DETAILHANDELSNOTA 2020

K<* <<. ex, / »/,

nieuwkoop

j ^ ^ /

DETAILHANDELSNOTA 2020

GEMEENTE NIEUWKOOP DUURZAAM ONDERNEMEND

63 ©2009fysiekeenmaatschappelijke ontwikkeling gemeente Nieuwkoop /economischezakerf

V*

pagina2

vkoop f \ y

nieuwK

Gemeente Nieuwkoop/Fysieke enMaatschappelijke Ontwikkeling

pagina3

nieuwkoop

j ^ ^ /

Inhoudsopgave

Bestuurlijke samenvatting

1

Inleiding

2

Actueledetailhandelsstructuur

14

2.1

Detailhandelsstructuur gemeente

14

2.2

Aanvullende voorzieningen

15

2.3

Draagvlak

16

2.4

Marktruimte

17

2.5

Detailhandelsstructuur regio

17

2.6

Trendsenontwikkelingen

18

2.7

SWOT-analysedetailhandelsstructuur

19

2.8

Beleidskaders

20

3

Visieopdewinkelstructuur

3.1

Doelstelling

3.2

Vertrekpunt visie

2:2

3.3

Peilersvanbeleid

2:4

3.4

Flankerend beleid

29

3.5

Concrete projecten

33

fiemeente Nieuwkoop/Fysieke enMaatschappelijke Ontwikkeling

22 22

pagina4

nieuwkoop | T \ y

Gemeente Nieuwkoop/Fysieke enMaatschappelijke Ontwikkelina

pagina 5

nieuwkoop

j ^ ^ /

Bestuurlijke samenvatting De gemeente Nieuwkoop bestaat uit 13 kernen, in vele van deze kernen zijn detailhandelsvoorzieningen aanwezig. Inalle kleine kernen in het landelijk gebied,dusook in alle kernen in Nieuwkoop, staat de leefbaarheid onder druk. Ook het draagvlak voor de detailhandel en het daarmee samenhangend perspectief voor ondernemers is een punt van aandacht. Met dit in het achterhoofd is er behoefte aan een duidelijke visie op de detailhandelstructuur in de gemeente (na de samenvoeging), en een duidelijk en concreet detailhandelsbeleid. Deze nota omvat het detailhandelsbeleid voor de komende jaren en sluit aan bij de lijnen uitgezet inde structuurvisie Nieuwkoop 2040. Belangrijk hierin is de verdeling inA-, B- enCkernen.Dezeonderverdeling isook indeze notagehanteerd. De nota is opgesteld in nauwe samenwerking met het georganiseerde bedrijfsleven en na zorgvuldige en uitgebreide consultatie van lokale winkeliers. Bij het opstellen van de ncta is de expertise van Goudappel Coffeng ingeschakeld. Dit bureau heeft op basis van een grondige analysevande huidige detailhandelsstructuur eenvisie opgesteld voor detoekomst, uitmondend inconcrete beleidsacties. Hieronder worden bondigdebelangrijkste bevindingen onder elkaar gezet. Actuele detailhandelsstructuur • De kernen Nieuwkoop en Ter Aar hebben het grootste dagelijkse en recreatieve aanbod met een regionale functie. Nieuwveen en Langeraar hebben een kernverzorgend aanbod, terwijl in Noorden en Zevenhoven het dagelijks aanbod aanwezig is; • Het draagvlak voor de detailhandel (aantal inwoners) in de A-kernen is voldoende. Richting de toekomst zijn er woningbouwplannen in de A-kernen Nieuwkoop, Tet Aar, Nieuwveen en Langeraar; • Het draagvlak voor de detailhandel in de B-kernen Zevenhoven en Noorden is beperkt. In Noorden wordt een uitbreidingslocatie voorzien en in Zevenhoven is de Stokmanlocatie toegevoegd; • In Korteraar zijn enkel kleinere winkels te vinden. De overige C-kernen hebben geen of nauwelijks detailhandel. Het draagvlak voor detailhandel is ook zeer beperkt; • In Nieuwkoop (Regthuysplein+Kennedyplein) zijn in het verleden ideeën ontstaan om te komen tot clustering van beide centra detailhandel. Ook in Noorden zijn plannen voor clustering van dagelijkse functies, terwijl in Ter Aar binnen het winkelgebied veranderingen gepland zijn; • PDV-functies zijn vooral gevestigd op de bedrijventerreinen, nabij Ter Aar (Bovenland) en in Nieuwkoop (de Olm); • De SWOT-analyse in onderstaande tabel benoemt de belangrijkste punten over de detailhandelsstructuur in de gemeente Nieuwkoop en vormt een belangrijk peiler onder devisie.


pagina6

nieuwkoop f

s

s

Tabel 0.1: SWOT-analyse detailhandel gemeente Nieuwkoop Sterk: Zwak: Dagelijkse voorzieningen in een groot • Ontbreken van een aantrekkelijk deelvandekleine kernen recreatief winkelaanbod Voldoende dagelijkse voorzieningen in • Chaotische vestiging (volumineuze) TerAar en Nieuwkoop detailhandel op bedrijventerreinen en gebrek aan duidelijkheid Aanwezigheid warenhuizen in Nieuwkoop enTerAar • Tot nu toe beperkte controle / Aantrekkingskracht perifere detailhandel handhaving gemeente op wat wel/niet kan TerAar (Bovenland) Grote lokale betrokkenheid/binding Kans: Upgrading winkelcentra Toeristische potentie, verblijfsrecreatie uitbreiden, evenementen, dagtoeristen de kernen latenzien,gastvrij Nieuwkoop Duidelijke richtlijnen voor vestiging volumineuze detailhandel Woningbouw omdraagvlaktebehouden Standplaatsen (indien aanvullend)

Bedreiging: • Afname draagvlak door lagere bevolkingsaantallen (vooral in kleine kernen) • Sluiting dagelijkse voorzieningen in kleinekernen • Ongelijkheid tussen kernen in winkeltijden (avondopening en toerismebepaling)

Doelstelling De centrale doelstelling voor de gemeentelijke detailhandelsbeleid Nieuwkoop is: Het faciliteren van een evenwichtige detailhandelsstructuur passend bij het duurzame en ondernemende karakter van Nieuwkoop met perspectief voor ondernemerschap en borging van vitale winkelvoorzieningen.

Om invulling te geven aan deze doelstelling richt het beleid zich op: 1. Het versterken van de uitstraling en het functioneren van de winkelcentra in de A-kernen Nieuwkoop en Ter Aar; 2. Het behoud van voorzieningen in de andere A-kernen en de B-kernen, met de leefbaarheid als leidend principe. De uitstraling en fysieke toegankelijkheid van winkelgebieden en winkels is een aandachtspunt om het functioneren en de levensvatbaarheid te borgen. Dit geldt voor alle kernen.

GemeenteNieuwkoop/FysiekeenMaatschappelijkeOntwikkeling

w

/

pagina7

nieuwkoop f

s

\«/

1.VersterkenwinkelcentraA-kernen Nieuwkoopen TerAar Nieuwkoop Kenmerkend voor Nieuwkoop is de ligging van twee winkelgebieden (Regthuysplein en Kennedyplein) op relatief korte afstand van elkaar. Hoewel beide centra op dit moment behoorlijk goed functioneren, naar de toekomst toe zal deze situatie ten koste gaan van een of beide centra. Het ideaalbeeld voor Nieuwkoop bestaat uit één sterk winkelcentrum met een grote aantrekkingskracht. Daarbij worden de voorzieningen aan het Kennedyplein toegevoegd aan het bestaande centrum. De verplaatsing gaat samen met schaalvergroting vai de bestaande aanbieders (met name de supermarkten) en een upgrading van het centrum rond het Regthuysplein en de Dorpsstraat. Belangrijk aandachtspunt hierbij is dat bij clustering aan een aantal randvoorwaarden wordt voldaan. In overleg met gemeente en ondernemers zijn onder meer de volgende randvoorwaarden benoemd: • Courante winkeloppervlakken passend bij supermarkten, aanvullende winkelformules enoverige centrumvoorzieningen; • Parkeren (gratis) inpandig en dubbel ruimtegebruik, inclusief verplaatsen parkeerplaatsen Regthuysplein; • Bewinkeling op éénniveau; • Wonen boven winkels (deels zorgwoningen). Voorwaarde van deze samenvoeging is ook dat er op redelijk korte termijn duideliJKheid moet komen over de haalbaarheid. De investeringsbehoefte en bedrijfsvoering van met name de supermarkt aan het Kennedyplein vraagt hierom. Daarom wordt een haalbaarheidsonderzoek gestart in 2010 en de eventuele planvorming en realisatie is beoogd voor resp. de komende 4-5 en 8-10 jaar. Planvorming en realisatie is een gezamenlijke publieke en private verantwoordelijkheid op basis van een gezamenlijk belang enverantwoorde en gedeelde risico's en bijdragen. Ter Aar De focus in Ter Aar gaat uit naar versterking van de ruimtelijk functionele structuur, waarbij aandacht is voor verdere fine-tuning van het bestaande winkelaanbod. De geplande herinrichting van het Lindeplein biedt hiervoor de mogelijkheden, waarbij aandacht moet zijn voor onder meer: • Herontwikkeling revitalisering rand Lindeplein,zijde Westkanaalweg; • Herinrichting Lindeplein met aantrekkelijke uitstraling; • Sanering belemmerende objecten tussen Digros en overige winkels; • Opvulling leegstaande winkelpanden; • Acquisitie op aanvullende branches kleding & mode, schoenen & lederwaren, ambachten,speelgoed ed.

