Diepenbeeks Natuur. Nieuws

Driemaandelijks plaatselijk tijdschrift van Natuurpunt Afd. Diepenbeek. Nummer 3; augustus, september, oktober 2015

Diepenbeeks Natuur. Nieuws

Zuiddag Dag van de natuur Eetbaar landschap Klimaatconferentie En de laatste dagen voor onze

Fotowedstrijd

Woord van de voorzitter Beste Natuurpunters, De zomer heeft plotsklaps plaatsgemaakt voor de herfst en, althans wat het weer betreft, is het geen hete herfst. Het lijkt buiten al wel winter als je de thermometer bekijkt. Ook in het natuurbeheer is de herfst reeds aangebroken. Na onze reeks zomeruitstappen naar de natuurgebieden weten we weer wat te doen voor het volgende winterseizoen. Niks houdt je tegen om ook eens kennis te komen maken met één van onze beheerteams. Dat kan bijvoorbeeld tijdens de “Dag van de Natuur”, die bij ons een “weekend van de natuur” is. Op zaterdag gaan we nl. boompjes kappen in de Sluisbemden en op zondag gaan we dan nieuwe bomen planten in Nietelbroeken. Meer info verderop in dit tijdschrift. Herfst betekent ook dat ons jubileumjaar stilaan naar z'n einde loopt. Binnenkort is er nog de jurering van de fotowedstrijd en de daaropvolgende tentoonstelling in de bib. Om het jaar helemaal af te sluiten komt er nog ons ledenfeest met de inmiddels beruchte natuurquiz. Op deze gelegenheid wordt ook de natuurbeelden film vertoont van enkele van onze fotoamateurs. Blokkeer alvast vrijdag 18 december in je agenda. Natuurpunters zijn hardwerkende vrijwilligers, maar we houden ook van feesten en genieten. Jullie mogen er dan ook op rekenen dat er ook volgend jaar nog gevierd wordt. De Maten, één van de oudste (en nog steeds één van de mooiste) natuurgebieden in Vlaanderen bestaat dan immers 60 jaar en dat moet gevierd worden. Tot binnenkort wellicht op één van onze activiteiten. Met vriendelijke groeten, Jos Ramaekers; Voorzitter

Natuurpunt Diepenbeek Voorzitter: Jos Ramaekers, Houbrichtsstraat 2, Diepenbeek, 011/351583 Secretaris: Richard Vuurstaek, Zinniastraat 17, Diepenbeek, 011/322718 Penningmeester: David Berx, De Hutten 52, Genk, 089/247702 Milieu- en Culturele raad: Gilbert Martens, Plompaertstraat 22, Diepenbeek, 0472/329136

Of op onze website www.natuurpuntdiepenbeek.be

Jos Paulussen, Jagersstraat 28, Diepenbeek; 011/323962 Chris Dictus, Piannesbergstraat 19, Diepenbeek; 011/ 333692 Erik Nuyts, Kempenstraat. 136, Diepenbeek; 011/332382 André Witvrouw, Dautenstraat 42, Diepenbeek; 011/324382 Koen Thonissen, Nanofstraat 118, Diepenbeek; 011/256041 Yves Houbrechts, Alfonsjeurisstr 157, Diepenbeek Peter Meersmans, Diepenbeek; 011/371951

Dag van de natuur 2015. De dag van de Natuur is een internationaal initiatief waarbij iedereen wordt uitgenodigd om de handen uit de mouwen te steken.. Zin om lekker moe te worden in de frisse buitenlucht en tegelijk de natuur vooruit te helpen? Stroop je mouwen op en help mee op 21 of 22 november tijdens de activiteiten in Diepenbeek! Voor verenigingen ondersteunt de gemeente dit initiatief met een vergoeding per gewerkt uur, zodat niet enkel de natuur beter wordt van deze actiedag, maar ook je verenigingskas. Op zaterdag 21 november gaan we in de Sluisbemden, elzen knotten en wilgen opslag terug dringen. Zowel in de voormiddag van 10u tot 12u als in de namiddag van 14u tot 16u30 kan je langskomen. Samenkomst op het einde van de doodlopende straat (Kiezelstraat) langs B&B “De Kiezel”. Op zondag 22 november sluiten we met de Dag van de Natuur aan bij de boomplantactie van Levensloop. Vanaf 10u tot 12u en ook in de namiddag tussen 14.00u en 16u30 gaan we boompjes planten in het nieuwe levensloop bos. Heb jij of jouw vereniging interesse om te komen helpen, neem dan contact op met Jos Ramaekers op GSM 0477 476963 of e-mail [email protected]

