Divali
Dipalakshmi
Enkele weken na Dussehra vindt Divali plaats, een vorm van nieuwjaar. Zakenmensen sluiten het boekjaar af, huizen worden grondig schoongemaakt en opnieuw geverfd, men koopt nieuwe kleren en geeft elkaar cadeautjes. Het nieuwe jaar wordt verwelkomd met het ontsteken van talloze lichtjes voor de godin Lakshmi die geluk en voorspoed brengt. In Bengalen staat niet de verering van Lakshmi centraal maar de duistere woeste godin Kali. Ter gelegenheid van Kali Puja worden, evenals het geval is met het kort tevoren gevierde Durga Puja, beelden van ongebakken klei van de godin vereerd en de dag na de viering te water gelaten.
Lamp met zeven oliereservoirs. Te zien is Lakshmi, die op een olifant zit.
Divali A few weeks after Dussehra comes Divali, a kind of new year celebration. Businesses draw up their annual accounts, houses are spring cleaned and given a new coat of paint, people buy new clothes and presents for one another. The new year is welcomed by lighting lights for the goddess Lakshmi who brings good fortune and prosperity. In Bengal, rather than Lakshmi, it is the fierce and sombre goddess Kali who features in this festival. For Kali Puja, just as for the preceding festival of Durga Puja, figures of Kali made of unfired clay are worshipped and sunk into the water the following day.
Brons. Oost-India, 20ste eeuw 5195-43
Dipalakshmi Lamp with seven oil reservoirs. Lakshmi is portrayed, seated on an elephant.
Kali Kali steekt van schaamte haar tong uit als zij ziet dat ze danst op Shiva. Hout, hoorn, metaal, plastic. OostIndia. 20ste eeuw 5100-1
Kali Kali sticks out her tongue in embarrassment, when she realises she is dancing on Shiva.
Fotoserie Kali-puja Annelies van Brink
Kali Puja photo series
Pongal / Makar Sankranti
Nandi, het heilig rund
Pongal is een Zuid-Indiaas oogstfeest, een dankdag voor het gewas. Vrouwen brengen kleurrijke kolams, gelukbrengende patronen aan voor hun huizen. Er wordt rijst met melk en suiker gekookt (pongal), de zonnegod Surya wordt vereerd en de runderen worden als dank voor hun hulp bij het ploegen en oogsten een dag in het zonnetje gezet. In Noord-India wordt het feest gevierd als Makar Sankranti. Het luidt het einde van de winter in. Vliegerfestijnen maken er deel van uit.
Brons. Zuid-India, 18de eeuw 6211-16
Pongal / Makar Sankranti
Kite
Pongal is a harvest festival in southern India, a day to celebrate nature’s bounty. Women make colourful kolams, lucky patterns for their houses. Rice is cooked with milk and sugar (pongal), the sun god Surya is worshipped and cows are honoured for the day in gratitude for their help in ploughing and harvesting. In northern India the festival is celebrated as Makar Sankranti. It marks the end of winter. Kites are flown as part of the festivities.
Nandi, the sacred cow Filmfragment Mahanadhi, 1993
Vlieger Papier, bamboe. West-India, circa 1980 4816-341
Filmfragment Hum Dil De Chuke Sanam, 2000
Vasant Panchami
Sarasvati bespeelt een luit
Het eind van de winter wordt gevierd tijdens Vasant Panchami. Op deze dag wordt Sarasvati, de godin van kennis, onderwijs, muziek, schone kunsten en wetenschappen vereerd. Kinderen krijgen hun eerste letters onderwezen. De mensen dragen veel gele kleding en eten wordt geel gekleurd met geelwortel of saffraan.
Op een lotusblad liggen schoolboeken en staat een inktpot met schrijfstift.
Vasant Panchami The end of winter is celebrated at Vasant Panchami. This is the day when Sarasvati, goddess of knowledge, education, music, art and science is worshipped. Children begin learning the alphabet. People wear yellow clothing and food is coloured with turmeric or saffron.
