cioccolato B.V., heeft een nieuwe collega, Loek Stams. Hij gaat zich richten op nieuwe machines om het productenpakket te kunnen uitbreiden naar de specifieke wens van de klant. Sara wordt bij het Hoofd Inkoop geroepen, er is sprake van een spoedorder. Een grote klant, met veel koffie cafés in België, heeft een order geplaatst voor gecoate amandelen, dit ten behoeve van een promotie met Pinksteren. Binnen 3 weken vanaf vandaag, donderdag 1 mei 2014, heeft de klant 15.000 zakjes nodig met 200 gram A-kwaliteit amandelen. Sara gaat op zoek naar leveranciers voor amandelen teneinde de coating productie uiterlijk 15 mei 2014 te kunnen starten. Haar preferred vendor list kent drie leveranciers voor amandelen. Sara verzoekt deze leveranciers een offerte uit te brengen. Opgave 1 a.
Waaraan dient een goede offerte aanvraag te voldoen? Noem drie aspecten.
b.
Wat wordt bedoeld met een offerte evaluatie?
c.
Welke twee voordelen zijn er indien wordt samengewerkt met een beperkt aantal bekende leveranciers?
d.
Noem drie andere inkoopontwikkelingen, naast het werken met minder leveranciers.
Sara heeft alle ontvangen offertes gecheckt en wil nu een overzicht opstellen. Elke pallet amandelen weegt 200 kg. California Almonds Ltd. is normaliter de hoofdleverancier van amandelen. Sara is erg tevreden over deze leverancier en werkt graag met hen samen. Voor deze spoedorder kan California Almonds Ltd. binnen één week drie ton amandelen (B-kwaliteit) leveren tegen $ 400 per pallet ExWorks. California Almonds Ltd. en Cioccolato B.V. hebben gezamenlijk een pallet retour systeem opgezet, waarbij voor elke geretourneerde pallet $10 per pallet in mindering gebracht kan worden op de initiële rekening. Transport van USA naar Weesp bedraagt $ 0,50 per kg. De vaste betalingskorting is 2% indien betaling plaatsvindt binnen 30 dagen.
Stichting NEVI Examens 2014
MIL 2 0614 Pagina 2 van 10
Sara werkt ook met Iberia Nuts S.A. uit Spanje. Dit bedrijf is kleiner dan haar concurrenten maar staat bekend om haar topkwaliteit A-kwaliteit amandelen. Zij kunnen 1.000 kg uit voorraad leveren binnen 5 dagen tegen 5% transportkosten. De overige hoeveelheid kan 15 juni a.s. worden geleverd echter met kosten voor spoedtransport ($ 600 per ton). Door bijensterfte is de oogst tegengevallen en liggen de prijzen van amandelen nu op $ 3 per kg. Iberia kent een betalingskorting van 4% bij betaling binnen 14 dagen. Eveneens vanuit Amerika levert Almonds United. Dit is de grootste speler in de markt van amandelen en staat bekend om haar levering van iedere gewenste hoeveelheid en kwaliteit binnen 10 dagen mits besteld op een werkdag. De kosten voor A kwaliteit amandelen betreffen $ 4,5 per kg DDP Weesp. Indien meer ruimte in de levertijd (4 dagen), dan geldt er een korting van 1%. Opgave 2 a.
Stel een financiële matrix op voor de aankoop van amandelen.
b.
Welke leverancier kiest Sara? Motiveer uw antwoord.
Door de harde groei van Cioccolato B.V. en daarmee het toenemende aantal orders wordt een nieuw ERP systeem geïnstalleerd. Het doel is de inkoop organisatie te verlichten in administratie, betere rapportages te kunnen draaien en E-procurement te kunnen invoeren. Opgave 3 a.
Wat zijn de voorwaarden voor het gebruik van een volledig geautomatiseerde systeem?
b.
Omschrijf drie rapportages die voor een MIL interessant zijn.
c.
Noem drie redenen om E-procurement in te voeren.
Cioccolato B.V. wil blijven innoveren en is voornemens een coatingmachine te kopen die ook wafels en koekjes kan coaten. Hiertoe krijgen zij herhaaldelijk verzoeken van klanten. Loek gaat hiermee aan de slag. Dit is een geheel nieuwe machine binnen het machinepark van Cioccolato B.V. Opgave 4 a.
Wat zal de eerste stap van Loek zijn in het inkoopproces?
b.
Met welke drie aspecten moet in de praktijk rekening gehouden worden bij de eerste stap van het inkoopproces?
