Dexia Asset Management Juli 2013
Dexia AM’s beleid inzake “Controversiële Activiteiten”
DEXIA AM’s BELEID INZAKE “CONTROVERSIËLE ACTIVITEITEN”
INHOUDSTAFEL
1 Screening Controversiële Activiteiten ...................................................................................................... 2
1.1.
Doelstelling en beoordelingskader .......................................................................................2
1.2.
Uitvoering van de analyse ...................................................................................................2
2 Controversiële Activiteiten...................................................................................................................... 4
2.1 Inhoud bestemd voor volwassenen ........................................................................................4 2.2 Alcohol .................................................................................................................................5 2.3 Activiteiten in onderdrukkende regimes .................................................................................6 2.4 Dierproeven ..........................................................................................................................7 2.5 Wapens.................................................................................................................................7 2.6 Bont......................................................................................................................................9 2.7 Gokken ...............................................................................................................................10 2.8 Genetische modificatie ........................................................................................................11 2.9 Landdiefstal .........................................................................................................................11
Page 1 of 17
2.10
Palmolie ...........................................................................................................................12
2.11
Kernenergie......................................................................................................................13
2.12
Tabak ...............................................................................................................................14
2.13
Gevaarlijke stoffen voor het milieu en de gezondheid ........................................................15
Sustainable & Responsible Investment
DEXIA AM’s BELEID INZAKE “CONTROVERSIËLE ACTIVITEITEN”
1
Screening Controversiële Activiteiten 1.1. Doelstelling en beoordelingskader Het doel van Dexia AM’s eigen screening van controversiële activiteiten bestaat erin de betrokkenheid van een bedrijf bij één of meer controversiële activiteiten te evalueren en te beslissen over de aanvaardbaarheid van de opname van dergelijke bedrijven in een beleggingsportefeuille. Dit beleid inzake controversiële activiteiten behelst Dexia AM’s benadering ten aanzien van de volgende controversiële activiteiten: inhoud bestemd voor volwassenen, alcohol, activiteiten in onderdrukkende regimes, dierproeven, wapens, bont, gokken, genetische modificatie, landdiefstal, palmolie, kernenergie, tabak en schadelijke stoffen voor het milieu en de gezondheid. Het onderzoeks- en evaluatieproces omvat drie grote stappen:
1.
Identificatie van de betrokkenheid van het bedrijf bij controversiële activiteiten Door middel van een externe research provider, samen met bijkomende interne analyses door Dexia AM’s Sustainability Analysis Team, wordt de betrokkenheid van het bedrijf bij controversiële activiteiten vastgesteld.
2.
Evaluatie van de betrokkenheid van het bedrijf bij controversiële activiteiten De betrokkenheid van het bedrijf bij om het even welke geïdentificeerde controversiële activiteit wordt beoordeeld volgens een aantal parameters, die de volgende variabelen bestrijken: o Type van betrokkenheid: voor elk geanalyseerd bedrijf wordt het type van de betrokkenheid (rechtstreeks of onrechtstreeks) vastgesteld (vb. eigenaars en bedrijfsleiders, fabrikanten/producenten, retailers/leveranciers, levering van ondersteunende producten of diensten); o Mate van betrokkenheid: gebaseerd op de drempelbenadering, die wordt toegepast op elk type van controversiële activiteiten, worden inkomsten, gedistilleerd uit dergelijke activiteiten, of de productiecapaciteiten ervan, over het algemeen gehanteerd als de belangrijkste indicator van de betrokkenheid; o Verantwoordelijk beleid: voor bepaalde controversiële activiteiten is het, naast het type en de mate van de betrokkenheid, ook belangrijk om te analyseren hoe het bedrijf zijn potentieel omstreden activiteiten benadert en bekijkt. Daarom zijn de aanwezigheid (of afwezigheid) van een relevant en doelgericht verantwoordelijk beleid, dat de betrokkenheid van het bedrijf bij een activiteit erkent, en het bestaan van systemen en praktijken ter verzekering dat het bedrijf op een verantwoordelijke manier te werk gaat, cruciale elementen in de evaluatie.
3.
Eindoordeel over de betrokkenheid
De bedoeling van deze laatste stap bestaat erin op basis van de drie eerder genoemde variabelen te beslissen over de aanvaardbaarheid van de betrokkenheid van het bedrijf bij één of meer controversiële activiteiten. Bedrijven die de aanvaardbare niveaus van betrokkenheid, die de doelstellingen en restricties van een portefeuille bepalen, overstijgen, zullen worden uitgesloten van de beleggingen in het kader van die portefeuille.
1.2. Uitvoering van de analyse Om de bedrijven te kunnen identificeren die betrokken zijn bij controversiële activiteiten, beschikken Dexia AM’s SRIanalisten over de rapporten van externe analisten, gespecialiseerd in ESG-beoordelingen. Deze rapporten vermelden het omzetcijfer dat ondernemingen in controversiële activiteiten realiseren, evenals de aard van de betrokkenheid. Elke SRI-analist gaat binnen het segment van bedrijven waarvoor hij verantwoordelijk is de juistheid na van de kwantitatieve en kwalitatieve informatie die deze rapporten bevatten door een eigen onderzoek te verrichten aan de hand van de volgende informatiebronnen: o vrij beschikbare documenten die door bedrijven gepubliceerd werden (CSR-verslagen, jaarverslagen, websites, diverse presentaties, enz.); o de belangrijkste rapporten van NGO's en diverse betrokken partijen waarin deze specifieke activiteit behandeld wordt; o opzoekingen in een database met krantenartikels; o geavanceerde opzoekingen via internetzoekmachines
Page 2 of 17
Sustainable & Responsible Investment
DEXIA AM’s BELEID INZAKE “CONTROVERSIËLE ACTIVITEITEN”
De combinatie van deze bronnen maakt een degelijke en grondige verificatie mogelijk van de informatie die door de ESG-analisten verstrekt werd. Het team van SRI-analisten staat in voor de opvolging/monitoring van de controversiële activiteiten van alle bedrijven waarin Dexia AM eventueel zou kunnen beleggen, onder andere met behulp van een systeem van dagelijkse alerts dat gekoppeld is aan een database met persberichten. Een analist van Dexia AM is specifiek verantwoordelijk voor de controle van ondernemingen op de blootstelling aan controversiële bewapening. Hij checkt elke onderneming die door de informatieverstrekker aangeduid wordt en voert zijn eigen controle uit op basis van: o vrij beschikbare documenten die door het bedrijf gepubliceerd werden (CSR-verslag, websites, jaarverslagen, diverse presentaties, enz.); o de voornaamste rapporten van NGO's en diverse betrokken partijen waarin het thema van anti-persoonsmijnen, clusterbommen en wapens en bepantsering met verarmd uranium behandeld wordt (bv. de publicaties van de 'Cluster Munitions Coalition en de 'Landmine & Cluster Munitions Monitor' enz.) alsook nucleaire, chemische en biochemische wapens (bv. de rapporten van de 'International Campaign to Abolisch Nuclear Weapons'). o opzoekingen in een database met persberichten; o raadplegingen van gespecialiseerde online media als deze toegankelijk zijn; o onderzoek naar de voornaamste bewapeningsprogramma's op het gebied van anti-persoonsmijnen, clusterbommen, en wapens en bepantsering met verarmd uranium en identificatie van de betrokken bedrijven; o onderzoek naar de voornaamste nucleaire, chemische en biochemische bewapeningsprogramma's en identificatie van de betrokken bedrijven.
Page 3 of 17
Sustainable & Responsible Investment
DEXIA AM’s BELEID INZAKE “CONTROVERSIËLE ACTIVITEITEN”
2
Controversiële Activiteiten Dit gedeelte formuleert voor elk van de controversiële activiteiten een definitie van de controverse, van de benadering van Dexia AM en van het uitsluitingsbeleid dat geldt voor de portefeuillebeleggingen.
