diagnostiek
preventie innovatie zorg dichter bij de patiënt
3 DECEMBER 2014
Jubileumsymposium
“Het deed mij genoegen u te mogen treffen.” Met deze woorden bedankte Astrid van der Put, Raad van Bestuur van SHL-Groep, de deelnemers van het symposium ‘Diagnostiek, preventie en innovatie: zorg dichter bij de patiënt’. Zo’n 200 deelnemers waren aanwezig op 3 december in het congrescentrum Bovendonk in Hoeven. Voor hen waren er lezingen van Luciën Engelen, prof. dr. Pim Assendelft en dr. André Kuipers. Tijdens de break-out sessies deden de deelnemers nog meer inspiratie op, op het gebied van innovatie, diagnostiek en preventie in verschillende workshops. SHL-Groep kijkt terug op een geslaagd symposium dat ter afsluiting van het 25-jarig bestaan voor relaties is georganiseerd.
De patiënt moet samen met de eerste lijn de regie over zijn of haar zorg houden. Dat is mogelijk, met name door in de ‘drie-eenheid’ diagnostiek-preventie-innovatie uit te gaan van de patiënt. Te beginnen met diagnostiek. SHL-Groep wil een sterke schakel zijn in de hele keten: tussen de patiënt, de eerste lijn en de tweede lijn. Dat kan door diagnostiek rondom de patiënt en de huisarts te organiseren op lokaal niveau. Met diagnostische centra in de buurt. Met bewakingsdiensten voor chronisch zieken die desnoods aan huis komen. Maar ook met open communicatielijnen en open deuren voor huisartsen, zodat we samen de patiëntzorg kunnen verbeteren. Ten tweede, preventie. Een scherper bewustzijn over leefstijl, daarnaar handelen, eventueel met begeleiding, kan veel aandoeningen en daarmee zorgkosten voorkomen. Maar preventie moet niet hoog-over gaan; het moet aansluiten bij de wensen en beleving van de patiënt. En innovatie: juist door gebruik te maken van moderne technologie en te innoveren kan er binnen diagnostiek en preventie doelmatiger worden gewerkt. Want ook SHL-Groep vindt: zorg moet voor iedereen betaalbaar en toegankelijk blijven.
“66% Nederlanders raadpleegt Google vóór huisartsbezoek”
Lucien Engelen is ervan overtuigd: innovatie in de zorg is al begonnen. Met de ontwikkeling van diverse apps, goedkopere zelfmeetapparatuur en zelfzorg op internet trekken patiënten de regie van hun eigen zorg naar zich toe. Het is een kwestie van zo snel mogelijk aanhaken door zorgverleners. 66% van de mensen consulteert Google vóórdat ze de huisarts bezoeken. 55% van de mensen die een huisarts heeft bezocht, leest op Google nog eens verder. Hoe gaan wij daarmee om? Moeten we, zoals de Vlaamse regering dat doet, een campagne opstarten die het mensen ontraadt om op internet te zoeken? Of omarmen we deze ontwikkeling en doen we er ons voordeel mee? Dat dit onderwerp zorgverleners bezighoudt, bleek uit de levendige discussie na afloop van de presentatie. Gaan die ontwikkelingen wel zo snel als net geschetst? Moeten we dit als zorgsector willen of moeten we wettelijke kaders samenstellen om deze ontwikkelingen te reguleren?
@HAMirNed #diagnostiekdichtbij @lucienengelen 5th democrisation, uberiization of healthcare, Google, Philips, Apple zijn er klaar voor, wij ook?