De machine dient 200 wafels per uur te kunnen coaten met chocolade, een geluidsniveau te hebben van maximaal 70 decibel, bedienbaar te zijn door 1 operator en maximaal 3x1,5x2m groot te zijn. Loek gaat verder met het zoeken van leveranciers.
Stichting NEVI Examens 2014
MIL 2 0614 Pagina 3 van 10
Opgave 5 a.
Een van de leveranciers vraagt of hij ook alternatieve oplossingen mag aanbieden. Om wat voor specificatie vraagt deze leverancier? Motiveer hierbij uw antwoord.
b.
Noem drie aspecten van een leverancier die men kan onderzoeken om een leverancier op een preferred vendor lijst te plaatsen?
De nieuwe machine staat. Het project is dusdanig goed verlopen dat Loek overweegt met deze leverancier over te gaan tot ‘early supplier involvement’, teneinde in de toekomst sneller te kunnen schakelen bij innovaties. Hij wil hierover aansluitend schriftelijk communiceren met de leverancier. Opgave 6 a.
Wat wordt verstaan onder ‘early supplier involvement’?
b.
Noem de drie functies van schriftelijk communiceren.
De productie van het Sint- en Kerstseizoen gaat binnenkort starten. Cacao is een van de meest gebruikte ingrediënten binnen Cioccolato B.V. Er is een trend waarneembaar richting enkel gebruik van duurzaam geproduceerde cacao. De markt voor dit soort cacao kent een grotere vraag dan aanbod. Om het volume wat Cioccolato B.V. verbruikt gedurende het kerstseizoen zeker te stellen, overweegt men een partnership aan te gaan met de leverancier van cacao. Opgave 7 a.
Wat wordt verstaan onder een partnership?
b.
Wat zijn drie nadelen van een partnership?
c.
Welke vorm van onderhandelen past bij een partnership? Motiveer uw antwoord.
Het is behoorlijk druk geworden en de tijd dringt om ook alles voor het Sint- en Kerstseizoen gereed te hebben. Sara en Loek overleggen over hun tijdsbesteding rond het organiseren van benodigde verpakkingsmaterialen. Dit zijn verschillende, bedrukte aluminiumfolie verpakking, plastic folie, vouwkartonnen doosjes, golfkarton dozen, wikkelfolie, etc. De besteltijd van bedrukte aluminiumfolies is veruit het langst. Gezien een tekort aan recycled papier zijn de kosten van golfkartonnen (om)dozen enorm gestegen ondanks vele aanbieders. Plastic folie is gemakkelijk verkrijgbaar echter kent grote minimale bestelhoeveelheden.
Stichting NEVI Examens 2014
MIL 2 0614 Pagina 4 van 10
Opgave 8 a.
Met welk schema kunnen Sara en Loek de juiste keuzes maken om hun activiteiten goed te plannen?
b.
Hoe zouden de volgende activiteiten geclassificeerd kunnen worden in het schema zoals gevraagd bij 8a? - bestellen bedrukte aluminiumfolie - bestellen van golfkartonnen dozen Licht uw antwoord toe voor beide voorbeelden.
Voor vouwkartonnen doosjes bestaan er veel verschillende aanbieders in Europa. Sara is voornemens E-procurement in te zetten en aansluitend te onderhandelen. Ze wil hierbij de Harvard-methode inzetten. Opgave 9 a.
Welke vorm van e-procurement is het meest geschikt voor vouwkartonnen doosjes?
b.
Wat wordt verstaan onder onderhandelingsruimte?
c.
Noem de vijf regels van de Harvard-methode.
Einde casus Cioccolato B.V.
Stichting NEVI Examens 2014
MIL 2 0614 Pagina 5 van 10
Tentamen NEVI MIL 2 Open vragen en casus Maandag 30 juni 2014
PROEVE VAN BEANTWOORDING CONCEPT D.D. 3 JULI 2014 Algemeen. De antwoorden in deze proeve van beantwoording zijn geformuleerd op basis van de syllabus MIL 2 van NEVI Opleidingen BV (versie 12). Indien op vakinhoudelijke gronden andere antwoorden ook mogelijk zijn, worden deze naar relevantie gewaardeerd.
Opgave 1 Bron: blok 2, pagina 43 en 47, blok 3, pagina 84 en 87 a.
