AFGIFTEKANTOOR BRUSSEL X . P608646
Vr ijuit
MAANDBLAD VAN DE LIBERALE VAKBOND
7 9 ste j a a r g a n g
oktober 2008
4
FORTIS/DEXIA
Op dit ogenblik is, hopelijk, het ergste van de financiële crisis voorbij. We geven een kleine toelichting bij de gebeurtenissen bij Fortis en Dexia.
5
STAKING De staking is voor de ACLVB het ultieme onderhandelingsmiddel. Toch kan de Liberale Vakbond zich niet vinden in de tendens waarbij dit middel steeds meer onder druk wordt gezet.
8
AANSPRAKELIJKHEID
RED DE CONSUMPTIE De Regering heeft het vertrouwen hersteld door een kapitaalinjectie bij Fortis en Dexia, en door de staatswaarborg uit te breiden bij de andere Belgische banken. Nu de spaarders gesust zijn, moet ze de consumptie aanwakkeren. We hadden er al op aangedrongen begin dit jaar, lang voor we het effect van de financiële crisis op de Belgische economie kenden. De actiedag van 6 oktober was bedoeld om de regering en de werkgevers te herinneren aan onze eisen. De laatste jaren is onze koopkracht gedaald door twee fenomenen : de inkomsten zijn gedaald en de prijzen zijn gestegen. De westerse landen voorzien een jaarlijkse economische groei van 1,5 % tot 2 %. Het laatste decennium werd die prognose telkens overschreden. Normaalgezien moeten alle productiefactoren genieten van die groei. Maar de lonen hebben niet dezelfde evolutie gekend. Op die manier gaat het aandeel lonen en sociale uitkeringen in het bruto binnenlands product er relatief op achteruit, wat uiteraard de koopkracht doet verminderen. De Liberale Vakbond heeft die koopkrachtdaling – gekenmerkt door een prijsstijging van courante verbruiksgoederen - symbolisch in de verf gezet door op 14 oktober gratis mazout* uit te delen aan het Centraal Station in Brussel. (*Bier met cola)
Wie moet er opdraaien voor de schade die veroorzaakt wordt tijdens het uitoefenen van de arbeidsovereenkomst ? De werknemer of de werkgever ? Een overzicht van de rechtspraak.
13
WAARDIG WERK Werknemers zijn geen gereedschap. Dat was de boodschap van onder meer de drie vakbonden op de Werelddag voor Waardig Werk. Ook volgend jaar wordt waardig werk een belangrijk thema.
25
ARBEIDSINZETBAARHEID Hoe zit het met uw arbeidsinzetbaarheid ? Krijgt u optimaal de kans om uw competenties in te zetten en zijn uw arbeidsomstandigheden naar wens ? Doe de test.
30
WERKLOOSHEID Om werkloosheidsuitkeringen te ontvangen, dient u een aantal verplichtingen na te leven. Is dat door familiale of sociale moeilijkheden niet mogelijk, dan kan u eventueel een vrijstelling krijgen.
2actualiteit VERHOGING WERKBONUS VOOR PERSONEN MET GEMIDDELD MINIMUM MAANDINKOMEN Sedert 1 oktober is de werkbonus voor de laagste inkomens verhoogd. De verhoging bedraagt 32 euro voor voltijdse bedienden die het gemiddeld minimum maandinkomen (GMMI) ontvangen en 34,56 euro voor arbeiders (x 1,08). De verhoging vermindert degressief voor lonen die zich situeren tussen het GMMI en het GMMI met een complement. Het complement op het GMMI is opgenomen in de regelgeving als een basisbedrag (251,03 euro). Zoals de andere loonplafonds van de werkbonus is het gebonden aan de index. Sedert 1 oktober 2008 bedraagt het complement 306,01 euro. Dat betekent dus dat het bijkomend voordeel progressief vermindert naarmate men een hoger loon heeft. Het bedraagt 0 bij een loon van 1.693,50 euro per maand (GMMI + 306,01 euro). De werkbonus heeft tot doel de laagste lonen op te trekken. Daaruit vloeien twee voordelen voort. Ten eerste verhoogt de koopkracht van deze loontrekkenden en vervolgens zorgt het ervoor dat het verschil tussen inkomen uit arbeid en de werkloosheidsuitkering groter wordt. Deze maatregel kadert in de strijd tegen de werkloosheidsvallen.
REGERINGSMAATREGELEN VOOR HET BEHOUD VAN DE KOOPKRACHT Sinds jaren zeggen we dat diegenen die hogere winsten uit hun investeringen eisen dan de reële economische groei, ons naar een catastrofe leiden. In eerste instantie heeft zich dat vertaald in ontslagen en een werkoverbelasting voor diegenen die hun job behouden hebben. In tweede instantie heeft de hebzucht van de aandeelhouders de financiële wereld gepusht tot speculaties die totaal losgekoppeld zijn van de reële economie. Wij hebben gewaarschuwd voor die scheiding tussen de steeds meer gesofisticeerde financiële producten en de echte economie. We hebben betoogd op 15 december 2007, op 13 juni 2008 en laatst nog op 6 oktober opdat de werknemers niet de dupe zouden zijn van de grote manoeuvres van een markt die op zoek is naar een nieuw evenwicht. De regeringsverklaring beantwoordt niet aan al onze verwachtingen.
Sociaal-economisch beleid We zijn ons ten volle bewust van de moeilijkheid om de koopkracht van de bevolking en het concurrentievermogen van de bedrijven in de huidige moeilijke budgettaire omstandigheden te vrijwaren. De groei voor 2009 wordt door het Planbureau geraamd op 1,2 %, terwijl andere instanties eerder een nulgroei verwachten. De regering verbindt er zich toe om de fiscale en parafiscale druk niet te verhogen. België moet zich aanpassen aan de kenniseconomie. De regering doet een oproep aan de sociale partners om de bedrijven eindelijk 1,9 % van de loonmassa aan opleiding te laten besteden; de bedrijven hadden zich daar namelijk al een aantal jaar geleden voor geëngageerd. De prijsafspraken zijn schadelijk voor de consument. In de regeringsverklaring staan dus verschillende punten voor het garanderen van een vrije en eerlijke concurrentie tussen de bedrijven :
Vakantie
in Nieuwpoort
«Residentie Gauguin TE RESER VEREN VIA : Immo Strand Albert I-laan 202 – 8620 Nieuwpoort-bad tel. 058 23 88 84
[email protected] V R I J U I T
/
O K T O B E R
2 0 0 8
3 een wetsontwerp zal ingediend worden voor het moderniseren van de omkadering van de handelspraktijken; 3 krachtige mededingingsorganen en een prijzenobservatorium zullen opgericht worden.
Arbeidsmarkt De regering wil zich parallel met de sociale partners richten op de arbeidsmarkt. 3 Ze zal het activeringsbeleid voor de werkzoekenden versterken (we koesteren ons gebruikelijk voorbehoud op dat vlak). 3 Ze voorziet een lastenverlaging op arbeid. 3 Positief : ze belooft een verbetering van de arbeidskwaliteit en –veiligheid. 3 Ze zal mobiliteitspremies en taalopleidingen instellen; die zouden normaal de verplaatsingen van werknemers naar regio’s met een groter werkaanbod moeten ten goede komen. 3 Het optrekken van de werkbonus zou moeten bijdragen tot het wegwerken van de werkloosheidsval, dus het te geringe verschil tussen een loon en werkloosheidsuitkeringen 3 De structurele indexering van de lonen van de werknemers tewerkgesteld in de sector van de dienstencheques zou er eindelijk moeten komen.
Sociaal overleg De regering streeft naar een loonkostbeheersing en engageert zich tevens voor het behoud van het principe van de loonindexering. Nieuwe lastenverlagingen zullen mogelijk zijn in ruil voor de garantie dat ze niet zullen dienen voor loonsverhogingen, en in ruil voor investeringen van het bedrijf in innovatie en personeelsopleiding. Iedereen dringt erop aan : de regering gaat werk maken van een vereenvoudiging van de banenplannen. De discussies over de degressiviteit van de werkloosheidsuitkeringen zijn opgenomen in de regeringsverklaring, met dien verstande dat de huidige bedragen zullen moeten gegarandeerd zijn, maar dat het vertrekpunt hoger zal kunnen zijn. De jobkorting (vermindering van de bedrijfsvoorheffing op de lonen) zal versterkt worden. Omdat gebrek aan veiligheid een prijs heeft, wil de regering het meerjarenplan arbeidsveiligheid en welzijn, evenals de kwaliteit van arbeid bevorderen (een van de doelstellingen zal bijvoorbeeld het verminderen van arbeidsongevallen met 25 % kunnen zijn).
Hogere uitkeringen Op 1 juni 2009 zullen de pensioenen verhoogd worden met 1,5 %, de minimumpensioenen met 3 % en de oudste pensioenen met 2 %.
actualiteit
3
De kinderbijslagen voor kinderen met een handicap zullen opgetrokken worden. De regering voorziet een verhoging van de leeftijdstoeslagen en het opheffen van de discriminatie voor kinderen met een handicap. De gelijkschakeling van de minimumpensioenen van zelfstandigen wordt voortgezet : op 1 mei 2009 worden ze met 20 euro opgetrokken.
Energie Vanaf 1 januari 2009 : tussenkomst van 105 euro voor de gezinnen met een netto belastbaar inkomen van minder dan 26.000 euro (huisbrandolie, gas of elektriciteit).
Gezondheidszorg 307 miljoen euro voor het Toekomstfonds. 3 Budgettaire marges via sterker beroep op generische en goedkope geneesmiddelen. 3 Systeem van referentiebedragen in ziekenhuizen ter vermindering van ongerechtvaardigde verschillen in medische praktijken.
Pensioenen De nationale pensioenconferentie zal zich moeten buigen over een reeks uitdagingen : 3 garanderen van de toekomstige financiering van de pensioenen; 3 behoud van de levensstandaard van de gepensioneerden; 3 garanderen van de solidariteit tussen de generaties; 3 garanderen van het evenwicht tussen de principes van solidariteit en van verzekering.
Energie Het is ongetwijfeld de post die het meest invloed gehad heeft op het gezinsbudget en de concurrentiekracht schade berokkend heeft. De regering engageert zich dus tot : 3 het vastleggen van een energiemix in 2009 in functie van de bevoorradingszekerheid, het CO2-emissiegehalte en de kostprijs; 3 het versterken van de CREG (Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas) om de lage prijzen te vrijwaren en de monopoliewinsten uit te zuiveren; 3 het nemen van maatregelen om lagere binnenlandse prijzen te verkrijgen in functie van de prijsdaling van de energiedragers; 3 beter rekening houden met de kosten voor woonwerkverkeer, want ze mogen geen reden zijn om een job te weigeren. Het is onder andere het geval via een verdubbelde fiscale vrijstelling in geval van tussenkomst van de werkgever voor de woon-werkverplaatsing met het eigen voertuig. De ACLVB blijft waken over de goede uitvoering en de daadwerkelijke toepassing van de maatregelen die de regering nam. Tezelfdertijd wil ze nu druk uitoefenen op de werkgevers. De verhoging van de koopkracht geschiedt immers ook door het afsluiten van een goed interprofessioneel akkoord, goede sectorale collectieve arbeidsovereenkomsten en/of bedrijfscao’s, die beter de door de bedrijven geproduceerde rijkdom verdelen tussen de aandeelhouders en het personeel.
KOOPKRACHTMAATREGELEN VOOR LOONTREKKENDEN EN SOCIAAL-VERZEKERDEN Aanpassing van de fiscale barema’s, 3 % aanpassing doorberekend in de bedrijfsvoorheffing Pensioenen loontrekkenden + 3 % voor minimumpensioenen + 2 % voor de oudste pensioenen +1,5 % voor alle andere pensioenen «Jobkorting» - vermindering «one-shot» bedrijfsvoorheffing hetzij + 40 à + 80 EUR Verplaatsingsonkosten traject Belastingvrij bedrag voor woon-werkverkeer woon-werkverkeer met privé-voertuig : verhoogd van 170 naar 340 EUR/jaar (deze beperking bestaat niet voor verplaatsingen met het openbaar vervoer) Energietussenkomst 105 EUR (ongeacht bron - stookolie, gas elektriciteit) + verhoging plafond tussenkomst : 26.000 EUR netto per gezin i.p.v. 23.400 EUR Kindergeld Kinderen jonger dan 5 j. : eenmalige premie van 25 EUR
Vakantie in Spa «Villa de Spa TE RESER VEREN VIA : Spa La Belle immobilière Rue Collin Leloup 22 – 4900 Spa tel. 087 23 05 30
[email protected] V R I J U I T
/
O K T O B E R
2 0 0 8
1 januari 2009 1 juni 2009 1 juni 2009 1 juni 2009 april of mei 2009 1 januari 2009
1 januari 2009
1 augustus 2009
4actualiteit FORTIS EN DEXIA : BELGISCH-FRANSE PARTNERRUIL ? Op het moment dat dit geschreven wordt is de crisis in de banksector hopelijk voorbij zijn ergste punt … een kleine toelichting over Fortis en Dexia, voor wie het nog niet wist: één crisis, twee oplossingen … Gemiddeld minimum maandinkomen
VERHOGING VANAF 1 OKTOBER Zoals voorzien in het interprofessioneel akkoord 2007-2008 moest er nog een tweede aanpassing van het minimumloon plaatsvinden op 1 oktober 2008. Na wat problemen kon de collectieve arbeidsovereenkomst nr. 43undecies dan toch goedgekeurd worden tijdens de plenaire zitting van de Nationale Arbeidsraad van 10 oktober 2008. Een eerste aanpassing van 25 euro werd al op 1 april 2007 doorgevoerd. Deze tweede interprofessionele collectieve arbeidsovereenkomst verhoogt dus nogmaals met 25 euro de drie bedragen die bestaan inzake het gemiddeld minimum maandinkomen. De bedragen die van toepassing zijn voor wat betreft het gemiddeld minimum maandinkomen zijn vanaf 1 oktober 2008 de volgende : VROEGER BEDRAG Op 21 jaar 1 362,49 EUR Op 21,5 jaar + 6 maanden anciënniteit 1 399,31 EUR Op 22 jaar 1 jaar anciënniteit 1 415,67 EUR
BEDRAG OP 1.10.2008
De kredietcrisis in de Verenigde Staten kwam kort na de overname. Dit in combinatie met zwakke kredietlijnen naar andere financiële instellingen, betekende dat een ramp slechts een kwestie van tijd was. Daar waar een wurgslang, wanneer de prooi teveel voor last zorgt, deze weer uitbraakt, ging Fortis goedgemutst en stilzwijgend door. Wurgslangen moeten immers niet aan een verdere carrière denken. Wurgslangen kruipen, ze zweven niet boven de realiteit. Wurgslangen staan niet op de beurs genoteerd. Aangezien men alle mensen een tijdje dom kan houden en sommige mensen de hele tijd dom kan houden, maar men in geen geval álle mensen de héle tijd kan bedotten, kwam dan ook een paar weken terug de geruchtenmolen op gang, waardoor de aandelen op hun beurt fors zakten. De negatieve berichtgeving en de beursnoteringen werkten als een wederzijdse negatieve versneller en lanceerden Fortis in een neerwaartse spiraal die uitmondde in de teloorgang van de bank tijdens het weekend van 27 en 28 september. De Benelux intervenieerde in hun respectieve deelstaten en namen elk net iets minder dan de helft van de aandelen over. Fortis was klaar voor de wederopstanding in de week erna. “We gaan Fortis redden, vooral de onze dan toch”, moet minister Bos van Nederland gedacht hebben, toen hij de Belgische tak de genadeslag gaf door Fortis België als het zieke deel te beschrijven en vervolgens de geldstromen met België af te sluiten. Nog geen week later na de reanimatie stond de toekomst van het bedrijf er erger voor dan voordien. Dankbaar werd na het weekend de overname door de reus BNP Paribas afgesloten.
1 387,49 EUR 1 424,31 EUR 1 440,67 EUR
Er valt nog te noteren dat, tussen de eerste aanpassing van 1 april 2007 en de laatst doorgevoerde, het gemiddeld minimum maandinkomen drie indexaties heeft ondergaan (een op 1 januari, een op 1 mei en een op 1 september 2008). Vanaf 1 oktober zullen aanpassingen inzake werkbonus, maar ook voor wat betreft het stelsel van vermindering van sociale bijdragen werkgevers–lage lonen, toegepast worden zodat de verhoging van 25 euro bruto zich kan vertalen in een voelbare nettoverhoging. V R I J U I T
Iedereen herinnert zich nog het moment dat Fortis besloot om ABN AMRO over te nemen. Een manifestatie van de zich steeds uitbreidende welvaart van de BelgischNederlandse grootbank, de ultieme incarnatie van de wereldveroverende visie van het duo Votron-Lippens en hun discipelen. De geschiedenis leert ons echter dat blitzkrieg maar voor een relatief korte tijd successen boekt en dat een wurgslang inderdaad een prooi zo groot als zichzelf kan opslokken, maar dat de vertering lang duurt en zwaar is en het dier op dat moment weinig bestand is tegen externe factoren.
