Spanje in de Europese crisis
Discussie – Thema 1: Veranderende migratiestromen Stap 1. Bekijk onderstaande kaart: ‘De migratiestromen in de wereld’. Denk hier eens over na: o Naar welke continenten migreren de meeste mensen in de wereld? o Wat weet je over de levensomstandigheden daar? o Zijn dit de geïndustrialiseerde landen of de ontwikkelingslanden?
Bron: http://pstalker.com/migration/mg_map.htm
Stap 2. Bekijk de drie onderstaande bronnen. Denk hier eens over na: wie vertrekt uit Spanje en waarom? A. ‘Meer toekomst in Mali dan in Spanje’ Spanje was voor Mariko het beloofde land toen hij Mali twaalf jaar geleden verliet. Na enkele jaren kon hij zelfs een lening aangaan om dit appartement te kopen. ‘170.000 euro kostte het.’ Veel geld voor de kleine, wat donkere ruimte. Vocht uit de groezelige badkamer heeft de livingmuur zwaar toegetakeld. De stopcontacten hangen met grijze tape aan de muur. ‘Misschien keren we wel terug naar Mali, daar is vandaag meer toekomst dan hier in Spanje.’ Het zijn de immigranten die het eerst worden getroffen door de Spaanse crisis. Zij hebben al een zwakke positie in de maatschappij en vinden nu moeilijk een job. Bron: De Standaard, 25 september 2012
Spanje in de Europese crisis
B. ‘Europeanen gaan schijnhuwelijken aan in Brazilië’ De crisis heeft de rollen pijnlijk omgedraaid: Brazilië bestrijdt nu schijnhuwelijken van Spanjaarden en Portugezen die zo aan een werkvisum willen geraken. Rafael en Mariana getuigen. Als ze binnenkort getrouwd zijn, is het de bedoeling dat ze weer elk hun eigen weg gaan. Meer nog: Rafael valt niet eens op vrouwen. De 31-jarige Spaanse universitair wil zo graag een baan in Brazilië dat hij nu een schijnhuwelijk met een 36jarige Braziliaanse schoonmaakster aangaat. Een nieuw fenomeen waarvoor almaar meer Europese crisisvluchtelingen zich laten verleiden. Potentiële bruiden en bruidegoms bieden hun diensten zelfs op het internet aan. Brazilië, met zijn imago van groei en bloei, is een paradijs geworden voor werklozen uit het ‘oude continent'. In Spanje heeft een op de vier inwoners geen baan meer. In Brazilië is wel werk, zeker met de Olympische Spelen en het WK Voetbal in het verschiet. Bron: De Standaard, 25 juli 2012
C. Weetjes ‘Migratie uit en naar Spanje’ In 2012 zullen 580 850 Spanjaarden emigreren (=Spanje verlaten), dit is een verdubbeling sinds de crisis begonnen is. Spanje heeft momenteel een negatieve migratiestroom, dit wil zeggen dat in het land meer migranten vertrekken dan toekomen. 9 op de 10 personen die Spanje verlaten zijn vreemdeling, de overige 1 op 10 is Spanjaard. Vooral hooggeschoolde Spanjaarden emigreren, zo komen bijvoorbeeld Spaanse verpleegsters werken in België. Sinds de crisis komen 62% minder bootvluchtelingen naar Spanje. Bronnen: o Artikel ‘Economische crisis als oorzaak grootste bevolkingsdaling in Spanje sinds 1939’, DeWereldMorgen, 1 december 2011 o Artikel ‘Minder bootvluchtelingen naar Spanje’, Radio Nederland Wereldomroep, 4 juni 2009
Stap 3. Ga je akkoord of niet akkoord met onderstaande stelling? Waarom? “Migranten trekken in Spanje terug naar hun land van herkomst, omdat de levensomstandigheden daar nu beter zijn. Spanje is dus een ontwikkelingsland aan het worden.”
Spanje in de Europese crisis
Discussie - Thema 2: Veranderende geldstromen Stap 1. Bekijk de bronnen over het het Spaanse Rode Kruis en Music for Life. Denk hier eens over na: o Naar welk ‘goed doel’ gaat het geld van Rode Kruis Spanje in 2012? Vind je dit zinvol? o Naar welk ‘goed doel’ ging het geld van Rode Kruis België in 2011? Vind je dit zinvol? o Als de crisis hard zou toeslaan in België en veel mensen krijgen het moeilijk, vind je dan dat de volgende ‘Music for Life’-actie voor die mensen hier moet zijn? A. Music for Life 2011: Diarree Dit jaar wordt diarree het thema van Music for Life, meerbepaald rond de situatie in Nepal. Diarree is, samen met longontstekingen, de meest voorkomende doodsoorzaak bij kinderen jonger dan vijf jaar. Diarree is een gevolg van een gebrek aan proper water en hygiëne in het algemeen. In 88 procent van de gevallen waarin mensen sterven aan de gevolgen van diarree, is dat te wijten aan onveilig water, slechte sanitaire voorzieningen en slechte hygiëne. Wereldwijd hebben 2,5 miljard mensen geen toegang tot sanitaire voorzieningen. Diarree is nochtans relatief eenvoudig te voorkomen. Door handen met zeep te wassen of toegang tot veilig water te verhogen kan het aantal mensen met diarree drastisch dalen. Rode Kruis-Vlaanderen heeft verschillende programma’s lopen in de strijd tegen diarree. Music for Life wil deze programma’s met hun actie dit jaar steunen. Bron: Artikel ‘Music for Life 2011: Diarree’, Studio Brussel, 28 november 2011
