Disability Case Management Meerwaarde bij arbeidsre-integratie. Marthe Verjans Project coördinator Disability Management Prevent

Disability Case Management – Meerwaarde bij arbeidsre-integratie Marthe Verjans Project coördinator Disability Management Prevent

Deel 1: Jobbehoud en re-integratie in België

Inleiding  Langdurige gezondheidsproblemen (LGP) en/of functionele beperkingen  hoofdfactor uitsluiting arbeidsmarkt Terugkeer bij eigen werkgever na langdurige afwezigheid?    

Bij uitval > 3 mnd en < 6 mnd hervat minder dan 50 % Bij uitval > 1 jaar hervat minder dan 20 % Bij uitval > 2 jaar hervat minder dan 10% 80 % van de mensen die agv LGP of een ongeval uitvallen op het werk en langer dan 6 weken afwezig blijven, hebben nood hebben aan ondersteuning bij hun terugkeer

(EFILWC, 2004, Employment and disability: Back to work strategies)

Effectieve aanpak van preventie & arbeidsre-integratie cruciaal voor…  Werkgever  Heeft nood aan duurzaam inzetbaar personeel, wil (in)directe kosten tgv verzuim beperken  Premie AO-verzekering, pensioenbijdrage, private ziekte-verzekering, gewaarborgd inkomen, …  Productie- en kwaliteitsverlies, overbelasting collega’s, inzet externe krachten, extra selectie/werving, administratiekosten, uitgaven berekend op totaal aantal werknemers op pay-roll (sociaal secretariaat, CPBW, OR?), …

 Werknemer  Bezoldiging & materiële voordelen  Tijdsstructurering, sociale contacten/ervaringen, maatschappelijke betrokkenheid, status en identiteit, zelfrealisatie

Huidige knelpunten op niveau van werkgever?  Werkgevers vrijwel nooit benaderd vanuit hun verantwoordelijkheid voor het collectief van de personen met een handicap/ LGP, zowel zittende werknemers als werkzoekenden (OESO, 2003)  Situatie Nederland, Duitsland?  Paradox: Dienstverlening werkgevers  personen met LGP/ functionele beperkingen (Eurofound, 2006)  Directe & indirecte kosten agv langdurige afwezigheid?  Initieel positieve houding werkgevers tov re-integratie na arbeidsongeval, maar obstakels om dit in praktijk toe te passen (Prevent, 2001)

Deel 2: Het concept Disability Management

Definitie

(NIDMAR 2000) Ziekte, privé-ongeval, arbeidsongeval, beroepsziekte Werknemer met arbeidsbeperking Verzuimdrempel Arbeidsverzuim Re-integratiedrempel

Compensatiesystemen (werkloosheid, invaliditeitsverzekeringen, ...)

Terug aan het werk Eigen bedrijf

Ander bedrijf

DISABILITY MANAGEMENT 1. Systematische aanpak 2. Gecoördineerde inspanningen 3. Rekening houdend met: - Individuele noden - Wettelijk kader - Werkplekomstandigheden

Pijlers DISABILITY MANAGEMENT Aanpak op bedrijfsniveau

Aanpak op individueel niveau

Systeem waarbinnen reintegratietrajecten proactief, consequent en doelgericht aangepakt en begeleid kunnen worden.

Ondersteuning en coaching, coördinatie van samenwerking tussen diverse actoren.

Disability Manager

Disability Case Manager

Preventie & arbeidsre-integratie – Hand in hand!

@Home

Verzuim Dreigend verzuim

@Risk

Beginnende klachten Verhoogd gezondheidsrisico

@Work

Gezond en fit

Deel 3: Disability Case Management en re-integratie?   

Huidige knelpunten Werkveld Nood aan ondersteuning?

Huidige knelpunten  Werkgever en werknemer = Eindverantwoordelijkheid re-integratietraject  Complex wetgevend kader  Netwerk betrokken actoren  Gebrek aan kennis en ervaring

Complex wettelijk kader

Werkveld van de DCM Andere hulp / zorgverleners, …

Behandelend(e) arts(en)

DCM

Adviserend geneesheer (mutualiteit)

Werknemer

Direct leidinggevende

HRM

Werkgever

Advocaten Verzekeraars (AO, BA, rechtsbijstand, hospitalisatie, gewaarborgd inkomen, ...)