Boomplantactie van levensloop op 22 november in Nietelbroeken De Stichting tegen Kanker is initiator van het project Levensloop. Plaatselijke comités van vrijwilligers organiseren op diverse plaatsen in Vlaanderen een feestelijk evenement rond solidariteit en fondsenwerving voor de strijd tegen kanker. Bovendien worden de mensen die kanker overleefden of er nog tegen vechten gevierd en in de bloemetjes gezet. Voor de Limburgse vechters wordt er dit jaar een boomplantactie georganiseerd in Nietelbroeken. Voor iedere vechter wordt er een boompje aangeplant. Alle Diepenbekenaren zijn uitgenodigd om ook een boompje te komen planten. De plantactie gaat door op zondag 22 november van 10u tot 12u in aanwezigheid van de burgemeesters van Diepenbeek, Hasselt en Kortessem, de drie gemeenten die rond Nietelbroeken liggen. Plaats van afspraak: Kleinste Cafeeke, Kruisstraat 34.

Fotowedstrijd 30 jaar Natuurpunt Diepenbeek Natuurpunt Diepenbeek viert in 2015 zijn 30 jarig bestaan. Wij hebben dit niet ongemerkt laten voorbijgaan. In de loop van het jaar kon iedere Diepenbekenaar meewandelen in een natuurgebied vlak bij zijn woonplaats. Het orgelpunt van de viering is een tentoonstelling gedurende de maand december van de winnende foto’s van de fotowedstrijd met foto’s van de mooiste hoekjes en prachtigste bloemen of dieren uit de Diepenbeekse natuur.

Deelnemen Deze wedstrijd staat open voor iedereen en je hebt geen dure camera nodig om mooie of aangrijpende foto’s te maken! Elke deelnemer mag maximaal 5 foto’s inzenden, uiterlijk op 31 oktober 2015 en dit op volgende Email adressen: [email protected], [email protected], [email protected]. Het volledige wedstrijdreglement is terug te vinden op de website van Natuurpunt Diepenbeek op www.natuurpuntdiepenbeek.be. Je kunt het reglement eveneens schriftelijk aanvragen bij Richard Vuurstaek, Zinnastraat 17, 3590 Diepenbeek (tel. 011/ 32 27 18). De competitie heeft vier thema’s:  Diepenbeekse flora  Diepenbeekse fauna

 Diepenbeeks landschap  Mens en milieu Winnaar De bekendmaking van de winnaar en de prijsuitreiking zal gebeuren op de opening van de tentoonstelling in de bibliotheek op vrijdag 4 december. Zowel het gemeentebestuur, de cultuurraad als de milieuraad verlenen hun medewerking. Graag nodigen we u uit op dit bijzondere moment.

Fotowedstrijd gesteund door .

Het eetbare landschap In deze nieuwsbrief experimenteren we even met een nieuwe culinaire rubriek. Je kan niet alleen met je ogen en oren van de natuur rondom je genieten, maar met voldoende achtergrondinformatie ook met je smaakpapillen. Zoals jullie allemaal weten heeft elk plantje of elke paddenstoel zijn functie in onze natuurgebieden en is het dus niet toegelaten om daar te gaan plukken. Hoe kan je dan onze mooie natuur gebruiken in je keuken? Er zijn verschillende opties: Meer en meer mensen houden met de aanplant van hun tuin niet alleen rekening met het esthetische aspect, maar kiezen voor inheemse en eetbare planten. Bloesems van fruitbomen of bessenstruiken zijn bijvoorbeeld prachtig en bieden een enorme meerwaarde voor de fauna, zoals vlinders, bijen en vogels. Achteraf heb je dan nog eens dubbel zoveel plezier met je eigen gezonde fruit. Ook een ‘wild’ hoekje in je tuin is niet alleen leuk om de natuur te kunnen observeren maar kan je ook een mooie oogst opleveren van eetbare bloemen of planten om je menu aan te vullen. Een andere optie is om op zoek te gaan naar vruchten en laat nu de herfst het seizoen bij uitstek zijn om de vruchten van moeder natuur te plukken.