2.1
Inhoud bestemd voor volwassenen
2.1.1 Definitie en algemene context Inhoud bestemd voor volwassenen wordt meestal gelijkgesteld met pornografische inhoud. De controversiële aard van pornografie wordt meestal als tweeledig voorgesteld: enerzijds wordt de betrokkenheid van mensen bij vernederende activiteiten in vraag gesteld en anderzijds kan pornografie openlijk gevaren inhouden voor de eerbaarheid. Dergelijke overwegingen situeren zich op ethisch vlak en Dexia AM wil hierin geen positie innemen. Het is eerder haar bedoeling om te voorkomen dat er schade wordt toegebracht aan kwetsbare mensen, zoals minderjarigen, in de wetenschap dat geen enkel juridisch of technisch systeem tot dusver 100 % afdoend is gebleken. In dit licht heeft Dexia AM ervoor gekozen de standaarddefinitie van ‘inhoud bestemd voor volwassenen’ uit te breiden tot ‘gewelddadige inhoud’ (beschrijvingen en uitbeeldingen van handelingen van fysieke agressie door de ene persoon jegens de andere). Mediageweld staat al langer bekend als een maatschappelijk risico; fictie kan inderdaad op korte en lange termijn bijdragen aan een toename van agressie en geweld bij jongere (de meest kwetsbare) kijkers, omdat hun cognitieve en emotionele reacties worden aangetast. Dexia AM’s definitie omvat bijgevolg elke content die materiaal aanbiedt dat niet geschikt is voor alle doelgroepen, met name inhoud die aanzet tot primair geweld of die seksuele thema’s op expliciete wijze portretteert.
2.1.2 Dexia AM’s benadering De hoeveelheid seks en geweld in de media en de aard ervan moeten worden gecontroleerd om jongere kijkers te beschermen tegen schadelijke blootstelling. De rol van de betrokken bedrijven, gaande van producenten tot distributeurs, is in dit verband bijzonder belangrijk. De productie van expliciete seksuele inhoud wordt meestal beheerd door pure spelers, met name bedrijven die gewoonlijk veel meer dan 50% van hun inkomsten genereren met deze activiteit. Deze bedrijven zijn echter over het algemeen te klein om deel uit te maken van de MSCI en vallen bijgevolg niet binnen het bereik van onze analyses. Er bestaan geen gelijkaardige pure bedrijven als het gaat om gewelddadige inhoud, aangezien deze laatste wordt geproduceerd in mainstream mediahuizen en zich voordoet in de vorm van reclame, film, tv en videogames. Er kan dus van een heel aantal mainstream mediaproducenten worden beweerd dat ze inhoud bestemd voor volwassenen maken. In onze analyse zullen we trouwens voornamelijk kijken naar de “tussenpersonen” tussen de producent en de uiteindelijke kijker of lezer. Ze zijn te vinden in uiteenlopende sectoren: telecom en media natuurlijk, maar ook de vrijetijdssector (hotels met pay-per-view in de kamers, vakantieoorden met shows, enz.), retail en software (die cashtransacties vergemakkelijkt). In deze gevallen onderschrijven we het voorzorgsprincipe en gaan we ervan uit dat alle grote tv- en filmproducenten en reclamebureaus zijn betrokken bij inhoud voor volwassenen. De wereld van de mainstream programma’s communiceert zelden openlijk over de inkomsten die worden gedistilleerd uit activiteiten voor volwassenen, en de beschikbare cijfers zijn vaak ramingen. Retailers, kabeloperatoren en hotelketens blijven meestal onder de drempel van 5%, gezien het geringe deel van hun verkoopruimte, kanalen of inkomsten per kamer dat kan worden beschouwd als inhoud voor volwassenen. Verder zijn mainstream mediaspelers gewoonlijk strikt gereguleerd in alle markten, met inbegrip van de markt voor ‘inhoud bestemd voor volwassenen’. Aangezien we ervan kunnen uitgaan uitgaan dat bedrijven die zich schikken naar de bestaande wetgeving, in een geschikte bescherming van de adolescent voorzien, is de aanwezigheid van een verantwoordelijk beleid minder relevant.
Page 4 of 17
Sustainable & Responsible Investment
DEXIA AM’s BELEID INZAKE “CONTROVERSIËLE ACTIVITEITEN”
2.1.3 Beleid van Dexia AM en drempel voor uitsluiting Dexia AM sluit alle pure spelers op het vlak van inhoud bestemd voor volwassenen uit van zijn SRI-beleggingen, evenals elk bedrijf dat meer dan 5% van zijn inkomsten haalt uit inhoud voor volwassenen, al dan niet via aandeelhouderschap.
2.2 Alcohol 2.2.1 Definitie en algemene context Alcohol – ethylalcohol of ethanol – is een psychoactieve drug die terug te vinden is in bier, wijn of sterkedrank. Alcohol wordt geproduceerd door de fermentatie van gist, suikers en zetmeel. Op veel plaatsen in de wereld is het consumeren van alcoholische dranken een gangbaar gebruik tijdens sociale bijeenkomsten. Niettemin houdt de consumptie van alcohol risico’s in voor de gezondheid; bovendien zijn er de sociale gevolgen omwille van zijn bedwelmende, toxische en verslavende eigenschappen. Naast de chronische ziekten die zich kunnen ontwikkelen bij mensen die gedurende jaren grote hoeveelheden alcohol drinken (in het bijzonder kanker, levercirrose, cardiovasculaire aandoeningen of diabetes mellitus) wordt alcoholgebruik ook geassocieerd met een groter risico op acute gezondheidsomstandigheden, zoals lichamelijke letsels, met inbegrip van onbedoelde letsels vanwege verkeersongevallen, en een groter risico op geweld, kinderverwaarlozing en misbruik of absenteïsme op de werkvloer. In 2011 schatte de Wereldgezondheidsorgansatie (WHO) dat schadelijk gebruik van alcohol jaarlijks tot 2,5 miljoen doden leidde, en dat alcohol-gerelateerde oorzaken goed waren voor 9% van alle overlijdens in de leeftijdsgroep 15-29 1 jaar. Een gematigde alcoholconsumptie wordt over het algemeen als een sociaal aanvaardbaar aspect van de hedendaagse levensstijl beschouwd. Een buitensporige consumptie heeft echter overduidelijk een nadelige impact op de individuele gezondheid en het maatschappelijk welzijn. Het kan ook leiden tot aanzienlijke gezondheidsuitgaven voor de maatschappij. Er wordt steeds meer nadruk gelegd op een ‘verantwoordelijk drankgebruik’, omdat producenten van alcohol zich willen indekken tegen mogelijke rechtszaken over de gevaren van alcoholisme, in het kielzog van de actuele schadeclaims waarmee tabaksfabrikanten te maken krijgen. Voor regeringen en wetgevers staat het vast dat de beperking van alcohol-gerelateerde problemen (gerelateerd met de buitensporige en chronische consumptie van alcohol) een prioriteit moet zijn.
2.2.2 Dexia AM’s benadering Dexia AM erkent dat een overmatige en chronische consumptie en gebruik van alcoholische producten kan resulteren in negatieve maatschappelijke problemen, zoals gezondheidsproblemen en verkeersongevallen. De graad van blootstelling van een bedrijf aan de productie en/of verkoop van alcoholische producten wordt systematisch geëvalueerd wanneer de SRI-onderneming wordt gescreend. De meest blootgestelde sectoren zijn: Voeding, Dranken & Tabakswaren, Food & Staples Retailing, en Hotels & Restaurants. Van de betrokken bedrijven wordt verwacht dat ze de risico’s in verband met hun producten uitvoerig aan de orde stellen om te garanderen dat klanten op de hoogte worden gebracht en zich bewust zijn van die risico’s, en dat hun verkooppraktijken geen inbreuk inhouden op de wettelijke verplichtingen (vb. verkoop aan minderjarigen). Een ‘verantwoordelijke’ benadering bestaat bijvoorbeeld uit: o o o o
1
het promoten van een verantwoordelijk alcoholgebruik en verantwoordelijke verkooppraktijken binnen alle activiteiten; de naleving van vrijwillige en/of wettelijke richtlijnen met betrekking tot de marketing en de promotie van een verantwoordelijk alcoholgebruik; het bewijs van geschikte trainingen en nalevingscontroles voor alle werknemers die zijn betrokken bij advertising, marketing- of salesfuncties; de betrokkenheid bij initiatieven (vanwege de overheid) ter bevordering van een verantwoordelijk alcoholgebruik (vb. drinkgedrag van adolescenten en dronken rijden).