@Patient2punt0 Goed! Wie gaat dit regelen? ;) RT @HAMirNed: #diagnostiekdichtbij patiënt centraal: drager kopie data die door HIS kunnen worden ingelezen
“Er wordt een hele hoop verwacht van de eerste lijn”
Er is veel beweging in de gezondheidszorg. Hoe ga je daar als huisarts in zitten? De komende 20 jaar verwachten we 50% stijging van de belangrijkste chronische aandoeningen. Leiden we ook 50% meer artsen op om deze groei aan te kunnen? Zo komt Preventie in beeld. Juiste voeding, matig alcoholgebruik, niet roken en voldoende beweging verlagen de kans op ziekten als depressie, kanker en hart- en vaatziekten tot 60%. Veel NHG-standaarden gaan inmiddels in op een verandering van leefstijl. Steeds meer gaan we over naar een nieuw model. Daarin ligt de nadruk op geïndiceerde preventie (opsporen van personen met verhoogd risico of genetische aanleg) en in de zorggerelateerde preventie op terugvalpreventie en voorkomen van een recidief. Programmatische preventie klinkt saai, maar is nodig en samenwerking met andere partijen is onontbeerlijk. Onder huisartsen zijn er nog veel ‘ja, maars’: Zijn er wettelijke kaders voor de voorselectie? Is er voldoende evidence in vervolgonderzoek? Welke follow-up kan een wijkgerichte aanpak bieden en wat is dan mijn rol als huisarts hierin? Er liggen veel kansen voor de huisarts, en de patiënt verwacht iets van de huisarts. De huisarts moet zich in deze ontwikkeling doen gelden als een gezaghebbend adviseur.
@HAMirNed #diagnostiekdichtbij Pim Assendelft @radboudumc vele toekomstvisies gepubliceerd, zoals coach, cure and care 2025 van de @jongespecialist
“Waarom zetten zorgverzekeraars niet zwaarder in op mensen die wel gezond leven?”
@SanneVR Thuis na mooi en inspirerend jubileum symposium van @SHLGroep op indrukwekkende locatie #diagnostiekdichtbij
@CarienvN Lean werken is in de Toyotafabriek ontwikkeld. Wat is de overeenkomst tussen lean bij Toyota en de huisartsenpraktijk? #diagnostiekdichtbij
Victor Mids, arts en neuromagic entertainer, weet door zijn kennis over zintuigen en de hersenen veel mensen op het verkeerde been te zetten. Volgens hem kunnen ook huisartsen deze kennis in het klein gebruiken in hun dagelijkse praktijk. Gebruik bij kinderen kleine trucs om de spanning van het onderzoek weg te nemen, zoals een otoscoop met afneembaar lampje. Of vraag ‘wil je geprikt worden in je linker- of rechterarm?’ zodat het kind voelt alsof het een keuze heeft.
@SHLGroep We zijn er weer met arts en goochelaar @victormids! #diagnostiekdichtbij
@SHLGroep Laatste top 5 van de e-game #diagnostiekdichtbij we hebben een winnaar!
Bezoekers van het jubileumsymposium ‘Diagnostiek, preventie en innovatie: zorg dichter bij de patiënt’ konden zich via een e-game op het programma voorbereiden. De e-game ‘SHL-Groep 25 jaar’ was vanaf 26 november voor alle deelnemers te downloaden in de app store. Met de e-game krijgt de deelnemer diverse vragen over de historie van SHL-Groep en het aanbod in eerstelijns diagnostiek en de drie pijlers waarop het symposium was gebaseerd. De game kan meerdere keren gespeeld worden op smartphone, tablet of pc. Huisarts Pieter Vrijdag uit Wouw behaalde de hoogste ranking op het symposium en ontving uit handen van Klaas Holthuis, sectormanager Relatiemanagement bij SHL-Groep, een e-reader. Het spelen van de e-game is nog mogelijk tot en met 19 december 2014.
Break-out sessie
Psychische klachten in de huisartspraktijk Maarten Jacobs, NHG kaderhuisarts GGZ, nam de deelnemers aan de hand van casussen uit zijn eigen praktijk (deels via video opnames) mee in zijn spreekkamer. Zowel alledaagse psychische problematiek, mensen met een persoonlijkheidsstoornis als chronisch psychiatrische patiënten passeerden de revue.