     

Sleedoorn voor heerlijke sleedoornjenever Allerhande noten: walnoten, hazelnootjes of beukennoten als gezonde tussendoortjes Fruit in alle soorten, van perzik tot mispel Eikels: voor het maken van ‘eikelkoffie’ Eetbare kastanjes om een heerlijke herfstschotel te maken …

Voor mensen die nog inspiratie zoeken voor een lekkere herfstschotel, volgend beproefd recept. Ingrediënten ± 500 g aardappelen ± 500 g pompoen ± 250 g champignons (haal ze toch maar uit de winkel voor de veiligheid) ± 2 stevige uien ± 15 kastanjes (eerst pellen en even laten koken) ± 250 g goed doorsmakende kaas ± 1dl melk ± 1dl room Vetstof en voldoende kruiden (tijm, peper & zout) In de voorbereiding kruipt even wat tijd in. Proper maken van kastanjes duurt eventjes maar vergeet vooral niet te genieten van dit zelfgeraapte cadeautje. Na eventjes kort te laten koken, snijdt je ze in dunne schijfjes. Een sneller alternatief is om de kastanjes even te poffen en grof te hakken. De andere benodigdheden snijdt je gewoon in schijfjes. En dan leg je alles in een ingevette vuurvaste schotel.       

Eerst een laagje aardappel Dan een laagje uien Dan een laagje champignons En dan een laagje heerlijke kastanjes Bestrooi overvloedig met kruiden Beleg met een laagje pompoen Daarna terug een laagje aardappelen en zo verder

 Werk af met de kaas (geraspt of gebrokkeld)  Overgiet met een mengsel van room en melk  Gratineer nu gedurende ongeveer 50 minuten in een voorverwarmde oven van 200°C Daarna kan je met al je smaakpapillen genieten van het lekkers wat de herfst je te bieden heeft.

Smakelijk

Klimaatconferentie van de verenigde naties Nu zowel de Amerikaanse president en geestelijke leiders, zoals de paus en islamitische geestelijken, allen pleiten voor een wereldwijde aanpak van de klimaatproblematiek kunnen u en ik niet achterblijven. In de aanloop naar de klimaatconferentie in Parijs, eind dit jaar, organiseren heel wat verenigingen, gegroepeerd in de klimaatbeweging een massa-verhuizing naar de Franse hoofdstad. Doel is om minstens 10 000 Belgen in Parijs te krijgen, reserveer dus alvast deze datum in je agenda! Op 29 november wordt het startschot gegeven met een gigantische klimaatmars. 21ste klimaatconferentie Van 30 november tot 11 december vindt in Parijs de 21ste klimaatconferentie van de Verenigde Naties plaats. Het jaar 2015 wordt als een kantelmoment beschouwd. Volgens internationale wetenschappers moeten we nu in actie schieten als we een ernstige klimaatverstoring willen voorkomen. Dat maakt de klimaattop in Parijs méér dan de zoveelste conferentie: het is een cruciaal moment om de politiek wakker te schudden. Tijdens deze conferentie zou een nieuw klimaatverdrag ondertekend moeten worden. Dit is tijdens de vorige conferentie (Lima 2014) niet gelukt. Het nieuwe klimaatverdrag moet in 2020 ingaan, wanneer het huidige verdrag afloopt. De klimaatbeweging wil tijdens een internationale klimaatmars op zondag 29 november, de dag voor de top begint, de straten van Parijs overspoelen. Bedoeling is om allemaal samen een oorverdovend signaal te geven aan onze politici: maak werk van een goed klimaatakkoord. Parijs 2015 Het akkoord in Parijs zal niet zomaar uit de lucht komen vallen, maar het resultaat zijn van een proces van vele jaren. Belangrijk is ook dat er in Parijs maatregelen worden getroffen om de periode tot 2020 (wanneer het nieuwe akkoord moet ingaan) te overbruggen. Een ambitieus klimaatakkoord is immers weinig waard als we de komende vijf jaar onze ambitie laten slabakken. Op zondag 29 november, net voor de start van de onderhandelingen, overspoelen we de Parijse straten met onze eisen en alternatieven.