Bron: website Wereldgezondheidsorganisatie, http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs349/en/index.html
Page 5 of 17
Sustainable & Responsible Investment
DEXIA AM’s BELEID INZAKE “CONTROVERSIËLE ACTIVITEITEN”
2.2.3 Dexia AM’s drempel voor uitsluiting Dexia AM sluit alle bedrijven die rechtstreeks zijn betrokken bij alcohol – met name brouwers, distilleerders, wijnhandelaren, retailers, eigenaars & uitbaters van drankgelegenheden en restaurants waar alcohol wordt geschonken– uit van zijn SRI-beleggingen, alsook alcoholretailers die meer dan 10% van hun inkomsten halen uit de productie of verkoop van alcoholische producten, zonder dat ze een toepasselijk verantwoordelijk beleid hebben.
2.3
Activiteiten in onderdrukkende regimes 2.3.1 Definitie en algemene context ‘Onderdrukkende regimes’ zijn regimes waarin fundamentele mensenrechten, zoals geformuleerd in de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens, in de loop der tijd systematisch worden ontzegd. ‘Activiteiten’ zijn de manieren waarop bedrijven relaties kunnen aangaan met een bepaald land; deze worden ondergebracht in twee hoofdgroepen: (1) bedrijven die een filiaal hebben in het land of (2) bedrijven die zakendoen met het land via leveranciers en/of klanten. Opponenten en voorstanders zijn het erover eens dat de stopzetting van “onderdrukkende regimes” een wenselijk doel is. Ze zijn het evenwel niet eens over de manier om dit doel te bereiken. Opponenten van bedrijven die zijn betrokken bij landen die geboekstaafd staan als onderdrukkende regimes, hebben het over de kwestie van de impliciete morele medeplichtigheid en de rechtstreekse of onrechtstreekse ondersteuning van het heersende regime en zijn schending van de mensenrechten. Voorstanders vestigen de aandacht op het vermogen van het bedrijf om een strategie van constructief engagement uit te werken ter verbetering van de situatie van de mensenrechten in landen die geboekt staan als “onderdrukkende regimes”.
2.3.2 Dexia AM’s benadering Dexia AM hanteert ten aanzien van onderdrukkende regimes een specifieke benadering voor elk land, waarbij een reeks omstandigheden wordt gecombineerd die algemeen als bijzonder delicaat worden beschouwd. Om te evalueren welke landen onderdrukkende regimes vormen, neemt Dexia AM de resultaten van de NGO Freedom 2 House in aanmerking (jaarlijks geactualiseerd). Freedom House rangschikt de landen in drie categorieën: Vrije, Gedeeltelijk Vrije en Niet-Vrije Landen. Dexia AM beschouwt een land als een onderdrukkend regime als het door Freedom House als Niet-Vrij wordt geclassificeerd. Dexia AM gaat ook na welke van de onderdrukkende regimes worden beschouwd als bijzonder onderdrukkende regimes. Daarom verifieert Dexia AM of de landen die worden beschouwd als onderdrukkende regimes, al dan niet sancties hebben gekregen vanwege de Europese Unie en de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties. Tot slot beoordeelt Dexia AM of bedrijven die een sterke aanwezigheid hebben in landen, die zijn geïdentificeerd als bijzonder onderdrukkende regimes, een verantwoordelijk beleid voeren. Een verantwoordelijk beleid moet één of meer van de volgende onderdelen bevatten: o o o o o o o o
2
evaluatie van de risico’s die activiteiten in deze landen met zich meebrengen; aanpak ter ondersteuning van interacties met regeringen; evaluatie van gevolgen van in het land blijven / het land verlaten; dekking van de vijf belangrijkste IAO-conventies: kinderarbeid, dwangarbeid, discriminatie, vrijheid van vereniging en collectieve onderhandeling; een specifiek monitoringsysteem met tools of frequentie van monitoring, aangepast aan het risiconiveau; specifieke systeemverbeteringen of implementeringen bij wijze van reactie op vastgestelde aantijgingen; en de transparantie van het bedrijf in zijn dialoog met stakeholders waaronder bijvoorbeeld zijn antwoorden op NGO-rapporten en vragen van beleggers; het beleid van olie- en gasbedrijven en van mijnbouwondernemingen moet tevens specifieke richtlijnen bevatten voor de omgang met de ordestrijdkrachten, aangezien het probleem van de veiligheid reeds onder de aandacht werd gebracht door schendingen van de mensenrechten.
www.freedomhouse.org
Page 6 of 17
Sustainable & Responsible Investment
DEXIA AM’s BELEID INZAKE “CONTROVERSIËLE ACTIVITEITEN”
2.3.3 Dexia AM’s drempel voor uitsluiting Dexia AM sluit standaard alle ondernemingen die een sterke aanwezigheid hebben in bijzonder onderdrukkende regimes en die geen toepasselijk verantwoordelijk beleid voeren, uit van zijn SRI-beleggingen. Van een bedrijf wordt aangenomen dat het een “sterke” aanwezigheid heeft in een land, indien: o o o
2.4
zijn verkoop in het land meer dan 1% vertegenwoordigt van zijn totale inkomsten; en/of het om het even welk belang heeft in joint ventures, dochterondernemingen of fabrieken (behalve uitsluitend een verkoop- of representatiekantoor) in het land; en/of activiteiten in het land ontplooit op infrastructureel/structureel niveau.
Dierproeven 2.4.1 Definitie en algemene context Dierproeven kunnen worden gedefinieerd als tests waarbij dieren worden gebruikt voor experimentele of andere wetenschappelijke doeleinden. Deze tests omvatten de dissectie van levende dieren en andere types van experimenten, zoals toxiciteitstests. Er wordt geraamd dat wereldwijd jaarlijks 50 tot 100 miljoen gewervelde dieren, van zebravissen tot niet-menselijke primaten, worden gebruikt. Die dieren worden ingezet voor tests van zowel producten waarbij dierproeven wettelijk vereist zijn als van producten waarbij dat niet het geval is.
2.4.2 Dexia AM’s positie Dexia AM promoot het gebruik van alternatieve methodes waarbij experimenten met dieren worden vervangen, wanneer de mogelijkheden om de veiligheid van een product te evalueren niet in het gedrang worden gebracht. Vorderingen inzake de ontwikkeling en de validering van alternatieven zouden sterk moeten worden aangemoedigd. Via alternatieve methodes kan men nagaan of een nieuwe chemische verbinding het gewenste effect heeft op geïsoleerde cellen of weefsels, en deze methodes kunnen nuttig zijn voor de screening en de initiële stappen in het proces van risico-identificatie. Niettemin erkent Dexia AM ook dat ze het in vivo research niet systematisch kunnen vervangen. Bijgevolg kunnen dierproeven de kloof tussen methodes zonder dieren en tests met mensen dichten. Dexia AM is voorstander van duurzame en verantwoordelijke beleggingen in bedrijven, actief op het gebied van dierproeven, die de zogenaamde “drie R-principes”, namelijk Replacement, Reduction en Refinement, aan de orde stellen (in het kader van een verantwoordelijk beleid). Deze principes streven naar het gebruik van alternatieve methodes, een beperking van het aantal gebruikte dieren en een minimalisering van het leed en de pijn die deze dieren ervaren.