Break-out sessie
Prenatale genetische diagnostiek: ongekende mogelijkheden Wanneer er zorgen zijn over het risico op afwijkingen bij het ongeboren kind, wordt prenatale genetische diagnostiek verricht. De mogelijkheden lijken onbegrensd door diagnostiek als NIPT, Array’s, WES of QF-PCR’s . Maar wanneer moet ook alles wat kan?
Wat betekenen zij in de alledaagse praktijkvoering? Wat is de rol van de POH-GGZ? Hoe houd ik de regie als huisarts? In deze interactieve workshop verkenden deelnemers de grenzen en mogelijkheden.
Yvonne Arens, klinisch geneticus bij de Polikliniek Klinische Genetica Maastricht UMC (aandachtsgebieden reproductieve genetica (PND/PGD) en cardiogenetica) voerde een levendige discussie met onder andere veel verloskundigen die deze workshop bijwoonden.
“Zijn wij gemaakt voor de ruimte?” is de vraag waar dr. André Kuipers, arts en astronaut, zijn lezing mee start. “Kijkende naar een foto van een embryo, zou je zeggen van wel. Als baby zweven we in een cocon en zijn we voor voeding en sturing afhankelijk van het ‘moederschip’. Als we eenmaal geboren zijn en opgroeien, wordt de vraag relevanter: zijn we eigenlijk wel gemaakt voor de aarde? Zodra we ons begeven in gebieden die buiten onze specificaties vallen, moeten we ons aanpassen. Met kleding, om ons te beschermen tegen weersinvloeden. Met extra zuurstof, als we een hoge berg willen beklimmen. Met duikapparatuur, als we onder water willen zwemmen. Door onze drang om ons leefgebied uit te breiden, zijn nieuwe takken van geneeskunde ontstaan: duikgeneeskunde of luchtvaartgeneeskunde.” Het laatste onderwerp fascineerde Kuipers al vanaf zijn twaalfde jaar. Astronaut worden was een jongensdroom. Tijdens en na zijn opleiding tot arts hield André Kuipers zich bezig met onderzoek rondom luchtgeneeskunde. Wat doet langdurige gewichtsloosheid met een menselijk lichaam? Hoe weerstaat het lichaam versnellingskrachten?
@jgrolleman André Kuipers werd geïnspireerd door Thunderbirds en Wubbo Ockels #diagnostiekdichtbij @dokterD #diagnostiekdichtbij André Kuipers met een boeiend verhaal over de mens in de ruimte @mariahenneman Niersteenvergruizer komt uit de ruimtevaart. Techniek om scheurtjes in de raket te ontdekken @astro_andre #diagnostiekdichtbij
Toen hij in september 1999 reageerde op de vacature van astronaut, begon voor hem en collega’s een jarenlange screening en training voor een expeditie in de ruimte. “Je wordt geconfronteerd met omgekeerde geneeskunde: normaal ga je naar een arts wanneer je iets mankeert, nu ga je op zoek naar eventuele afwijkingen in het lichaam die er wellicht voor zorgen dat je niet geschikt bent om de ruimte in de gaan.” Tijdens een ruimte expeditie ben je volledig op jezelf en je collega’s aangewezen. Als astronaut moet alles zelf kunnen: beademen, intuberen, medicatie toedienen, functieonderzoeken uitvoeren (bijvoorbeeld het maken van een fundusfoto). Gewichtsloosheid en blootstaan aan extreme Gkrachten hebben een grote impact op het lichaam. Veel astronauten krijgen ‘space sickness’ met symptomen die lijken op zeeziekte. De oogdruk verdubbelt, het uitrekken van het lichaam met ongeveer 1 à 2 cm veroorzaakt rugklachten, er treden problemen op met plassen en ‘fluid shift’, de andere verdeling van lichaamsvocht, geeft een opgeblazen gevoel in het hoofd. “In de ruimte is er geen onder en boven en daar moet je aan wennen. Je moet leren zweven, leren omgaan met het feit dat er geen weerstand is. Door het ontbreken van weerstand treedt krachtverlies in het lichaam op, tot wel 40%. De dragende botten krijgen te maken met zo’n 25% verlies van botdichtheid. Terug op aarde heb ik moeten revalideren om weer goed te kunnen lopen, rennen en springen.” Door de vele onderzoeken vooraf, tijdens het verblijf in de ruimte en bij terugkomst op aarde, krijgt de medische wetenschap steeds meer kennis over hoe het menselijk lichaam reageert op extreme omstandigheden. Gegevens die gebruikt worden ten gunste van innovatie in de gezondheidszorg.