Gemeente Nieuwkoop/Fysieke en Maatschappelijke Ontwikkeling

pagina8 nieuwkoop

f

s

\

- <

Perifere detailhandel in Nieuwkoop en Ter Aar Voor de volumineuze perifere detailhandel wordt de lijn dat deze geclusterd worden op de bedrijventerreinen Bovenland in Ter Aar en de Olm in Nieuwkoop. Vestiging op deze terreinen is ook nu al mogelijk maar clustering in een beperkte zone versterkt het profiel en voorkomt onduidelijkheden en conflicten met andere bedrijvigheid. Het beleid is niet gericht op actieve verplaatsing van bedrijven naar deze zones, maar op versterking van het ruimtelijk beleid en vergunningverlening in het verlengde van de bestemmingsplannen. Overigens is een herstructurering van Bovenland voorzien en dat kan natuurlijk wel aanknopingspunten bieden voor een actievere vorm van verplaatsing. Maar altijd vrijwillig, liever verleiden dan verplichten. Op het oudste deel van de Olm kan herstructurering in de toekomst een optie zijn en ook hier de clustering een impuls geven. In de nieuwe bestemmingsplannen voor bedrijventerreinen in Nieuwkoop en Ter Aar wordt vestiging van volumineuze detailhandel in de branches bouwmarkt, keuken en badkamer, (water)recreatie, auto en tuincentra mogelijk op een aantal specifieke locaties. Op alle overige locaties op bedrijventerreinen wordt nieuwvestiging van PDV detailhandel in bestemmingsplannen uitgesloten. Ook op het her te ontwikkelen Koeleman-terrein wordt geen volumineuze detailhandel voorzien. Deze beleidslijn voor de A-kernen Nieuwkoop en Ter Aar (centrum en detailhandel op bedrijventerreinen) moet bij het opstellen van de nieuwe bestemmingsplannen een juridisch planologische verankering krijgen. Tot die tijd is het huidige bestemmingsplan bindend maar zal in de communicatieve sfeer de hier uitgeschreven lijn worden aangehouden. 2. Behoud van voorzieningen in de andere A-kernen en de B-kernen Het gaat hier specifiek om voorzieningen in de A-kernen Nieuwveen en Langeraar en de B-kernen Noorden en Zevenhoven. Gezien het draagvlak en de toekomstige woningbouwontwikkeling ligt de nadruk op borging (en eventueel versterking in genoemde A-kernen) van de bestaande structuur. Dit kan worden bereikt door onder meer: •

• •

Uitstraling en fysieke toegankelijkheid verbeteren cq behouden; • Ontwikkeling dorpscentrum Noorden (korte termijn); • Revitaliseren centrum Zevenhoven (korte termijn); • Upgraden Strooplikker Langeraar (middenlange termijn); • Upgraden Liemerhof Nieuwveen (middenlange termijn); Duidelijke profilering (winkel)voorzieningen per kern (o.a. externe presentatie), onderscheidende identiteit en branchering; Aanvullende ondersteunende functies en voorzieningen bij winkels clusteren (bv standplaatsen, zorg, kinderopvang, maatschappelijke en culturele functies), deze in de bestemmingsplannen niet uitsluiten.

Beleidsmatig is er nadrukkelijk aandacht voor het voorzieningenniveau in deze kernen en borging daarvan. De vitaliteit in de kernen staat onder druk en detailhandelsvoorzieningen dragen belangrijk bij aan de leefbaarheid en sociale vitaliteit in de kleinste kernen. Tegelijkertijd mag en kan niet voorbij gegaan worden aan externe omstandigheden. De economische situatie van de afgelopen maanden laat duidelijk zien dat de bomen (voorlopig) niet langer tot in de hemel groeien. De haalbaarheid van genoemde doelstelling en activiteiten in deze kernen kan hierdoor onder druk komen te staan.


/

pagina9 nieuwkoop

f"s^„/'

Heroverweging van deze acties kan noodzakelijk zijn in de komende jaren en kan tot bijstelling leiden. C-kemen Impliciet wordt met bovenstaande doelstelling niet ingezet op het faciliteren cq de ontwikkeling van detailhandelsvoorzieningen in de C-kernen. Het draagvlak, nu en in de toekomst, is daarvoor te klein. Deze kernen zijn voor winkelvoorzieningen aangewezen op de A- en B-kernen. De huidige sporadisch aanwezige detailhandel in deze kernen word', wel blijvend gefaciliteerd. Flankerend beleid Om tot een goede detailhandelsstructuur in de gemeente te komen zijn goede ontplooiingsmogelijkheden voor ondernemers van groot belang. De gemeente kan hierin stimulerend/ondersteunend zijn door het scheppen van de goede randvoorwaarden. De volgende flankerende beleidsvelden hebben een duidelijke relatie en invloed op het functioneren van de lokale detailhandel. Vanuit dat oogpunt moet er vanuit het detailhandelsbeleid oog zijn voor de volgende beleidsdocumenten (en visa versa): • Verordeningen: Deze moeten gericht zijn op het bieden van gelijke kansen en mogelijkheden voor alle winkeliers en het beperkten van oneerlijke concurrentie. Dit door onder andere de winkeltijden en zondagsopenstelling sector- en kernspecifiek in te richten. Maar ook door in de Algemene Plaatselijke Verordening (APV) de particuliere verkoop via bv landwinkels te reguleren; • Standplaatsen', standplaatsen zijn zeker in de kleinere kernen een goede aanvulling op het bestaande winkelbestand en bieden duidelijk voordelen voor de consument (keuzemogelijkheden) en de lokale middenstand (meer klanten). Ervaringen met de standplaatsen tonen aan dat zowel de winkeliers als de consument baat heeft bij de vorig jaar gecreëerde extra standplaatsen in de kernen. Dit beleid wordt voortgezet; • Verkeer en vervoer: aandacht voor parkeervoorzieningen (aantal, ligging en tarief), routing (via bebording) en bevoorradend verkeer (scheiden van stromen). In het op te stellen GVVP wordt apart aandacht besteedt aan deze elementen en ce bereikbaarheid van de winkelcentra; • Toerisme: De gemeente Nieuwkoop heeft veel toeristische potentie met het water- en natuurgebied, vooral rondom de kernen Nieuwkoop, Noorden en Langeraar. De gemeente stelt een toeristische nota op om de toeristische potentie beter te benutten; • Precario en reclamebelasting: Beperkte uitstallingen en reclame-uitingen passend bij kleinschalige winkels in kleine kernen worden niet langer belast. Concrete projecten Als uitwerking van de visie zijn diverse projecten benoemd die een bijdrage leveren aan een verbetering van de gemeentelijke detailhandelsstructuur. Deze zijn: Nieuwkoop • Onderzoek haalbaarheid concentratie winkelvoorzieningen Nieuwkoop • Herstructurering De Olm (oudste deel) Ter Aar • Herstructurering Bovenland (inclusief ruimte scheppen voor garagestraat)


pagina 10

nieuwkoop

• Herinrichting Lindeplein TerAar (aansluitend aanherontwikkeling Verkerk-locatie) Noorden • Herontwikkeling locatieAntoniusschool Noorden (opkortetermijn voorzien) Zevenhoven • Revitaliseren HertogAlbrechtshof Zevenhoven (kortetermijn) Langeraar • Upgraden Strooplikker Langeraar (middenlange termijn) Nieuwveen • Upgraden Liemerhof Nieuwveen (middenlange termijn)