(3 punten) Een goede offerte-aanvraag stuurt de leverancier (1). De offerteaanvraag is zodanig geformuleerd dat de leverancier op alle gestelde vragen een min of meer gedwongen antwoord moet geven. Baseer de offerteaanvraag om efficiëntie redenen op een standaard indeling en standaard inhoud (1) met aanpassingsmogelijkheden voor diverse typen producten. Hanteer een gestandaardiseerde procedure. De tekst van de offerteaanvraag moet eenduidig (1) zijn. Let op dat je geen omschrijvingen gebruikt die voor tweeërlei uitleg vatbaar is. In een goede offerteaanvraag geef je de leverancier voldoende tijd (1) om een goed uitgewerkte offerte te maken.
b. (2 punten) Met de offerte evaluatie bedoelen we een analyse van de offertes. In hoeverre voldoen de offertes aan de in de offerteaanvraag gestelde eisen en welke offerte is de beste? c.
(2 punten) Besparing op de kosten van orderafhandeling, de transactiekosten. Mogelijkheid om samen met die leveranciers ervoor te kunnen zorgen dat de prestatie doorlopend wordt verbeterd. Je kunt daarbij denken aan verbeteringen ten aanzien van de kwaliteit, leidend tot verlaging van de faalkosten maar ook aan verbeteringen ten aanzien van de leverbetrouwbaarheid en alle daarmee gepaard gaande activiteiten.
d.
(3 punten) Betere positionering van inkoop. Het tegengaan van inkoopversnippering. Van heel veel kleine naar enkele grote leveranciers (partnership). Supply Chain management. Aandacht voor inkoopsystemen en E-procurement. Gebruik van meetinstrumenten. Maatschappelijk verantwoord inkopen
Stichting NEVI Examens 2014
MIL 2 0614 Pagina 6 van 10
Opgave 2 Bron: blok 2, pagina 50 en eigen inzicht a.
(5 punten) Kosten per ton Transport regulier Transport Spoed Kosten per ton totaal Pallet retour systeem Korting voor 4 dagen langer tijd voor levering Subtotaal voor betalingskorting Betalingskorting TOTAAL Opmerking
California Almonds Ltd $ 400x15 = $6.000,-$ 3000x0,5 = $ 1.500,-$ 7.500 -$10,--*15= -$ 150,-
Iberia Nuts S.A. 3000x $ 3 = $ 9.000,-1 ton 5%: 5%*(1000*3)= $ 150 2 ton $ 2x600 = $ 1.200,-$ 10.350,--
$ 7.350,--
$ 10.350,--
2% = $ 147,-$ 7.203,-Kan geen A kwaliteit leveren
4% = $ 414,-$ 9.936,-Kan niet binnen de gestelde termijn de totale gewenste hoeveelheid leveren
-
Almonds United 3000 x $ 4,50 Inclusief
$ 13.500,-1%*$ 13.500 = $ 135,-$ 13.365,-$ 13.365,--
Correctievoorschrift: Voor het juist weergeven van de matrix 1 punt, per leverancier juiste informatie 1 punt, indien weergave en uitkomsten correct, volledige score 5 punten. b. (2 punten) Almonds United. Zij kunnen de totale gewenste kwaliteit leveren tegen de laagste kosten. Opgave 3 Bron: blok 4, pagina 116 en 117, blok 4, pagina 124 en 125 a.
(2 punten) Je moet steeds zeer secuur zijn bij het invoeren van gegevens. Informatie in een geautomatiseerd systeem eenduidig en duidelijk zijn. De informatie mag maar voor één uitleg vatbaar zijn.
b.
(3 punten) Overzicht van het aantal leveranciers. Overzicht van geplaatste bestellingen. Overzicht van te rappelleren orders. Overzicht van ontvangen orders. Overzicht van leveranciersprestaties (vendorrating). Inkoopomzet per productgroep. Inkoopomzet per leverancier. Inkoopomzet per productgroep per leverancier. Bestelsignalering van voorraadartikelen. Overzicht van inkoopbudgetten versus bestedingen,
Correctievoorschrift: overige antwoorden ter beoordeling corrector.
Stichting NEVI Examens 2014
MIL 2 0614 Pagina 7 van 10
c.
(3 punten) Besparen op indirecte kosten. Lagere inkoopprijzen. Betere communicatie met leveranciers en intern.
Opgave 4 Bron; blok 1, pagina 11 en 12 a. (2 punten) Specificeren of opstellen van een specificatie. (Stap 1 in het tactische inkoopproces). b.
(3 punten) Voorkomen van goldplating of overspecificatie, ‘van gouden randjes voorzien’. Voorkomen van het zoeken naar een schaap met vijf poten, een product dat of dienst die (nog) niet verkrijgbaar is op de markt. Voorkomen van een gedwongen situatie met slechts één leverancier. Zo’n situatie is ongewenst omdat daardoor een te grote afhankelijkheid van één leverancier ontstaat.