2.4.3 Dexia AM’s drempel voor uitsluiting Dexia AM weert alle bedrijven uit zijn SRI-beleggingen, die dierproeven verrichten voor producten waarvoor: o o
2.5
geen wettelijke verplichting bestaat en waarvoor het bedrijf geen verantwoordelijk beleid heeft (de drie R’s); of waarvoor dierproeven verboden zijn.
Wapens 2.5.1 Definitie en algemene context Een wapen of wapentuig is een instrument, ontworpen om een tegenstander te verwonden of te doden. Wapentuigen omvatten artillerie, handwapens, ammunitie, raketten en bommen, legervliegtuigen, schepen en uiteenlopende legervoertuigen. Wapens kunnen worden ingezet om aan te vallen of te verdedigen, en bijgevolg om te bedreigen of te beschermen. Hoewel wapens noodzakelijk kunnen zijn met het oog op de vredehandhaving, maakt hun ultieme opzet van vernietiging of bedreiging van mensen ze onethisch en immoreel.
Page 7 of 17
Sustainable & Responsible Investment
DEXIA AM’s BELEID INZAKE “CONTROVERSIËLE ACTIVITEITEN”
2.5.2 Dexia AM’s benadering Ten eerste wordt bij de controversiële activiteiten op het gebied van wapens, een belangrijk onderscheid gemaakt tussen bedrijven die rechtstreeks of onrechtstreeks zijn betrokken: o
Rechtstreekse betrokkenheid: van een bedrijf wordt verondersteld dat het rechtstreeks is betrokken bij de bewapeningsindustrie wanneer het volgende zaken produceert / fabriceert / onderhoudt / verkoop / verhandelt: complete wapensystemen; cruciale onderdelen van een wapensysteem; cruciale services met betrekking tot een wapensysteem. Onderdelen en services worden als cruciaal beschouwd wanneer ze voldoen aan de beide volgende voorwaarden: de onderdelen/services zijn specifiek ontworpen om te worden gebruikt in of in relatie met een wapensysteem; de onderdelen/services spelen een rol in de dodelijkheid van de wapensystemen. In dit geval worden de onderdelen en services “Essentiële onderdelen & services” genoemd. De onderdelen en services, verkocht aan militaire klanten, die niet specifiek zijn ontworpen voor een wapensysteem en die geen essentiële onderdelen vormen in een wapensysteem, behoren tot de categorie “Goederen en/of services voor dubbel gebruik of algemene doeleinden”. Worden met name beschouwd als “Goederen en/of services voor dubbel gebruik of algemene doeleinden”: cateringmateriaal & -services, producten & services voor woningen, transportmateriaal & -services, uniformen, reclamediensten, kantoorcomputers, schoonmaakdiensten, elektriciteitsmateriaal & -services, verzekeringen, de organisatie van wapenbeurzen, enz.
o
Onrechtstreekse betrokkenheid: een bedrijf kan onrechtstreeks zijn betrokken bij de wapenindustrie via aandeelhouderschap en schuldeiserschap: Aandeelhouderschap: met name wanneer een bedrijf aandelen bezit in andere bedrijven die rechtstreeks zijn betrokken bij wapensystemen en hun essentiële onderdelen/services. Schuldeiserschap: met name wanneer een bedrijf obligaties bezit van of financiële diensten verleent aan bedrijven die rechtstreeks zijn betrokken bij wapensystemen en hun essentiële onderdelen / services.
Ten tweede neemt DEXIA AM bij het evalueren van de betrokkenheid van een bedrijf bij de wapenindustrie ook het type van wapentuig in aanmerking. Dexia AM’s benadering maakt aldus een onderscheid tussen conventionele wapens en controversiële wapens. In het raam van DEXIA AM’s actuele benadering zijn controversiële wapens: (1) antipersoonslandmijnen, (2) clusterbommen, (3) kernwapens, (4) wapens en wapenrustingen van verarmd uranium, (5) chemische wapens, of (6) biologische wapens. Deze wapens zijn geïdentificeerd als controversiële wapens omdat ze zware kritiek krijgen in het licht van drie criteria: o
o o
De lukrake aard van de wapens op het moment van hun gebruik: namelijk wanneer het gebruikte wapen niet alleen militaire doelen treft, maar waarschijnlijk ook burgerslachtoffers zal maken, schade zal aanrichten aan de burgerlijke infrastructuur en andere nevenschade zal veroorzaken. De identificatie als wapensystemen die overmatige letsels en onnodig lijden veroorzaken. De potentiële humanitaire impact op lange termijn van deze wapens, die de menselijke gezondheid negatief kunnen beïnvloeden en/of de ontwikkeling en de wederopbouw van voormalige oorlogsgebieden in de weg kunnen staan.
Van bedrijven die kernwapens of essentiële onderdelen/services van kernwapens produceren, fabriceren, onderhouden, verkopen, verhandelen, ongeacht of het land van de klant het Non-Proliferatieverdrag voor Kernwapens heeft ondertekend en geratificeerd, wordt verondersteld dat ze zijn betrokken bij activiteiten op het gebied van kernwapens.
2.5.3 Dexia AM’s drempel voor uitsluiting Dexia AM weert alle bedrijven uit Dexia AM’s beleggingen, die: o
Page 8 of 17
rechtstreeks zijn betrokken bij de ontwikkeling, de productie, de tests, het onderhoud en de verkoop van één of meer van de drie volgende controversiële wapens (1) antipersoons-landmijnen, (2) clusterbommen, (3) verarmd uranium, ongeacht de verkoop/inkomsten, gegenereerd uit dergelijke producten;
Sustainable & Responsible Investment
DEXIA AM’s BELEID INZAKE “CONTROVERSIËLE ACTIVITEITEN”
o o
een belang (aandelen) van meer dan 50% hebben in een bedrijf dat rechtstreeks is betrokken bij dergelijke controversiële wapens; of meer dan 50% van hun kredietportefeuille hebben toegekend aan bedrijven die rechtstreeks zijn betrokken bij deze controversiële wapens. Dexia AM SRI-beleggingen sluiten alle bedrijven uit die
o
o o o
2.6
rechtstreeks zijn betrokken bij de ontwikkeling, de productie, de tests, het onderhoud en de verkoop van één of meer van de zes controversiële wapens (1) antipersoons-landmijnen, (2) clusterbommen, (3) verarmd uranium, (4) kernwapens, (5) chemische wapens of (6) biologische wapens, ongeacht de verkoop/inkomsten, gegenereerd uit dergelijke producten; meer dan 3% van hun totale verkoop/inkomsten genereren met de productie, fabricage, handel, tests of onderhoud van conventionele wapens en/of van essentiële onderdelen / sevices van conventionele wapens; een belang (aandelen) van meer dan 10% hebben in een bedrijf dat rechtstreeks is betrokken bij conventionele wapens of controversiële wapens; of meer dan 10% van hun kredietportefeuille hebben toegekend aan bedrijven die rechtstreeks zijn betrokken bij conventionele wapens of controversiële wapens.
Bont 2.6.1 Definitie en algemene context Het gebruik van dierlijke producten zoals bont, wordt geassocieerd met problemen op het vlak van de bescherming van 3 bedreigde diersoorten, dierenwelzijn en vervuiling. In sommige gevallen kan de speurtocht naar bepaalde soorten bont en onderbont specifieke diersoorten in gevaar 4 brengen. Dit was bijvoorbeeld het geval voor de Chiru (of Tibetaanse antilope). De bescherming van bedreigde diersoorten wordt wereldwijd aan de orde gesteld door de CITES (de Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora). De CITES vormt een internationale overeenkomst tussen regeringen en omvatte op 15 5 december 2012 176 betrokkenen. Deze conventie wil “verzekeren dat de internationale handel in specimens van wilde 6 dieren en planten hun voortbestaan niet in het gedrang brengt.” Dierenwelzijn is eveneens een probleem dat komt kijken bij bont, hoewel de risico’s kunnen variëren in functie van lokale wetgevingen. Vervuilingsproblemen, vb. de mogelijike risico’s gekoppeld aan het kleuren van bont, het gebruik van giftige chemicaliën, enz. moeten ook worden vermeld, hoewel deze minder zichtbaar zijn.