/
Dexia, de Frans-Belgische financiële instelling, betaalde vooral de rekening van de banden met het zieltogende Duitse Hypo Real Estate en de problemen met FSA in de VS. Ook bij Dexia tuimelde het aandeel naar beneden en topman Axel Miller besloot zelf om op te stappen. De Staat en zelfs de gemeenten schoten in actie en Dexia werd nog meer dan tevoren de druif der banken : blauw vanbuiten, groen vanbinnen. Jean-Luc Dehaene werd tot nieuwe voorzitter van de raad van bestuur gebombardeerd en het voormalige Gemeentekrediet begon aan zijn remonte. Wat Dexia betreft, hopen wij dan ook dat de bank zonder kleerscheuren verdergeraakt en uit de crisis klautert. Dat ook Fortis overleeft, staat buiten kijf : onder de hoede van het Franse zwaargewicht kunnen alle stakeholders van de bank op zich geruster zijn dan ooit tevoren. Wat het personeel betreft zijn wij als vakbond uiteraard op onze hoede. Inderdaad, BNP Paribas heeft in België geen netwerk. Inderdaad, de directie bevestigde ons niet aan het net te willen raken en ook aan de interne diensten voorlopig niet
O K T O B E R
2 0 0 8
te willen prutsen, aangezien het bedrijf een goed geoliede machine is. Maar we weten dat nu de hoofdzetel niet langer meer in Brussel is, maar in Parijs, een aantal functies overbodig zouden kunnen zijn geworden op de centrale zetels, een vrees die ook premier Leterme (Fortis CEO voor een week) aan ons uitte. Paniek ? Nee. Als het al zover komt, beloven wij onze uiterste best te doen om ervoor te zorgen dat, zoals dat altijd al is geweest binnen de bank, de ‘personeelsinkrimping’ op een menswaardige manier gebeurt (vertrekplannen allerhande), zodat niemand de bank zal moeten verlaten zonder het te willen. Ook willen wij onze steun betuigen aan de kleine aandeelhouders. Ja, u daar, het bankpersoneelslid die zijn spaargeld in zijn eigen werkgever heeft gestoken en dit nu allemaal kwijt is. U daar, die geloofde in het Fortis-verhaal en hoopte een klein graantje mee te pikken. U die geloofde dat de ‘minder-groot-dan-zij-dachten-directie’ het geheel als een goede huisvader beherend het bedrijf toch niet om zeep zouden laten gaan. In elk geval willen we ook nog kwijt dat sommige media zich absoluut zouden mogen schamen. Op het moment dat het hele voortbestaan van uw spaargeld, de jobs van de duizenden mensen in verschillende financiële instellingen en enkele van de grootste bedrijven op de helling stonden, vonden sommige “kwaliteitsbladen” en andere media het commercieel interessant om steeds maar negatievere berichten de wereld in te sturen. Ja, er is persvrijheid nodig en ja, mensen mogen geïnformeerd worden over slechte situaties binnen bedrijven, maar wanneer een zware storm beschreven wordt als de apocalyps en er zelfs regelrechte leugens en gemanipuleerde waarheden worden gehanteerd, dan kookt het bloed van iedere bankmedewerker. Zo meldden verschillende nieuwsfora berichten over de ontwikkelingen binnen Fortis en Dexia voordat de desbetreffende officiële vergaderingen gedaan waren. Ook was er in verschillende kranten een foto te zien van mensen die een lange rij vormden langs een Fortis-kantoor … een massa mensen die hun geld weghaalt, snapt u? In werkelijkheid ging het hier om een kantoor van de Brusselse vervoersmaatschappij, gelegen naast een Fortis-agentschap waar zo goed als iedere dag een lange rij reizigers staat aan te schuiven om hun abonnement op te halen. Zulke praktijken zijn ronduit schandalig, vooral omdat er enkel op kan gereageerd worden en niet geanticipeerd. Sorry volstaat niet als de aandelen intussen en masse in waarde daalden, met de daaruit volgende miserie. “’t Moet verkopen hé meneer …” Achteraf bleken de media zich te herpakken, maar het kalf was op dat moment helaas verdronken. Een enorme dank dan ook aan de media die zich wél aan de feiten hebben gehouden. Ten slotte willen we ook nog een hart onder de riem steken van al zij die het slachtoffer zijn geworden van de crisis. Wij hopen dan ook al het beste voor de bedrijven in hun geheel, voor het personeel, voor de kleine aandeelhouder en voor de spaarder. En laat het een les zijn voor al wie gelooft dat eens een bedrijf een zekere grootte heeft bereikt, het niet meer om zeep kan gaan : hoogmoed komt voor de val en the bigger they get, the lower they fall. Tom VAN DROOGENBROECK en Martine LEFEVRE
actualiteit
5
STAKING : EEN ONOMSTREDEN RECHT Het feit dat er in België een recht op staken bestaat, wordt tegenwoordig niet bestreden, zelfs al is dat recht niet expliciet erkend door een wet of de grondwet. Het Hof van Cassatie heeft op 21 december 1981 een arrest geveld dat erkent dat werknemers een recht op staken hebben zelfs al wordt die staking niet erkend door een vakbond. Het stelde ook een einde aan het onderscheid tussen een “goede” en een “slechte” staking.
V
Voor 1921 bestond er zoiets als een misdrijf tegen de vrijheid op arbeid dat het mogelijk maakte om (zelfs vreedzame) stakingspiketten te bestraffen. Gelukkig zijn de tijden veranderd, of … toch niet ? Naar aanleiding van de actiedag op 6 oktober leek het ons interessant om de problematiek van stakingen in ons land te behandelen.
Het Europees Sociaal Handvest
Een van de bronnen van het internationaal recht, het Europees Sociaal Handvest van de Raad van Europa, voorziet in artikel 6 (paragraaf 4) dat de staten het recht van werknemers en werkgevers op collectief optreden in gevallen van belangengeschillen, met inbegrip van het stakingsrecht, behoudens verplichtingen uit hoofde van reeds eerder gesloten collectieve arbeidsovereenkomsten erkennen. België heeft het handvest in 1990 geratificeerd en de Raad van State heeft erkend dat artikel 6 (paragraaf 4) een rechtstreeks gevolg heeft in het Belgisch recht. Dat betekent dat het als rechtsbron ingeroepen kan worden voor een Belgische rechtbank.
Een comité van experten moet controleren of het nationaal recht van de landen die het handvest geratificeerd hebben conform is aan dat artikel. Laten we nagaan waar ons land staat ten aanzien van de interpretatieve regels die voorgenoemd comité ontwikkeld heeft in de loop der tijd. We noteren alvast volgende twee punten in verband met België : het verbod op verplichte systemen van arbitrage en het feit dat een staking niet kan uitmonden in jobverlies. V R I J U I T
/
O K T O B E R
2 0 0 8
6actualiteit
worden door stakingspiketten ervan te weerhouden dat zij de toegang tot de werkplek verbieden, zelfs wanneer deze piketten geen fysiek geweld plegen of bedreigingen of intimidaties uiten. Deze worden beschouwd als gewelddaden en/of rechtsmisbruik.
Juridisering van conflicten
Verbod op verplichte arbitrage De staking valt volledig onder de relatie tussen vakbonden en werkgevers, met uitsluiting van elke derde partij zoals een rechter die bijvoorbeeld het houden van een staking zou verbieden. Maar sinds enkele jaren heeft zich een Belgische rechtspleging in kortgeding ontwikkeld met als beslissing vaak een dwangsom die nochtans verboden is in het kader van arbeidsrelaties. De aanhangigmaking bij de Voorzitter van de rechtbank van eerste aanleg gebeurt op basis van daden los van de staking. De werkgevers willen van de rechter bekomen dat het recht op arbeid of bedrijfsvoering en het eigendomsrecht gerespecteerd V R I J U I T
/
O K T O B E R
2 0 0 8
De aanhangigmaking bij de Voorzitter van de rechtbank gebeurt eveneens voor de staking. Het wordt verontrustend te zien dat rechters zich uitspreken over de staking zelf om zo het houden ervan te verbieden en zich zo in de plaats stellen van de ordemachten. Meer nog, deze procedures worden ingeleid door een eenzijdig verzoekschrift van de werkgevers. Dat brengt met zich mee dat er nooit een tegensprekelijk debat is tussen alle betrokken partijen. De argumenten van de werknemers worden met andere woorden niet gehoord door de rechter. Het controlecomité veroordeelt sedert enkele jaren deze juridisering van collectieve conflicten en stelt vast dat er zich een evolutie aftekent in ons rechtssysteem die eruit bestaat om de staking zelf te verbieden en niet enkel meer bepaalde voorwaarden van de uitoefening ervan. De Belgische rechters werpen zich op als beoordelaars van opportuniteit en geoorloofdheid. Deze houding is van die aard dat ze het stakingsrecht in gevaar brengt en is totaal in tegenspraak met artikel 6 van het Handvest.
Geen motief tot ontslag De staking, een geoorloofde daad, laat niet toe dat een werkgever een werknemer ontslaat. Ze wordt beschouwd als een legitieme reden voor het opschorten van de arbeidsovereenkomst, wat leidt tot een opschorting van het betalen van het loon. Ontslag om gewichtige redenen dat het mogelijk maakt om het contract onmiddellijk te verbreken, kan volgen uit gedrag begaan tijdens de staking. Het kan
actualiteit
in de huidige context van de jurisprudentie ook volgen uit deelname aan een staking die door een rechter als niet redelijk wordt beschouwd met betrekking tot haar doelmatigheid. We kunnen in deze benadering een terugkeer zien naar het concept van “goede” en “slechte” stakingen in de mate waarin rechters zich de bevoegdheid toekennen om te oordelen over de geoorloofdheid en/of opportuniteit van een staking. In dat kader wordt het proportionaliteitsprincipe toegepast : in functie van het doel van de staking oordelen rechters of de gebruikte middelen er al dan niet op afgestemd zijn. Het is in deze context dat bepaalde rechtspraak de bezetting van een onderneming ziet als een onproportioneel middel in vergelijking met de nagestreefde doelstellingen, onderdeel van een gewichtige reden. Het Europees controlecomité vindt dat het Belgisch recht, dat niet op formele manier het ontslag van stakers verbiedt, niet conform is met het Europees Sociaal Handvest.
7
van de staking, als die op een vreedzame manier wordt uitgevoerd, van haar betekenis en dat door omfloerste middelen. De houding van de werkgevers die bestaat uit het aanhangigmaken bij de kortgedingrechter met het oog op het verbieden of opschorten van een staking onder dwang van een dwangsom, is trouwens geheel in tegenspraak met het gentlemen agreement van februari 2002. Krachtens deze tekst hebben de werkgevers er zich toe verbonden om hun leden aan te bevelen juridische procedures te vermijden voor problemen die verband houden met een sociaal conflict en dat zolang niet alle onderhandelingsmiddelen uitgeput zijn. Deze tekst is zeker niet bindend, maar het is niet minder shockerend om te zien hoe groot de kloof is tussen beloften en feiten. Patricia DE MARCHI
Ultiem middel tot onderhandelingen De ACLVB heeft steeds het idee verdedigd dat de staking het ultieme onderhandelingsmiddel moet blijven. Ze valt te verrechtvaardigen indien alle andere onderhandelingsmiddelen uitgeput zijn. Het is in deze zin dat het congres op 15 februari 2008 resolutie 22 goedkeurde : […] Collectieve actie moet, in de mate van het mogelijke, gebeuren in overleg tussen de verschillende organisaties. […] Telkens als nodig, dient de doeltreffendheid van de klassieke collectieve actiemiddelen verbeterd te worden. Bovendien moeten nieuwe vormen van acties worden uitgewerkt.
Ontdaan van betekenis De staking moet zeker het ultieme actiemiddel blijven, maar we ondersteunen de tendens die zich in België voordoet niet. Een tendens die bestaat uit het ontdoen V R I J U I T
/
O K T O B E R
2 0 0 8
8arbeidsrechtbank WAT IS MIJN AANSPRAKELIJKHEID ALS WERKNEMER ? Een vertegenwoordiger, op weg naar een klant, negeert het rode stoplicht en rijdt hierbij, in dronken toestand, met zijn bedrijfswagen een fietser aan. Wie betaalt de boete en wie de schade veroorzaakt aan de fietser ? Een werkgever stelt eenmalig een kastekort vast. Kan hij eisen dat de betrokken werkneemster het ontbrekende bedrag zelf terugbetaalt ? De vraag die hierbij telkens terugkomt, is wie er uiteindelijk moet opdraaien voor de schade ? Dient de werknemer alle schade te vergoeden of kan de werkgever eveneens aansprakelijk worden gesteld ? In dit artikel wordt de aansprakelijkheid van de werknemer en ook die van de werkgever nader bekeken.
V R I J U I T
/
Principe
Voorwaarden
Artikel 18 van de Arbeidsovereenkomstenwet voorziet dat de werknemer enkel aansprakelijk is voor schade die hij berokkent bij de uitvoering van zijn arbeidsovereenkomst in geval van bedrog, zware schuld of lichte schuld die eerder gewoonlijk dan toevallig voorkomt. De werknemer geniet bijgevolg van een “vrijstelling van aansprakelijkheid” voor zijn lichte, occasionele fouten, zowel ten aanzien van de werkgever als ten aanzien van derden aan wie hij schade berokkent. Daarom wordt de aansprakelijkheid, voorzien in de Arbeidsovereenkomstenwet, ook wel een “beperkte aansprakelijkheid” genoemd.
De werknemer kan slechts aansprakelijk worden gesteld indien hij een fout heeft begaan. Zoals hierboven reeds vermeld, moet het een fout betreffen tijdens de uitvoering van de arbeidsovereenkomst. Daarnaast zal de werknemer slechts aansprakelijk worden gesteld indien hij schade heeft veroorzaakt. Die moet zijn veroorzaakt aan goederen (machines, bedrijfswagen) of aan de persoon van de werkgever. Het kan eveneens schade betreffen aan derden. Onder derden worden verstaan : collega’s, leveranciers, medecontractanten van de werkgever, alsook iedere persoon vreemd aan de onderneming.
Toepassingsgebied
Omvang van de aansprakelijkheid
In eerste instantie vallen enkel werknemers die verbonden zijn met een arbeidsovereenkomst onder deze bepaling. Dit betekent dat bijvoorbeeld iemand die verbonden is met een leerovereenkomst niet van de “vrijstelling” zal kunnen genieten en wel aansprakelijk zal zijn voor de schade die hij verricht ten gevolge van lichte, occasionele fouten. Daarnaast moet het schade betreffen die door de werknemer werd berokkend ingevolge fouten die hij in de uitvoering van zijn arbeidsovereenkomst heeft verricht. Dit betekent dat de werknemer zich niet op artikel 18 van de Arbeidsovereenkomstenwet kan beroepen indien hij zich op de weg van en naar het werk begeeft, omdat op dat ogenblik de arbeidsovereenkomst niet wordt uitgeoefend. Evenmin kan van de beperkte aansprakelijkheid worden genoten voor schade die werd veroorzaakt vóór de uitvoering van de arbeidsovereenkomst (Hof van Cassatie van 26 oktober 1992). Ook stelde het Arbeidshof van Luik in zijn arrest van 13 mei 2008 dat artikel 18 van de Arbeidsovereenkomstenwet niet van toepassing is op een verkeersongeval dat niet plaatsvond tijdens de uitvoering van de overeenkomst, maar ’s avonds tijdens het toegestane privé-gebruik van het voertuig.
De werknemer is aansprakelijk voor de schade veroorzaakt door bedrog, zware fout of een herhaaldelijke lichte fout. Bedrog wordt ook wel de “opzettelijke fout” genoemd. De fout moet dus bewust gepleegd zijn. Het is echter niet noodzakelijk dat men de gevolgen, zijnde de eventuele schade, gewild heeft. Voorbeelden van bedrog zijn diefstal, vrijwillige brandstichting, opzettelijke vernietiging van goederen, … Bij zware fout ontbreekt de intentie, maar het betreft een abnormale en verkeerde gedraging waarvan ieder normaal voorzichtig mens had dienen te weten dat indien hij zo zou handelen, daaruit schade zou ontstaan. Het veroorzaken van een ongeval onder invloed van alcohol kan bijvoorbeeld een zware fout uitmaken (Arbeidshof Luik, 13 mei 2008). Dit zal ook het geval zijn indien een bediende tijdens de werkuren buitensporig en abusief gebruikt maakt van mails (Arbeidshof Brussel, 22 november 2005). Een herhaaldelijke lichte fout ten slotte is een herhaling van foutieve handelingen die binnen een relatief korte tijdspanne werden begaan en die wijzen op een zekere geestesgesteldheid van de werknemer. Kan onder deze categorie worden ondergebracht : herhaal-
O K T O B E R
2 0 0 8
arbeidsrechtbank
delijke kastekorten, telkens weerkerende fouten in de boekhouding, … Voor toevallige, lichte fouten is het bijgevolg de werkgever die zal aansprakelijk zijn voor de schade veroorzaakt aan bijvoorbeeld derden. De “beperkte aansprakelijkheid” heeft geen betrekking op de strafrechtelijke aansprakelijkheid. Dit betekent dat indien een werknemer wordt veroordeeld tot het betalen van een geldboete wegens overtreding van de wegcode, ook al heeft hij geen bedrog, zware fout of herhaaldelijke lichte fout gepleegd, hij zich niet kan wegstoppen achter de bescherming geboden door artikel 18 van de Arbeidsovereenkomstenwet. Hij zal bijgevolg in alle gevallen de boete zelf moeten betalen. De aansprakelijkheid kan niet verzwaard worden via een arbeidsovereenkomst of een arbeidsreglement. Zo oordeelde het Arbeidshof van Brussel in zijn arrest van 3 oktober 2006 dat een beding in de arbeidsovereenkomst dat elk tekort op een filiaalrekening, ongeacht de oorzaak, ten laste van de werknemer legt, nietig is. Wel kan, via een collectieve arbeidsovereenkomst, bekrachtigd bij Koninklijk Besluit, worden afgeweken van de immuniteit voorzien in artikel 18 van de Arbeidsovereenkomstenwet. Tot op heden werd daar echter nog geen gebruik van gemaakt.
Verhaalsmogelijkheden voor de werkgever Indien de werknemer schade berokkent aan de werkgever of indien een derde de werkgever aanspreekt voor de schade die hij geleden heeft door de fout van een werknemer, dan heeft de werkgever een verhaalsrecht tegenover de werknemer.
9
De werkgever kan dat doen via een inhouding op het loon op voorwaarde dat zowel de werknemer als werkgever het erover eens zijn dat de werknemer aansprakelijk is voor de ten laste gelegde feiten en beiden akkoord gaan met het bedrag van de schadevergoeding (Arbeidshof Luik van 24 juni 2008). Indien er geen akkoord komt, zal een inhouding slechts toegelaten zijn als de rechter deze heeft bevolen. Behalve in geval van bedrog of als de werknemer vrijwillig een einde maakt aan de arbeidsovereenkomst, mag het totaal bedrag van de inhouding niet meer bedragen dan 1/5 van het nettoloon.