Arbeidsgeneesheer / preventieadviseur (interne of externe preventiedienst) Vakbondsafgevaardigde (vakbond)

Stappenplan DCM Stap 1: Probleemsignalering

Stap 2: Probleemverheldering/ assessment Kennis, vaardigheden & attitudes in verschillende competentiedomeinen: - Wettelijk kader - Taakanalyse/ jobmatching - Communicatie

Stap 3: Planning Stap 4: Interventies, concretisering handelingsplan en monitoring Stap 5: Follow-up en eindevaluatie

Casus

 Vrouw, 25 jaar  Arbeidster in een houtzagerij  Verloor linkeronderarm door arbeidongeval waarbij arm vast kwam te zitten in houtversnipperaar

1. Probleemsignalisatie

 Procesmatige acties  Contact met werkgever herstellen  Uitbouw netwerk  Verzamelen informatie

Uitbouw netwerk – wie betrekken? Protheseverstrek ker

Behandelend(e) arts

DCM

Werkgever (leidinggevende + HRM)

Vader slachtoffer

Werknemer

(Advocaat) Arbeidsongeval lenverzekeraar (dossierbeheer + raadgevend geneesheer)

Preventie-adviseur arbeidsgeneeskunde

2. Probleemverheldering / assessment

 Inhoudelijke acties  Verdieping informatie op niveau van werk en (dis)ability  Analyse – synthese – matching  Uitwerken mogelijkheden binnen wettelijke context

 Procesmatige acties  Tot stand brengen van communicatie in het netwerk  Motiveren van verschillende betrokken actoren

2. Probleemverheldering / assessment – Resultaat (1)

 Fysiek:  verlies van linkeronderam

 Psycho-sociaal:  Persoonlijke en huishoudelijke taken organiseren  Emotionele verwerking ongeval

 Professioneel: Houtzagerij, 35 personeelsleden Werkgever bereid meezoeken naar oplossingen Arbeidsongeval, verzekeraar wil actief meewerken Vroegere takenpakket (snijden fineer) niet meer haalbaar  Analyse arbeidssituatie:    

 Capaciteiten profiel  Vereistenprofiel van verschillende functies

2. Probleemverheldering / assessment – Resultaat (2)

 Capaciteitenprofiel  Eenhandige arbeid, eventueel prothese als steunfunctie  Opleiding: A2 handel-talen  Werkervaring:  Diverse interims als productiemedewerkster  Sinds 4 jaar in dienst bij huidige werkgever

2. Probleemverheldering / assessment – Resultaat (3)  Vereistenprofiel verschillende functies        

Fineer rapen/ stapelen voor droogmachine Fineervellen afsnijden/ binden Snijden kopkanten fineer Zagen planken Magazijn voor vloerelementen Heftruckbestuurder Onderhoud machinerie Administratie  Bedrijf in volle expansie medewerker op administratie dient zich steeds meer te richten op buitenlandse markt, hierdoor hoge werkdruk en blijft werk personeelsadministratie en opvolging facturatie e.d. vaak liggen

DCM tool “JOBMATCHING BIJ RE-INTEGRATIE” VEREISTENPROFIEL I. Algemene karakteristieken Grootte/structuur bedrijf: Arbeidsorganisatie (ploegen, nachtwerk, premievergoeding, geïsoleerde of collectieve werkplek): Huidige functie: Andere functies / afdelingen: Bijkomende opmerkingen / aandachtspunten: II. Fysieke belasting

Score

Opm. B. Sleutelvaardigheden

Lichaamsdeelbeweging & coördinatie

Gedrevenheid

Armbewegingen

Planmatig werken

Hand- en vingerbewegingen

Bevattingsvermogen

Fijn motorische vaardigheden

Aandacht

Been- en voetbewegingen

Concentratie

Hoofdbewegingen

Leer- en waarnemingsvermogen

Rompbeweging

Voorstelling

Houdingen en complexe fysieke activiteiten

Zelfstandigheid

Zitten

Creativiteit / Probleemoplossing

Staan

Teamwerk

Knielen/hurken

Leidinggeven

Stappen

Kritische controle

Klimmen

Verantwoordelijkheid

Heffen/tillen

Doorzettingsvermogen

Dragen

Volharding

Schuiven/trekken/duwen

Reactiesnelheid

Uithoudingsvermogen

Werktempo

III. Mentale en psychosociale belasting

Frustratietolerantie

A. Zintuigen

C. Communicatie

Zien

Lezen

Horen

Schrijven

Ruiken

Spreken

Evenwicht

Rekenen

Tactiele perceptie IV. Omgevingsfactoren Verlichting Klimaat Lawaai Mechanische trillingen Gassen, dampen en stoffen Vloeistoffen Dragen PBM / veiligheidsbewustzijn Opmerkingen: 1. 2. 3.

Non-verbale communicatie ja/nee

Opm.

Score

Opm.