Papier. India, eind 20ste eeuw 5758-21
Sarasvati playing the lute Schoolschrift Papier. India. Circa 1980 4816-312
School exercise book
Naga Panchami
Slangenpaar in een meer
Slangen zijn symbolen van de uitbundige natuur: nu eens vrijgevig, dan weer verwoestend. Naga Panchami valt in de moessonperiode die slangen uit hun holen drijft. In de erop volgende oogsttijd lopen landbouwers het gevaar gebeten te worden. Slangen worden vereerd in de hoop dit te voorkomen en om vruchtbaarheid af te roepen.
Prent zoals deze ter gelegenheid van Naga Panchami bij de voordeur van een huis wordt opgeplakt.
Naga Panchami Snakes are symbols of nature’s excesses: whether bountiful or destructive. Naga Panchami falls in the monsoon season, when snakes are flushed out of their holes. After the rains, when the harvest is gathered, farmers are at risk of being bitten by snakes. So snakes are worshipped to avert this and to pray for fertility.
Papier, drukinkt, verf. Nepal, circa 1970 4368-2
Two snakes in a lake Prints like this are pasted beside the front door for Naga Panchami.
Raksha Bandhan of Rakhi
Filmfragment
Rakhi is de bevestiging van de familieband tussen zus en broer. De zus bindt haar broer symbolisch aan zich door hem een touwtje (rakhi) om de pols te knopen. Zij bidt voor zijn welzijn. De broer belooft haar altijd te beschermen en geeft haar een cadeautje. Afhankelijk van iemands welstand is dit wat geld, kleding of juwelen. Meisjes en vrouwen die ver van hun broer wonen sturen de rakhi op per post.
Chhoti Bahen, 1959
Raksha Bandhan or Rakhi Rakhi is the confirmation of the bond between brother and sister. The sister binds her brother symbolically to herself by tying a string (rakhi) around his wrist. She prays for his welfare. The brother promises to protect her always and gives her a present. This may range from money, clothes to jewellery, depending on his income. Women and girls who live far away from their brother send a rakhi by post.
Krishna Janmashthami Krishna’s verjaardag wordt gevierd met muziek en toneel. De dag ervoor wordt gevast en gebeden en wordt een beeld van de jeugdige god op een schommel geplaatst. Het uitbundigste deel van de verjaarsviering bestaat er uit dat jongens een menselijke piramide vormen om een hoog opgehangen boterpot te bereiken. Een verhaal uit Krishna’s jeugd wordt hier nagespeeld. Krishna was verzot op melk, yoghurt en gezoete boter. Zijn moeder moest de pot waarin het lekkers zat buiten zijn bereik aan de dakbalken hangen. Dat weerhield hem en zijn vriendjes er niet van om ernaartoe te klauteren. Tegenwoordig hangt er ook vaak geld als prijs aan de boterpot.
Krishna Janmashthami Krishna’s birthday is celebrated with music and theatre. The day before is one of fasting and prayer, and a figure of the young god is placed on a swing. Perhaps the liveliest part of the celebration is when the young men form a human pyramid to try to reach a pot of butter hanging high up. This is a re-enactment of an episode in Krishna’s childhood. Krishna loved milk, yoghurt and sweet butter. His mother kept the pot containing his favourite delicacies out of reach, high among the rafters. But that never stopped him and his friends trying to clamber up to it. Today, the pot often contains money as a prize.
Krishna wordt de rivier overgedragen Om aan een moordaanslag te ontkomen wordt de pasgeboren Krishna ’s nachts het paleis uitgesmokkeld en de rivier Yamuna overgedragen, beschermd door een vijfkoppige cobra. Kleurendruk, papier. India, circa 19301940 5752-14
Krishna being carried across the river To foil an attempt to kill the newborn Krishna, he was smuggled out of the palace at night and carried across the Yamuna river, protected by a fiveheaded cobra.
Filmfragment Bluffmaster, 1963
Guru Purnima Vele hindoes hebben een goeroe, een geestelijk leidsman. Een goeroe geeft raad en advies. Tijdens Guru Purnima denkt men aan de eigen goeroe en vereert men zijn voeten of voetafdrukken, zijn beeld of foto. Als goeroe der goeroes wordt Vyasa vereerd, de mythische heilige die de vier veda’s samenstelde en het Mahabharata epos dicteerde aan Ganesha.