B. Spaanse Rode Kruis roept om hulp voor slachtoffers crisis Het Rode Kruis heeft in Spanje een filmpje uitgebracht waarin Spanjaarden worden opgeroepen landgenoten te helpen die worden getroffen door de crisis. In het filmpje wordt gevraagd om een donatie voor de 300.000 kwetsbaarste Spanjaarden. In de video is een Spaanse familie te zien - vader, moeder, zoon en dochter - die één gebakken ei deelt. Als er een voedselpakket van het Rode Kruis wordt gebracht, reageren ze opgelucht. Het Spaanse Rode Kruis gaf vóór de crisis vooral steun aan immigranten. Maar nu leven in Spanje momenteel zoveel gezinnen onder de armoedegrens dat het Spaanse Rode Kruis een oproep heeft gedaan voor extra hulp. Volgens het Rode Kruis Spanje is er op korte termijn 30 miljoen euro extra nodig om de 300.000 kwetsbare gezinnen te helpen met voedsel, kleding en onderwijsmaterialen. Bronnen: o Artikel ‘Hulpoproep Rode Kruis in Spanje’, NOS, 9 oktober 2012 o Artikel ‘Spaanse Rode Kruis roept om hulp voor slachtoffers crisis’, Nu.nl, 1 juni 2012
Spanje in de Europese crisis
Stap 2. Bekijk nu de onderstaande stellingen. Bij welke stelling sluit je je het meest aan? Waarom? “Het is maar logisch dat we in tijden van crisis ons geld niet weggeven aan arme landen, maar het gebruiken om de problemen in eigen land aan te pakken. Alle beetjes helpen om zelf geen ontwikkelingsland te worden...” “In verhouding is het armoedeprobleem in ontwikkelingslanden nog altijd veel groter dan in Spanje. In Haïti leeft bv. 80% van de mensen onder de armoedegrens, in Spanje is dit ‘slechts’ 22%. De aandacht van het Rode Kruis dient in eerste instantie naar deze landen te gaan.”
Stap 3. Lees tot slot onderstaand artikel. Denk hier eens over na: o Wat vind je hiervan? Verrast dit je? o Kunnen we Mexico nog een ‘ontwikkelingsland’ noemen en Spanje een ‘rijk land’ o Verandert dit je mening over de vorige stellingen? o Wat is je conclusie: wie ‘moet’ hulp geven aan wie?
Mexicaanse regering zegt Spanje hulp toe Aankomend Mexicaans president Enrique Peña Nieto heeft Spanje steun toegezegd in de strijd tegen de economische crisis. Deze economische strategie is niet alleen bedoeld om Spanje uit de economische malaise te redden. De regering van het NoordAmerikaanse land wil ook de ontwikkeling in eigen land bevorderen. Dit vertelde Peña Nieto maandag in Madrid tijdens een treffen met Spaanse ondernemers. “Spanje is een van onze belangrijkste handelspartners in de Europese Unie en met meer dan 45 miljard dollar (34,7 miljard euro) de grootste buitenlandse investeerder in Mexico”, lichtte de aankomende Mexicaanse president het besluit toe. Bron: Artikel ‘Mexicaanse regering zegt Spanje hulp toe’, Telegraaf, 15 oktober 2012
Spanje in de Europese crisis
Discussie - Thema 3: Veranderende ongelijkheid Stap 1. Vul onderstaande tabel aan: o Kolom 1: In welk land zal de economie in 2013 het meeste groeien? In welk land het minste? Zet onderstaande 10 landen in de juiste volgorde van grootste naar kleinste groei. o Kolom 2: In welk land heeft elke inwoner gemiddeld het hoogste inkomen per dag (=BNP per hoofd)? In welk land het laagste? Zet dezelfde 10 landen in de juiste volgorde van hoogst naar laagst BNP per hoofd. België – Brazilië – China – Haïti – Mexico – Nepal – Noorwegen – Rwanda – Spanje – Verenigde Staten
Groeicijfer 2013 (in %) 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.
Bruto Nationaal Product per hoofd (in $) 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10
Ben je hiermee klaar, vraag dan de verbetersleutel aan de leerkracht en denk even na over de vragen die onder de tabel van de verbetersleutel staan.
Stap 2. Verdeel nu diezelfde landen in drie verschillende groepen: o Industrielanden: o Groeilanden: o Ontwikkelingslanden: Tussen welke groepen is de inkomenskloof het grootst?
Stap 3. Bekijk nu de twee onderstaande figuren. Ze geven het gemiddeld inkomen per dag van de wereldbevolking in 1970 en 2000 weer. Belangrijk om te weten: als je minder dan 1$ per dag verdient, ben je officieel ‘extreem arm’. Denk hier eens over na: o Wat valt je op? o Herken je de groepen uit de vorige oefening in allebei de grafieken? o Welke groepen zijn kleiner geworden? o Welke groter?
Spanje in de Europese crisis
Ga je akkoord met de volgende bewering op basis van deze twee figuren: ‘We stellen vast dat rijke en arme landen naar elkaar toegroeien. De kloof wordt kleiner en de ongelijkheid daalt wereldwijd.’
Spanje in de Europese crisis
Stap 4. Tot slot nog één figuur. Dezelfde figuur als daarnet uit 2000 maar nu met de verdeling van de wereldwijde rijkdom erbij. Wat valt je op? Wat vind je hiervan?
Ga je akkoord met de volgende bewering op basis van deze figuur: ‘We stellen vast dat het gemiddeld gezien wel beter lijkt te gaan voor iedereen, maar in de realiteit is de kloof tussen arm en rijk nog altijd zeer groot.’
Wat is jullie conclusie: wordt de ongelijkheid in de wereld kleiner of niet?