2.6.2 Dexia AM’s benadering Dexia AM erkent dat de bontsector is blootgesteld aan mogelijke risico’s met betrekking tot de bescherming van bedreigde diersoorten, dierenwelzijn en milieuvervuiling.
2.6.3 Dexia AM’s drempel voor uitsluiting Problemen die het gebruik van bont met zich meebrengt, worden in acht genomen in Dexia AM’s SRI Norms-Based en Best-in-Class bedrijfsanalyses, wanneer dat relevant en van toepassing is. Bedrijven die producten produceren door gebruik te maken van zeldzame, bedreigde of kwetsbare dieren- en plantensoorten (waaronder bont) krijgen een erg negatieve score in Dexia AM’s Best-in-Class analyse. Vastgestelde schendingen van de Global Compact, met name milieuovertredingen, worden eveneens gesanctioneerd.
3
http://www.wwf.org.uk/deeperluxury/_downloads/DeeperluxuryReport.pdf http://www.iucnredlist.org/details/15967/0 5 http://www.cites.org/eng/disc/parties/index.php 6 http://www.cites.org/eng/disc/what.php 4
Page 9 of 17
Sustainable & Responsible Investment
DEXIA AM’s BELEID INZAKE “CONTROVERSIËLE ACTIVITEITEN”
2.7
Gokken 2.7.1 Definitie en controverse Gokken kan worden gedefinieerd als de reallocatie van bezittingen op basis van doelbewuste risico’s waarmee winst voor de ene partij en verlies voor de andere gepaard gaat, gewoonlijk zonder dat er productieve arbeid bij komt kijken vanwege één van de partijen. Het bepalende proces houdt altijd een element van toeval in en kan zelfs uitsluitend om toeval draaien. Loterijen, weddenschappen of gokspelen (roulette, blackjack, enz.) maar ook e-gaming (internet, gsm’s) kaderen in deze definitie. Naast de economische en sociale voordelen die voortvloeien uit de tewerkstelling en de belastinginkomsten, wordt gokken bekritiseerd omwille van de potentieel negatieve gevolgen die het kan hebben op dwangmatige gokkers. Gokken wordt inderdaad problematisch wanneer het wordt gekenmerkt door moeilijkheden om de bedragen en/of de tijd te beperken die aan deze activiteit worden besteed; dit leidt dan weer tot nadelige gevolgen voor de gokker, voor anderen of voor de hele gemeenschap. Tot die gevolgen behoren het uiteenvallen van gezinsrelaties, een slechtere fysieke en psychische gezondheid, aanzienlijke financiële verliezen, financiële/juridische implicaties, werkloosheid of de verlies van de jobstatus, en tot slot drugs- en alcoholmisbruik.
2.7.2 Dexia AM’s approach Hoewel Dexia AM zich bewust is van het voorkomen van problematisch gokken, zullen beleggingen in bedrijven die zijn betrokken bij gokken – en bij de productie van gokproducten (games) – in aanmerking worden genomen indien ze de risico’s, die met de producten gepaard gaan, op uitvoerige wijze aanpakken. Hiertoe moeten er, wanneer men ervoor kiest in deze bedrijven te investeren, uiteenlopende factoren in acht worden genomen, zoals de verzekering dat klanten zich bewust zijn van en worden geïnformeerd over de risico’s, naast de monitoring van verkooppraktijken met het oog op de bescherming van kwetsbare mensen zoals minderjarigen. Verantwoordelijke gokbedrijven moeten de consument op gepaste wijze informeren, maar moeten zich tevens en vooral concentreren op de bescherming van probleemgokkers en pathologische gokkers, en op het doorvoeren van primaire preventiemaatregelen. Ondanks diverse bestaande gedragscodes en informatiepraktijken die nu wijd en zijd verspreid zijn in de sector, stelt Dexia AM echter vast dat dergelijke initiatieven nog verder zouden moeten gaan. Meer specifiek heeft het laatste wetenschappelijke onderzoek bevestigd dat hoe makkelijker het gokken is, hoe groter het gevaar op verslaving wordt. Het internet wordt daarom beschouwd als een groter risico dan andere vormen van gokken omwille van het isolement en de anonimiteit van de spelers. E-gambling heeft de voorbije jaren de sterkste groei gekend, maar preventie- en informatiemaatregelen schijnen vaak niet toereikend om de risico’s te beheersen.
Dexia AM eist dat bedrijven die rechtstreeks zijn betrokken bij gokken (machine- of softwarefabrikanten, casino’s, loterijen, bookmakers, gokwebsites, speelzalen met gokautomaten, gokuitzendingen) een proactief verantwoordelijk beleid voeren waarin design, transparantie van gedrag en klantensupport aan bod komen. Meer in het bijzonder moet er, naast de naleving van de vrijwillige en/of wettelijke richtlijnen met betrekking tot de marketing en de promotie van verantwoordelijk gokken, ook aandacht worden besteed aan vernieuwende benaderingen, zoals bonussen voor verantwoordelijke spelers of de ontwikkeling van software waarmee verslavende games of problematische gokkers kunnen worden opgespoord. Bedrijven die onrechtstreeks zijn betrokken bij gokken via tussenliggende services die de toegang tot gokspelen mogelijk maken (vb. leveranciers van diensten voor online betaling, algemene retailers, luchthavens waar gokproducten geïnstalleerd zijn) moeten efficiënt helpen om de consument een betere bescherming te garanderen (vb. beperkte toegang tot “gokkanalen” via toegang met wachtwoord) indien ze kunnen. Dexia AM eist dat deze verantwoordelijkheid wordt weerspiegeld in een verantwoordelijk beleid, als de inkomsten, die uit dergelijke tussenliggende services worden gehaald, aanzienlijk zijn. Voor bedrijven die onrechtstreeks zijn betrokken bij gokactiviteiten via aandeelhouderschap in gokbedrijven, ook al is gokken niet hun kernactiviteit, zijn het nut en de redelijkheid van een verantwoordelijk beleid beperkt.
2.7.3 Dexia AM’s beleid en drempel voor uitsluiting Dexia AM sluit alle bedrijven, die rechtstreeks of onrechtstreeks meer dan 5% van hun totale inkomsten (zelfs via aandeelhouderschap) halen uit gokactiviteiten, uit van zijn SRI-beleggingen.
Page 10 of 17
Sustainable & Responsible Investment
DEXIA AM’s BELEID INZAKE “CONTROVERSIËLE ACTIVITEITEN”
2.8
Genetische modificatie 2.8.1 Definitie en algemene context Een genetisch gemodificeerd organisme (GMO) is een organisme waarin het genetisch materiaal werd gewijzigd op een manier die in de natuur niet tot stand kan komen door te paren en/of via natuurlijke hercombinatie. Het publieke debat over GMO’s in zaden, gewassen en voedsel blijft sterk gepolariseerd – veel meer dan het geval is bij farmaceutische producten. De bedoeling van genetische modificatie is gewassen resistent te maken tegen insecten, onkruidverdelgers, droogte, enz. Wat voedsel betreft, kunnen GMO’s producten voedzamer maken, hun smaak verbeteren en hun leven in de rekken verlengen. Tegenstanders van GMO’s proberen echter de productie te beperken van wat ze noemen "GMO-vervuiling". Ze wijzen daarbij op de onbekende risico’s voor de mensenlijke gezondheid en het milieu. De wetenschappelijke gemeenschap is nog niet klaar om een definitief antwoord te formuleren over de gevaren van GMO’s wegens het ontbreken van de nodige langetermijnervaring.
