Dinsdag 27 september 2011 Ingrid Molein Annick Van der Stricht
DPB Gent
Zorg en begeleiding bieden aan kinderen en volwassenen Vanuit een holistische, emancipatorische en dynamische visie Functioneren als lid van een team binnen een organisatie In eenvoudige zorg- en opvangsituaties (onder verwijderd toezicht) In complexe zorg- en opvangsituaties (directe begeleiding) DPB Gent
Vorming vertrekkend vanuit een christelijk mensbeeld: ◦ Jongeren helpen uitgroeien tot mensen die – als persoon, én als toekomstig beroepsbeoefenaar – in verbondenheid en op een verantwoordelijke wijze in het leven staan ◦ Totaalvisie op zorg en begeleiding vanuit een holistische, emancipatorische en dynamische mensvisie
Dpb Gent
Als verzorgende, binnen het kader van zorgen bijstandsverlening, Als voorbereiding op oriëntatie op het functioneren als zorgkundige, zorg verlenen vanuit een totaalvisie Als voorbereiding en oriëntatie op het functioneren als begeleider in de kinderopvang, kinderen begeleiden vanuit een totaalvisie
DPB Gent
Aandacht Aandacht Aandacht Handelen
voor de groei van de leerling voor leren in samenhang voor het cyclisch leren staat centraal
Dpb Gent
Leren in samenhang: ◦ In functie van ontwikkelen van competenties: Geen vakken Samenhang tussen leerlijnen Neerschrijven van componentoverschrijdende doelstellingen Geen afzonderlijke doelstellingen voor stage Theorie en praktijk worden als geheel ervaren
Dpb Gent
Van competenties, naar leerlijnen, naar leerplandoelstellingen: - Competenties op niveau 7de jaren - Uitgewerkte leerlijnen: geven stappen weer van groei in competentie - Cesuur 2-3de graad - Leerlijn wordt geconcretiseerd door het formuleren van leerplandoelstellingen
Dpb Gent
Zorgkundige
(specialisatiejaar)
Begeleider in de kinderopvang
(specialisatiejaar)
C2.2 Als voorbereiding en oriëntering op het functioneren als begeleider in de kinderopvang, kinderen vanuit een totaalvisie begeleiden
C2.1 Als voorbereiding tot zorgkundige zorg verlenen vanuit een totaalvisie*
C1 Als verzorgende, binnen het kader van zorg- en bijstandsverlening, zorg verlenen vanuit een totaalvisie
AD 7
AD 6 AD 5
AD 4
AD 3
AD 2 AD 1
Oriënteren op beroepen en voorbereiden op studie- of loopbaan Binnen een welomschreven opdracht indirecte zorg verlenen Binnen een welomschreven opdracht (ped)agogisch handelen Binnen een welomschreven opdracht zorg dragen voor gezondheid en welzijn Binnen een welomschreven opdracht, in een organisatie, in team werken Binnen een welomschreven opdracht communiceren Binnen een welomschreven opdracht kwaliteitsbewust handelen
DPB Gent
Iedere competentie geeft in algemene termen weer wat we van leerlingen verwachten op het einde van het 7de jaar. De algemene doelstellingen geven in algemene termen weer wat we van leerlingen verwachten op het einde van het zesde jaar. De leerplandoelstellingen zijn een concretisering van een competentie/algemene doelstelling en vormen de bouwstenen van de leerlijn. Dpb Gent
1 Binnen een welomschreven opdracht kwaliteitsbewust handelen Dpb Gent
8 Binnen een welomschreven opdracht zorg dragen voor linnen
7 Binnen een welomschreven Zorg dragen voor lokalen, keuken en leefruimten
6 Binnen een welomschreven opdracht een maaltijd plannen, voorbereiden en bereiden
5 Binnen een welomschreven opdracht ondersteuninen bij (ped)agogische activiteiten
4 Binnen een welomschreven opdracht zorg dragen voor gezondheid en welzijn
9 Oriënteren op beroepen binnen de directe en indirecte zorg en studiekeuze