Guru Purnima Many Hindus have a guru, a spiritual guide. A guru offers advice and counsel. During Guru Purnima people honour their guru, venerating his feet or a footprint, his picture or a statue. Vyasa, the mythical saint who compiled the four Vedas and dictated the Mahabharata epic to Ganesha, is regarded as the guru of gurus.
Goeroe Swami Chinmayananda (1917-1993) Populair stripverhaal. Kleurendrukwerk. India, 2005 R-2005-hin-132
Guru Swami Chinmayananda (1917-1993) Popular comic strip story.
Shri Akkalkot Swami Maharaj De swami is een incarnatie van Dattatreya, de combinatie van Brahma, Vishnu en Shiva in één gestalte. Metaal, kleurendruk. Pune, Maharashtra, 2004 6205-2
Shri Akkalkot Swami Maharaj The swami is an incarnation of Dattatreya, a combination of Brahma, Vishnu and Shiva in one being.
Rama Navami
De geboorte van Rama
Koning Rama is de belichaming van moed en trouw. Hij is een toegewijde echtgenoot en de ideale koning. Al deze goede eigenschappen komen voor in het Ramayana epos. Na een periode van negen dagen met vasten en gebed wordt zijn geboortedag feestelijk gevierd met optochten met luide muziek.
Papier. India, midden 20ste eeuw
Rama Navami King Rama personifies courage and loyalty. He is the faithful husband and ideal monarch. All these positive characteristics are exemplified in the Ramayana epic. After a period of nine days of fasting and prayer his birthday is celebrated with parades of loud music.
4846-25
Birth of Rama
Maha Shivaratri
Linga
De meeste hindoes vereren een hele nacht de linga, het symbool van de god Shiva. Ze vasten en voeren rituele wassingen uit. Om wakker te blijven zingen ze liederen, vertellen ze verhalen over Shiva en bidden ze tot de god om niet meer wedergeboren te hoeven worden. Hindoe hervormers van de Arya Samaj verwerpen beeldverering. Zij ontsteken een week lang rituele vuren, de laatste op Maha Shivaratri, ter viering van hun reformatie.
Eivormige steen uit de Narmada rivier die Shiva in niet-menselijke gedaante voorstelt.
Maha Shivaratri Hindus worship the linga, symbol of the god Shiva, throughout the night. They fast and wash ritually. To keep awake they sing songs, tell stories about Shiva and pray in the hope not to have to be reborn again. Hindu reformers of the Arya Samaj movement reject the worship of statues. They burn ritual fires for a week, the last on Maha Shivaratri, in celebration of their reforms.
Steen. Centraal-India, eind 20ste eeuw R-2005-hin-1131
Linga Oval stone from the Narmada river representing Shiva in non-human form.
Holi Tijdens Holi gooien de feestvierders felgekleurd poeder of ze bespuiten elkaar met gekleurd water. De komst van het voorjaar en de terugkeer van kleur in de natuur wordt gevierd. Ten afscheid van de winter worden vreugdevuren van oude bladeren en rommel ontstoken. Holi is bij uitstek een feest dat alom gevierd wordt en waarin rangen en standen wegvallen.
Waterspuit, gebruikt tijdens Holi Hout, metaal. West-India.19de eeuw 5099-2
Hose used during Holi Filmfragment Sholay, 1975
Holi During Holi worshippers scatter brightly coloured powder and splash each other with coloured water. It is a celebration of the arrival of spring and the return of nature’s colours. Winter is seen out with bonfires of leaves and rubbish. Holi is the festival in which everyone joins in and social distinctions evaporate.
Krishna en gopi’s Krishna en gopi’s bespuiten elkaar met gekleurd water ter gelegenheid van Holi. Papier. India, circa 1950 4846-19
Krishna and gopis Krishna and gopis splash each other with coloured water during Holi.
Filmfragment Holi, OHM Magazine, 2002
Gangaur Gangaur is een voorjaarsfeest dat voornamelijk door meisjes en vrouwen wordt gevierd in Rajasthan. Gauri, een vorm van Parvati, fungeert als rolmodel. Vrouwen bidden tot Gauri, de godin van overvloed, om huwelijksgeluk. In een kleurrijke processie wordt een beeld van de godin rondgedragen.