f \ y

pagina 11

nieuwkoop f V ^ /


pagina12 nieuwkoop

1

] T \ y

Inleiding

De gemeente Nieuwkoop bestaat uit 13 kernen, in vele van deze kernen zijn detailhandelsvoorzieningen aanwezig. In alle kleine kernen in het landelijk gebied, dus ook in alle kernen in Nieuwkoop, staat de leefbaarheid onder druk. Ook het draagvlak voor de detailhandel en het daarmee samenhangend perspectief voor ondernemers is een punt van aandacht. Met dit in het achterhoofd is er behoefte aan een duidelijke visie op de detailhandelstructuur in de gemeente (na de samenvoeging), en een duidelijk en concreet detailhandelsbeleid. Deze nota omvat het detailhandelsbeleid voor de komende jaren en sluit aan bij de lijnen uitgezet in de structuurvisie Nieuwkoop 2040. Belangrijk hierin is de verdeling in A-, B- en Ckernen. Deze onderverdeling is ook in deze nota gehanteerd. Bij het opstellen van de nota is de expertise van Goudappel Coffeng ingeschakeld. Dit bureau heeft op basis van een grondige analyse van de huidige detailhandelsstructuur een visie opgesteld voor de toekomst, uitmondend in concrete beleidsacties. Het georganiseerde bedrijfsleven en individuele detaillisten zijn intensief betrokken in het proces. Er zijn twee tussentijdse klankbordsessies georganiseerd en een afsluitende plenaire bijeenkomst. Ook is een ondernemerspreekuur gehouden waarin individueel met ondernemers is gesproken. De Kamer van Koophandel/het Actieve Groene Hart hebben ook financieel bijgedragen in de totstandkoming van deze nota. In deze rapportage staan bondig de belangrijkste aandachtspunten beschreven. Voor een meer gedetailleerde analyse van de gegevens verwijzen wij naar het bijlagenboek. Leeswijzer In grote lijnen bestaat dit rapport uit twee delen. In het eerste deel wordt de huidige detailhandelsstructuur in de gemeente uitgewerkt. Hierin komen facetten als de kwantiteit van het aanbod, de kwaliteit van het aanbod, aanvullende voorzieningen, het draagvlak, economisch functioneren van winkelgebieden, sterke en zwakke punten, kansen en bedreigingen aan de orde. Het tweede deel bestaat uit een toekomstvisie. Hier wordt ingegaan op welke aspecten dient te worden ingezet, om een sterke toekomstige detailhandelsstructuur te bereiken en te waarborgen. Daarnaast beschrijven wij een concreet actieprogramma om tot de gewenste structuur te komen.


pagina 13

nieuwkoop


f^-^y

pagina 14

„y '' nieuwkoop

f'V«^/

Actuele detailhandelsstructuur Het detailhandelsaanbod per kern wordt in dit hoofdstuk geanalyseerd. Hierbij wordt ingegaan op het aantal winkels, de omvang, de branchering, de relatie met complementaire voorzieningen en op kwalitatieve aspecten als het winkelklimaat.

2.1

Detailhandelsstructuur gemeente

In de gemeentelijke structuurvisie: "Nieuwkoop 2040 gemeentelijke structuurvisie" is een opdeling in A-, B- en C- kernen binnen de gemeente vastgesteld. In de detailhandelsvisie hanteren wij deze indeling. Tabel 2.1: Indeling A-, B- en C-kernen SchaalniveauToelichting Kernen A Grote dorpen van de gemeente die beschikken over Nieuwkoop een breed voorzieningenaanbod met winkels, Ter Aar recreatieve attracties en sportaccommodaties als Nieuwveen, een zwembad of golfbaan, scholen, Langeraar zorgvoorzieningen en openbaar vervoer B

Middelgrote dorpen met een beperkt Zevenhoven, voorzieningenaanbod. Een paar winkels, een school Noorden en bijvoorbeeld een huisarts

C

Kleine dorpen met geen/nauwelijks voorzieningen enVrouwenakker, Korteraar1, zijn hiervoor aangewezen opde Aen Bkernen. Papenveer, Noordeinde, Noordse Dorp, Woerdense Verlaat, De Meije

Dagelijks en recreatief winkelaanbod 2 De A-kernen Ter Aar en Nieuwkoop hebben veruit de meeste detailhandelsvoorzieningen en aanvullende voorzieningen. In de kleinere A-kernen Nieuwveen en Langeraar zijn kleine winkelcentra gevestigd. De B-kernen Zevenhoven en Noorden hebben zeer beperkt dagelijkse voorzieningen en de overige, C-kernen hebben niet of nauwelijks detailhandelsaanbod (zie bijlage 2 voor uitgebreide beschrijving voorzieningen). Het totale detailhandelsaanbod in de gemeente Nieuwkoop bestaat uit 120 winkels met een totale omvang van ruim 49.000 m 2 wvo.

Korteraar is als C-kern in destructuurvisie geduid. Er zijn welenkele winkels aanwezig en de kern neemt vanuit de detailhandel gezien een positie intussen ben c kern. 2 Zie bijlage B.2t/m B.14vooreenuitgebreide aanbodsbeschrijving perkern.


pagina 15 nieuwkoop

y ^ ^ S

Grootschalige detailhandel Locaties voor grootschalige volumineuze detailhandel zijn te vinden in Nieuwkoop en Ter Aar. Vooral op het bedrijventerrein Bovenland in Ter Aar is veel grootschalige detailhandel gevestigd. Tabel 2.2: Overzicht aanbod per kern Kern Type Kenmerken Tot.m2 kern wvo Nieuwkoop 9.600 Tweewinkelgebieden:deelsgemoderniseerdcentrum (Regthuysplein,6.000m2wvo) enKennedyplein (2.000 m2wvo) Enkelegrootschalige detailhandelsvoorzieningen op bedrijventerrein deOlm 2 TerAar 31.600 Kernverzorgend centrum (3.600 m wvo) Grootschalige concentratie bedrijventerrein Bovenland(14.003 m2wvo)en Intratuin (14.000 m2wvo) 2 Nieuwveen A 1.700 Kleinschalig winkelcentrum (950 m wvo) Langeraar A 2.500 Kleinschaligwinkelcentrum deStrooplikker (1.050m2wvo) B 760 Enkeledagelijksevoorzieningen verspreidgelegen (750m2 Noorden wvo) Zevenhoven B 630 Zeer kleinschaligwinkelplein (300 m2wvo), kleinschalig verspreid aanbod C 1.100 -Slager en bouw/gereedschappen/vuurwerk Korteraar Papenveer 900 Tuinbenodigdheden C Vrouwenakker C 330 Rijwielenwoonwinkel 0 Overige kernenC 49.120 Totaal

2.2

Aanvullende voorzieningen

Mede gezien de leefbaarheid in kleine kernen is ook de aanwezigheid van aanvullende (commerciële) voorzieningen van belang. Hierbij kan het volgende worden vastgesteld: Horeca is in veel kernen te vinden. Nieuwkoop heeft het dubbele horeca-aanbod ten opzichte van Ter Aar. De voorzieningen bestaan voornamelijk uit cafés/ cafés -restaurants. Verblijfsvoorzieningen zijn beperkt gevestigd. Cultuur- en ontspanningsvoorzieningen zijn alleen in enkele A- en B-kernente vinden. Al met al beschikt Nieuwkoop over verreweg de meeste aanvullende voorzieningen. Ock Nieuwveen en Noorden hebben relatief veel aanvullende voorzieningen in vergelijking met Langeraar en Zevenhoven. Aanvullend aan de reguliere winkelvoorzieningen hanteert de gemeente een standplaatsenbeleid. In de kernen Nieuwkoop en Ter Aar is een weekmarkt, in de kleinere kernen is een aantal standplaatsen gefaciliteerd via een aanwijzingsbesluit. Daarin is het aantal standplaatsen strikt gereguleerd, naar aantal en locatie, en zijn ook de branches benoemd.