3 Binnen een welomschreven opdracht, binnen een klasgroep, in groep werken 2 Binnen een welomschreven opdracht communiceren in een 1-1 relatie
Context: leerlingen bereiken de competenties/algemene doelen ◦ Doelgroepen:
gezonde kinderen van 2maand tot 12 jaar Volwassenen gebruikers die ondersteuning en/of verzorging nodig hebben bij ADL (totaalzorg) llr functioneren in eenvoudige situaties (verwijderd toezicht) llr functioneren in complexe situaties (directe begeleiding)
Dpb Gent
2de leerjaar
leerplandoelstelling en
3de leerjaar
leerplandoel -stellingen
Dpb Gent
Competenties
leerplandoelstelling en
1ste leerjaar
Derde graad Competenties
2de leerjaar
Derde graad
Algemene doelstellingen
1ste leerjaar
Algemene doelstellingen
Tweede graad
Trajecten: Voorbeeld leerlijn: wooncentrum/ gezinszorg/kinderopvang….. Context
Mate van begeleiding/toezicht
Directe begeleiding
Niveau 1: handelingen
Groei van directe begeleiding naar verwijderd toezicht
Niveau 2
Eenvoudige situaties
Niveau 3
Niveau 4
Niveau 5
Complexe situaties
Dpb Gent
Didactische werkvorm om aan te tonen dat competenties en onderliggende leerplandoelstellingen ( kennis vaardigheden, attitudes) binnen een bepaalde setting bereikt worden Oriënterende functie naar de verschillende doelgroepen (specialisatiejaar)
DPB Gent
Geen aparte leerplandoelstellingen
Advies : blokstages
DPB Gent
Dpb Gent
◦ Competentie ◦ Algemene doelstelling - context - toelichting ◦ Leerplandoelstelling concretisering
Mogelijke onderliggende doelen toelichting
◦ Samenhang met andere leerplandoelstellingen beroepsgericht gedeelte
Dpb Gent
-
-
Aandacht voor: Algemene begrippen Werkwoorden in leerplan Vakterminologie Zie pag 86
Dpb Gent
Visie: ◦ We staan stil bij het kwaliteitshandboek van de zorginstelling/organisatie ◦ In functie van het handelen vanuit een totaalvisie is het belangrijk om in de 3de graad telkens de koppeling te maken tussen deze mensvisie en de verschillende gezondheidspatronen (AD4)
Dpb Gent
Respectvol handelen ◦ Respectvol omgaan met zichzelf ◦ Respectvol omgaan met anderen met aandacht voor diversiteit ◦ Respectvol omgaan met materialen en benodigdheden ◦ Loyaal zijn aan medeleerlingen, klas, school, team, zorginstelling/organisatie
Dpb Gent
-
Methodisch handelen Llr appelleren op reeds verworven kennis, vaardigheden en attitudes. werken met dezelfde werkmodellen als in de 2de graad. llr mogen groeien in het op een meer zelfstandige wijze omgaan met werkmodellen.
Dpb Gent
Methodisch handelen = cyclisch gebeuren
het is belangrijk dat leerlingen in de 3de graad leren dat men vanuit de fase van de evaluatie, of vanuit andere bijkomende vragen/wensen/behoeften van de gebruiker, men het proces opnieuw vanaf de fase van het informeren doorloopt.
Dpb Gent
Milieubewust handelen Concreter begrip dan duurzaamheid Kaderen binnen visies rond duurzame ontwikkeling (totaalvisie)
Dpb Gent
Veilig handelen Volgens geldende richtlijnen Aandacht voor belang van preventie en bescherming op het werk Zich informeren maar ook toepassen In de context van de AD plaatsen
Dpb Gent
Ergonomisch handelen
Hygiënisch handelen
Economisch handelen
Dpb Gent
Observeren, interpreteren, rapporteren - In de derde graad wordt er gewerkt rond het verschil tussen observeren en interpreteren en werken de llr rond deze doelstelling in concrete beroepssituaties. Het betreft nu de totale beroepscontext: menselijk gedrag, materiële omgeving,… Het is belangrijk dat leerlingen leren groeien in het handelen vanuit observaties en dat ze de samenhang leren zien met de cyclus van het methodische handelen (observeren = vorm van informatie verwerven).