Break-out sessie
Break-out sessie
Zinnige en zuinige diagnostiek. Hoe?
E-health en preventie
Wat is de formule voor de positief voorspellende waarde van een test? Waarom is de priorkans op ziekte belangrijk als men een test aanvraagt of uitvoert? Wat zegt de ROC-curve over de eigenschappen van een test? Inzicht in deze en andere begrippen uit de testtheorie helpt om op een effectieve manier diagnostisch onderzoek aan te vragen/uit te voeren. Tijdens deze interactieve sessie werkten de deelnemers vanuit zeer herkenbare casuïstiek aan de verbetering van hun diagnostische capaciteiten.
Jorne Grolleman ging in op 3 thema’s: Vroegsignalering. Er zijn veel online testen beschikbaar die vroege signalering van klachten en ziekte mogelijk maken. Van problematiek als stress of overgewicht tot psychoses, boulimie en suïcide. Maar: Wat is een goede test? Wat doe je met de uitkomst van een test; ga je wel of niet naar de dokter? En ook: Hoe zuiver is het als een organisatie zowel de zelftest als een behandeling voor die stoornis aanbiedt? Online is anonieme preventie mogelijk. Veel mensen schamen zich voor hun probleem en gaan er niet mee naar de huisarts. Denk daarbij aan problematisch alcoholgebruik, eetproblemen, partnergeweld of seksualiteitsproblemen. Online preventie kan een uitkomst zijn. Tot slot preventieve monitoring. Om te checken of je goed bezig bent voor je lichaam, kun je tegenwoordig een beroep doen op allerhande technologische snufjes. Leuk, maar is het ook nuttig?
Dirk Thijssen en John Souverijn bevroegen hun publiek kritisch op de beweegredenen achter hun keuze.
Break-out sessie
Preventie, onderzoeksmethoden, organisatie eerstelijnszorg en transmurale zorg Pim van Assendelft legde de deelnemers aan deze sessie 7 stellingen voor. De eerste stelling was ‘gezondheidsbevordering en gezondheidsbescherming moeten hand in hand gaan’. Rondom deze stellingen ontspon zich al snel een geanimeerd gesprek tussen de vele disciplines aan tafel.
In Nederland is kort cyclisch denken nog de norm. Hoe buigen we dat om naar lange termijn preventie? En nog belangrijker: wie neemt hierin initiatief? Natuurlijk is samenwerking met de overheid hiervoor een vereiste, maar Van Assendelft zich meer kansen voor de huisarts om zich te profileren als expert op dit gebied.
Break-out sessie
Lean werken in de huisartspraktijk Ulrich Schultz en Margareth Heuveling gaven een kijkje in keuken van de eerste Lean huisartspraktijk van Nederland. Werken volgens de LEAN methode heeft zich ruimschoots bewezen in fabrieken en in ziekenhuizen. Het is ook prima toepasbaar in een huisartsenpraktijk. Met LEAN werken worden de zorgprocessen om de patiënt heen geoptimaliseerd, waardoor alle medewerkers in de praktijk zich alleen maar hoeven te richten op hun core-business. Zo houdt iedereen meer “quality time” over voor de patiënt. LEAN werken is slimmer werken.