GemeenteNieuwkoop/FysiekeenMaatschappelijkeOntwikkeling

pagina 16

nieuwl'koop

\ ^ ^ /

Figuur 2.1:Aanvullende voorzieningengemeenteNieuwkoop

Brandstofverkooppunt

Cultuur

Ontspanning

Verhuur

IHKËI5

Persoonlijk verzorgend

Finaneiele instelling

Particuliere dienstverlening 20

30

50

Aantalvestigingen

Bron: Locatus Verkenner, Locatus 2008

2.3

Draagvlak

Voor het functioneren van de commerciële voorzieningen in de gemeente is de omvang van het draagvlak belangrijk. Thans telt degemeente Nieuwkoop ca. 27.100 inwoners. Omdat het om een detailhandelsvisie gericht is op de toekomst zijn ook de demografische ontwikkelingen van belang Richting 2015-2025 neemt de bevolking in de gemeente licht af. Deze afname vindt vooral plaats in de voormalige gemeenten Ter Aar en Liemeer. Voor de voormalige gemeente Nieuwkoop wordt een bevolkingsgroei verwacht. Het aantal huishoudens neemt toe als gevolg van gezinsverdunning. Vergrijzing treedt in hoge mate op. In alle delen verdubbelt het aantal ouderen richting 2025 en neemt het aantaljongeren inabsolute aantallen af. Het gemiddeld besteedbaar inkomen in de gemeente is gelijk aan het nationale gemiddelde. In Liemeer enTer Aar is het inkomen iets lager dan gemiddeld, in Nieuwkoop een fractie hoger.


pagina 17 nieuwkoop

2.4

y°^^/

Marktruimte

Voor versterking van functies is het qua marktruimte in de dagelijkse sector mogelijk om beperkt uit te breiden. Hierbij dient vooral te worden ingezet op aanvullende marktsegmenten en schaalvergroting van bestaande supermarkten. In de niet-dagelijkse sector is de uitbreidingsruimte beperkt. Hier dient zeer gericht thans ontbrekende zaken ir de kernen te worden toegevoegd, die de detailhandelsstructuur als geheel versterken (zie tabel 2.3). Het gaat dan om toevoegen van een beperkt aantal winkels in de kernen Nieuwkoop en Ter Aar. Tabel 2.3: Voorbeelden mogelijke toevoeging nieuwe winkelvoorzieningen Kern Uitbreidingsmogelijkheid Nieuwkoop uitbreiding supermarkt (SuperdeBoer) Persoonlijke verzorging kledingwinkel schoenenwinkel sport enspel huishoudelijke artikelen TerAar Discount supermarkt kledingwinkel schoenenwinkel ambacht (bv.kapper) Nieuwveen Persoonlijke verzorging huishoudelijke artikelen Langeraar Dienstverlenende voorzieningen (postagenschap, bankbalie)

Tabel 2.4: Indicatieve marktmogelijkheden gemeente Nieuwkoop Levensmiddelen Overigegoederen* Gemeente Nieuwkoop TerAar Gemeente Nieuwkoop Huidigaanbod inm2wvo 6.300 2.400 2.400 8.650 4.180 Huidige uitbreidingsruimte in m2wvo 1.300 700 300 * Exclusief meubelzaken, doe-het-zelfzaken en tuincentra

TerAar 3.620

In de grootschalige branches heeft de gemeente Nieuwkoop een fors aanbod. Zeker m de woonbranche en bloemen-, planten en tuinartikelen heeft Nieuwkoop een bovenlokale functie. Alleen in de doe-het-zelfbranche zijn beperkte uitbreidingsmogelijkheden voor schaalvergroting aanwezig.

2.5

Detailhandelsstructuur regio

In de nabije omgeving van de gemeente Nieuwkoop liggen een aantal grotere winkelcentra. Met name de centrumgebieden van Alphen aan den Rijn en Woerden hebben met bijna 100.000 m 2 wvo een aanzienlijk vloeroppervlak. Aan de noordkant zijn Aalsmeer, Mijdrecht en Uithoorn belangrijke centra. Uit onder meer het


-

pagina 18

nieuwkoop

f

s

S-/'

Koopstromenonderzoek Randstad 2004 is gebleken dat inwoners van de gemeente deze centra vooral bezoeken voor niet-dagelijkse aankopen.

2.6

Trends en ontwikkelingen

Trends Dedetailhandel is een zeer dynamische sector waar veranderingen aan de orde van de dag zijn. Indit veranderingsproces zijndewensenvandeconsumentmaatgevend. De laatste jaren hebben winkels specifiek in kleine kernen (<5.000 inwoners) het steeds moeilijker om het hoofd boven water te houden. Het draagvlak is vaak te beperkt om bedrijfseconomisch verantwoord te kunnen functioneren. Veel koopkracht vloeit af naar de grotere supermarkten buiten de eigen woonplaats. Het gevolg is dat veel winkels in kleine kernen de deuren sluiten. In veel van deze kernen is een neerwaartse spiraal ingezet en neemt hetvoorzieningenniveau,endaarmeede leefbaarheid,af. Het Koopstromenonderzoek Randstad 2004 laat duidelijk zien dat de (kleinere) dorpscentra onder druk staan. Enerzijds is het draagvlak voor de winkels te klein, terwijl anderzijds het winkelaanbod weer te beperkt is om de moderne consument aan zich te kunnen binden. In verzorgingsgebieden tot 3.000 inwoners zal het steeds moeilijker worden een compleet dagelijks aanbod (supermarkt, bakkerij, slagerij en groenteboer) te bieden en resteren in de regel op termijn alleen mogelijkheden voor een compacte supermarkt met counters (o.a. slijterij, drogisterij) en servicepunten (o.a. postagentschap, stomerij). De supermarktsector speelt al enige tijd op deze ontwikkeling in, met speciaal voor kleine dorps- en buurtcentra ontwikkelde moderneenkleinschaligeformules. Naast deze ontwikkeling zijn er meer veranderingen in de consumentenbehoefte en het detailhandelsaanbod tebenoemen. Ontwikkelingen in de gemeente Ook de ontwikkelingen binnen de gemeente zijn relevant. In de gemeente Nieuwkoop zijn diverse nieuwbouw- en herstructureringsprojecten in gang gezet en in de planning (zie bijlage 6). Vooral in Nieuwkoop zijn diverse plannen, maar ook in Ter Aar, Langeraar, Nieuwveen en Noorden worden woningen toegevoegd. In de overige kernen zijn de geplande woningontwikkelingen beperkt. Naast de woningontwikkelingen zijn ook ontwikkelingen op het gebied van de detailhandel relevant. Het om devolgende projecten: Nieuwkoop Dorpsvernieuwing centrum 3e fase. Dit gaat niet meer om winkeluitbreiding, maar een verbetering van het verblijfsklimaat door de herontwikkeling van overige voorzieningen. Mogelijkheid tot samenvoegen Kennedyplein en centrum. Dit gaat om zachte plannen, maar de mogelijkheid hiertoe is onderkend en kan een verbetering vormen. Deze nota moet duidelijke uitspraken doen over het aldan niet voorzetten van deze optie.


pagina 19

nieuwkoop

f \ V

Ter Aar Voormalige Digros-locatie, revitalisatie centrumontwikkeling. In het centrum worden winkels+appartementen gebouwd op de voormalige Digros-locatie. De detailinvulling is nog nietbekend. Noorden In Noorden is sprake van plannen rondom een clustering van (detailhandels)voorzieningen. Realisatie van het winkelcentrum is in2011-2012 gerealiseerd. Externeontwikkeling- economischtij De detailhandel in kleine kernen staat nadrukkelijk onder druk. De huidige economische crisis versterkt dit effect, maar blijft niet tot de detailhandel beperkt. Diverse planvormingtrajecten ondervinden hinder. Woningbouwplannen worden met verhoogd risico in gang gezet of op de lange baan geschoven. Kredietverlening aan- en kredietwaardigheid van bedrijven staat onder druk. Dit alles leidt tot voorzichtigheid op de korte termijn en onduidelijkheid voor de langere termijn. Hoewel beleidsmatig er nadrukkelijk aandacht uitgaat naar het voorzieningenniveau in deze kernen en borging daarvan de vitaliteit in de kernen ten goede komt kan niet voorbij gegaan worden aan externe omstandigheden. De economische situatie van de afgelopen maanden laat duidelijk zien dat de bomen (voorlopig) niet langer tot in de hemel groeien. De haalbaarheid van genoemde doelstelling en activiteiten in deze kernen kan onder druk komen te staan. Heroverweging van deze acties kan noodzakelijk zijn in de komende jaren en kantot bijstelling leiden.