Dpb Gent
-
Reflecteren Op situaties en het handelen tijdens les- en klasgebeuren Op situaties en het handelen tijdens stages Vanuit reflectie op het handelen, werkpunten formuleren, leren llr de samenhang zien met de cyclus van het methodisch handelen
Dpb Gent
appelleren op reeds verworven kennis, vaardigheden en attitudes Een leerlijn opbouwen van communiceren in een 1-1 relatie naar communiceren met meerdere personen en in de context van setting ( als beroepsbeoefenaar) bv.- gesprek met stagebegeleider en mentor - gesprek met ZV en familielid - gesprek met meerdere zorgvragers in de leefruimte Dpb Gent
Communicatieve vaardigheden uitbreiden en verdiepen Context : tijdens zorgsituaties, begeleiding, contactmomenten Gebruiker informeren over het eigen handelen met een link naar respectvol handelen Aangeven wat de eigen taak is Durven doorverwijzen
Dpb Gent
aandacht besteden aan nieuwe ontwikkelingen, o.a. gebruik van intranet binnen organisaties, het gebruik van nieuwe media door gebruikers,… Leerlingen maken gebruik van sociale netwerken. Het is belangrijk hen er op te wijzen dat rekening houden met het beroepsgeheim ook hier noodzakelijk is.
Dpb Gent
in een organisatie werken communiceren in team en deelnemen aan teamoverleg vergaderen binnen de eigen klasgroep samenwerken met andere zorgverleners/begeleiders
DPB Gent
Teamleden informeren over het eigen handelen en over taak/opdracht.
DPB Gent
Het uitvoeren van logistieke opdrachten/taken is een eerste groeifase in de leerlijn van zorg en begeleiding
Zie Beroepsfiche uit beroepsprofiel Logistiek assistent in ziekenhuizen en rusthuizen van de SERV (april 2007)en link met leerplandoelstellingen
DPB Gent
Zorg dragen voor het menselijk functioneren van gebruikers; ondersteunen bij activiteiten van het dagelijks leven
◦ vanuit een totaalvisie; ◦ conform richtlijnen (protocol, KB 78, decreet zorg- en bijstandsverlening); ◦ gezondheid en welzijn van gebruikers bevorderen en in stand houden; ◦ veranderingen/tekens op fysiek, psychisch en sociaal vlak observeren en signaleren aan een verantwoordelijke. DPB Gent
◦ In concrete situaties (vanuit stage-ervaringen, actualiteit) relevante informatie m.b.t. aandoeningen en ziektes vinden, selecteren en aanwenden bij gebruikers.
26-6-2012
35
Keuze van rubrieken: ◦ Gebaseerd op systemen classificaties uit de gezondheidszorg ◦ leerlingen hebben de leerstof van de tweede graad leren ordenen op een zelfde wijze als in de derde graad (nieuw leerplan) en op dezelfde wijze als bv. observatie- en zorgvrager-gegevens worden geordend op stage (zorgdossier) ◦ Ordening past binnen de visie van een holistisch dynamisch mensbeeld en totaalzorg
26-6-2012
36
ICF-schema: Ziekte of aandoening
Functies En anatomische eigenschappen
Activiteiten
Persoonlijke factoren
Participatie
Externe factoren
26-6-2012
37
Zie toelichting en duiding pag 38
26-6-2012
38
◦ EHBO - noodsituaties herkennen binnen een professionele situaties - Omwille van de professionele situatie is het belangrijk dat leerlingen weten dat ze een verantwoordelijke moeten raadplegen - deze doelstelling uit werken in relatie tot de verschillende gezondheidspatronen
26-6-2012
39
◦ Gezondheidsbeleving - aandacht besteden aan de gezondheidsdoelstellingen van de overheid en de bijhorende preventieacties voor burgers.