Praktische toepassing Indien de voorbeelden van de inleiding hernomen worden, komen we tot volgende oplossing. Wat het verkeersongeval betreft, zal de boete wegens het negeren van het rode stoplicht en het rijden onder invloed volledig moeten gedragen worden door de werknemer, gezien het zijn strafrechtelijke aansprakelijkheid betreft. De schade veroorzaakt aan de fietser zal worden beschouwd als een zware fout zodat de werknemer ook hiervoor aansprakelijk is. Indien de fietser zich richt tot de werkgever, dan zal de werkgever kunnen overgaan tot een inhouding op maximaal 1/5 van het loon van de werknemer. Een kastekort dat eenmalig voorkomt, kan niet worden gelijkgesteld met een herhaaldelijke lichte fout zodat de werknemer, op grond van artikel 18 van de arbeidsovereenkomst hiervoor niet aansprakelijk kan worden gesteld. Kevin FLORIZOONE V R I J U I T
/
O K T O B E R
2 0 0 8
10 a c t u a l i t e i t Financiële markten
KRONIEK VAN EEN AANGEKONDIGDE DOOD Een kroniek van een aangekondigde dood. Er is geen betere omschrijving voor wat er zich momenteel afspeelt binnen de Belgische financiële wereld. Het gevaar hing al enkele jaren in de lucht, zelfs VRIJUIT waarschuwde er een jaar geleden al voor, maar toch dachten de hoofdrolspelers “untouchable” te zijn. De realiteit kan hard aankomen. De enige oplossing is nu het hoofd koel te houden, het vertrouwen herwinnen en de controle te versterken.
D
De financiële (geldmarkt) en reële wereld (goederenen dienstenmarkt) zijn, in een gezonde economie, verondersteld als een sterk koppel door het leven te gaan; de een kan niet zonder de andere. De reële wereld is zich daar noodgedwongen van bewust, aangezien geen enkel bedrijf, particulier of overheid middelen zal krijgen zonder harde garanties. De omgekeerde relatie is niet altijd zo overtuigd van haar afhankelijkheid. Speculatie en geldgewin primeren zonder rekening te houden met onderliggende waarde, nodige garanties of mogelijke gevolgen. Eigenlijk komt het erop neer dat de reële economie steeds haar eigen risico draagt, daar waar de geldmarkt dit niet doet. En uiteindelijk moet de reële economie opdraaien voor de blunders. Zo’n huwelijk kan niet anders dan spaak lopen. Er moet dus dringend iets gedaan worden aan de regelgeving en controle binnen de financiële wereld. De kortetermijnoplossing van de regering is zeker nodig en gewenst, maar op lange termijn en internationaal gezien moet het kader verstrakt worden. Het is zeker niet het moment om drastische beslissingen te nemen of paniek te zaaien. Er moet opnieuw
vertrouwen komen tussen de verschillende spelers. Ook de kleine spaarder speelt een belangrijke rol. U bent misschien geneigd om uw spaargeld te versassen, maar uiteindelijk zal dit het probleem enkel verergeren. In België zijn banken namelijk zodanig met elkaar verweven dat dit nog meer destabilisering zou veroorzaken. Rustig blijven is de boodschap en wees gerust dat er alles aan gedaan wordt om de situatie te herstellen. Het EVV heeft hierover, in samenspraak met alle vakbonden, op 29 september een standpunt verspreid. Caroline JONCKHEERE
VERKLARING VAN LONDEN : EEN OPROEP TOT EERLIJKHEID EN DOORTASTENDE ACTIE Standpunt van het Europees Vakverbond (EVV) over de crisis van het casinokapitalisme De wereldwijde financiële crisis moet een keerpunt vormen en zorgen voor een totale ommekeer in de manier waarop de financiële wereld functioneert. Het dominerende model van het financieel kapitalisme staat op instorten. Dit kapitalisme, dat al ongeveer 25 jaar niet meer aan beperkingen onderworpen is, vooral dan in de VS, was sindsdien het voorbeeld voor de rest van de wereld. Het was verantwoordelijk voor de paternalistische behandeling van de massa, die werden uitgebuit in het voordeel van een paar enkelingen, en jaren van ongebreidelde privatisering, deregulering en vrije markten. Nu hebben de excessen van dit systeem ervoor gezorgd dat het op instorten staat en het de echte economie bedreigt. De Europese economie vreest nu dat ze zal worden overspoeld door de financiële tsunami die van over de Atlantische Oceaan op haar afkomt, ondanks de relatieve sterkte van de eurozone tot nu toe. De V R I J U I T
/
O K T O B E R
2 0 0 8
Amerikaanse regering is miljarden dollars bij elkaar aan het zoeken om banken van hun eigen dwaasheid te redden; aangezien banken geld oppotten om zichzelf te beschermen, schiet er weinig over voor kredietverstrekking aan bedrijven. Er dreigt een recessie. Laat ons duidelijk zijn. Deze crisis werd veroorzaakt door de hebzucht en roekeloosheid van Wall Street, Londen en andere belangrijke financiële centra. Hooggeplaatste personen lieten toe dat er op grote schaal werd gespeculeerd op investeringen die ze niet goed begrepen. Door speculatie werden de stijgingen van de prijzen van brandstof, voedsel en grondstoffen op de spits gedreven. Er zijn veel verliezers, onder andere de werknemers uit de financiële sector en meer in het algemeen ook gepensioneerden, gezinnen, leveranciers, bedrijven die kapitaal zoeken voor investeringen en natuurlijk alle belastingbetalers die de banken nu uit de nood moeten helpen. De kosten voor de Amerikaanse reddingsoperatie zijn enorm en de centrale banken overal ter wereld hebben al zware inspan-
actualiteit ningen moeten doen. Het zal jaren duren om de verliezen goed te maken, als dat al lukt, en de mogelijkheid om in de toekomst te zorgen voor kwaliteitsvolle openbare diensten komt in het gedrang. Daarom moeten we ervoor zorgen dat het nu een keerpunt is. De onverantwoordelijkheid van banken, hedgefondsen en andere mag nooit meer een dreigend bankroet van staten veroorzaken. Het geld van de belastingbetaler mag nooit meer gebruikt worden om instellingen te ondersteunen die hoge salarissen en bonussen betalen aan hun leidinggevenden. Aandeelhouderswaarde, die de bonussen van de directeuren bepaalt, mag nooit meer het enige doel zijn van ondernemingen. We kunnen geen herhaling riskeren van deze grove onverantwoordelijkheid, hebzucht en nalatigheid. Het EVV, in samenwerking met het Internationaal Vakverbond (IVV) en UNI-Europa, als vertegenwoordiger van de werknemers uit de banksector en de anderen, werkt aan het aanbrengen van een syndicaal antwoord op deze crisis. Het is voor ons echter al duidelijk dat er een dringende behoefte bestaat om volgende maatregelen in te voeren : 3 investeren van overheidsgeld in financiële instellingen, op voorwaarde dat de overheid controle kan uitoefenen, met als resultaat een fundamentele gedragswijziging; 3 strengere controle op de schulden die financiële instellingen mogen aangaan door de versterking van de ratio's van eigen vermogen; 3 een doeltreffende regelgeving op Europees en internationaal niveau. Dat is nodig omdat de omvang van het financieel kapitalisme dat van de landen overstijgt. Een Europees agentschap voor het toekennen van ratings is noodzakelijk; 3 een tussenkomst van de overheid die ervoor zorgt dat er middelen beschikbaar zijn om voor de reële economie (industrie, fabrieken), technologieën en groene banen te creëren en zo bij te dragen tot duurzame ontwikkeling; 3 hulp bieden aan de getroffen werknemers, gezinnen die met uitzetting worden bedreigd, gepensioneerden die op hun oude dag geconfronteerd worden met dreigende armoede, ondernemers die kapitaal zoeken. Het zou niet eerlijk zijn dat diegenen die de problemen hebben veroorzaakt, het meest zouden profiteren; 3 een antwoord op Europees niveau op de vertraging van de echte economie om te verhinderen dat de financiële crisis nog andere gevolgen zou kunnen hebben. Eveneens verhinderen dat men teruggrijpt naar de deene-zijn-dood-is-de-andere-zijn-broodaanpak van competitieve loonmatiging en vermindering van sociale bescherming die schade berokkent aan werknemers en hun familie; de overheid moet dringend opnieuw aandacht besteden aan de belangrijke onderwerpen van inkomens- en loonongelijkheid. Het is door de ongelijkheid en lage lonen dat werknemers steeds meer schulden aangaan via riskante financiële technieken. Het EVV roept Europa dan ook op om te strijden voor de rechten van de werknemers, voor eerlijke en rechtvaardige lonen, voor vaste banen en voor sterk collectief overleg, dat onafhankelijk is van en niet ondergeschikt is aan rechtbanken en rechters.
11
FORTIS : WERKGELEGENHEID VERZEKEREN EN AANDEELWAARDE RECUPEREREN
Philippe Martin, Laetitia Collon, Oscar Van Steenbrugge en Paul De Jaeghere, ondersteund door de Nationaal Sectoraal Verantwoordelijken voor de financiële sector (Tom Van Droogenbroeck en Martine Lefèvre) zitten bijeen om een stand van zaken op te maken van een snel evoluerende situatie.
De ACLVB-afgevaardigden bij Fortis hebben zich nu het grootste deel van de storm voorbijgeraasd is 2 doelstellingen voorgenomen : het verzekeren van de tewerkstelling van de werknemers en het recupereren van de waarde van de aandelen van de onderneming die ze bezitten. ”Momenteel heeft de Staat de onderneming gered, maar heeft ze ons als kleine aandeelhouders bestolen”, zegt een kwade Oscar Van Steenbrugge. De Belgische Staat heeft inderdaad Fortis verkocht aan BNP Paribas zonder dat de aandeelhouders zich er ooit hebben over kunnen uitspreken in een algemene vergadering. De Staat bezit nu 12 % van de aandelen van BNP Paribas, waarmee hij dus de grootste aandeelhouder wordt. “Onze strijd zal nu draaien rond het vinden van een systeem om de waarde van de aandelen te recupereren”, bevestigt Paul De Jaeghere. “En ook het redden van banen, want het akkoord bevat geen werkgelegenheidsgarantie.” Men schat dat tussen de 30 en 40 % van het personeel aandelen heeft van Fortis, de werkgever die ze zo vertrouwden. Erger nog, er zijn werknemers die 4/5 van hun groepsverzekering geïnvesteerd hebben in Fortisaandelen. Ze voelen zich dan ook bedrogen door een directie die de problemen bleef ontkennen tot het moment dat ze de omvang van de catastrofe niet meer kon wegsteken. “Op de Ondernemingsraad van 25 september, toen we zagen dat de koers van de aandelen onophoudelijk bleef dalen, zei de directie ons nog dat alles goed ging, dat Fortis solvabel was”, herinnert Philippe Martin zich. “We vroegen om een buitengewone Ondernemingsraad om zo meer precieze vragen te kunnen stellen”, zegt Oscar Van Steenbrugge. “De directie weigerde en de andere vakbonden steunden ons niet.” Op vrijdag 26 september informeerde de directie eindelijk de woordvoerders van de vakbonden met de boodschap dat de situatie nog ernstiger was dan men dacht, dat de grote investeerders zich terugtrokken en dat er geen geld meer zou zijn om de maandag nadien te werken. CEO Verwilst nam ontslag. Tijdens het weekend van 27 en 28 september onderhandelde de regering over een openbare geldinjectie om de onderneming, het personeel en de spaarders te redden. “De arrogantie van de directie die weigerde om te communiceren met het personeel en de buitenwereld heeft het probleem erger gemaakt”, verklaren onze afgevaardigden gezamenlijk. “Gelukkig konden de werknemers het hoofd koel houden en het hoofd bieden aan de klanten die, sommigen al vloekend en tierend, hun vermogen kwamen terughalen aan het loket.”
CJ V R I J U I T
/
O K T O B E R
2 0 0 8
12 b e d r i j v i g DOMO - ZWIJNAARDE
UCO SPORTSWEAR GENT Op 19 september werd op een speciale Ondernemingsraad de intentie kenbaar gemaakt om over te gaan tot de sluiting van de fabriek te Gent, met collectief ontslag tot gevolg. Concurrentie met lagelonenlanden, wereldwijd overaanbod van denim, te hoge productiekosten in Gent en neerwaartse druk op de verkoopmarges in Europa zijn volgens de directie de oorzaken van de voorgenomen sluiting. Door de sluiting gaan een 393-tal arbeidsplaatsen verloren. Van de 56 tewerkgestelde bedienden zouden er 28 worden ontslagen. De overige bedienden blijven tewerkgesteld in de commerciële en administratieve diensten van UCO Sportswear International, eveneens op dezelfde site in Gent gevestigd. De productie wordt afgebouwd en eind mei 2009 moet de sluiting definitief zijn. Een aantal activiteiten (zoals de nacht- en weekendploegen, warpage, spinnerij, …) worden versneld afgebouwd, waardoor een eerste groep arbeiders vroeger zal kunnen vertrekken. UCO bestaat in Gent sinds 1919 en produceert denim voor jeans. UCO heeft een dochtervennootschap, UCO Tessatura, met een fabriek in Roemenië, waarnaar weefgetouwen terug worden overgebracht en waar de activiteiten nog worden uitbereid. In 2006 werd een joint venture aangegaan met de Indische groep Raymond (eveneens denimproducent), wat uiteindelijk de doodsteek voor de fabriek in Gent betekende in plaats van de redding. De onderhandelingen met de vakbonden zijn volop bezig; er werden door de arbeiders reeds verschillende prikacties gevoerd. DB
Wintervakantie in
Les Carroz d’Arâches
«Le Chalet d’Izé TE RESER VEREN VIA : Agence Immobilière Renand Route des Moulins 2 – 74300 Les Carroz d’Arâches – Frankrijk tel. 00 33 450 900 140
[email protected] V R I J U I T
/
O K T O B E R
2 0 0 8
Begin september werd tijdens een speciale Ondernemingsraad de intentie tot sluiting van de afdeling Cushion Floor, onderdeel van nv Gent Industries en Domo Zwijnaarde, aangekondigd. 90 arbeiders en 47 bedienden verliezen hun werk. De getroffen afdeling produceert vinyl voor vloerbekleding. Blijvende ondermaatse resultaten, verder verwachte overcapaciteit in de sector vloerbekleding, stijgende loon- en productiekosten en scherpe concurrentie uit West- en Oost-Europa wordt door de directie als reden van deze drastische beslissing opgegeven. Ondertussen werd een sociaal begeleidingsplan voor arbeiders en bedienden onderhandeld, dat met een overgrote meerderheid door het betrokken personeel werd goedgekeurd. De meerderheid van de arbeidsovereenkomsten wordt op 13 oktober verbroken. Een aantal bedienden zullen op vrijwillige basis nog tot einde januari 2009 worden tewerkgesteld. Onze syndicaal afgevaardigde bij de bedienden, lid OR en CPBW, Patrick Detaeye, die bij de sociale verkiezingen van mei 2008 op zijn eentje alle te begeven mandaten in de wacht sleepte en reeds jaren zeer syndicaal actief was, verliest spijtig genoeg eveneens zijn job. Bedankt voor het vele werk en syndicale inzet, Patrick ! DB Patrick De Taeye, die na meer dan 23 jaar dienst in het bedrijf werd ontslagen, en Bestendig Secretaris Dirk Baeckelandt bij het verlaten van de firma in Zwijnaarde, na de onderhandelingen voor een sociaal plan.
internationaal
13
Werelddag voor Waardig Werk
WERKNEMERS ZIJN GEEN GEREEDSCHAP “Werknemers zijn geen gereedschap dat men kan gebruiken en weggooien naargelang de behoeften”, deze boodschap brachten de drie Belgische vakbonden en een waaier van diverse sociale organisaties naar aanleiding van de Werelddag voor Waardig Werk op 7 oktober.
A
Arbeider, werkster, bureaubediende, mijnwerker, verpleegster, landbouwer … kwamen te voorschijn uit een gigantische gereedschapskist die op het Schumanplein, middenin de Europese wijk in Brussel, stond. De bedrijven varen een koers gericht op competitiviteit zonder grenzen waarbij de werknemers potentiële middelen zijn geworden met het oog op het creëren van maximale winst op korte termijn. De campagne die in 110 landen gevoerd wordt, neemt een bijzondere wending in België in die zin dat ze direct de werknemers in de ondernemingen zal betrekken tussen 1 en 21 mei 2009 in het kader van de campagne “schafttijd”. Zoals Nationaal Voorzitter Jan Vercamst die dag zei : “We stellen voor dat de overlegorganen binnen de ondernemingen in de maand mei 2009 het thema op de agenda zetten met als doel een ondernemingsbeleid te ontwikkelen ten aanzien van leveranciers, onderaannemers en dochterbedrijven met betrekking tot het respecteren van de IAO-normen. Met deze campagne wensen we dat waardig werk in de ganse wereld een actueel thema blijft
voor het sociaal overleg in de sectoren en de ondernemingen. Op een ogenblik dat de ondernemingen veel spreken over hun sociale verantwoordelijkheid, wensen we allen dat dit vertaald wordt in concrete daden op het terrein. Onze doelstelling is het respect voor de fundamentele normen van de Internationale Arbeidsorganisatie (IAO). We willen met deze campagne een aantal zaken versterken : syndicale vrijheid, vrijheid van vereniging, het recht op staken, collectieve onderhandelingen … We willen dus de sociale dialoog mondialiseren. De fundamentele arbeidsrechten zijn universeel. Het respect voor deze rechten is voor veel landen de weg die gevolgd moeten worden om uit de armoede te geraken. De bedrijven zullen veelvuldige acties moeten ondernemen. We gaan de werknemers sensibiliseren voor waardig werk en, logisch gevolg daarvan, waardig loon. De militanten en de afgevaardigden zullen betrokken worden bij de toepassing van de IAO-normen voor de activiteiten van de onderneming. In het verlengde daarvan willen we de werkgevers en hun federaties doen begrijpen dat het respect voor de IAO-normen een onderdeel uitmaakt van de sociale verantwoordelijkheid van de onderneming en dat we concrete verwezenlijkingen verwachten op dat vlak. Ruimer gezien willen we aan het grote publiek aantonen dat de werknemers uit het zuiden geen concurrenten zijn en dat hun strijd onze steun verdient. We verwachten dat het concrete engagement van de ondernemingen en de sectoren ingeschreven wordt in een code van goed gedrag ten aanzien van de leveranciers, onderaannemers en filialen. V R I J U I T
/
O K T O B E R
2 0 0 8
14 v r o u w
en vakbond
Met Vrouw en Vakbond zet de ACLVB zich in voor daadwerkelijke gelijke kansen voor vrouwen en mannen. De strijd voor gelijke kansen op de arbeidsvloer en het beleid om meer vrouwen bij het vakbondswerk te betrekken, staan niet op zich, maar worden beïnvloed en ondersteund door een bredere maatschappelijke dynamiek. Op veel terreinen en in tal van instanties wordt geijverd voor gelijke kansen voor vrouwen en mannen.