2.8.2 Dexia AM’s benadering Dexia AM erkent de onzekerheden die de productie en het gebruik van GMO’s omgeven, en hanteert bijgevolg een evenwichtige benadering. De evaluatie van deze activiteit is gebaseerd op blootstelling aan GMO’s, het bestaan van een verantwoordelijk beleid en de naleving van de internationale afspraken inzake GMO’s. De kenmerken van een verantwoordelijk beleid hangen af van de sector in kwestie: o
Bedrijven in de sectoren van voeding, dranken & tabak of food & staples retailing moeten in hun verantwoordelijk beleid minstens aandacht hebben voor een duidelijke labeling en procedures voor traceerbaarheid, zodat de consument een geschikte basis krijgt voor het nemen van zijn aankoopbeslissing. De labeling van dergelijke producten moet begrijpelijk zijn en moet nuttige informatie verschaffen. Bovendien moeten de bedrijven erop toezien dat hun leveranciers strikte richtlijnen volgen.
o
Bedrijven in de chemische, farmaceutische, landbouw-, biotechnologische of gezondheidszorgsector moeten minstens de gevaarlijke aard van GMO’s erkennen, de wet naleven, risico-evaluaties uitvoeren en een gecontroleerd gebruik in hun R&D garanderen.
Hoewel bedrijven uit de sectoren van het hotelwezen, restaurants, vrije tijd en transport naar alle waarschijnlijkheid producten verkopen die genetisch gewijzigde organismen bevatten, al naargelang de geografische lokalisering van hun activiteiten, wil Dexia AM hen niet a priori sanctioneren, aangezien ze slechts in zeer beperkte mate een weerslag ondervinden van GMO’s.
2.8.3 Dexia AM’s drempel voor uitsluiting Dexia AM weert alle bedrijven uit zijn SRI-beleggingen die rechtstreeks zijn betrokken bij GMO’s en die: o o
2.9
meer dan 10% van hun omzet halen uit GMO-activiteiten zonder de aanwezigheid van een toepasselijk verantwoordelijk beleid, zoals eerder beschreven; of zich schuldig maken aan ernstige, systematische en herhaalde inbreuken op de internationale afspraken inzake GMO’s.
Landdiefstal 2.9.1 Definitie en algemene context Landdiefstal verwijst naar de aankoop of leasing van uitgestrekte gebieden, meestal in ontwikkelingslanden, door investeerders (landen of ondernemingen) om voedselvoorraden op lange termijn veilig te stellen, om biobrandstoffen te produceren of voor speculatieve doeleinden. Volgens de Verenigde Naties werden in de eerste helft van 2009 alleen reeds 30 miljoen hectaren landbouwgrond aangekocht in het raam van dergelijke deals – een cijfer dat gelijk is aan de helft van Europa’s totale landbouwgrond. Omwille van het gebrek aan transparantie en de geheimhouding die deze deals gewoonlijk omgeven, is het echter moeilijk om met zekerheid te weten hoeveel land er daadwerkelijk in andere handen is overgegaan.
Page 11 of 17
Sustainable & Responsible Investment
DEXIA AM’s BELEID INZAKE “CONTROVERSIËLE ACTIVITEITEN”
Eén van de meest onmiddellijke gevolgen van landdiefstal is een afname van de voedselzekerheid in ontwikkelingslanden en een verstorend effect op de lokale gemeenschappen, in het bijzonder op kleinschalige voedselproducenten, aangezien onderzoek heeft uitgewezen dat een betrouwbare toegang tot land armoede en honger kan verminderen.
2.9.2 Dexia AM’s benadering Dexia AM beschouwt landdiefstal als een controversiële kwestie omwille van de gevolgen ervan op lokale gemeenschappen in ontwikkelingslanden (toegang tot land; armoede, honger). Dexia AM evalueert “landdiefstal” reeds in het mensenrechten-gedeelte van zijn SRI Norms-based screening. Zo wordt onder meer het bestaan van de vrije, voorafgaandelijke en geïnformeerde instemming van de getroffen gebruikers van de gronden in acht genomen, naast het ontbreken van schendingen van de mensenrechten en de transparantie van de contracten om de schaal van het probleem en het aantal getroffen mensen te kunnen inschatten.
2.9.3 Dexia AM’s drempel voor uitsluiting In Dexia AM’s SRI Norms-based screening wordt een bedrijf uitgesloten van SRI-beleggingen indien er sterke bewijzen zijn van herhaalde, ernstige en systematische schendingen van internationale normen en principes met betrekking tot de mensenrechtenprincipes, geassocieerd met landdiefstal.
2.10 Palmolie 2.10.1 Definitie en algemene context Hoewel palmolieproducten een aantal voordelen te bieden hebben op het vlak van productiviteit, prijzen of fysische 7 eigenschappen (hun hoge oxidatieve stabiliteit die hen geschikter maakt voor het bakken ), houden ze ook een aantal risico’s voor het milieu en de gezondheid in. Op basis van het verslag uit 2012 van het WWF over “Profitability and Sustainability in Palm Oil Production” wordt ongeveer 85% van alle palmolie geproduceerd in Indonesië en Maleisië. In deze landen kan de productie van palmolie aanzienlijke kosten met zich meebrengen op het gebied van biodiversiteit en ontbossing. Bovendien houdt de ontbossing, die wordt veroorzaakt door de palmolieteelt, risico’s voor het leefmilieu in omwille van de bijbehorende uitstoot van broeikasgassen. Palmolieproducten vertonen duidelijk gezondheidsrisico’s omdat ze relatief hoge hoeveelheden verzadigde vetzuren 8 bevatten in vergelijking met andere, conventionele plantaardige oliën . Met name hebben enkele organisaties, hoewel dit vatbaar blijft voor discussie, verzadigd vet geïdentificeerd als een mogelijke risicofactor in het kader van cardiovasculaire aandoeningen. In 2003 bijvoorbeeld stelde het rapport van een gezamenlijke consultatie van specialisten van de WHO (World Health Organisation) en de FAO (Food and Agriculture Organisation) dat “de bewijsstukken aantonen dat de inname van 9 verzadigde vetzuren rechtstreeks is gerelateerd met cardiovasculaire risico’s.” Niettemin moet worden genoteerd dat hetzelfde rapport ook erkende dat “in ontwikkelingslanden, waar de opname van energie voor bepaalde bevolkingsgroepen ontoereikend kan zijn, het energieverbruik hoog ligt en de lichaamsvetpercentages laag (BMI <18.5 kg/m2). Hier moet worden nagedacht over de hoeveelheid en de kwaliteit van de vettoevoer, in de wetenschap dat men aan bepaalde energievereisten moet voldoen. Specifieke bronnen van verzadigd vet, zoals kokosolie en palmolie, verschaffen goedkope energie en kunnen een belangrijke bron van energie voor de armen zijn.”
7
http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/ejlt.200600294/abstract http://en.wikipedia.org/wiki/Saturated_fats#cite_note-2 9 http://whqlibdoc.who.int/trs/who_trs_916.pdf 8
Page 12 of 17
Sustainable & Responsible Investment
DEXIA AM’s BELEID INZAKE “CONTROVERSIËLE ACTIVITEITEN”
2.10.2 Dexia AM’s benadering Dexia AM erkent dat de milieu- en gezondheidsproblemen die gepaard gaan met palmolie, in aanmerking moeten worden genomen in de duurzaamheidsanalyse van een bedrijf. Bijgevolg houdt Dexia AM’s SRI-benadering rekening met een duurzame palmoliecertificatie.