26-6-2012
40
Per patroon zelfde indeling : - Het functioneren van de gezonde gebruiker m.b.t… - Zorg dragen voor.. - Veranderingen/tekens m.b.t. …observeren en signaleren - In concrete situaties, relevante informatie m.b.t. aandoeningen en ziektes i.v.m. … vinden, selecteren en aanwenden - Zorg dragen voor het menselijk functioneren i.v.m. … 26-6-2012
41
- zorg dragen voor het menselijk functioneren i.v.m. waarneming en cognitie in samenhang met AD 5 - aandacht voor het agogische
26-6-2012
42
Aanwenden van een kader om gedrag en sociale interacties te duiden Zelfde kader gebruiken als in tweede graad Trainen en oefenen vanuit setting – plaats van de gebruiker/ plaats teamlid/ plaats verantwoordelijke / medeleerling
DPB Gent
Agogisch omgaan met gebruikers: ◦ Zorg dragen voor welbevinden en betrokkenheid ◦ De normale ontwikkeling van kinderen/het verouderingsproces van volwassenen verduidelijken en toelichten ◦ Ontwikkelingsstimulerend/belevingsgericht handelen tijdens het zorg dragen voor het menselijk functioneren
DPB Gent
Agogisch omgaan met gebruikers in groep: ◦ Begeleiden van een activiteit met een kleine groep kinderen ◦ Participeren aan een groepsactiviteit bij gebruikers
Exploreren van het sociaal netwerk van gebruikers
DPB Gent
In de derde graad ligt de focus op het begeleiden van een kleine groep (2 à 3) kinderen. Naar het einde van het specialisatiejaar toe verwachten we dat leerlingen een groep van 7 kinderen begeleiden. Het is belangrijk om leerlingen hiertoe voldoende leerkansen te bieden (belang van leren uit herhaling). DPB Gent
De verzorgende begeleidt geen groepsactiviteiten, maar werkt steeds op vraag, volgens de instructies en onder begeleiding van een animator/ergotherapeute,…
DPB Gent
In de derde graad is het omwille van het zorg dragen voor het menselijk functioneren van de gebruiker zeker nodig ook de aandacht te vestigen op het lichamelijk welbevinden en dus te streven naar integratie met AD4. Zorg dragen voor welbevinden en betrokkenheid van kinderen kan niet zonder de link te leggen met de ontwikkeling van het kind.
DPB Gent
Werken met het ICF-schema (AD4) geeft heel wat mogelijkheden naar integratie tussen AD4 en AD5. We kozen daarom voor de termen ‘persoonlijke en externe factoren’
DPB Gent
1 algemene doelstelling m.b.t. het indirecte zorg verlenen. De onderliggende leerplandoelstellingen in samenhang uit werken Sinnercirkel ( kader 2de graad) toepassen
DPB Gent
groei naar meer zelfstandigheid (zelfstandig werkmodellen hanteren, routinehandelingen uitvoeren zonder werkmodellen) onder directe begeleiding omgaan met nieuwe eenvoudige situaties (bv. er is ander materiaal aanwezig dan men had verwacht, men krijgt de opdracht iets te bereiden wat men nog niet leerde klaarmaken,…) DPB Gent
aandacht aan samenstellen van dagvoeding, weekplanning,…in overleg met de gebruiker.
DPB Gent
Bij indirect zorg verlenen zijn het combineren van huishoudelijke taken en de organisatie van indirecte zorg binnen een bepaald tijdsbestek belangrijke aandachtspunten. ( llr moeten daarin ook mogen groeien)
DPB Gent
Het is belangrijk dat leerlingen weten en ontdekken dat - binnen de gezinszorg - op een professionele wijze huishoudelijke taken uitvoeren belangrijk is voor het opbouwen van een vertrouwensrelatie met de gebruiker.
DPB Gent
Het is belangrijk om in samenhang met het vak PAV/wiskunde rekenvaardigheden in te oefenen in functie van het herleiden van hoeveelheden, maten en gewichten
DPB Gent
Een huiselijke sfeer in leefruimten creëren en hiervoor gebruik maken van materialen en benodigdheden: vertrekt vanuit de noden/wensen van de gebruikers
DPB Gent
Volgens de grenzen van de eigen deskundigheid handelen samenhang met de rubriek ‘Ik als verzorgende/begeleider ‘(AD5) en AD1 (houding van de verzorgende/begeleider, belang van kwaliteitsbewust handelen).
DPB Gent
De arbeids- en (stage)voorwaarden voor de verzorgende (in opleiding) verduidelijken, toelichten en aanwenden Samenwerken met PAV
DPB Gent