Praktisch Ga je akkoord met onze voorstellen? Welkom dan bij de Climate Express! De klimaatbeweging ‘Climate Express’ voorziet treinen, bussen en fietstochten naar de Franse hoofdstad. Vanuit Hasselt vertrekt er een bus naar Parijs. Inschrijven via http://nl.climate-express.be

Natuur Weer een primeur in ons mooie Diepenbeekse natuurgebied “De Maten”. Een stelletje Kleine Plevieren heeft dit jaar vier kleintjes op de wereld gebracht. Twee hebben het jammer genoeg niet gehaald en zijn wellicht door een vos of een kraai meegenomen om ook hun kleintjes weer te voeden. Zo gaat dat nu eenmaal in de natuur… Het nest bevond zich op de grote landtong in de Augustijnenvijver. Door de lage begroeiing op deze landtong hebben de kuikentjes zich goed kunnen verstoppen waardoor de twee anderen gelukkig wel zijn “ uitgevlogen“. Dit is weer een mooie soort die we als succesvol broedgeval kunnen toevoegen voor De Maten en daar zijn we best fier op. In het verleden zijn er in De Maten meermaals broedpogingen geweest van deze mooie kleine steltlopertjes maar echter zonder succes. Wellicht waren de nesten tegoed zichtbaar en was er te weinig begroeiing waardoor de kleintjes zich niet konden wegsteken voor allerhande rovers. De Kleine Plevier kan je trouwens regelmatig met een verrekijker van achter de kijkwand bewonderen op de oevers van de Augustijnenvijver. Dit zijn meestal doortrekkers van en naar hun overwinteringsgebieden in Afrika. Soms zijn er wel een tiental te zien. Dit is weer een bewijs dat natuurbescherming en natuurbeheer wel degelijk werkt. Door de aanpassingen aan het natuurgebied De Maten hebben we al heel wat zeldzame vogels mogen ontvangen. Hopelijk zijn deze Kleine Plevieren een voorbode van nog veel meer van dat moois. Heb jij interesse om er mee voor te zorgen dat De Maten of een ander Diepenbeeks natuurgebied nog mooier, beter wordt laat dit dan weten. Verder in dit blad vind je alle info over de verschillende beheerteams en hun werkterreinen. Iedereen is van harte welkom!

Zuiddag? Dat is Work & Time for Change.

In een notendop. Zuiddag is een organisatie voor en door jongeren. Ze stimuleert jongeren wereldwijd om samen te strijden voor een duurzame en rechtvaardige maatschappij. Zuiddag is vooral gekend van de jaarlijkse campagne ‘Work for Change’ waarbij meer dan twaalfduizend Vlaamse en Brusselse scholieren tussen 15 en 20 jaar één dag niet naar school gaan, maar in de kleren van beroepskrachten kruipen. Hun verdiende loon van 40/50 euro staan ze af aan een jongerenproject in het Zuiden. Voor en achter de schermen van Zuiddag krijgen jongeren de kans om competenties te ontwikkelen in functie van een actief engagement, nu en later.

Work for Change? Scholieren van het vierde, vijfde, zesde en zevende middelbaar uit het ASO, TSO, BSO, KSO, BuSO en Deeltijds Onderwijs gaan een dagje werken. Alle bedrijven, organisaties, steden en particulieren kunnen deelnemen door jobs vrij te maken voor deelnemende scholieren. Meer dan 16.000 jongeren zoeken elk jaar een job voor-één-dag en jij kan hen helpen door jobs vrij te maken op onze jobbank. Een jongere aan de slag zetten kost je amper 40/50 euro. De werkdag gaat dit jaar door op donderdag 22 oktober 2015. En de opbrengst? Die gaat dit jaar naar een sterk jongerenproject in Nicaragua. Kies zelf hoeveel van deze jobs je aanbiedt in je eigen bedrijf. Ben je niet in de mogelijkheid om jongeren binnen je bedrijf te laten werken, omdat het werk te gevaarlijk is of je niet de nodige begeleiding kan voorzien, maar je wilt ons wel steunen dan kan je kiezen om jobs te schenken aan een vrijwilligersorganisatie met een maatschappelijk doel. Jij betaalt dan een werkplek voor een jongere bij een vrijwilligersorganisatie. Zo stellen onder andere Natuurpunt, 11.11.11, Kom Op Tegen Kanker, Good Planet en Bos+ jobs ter beschikking.