2.10.3 Dexia AM’s drempel voor uitsluiting Op basis van de eerder beschreven context vermijden Dexia AM’s SRI-beleggingen niet systematisch elke investering in bedrijven die zijn blootgesteld aan palmolie, maar krijgen bedrijfsverkopen, gegenereerd met palmolie, sowieso een negatieve score in Dexia AM’s SRI Best-in-Class analyse. In deze context wordt een onderscheid gemaakt tussen duurzaam gecertificeerde en niet-gecertificeerde producten in Dexia AM’s Best-in-Class SRI-bedrijfsanalyses. In het bijzonder kunnen telers worden gecertificeerd door de Roundtable on Sustainable Palm Oil (RSPO), een internationale non-profitorganisatie die werkt met criteria zoals transparantie, naleving van de toepasselijke wetgeving, engagement inzake de economische leefbaarheid op lange termijn, milieuverantwoordelijkheid en duurzaamheid van de relaties met werknemers en lokale gemeenschappen. Hoewel de efficiëntie en de geloofwaardigheid van een duurzame palmoliecertificatie door bepaalde stakeholders in vraag worden gesteld, wordt ervan uitgegaan dat een dergelijke certificatie kan helpen bij de verbetering van het duurzaamheidsprofiel van palmolie in het algemeen. Bovendien wordt er in de SRI Norms-based screening bijzondere aandacht besteed aan mogelijke schendingen van de milieuprincipes en de mensenrechten, geformuleerd in de Global Compact, in relatie met de activiteiten van bedrijven die zijn blootgesteld aan palmolie.
2.11 Kernenergie 2.11.1 Definitie en algemene context Kernenergie wordt gedefinieerd als energie die wordt verkregen uit atoomsplitsing in reactoren en die kan worden ingezet als drijfkracht, voor verwarming en voor de productie van elektriciteit. Bedrijven kunnen op verschillende niveaus zijn betrokken bij het kernenergieproces; dit dient gezien in de context van een ‘cyclus’ die de ontginning, de conversie en de verrijking van uranium voor de productie van kernbrandstof omvat, de bestraling van de brandstof in een kernreactor en vervolgens de herverwerking/verwijdering van de gebruikte kernbrandstof en ander kernafval. Ondanks de voordelen van kernenergie als een energie met een geringe CO²-uitstoot en lage marginale kosten (bijvoorbeeld vergeleken met steenkool) die de risico’s van een onzekere toevoer beperkt, bestaat er veel controverse rond het gebruik van kernenergie als een leefbaar en duurzaam alternatief voor andere energievormen, dit omwille van de enorme milieu- en veiligheidsrisico’s en gevaren in verband met kernreactie, kernafval, ontmanteling van krachtcentrales en verspreiding van kernbrandstof.
2.11.2 Dexia AM’s benadering Zolang er met kernenergie wordt gewerkt volgens de strengste veiligheidsvoorwaarden, vormt ze momenteel een beproefd en noodzakelijk alternatief voor fossiele brandstoffen en zal ze deel blijven uitmaken van het energieaanbod in deze eeuw. Dexia AM erkent echter dat de voordelen van kernenergie op het vlak van de beperking van de klimaatverandering en de zekerheid van de energietoevoer, worden geneutraliseerd door aanzienlijke risico’s voor het milieu en de veiligheid.
2.11.3 Dexia AM’s beleid en drempel voor uitsluiting Dexia AM neemt twee verschillende drempels in acht voor de uitsluiting van bedrijven die actief zijn in de productie van kernenergie, uit zijn SRI-beleggingen, en dit naargelang de regio in kwestie. Dexia AM weert alle Europese en Noord-Amerikaanse bedrijven en bedrijven uit het Verre Oosten uit zijn SRIbeleggingen die rechtstreeks of onrechtstreeks meer dan 30% van hun inkomsten halen uit de ontginning, de conversie
Page 13 of 17
Sustainable & Responsible Investment
DEXIA AM’s BELEID INZAKE “CONTROVERSIËLE ACTIVITEITEN”
en de verrijking van uranium voor de productie van kernbrandstof, de bestraling van de brandstof in een kernreactor en/of de herwerking/verwijdering van gebruikte kernbrandstof en ander kernafval. Deze drempel daalt tot 5% voor bedrijven die actief zijn in de groeilanden, gezien: o
het risico van de beschikking over kernenergieproductie in landen die zowel kernwapens bezitten als een laag niveau van politieke stabiliteit kennen, wat een impact zou kunnen hebben op de capaciteit van de regering om kernmateriaal te beveiligen;
o
de lagere normen op het vlak van de vrijgave van de benodigde informatie voor de evaluatie van de capaciteit van het bedrijf om de specifieke risico’s van kernenergieproductie te beheren, wat cruciaal is in combinatie met een beperkte toegang tot de lokale gemeenschappen met het oog op onpartijdige informatie.
2.12 Tabak 2.12.1 Definitie en algemene context Tabaksproducten die worden geproduceerd en verhandeld door bedrijven, omvatten sigaretten en sigaren, naast andere producten zoals kauwtabak, snuiftabak en pruimtabak. Sigaretten zijn goed voor het grootste aandeel in de productie van tabaksproducten. Wetenschappelijk onderzoek heeft afdoend aangetoond dat alle vormen van tabak in de loop der jaren tot gezondheidsproblemen leiden, vaak resulterend in een overlijden of invaliditeit. Rokers lopen aanzienlijk meer risico’s op kanker en op hartziekten, beroertes en emfyseem, naast andere dodelijke en niet-dodelijke aandoeningen. Het rapport uit 2011 van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) over de wereldwijde tabaksepidemie vestigt de 10 aandacht op het feit dat tabak wereldwijd de hoofdoorzaak blijft van te vermijden sterfgevallen. Er wordt geraamd dat er jaarlijks zes miljoen mensen worden gedood door tabak, onder wie 600,000 niet-rokers die worden blootgesteld aan passief roken. Er dient ook opgemerkt dat de WHO in 2008 zes maatregelen voor tabaksbeheersing heeft geïntroduceerd (MPOWER package), bedoeld om het tabaksverbruik te beperken (vb. hulp bij het stoppen met roken, taksen op tabak, verbod op tabaksreclame, enz.).
2.12.2 Dexia AM’s benadering Dexia AM erkent dat de consumptie en het gebruik van tabaksproducten in om het even welke hoeveelheid resulteert in negatieve maatschappelijke en gezondheidsproblemen, en een belangrijke doodsoorzaak vormt.
2.12.3 Dexia AM’s drempel voor uitsluiting Dexia AM sluit alle bedrijven, die rechtstreeks zijn betrokken bij de tabakssector en die meer dan 5% van hun omzet genereren met de productie of de verkoop van tabaksproducten, uit van zijn SRI-beleggingen. Dexia AM wil bedrijven die onrechtstreeks zijn betrokken bij de tabakssector via ondersteunende producten en/of diensten (vb. leveranciers van verpakkingsmateriaal) niet a priori sanctioneren, omdat hun activiteiten niet uitsluitend zijn gericht op de tabakssector.
