DEPRESSIE BIJ TURKSE EN MAROKKAANSE GROEPEN IN WEST EUROPA VOOR DE PRAKTIJK
Gabriela Sempértegui, Jeroen Knipscheer, Marrie Bekker 12-11-2015
SYSTEMATISCHE REVIEW Turkse en Marokkaanse migrante groepen in 14 West Europese landen Arbeidsmigranten en later gezinshereniging.
Inclusie criteria: Leeftijd >18 Instrument, subschaal of methode om depressie te meten. Relevante informatie voor behandeling van depressie. Relevantie van diversiteitskenmerken. 53 peer-reviewed papers.
PREVALENTIE Natives (1.1 – 24.8%)*
Turkish (3.3 - 73.5%)*
Moroccan (2.5 – 46.3%)*
Population
Type prevalence
Age
Male
Female
All
Male
Female
All
Male
Female
All
Community-based population (NL) Community-based (NL)
Current (one-week) Current (one-week)
55-64
13.6%
20%
16.9%
47.2%
64.3%
55.5%
21.1%
45.2%
31.9%
65-74
2.6%
20.2%
12.8%
64.4%
73.5%
68.8%
40%
46.3%
42.7%
Community-based (BE) General population Amsterdam (NL)
Current (oneweek) One-month
18-65
Outpatients (DE)
one-month
29-47
General population Amsterdam (NL)
One-year
18-65
General practice patients (NL)
One-year
28-71
* Not all studies in table
18-65
20.9%a
9.43% 6.2%
6.6%
4.1%
11.9%
25.0%
14.0%
15.4%
10.3%
2.5%
14.9%
20.9%a 13.3%
6.7%
6.6%
37.3% 15.2%
33.6%
22.4%
3.3%
Van der Wurff et al., 2004
Levecque et al., 2007 De Wit et al., 2008 Erim et al., 2011
15.2%
11.5%
9.8%
De Wit et al., 2008
2.5%
Fassaert et al., 2010
TOEGANG EN GEBRUIK VAN ZORG Verbeterde toegang tot specialistische zorg (Tr, Mr, Klaufus et al., 2014; Schouler-Ocak et al., 2010)
Niet voor tweede generatie Marokkaanse cliënten. Hoger drop-out (Fassaert et al., 2010; Sempértegui et al., in preparation) Turkse 15.5% Marokaanse 17.5% Nederlandse 12.4%. Gerelateerd aan SES kenmerken.
Later begin behandeling. Minder sessies, kortere duur behandeling (Fassaert et al., 2010; Mösko et al., 2011).
PROFIEL VAN DEPRESSIE BDI-II, CIDI, CES-D, SCL-90, BSI, K-10, MADRS, SCID- I, MINI, SOMS-II. Turkse groepen:
- Vaker toegenomen eetlust of gewicht, pessimisme (Schier et al., 2010 ; Levecque, 2007) - Minder vaak anhedonie, concentratie problemen, gevoelens van minderwaardigheid en schuld (Schrier et al., 2010)
Marokkaanse groepen: -Vaker afgenomen eetlust, anhedonie, suïcidale ideatie (Schrier et al., 2012; Velthorst et al., 2012). -Vaker negatieve psychotische symptomen en vervolgingswaan (Veling et al., 2007). - Beide: Meer/gecombineerde somatische –depressie klachten (Diefenbacher, 1994; Erim et al., 2011; Spijker et al., 2004).
IDIOMS OF DISTRESS TURKSE VROUWEN Irritatie (sinirli) Lef/moed (cesaret) Trots (gurur) Zelfvertrouwen (kandine güven) Zorgen/pijn aan het hart (yurek agrisi) Donkere stemming (karamsar) Verwoest / kapot voelen (bozukluk) Beklemmend, bedrukkend gevoel (sıkıntı and bunalım) Gevoel van dreigend gevaar (korku) (Baarnhielm & Ekblad, 2000; Borra, 2011).
Gebruik diagnostische interviews (bv. CFI) Vertaalde vragenlijsten Gevalideerde vragenlijsten (bv. CES-D, K-10) Hulp van tolken
RISICO FACTOREN- POTENTIËLE THEMA’S Heimwee en rouw (Tr, Uslucan et al., 2005; Nap et al., 2014) Problemen in het huwelijk (Tr, Baltas et al., 2000) Gevoel te zijn verwaarloosd of gestraft door God/ Allah (Tr, Mr, Braam et al., 2010)
Ontevredenheid met financiele mogelijkheden (Tr, Akbiyik et al., 2008) Ervaringen van discriminatie (>Mr mannen, Tr, van Dijk et al., 2010) PTSS (Tr, Tagay et al., 2008)
Onbesproken thema’s: traditionele geneeswijzen (hoca, amuleten, genezer; Schaamte ( Smits et al., 2005)
Baarnhield, 2010).
BESCHERMENDE FACTOREN - POTENTIËLE THEMA’S Integratie en assimilatie als acculturatie strategie (Tr, - Mr, Nap et al., 2014; Morawa et al., 2014; Schmitz et al., 2012, Ünlu et al., 2014 ). Positief zelf-beeld en autonomie + verbondenheid (Tr > vrouwen, 2013). Sterke ‘sense of coherence’/ interne locus van controle (>Tr, Mr, al., 2013)
Sociale steun (Tr, Uslucan et al., 2005). Religieus zijn (Mr, Braam et al., 2010).
Uslucan et al., 2005; Balkir
Erim et al., 2011; van Dijk et
EFFECTIVITEIT VAN BEHANDELINGEN Studie RCT (TR) Cultuur-specifiek online zelf-hulp oplossingerichte interventie vs. Wachtlijst (Ünlu et al., 2013). RCT (TR) GroepsCGT, zelf-hulpgroep, vs. wachtlijst (Renner et al., 2011)
PRE-POST vergelijking (TR-nD) Psychosociaal rehabilitatie programma. Gedeeltelijk in moedertaal (Mösko et al., 2011; Nickel et al., 2006). PRE-POST vergelijking ROM (TR-MR-nD) Individuele CGT (Sempértegui et al., in preparation).
Resultaten
INDIVIDUELE CGT Korte Klachtenlijst 30
25
20
Voor CGT
15
Na CGT 10
5
0 NL (n = 135)
(Sempértegui et al., in preparation)
TR (n = 23)
MR (n = 17)
THERAPIEBEVORDERENDE ASPECTEN Samenwerking met sociale instanties, langere stabilisatie (voor-)traject (Mösko et al., 2011).
Online programma’s verbeteren toegankelijkheid
(Ünlu, 2013).
Meer culturele aanpassingen nodig dan taal en culturele voorbeelden.
Langer durende trajecten? Bij groepsbehandeling let op co-ruminatie (Renner et al., 2011). Bespreek verwachtingen over behandeling (Renner et al., 2011).
DISCUSSIE Generaliseerbaarheid van de resultaten. Dynamic Sizing (Sue et al., 2006).
Intersectionaliteit diversiteisfactoren.
BEDANKT VOOR JULLIE AANDACHT! Zijn er vragen?
Contact:
[email protected]