VRIJUIT SPRAK MET MAGDA MICHIELSENS Magda Michielsens (° 1944) was tot vorig jaar professor vrouwenstudies aan de Universiteit Antwerpen en doceerde geruime tijd aan de Universiteit van Nijmegen. Enkele jaren ook leidde ze het Steunpunt Gelijkekansenbeleid. Thans doet Magda Michielsens onderzoek, geeft lezingen en publiceert over vrouwen, over media, over diversiteit.
U bent doctor in de Letteren en Wijsbegeerte. Wat bracht u ertoe u zo sterk naar vrouwen te richten ? Wel, ik heb moraalwetenschappen gestudeerd en ben gedoctoreerd in 1973. Ik werkte 8 jaar als vorser aan de universiteit van Gent en was er de eerste doctor in de moraalwetenschappen die gewoon moraalwetenschappen had gestudeerd en daarna gedoctoreerd is daarin. In heel de filosofiefaculteit daar zijn er nauwelijks vrouwelijke doctors bijgekomen tijdens de laatste 40 jaar. Ik ben ook een van de weinigen uit die eerste bloeiperiode die daar niet is blijven werken. Profs kweken dauphins, maar dat zijn meestal geen vrouwen. Ik ben dan in Nederland gaan werken. Vrouwenstudies zijn er meer georganiseerd; er zat ook meer dynamiek in de vrouwenstudies dan in wat dan ook binnen de filosofie en sociale wetenschappen op dat ogenblik. Ik had de indruk dat ik binnen vrouwenstudies meer maatschappelijk relevante dingen kon doen. V R I J U I T
/
O K T O B E R
2 0 0 8
U was meer dan twintig jaar verbonden aan de universiteit van Nijmegen en kan dus ongetwijfeld de vergelijking maken. Stonden/staan vrouwen in Nederland verder dan hier ? Toen ik in Nederland begon te werken in 1980 was het een huisvrouwencultuur. Nu is er veel veranderd, maar toch. Vrouwen werken er nog merendeels halftijds en nogal wat feministen van het eerste uur verdedigen dat halftijds model. Ik niet, absoluut niet. Toen ik er werkte, waren er gedurende lange tijd slechts 4 % vrouwelijke hoogleraren. Thans werken er – mee onder impuls van het gelijkekansenbeleid - meer vrouwelijke professoren, maar soms slechts voor 2/10 als hoogleraar en voor de rest in een lagere schaal. Het hangt er dus maar van af welke statistieken je bekijkt om een beeld te krijgen van de deelname van vrouwen aan het arbeidsproces. De vrouwenbeweging is zeer actief geweest in Nederland, maar de maatschappij is zeker niet geëmancipeerder dan de onze, integendeel. U doceerde jarenlang “feministische theorieën” aan het Centrum voor Vrouwenstudies van de Universiteit Antwerpen. De opleiding wordt niet meer gegeven en het Centrum bestaat sinds 1 oktober 2007 niet meer ...
vrouw en vakbond
De opleiding heeft veel bijgedragen aan de ontwikkeling van expertise over de maatschappelijke positie van vrouwen. In de opleiding werkten professoren van alle Vlaamse universiteiten samen. Overal waar tegenwoordig professionele gender- of emancipatie-experten aan het werk zijn, vind je onze afgestudeerden. Ook als researchcentrum hebben we veel gerealiseerd, steeds op projectbasis, onderzoeken gefinancierd via ad hoc subsidies. We boden ook een afstandcursus aan over klassieke feministische auteurs, over gender en media en over vrouwen in de politiek. Het is allemaal verdwenen. Ik heb er 20 jaar al mijn energie, tijd en verstand ingestoken en ik heb het eigenhandig mogen afbreken.
Was de stopzetting een kwestie van centen ? Men wenste er op die manier geen geld meer in te steken. Het budget dat de minister voor Gelijke Kansen ter beschikking stelde voor de opleiding vrouwenstudies zit nu verdeeld over verschillende universiteiten. Overal heeft men iets gekregen voor een paar cursussen gender of een reeks lezingen. Met datzelfde potje konden wij een hele opleiding aanbieden. Er wordt nu overal wel één cursus gender gegeven, maar telkens één cursus verloren binnen de rest. Ik betreur dat allemaal ten zeerste. Ook voor Zorra, de denktank rond gender en media en reclame, dat ik opgericht had, zijn de subsidies stopgezet. Dreigt de aandacht voor vrouwen te verslappen onder de noemer diversiteit ? Het budget en de aandacht voor gelijke kansen gaan nu vooral naar projecten in verband met diversiteit. Terwijl de vrouwenbeweging en de wetenschap over vrouwen en over gender willen werken. Maar het beleid wil diversiteit en geen vrouwen, dus vrouwen niet prioritair. In heel Europa bestaat een tendens om alles onder de noemer diversiteit te schuiven. Europa is lang een dam geweest tegen die trend en erkende vrouwen als zodanig. Vorig jaar was het thema “equality for all”. De Europese vrouwenlobby heeft toen nog actiegevoerd tegen de zwakke positie van vrouwen in dat jaar. Het jaar daarna stond alles in het teken van de interculturele dialoog. Gender dreigt algemeen naar de achtergrond te verdwijnen, terwijl diversiteit bovenaan staat. Begrijp me niet verkeerd, ik ben zeker niet tegen kansen voor allochtonen. Maar uitspraken zoals “voor vrouwen is nu toch alles in orde” zijn niet terecht. De allochtonen zijn er nog niet, doch de vrouwen evenmin. In uw werk “Zien werken V/M” bevestigt u het gegeven dat een beroep in belangrijkheid afneemt, naarmate het door meer vrouwen wordt uitgeoefend …. Inderdaad. De Franse sociologe Eveline Sullerot stelde in 1968 al vast dat de vergoeding en het aanzien die gekoppeld zijn aan een job, dalen naarmate de job door meer vrouwen wordt uitgeoefend. Die wetmatigheid kunnen we nog steeds waarnemen. Naarmate in een beroep meer mannen gaan werken, - denk bijvoorbeeld aan verpleegkundigen, schooldirecteuren, …, -neemt de waarde van dat beroep toe. Ik vind dat een spijtige vaststelling. Veel van de inspanningen op het terrein van gender en arbeid zouden als resultaat moeten hebben dat de wet van Sullerot in de toekomst niet meer zou gelden. Hoe ziet u de balans arbeid en privéleven ? Wat mijn eigen situatie betreft, drong mijn professioneel leven heel diep binnen in mijn privéleven, de twee liepen volledig door elkaar. Ik vind dat geen probleem. Integendeel, ik vond dat aangenaam en wenselijk. In de jaren ’70 waren het de feministes die de scherpe scheiding tussen professioneel en privé wilden afbreken. Weg met de vervreemding, weg met het onpersoonlijke op het werk. Ze zaten
15
te breien in de les, brachten hun baby’s mee naar vergaderingen, en namen hun boeken (en de gesprekken erover) mee naar huis. Tegenwoordig lijkt het progressief om een strenge scheiding te vragen en te vechten voor de inbunkering van het familiale leven. Nu hoef ik het niet meer te veranderen, maar als ik nog 10 jaar had moeten werken, zou ik het toch lastig hebben gehad met deze nieuwe mentaliteit van de strenge scheiding tussen het werk en het zogenaamde persoonlijke leven.
De ene job laat zo’n verweving met het privé-leven toch gemakkelijker toe dan de andere ? Uiteraard. Er zijn ook 9 to 5 jobs. Er zijn jobs die je niet langer dan enkele uren per dag kan of wil doen. Er zijn mannen en vrouwen die zo (moeten) leven en ik respecteer dat. Maar werk kan ook anders georganiseerd worden. Werknemers blijken nu wel tevreden, maar niet gemotiveerd. Het gewicht van arbeid in het leven is niet positief. De valorisering van arbeid kan ook op lagere schaal plaatsvinden. Maar wat je nu ziet, is dat trend van op lagere schaal zich verspreidt naar boven toe, en niet omgekeerd : van boven naar beneden. De combinatie arbeid en gezinsleven krijgt thans de volle aandacht, maar is het wel zo een goede zaak voor vrouwen ? Als het over vrouwenthema’s gaat of over feminismethema’s is het precies alsof de combinatie van arbeid en gezin hét thema is. Er is al heel veel geregeld om arbeid en gezin beter te kunnen combineren. Toch denk ik dat een aantal paden die vrouwen – en ook mannen - willen bewandelen, uitzonderlijk zijn, en dat je dan niet de mentaliteit moet kweken van huisje-boompje-beestje. Veel hedendaagse combinaties van arbeid en gezin lijken een variant op het metro-boulotdodo-stramien van weleer. De aanleiding om het boek “Zien werken” te realiseren, was de indruk dat in de media niet veel goeds werd gezegd over werken. Onder ‘quality time’ wordt allesbehalve werken verstaan. Dat leidt tot een denigreren van werken, terwijl de maatschappij zich het denigreren van werken niet kan permitteren. Werken blijkt niet hoog in het maatschappelijk discours te staan. In de media komen vakbonden wel veel in beeld, maar overwegend op een negatieve manier. Het gaat wel over vechten voor werk, maar niet over de constructieve en scheppende kanten van werk. Dus : de combinatie arbeid en gezin, allemaal goed en wel, maar ik heb toch veel belangstelling voor uitzonderingen en creativiteit en ik vind het jammer dat het maatschappelijke discours over werken niet positiever is. Binnenkort, op 11 november, wordt in Mechelen de Nationale Vrouwendag gevierd. Jaarlijks weerklinkt wel ergens de vraag of zo’n dag nog nodig is. De vraag of een vrouwendag nog nodig is, betekent dat je het gebeuren ziet als strategie. Ik vind dat de vrouwendag zeker nog moet bestaan : als happening, viering, als baken. Maar als strategie ? Da’s iets anders. Meer info : website van het Magda Michielsens Onderzoekshuis : www.moh.be “Werken met passie. Topvrouwen over hun loopbaan” (Magda Michielsens, 2008) “Zien werken V/M. Beeldvorming van arbeid in informatieve programma’s op televisie.” (Magda Michielsens, 2008) Meer informatie over de boeken op de website van RoSa : http://www.arbeidinbeeld.be/ V R I J U I T
/
O K T O B E R
2 0 0 8
16 e u r o p a
INBEV, SCHOOLVOORBEELD VOOR DE EUROPESE ONDERNEMINGSRAAD Enkele maanden geleden kondigden we aan dat de Dienst Europa zich engageerde voor een Europees project dat ingediend werd door de Bulgaarse vakbond Podkrepa. Dat door de Europese Commissie gesubsidieerde project heeft betrekking op de Europese Ondernemingsraden (EOR). Philippe Vandenheulen, ACLVB-afgevaardigde, geeft uitleg bij zijn rol in de EOR van InBev.
A
Als lid van het stuurcomité van het project zijn we sinds januari verschillende keren naar Sofia gegaan. Bij elk van deze bezoeken konden we luisteren naar verschillende partijen die aan het project deelnamen en kennismaken met de Bulgaarse vakbondsvertegenwoordigers en –afgevaardigden. We kregen zicht op de verschillen in de arbeidsvoorwaarden in de landen die deelnamen aan het project (Bulgarije, België, Frankrijk en Italië). Dankzij deze bezoeken hadden we de mogelijkheid om te antwoorden op de verschillende vragen die we kregen over de oprichting, samenstelling en werking van de EOR. We hebben bij verschillende gelegenheden kunnen debatteren over het omzetten van de desbetreffende richtlijn in de nationale regelgeving en de recente evoluties in de herziening van de richtlijn over de EOR.
Mondiale expansie De slotconferentie van het project vond plaats in Sofia. De Dienst Europa had het genoegen om onze afgevaardigde en lid van de EOR van InBev, Philippe Vandenheulen, mee te nemen voor deze laatste etappe van het project.
V R I J U I T
/
O K T O B E R
2 0 0 8
europa Philippe, kan je ons jezelf kort voorstellen en ons zeggen sinds wanneer je bij InBev werkt ? PH : Ik ben ACLVB-afgevaardigde bij de bedienden in de nationale Ondernemingsraad, het Comité Preventie en Bescherming op het Werk en de Syndicale Delegatie. Tot slot ben ik ook lid van de Europese Ondernemingsraad voor InBev België waar ik sedert 1988 werk. NP : U werkt dus sedert 20 jaar bij InBev. U hebt dus ongetwijfeld veel veranderingen in de onderneming meegemaakt. Kan u daarover kort iets vertellen ? Wat zijn de belangrijkste data om te onthouden ? PH : Toen ik begon te werken voor InBev in 1988 heette onze brouwerij nog “Belbrew”. In 1989 was er de eerste grote fusie met Jupiler en werd de naam van de onderneming “Interbrew”. NP : Sinds wanneer spreekt men dan van InBev ? PH : Sedert de fusie met de Braziliaanse groep “Ambev” in 2004 is de naam van de onderneming “InBev” geworden. NP : Dergelijke fusies moeten zeker gevolgen hebben ? PH : Zeker. Ondanks de snelle groei van InBev, dat de grootste brouwerij van de wereld is geworden met een merkenportefeuille die onder andere Stella Artois, Jupiler, Leffe, Belle-Vue, Hoegaarden, Beck … bevat, zitten we nu in een situatie waarin de onderneming tracht grote besparingen te realiseren op de loonkosten. Dat gebeurt door outsourcing van diensten zoals transport, garage, technische diensten, facturatie, informatica … NP : Een voorbeeldje ? PH : Bij ons in Leuven en Jupille werkten 300 personen op de facturatieafdeling. In 2006 heeft de directie beslist om de volledige afdeling te sluiten en te verhuizen naar Hongarije en Tsjechië waar er externe personen werken. De werknemers in Leuven en Jupille werden collectief ontslagen. Het is niet makkelijk om zulk een beslissing te aanvaarden, zelfs al ontvingen ze een ontslagpremie. De informaticadienst moest eveneens de biezen pakken om overgenomen te worden door “Siemens”. De werknemers hadden weinig keuze … ofwel het werk onder dezelfde voorwaarden voortzetten bij Siemens, ofwel de deur achter zich sluiten met een kleine premie. NP : Is de situatie enigszins rustiger geworden ? PH : Met de achteruitgang van de biermarkt in Europa, worden we elke dag geconfronteerd met meer moeilijkheden. Het ontbreekt de directie aan wil om te vechten tegen de daling van het verkoopsvolume bier. We maken het steeds vaker mee dat personen vrijwillig vertrekken ook al werkten ze reeds lang in onze onderneming. Hun vertrek is vaak te wijten aan hun onvermogen om de steeds groter wordende druk te ondergaan. NP : Wat zorgt er nog voor ongerustheid ? PH : Momenteel zijn we ongerust over de overname van de Amerikaanse groep Anheuser-Busch. Een overname van “slechts” 52 miljard dollar. We zullen binnenkort de gevolgen van deze overname zien … We hebben twee weken geleden reeds vernomen dat de afzetdienst en de depots in Frankrijk en Luxemburg verkocht zijn aan een externe firma. Dat brengt 82 ontsla-
17
gen met zich mee. Alle eigendommen (gebouwen en etablissementen) in België en Nederland werden verkocht aan een extern immobiliënagentschap. Als gevolg daarvan zullen nog andere werknemers hun baan verliezen.