Time for Change? Nadat jongeren kennis maken met Zuiddag, stromen er veel van hen door om nog meer tijd te maken voor verandering. Deze jongeren maken graag 'Time for Change'. Het engagement dat ze opnemen is vrij: de ene helpt af en toe op een van onze activiteiten, een andere zetelt in een van onze commissies en nog een andere schopt het tot ambassadeur en mag mee op uitwisseling.

Dit jaar is het natuurgebied “De Maten” een van de locatie van natuurpunt die deelnemers aan de Zuiddag mag ontvangen.

Beheerteams Er zijn in Diepenbeek sinds enige tijd 3 beheerteams actief. Zo is er voor het natuurgebied De Maten het Matenteam en voor de Dorpsbemden, Dauteweyers en Sluisbemden is er het Demervalleiteam en sinds kort het Mombeekteam met als basis natuurgebied Nietelbroeken. Iedereen die tijd en goesting heeft om de handen uit de mouwen te steken voor de natuur, is hier van harte welkom.

Het Mombeekteam komt elke eerste zaterdag van de maand samen om 13u30. Einde voorzien om +/- 16u30. De plaats van samenkomst is het kruispunt van de Kruis- en de Tichelerijstraat. Meer info: [email protected]. Het Matenteam komt elke tweede zaterdag van de maand samen om 13u30. Einde is voorzien om +/- 16u30. Plaats van samenkomst is de kruising van de Dillekensweyerstraat en het Fietspad. Meer info: [email protected] Het Demervalleiteam elke derde zaterdag van de maand samen om 13u30. Einde is voorzien om +/- 16u30. De plaats van samenkomst wordt via mail doorgestuurd. Meer info: [email protected]. Interesse kom dan langs en/of bezorg ons je contactgegevens.

Onze natuurgebieden. De Dorpsbemden-Pomperik: Graslanden worden natuur voor iedereen.

Situering; centrum Diepenbeek, hoek Verbindingslaan en de Demer. Beheerder: Jos Paulussen, 011/323962

Nietelbroeken: Sprookjesbos in Diepenbeeks Haspengouw. Situering; Zuid-Diepenbeek grensoverschrijdend met Kortessem en Hasselt. Beheerder Jos Ramaekers, 011/351583

De Dauteweyers: Industrieel patrimonium wordt weer natuur. Situering; Lutselus, St-Servatiusstraat. Beheerder: André Witvrouw, 011/324382

De Maten: Natuurparel van midden Limburg. Situering; Noord-Diepenbeek grensoverschrijdend met Genk. Beheerder Diepenbeeks gedeelte: David Berx, 089/247702

De Mowkes: Voormalige waterkelder wordt vleermuizen (t)huis. Situering; op de universitaire campus Diepenbeek aan de Stiemer.

Den Elst: Natuuroase in een landschap van monoculturen. Situering: ten noorden en langs de autosnelweg, tussen de gehuchten het Crijt en het Reitje.

Beheerder: (nog in overleg).

De Sluisbemden: (natuurontwikkelingsgebied). Situering; ten westen van de universitaire campus, langs de Demer. Beheerder: Koen Thonissen, 011 / 25 60 41. Beheerteam Maten in actie in de weide aan de Franse vijver.

ACTIVITEITEN

overzicht

Zondag 18 oktober: Paddenstoelenwandeling. Samenkomst om 14u aan het kruispunt van de Zandstraat en de Grensstraat te Diepenbeek.

Donderdag 22 oktober “Zuiddag” in “De Maten”.

Zaterdag 21 november; “dag van de natuur” in de Sluisbemden.

Zondag 22 november; “Dag van de natuur” in Nietelbroeken.

Vrijdag 18 december; ledenfeest met quiz.