Gangaur Gangaur is a spring festival mainly celebrated by women and girls in Rajasthan. Gauri, a manifestation of Parvati, is their role model. Women pray to Gauri, the goddess of plenty, for marital happiness. A statue of the goddess is carried around in a colourful procession.
Houten processiebeeld van de godin Gauri Gepolychromeerd hout. Rajasthan, eind 19de, begin 20ste eeuw 3751-81
Wooden processional statue of the goddess Gauri
Navaratri of Dussehra
Navaratri or Dussehra
Navaratri betekent negen nachten, Dashara (Dussehra)is de tiende dag. Tijdens deze periode van tien dagen worden enkele feesten gevierd waarbij Durga en Rama centraal staan.
Navaratri means nine nights, Dashara (Dussehra) is the tenth day. During these ten days a number of festivals are celebrated focusing on Durga and Rama.
In Bengalen en Zuid-India vereert men tijdens Navaratri de vrouwelijke oerkracht van de universele Moedergodin. De negen nachten vallen uiteen in drie gelijke delen waarin aandacht is voor de godinnen Sarasvati, Lakshmi en Durga. In Bengalen worden Sarasvati en Lakshmi als kinderen van Durga beschouwd, evenals Ganesha en Karttikeya. Hier wordt dan ook gesproken van Durga Puja. Gedurende Durga Puja worden pandals, tijdelijke tempels, opgericht waarin grote beschilderde beelden van ongebakken klei worden geplaatst. Na afloop van de viering worden op de tiende dag de beelden afgezonken in de wateren om geleidelijk op te lossen.
In Bengal and southern India the ancient female power of the universal Mother goddess is celebrated at Navaratri. The nine nights are divided into three sections featuring the goddesses Sarasvati, Lakshmi and Durga. In Bengal Sarasvati and Lakshmi are believed to be Durga’s children, like Ganesha and Karttikeya. Here the festival is called Durga Puja. During Durga Puja pandals, or temporary temples are constructed containing large painted statues of unfired clay. After the services are concluded the figures are sunk in water on the tenth day, where they gradually dissolve.
Tijdens Dussehra wordt door Vishnu aanhangers gevierd dat Rama het kwaad – in de persoon van Ravana – heeft verslagen. In Noord-India worden Ramlila of ‘Rama spelen’ opgevoerd. Elders worden grote poppen die het boze symboliseren verbrand. Werktuigen, zoals een naaimachine, computers of auto’s, maar ook schoolboeken worden gezegend.
During Dussehra followers of Vishnu celebrate the victory of Rama – in the person of Ravana – over evil. In northern India Ramlila or ‘Rama plays’ are performed. Elsewhere large figures representing evil are burned. Objects and utensils, such as sewing machines, computers or cars, or even schoolbooks are blessed.
Naaimachine
Dansmasker
Ter gelegenheid van Dussehra als werktuig waarmee men zijn inkomen verdient vereerd. Metaal, hout, 20ste eeuw
Dit dansmasker van de apengod Hanuman wordt gedragen tijdens een Ramlila opvoering.
R-2005-HIN-123
Sewing machine Honoured during Dussehra as a tool with which a person earns their living.
Hout, katoen, verf. Noord-India, circa 1950 5191-14
Dance mask This dance mask of the monkey god Hanuman is worn during the Ramlila performance.
Durga Puja Durga wordt in Bengalen beschouwd als de moeder van Ganesha en Karttikeya en Sarasvati en Lakshmi. Ze neemt de centrumpositie in met aan haar voeten de door haar gedode demon Mahishasura die zich had vermomd als waterbuffel. Kleurenprent, papier. Bengalen, circa 1920-1930 5832-14
Durga Puja Durga is considered the mother of Ganesha and Karttikeya, and Sarasvati and Lakshmi in Bengal. She is in the centre, and at her feet is the demon she killed, Mahishasura, in the disguise of a water buffalo.
Filmfragment Swades, 2004