Opgave 5 Bron; blok1, pagina 12 en 18 a. (2 punten) Een functionele of concept specificatie. Deze specificaties laten de leverancier in meer of mindere mate vrij in het meedenken in het realiseren van het gewenst of te leveren producten of diensten De functionele specificatie beschrijft de functies die het product of de dienst moet vervullen voor de gebruiker, ofwel wát moet het product doen? Functionele specificaties zeggen niets over ‘hoe’ deze behoefte moet worden gerealiseerd. Een functionele specificatie laat een grote vrijheid aan de leveranciers. Zij kunnen datgene aanbieden waarvan zij vinden dat het aan de functionele eis voldoet. Een conceptspecificatie geeft preciezer aan op welke manier de behoefte kan worden gerealiseerd. De conceptspecificatie vertaalt de functionele specificatie voor de meest kritische of strategische basisbestanddelen. Deze specificatie vertaalt de functionele specificatie reeds naar de constructie toe. Men specificeert echter geen details. Correctievoorschrift: Het noemen van of een functionele of concept specificatie is 1 punt, aansluitend de juiste definitie geeft de maximale score (2 punten). b.
(3 punten) Ondernemingsprofiel Prijs (kosten) Kwaliteit (product en techniek) Leveringsbetrouwbaarheid (logistiek) Financiële analyse
Opgave 6 Bron; blok 3, pagina 88, blok 6, pagina 189 a. (2 punten) Inbreng van kennis en ervaring van de leverancier bij de ontwikkeling van nieuwe producten en de fabricage van bestaande producten
Stichting NEVI Examens 2014
MIL 2 0614 Pagina 8 van 10
b.
(3 punten) Het vastleggen van gemaakte afspraken. Het verstrekken van informatie. Het nauwkeurig omschrijven van problemen.
Opgave 7 Bron; blok 3, pagina 88 en 89, blok 7, pagina 213 a. (2 punten) Een partnership of partnerschap is een lange termijnrelatie waarin sprake is van wederzijds zakelijk vertrouwen, gericht op het realiseren van wederzijds voordeel. b.
(3 punten) De leverancier kan zijn scherpte verliezen doordat hij zich verzekerd weet van een bepaalde omzet. Hij kan daardoor een berustende houding krijgen ten aanzien van kostenverlaging en kwaliteitsverbetering, of zich zelfs arrogant gaan opstellen. We kunnen het contact met de leveranciersmarkt geleidelijk verliezen, mede doordat andere leveranciers hun belangstelling voor opdrachten verliezen als bekend wordt dat één leverancier toch alle opdrachten voor bepaalde producten krijgt. De switching costs of omschakelkosten worden hoger. We kunnen minder gemakkelijk en snel van leverancier wisselen. Er is veel tijd en geld in samenwerking geïnvesteerd.
c.
(2 punten) Probleemoplossend onderhandelen (1) Bij probleemoplossend onderhandelen staan niet de belangentegenstellingen centraal, maar de belangenovereenkomsten. Men tracht een resultaat te bereiken of een oplossing te vinden waar beide partijen goed mee kunnen leven. Van dwang is geen sprake. Deze vorm van onderhandelen wordt vaak gekozen als afnemer en leverancier elkaar hard nodig hebben. Correctievoorschrift: Kern van belangen overeenkomsten dient te worden genoemd. Gemengd onderhandelen wordt eveneens goedgekeurd mits een juiste toelichting. Opgave 8 Bron; blok 6, pagina 196 a. (1 punt) Het Eisenhowerschema. b.
(4 punten) Bestellen bedrukte aluminium folie: Urgent en belangrijk (1). De besteltijd is lang. Om productie doorgang te laten vinden, dient deze folie snel besteld te worden. (1) Bestellen kartonnen dozen; Belangrijk, niet urgent (1). Kartonnen dozen zijn nodig om de productie te kunnen draaien, weliswaar duurder echter snel te verkrijgen.(1)
Stichting NEVI Examens 2014
MIL 2 0614 Pagina 9 van 10
Opgave 9 Bron; blok 4, pagina 119, blok 7, pagina 214 a. (1 punt) E-tendering. b. (2 punten) Het gewenste onderhandelingsresultaat wordt het streefpunt genoemd en het nog net te accepteren onderhandelingsresultaat het weerstandspunt. Het verschil tussen de weerstandspunten van partijen wordt de onderhandelingsruimte of het wisselgeld genoemd. c.
(5 punten) Scheid de mensen van het probleem. Richt je op belangen in plaats van op posities. Bedenk meerdere mogelijkheden voordat je beslist. Eis toetsing aan objectieve criteria. Ontwikkel je BAZO, je beste alternatief zonder overeenkomst.
Stichting NEVI Examens 2014
MIL 2 0614 Pagina 10 van 10