NP : Tijdens uw tussenkomst op de slotconferentie in Sofia hebt u aan onze Bulgaarse collega’s uitgelegd hoe InBev gegroeid is dankzij haar overnames. U heeft ook de problemen waarmee u geconfronteerd wordt naar voor gebracht als werknemers van dezelfde onderneming in België. Wat was de reactie van het publiek in de zaal ? PH : Het publiek in de zaal was zeer geïnteresseerd in mijn presentatie. Ik heb de kans gehad om een werknemersafgevaardigde van Podkrepa bij InBev te ontmoeten. Hij wist me te vertellen dat er een sluiting op stapel staat in Bulgarije waarvan we in de EOR niet op de hoogte zijn. Ik heb hem beloofd om hem te contacteren van zodra ik opnieuw in België ben met nieuws over wat er precies van aan is. Bulgarije is voor InBev een grote markt. We staan er stevig met merken als “Astika”, “Burgasko”, “Kamenitza”, “Pleven” en “Slavena”. Stella Artois wordt sedert 2002 in Bulgarije gebrouwen en Beck sedert 2004. NP : Kan u met ons uw algemene indrukken delen ? PH : Zoals ik reeds gezegd heb, ben ik lid van de EOR van InBev. In België zijn we met 3.000 werknemers en in Bulgarije zijn er ongeveer 620 vaste werknemers. Over de ganse wereld werken er 34.000 personen voor InBev. Het was interessant om de eisen van onze Bulgaarse collega’s bij InBev en andere ondernemingen te horen. Over het algemeen lieten de seminaries ons toe om ervaringen en goede praktijken uit te wisselen en solide argumenten te zoeken om onze eisen voor de Europese werknemers te versterken. NP : Kunt u ons tot slot iets vertellen over uw rol binnen de EOR bij InBev ? Hoe verlopen de bijeenkomsten ? Luistert de directie naar jullie wanneer de EOR (re)ageert ? PH : De Europese Ondernemingsraad komt officieel een keer per jaar bijeen. Er zijn meerdere bijeenkomsten toegestaan indien een zelfde conflict opduikt in verschillende Europese landen. Vaak komt de directie naar deze bijeenkomsten met cijfergegevens die ze op voorhand gemanipuleerd heeft en tracht ze het beeld op te hangen dat alles op wieltjes loopt. Dit jaar werden we geconfronteerd met verschillende problemen als gevolg van recente veranderingen en slecht management. Ons perscomité heeft een Europees persbericht verspreid om zo druk te zetten op de directie. Dat is verschenen in alle grote nationale kranten. Tot onze grote verbazing heeft dat vruchten afgeworpen en werden onze vragen en eisen door de directie gehoord. NP : Een laatste boodschap ? PH : Als lid van de Europese Ondernemingsraad is het van essentieel belang om op regelmatige wijze nauwe contacten te hebben met de collega’s uit andere landen. Zo kan er informatie uitgewisseld worden. Ik was dan ook erg blij om een uitnodiging te ontvangen van onze Bulgaarse vrienden om aan dit project deel te nemen. Het was dan ook met volle overtuiging dat ik in Sofia was. Nilüfer POLAT V R I J U I T
/
O K T O B E R
2 0 0 8
18 u i t
de sector
LOONAANPASSINGEN OP 01.10.’08 P.C. 102.02 102.03 102.09 106.01 107 109 111 113.04 117 120 120.01 120.02 120.03 125.01 125.02 125.03 126 128 132 133 136.01 139 139 140.01 140.02 140.03 140.04 140.08 140.09 143 146 148.01 148.05 152 203 204 209 214 215 225 304 307 317 318.01 318.02 319 319.01 319.02 322.01 323 326 327.01
ACTIVITEIT VERHOGING Hardsteen- & kalksteengroeven in de provincies Luik & Henegouwen + 1 % (index) Porfiergroeven in de provincie Henegouwen & kwartsietgroeven in de provincie Waals-Brabant + 1 % (index) Kalksteengroeven & -ovens & bitterspaatgroeven & -ovens + 1 % (index) Cementfabrieken + 0,2167 % op de minimumlonen (index) Meester-kleermakers, kleermaaksters & naaisters + 0,06 EUR (cao 16.01.’08) Kleding- & confectiebedrijf + 2,78 % (index) Metaal-, machine- & elektrische bouw + 0,08 EUR op de minimumlonen (cao 31.05.’07) Pannenbakkerijen + 1,18 % (index) Petroleumnijverheid & -handel + 0,2167 % op de minimumlonen (index) Textielnijverheid & breiwerk (vanaf 09.10.08) + 2 % (index) Textielnijverheid in het arrondissement Verviers + 2 % (index) Vlasbereiding (vanaf 06.10.08) + 0,0372 EUR (index) Fabricage van & handel in zakken in jute of in vervangingsmaterialen + 0,96 % (index) Bosontginningen + 1,30 % op de minimumlonen (index) Zagerijen & aanverwante nijverheden + 1,30 % op de minimumlonen & het gelijk deel van de effectieve lonen (index) Houthandel + 1,30 % (index) Stoffering & houtbewerking + 1,30 % op de minimumlonen & het gelijk deel van de effectieve lonen (index) Huiden- & lederbedrijf & vervangingsproducten + 1,19 % (index) Ondernemingen van technische land- & tuinbouwwerken + 1,18 % (index) Tabaksbedrijf + 1,18 % (index) Fabricage van papieren buisjes + 1,20 % op de minimumlonen (index) Binnenscheepvaart + 25 EUR (cao 26.11.’07) Sleepdiensten verhoging met vaste bedragen (index) Openbare autobusdiensten (uitgezonderd het garagepersoneel) + 2 % (index) Speciale autobusdiensten (uitgezonderd het garagepersoneel) + 2 % (index) Autocarondernemingen (uitgezonderd het garagepersoneel) + 5,10 % (index) Goederenvervoer voor rekening van derden (uitgezonderd het garagepersoneel) + 2 % op de minimumlonen & het gelijk deel van de effectieve lonen (index) Afhandeling op luchthavens + 2 % op de minimumlonen & het gelijk deel van de effectieve lonen (index) & + 0,06 EUR (cao 03.10.’07) Goederenbehandeling voor rekening van derden (uitgezonderd het garagepersoneel) + 2 % op de minimumlonen & het gelijk deel van de effectieve lonen (index) Zeevisserij (niet-varend personeel) + 2,437 % op de minimumlonen (index) Bosbouwbedrijf + 1,30 % (index) Haarsnijderijen + 1,19 % (index) Pelslooierijen + 0,0372 EUR (index) Gesubsidieerde inrichtingen van het vrij onderwijs + 2 % (index) Bedienden uit de hardsteengroeven + 1 % (index) Bedienden uit de porfiergroeven van het kanton Lessen, van Bierk-bij-Halle & Quenast + 0,96 % op de minimumlonen (index) Bedienden der metaalfabricatennijverheid (enkel op de gewaarborgde minimummaandwedde) + 13,17 EUR (cao 24.09.’07) Bedienden van de textielnijverheid & het breiwerk + 2 % (index) Bedienden van het kleding- & confectiebedrijf + 2,78 % op de minimumlonen & het gelijk deel van de effectieve lonen (index) Bedienden van de inrichtingen van het gesubsidieerd vrij onderwijs + 2 % (index) Vermakelijkheidsbedrijf + 2 % (index) Makelarij & verzekeringsagentschappen + 2 % (index) Bewakings- en/of toezichtsdiensten + 2 % (index) Diensten voor gezins- & bejaardenhulp van de Franse Gemeenschap, het Waalse Gewest & de Duitstalige Gemeenschap + 2 % (index) Diensten voor gezins- & bejaardenhulp van de Vlaamse Gemeenschap + 2 % (index) Opvoedings- & huisvestingsinrichtingen + 2 % (index) Opvoedings- & huisvestingsinrichtingen van de Vlaamse Gemeenschap + 2 % (index) Opvoedings- & huisvestingsinrichtingen van de Franse Gemeenschap, het Waalse Gewest & de Duitstalige Gemeenschap + 2 % (index) Erkende ondernemingen die buurtwerken of -diensten leveren + 2 % (index) Beheer van gebouwen, vastgoedmakelaars & dienstboden + 0,5 % op de minimumlonen (cao 24.09.’07) Gas- & elektriciteitsbedrijf + 0,22 % (index) Beschutte werkplaatsen & sociale werkplaatsen gesubsidieerd door de Vlaamse Gemeenschap (enkel omkaderingspersoneel & doelgroepwerknemers, behalve GMMI) + 2 % (index) V R I J U I T
/
O K T O B E R
2 0 0 8
uit de sector P.C. 329 329.01 329.02 329.03 330.01.3 330.03 331 332.01
ACTIVITEIT Socio-culturele sector Socio-culturele sector van de Vlaamse Gemeenschap Socio-culturele sector van de Franstalige & Duitstalige Gemeenschap & het Waalse Gewest Federale & bicommunautaire socio-culturele organisaties Thuisverpleging Dentaaltechnische bedrijven Vlaamse welzijns- & gezondheidssector Franstalige & Duitstalige sector opvang van kinderen
SYNDICALE PREMIES Bouw Gelijkstellingskaarten bouw 2007 De gelijkstellingskaarten voor het jaar 2007 worden door het Fonds Bouw rechtstreeks aan de arbeiders verstuurd. Het dienstjaar loopt van 1 januari tot 31 december. Alle werknemers die tewerkgesteld zijn in een bouwfirma met RSZ-kengetal 024, 026, 044 en/of 054 hebben recht in geval van arbeidsongeval of ziekte. Bedrag : berekend op basis van een fictief loon (€ 4,08/dag). Getrouwheidskaarten bouw 07-08 De werkgevers uit de Bouwnijverheid moeten uiterlijk tegen 31/10/2008 aan hun arbeiders de getrouwheidskaart overhandigd hebben. Alle werknemers die tewerkgesteld zijn in een bouwfirma met RSZ-kengetal 024, 026, 044 en/of 054 hebben recht. Bedrag : 9 % op de bruto lonen van 1 juli 2007 tot 30 juni 2008.
Confectie/Bedienden (PC 215) Jaar : 2008 Refertedatum/Prestaties : 31/3/2008 Bedrag : € 127,90 voor prestaties op 31/3/2008 € 127,90 voor werkloosheid 1e jaar € 37,18 voor werkloosheid 2e en 3e jaar Opmerking : de aanvragen voor de premie werkloosheid kunnen bij ACLVB verkregen worden.
Dienstencheques (PC 322.01) Jaar : 2008 Referteperiode : 1/7/07 – 30/6/08 Bedrag : € 50,00 Bijzondere voorwaarden : aangesloten zijn op het ogenblik van de betaling. Om recht te hebben moet men 65 dagen gepresteerd hebben in de sector. Eindejaarspremie Jaar : 2008 Referteperiode : 1/7/07 – 30/6/08 Bedrag : nettopremie Bijzondere voorwaarden : 65 dagen prestaties in de sector. De premie bedraagt 4 % van het tijdens de referteperiode verdiende brutoloon. RSZ = 13,07% en bedrijfsvoorheffing = 23,22 %. Opmerkingen : De eindejaarspremie 2008 wordt bij de belastbare inkomsten van het jaar 2008 gevoegd, indien de premie vóór 31/12/2008 werd toegekend. De eindejaarspremie 2008 wordt door het sociaal
19
VERHOGING + 2 % (index) + 2 % (index) + 2 % (index) + 2 % (index) + 2 % (index) + 2 % (index) & + 1 % (cao 10.03.’08) + 2 % (index) 3e fase loonharmonisering (cao 22.04.’08)
fonds betaald.
Tussen 273 en 298 dagen Meer dan 298 dagen
Opvoeders (PC 319) Jaar : 2008 Referteperiode : 2008 Bedrag : € 37,18 (voltijds) of € 18,59 (deeltijds) Bijzondere voorwaarden : aangesloten zijn vanaf 1/10/2007
Parken en tuinen (PC 145.04) Bestaanszekerheid + slecht weer Jaar : 2009 Bedrag : totale premie vakbond
Voedingsnijverheid/Arbeiders (PC 118) Jaar : 2008 Referteperiode/Aansluiting : 1/4/2007 – 31/3/2008 (RSZ 048, 051 of 052) Bedrag : 1) werknemers ontvangen hun attest rechtstreeks van het sociaal fonds. Maximum premie : € 135 AANTAL DAGEN (5 DAGEN / WEEK) Minder dan 11 dagen Tussen 11 en 32 dagen Tussen 33 en 54 dagen Tussen 55 en 76 dagen Tussen 77 en 98 dagen Tussen 99 en 120 dagen Tussen 121 en 142 dagen Tussen 143 en 164 dagen Tussen 165 en 186 dagen Tussen 187 en 208 dagen Tussen 209 en 230 dagen Tussen 231 en 252 dagen Meer dan 252 dagen
BEDRAG EURO 0 11,25 22,50 33,75 45,00 56,25 67,50 78,75 90,00 101,25 112,50 123,75 135,00
2) volledig werklozen kunnen een attest bekomen via ACLVB. Dit attest moet ingevuld worden door de ACLVB-werkloosheidsdienst. Het recht op de premie blijft behouden gedurende vier referteperioden volgend op de referteperiode waarin men volledig werkloos werd. Maximum premie: € 81 AANTAL DAGEN (6 DAGEN / WEEK) Minder dan 13 dagen Tussen 13 en 38 dagen Tussen 39 en 64 dagen Tussen 65 en 90 dagen Tussen 91 en 116 dagen Tussen 117 en 142 dagen Tussen 143 en 168 dagen Tussen 169 en 194 dagen Tussen 195 en 220 dagen Tussen 221 en 246 dagen Tussen 247 en 272 dagen
BEDRAG EURO 0 6,75 13,50 20,25 27,00 33,75 40,50 47,25 54,00 60,75 67,50
74,25 81,00
3) bruggepensioneerden kunnen eveneens een attest verkrijgen via ACLVB. Het attest moet ingevuld worden door de ACLVB-werkloosheidsdienst. Het recht op de premie blijft behouden tot het einde van de brugpensioenperiode. Maximum premie: € 89 AANTAL DAGEN (6 DAGEN / WEEK) Minder dan 13 dagen Tussen 13 en 38 dagen Tussen 39 en 64 dagen Tussen 65 en 90 dagen Tussen 91 en 116 dagen Tussen 117 en 142 dagen Tussen 143 en 168 dagen Tussen 169 en 194 dagen Tussen 195 en 220 dagen Tussen 221 en 246 dagen Tussen 247 en 272 dagen Tussen 273 en 298 dagen Meer dan 298 dagen
BEDRAG EURO 0 7,42 14,83 22,25 29,66 37,08 44,50 51,92 59,33 66,75 74,17 81,58 89,00
De arbeider (volledig werkloos of bruggepensioneerd) heeft slechts recht op deze premie voor de periode van werkloosheid die volgt op zijn periode van tewerkstelling in de voedingsnijverheid. 4) voor leden die langdurig ziek zijn of voltijds tijdskrediet genieten, worden de eerste 12 maanden gelijkgesteld met effectieve prestaties. Vervolgens behouden ze het recht om een premie ‘volledig werkloze’ gedurende 3 referteperiodes te mogen ontvangen.
BOUW ARRONDISSEMENT ANTWERPEN - MECHELEN VAKANTIEREGELING 2009 Volgende vakantieaanbeveling 2009 werd ondertekend door de sociale partners van Antwerpen en Mechelen : - collectief verlof van maandag 13 juli 2009 tot en met vrijdag 31 juli 2009; - maximaal 6 dagen vrij te kiezen door de bouwvakker; - de feestdag van zaterdag 15 augustus 2009 wordt vervangen door maandag 17 augustus 2009 (aanbeveling); - de feestdag van zondag 1 november 2009 wordt verplicht vervangen door maandag 2 november 2009.
V R I J U I T
FVDB /
O K T O B E R
2 0 0 8
20 u i t
de sector
Nieuw departement binnen ACLVB
KADERLEDEN EN KMO-WERKNEMERS Op 1 september ging binnen de ACLVB een nieuw departement van start. Het zal zich specifiek richten op twee werknemersgroepen, met name de kaderleden en de kmo-werknemers. De eerste groep neemt binnen de rangen van de ACLVB meer en meer een prominente rol op. De resultaten van de jongste sociale verkiezingen bevestigen deze trend. Hoog tijd dus voor de Liberale Vakbond om op deze evolutie in te spelen via een eigen departement. In de financiële sectoren, maar ook in de scheikunde, de petroleum en andere sectoren neemt het aantal kaderleden exponentieel toe; dat geldt echter evenzeer voor de problemen waarmee deze personeelscategorie wordt geconfronteerd. In tal van paritaire comités trachten de vakbonden al jaren om de sectorale cao’s ook toepasselijk te maken op kaderleden. Tijdens de laatste sectorale onderhandelingen in de petroleumsector hadden de werkgevers er bijna een sectorale staking voor over om deze werknemerscategorie toch maar buiten het toepassingsgebied te houden van de sectorale overeenkomsten. De ACLVB is van oordeel dat dit heel wat rechtsonzekerheid schept over de loon- en arbeidsomstandigheden van de kaderleden.
Kmo-werknemers De tweede categorie werknemers vindt haar minimale loon- en arbeidsvoorwaarden terug in het interprofessioneel akkoord en de sectorale overeenkomsten. Toch laat de toepassing ervan in de kleine en middelgrote bedrijven al te dikwijls te wensen over. De realiteit in dergelijke ondernemingen ligt soms ver van de syndicale verwezenlijkingen in de grotere bedrijven, zelfs binnen eenzelfde sector. Al
te dikwijls stellen we nog allerlei inbreuken vast op de toepassing van de sociale wetgeving in kmo’s. Het feit dat de vakbonden in de kmo’s moeilijk voet aan wal krijgen, is daar niet vreemd aan. Onder druk van Europa moesten de werkgeversvertegenwoordigers recent inbinden. In tal van sectoren werden zo de drempels om een syndicale afvaardiging in te stellen verlaagd. Onlangs sloten de sociale partners in de tuinbouw nog een dergelijke overeenkomst. En toch is er nog veel werk aan de winkel.
Onderhandelingen In de komende maanden overleggen zowel de interprofessionele als sectorale partners met het oog op het afsluiten van collectieve arbeidsovereenkomsten. De actualiteit laat blijken dat dit geen gemakkelijke gesprekken zullen zijn. De Liberale Vakbond zal er in elk geval over waken dat de belangen van de kaderleden en de werknemers van de kmo’s hierbij ook aan bod zullen komen. Mocht u interesse of suggesties hebben, bepaalde verwachtingen koesteren, dan kan u contact opnemen met Erik Decoo, Poincarélaan 72-74, 1070 Brussel of via e-mail :
[email protected] Erik DECOO
Uw onderneming behoort tot het ANPCB (PC 218) ?