DCM tool “Jobmatching bij re-integratie” Capaciteiten- & Vereistenprofiel

2. Probleemverheldering / assessment – Conclusie - jobmatching  Uitvoerende taken in fabriekshallen moeilijk  Basisopleiding handel – talen doch geen werkervaring  Administratieve functie in bedrijf heeft ondersteuning nodig

3. Planning

 Inhoudelijke acties  Ahv informatie verzameld in stap 2 re-integratietraject uitwerken:concrete voorstellen aanreiken  Relevante wet- en regelgeving toepassen / voorbereiden

 Procesmatige acties  Terugkoppeling en bijsturing planning met andere actoren  Coördineren van proces en afspraken

3. Planning – Resultaat  Opmaak stappenplan progressieve opbouw van de professionele re-integratie  In periode tijdelijke ongeschiktheid (in overleg met arbeidsongevallenverzekeraar, geen wettelijke verplichting!): opleiding algemene personeelsadministratie / hulpboekhouding  Inschrijving VDAB erkenning werknemer met een arbeidshandicap

4. Interventie, concretisering

handelingsplan, monitoring  Inhoudelijke acties

 Toepassen en bijsturen plan binnen wet & regelgeving

 Procesmatige acties  Op gang brengen en houden van het reintegratietraject  Volgt iedereen de gemaakte afspraken?

4. Interventie, concretisering handelingsplan, monitoring – Resultaat (1)

 Duur opleiding 4 maanden  Start hertewerkstellingsprogramma na beëindiging opleiding:

 Eerste maand: 50% tewerkstelling met een rendement van 30% (in combinatie reva / aanmeten prothese / huishouden)  Tweede maand: 75% tewerkstelling met een rendement van 50%  Derde maand: 100% tewerkstelling met een rendement van 75%  Vierde maand: 100% tewerkstelling met een rendement van 80 à 90%

 De werkgever betaalt het loon dat overeenkomt met de geleverde arbeidsprestatie, het loonverschil wordt bijgepast door de arbeidsongevallenverzekeraar (toep. art. 23 wet arbeidsongevallen)

4. Interventie, concretisering handelingsplan, monitoring – Resultaat (2)

 Opleiding verloopt vlot  Terugkeer naar arbeidsplek: moeite combinatie privé-leven / werk (eenhandig functioneren thuis)  Na derde maand blijkt dat 100% tewerkstelling erg belastend is  Beslissing VDAB positief

5. Follow-up en eindevaluatie - Resultaat  Micro    

Omschakeling van arbeiders- naar bediendecontract Overschakeling naar een 4/5 regeling in tijdskrediet Aanvraag VOP voor rendementsverlies Vergoeding voor blijvende ongeschiktheid (% economisch verlies) mag gecumuleerd worden met inkomen uit werk

 Meso  Opvolging bij ziekte (procedures)  Vereistenprofielen  Samenwerking arbeidsgeneesheer

Deel 4: Competentiedomeinen DCM A. Wetgeving B. Jobmatching C. Communicatie

A. Wetgeving  Complex kader vraagt goede kennis wetgeving  Nood aan zekerheid voor werknemer en werkgever  Fouten kunnen ernstige financiële gevolgen hebben zowel op korte als op lange termijn o.a. INACTIVITEITSVALLEN

B. Jobmatching Werknemer met een arbeidshandicap

Werkplek

Stoornis beperking

Uitkomst arbeidsanalyse

Vaardigheden

Vergelijking

Arbeidsvereisten

Mogelijkheden tot verbeteren van vaardigheden

Aanpassing van mens/werk nodig of mogelijk?

Mogelijkheden tot aanpassen van de vereisten

Bepalen geschikte functie Aanpassingen werkplek volgens noden werknemer Start hertewerkstelling in aangepaste functie

C. Communicatie Procesmanagement = Communiceren! Uitdagingen:  Vooroordelen/ drempels  Verschillende overtuigingen  Arbeids – en managementsrelaties  Economische conditie  Uitbouw netwerk  Iedereen eigen rol/kader

 Motiveren /coachen Belang communicatievaardigheden!

Aandachtspunten (1) Nood aan demedicalisatie bij re-integratie:

 Can we effectively “cure” the person whose busy trying to prove a disability in order to receive financial support???

Aandachtspunten (2)

Medical

Medical

Distress Beliefs

Personality

Coping

Economic Fears

Besluit…

Conclusie

Doel re-integratie: win-win situatie  Werknemer  Werkgever  Verzekering  Samenleving

www.disability-management.be

Dank u voor uw aandacht! Nog vragen? www.disability-management.be Marthe Verjans prevent Gachardstraat 88/4 1050 Brussel 02/6434479 [email protected]