2.7

SWOT-analyse detailhandelsstructuur

De detailhandelsstructuur in de gemeente voorziet primair in de dagelijkse behoefte van de inwoners. Op basis van onder meer voorgaande analyse, locatiebezoek en gesprekken met ondernemers en de gemeente zijn de sterke en zwakke punten in de lokale winkelstructuur benoemd. In onderstaande tabel zijn de belangrijkste aspecten voor de gemeente als geheel gegeven. De voornaamste resultaten uit de SWOT-analyse zijn in de hiernavolgende tabel opgenomen. Deze vormen een belangrijk onderdeel voor het uitwerken van de visie.


pagina20 nieuwkoop

f^^/

Tabel 2.5: Hoofdpunten SWOT-analyse detailhandel gemeente Nieuwkoop Sterk: Zwak: Dagelijkse voorzieningen in een groot • Ontbreken van een aantrekkelijk deelvandekleine kernen recreatief winkelaanbod Voldoende dagelijkse voorzieningen in • Chaotische vestiging (volumineuze) TerAar enNieuwkoop detailhandel op bedrijventerreinen en Aanwezigheid warenhuizen in gebrek aan duidelijkheid Nieuwkoop enTerAar • Tot nu toe beperkte controle / Aantrekkingskracht perifere detailhandel handhaving gemeente op wat wel/niet TerAar (Bovenland) kan Grote lokale betrokkenheid/binding Kans: Upgrading winkelcentra Toeristische potentie, verblijfsrecreatie uitbreiden, evenementen, dagtoeristen de kernen latenzien,gastvrij Nieuwkoop Duidelijke richtlijnen voor vestiging volumineuze detailhandel Woningbouw omdraagvlakte behouden Standplaatsen (indien aanvullend)

2.8

Bedreiging: Afname draagvlak door lagere bevolkingsaantallen (vooral in kleine kernen) Sluiting dagelijkse voorzieningen in kleine kernen Ongelijkheid tussen kernen in winkeltijden (avondopening en toerismebepaling)

Beleidskaders

Provinciaal beleid De provincie Zuid-Holland voert een actief detailhandelsbeleid. Voor de gemeente Nieuwkoop zijn de richtlijnen detailhandel op perifere locaties als bedrijventerreinen van belang. In het beleid zijn concreet de richtlijnen voor perifere detailhandel benoemd (o.a. branches en omvang) In bijlage 8 zijn de relevante zaken uit het provinciale beleid genoemd. Regionaal beleid De provincie Zuid-Holland is opgedeeld in regionale economische overlegorganen (REO) en bij vestigingen van bedrijven groter dan 1.000 m 2 dient advies aan het REO worden gevraagd. De gemeente Nieuwkoop valt onder REO Rijn- en Bollenstreek, in 2005 is hiervoor een detailhandelstructuurvisie opgesteld. De gemeente Nieuwkoop kan hieraan aansluiten door ook voor de relatief kleine winkelcentra in de gemeente en de kleine kernen: • Het op peil houden/brengen kwaliteit winkelgebieden door uniciteit/leisure; • Stimuleren van jong ondernemerschap; • Regionale trekkers in bovenregionaal overleg faciliteren.

P=>m°enteNioiiwkoon/FysiekeenMaatschappelijke Ontwikkeling

pagina 21

nieuwkoop j T s V

Gemeentelijk beleid Voor deze detailhandelsnota zijn de volgende beleidsstukken relevant. Structuurvisie 2040.Hierinwordt uitgebreid eentoekomstvisie voor de gemeente beschreven. Belangrijk hierin is de verdeling inA-, B- en C-kernen. Binnen deze verdeling is het hoogste niveau van voorzieningen voorzien in de A-kernen en aflopend via de B- naar de C-kernen. Deinzet vanuit degemeente is hieraan gekoppeld waarbij impulsen worden voorzien indeAkernen. Dit overigens zonder dat dit leidt tot verminderde aandacht voor voorzieningen inde andere kernen.Dealdaar gevestigde voorzieningenworden blijvendgefaciliteerd. Richting de toekomst wil de gemeente Nieuwkoop stabiel blijven qua inwoneraantal. Een evenwichtige demografische samenstelling met 27.000 inwoners. Hierin wordt voorzien via extra woningbouwvooral indeA-en B-kernen. Standplaatsenbeleid. Dit is een apart beleid welke in feite los staat van het detailhandelsbeleid. Alleen het aantal, locatie en branchering van de ambulante handel is van invloed op het functioneren van de detailhandel. Daarom wordt ook dit beleid meegenomen inde analyses. Winkeltiidenverordeninq. De gemeente heeft in deze verordening onder meer opgenomen dat in de gemeente ten hoogste 12 koopzondagen georganiseerd mogen worden. Dit in afwachting van de uitkomsten van de landelijke discussie op dit vlak. Toerismebeleid. Een nieuwe beleidsnota wordt op dit moment opgesteld onder het thema "bevordering economie en werkgelegenheid". Uitbreiding van verblijfsaccommodaties, versterking van routestructuren en verbetering van de bereikbaarheid van toeristische voorzieningen zijn kernpunten van beleid. Bekendheid en promotie van het product Nieuwkoop gaat vergezeld van een impuls aan de gastvrijheid in de gemeente en horecavoorzieningen.


pagina 22

nieuwkoop

| T \ y

Visieopdewinkelstructuur Indithoofdstuk wordtdetoekomstvisie voor dedetailhandelsstructuur indegemeente geschetst. Dezevisie bestaat uitconcrete plannen enbeleidsmaatregelen. Uitgaande vandit wensbeeld iseenactieprogrammaopgesteld.

3.1

Doelstelling

Gebaseerd op onder meer informatie van en gesprekken met alle betrokkenen zijn de hoofdpeilers geformuleerd diedebasisvormenvoor evenwichtige detailhandelsstructuur inde gemeente Nieuwkoop. Concreet luidtdedoelstelling voor hetdetailhandelsbeleid alsvolgt.

Het faciliterenvaneenevenwichtige detailhandelsstructuurpassendbij het duurzame enondernemende karaktervanNieuwkoop metperspectiefvoorondernemerschap en borgingvanvitale winkelvoorzieningen.

3.2

Vertrekpunt visie

Het detailhandelsaanbod in de gemeente voorziet de inwoners primair in de dagelijkse levensbehoefte. Inde grote kernen Nieuwkoop en Ter Aar is aanvullend hieraan enig nietdagelijks winkelaanbod gevestigd. Omdat het inwoneraantal zich stabiel ontwikkelt, ligt de focus op behoud van de bestaande voorzieningen en daarmee de leefbaarheid in de kleine kernen. Hiervoor moeten duidelijke keuzes worden gemaakt. Streven naar behoud van een basisniveau aan dagelijkse winkelvoorzieningen in alle kernen is wenselijk, maar vanuit economisch perspectief niet reëel. Daarom geniet de ontwikkeling van evenwichtig voorzieningenaanbod in de grotere kernen (A-kernen) de voorkeur boven het in stand houden van eente beperkt aanbod in alle kernen. De uitstraling en fysieke toegankelijkheid van winkelgebieden en winkels is een aandachtspunt om het functioneren en de levensvatbaarheid te borgen. Dit geldt in feite voor alle kernen. AKernen In figuur 3.1 is de gewenste detailhandelsstructuur voor de gemeente Nieuwkoop gegeven. De kernen Nieuwkoop enTer Aar hebben een winkelcentrum met gemeentelijke verzorgingsfunctie, waarbij voldoende dagelijkse voorzieningen aanwezig zijn met aanvullende niet-dagelijkse voorzieningen. Gezien het inwoneraantal en ligging van


pagina23

nieuwlkoop

^V^/

Nieuwkoop heeft deze kern een uitgebreider winkelaanbod. Ook zijn in Nieuwkoop en Ter Aar locaties aangewezen waar grootschalige detailhandel gefaciliteerd wordt. De kernen Nieuwveen en Langeraar hebben primair een kernverzorgende functie met de daarbij behorende voorzieningen, zoals ook nu het geval is. Figuur 3.1: Gewenstedetailhandelsstructuur gemeente Nieuwkoop

BKernen Voor Zevenhoven en Noorden is het van belang enkele dagelijkse voorzieningen voor de eigen inwoners te behouden, meer winkels is vanuit economisch oogpunt niet realistisch. Van belang is om voorzieningen te behouden voor de leefbaarheid van deze kernen. Het winkelaanbod kan hier door onder meer het standplaatsenbeleid worden gecomplementeerd. Daarnaast is clustering en beperkte schaalvergroting (courante winkelunits) gewenst om op langere termijn het voorzieningenaanbod te behouden. Voor de voorzieningen in deze kernen geldt zeker dat de mogelijkheden voor clustering met andere maatschappelijke/dienstverlenende voorzieningen moet worden uitgebuit en niet wordt ondergraven. CKernen In de kleine kernen, zoals Vrouwenakker, Korteraar en Papenveer is net voorzieningenaanbod zeer beperkt of ontbreekt geheel. Bewoners zijn gericht op de


pagina24 lieuwkoop nie

| T \ y

voorzieningen in de omliggende kernen. De aanwezigheid van een slagerij en winkel in tuingereedschappen in Korteraar heeft nog enkele voordelen voor de direct omwonenden Grootschalige detailhandel Thans is het grootschalige winkelaanbod nog erg verspreid gelegen op twee bedrijventerreinen. Richting de toekomst moet het beleid erop gericht zijn dit grootschalige aanbod te clusteren op een beperkt aantal locaties.