DENK AAN CEVORA, HET OPLEIDINGSCENTRUM VAN DE SECTOR Diegenen die hun kennis willen vervolmaken en aangepaste oplossingen zoeken voor hun behoeften, stelt Cevora gratis vormingen voor over meer dan 200 verschillende thema’s : van bureautica, informatica en verkoopstechnieken over financieel beheer en internationale handel tot socio-communicatieve vaardigheden, talen … Het gaat daarbij om korte opleidingen (vaak 1 of 2 dagen) in kleine groepen, waarbij de nadruk gelegd wordt op de praktijk en waarbij er professionele lesgevers zijn die gekozen werden op basis van hun knowhow en kennis van de bedrijfswereld. U heeft twee mogelijkheden. U kan zich inschrijven voor een opleiding via uw werkgever (niet vergeten : de sectorale cao voorziet 4 opleidingsdagen op 2 jaar tijd). U kan ook gebruik maken van de bijkomende vormingsdag die voorzien is in de cao en u rechtstreeks inschrijven bij Cevora. In dat geval dient u uit het aanbod van Cevora te kiezen voor een vorming buiten de werkuren. Voor deze bijkomende dag is de inschrijving gratis en ontvangt u bovendien een premie van € 40 om de opleidings- en verplaatsingskosten te betalen.
Goed om weten : de individuele opleidingspremies U bent tewerkgesteld in een onderneming van het ANPCB, u bent ouder dan 45 jaar of u hebt minder dan 1 jaar anciënniteit in de onderneming of u heeft hoogV R I J U I T
/
O K T O B E R
2 0 0 8
stens een diploma algemeen secundair onderwijs (ongeacht uw anciënniteit), u volgt buiten de werkuren en op eigen kosten een beroepsopleiding die voldoet aan de criteria van het ANPCB, dan betaalt Cevora u de inschrijvingskosten en de kosten voor de eerste examenperiode terug tot een bedrag van € 375 per jaar (of maximum € 7 per uur voor taalcursussen).
U bent op zoek naar een baan en u wenst uw beroepsbekwaamheid te verhogen ? Cevora stelt u dan opleidingen van langere duur voor die specifiek gericht zijn op werkzoekenden in administratieve, commerciële of technische beroepen.
Meer praktische info ? Bezoek de website van Cevora (www.cevora.be) of neem contact op met Patricia Ansion, consulent opleidingen ANPCB bij de ACLVB (tel. 02-558.53.07 of
[email protected]). PA
21
Nadia Romano (voor Samantha Massa)
Lize Amodio
JONGERENACTIE LIMBURG In de periode van 1 tot 20 september 2008 werd er een jongerenactie gehouden in zone Limburg. Zoals geweten kunnen jongeren tussen 15 en 25 jaar die studeren of in wachttijd zijn, zich gratis aansluiten bij FreeZbe, de jongerenwerking van ACLVB. Limburg deed er nog een extraatje bovenop. De jongeren konden immers ook tickets winnen voor het concert van Milk Inc. op vrijdag 17 oktober in het Sportpaleis van Antwerpen. Er werden 2 duotickets verloot onder de nieuwelingen.
Een onschuldige hand pikte de winnaars uit de meer dan 180 inschrijvingen. De gelukkigen kwamen hun tickets afhalen in het kantoor van Genk. Lize Amodio (15 j.) kwam als eerste winnares uit de bus. Winnares nummer 2 was Samantha Massa (16 j.). Wegens omstandigheden kon zij niet aanwezig zijn. Daarom stuurde ze haar vriendin Nadia Romano, die net buiten de prijzen viel. Zij mocht Samantha vergezellen naar het concert. Wij hopen dat de meisjes er een fijne avond van gemaakt hebben AV
MISS BELGIË VERDEELT BESCHERMINGSMIDDELEN
“Veiligheid, om elke seconde aan te denken”… en dat zonder zich te laten afleiden door Miss België die op vraag van het Nationaal Actiecomité voor Veiligheid en Hygiëne in het Bouwbedrijf (NAVB) de campagne lanceerde voor de preventie van ongevallen op bouwwerven. Alizé Poulicek verdeelde oordopjes aan de arbeiders op de werf van het Congrespaleis in Brussel … Het liet ons toe vast te stellen dat er maar weinigen waren die er in hadden. Deze campagne is rechtstreeks gericht op de beroepen uit de afwerking : de dekvloerlegger voor het uitvoeren van chapewerken, de tegelzetter voor het plaatsen van vloer- en wandtegels, de stukadoor, de buitenen binnenschrijnwerker, de glaszetter, de schilder-decorateur en de interieurbouwer. V R I J U I T
/
O K T O B E R
2 0 0 8
22 r e g i o n a a l Ouderenweek 2008
UITGEBOLD ? INGEROLD ! SENIOREN VLAAMSE ARDENNEN Boeiend bezoek Op 16 september bezochten een aantal ACLVB-senioren Vlaamse Ardennen met gids gratis de tentoonstelling "Oudenaarde 1708, een stad, een koning, een veldheer" in het Oudenaardse stadhuis. Tijdens de afsluitende drink waren de commentaren unaniem positief. DB
Met de slogan Uitgebold ? Ingerold ! geeft de Vlaamse Ouderenraad het startschot voor het nieuwe thema van de Ouderenweek : de rollen van de ouderen in een vergrijzende maatschappij. De vergrijzing van de bevolking, het feit dat we met zijn allen steeds ouder worden in een betere gezondheid en onder goede omstandigheden, is een primeur. Toch krijgt meestal enkel het doemscenario met in de hoofdrol het kostenplaatje de aandacht. De Vlaamse Ouderenraad – waarbij ook de ACLVBsenioren zijn aangesloten - presenteert graag een optimistischer scenario. Een scenario waarin de ouderen een sleutelrol vervullen, waarin hun prestaties en competenties in de verf worden gezet. In dat kader organiseert de Vlaamse Ouderenraad de wedstrijd : “Uitgebold ? Ingerold !”. Daar wordt op zoek gegaan naar het beste rollenboek. Het is de bedoeling om aan de hand van vele verhalen de diverse rollen van ouderen in beeld te brengen. De Vlaamse Ouderenraad vraagt de ouderen om zelf scenarist, regisseur, acteur te worden van hun rollenboek. Elke ouderenorganisatie kan een rollenboek samenstellen, zodat het brede publiek een beeld krijgt van wat de ouderen allemaal doen in hun familie, buurt, vereniging, gemeente. Het wordt alvast uitkijken naar de première hiervan. Het beste scenario krijgt een award. De prijsuitreiking vindt plaats tijdens de Ouderenweek van 2009.
Hoe u kunt deelnemen aan deze wedstrijd en een rollenboek kan uitwerken, vindt u op de website www.vlaamse-ouderenraad.be of in de Ouderenweekbrochure. Inschrijven kan tot 30 november 2008.
Nu inschrijven
VORMING VOOR 50-PLUSSERS Er wordt wel eens gezegd dat mensen die op (brug)pensioen gaan, in een zwart gat vallen. Er zijn echter tal van mogelijkheden om actief te blijven. Ook de Liberale Vakbond levert een kwaliteitsvol aanbod naar alle actieve senioren. Zo bieden we onder andere de seniorenvorming aan, die in verschillende centra in Vlaanderen wordt georganiseerd. De onderwerpen die er ZONE Aalst Antwerpen Gent Asse Hasselt Tienen Oudenaarde Sint-Niklaas
aan bod komen, zijn heel divers en gericht op 50-plussers die niet meer actief zijn op de arbeidsmarkt. De vormingen vinden plaats van januari tot maart en geïnteresseerden kunnen zich nog steeds inschrijven. Dat kan door een mailtje te sturen naar
[email protected] of te bellen naar 09-24.23.968.
VERANTWOORDELIJKE(N) Etienne Devos Albert Pynenborg Monique van Rijsseghem Gert Uwe Lanzke Alfons Mertens Roland Betrains Viviane Lepoutre Jeanine Dierick Eddy Boeykens Monique Vanheule Chris Vetters
Roeselare Mechelen V R I J U I T
/
O K T O B E R
2 0 0 8
Bijkomende informatie ? Indien u meer informatie wenst over het centrum in uw buurt, kan u de desbetreffende zonale verantwoordelijke contacteren. U vindt de gegevens ervan hieronder. Wij wensen u veel leerrijke momenten toe !
E-MAILADRES
[email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected]
MVO
TELEFOONNR. 0475-32.01.99 03-843.30.48 0477-19.04.80 02-267.79.69 013-66.34.38 016-77.06.77 0484-66.36.44 03-766.46.08 0496-77.89.71 0477-42.75.55 03-886.92.08
regionaal
23
ZONE WEST-VLAANDEREN - NIEUWE OPENINGSUREN SINDS SEPTEMBER 2008 BEERNEM Bloemendalestraat 26 BLANKENBERGE S. Vernieuwestraat 7 BRUGGE Houtkaai 17 DE HAAN Nieuwstraat 20 DE PANNE Ollevierlaan 30 HEIST AAN ZEE H. Lybaertstraat 1 IEPER S. de Volsberghestraat 48 KOEKELARE Noordomstraat 35 A1 KNOKKE Gemeenteplein 35-37 KOKSIJDE Koninklijke Baan 186 KORTRIJK Groeninghelaan 40 MENEN Esplanadestraat 18-20 MIDDELKERKE Oostendelaan 11 OOSTENDE Vindictivelaan 5 POPERINGE Ieperstraat 96 ROESELARE Iepersestraat 110 TORHOUT Markt 24 WERVIK Sint-Maartensplein 1 A ZEEBRUGGE Azorenstraat 20
TEL/FAX T : 050 - 79 18 09 T : 050 - 41 27 87 F : 050 - 41 00 39 T : 050 - 33 25 97 F : 050 - 34 62 35 T : 059 - 23 48 37
MAANDAG
8.30 u. - 12 u. 13.30 u. - 17 u.
DINSDAG 1e na 3e & 26e v/d maand 14 u. - 17 u. 9 u. - 11.45 u. 13.30 u. - 16.30 u. 8.30 u. - 12 u. 13.30 u. - 16.30 u.
WOENSDAG
DONDERDAG 1e na 3e & 26e v/d maand 14 u. - 17 u.
VRIJDAG
9 u. - 12 u. 8.30 u.- 12 u. 13.30 u. - 16.30 u.
8.30 u. - 11.30 u.
13.45 u. - 16.30 u. T : 058 - 41 50 22
8.45 u. - 9.30 u.
T : 050 - 51 19 66
8 u. - 12 u.
T : 057 - 20 01 15 F : 057 - 20 99 60 T : 051 - 59 11 63
8.15 u. - 12 u. 13.30 u. - 17.30 u.
T : 050 - 60 29 29 F : 050 - 63 26 09 T : 058 - 51 62 40
8.15 u. - 12 u. 13 u. - 17 u. 10 u. - 12.30 u. 13.30 u. - 15.30 u. 8.15 u. - 12 u.
T : 056 - 22 10 62 F : 056 - 22 32 42 T : 056 - 51 12 40 F : 056 - 51 92 07 T : 059 - 30 46 18 T : 059 - 70 12 09 F : 059 - 51 14 03 T : 057 - 33 35 50 F : 057 - 30 99 10 T : 051 - 23 88 32 F : 051 - 22 85 19 T : 050 - 21 78 83 T : 056 - 31 11 82 F : 056 - 31 54 30 T : 050 - 37 67 04
8.45 u. - 9.30 u.
13.30 u. - 17.30 u. 16.15 u. - 16.45 u. 8.15 u. - 12 u. 13 u. - 16.30 u.
8 u. - 10 u. 8.15 u. - 12 u.
13.30 u. - 17 u. 8.30 u. - 12 u. 13 u. - 16 u.
13.45 u. - 18.30 u. 8.15 u. - 12 u. 13 u. - 17 u. 10 u. - 12.30 u. 13.30 u. - 15.30 u. 8.15 u. - 12 u.
13.30 u. - 17 u.
8.15 u. - 12 u. 13.30 u. - 18 u. 8.15 u. - 12 u. 13.30 u. - 17 u.
8.15 u. - 12 u. 13.30 u. - 16 u.
8.15 u. - 12 u. 13 u. - 16.30 u. 8.15 u. - 12 u.
8.15 u. - 12 u.
V
16.15 u. - 16.45 u. 8.15 u. - 12 u. 13 u. - 16.30 u.
8.15 u. - 12 u. 8.15 u. - 12 u.
13.30 u. - 17.15 u. 8.15 u. - 12 u.
8.15 u. - 12 u. 13.30 u. - 17 u.
8.15 u. - 12 u. 14 u. - 17 u. 8.30 u. - 12 u.
8.15 u. - 12 u.
13.30 u. - 16.30 u. 8.15 u. - 12 u.
8.15 u. - 12 u. 13.30 u. - 16 u.
FORUM : MILIEU - GEZONDHEID - WERK Voor het derde jaar op rij organiseert het Brussels Intersyndicaal Sensibiliseringsnetwerk voor het Milieu (BRISE) een forum om een gevuld werkjaar af te sluiten. Het forum zal plaatsvinden op maandag 8 december om 8.30 u. in het International Auditorium (Koning Albert II-laan 5, 1000 Brussel). De dag zal handelen over het verband tussen milieu, gezondheid en werk. Het thema wordt behandeld door gerenommeerde sprekers en zal vanuit verschillende invalshoeken behandeld worden zoals de
luchtvervuiling (binnen en buiten), de nieuwe Europese regelgeving over chemische producten (Reach), vervuilingspieken … Het forum is gericht op afgevaardigden, milieuorganisaties en, ruimer gesteld, elke burger die geïnteresseerd is in onderwerpen als milieu, gezondheid en werk. Schrijf u voor 21 november in via onderstaand formulier. Het dient naar Yael Huyse gestuurd te worden per post (Boudewijnlaan 11, 1000 Brussel) of per mail (
[email protected]).
DEELNAME FORUM MILIEU - GEZONDHEID - WERK
✁
Naam :
Voornaam :
Organisatie :
Adres : Telefoon :
E-mail :
❑ Neemt deel aan het forum V R I J U I T
/
O K T O B E R
2 0 0 8
24 r e g i o n a a l Brussels Hoofdstedelijk Gewest
DIVERSITEIT IN ORDONNANTIES Het is een belangrijk ogenblik : het Brussels parlement nam drie ordonnanties aan die zeer concrete maatregelen bevatten om alle vormen van diversiteit aan te moedigen. Ze werden gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad van 16 en 19 september. Deze ordonnanties willen de Europese richtlijn over de gelijke behandeling in het kader van de werkgelegenheid overzetten. De richtlijn stelt een algemeen kader in zodat het respect voor de gelijke behandeling van personen (ongeacht godsdienst, levensbeschouwing, handicap, leeftijd of seksuele geaardheid) op de arbeidsmarkt gegarandeerd wordt. Concreet gaat het over de toegang tot jobs of beroepen, de mogelijkheden op promotie, de beroepsopleiding, de arbeidsvoorwaarden en het recht op vereniging. Er zijn drie ordonnanties : 1. een ordonnantie gericht op het promoten van diversiteit en voor de strijd tegen discriminatie in het openbaar ambt van het Brussels gewest; 2. een ordonnantie gericht op de strijd tegen discriminatie en voor de gelijke behandeling op het vlak van de werkgelegenheid; 3. een ordonnantie gericht op het garanderen van een diversiteitsbeleid binnen het Brussels openbaar ambt. Deze laatste ordonnantie beoogt eerder de ontwikkeling van een beleid van diversiteitsplannen. Ze lijkt ons eerder bescheiden en te formeel. Om de bevordering van de gelijke kansen in het regionaal werkgelegenheidsbeleid te verzekeren, werden volgende diversiteitsassen weerhouden : oorsprong, handicap,
geslacht. De beoogde middelen daarvoor zijn diversiteitsplannen en het instellen van een “diversiteitslabel” dat door de gewestregering wordt toegekend. Dat lijkt ons nog te licht.
Socioterritoriale diversiteit De ordonnantie met betrekking tot de strijd tegen discriminatie en voor de gelijke behandeling inzake werkgelegenheid bevat een nieuw idee : dat van de socioterritoriale diversiteit. Dat vertaalt zich in een positieve discriminatie op het niveau van de aanwervingen. Het omvat de aanwerving van 10 % personen die uit achtergestelde wijken afkomstig zijn. De ordonnantie voorziet eveneens anonieme cv’s en, onder toezicht van Actiris, diversiteitsconsultanten om zo de onpartijdigheid van aanwervingsprocedures te garanderen. In een volgende ordonnantie wordt een wetgevend initiatief voorzien met betrekking tot diversiteit en OCMW’s. Het komt er nu op aan om deze ordonnanties in daden om te zetten door uitvoeringsbesluiten. Deze worden op dit ogenblik besproken. Beleid, plannen, labels, financiële aanmoedigingen … Hoe moeten ze toegekend worden voor efficiënte acties ? Daarop moeten de uitvoeringsbesluiten antwoord geven. Diversiteit vormt een belangrijke syndicale inzet. Er staat een diversiteitsraadgeefster te uwer beschikking, aarzel dan ook niet om haar te contacteren : Eva Aygun Sahin,
[email protected]. ES
NIEUWE DIVERSITEITSCONSULENT VOOR LIMBURG EN VLAAMS- BRABANT Even voorstellen : ik ben Stijn De Cock. Net heb ik mijn schoolboekentas weggegooid, en nu ben ik de ACLVB-rangen komen vervoegen. Ik ben immers de nieuwe diversiteitsconsulent voor de zones Vlaams-Brabant en Limburg. Een diverse samenleving, vraagt die niet om een diverse werkvloer ? Begint integratie niet vaak op de werkvloer ? Moeten we arbeid ook niet bekijken als een recht ? Mijn antwoord : ja, ja, ja. Driemaal ja. En ik denk dat de vakbond bij dat alles een belangrijke rol kan spelen. Ik geloof ook dat ijveren voor deze zaken een zeer hedendaagse invulling is van de vakbond, zonder dat we de andere syndicale taken uit het oog mogen verliezen. We moeten er samen voor zorgen dat de werkvloer divers wordt, blijft, en dat dit vlot loopt. Ook mensen met een arbeidshandicap, 50-plussers (worden we dat niet allemaal ?), allochtonen, holebi’s,… hebben immers recht op een job waar ze hun talenten kunnen ontplooien, uitbreiden en er respect voor krijgen. V R I J U I T
/
O K T O B E R
2 0 0 8
Ik ga de uitdaging aan. Ik hoop dat jullie met zijn 265.000 hetzelfde doen. En moest je vragen hebben over diversiteit, diversiteitsplannen, een divers personeelsbeleid of gewoon eens van gedachten willen wisselen, aarzel dan niet om contact op te nemen. Ik sta, net als mijn collega’s, helemaal ten dienste van jullie. Contact Stijn De Cock Diversiteitsconsulent zone Limburg en zone Vlaams-Brabant Jan Stasstraat 5-7, 3000 Leuven Tel. 016-22.47.29 E-mail :
[email protected]
regionaal
25
Arbeidsinzetbaarheid
WAT BEN IK WAARD OP DE ARBEIDSMARKT ? U poetst iedere morgen uw tanden en u zorgt ervoor dat u er een beetje verzorgd uitziet als u naar uw werk vertrekt, maar denkt u er ook regelmatig aan of uw inzetbaarheid nog op peil is ?