10
http://www.who.int/tobacco/global_report/2011/en/index.html
Page 14 of 17
Sustainable & Responsible Investment
DEXIA AM’s BELEID INZAKE “CONTROVERSIËLE ACTIVITEITEN”
2.13 Gevaarlijke stoffen voor het milieu en de gezondheid
2.13.1 Definitie en algemene context Een “gevaarlijke stof” wordt gedefinieerd als een chemisch product of mengsel dat potentieel schadelijk is voor het milieu en voor de gezondheid, gezien de hoge mate van correlatie tussen de menselijke gezondheid en het leefmilieu. De impact van gevaarlijke stoffen hangt af van de dosis en de blootstelling. Volgens de definitie van het United Nations Environment Programme (UNEP) zijn gevaarlijke stoffen schadelijke substanties en gevaarlijk afval waaronder: o Moeilijk afbreekbare, bio-accumulatieve en toxische stoffen (PBT’s); o Chemicaliën die kankerverwekkend of mutageen zijn, of die een schadelijk effect hebben op het voortplantings-, het endocriene, het immuniteits- of het zenuwstelsel; o Chemicaliën die onmiddellijke gevaren inhouden (acuut toxisch, explosief, corrosief); o Chemicaliën van mondiaal belang, zoals moeilijk afbreekbare organische pollutanten (POP’s), broeikasgassen en ozon-afbrekende stoffen (ODS); o Afval uit de gezondheidszorg; o E-afval. Gevaarlijke stoffen verzwakken ecosystemen en zijn rechtstreeks betrokken bij de eutrofiëring van waterlichamen en de ozon-afname in de stratosfeer; ze leiden tevens tot gezondheidsproblemen zoals kankers, misgeboorten, neurologische stoornissen en een verstoorde hormoonhuishouding. Mensen kunnen volgens UNEP in het dagelijkse leven worden blootgesteld via de inname van besmet drinkwater, het eten van besmet voedsel (vb. vis, besmet met kwik, DDT en/of PCB’s), het inademen van verontreinigde lucht (zowel binnen als buiten) en via rechtstreeks huidcontact. Er bestaat terzake een wetgevende structuur op Europees en op nationaal vlak. REACH (Registration, Evaluation, Authorisation and Restriction of Chemical substances) is op Europees niveau de belangrijkste richtlijn inzake de controle over gevaarlijke stoffen, want hij legt de geleidelijke uitdoving van het gebruik van bepaalde gevaarlijke stoffen op. Andere Europese beleidsregels over chemicaliën en luchtverontreiniging zijn net als nationale wetten zoals de Toxic Substances Control Act uit 1976 in de VS, bedoeld om het gebruik en de verwijdering van gevaarlijke stoffen te controleren.
2.13.2 Dexia AM’s benadering Dexia AM erkent dat gevaarlijke stoffen schadelijk zijn voor het milieu en de gezondheid. Omwille van de grote diversiteit aan gevaarlijke stoffen die worden gebruikt in het kader van bedrijfsactiviteiten, houdt Dexia AM rekening met hun gebruik en de impact van de risico’s, die gepaard gaan met hun gebruik, in alle fases van het SRI-proces voor bedrijfsanalyses. In de macro-analyse van het Best-in-class SRI-screeningproces wordt de blootstelling van de bedrijfsactiviteiten aan gevaarlijke stoffen geëvalueerd aan de hand van drie van de zes belangrijkste geanalyseerde duurzame uitdagingen: klimaatverandering, uitputting van natuurlijke grondstoffen en gezondheid & welzijn. Bedrijven die een negatieve impact hebben op de klimaatverandering omwille van de CO²-uitstoot (een broeikasgas), zijn terug te vinden in alle sectoren en krijgen een negatieve score. Anders dan bij de klimaatverandering is vervuiling die wordt veroorzaakt door de exploitatie van natuurlijke rijkdommen meer sector-specifiek: bedrijven die diverse vervuilende stoffen in de atmosfeer, de bodem en de waterhoudende grondlaag lozen, worden vaker bestraft in delicate sectoren, zoals de energiesector, waaronder bijvoorbeeld schaliegas of nutsvoorzieningen. De duurzame uitdaging op het gebied van gezondheid & welzijn biedt de mogelijkheid om bedrijven te identificeren en te sanctioneren die kunnen bijdragen aan een grotere verspreiding van ziektes omwille van de aard van hun activiteiten. Bepaalde bedrijven in de metaal- en mijnbouwsector lopen in het bijzonder risico’s met betrekking tot de ontginning van gevaarlijke stoffen zoals kwik of chroom, wat leidt tot ernstige gezondheidsproblemen. Bijgevolg krijgen ze een negatieve score voor gezondheid & welzijn.
Page 15 of 17
Sustainable & Responsible Investment
DEXIA AM’s BELEID INZAKE “CONTROVERSIËLE ACTIVITEITEN”
In de fase van de micro-analyse van het Best-in-class SRI-analyseproces wordt de capaciteit van een bedrijf om zijn impact op het milieu en op de volksgezondheid te beheren, beoordeeld. Dexia AM concentreert zich op de lozing van gevaarlijke stoffen in het milieu via nitraten of zware metalen in het water en in de atmosfeer (waaronder VOC’s, So2 en Nox), en ook via het dumpen van gevaarlijk afval. Als resultaat hiervan worden bedrijven die zijn betrokken bij het gebruik en de uitstoot van gevaarlijke stoffen, geanalyseerd in functie van hun capaciteit om een geschikt kwaliteitsbeheer rond dit probleem in te voeren. De energiesector heeft bijvoorbeeld te maken met de uitstoot van toxische deeltjes, zoals SOx, NOx, VOC’s en benzeen, die resulteren uit de raffinageprocessen en de chemische productieprocessen. Bedrijven die zijn betrokken bij deze activiteiten, worden beoordeeld in functie van hun capaciteit om deze uitstoot in de atmosfeer te beperken. De impact op de volksgezondheid wordt behandeld in de fase waarin de productveiligheid wordt geanalyseerd, wanneer Dexia AM kijkt naar de preventie of de opheffing van ernstige bedreigingen voor de volksgezondheid en de veiligheid, voortvloeiend uit de consumptie/het gebruik of de dumping van het verkochte product. Dexia AM zal bedrijven in de chemische sector die hun inkomsten halen uit zorgwekkende chemicaliën zoals bisfenol A, phthalaten of fluorkoolwaterstof, identificeren en een negatieve score geven. Bij het uitvoeren van een norms-based SRI-screening van het bedrijf haalt Dexia AM er die bedrijven uit die herhaaldelijk en in ernstige mate inbreuken hebben gepleegd op de Global Compact-milieuprincipes van de Verenigde Naties, onder meer via de uitstoot van gevaarlijke stoffen. Dexia AM sluit bedrijven uit die in ernstige mate en herhaaldelijk zijn betrokken bij: o het mismanagement van toxische chemicaliën; o het mismanagement van gevaarlijk en radioactief afval; o ernstige verontreiniging van lucht, water en bodem; o ernstige vernietiging van de biodiversiteit.
2.13.3 Dexia AM’s beleid en drempel voor uitsluiting Dexia AM behandelt het risico dat gepaard gaat met de uitstoot van gevaarlijke stoffen in elke fase van de Best-in-Class SRI-bedrijfsanalyse en de Norms-based bedrijfsanalyse, die worden gebruikt voor SRI-beleggingen.
Page 16 of 17
Sustainable & Responsible Investment
Legal Notice This document is published purely for the purposes of information, it contains no offer for the purchase or sale of financial instruments, does not comprise investment advice and it is not confirmation of any transaction unless expressly agreed otherwise. The information contained in this document was obtained from a number of different sources. Dexia Asset Management exercises the greatest care when choosing its sources of information and passing on this information. Nevertheless errors or omissions in those sources or processes cannot be excluded a priori. Dexia AM cannot be held liable for any direct or indirect damage or loss resulting from the use of this document. The contents of this document may be reproduced only with the prior written agreement of Dexia AM. The intellectual property rights of Dexia AM must be respected at all times. Warning: If this document mentions the past performances of a financial instrument or index or an investment service, refers to simulations of such past performances or contains data relating to future performances, the client is aware that those performances and/or forecasts are not a reliable indicator of future performances. Moreover, Dexia AM specifies that: • in the case where performances are gross, the performance may be affected by commissions, fees and other charges; • in the case where the performance is expressed in another currency than that of the investor’s country of residence, the returns mentioned may increase or decrease as a result of currency fluctuations. If this document makes reference to a particular tax treatment, the investor is aware that such information depends on the individual circumstances of each investor and that it may be subject to change in the future. This document does not comprise any investment research as defined in article 24, §1 of Directive 2006/73/CE dated 10 August 2006 implementing Directive 2004/39/CE of the European Parliament and Council. If this information is a marketing communication, Dexia AM wants to clarify that it was not designed according to the legal requirements to promote the independence of investment research, and it is not subject to any prohibition on dealing prior to the dissemination of the investment research. Dexia AM invites the investors to always consult the fund prospectus before investing in a fund. The prospectus and other information relating to the fund are available on our site at www.dexia-am.com.
Page 17 of 17
Sustainable & Responsible Investment