3.3

Peilers van beleid

3.3.1

Versterking winkelcentra Nieuwkoop en Ter Aar

Nieuwkoop De ruimtelijke spreiding van de winkelvoorzieningen in is Nieuwkoop niet ideaal door de ligging van het Kennedyplein en het centrum. Het Kennedyplein huisvest meerdere goed functionerende winkelvoorzieningen. Voor met name de supermarkt is het op korte termijn schaalvergroting gewenst. De winkelvoorzieningen in het centrum van Nieuwkoop, aan het Regthuysplein hebben recentelijk een belangrijke upgrading ondergaan. De meeste nieuwe winkelunits zijn nu ingevuld met nieuwe huurders. Ondanks deze uitbreiding is de omvang en samenstelling van de winkels + ondersteunende voorzieningen smal. Zo is in het centrum slechts één supermarkt gevestigd. Daarnaast is de uitstraling van een deel van de panden aan het Regthuysplein en de Dorpsstraat gedateerd, deze zijde van het centrum moet worden versterkt. Het ideaalbeeld voor Nieuwkoop bestaat uit één sterk winkelcentrum met een grote aantrekkingskracht. Daarbij worden de voorzieningen aan het Kennedyplein toegevoegd aan het bestaande centrum. De verplaatsing gaat samen met schaalvergroting van de bestaande aanbieders (met name supermarkt) en een upgrading van het centrum rond het Regthuysplein en de Dorpsstraat. De eventuele samenvoeging is jarenlang een discussie en wens van betrokkenen. Deze nota moet zicht geven of dit nog een te onderzoeken optie is of dat uitbreidingruimte moet worden geboden aan winkeliers aan het Kennedyplein. Na gesprekken met de supermarktondernemer en de vastgoedeigenaar is komen vast te staan dat beide partijen positief staan tegenover een samenvoeging en de haalbaarheid hiervoor willen nagaan. Wel is komen vast te staan dat er een investeringsbehoefte of -noodzaak is die op basis van een duidelijk beeld over de toekomst kan worden ingevuld. Het is daarom van belang


pagina25 nieuwkoop

j * ^ /

dat op korte termijn duidelijk wordt of clustering van beide centra een reële optie is, zodat de investeringen hierop kunnen worden geënt. Bij goede vooruitzichten op een redelijk kort plan- en besluitvormingstraject wordt volstaan met een "beperktere" investering op dit moment. Afbeelding 3.1: Huidige winkelcentra Nieuwkoop (Kennedyplein en Regthuysplein) beoogde clusterlocatie

en

Kennedyplein In overleg met gemeente en ondernemers zijn de volgende randvoorwaarden benoemd die van belang zijn om tot een geschikte samenvoeging te komen: • Haalbaarheidsonderzoek clustering Kennedyplein aan het Regthuysplein (2010); • Planvorming en realisatie, mits de haalbaarheid is aangetoond, binnen 8-10 jaar of zoveel eerder als mogelijk; • Courante winkeloppervlakken passend bij supermarkt en aanvullende formules, winkelvoorzieningen en overige voorzieningen; • Parkeren inpandig en met dubbelgrondgebruik, inclusief verplaatsen parkeerplaatsen Reghuysplein; Geen parkeerheffing; Bewinkeling op 1niveau (bij voorkeur dijkniveau); Wonen boven winkels (deels zorg-, PG woningen); Goederenaanvoer vanaf de Achterweg (de Dorpstraat wordt hiervoor afgesloten) en handhaving hiervan; Bij voorkeur scheiden van goederen- en winkelstromen; Hoogwaardige uitstraling en materiaalgebruik aansluitend bij het Regthuysplein; Goede bereikbaarheid/ontsluiting van het gehele winkelgebied; Toerisme. Aanvullende formules faciliteren ter versterking van de aantrekkingskracht van de kern en het recreatief winkelen.


pagina 26

nieuwlkoop

\^^/

TerAar In het centrum van Ter Aar is een gevarieerd winkelaanbod gevestigd. Zwak punt is de ruimtelijk functionele structuur. Een heldere routing en een aaneengesloten winkelfront ontbreken en de uitstraling van de panden is wisselend. Tot slot is een aantal winkelunits te klein en isde kwaliteit van ondersteunende voorzieningen (zoals horeca) matig. De focus voor het centrum van Ter Aar gaat ten eerste uit naar versterking van de ruimtelijk functionele structuur. Daarbij is aandacht vereist voor de routing en de kwaliteit van de winkelpanden. Ten tweede is herschikking van het aanbod gewenst. Voorzieningen als een bouwmarkt bij voorkeur verplaatsen naar het bedrijventerrein. Het LPG station aan de Westkanaalweg is daar ongelukkig gesitueerd in verband met de veiligheidrisico's. Gesprekken tussen de gemeente en betrokken eigenaren zijn gestart om een toekomst voor de locaties (LPG en Bouwmarkt) te bezien. Een planvormingstraject op middenlange termijn is niet ondenkbaar. Afbeelding3.2:Huidige winkelcentra TerAar(Lindeplein)

In Ter Aar staat de herinrichting van het Lindeplein op de planning. Hierbij is het in de concrete planvorming van belang aan onderstaande randvoorwaarden tevoldoen: • Herontwikkeling revitalisering rand Lindeplein zijde Westkanaalweg, locaties van Eijk en Fixet (2010-2015); • Herinrichting plein met aantrekkelijke uitstraling; • Sanering belemmerende objecten tussen Digros enoverige winkels; • Opvulling leegstaande winkelpanden; • Acquisitie op aanvullende branches kleding & mode, schoenen & lederwaren, ambachten; • Gescheiden goederen enwinkelstromen; • Goede routing en bereikbaarheid. Ook aandacht voor bebording naar winkelgebied; • Geen parkeerheffing. Gemeente Nieuwkoop/Fysieke enMaatschappelijke Ontwikkeling

pagina27 nieuwkoop

f ^ v . /

Volumineuze perifere detailhandel De gemeente Nieuwkoop dient grootschalige winkelvoorzieningen te clusteren op specifieke zones op de bedrijventerreinen Bovenland in Ter Aar en de Olm in Nieuwkoop. Nieuw te vestigen winkels dienen bij voorkeur aan te sluiten bij het provinciale beleid of voorzieningen die wat betreft functie en omvang niet passen binnen de bestaande centra. In dit provinciale beleid is duidelijk benoemd welke vormen van grootschalige en perifere detailhandel op bedrijventerreinen is toegestaan. Ook op dit moment is vestiging van detailhandel op deze terreinen via een wijzigingsbevoegdheid toegestaan. Er zijn dan ook verschillende vestigingen her en der op de terreinen aanwezig. De vestiging van detailhandel is niet ruimtelijk en ook qua omvang en volume niet begrensd. In theorie kan het hele terrein qua functie veranderen met als gevolg een verder toenemend tekort voor de reguliere bedrijvigheid. Handhaving is lastig en dit vraagt om nadere afweging en regulering van de vestiging van detailhandel op bedrijventerreinen. Door clustering van de voorzieningen wordt de aantrekkingskracht van de voorzieningen versterkt. Ook worden mogelijke conflicten met andere bedrijvenfuncties voorkomen en wordt de functieverandering tegengegaan. Enkel op Bovenland en De Olm wordt een beperkte zone beschikbaar gesteld voor de vestiging van perifere detailhandel. Op alle locaties elders in de gemeente en elders op deze terreinen is perifere detailhandels niet toegestaan. Bij de in gang gezette herontwikkeling vraagt dit om een sturende handhavende rol voor de gemeente. De PDV locaties/-zones worden in de bestemmingsplannen voor de bedrijventerreinen opgenomen inclusief benoeming van de branches die worden voorzien en een maatvoering in winkeloppervlak. Uitgangspunt is dat een beperkt aantal formules en producten in aanmerking komen voor vestiging op de genoemde terreinen. Functies, producten en formules die in het centrum van de kernen thuishoren dan wel aldaar ruimtelijk kunnen worden gefaciliteerd worden niet op de PDV-locaties toegestaan. Aanvullend wordt een strikt handhavingsbeleid ingesteld. De volgende twee locaties worden aangewezen als cluster voor perifere detailhandel: 1. Locatie Nieuwkoop, bedrijventerrein De Olm. a. Zone: Bernardlaan, Energieweg, (Nieuwkoop) b. Teddingtonweg tot nr 20

Industrieweg

2.Locatie Ter Aar, Bovenland a. Zone: Harsweg, Stobbeweg. b. Stobbeweg, even en oneven vanaf nummer 17 c. Harsweg, even vanaf nummer 34 d. Geen detailhandel toestaan op het Koelemanterrein


en

Teddingtonweg

pagina28

nieuwkoop

j*^S

Afbeelding 3.3: Zones voor grootschalige detailhandel op bedrijventerrein De Olm en Bovenland Bovenland De Olm

Specifiek voor deze twee clusters geldt dat de volgende maatregelen en daarbij behorende acties gewenst zijn: • Aanpassen bestemmingsplannen; • Het toestaan van een beperkt aantal branches: o Bouwmarkten, meubelzaken, o Detailhandel in zeer volumineuze goederen: auto's, motoren, boten, caravans, keukens, badkamers, vloerbedekking, parket, zonwering, tenten; o Tuincentra. Deze beleidslijn voor de A-kernen Nieuwkoop en Ter Aar (centrum en detailhandel op bedrijventerreinen) moet bij het opstellen van de nieuwe bestemmingsplannen een juridisch planologische verankering krijgen. Tot die tijd is het huidige bestemmingsplan bindend maar zal in de communicatieve sfeer de hier uitgeschreven lijn worden aangehouden.