C
“Change is the only certainty in life”, verandering is het enige dat zeker is in het leven. Deze uitspraak is vandaag meer dan ooit van toepassing in de bedrijfswereld. Iedere dag worden we geconfronteerd met nieuwe situaties, veranderde toepassingen, andere werkwijzen, alternatieve technieken en technologie, … Onze kennis veroudert met de minuut als we niet constant bijblijven. Enkel werknemers die hun kennis en kunde op peil houden, zijn waardevol voor een organisatie of een bedrijf. Alleen wanneer uw inzetbaarheid voldoende is en u ervoor kan zorgen dat het in de toekomst ook zo blijft, zit u goed. Uw werkzekerheid is afhankelijk van uw inzetbaarheid. Uw inzetbaarheid is uw vermogen om werk te verkrijgen en te behouden en indien nodig een
andere functie te vervullen. Het is afhankelijk van uw attitudes, ervaring, kennis, opleiding, expertise, motivatie, soms fysieke kracht, en ook uw gezondheid speelt een rol. De ontwikkeling van uw inzetbaarheid is deels uw eigen verantwoordelijkheid, maar ook die van uw werkgever. Uw werkgever zou uw competenties optimaal moeten inzetten, u de kans dienen te geven om u verder te ontplooien en hij zou moeten investeren in u. Uw werkgever moet ook zorgen voor goede arbeidsomstandigheden zodat u gemotiveerd blijft en met plezier naar het werk gaat, aandacht besteden aan ergonomie zodat u uw lichaam niet nodeloos moet belasten, … Wil u weten hoe het staat met uw inzetbaarheid en wat u eraan kan doen ? Doe de test !
Test uw arbeidsinzetbaarheid Raag A : Werkbelasting
1.
Heeft u problemen met het werktempo ?
2.
Heeft u problemen met de hoeveelheid werk ?
3.
Vereist uw werk dat u er steeds bij moet nadenken ?
4.
Vindt u uw werk lichamelijk erg inspannend ?
5.
Is het onduidelijk bij wie u binnen de organisatie moet zijn voor welke problemen ?
ja
soms
nee
ja
soms
nee
Vraag B : Inhoud van uw werk
1.
Doet uw werk voldoende beroep op uw kennis, vaardigheden en capaciteiten ?
2.
Leert u nieuwe dingen in uw werk ?
3.
Lost u problemen in uw werkzaamheden zelf op ?
4.
Kunt u uw werk doen op een manier zoals u het zelf wilt ?
5.
Kunt u in uw werk beschikken over voldoende gegevens en informatie ?
V R I J U I T
/
O K T O B E R
2 0 0 8
26 r e g i o n a a l Vraag C : Samenwerking
1.
Heerst er tussen u en uw collega’s een prettige sfeer ?
2.
Kunt u met uw directe leidinggevende voldoende overleggen over uw werk ?
3.
Loopt de samenwerking met andere afdelingen of groepen binnen het bedrijf goed ?
4.
Worden conflicten snel uitgepraat ?
5.
Kunt u erop rekenen dat werkafspraken worden nagekomen ?
ja
soms
nee
ja
soms
nee
ja
soms
nee
ja
soms
nee
ja
soms
nee
Vraag D : Waardering
1.
Voelt u zich in uw werk gewaardeerd door uw direct leidinggevende ?
2.
Vindt u dat u voldoende betaald krijgt voor het werk dat u levert ?
3.
Heeft u regelmatig contact met uw leidinggevende over uw prestaties ?
4.
Bent u trots op uw werk ?
5.
Krijgt u complimentjes van uw leidinggevende, collega’s of klanten ?
6.
Wordt u wel eens door uw leidinggevende of collega’s om uw mening of advies gevraagd ?
Vraag E: Zekerheid
1.
Heeft u behoefte aan zekerheid dat u over een jaar nog werk zult hebben ?
2.
Verwacht u over 3 jaar nog in dezelfde functie te werken ?
3.
Als uw functie vervalt, bent u dan moeilijk inpasbaar in een andere functie in de organisatie ?
4.
Als uw baan zou vervallen, verwacht u dan dat het moeilijk is ander werk te vinden ?
5.
Ziet u veranderingen in de organisatie als bedreigingen ?
Vraag F: Ambitie
1.
Biedt uw baan u financiële groeimogelijkheden ?
2.
Vergroot uw huidige baan uw kansen en mogelijkheden binnen de organisatie ?
3.
Biedt uw organisatie u mogelijkheden tot het volgen van bijscholing/cursussen ?
4.
Benut u de mogelijkheden tot het volgen van bijscholing/cursussen ?
5.
Is dit de baan die u wilt ?
6.
Wilt u over vijf jaar dit werk nog doen ?
Vraag G: Werk & privé
1.
Komt uw privé-situatie regelmatig in het gedrang door de uren waarop u moet werken ?
2.
Vindt u dat u te weinig tijd heeft voor zorg en privé taken ?
3.
Zijn uw loopbaankeuzes belangrijker dan uw thuissituatie ?
4.
Vindt men thuis dat u onvoldoende aandacht en tijd heeft voor uw thuissituatie ?
5.
Werkt u langer als dat voor uw werk nodig is ?
6.
Neemt u regelmatig werk mee naar huis ?
V R I J U I T
/
O K T O B E R
2 0 0 8
regionaal ANTWOORDEN Vraag A : Werkbelasting Als u uw werkbelasting voortdurend als te hoog ervaart, kan dat op termijn tot problemen leiden en zelfs tot stress en burnout. Dat geldt overigens ook voor een te lage belasting. Als u ‘soms’ last heeft van te lage of te hoge werkbelasting, is er weinig aan de hand. Dat geldt ook voor ‘soms’ bij de overige vragen. Ga bij twee of meer keer ‘ja’ praten met uw leidinggevende. Als u lichamelijke of psychische klachten heeft, wacht dan niet te lang met een gesprek met een arts. Uw problemen met werkbelasting kunnen ook te maken hebben met ‘onder of boven’ uw niveau werken of met de manier waarop u met uw werk omgaat. Een loopbaanbegeleidingsgesprek, bijvoorbeeld met een van de ACLVB-loopbaanbegeleiders is zinvol. Vraag B : Inhoud van uw werk U zult uw werk als boeiend ervaren als u voldoende zelfstandig kunt werken, als u zich regelmatig uitgenodigd voelt iets afwijkends te doen en iets nieuws te leren. Bij twee keer of meer ‘nee’ is een signaal om met uw leidinggevende te gaan praten over de ‘mismatch’ tussen uw talenten en uw werk. Dat geldt ook als u een aantal malen ‘soms’ heeft aangekruist. Als maar zo af en toe een beroep wordt gedaan op uw kennis en ervaring en u soms nieuwe dingen leert en soms over voldoende informatie beschikt, zult u op den duur uw werk niet als bevredigend ervaren. Vraag C : Samenwerking Een prettige sfeer is belangrijk om plezier te hebben in uw werk. Als u twee of meer keer 'nee' heeft aangekruist, is er alle aanleiding om met uw leidinggevende te gaan overleggen. Ook een aantal malen 'soms' is een aanleiding voor overleg. Er zijn verschillende oplossingen mogelijk. Het kan nodig zijn dat de hele afdeling een trai-
ning 'samenwerken' volgt. Mogelijk bent u het die anders in het werk moet leren staan. Misschien past u niet in de cultuur van de afdeling. Overweeg contact op te nemen met de personeelsdienst voor een andere functie binnen de organisatie. Vraag D : Waardering Waardering is een belangrijk element om u succesvol te voelen in uw werk. Die waardering kan blijken uit het salaris en de eventuele verhogingen. Een andere vorm is positieve feedback uit uw omgeving. Ga het gesprek met uw leidinggevende aan als u twee of meer keer ‘nee’ of een aantal malen ‘soms’ heeft ingevuld. Als u zich niet gewaardeerd voelt, hoeft dat niet te betekenen dat u niet gewaardeerd wordt. Hoe waardeert u zichzelf ? Reflecteren op uzelf is moeilijk, maar ook erg belangrijk. Maak eventueel een afspraak voor een gesprek met een loopbaanbegeleider. Vraag E : Zekerheid Uw professionaliteit, uw deskundigheid en uw flexibiliteit geven u de grootste zekerheid op werk. Organisaties zijn voortdurend in beweging om succesvol te kunnen zijn en een antwoord te bieden op veranderende markten. Als u kunt ‘meebewegen’ en uw kennis en kunde op peil houdt, heeft u de beste kansen op behoud van werk. Dat kan zijn binnen uw bedrijf en desnoods daarbuiten. Als u twee of meer keer ‘ja’ heeft aangekruist, vraag u dan eens af hoe ‘inzetbaar’ of werkzeker u bent. Overleg met uw leidinggevende over uw ontwikkelingsmogelijkheden. Vraag F : Ambitie Als u twee keer of meer ‘nee’ heeft aangekruist, geeft dat aan dat u de ambitie heeft wat anders te gaan doen eventueel met meer salaris. Maak een afspraak met uw leidinggevende; ook die heeft er belang bij dat u op uw plaats bent.
Laureaten van de Arbeid
27
Er zijn diverse mogelijkheden zoals, andere taken binnen uw functie, een andere functie binnen de organisatie of een Persoonlijk OntwikkelingsPlan (POP). De personeelsdienst kan u en uw leidinggevende adviseren. Vraag G : Werk & privé Is uw werk uw leven of werkt u om te leven ? Met andere woorden zijn voor u werk en privé voldoende in evenwicht ? Zodra u een van deze vragen met ‘ja’ beantwoordt, moet u zich afvragen hoe het zit met dat evenwicht. Doe dat ook als u 3 of meer keer ‘soms’ heeft aangekruist. Er zijn verschillende oplossingen denkbaar, zoals bijvoorbeeld tijdskrediet. Een functie bevat altijd taken die door anderen gedaan kunnen worden. Telewerken kan u mogelijkheden bieden. Voor uzelf kunt u eens nagaan hoe u uw vrije tijd besteedt. Dat kan aanknopingspunten geven voor veranderingen in uw werk. Ga het gesprek aan met uw leidinggevende. De vakbond kan uw arbeidsrechtelijke vragen beantwoorden en de loopbaanbegeleider kan u helpen keuzes te maken.
Bron van de test : www.internetvakbond.nl/employabilityscan Veerle HEIRWEGH
PERSPECTIEF, de ACLVB loopbaandienstverlening, organiseert gratis individuele loopbaanbegeleiding in de centrumsteden van Vlaanderen. Neem uw loopbaan in eigen handen en maak een afspraak. Hiervoor kunt u contact opnemen met uw lokaal ACLVB-kantoor of via ons groen telefoonnummer : 0800-30.463 VH
BANENMARKT SINT-NIKLAAS
GOEDERENVERVOER OVER DE WEG - LOGISTIEK VOOR REKENING VAN DERDEN
Kris Dhollander, zonaal verantwoordelijke jeugdwerking
Voor de werknemers van de sector “Goederenvervoer over de weg – Logistiek voor rekening van derden” wordt binnenkort overgegaan tot de selectieprocedure met het oog op het toekennen van de titel en het erekenteken van Cadet van de Arbeid of Laureaat van de Arbeid. De selectie van de kandidaten voor de toekenning van die titels gebeurt voornamelijk op basis van vakbekwaamheid. Meer info over de inschrijvingsprocedure is te verkrijgen bij het : Koninklijk Instituut der Eliten van de Arbeid, Visverkopersstraat, 13 - bus 1, 1000 Brussel. Tel.: 02-514.18.58, e-mail :
[email protected], website : http://www.iret-kiea.be De uiterste inschrijvingsdatum is voorzien op 31 december 2008. Geïnteresseerden kunnen het inschrijvingsformulier ook online aanvragen.
Frans Dhollander, secretariaatsverantwoordelijke Zele André De Puysseleir, secretaris
Op de banenmarkt op 4 oktober te Sint-Niklaas werden 600 jobs aangeboden door 60 standhouders-werkgevers. De meeste vacatures kwamen van bedrijven in de Waaslandhaven. Bij navraag onder de aanbieders bleken deze vrij positief te zijn over de kwaliteit van de sollicitanten. In totaal hebben meer dan 900 werklozen zich aangeboden. Er werden reeds enkele contracten afgesloten op de beurs zelf. Ook de ACLVB Waas en Dender was met een stand aanwezig om de nodige informatie te geven. MC V R I J U I T
/
O K T O B E R
2 0 0 8
28 i n t e r n a t i o n a a l OUDERS AAN HET WERK, KINDEREN OP SCHOOL Dit jaar stonden het Ministerie van Arbeid en de partners erop dat de dag van 12 juni plechtig zou worden gevierd. De beleidsmakers, de administratie en de vertegenwoordigers van het middenveld moesten immers echt betrokken worden in de strijd tegen kinderarbeid. Dat fenomeen wordt zeer onrustwekkend in Burundi en, bij uitbreiding, in heel Afrika.
E
Er was een commissie opgericht voor het voorbereiden en organiseren van de dag. Dankzij haar project van syndicalisering van werknemers uit de informele sector werd de Nationale Federatie van Transportwerknemers (FNTT) aangeduid als lid van de commissie, met twee vertegenwoordigers. Sensibiliseringsateliers over de strijd tegen kinderarbeid werden georganiseerd bij de partners (administratie, verenigingen van jongeren, vrouwen, syndicalisten uit de informele sector, enz.) in vier provincies en in Bujumbura. Het thema kinderarbeid was ook het onderwerp van radio- en televisie-uitzendingen in de twee weken voor 12 juni. Jonge werknemers van de S.E.I. verspreidden folders en affiches in alle wijken van Bujumbura. Het nationale thema van de dag was : de ouders aan het werk, de kinderen op school. Een optocht van jongeren, scholieren, vrouwen en duizenden werknemers en werkneemsters uit de formele en informele sector, waaronder honderden leden van de FNTT, vond plaats in de straten van drie buitenwijken van Bujumbura; de informele sector, waarin tal van kinderen werken, is daar diep geworteld. De manifestatie werd afgesloten op een voetbalterrein van een van voornoemde wijken. De gemeenteautoriteiten, verschillende ministers, waaronder die van arbeid, vakbondsleiders evenals vertegenwoordigers van internationale organisaties die werkzaam zijn in Burundi, hadden er plaatsgenomen. Ter plaatse werden gelegenheidstoespraken gehouden, waarvan de belangrijkste die van de Minister van arbeid waren en van de vertegenwoordiger van UNICEF in Burundi.