3.3.2

Winkelvoorzieningen in Langeraar, Nieuwveen, Noorden en Zevenhoven

Om de leefbaarheid in de kernen te behouden, is het van groot belang voldoende (detailhandels)voorzieningen te behouden. Winkels fungeren als ontmoetingsplaats en bindingselement binnen een dorp. Wanneer deze voorzieningen wegvallen, kan het vooral voor de oudere bewoners een probleem zijn in een andere kern boodschappen te doen. In enkele kleine kernen is het draagvlak voor de aanwezige detailhandelsvoorzieningen momenteel beperkt en is de verwachting dat richting de toekomst dit draagvlak verder afkalft. Hierdoor komt het functioneren van voorzieningen onder druk te staan en komen de kernen terecht in een vicieuze cirkel. Woningbouw kan een positieve bijdrage leveren om het draagvlak in deze kernen (Zevenhoven, Langeraar, Noorden) op peil te houden. Bij enige gunstige toekomstperspectieven is de investeringsbereidheid van de ondernemers groter.


pagina29 "lieuwkoop me

Y * ^ /

Daarbij is de clustering met andere maatschappelijke voorzieningen in de kern van belang, maar ook een ondersteund standplaatsenbeleid en een sympathiek systeem van gemeentelijke heffingen. De volgende maatregelen en acties zijn gewenst om voorzieningen in deze kernen te behouden: • • • • • • • •

• • • • •

Draagvlak behouden/vergroten door toevoeging woningen; Uitstraling verbeteren cq behouden; Ontwikkeling dorpscentrum Noorden (korte termijn); Revitaliseren centrum Zevenhoven (korte termijn); Upgraden Strooplikker Langeraar (middenlange termijn); Upgraden Liemerhof Nieuwveen (middenlange termijn); Duidelijke profilering (winkel)voorzieningen per kern (o.a. externe presentatie), onderscheidende identiteit en branchering; Aanvullende ondersteunende functies en voorzieningen bij winkels clusteren (bv standplaatsen, zorg, kinderopvang, maatschappelijke en culturele functies), deze in de bestemmingsplannen niet uitsluiten; Toeristische mogelijkheden (extra draagvlak) ontwikkelen/benutten in Noorden en Langeraar; Routing en bebording enten op profiel centrumgebied; Niet reguliere en tijdelijke detailhandel (particuliere- en dumpverkopen) sturen en indien nodig reguleren of tegengaan; Goede bereikbaarheid en parkeervoorzieningen; Ondernemerschap stimuleren en ondersteunen.

3.4

Flankerend beleid

Om tot een goede detailhandelsstructuur in de gemeente te komen zijn goede ontplooiingsmogelijkheden voor ondernemers van belang. De gemeente kan hierin stimulerend/ondersteunend zijn door het scheppen van de goede randvoorwaarden In deze paragraaf worden gepaste maatregelen en acties bij diverse beleidsvelden benoemd waarin de gemeente kan faciliteren.

3.4.1

Verordeningen

Winkeltijden Wat betreft winkeltijden is vooral de zondagopenstelling van belang om duidelijk te organiseren. Voor het succesvol laten zijn van koopzondagen is onderlinge afstemming over het aantal, tijdstip en locatie gewenst. De gemeentelijke verordening inzake de winkeltijden (Gemeente Nieuwkoop, 18 december 2008) voorziet momenteel in 12 koopzondagen. Na overleg met gemeente en ondernemers is de meest gewenste situatie om in te zetten op de volgende punten:


pagina30

nieuwkoop f s v > - / '

Inzetten op gelijkheid tussen de kernen binnen de gemeente met een openstelling van 1220 zondagen, afhankelijk van het (nog aan te passen) Rijksbeleid; De concrete invulling van de zondagsopenstelling (waar nodig en gewenst) te enten op differentiatie naar branche en kern; Geen avondopenstelling toestaan; Geen aanvullende zondagsopenstelling obv detoerismebepaling. Precario belasting De precarioheffing3 dient passend te zijn bij de voorzieningen en de vaak voor winkels en horeca onnodig belastende elementen dienen verwijderd te worden. Dergelijke heffingen (indien onzorgvuldig en generiek geïmplementeerd) leiden tot onnodige financiële belasting voor detoch al kwetsbare winkelstructuur inde kleine kernen.Hetbelastingsysteem zou indit geval rekening moeten houden met belangen van sociale leefbaarheid in de kernen. Dit kan door te zorgen voor een reële en passende precarioheffing, onnodig belastende elementen verwijderen.Maar ookdoordifferentiatie aanbrengentussen horeca endetailhandel. Bekend is dat winkels, veelal speciaalzaken, met een gering verkoopvloeroppervlak onder druk staan. De omzetten en marges zijn relatief laag terwijl de investeringen in product (vernieuwing) evenredig groot zijn. De gemiddelde omzet en winst per vierkante meter vloeroppervlak zijn relatief klein en de precariobelasting is gelijk aan die van de grootwinkelbedrijven. De precario drukt daarmee onevenredig zwaar op de bedrijfsvoering vande kleinewinkelier. Devolgende maatregelen zijn daarom gepast: • Reclame-uitingen aandegeveldie niet meerdan 10cm uitsteken bovendevoorde openbare dienst bestemde gemeentegrondwordenvrijgesteldvan precario. • Reclameborden of-uitstallingen opopenbaar grondgebied wordenvoor kleine winkeliers (tot bv. 500m2bvo)vrijgesteldtot bv. 10m2. • Erwordt eenseparaattariefvoorterrassen geïntroduceerd. Ditcompenseert de vrijstellingvoordekleinewinkeliers. Ditkanvanuithetoogpuntdatterrassendirect bijdragen vergroting vandeomzet enderhalvetothetverkoopvloeroppervlak kan wordengerekend. De aanpassing van de precariobelasting heeft een negatief effect op de begroting. Dit is echter vrij gering door verhoging vanhettarief voor extra ruimtegebruik enwordt verderteniet gedaandoor deextra inkomstenvanuit de precariovoor destandplaatsen. AlgemenePlaatselijke Verordening (APV) Particuliere verkopen en landwinkels kunnen een aantrekkelijke leverancier zijn van lokale producten,waardoor toerisme wordt aangetrokken en de lokale economie zich profileert. Wel moet voorkomen worden dat deze verkopen onder veel gunstigere regeltechnische omstandigheden kunnen functioneren dan de reguliere detailhandel, omdat dan oneigenlijke

^ Precarioheffing: heffing voor hethebbenvanvoorwerpen onder, opofbovenvoordeopenbare dienst bestemde gemeentegrond (artikel228Gemeentewet),zoalswinkeluitstalling


pagina31 nieuwkoop

f

\

concurrentie kan ontstaan. Daarom moet indien nodig tijdig gereguleerd en gehandhaafd worden. De volgende maatregelen en beleidsopstellingen zijn gewenst bij de Algemene Plaatselijke Verordening (APV): Venten: strikter reguleren indien dit uit de hand loopt ten koste van reguliere detailhandel. Dit kan bijvoorbeeld door limieten te stellen aan het aantal venters, specifieke locaties te verbieden voor venters en de uit te venten producten strikt te benoemen cq uit te sluiten. Uitgangspunt is dat het venten niet structureel kan zijn en er een nadruk moet ligger op het venten ter ondersteuning of in opdracht van het lokale verenigingsleven. Het venten van seizoensgebonden producten, mits niet structureel, kan wel een meerwaarde hebben voor de leefbaarheid in de kernen; Particuliere verkopen: verbrede landbouw slim faciliteren waarbij dit de kracht van lokale winkelvoorzieningen ondersteunt, bijvoorbeeld een boerenlandmarkt naar Zuid-Europees model. Indien nodig aanvullend reguleren in APV en bestemmingsplannen; Tijdelijke (dump)verkopen in dorpshuizen, leegstaande winkelpanden of op andere locaties van producten die daarmee de reguliere detailhandel ondergraven (kleding, tapijten, fietsen, audio, etc). Reguleren in bestemmingsplannen en APV; Het openstellen van een meldpunt, wanneer ondernemers het idee hebben dat door venten/particuliere verkoop oneigenlijke concurrentie ontstaat.