De twee feliciteerden elkaar met de gedegen organisatie van de dag en met de massale deelname van de jonge werknemers; een teken van de groeiende interesse betoond door alle sectoren in de strijd tegen kinderarbeid. Ze hadden kritiek op de kinderarbeid, die de laatste tijd ernstige proporties aanneemt, vooral in de informele sector. Ze drongen er bij alle partners en actoren op aan dat ze zich zouden verenigen en hun energie zouden bundelen in de omkadering van het Burundese kind en de sensibilisering van alle actoren en partners om hieromtrent een nationale campagne te voeren. Célestin NSAVYIMANA
ONVEILIGHEID BEDREIGT CHAUFFEURS TAXIMOTO’S De chauffeurs van taximoto’s leven de laatste tijd in doodsangst voor gewapende bandieten die hen kunnen bestelen of vermoorden. Sedert het begin van 2008 betreuren we al 20 gestolen moto’s in Bujumbura en bepaalde noordelijke provincies (Ngozi, Kayanza, Bubanza …) van Burundi. Erger nog. Toen de delegatie van BIS op het punt stond aan te komen in het land, werden 2 jonge motorrijders vermoord door gewapende mensen in het stadhuis van Bujumbura. Volgens sommige van hun collega’s ter plaatse werd een van hen neergeschoten door een agent. De Association des Motards du Burundi (AMOTABU), onderdeel van de Fédération Nationale des Travailleurs des Transports (FNTT), V R I J U I T
/
O K T O B E R
beklaagt zich erover dat de ordediensten en de administratie niets doen om haar leden te beschermen. Het gaat immers over eerlijke burgers die hun belastingen en taksen op tijd en stond betalen en zo bijdragen aan de groei van het nationaal inkomen. Dat zou de overheden moeten stimuleren om deze beroepsgroep te beschermen. Geconfronteerd met de ongelukkige situatie van haar leden, hebben de verantwoordelijken van de FNTT in spoedoverleg bijeengezeten met de bevoegde administratieve autoriteiten en de verantwoordelijken van de nationale politie. Ze 2 0 0 8
drukten hun bezorgdheid uit en vroegen dat er gepaste maatregelen genomen zouden worden zodat de diefstallen en moorden op de motorrijders in de kiem zouden worden gesmoord. De autoriteiten bevestigden dat er maatregelen genomen werden die gelijkaardige incidenten zouden moeten doen vermijden. Dat past binnen de prioriteiten van de overheid om te strijden tegen de onveiligheid die zich in Burundi de laatste tijd veralgemeent. Ondertussen zijn in de zaak van de twee motorrijders volop onderzoeken bezig om de schuldigen te identificeren en ze zo, conform de wet, streng te kunnen straffen. De verantwoordelijken van de FNTT houden regelmatig contact met de lokale politie zodat zij op elk moment de jonge motorrijders en zelfs de jonge taxifietsers te hulp zouden kunnen schieten. Célestin NSAVYIMANA
aclvb-voordeelkaart
KERST EN CREATIEF BEURZEN De Kerst & Creatief Beurzen bieden een brede waaier aan originele geschenkartikelen, gastronomie & creativiteit in een sfeervol kerstkader met tal van gratis animatie en attracties voor jong en oud … Gratis toegang en cadeautje voor elk kind ! Waar & wanneer : 15 & 16 november in de Nekkerhal te Mechelen, 22 & 23 november in Kortrijk Xpo, 29 & 30 november in Antwerp Expo, 6 & 7 december in Flanders Expo te Gent. Ieder weekend geopend van 10 tot 18 uur. Toegang : € 6,50 p.p. Info : tel. 03-543.90.90 www.hobbysalon.be SALON ENERGIE & HABITAT 2008 2DE EDITIE - NAMUR EXPO 220 exposanten op 12.000 m² Energie & Habitat is het enige Belgische salon dat uitsluitend gewijd is aan energiebesparingen en energieprestaties in de woningbouw. Na het overweldigende succes van vorig jaar (35.000 bezoekers in drie dagen tijd !) is het salon Energie & Habitat dit jaar vier dagen geopend. De meest dynamische bedrijven en merken uit de sector stellen hun knowhow en hun nieuwigheden op het vlak van energie-efficiëntie in de woningbouw voor : isolatie, verwarming, ventilatie, nieuwe energievormen … Energie & Habitat organiseert eveneens talrijke evenementen : Gratis lezingen voor het grote publiek en vakmensen Een ‘productforum’ waarop fabrikanten hun nieuwigheden voorstellen en vragen van de bezoekers beantwoorden … Tentoonstellingen. Wedstrijden. Inlichtingen en praktische tips om de energiefactuur te doen dalen. Voorstellingen van concrete verwezenlijkingen. Een ruimte voor de vakpers …
“IN BALANS!” MET ZENITH 2008 ACTIEF LEVEN NA JE 50STE , 2 x 25 vrijkaarten te winnen ! Brussels Fairs and Exhibitions Belgiëplein 1- 1020 Brussel tel.: 02-474.85.68 - fax : 02-474.82.90
1
Van dinsdag 18 tot en met zaterdag 22 november 2008 Openingsuren : elke dag van 10 tot 17.30 uur Brussels Expo, Paleis 3 en 4 Toegangsprijs : € 8 Info : www.salonzenith.be
KERST EN CREATIEF BEURZEN ,40 gratis toegangskaarten te winnen ! KORTINGSBON Kerst&Creatief Beurzen 2008
Ter waarde van € 1,00 p.p. op de normale toegangsprijs* !
Eén bon is geldig voor max. 2 pers. Niet verenigbaar met andere kortingen. In te leveren aan de kassa v.d. Kerst & Creatief Beurs Mechelen, Kortrijk, Antwerpen of Gent 2008.
Vr ijuit
* De normale toegangsprijs bedraagt € 6,50 p.p.
SALON ENERGIE & HABITAT
2
,50 vrijkaarten te winnen ! 2de editie, Namur Expo Namur Expo - Avenue Sergent Vrithoff 2 – 5000 Namen 21 november 2008 : van 10 tot 18 u. : informatiedag voor vakmensen van 18 tot 21 u. : nocturne voor het grote publiek. 22, 23 én 24 november 2008 : van 10 tot 19 u. : dagen voor het grote publiek Toegangsprijzen : Volwassenen : € 8 (behalve informatiedag voor vakmensen : € 15). Studenten : € 4. Kinderen (≤12 jaar) : gratis INFORMATIE : Tel.: 0900/10689
[email protected] - www.energie-habitat.be
3
✁
COUNTDOWN DEELNAMECOUPON Ja, ik waag mijn kans en stuur deze antwoordkaart op een gele briefkaart naar Countdown, Customers Relations, Sint-Maartenstraat 10, 3000 Leuven of ik mail mijn keuze naar :
[email protected] (met vermelding van mijn keuze in de onderwerpregel). NAAM:............................................................... VOORNAAM:................................................. ADRES: .................................................................................................................................. ACLVB-lidnummer: ................................... MIJN KEUZE :
Meer voordelen : ga naar
❑ IN BALANS MET ZENITH 2008 ❑ KERST EN CREATIEF BEURZEN ❑ SALON ENERGIE & HABITAT
www.countdown.be V R I J U I T
/
O K T O B E R
2 0 0 8
OOK VIA E-MAIL
‘IN BALANS !’ MET ZENITH 2008 Actief leven na je 50ste Van 18 tot 22 november bruist deze beurs van de interessante ideeën voor de actieve 50-plusser. Gedurende 5 dagen verzamelen zich in Paleis 3 en 4 van Brussels Expo maar liefst 260 exposanten. Op het programma staan onder meer voordrachten, modedefilés, interactieve workshops en demonstraties. Deze 15de editie biedt weer een brede waaier aan informatie, animatie en interactie, die naadloos aansluit bij de leefwereld van de huidige Plusgeneratie. Met het thema ‘In Balans!’ als leidraad, belooft Zenith 2008 evenwichtiger dan ooit te worden. Vrije Tijd & Toerisme, Recht & Geld, Gezond, Mooi & Fit en Lifestyle zijn de 4 zones die reeds in de vorige edities terug te vinden waren. Dit jaar breidt de beurs uit met een 5de zone, Werk & Samenleving. Hier kan men terecht voor antwoorden op vragen als ‘Hoe zit het met werken na je 50ste ?’, ‘Hoe vind ik het juiste financiële evenwicht tussen werk en vrije tijd ?’ en ‘Wat zijn interessante regelingen voor 50-plussers op arbeidsvlak ?’. De vaste waarden op Zenith 2008 blijven uiteraard : verschillende keren per dag een modedefilé, de tentoonstelling Simone De Nave, die meer dan 200 werken van 50-plussers verzamelt. En uitblazen kan op een terrasje of aan een brasserie. Na een bezoekje aan Zenith 2008 ben je weer helemaal in balans ! Zenith is een organisatie van Brussels Fairs and Exhibitions in samenwerking met Plus Magazine.
29
30 w e r k l o o s h e i d
VRIJSTELLING OM SOCIALE EN FAMILIALE REDENEN Wanneer men te maken krijgt met familiale of sociale moeilijkheden, is het niet altijd eenvoudig te voldoen aan alle verplichtingen die opgelegd worden om werkloosheidsuitkeringen te kunnen ontvangen. Een vrijstelling wegens sociale en familiale redenen kan hier een mogelijke uitweg zijn. Om werkloosheidsuitkeringen te kunnen krijgen, moet u inschreven zijn als werkzoekende en moet u beschikbaar zijn voor de arbeidmarkt. Lukt het wegens familiale of sociale problemen niet om aan deze verplichtingen te voldoen, dan kan u een vrijstelling aanvragen. Dat doet u aan de hand van het formulier C90. U bezorgt dit formulier samen met bewijsstukken van de problemen aan uw ACLVB-secretariaat, van waaruit de aanvraag wordt doorgestuurd naar de RVA.
, of een persoon waarvan u of uw echtgeno(o)t(e) voogd of toeziende voogd bent. Dezelfde situatie kan niet leiden tot de toekenning van een vrijstelling aan meerdere werklozen tegelijk. Bijvoorbeeld : bij ziekte van een kind is het niet mogelijk dat beide ouders gelijktijdig de vrijstelling bekomen : slechts 1 van beiden kan op grond van dit motief worden vrijgesteld. Het is wel mogelijk dat eenzelfde toestand meerdere keren aanleiding geeft tot toekenning van opeenvolgende vrijstellingen aan één of meerdere werklozen. Bijvoorbeeld : bij langdurige ziekte van het kind kan bijvoorbeeld eerst de moeder 1 jaar vrijstelling aanvragen, daarna de vader voor 6 maanden en daarna terug de moeder voor 1 jaar.
Voor wie ?
Motivatie
De aanvraag kan enkel worden ingediend indien u sociale of familiale problemen heeft die betrekking hebben op : , uzelf, , iedere persoon waarmee u samenwoont, , uw kinderen, uw ouders, uw broers of zussen of hun partner, , een persoon die ten laste is van u of van uw echtgeno(o)t(e),
U moet de ingeroepen moeilijkheden kunnen motiveren en voldoende bewijzen (bijvoorbeeld aan de hand van medische attesten, verslagen van het OCMW, enz. …). Indien de vrijstelling wordt gevraagd voor de opvoeding van het eigen kind, dan moet er bij de aanvraag geen bijkomend bewijs worden gegeven als het kind op het ogenblik van de ingangsdatum van de gevraagde periode de leeftijd van 4 jaar nog niet heeft bereikt. Als het kind op dat ogenblik ouder is, moeten er wel bijzon-
O
V R I J U I T
/
O K T O B E R
2 0 0 8
werkloosheid
31
STUDIEDAGEN MOBILITEIT dere omstandigheden aangetoond worden, zoals een ernstige handicap van het kind, langdurige hospitalisatie, …
Van welke verplichtingen bent u vrijgesteld ? Gedurende de vrijstelling : , mag u een voorgestelde dienstbetrekking weigeren; , moet u niet meer beschikbaar zijn voor de arbeidsmarkt; , en moet u niet meer inschreven zijn als werkzoekende. Zolang de RVA geen beslissing heeft genomen over het al dan niet toekennen van de vrijstelling, moet u deze verplichtingen echter nog naleven.
Gedurende de eerste 24 maanden van de vrijstelling ontvangt u 10,22 euro per dag, behalve de zondag. Vanaf de 25ste maand zult u 8,30 euro ontvangen. (bedragen geldig op 1 september 2008 en niet aan index onderhevig)
In deze periode van het jaar ligt de diagnostiek woon-werkverkeer voor op de agenda van de ondernemingsraden. Volgende maand geven we op deze pagina’s wat meer uitleg hierover. Om onze militanten de kans te geven inzicht te verwerven in deze nog steeds aan belang winnende problematiek, richten we twee studiedagen in, in samenwerking met de Vlaamse Stichting Verkeerskunde en Traject vzw. Deze studiedagen zullen doorgaan in het Europahotel in Gent op 26 november en 10 december a.s. en hebben het volgende programma :
Na de vrijstelling Op het einde van de vrijstelling moet u zich opnieuw aanmelden bij uw ACLVB-secretariaat. U zal een andere controlekaart ontvangen. Binnen de 8 dagen moet u zich terug laten inschrijven als werkzoekende bij de VDAB/ACTIRIS.
Bruggepensioneerden Welke verplichtingen moeten nageleefd worden tijdens de vrijstelling ? , u moet een controlekaart C3C in uw bezit hebben en invullen volgens de instructies (bv. vakje zwart maken alvorens het werk te beginnen), , u mag niet werken en geen loon ontvangen : d.w.z. dat u geen werkloosheidsuitkeringen kan krijgen wanneer u nog recht heeft op een verbrekingsvergoeding, vakantiegeld, … Indien u bepaalde dagen werkt, zal u ook voor deze dagen geen werkloosheidsuitkering krijgen, , u moet arbeidsgeschikt zijn, , en u moet in België verblijven.
Duurtijd van de vrijstelling De vrijstelling wordt verleend voor minstens 6 maanden en voor maximum 12 maanden. Ze kan echter verlengd worden met periodes van 3 tot 12 maanden. In totaal kan u gedurende 72 maanden (6 jaar) van deze vrijstelling genieten (al dan niet aaneensluitend). U kunt voortijdig een einde stellen aan de vrijstelling, zelfs voor het verstrijken van de minimumtermijn, wanneer de situatie die aanleiding gaf tot de vrijstelling, ten gevolge van een niet voorziene gebeurtenis, niet langer bestaat. Bijvoorbeeld : het vlugger dan voorzien herstellen van het zieke kind, het overlijden van het familielid, de partner heeft het gezin verlaten,…
Bedrag van de uitkering Wanneer u een vrijstelling om sociale en familiale redenen heeft, ontvangt u niet langer uw gewoonlijke werkloosheidsuitkering, maar wel een forfaitair dagbedrag.
Sedert 1 januari 2008 moeten een aantal bruggepensioneerden ook beschikbaar zijn voor de arbeidsmarkt en zich inschrijven als werkzoekende. Ook zij kunnen vragen om hiervan vrijgesteld te worden omwille van sociale en familiale redenen.
3 9 u. – 10.30 u. : Situering mobiliteitsproblematiek - Rol van de vakbond - Hoe een bedrijfsvervoerplan opmaken 3 10.45 u. – 12 u. : Voorstelling mobiliteitsprojecten: - Max Mobiel en Provinciale Mobiliteitspunten 3 13 u. – 14.30 u. : Fiscaliteit van woon-werkverplaatsingen 3 14.45 u. – 16.30 u. : Mogelijke mobiliteitsmaatregelen in het bedrijf
Kim DE SCHAMPHELEIRE
Uitputting verlof : herinnering ! Ook als werkloze heeft u recht op 4 weken betaalde vakantie. Tijdens deze 4 weken vakantie blijft u uw normale werkloosheidsuitkeringen ontvangen, behalve indien u nog recht heeft op vakantiegeld. Belangrijk om te weten is dat de dagen gedekt door vakantiegeld eerst moeten worden uitgeput alvorens er sprake kan zijn van vakantiedagen vergoed door de werkloosheidsverzekering. Hou er dan ook rekening mee dat, indien de door vakantiegeld gedekte dagen nog niet zijn opgebruikt vóór het einde van het jaar, ze automatisch in de maand december worden vastgelegd ! Naargelang het geval krijgt de werkloze in die maand minder of geen uitkeringen. Resten u nog enkele dagen betaalde vakantie, dan kan u die nog spreiden over de resterende maanden; dat om onaangename verrassingen in december te vermijden !
Deze studiedagen zijn gericht op leden van de ondernemingsraad, CPBW of syndicale delegatie. Via de vormingsinstelling Werknemerswelzijn kan er voor de dag syndicaal verlof aangevraagd worden. Niet-verkozen militanten en medewerkers van de ACLVB zijn ook welkom, maar kunnen geen syndicaal verlof aanvragen.
Inschrijven kan via : vzw Werknemerswelzijn Koning Albertlaan 95 9000 Gent tel.: 09-24.23.963
[email protected] Vermeld voor welke dag u kiest en of u
syndicaal verlof wenst op te nemen.
KDS
Info: www.salonzenith.be
Actief leven na je 50ste
Zenith
TDC
Dagelijks van 10u tot 17u30 paleis 3 & 4
18-22 | 11 | 2008
Reductiebon Bij afgifte van deze bon aan de kassa van Zenith 2008, betaalt u slechts € 4 voor uw inkomticket i.p.v. € 8. (1 bon per persoon.)
-50% V R I J U I T
/
O K T O B E R
2 0 0 8
32 e d i t o r i a a l
WIE IS ER ONVERANTWOORDELIJK ?
T
Toen de ACLVB-afgevaardigden in het Nationaal Comité besloten om deel te nemen aan de acties voor koopkracht op 6 oktober, kende niemand reeds de omvang van de financiële crisis die over het land zou neerstrijken en dan vooral over twee banken : Fortis en Dexia. Wist echt niemand het ? Exact een jaar geleden trok onze studiedienst aan de alarmbel over de ongelofelijke drift op de financiële markten. Over de kloof tussen de financiële economie en de reële economie. Enerzijds waren er de mensen die al spelend op hun computermonitor in een virtuele wereld leefden en zo het contact met de realiteit verloren waren. Aan de andere kant waren er de werknemers die con-
crete goederen en diensten produceerden en riskeerden om hun spaargeld en baan te verliezen. Moesten in deze crisiscontext de acties behouden blijven ? Bepaalde werkgeversorganisaties vonden ons onverantwoordelijk. Wel ja, we moesten aan de acties deelnemen. De regering had het bij het rechte eind om Fortis en Dexia te ondersteunen om het vertrouwen van de spaarders en de werknemers van deze twee ondernemingen te herstellen en, meer algemeen, de economische situatie van het land te beschermen. We moesten aan de regering tonen dat ze nu ook het consumentenvertrouwen moest herstellen. Consumenten zijn we allemaal. En hoe kan het vertrouwen beter hersteld worden dan door het behoud van de koopkracht van de werknemers en de sociaal verzekerden ?
Vr ijuit
Maandblad van de Liberale Vakbond
ACLVB Koning Albertlaan 95 9000 GENT Tel. : 09-222.57.51 E-mail :
[email protected] http://www.aclvb.be
V R I J U I T
/
O K T O B E R
Verantwoordelijke Uitgever Jan VERCAMST Koning Albertlaan 95 9000 GENT Coördinatie Sabine SLEGERS
2 0 0 8
Redactie Annick COLPAERT Didier SEGHIN Hugo VAN LANCKER Dimitri VERSTRAETEN E-mail :
[email protected]
Verschijnt niet in augustus. Prepress & druk Creative Plus Production & Nevada-Nimifi ISSN 0778-8517
De polyethyleen wikkel van dit magazine is biologisch afbreekbaar en 100 % recycleerbaar.
De regering lijkt opnieuw de rede gevonden te hebben. Onder druk van de feiten houdt ze zich bezig met economische en sociale dossiers en schuift ze de institutionele problemen naar de achtergrond. Door onze acties op 6 oktober moedigden we de regering aan om maatregelen te nemen die de koopkracht herstellen. Door het werk neer te leggen en te manifesteren zeiden we aan de werkgevers dat de ACLVB ook met hen wil onderhandelen over duidelijke eisen om de koopkracht van werknemers te verbeteren : 3 Een realistischere berekening van de index. 3 De veralgemening van de maaltijdcheques. 3 Een reële verhoging van de lonen in alle sectoren en voor alle werknemers. Nu moet de reële economie opnieuw gelanceerd worden en de reële economie dat zijn wij allen ! Jan VERCAMST Nationaal Voorzitter