3.4.2 Standplaatsen Het huidige standplaatsenbeleid staat enkele standplaatsen in de kleine kernen toe op een beperkt aantal dagen/dagdelen op specifiek aangewezen plekken. Deze standplaatsen bieden vooral voordelen voor de consument en daarmee ook voor de gevestigde ondernemers: • de keuzemogelijkheden van de consument worden vergroot; • het heeft ook een sociale functie doordat een ontmoetingsplek ontstaat; • inwoners blijven voor een groter deel georiënteerd op de eigen kern, waardoor minder afvloeiing naar andere kernen plaatsvindt; • door de standplaatsen bij het winkelgebied wordt traffic gegenereerd. Er komen meer consumenten in het winkelgebied die combinatiebezoeken uitvoeren; • Biedt mogelijkheden om arrangementen en evenementen te organiseren cq qua timing te koppelen aan de dagen dat de standplaatsen gebruikt worden. Per definitie dient het vergunnen van standplaatsen vergezeld te gaan van een afweging mbt het effect voor de reguliere detailhandel. Er zijn overwegingen van concurrentie, onwenselijk en wenselijk, die van invloed zijn op het draagvlak voor de bestaande detailhandel. Uiteraard moet het doel gericht zijn op onderlinge versterking en niet op afbreuk. Vergunningstechnisch moeten er voldoende adequate gronden in de APV zijn opgenomen die weigering van een vergunning mogelijk maken, indien dit gevaren oplevert voor de lokale economie en de sociale leefbaarheid in de kernen. Recentelijk zijn hiervoor extra weigeringsgronden toegevoegd in de APV en het aantal te vergunnen standplaatsen strikt


y

pagina 32

nieuwkoop

f

s

V^/'

gereguleerd en beperkt in een aanwijzingsbesluit standplaatsen. Ook dit besluit is recentelijk vastgesteld. Overigens is begin dit jaar het functioneren in een enkele kern geëvalueerd. Aangetoond is dat de burgers zeer tevreden zijn met de standplaatsen en extra voorziening en dat een groter deel van de bestedingen nu in het dorp worden gedaan. Analyse van aangeleverde omzetcijfers (zij het voor een beperkt aantal winkels) geven eveneens een stijging van de omzet aan in vergelijking met de situatie voor de standplaatsen.

3.4.3 Verkeer en vervoer De bereikbaarheid van winkelgebieden is van groot belang. Consumenten moeten via een duidelijke route het winkelcentrum per auto of fiets kunnen bereiken. Ook zijn voldoende parkeerplaatsen voor zowel auto als fiets noodzakelijk. Concreet verdienen de volgende aspecten de aandacht: Parkeervoorzieningen (parkeren klanten en parkeren personeel). Winkelvoorzieningen dienen voldoende parkeerplaatsen te hebben en het parkeerbeleid dient eenduidig gecontroleerd en gehandhaafd te worden; Routing. Zorg voor een duidelijke routing naar de winkelcentra en dat deze met bebording goed aangegeven zijn; Goederen- en consumentenstromen. Waar mogelijk dienen deze gescheiden te worden. Dus zorg voor zoveel mogelijk bevoorrading aan achterzijde van winkels en in ieder geval niet op de belangrijkste loop- en aanrijdroutes van de consument.

3.4.4 Toerisme De gemeente Nieuwkoop heeft veel toeristische potentie met het water- en natuurgebied, vooral rondom de kernen Nieuwkoop, Noorden, Langeraar en Ter Aar. Ook voor de detailhandel en horeca zijn er mogelijkheden om hiervan te profiteren. De potenties van het benutten van de toeristische aantrekkingskracht zijn groot en nog onvoldoende uitgebuit. Toch kan vanuit toerisme extra omzet behaald worden die vervolgens weer gebruikt kan worden voor investeringen. Een mogelijkheid is dat een lokale winkelier gezamenlijk met een eigenaar van een hotel, pension, camping of recreatiecomplex meer kwaliteit aan een dergelijke voorziening kan toevoegen. Gedacht wordt hierbij aan het aanbieden van op toeristen toegesneden lokale en/of regionale assortimenten of diensten. Het dient ter aanbeveling in te spelen op: • Bevorderen van verblijfsrecreatie, aangezien dagtoeristen in de praktijk weinig besteden in de detailhandel; • Het gevoel geven dat de verblijfstoerist in Nieuwkoop en omgeving 'thuis' is; • Duidelijk maken wat de lokale ondernemers in huis hebben; • Indien het aantal dagtoeristen aantrekt, heeft dit vooral positieve effecten voor de plaatselijke horeca;


pagina33

nieuwkoop

•

f V ^ /

Indien het verblijfstoerisme groeit, leidt dit tot voordelen voor zowel horeca, dagelijkse en recreatieve detailhandel; Watergerelateerde horeca en -detailhandel, of toevoegingen van watergerelateerd assortiment aan de bestaande detailhandel is kansrijk; Versterking van de gastvrijheid in Nieuwkoop en de horeca/detailhandel; Organisatie van evenementen inaansluiting opweekmarkten en detailhandel.

Een nauwe samenwerking tussen betrokken partijen (KvK, MKB,toeristische organisatie) kan leiden tot een groei van het aantal distributieve koppelingen tussen winkelier en toeristische voorziening,waardoor de toeristische meerwaarde voor dewinkelier inde kernen Nieuwkoop enNoordenverder kantoenemen. De gemeente stelt een toeristische nota op om de toeristische potentie beter te benulten. Enkele concrete acties die kunnen zorgen voor een positief effect op de toeristenstroom en daarmeeopdedetailhandelis: • Aandacht vestigen op recreatieve knooppuntontwikkeling bv knooppunt Aarweide; Verblijfsaccommodatiestoevoegen; • Bereikbaarheid van en tussen Plassen verbeteren (relatie Langeraarse - en Nieuwkoopse plassen); • Langeraarse Plassen als gebied voor pleziervaart benutten; • Beheerplan Natura 2000; • Fietsroutenetwerk; • (Natuur)ontwikkeling Meijepark, Ruygeborg en Noordse Buurt; • Mogelijkheden van het Aarkanaal tot ontwikkeling brengen bv met een jachthaven en Aquaverium.

3.4.5 Ondernemerschap Gezien de vergrijzing van ondernemers in enkele kernen, biedt het stimuleren van jonge ondernemers mogelijkheden om devoorzieningen over tenemen.De Kamervan Koophandel kan hierin een belangrijke rol vervullen om de nodige ondersteuning te bieden. Degemeente kan hierin eensamenwerking met de KvKaangaan.Ook ishet mogelijk datdegemeente een project opzet omjonge ondernemers tegen geringe kosten een onderneming te laten starten ofomeenondernemersopleiding onderbepaaldevoorwaarden medetefinancieren.

3.5 Concrete projecten Als uitwerking van de visie zoals beschreven zijn diverse projecten benoemd die een bijdrage leveren aan een verbetering van de gemeentelijke detailhandelsstructuur. Deze zijn: Nieuwkoop • Onderzoek naardehaalbaarheid vanclustering winkelvoorzieningen Nieuwkoop (2010) • Herstructurering DeOlm (oudstedeel)


pagina 34

lieuwkoop me

TerAar • Herstructurering Bovenland (inclusief ruimtescheppenvoor garagestraat) • Herinrichting LindepleinTerAar (aansluitend aanherontwikkeling Verkerk-locatie) (2010-2015) Noorden • Herontwikkeling locatieAntoniusschool Noorden (op kortetermijnvoorzien) Zevenhoven • Revitaliseren HertogAlbrechtshof Zevenhoven (kortetermijn) Langeraar • Upgraden Strooplikker Langeraar (middenlange termijn) Nieuwveen • Upgraden Liemerhof Nieuwveen (middenlange termijn)

fiemeente Nieuwkoop/Fysieke enMaatschappelijke Ontwikkeling

fss-/

DETAILHANDELSNOTA 2020

Recommend Documents