Demo Geachte mevrouw, mijnheer,
De osteopathische encyclopedie
Dank u wel voor de interesse die u voor dit e-book betoont! Deze demo bestaat uit een willekeurig aantal gekozen pagina’s uit het e-book “De milt” die u direct de talrijke mogelijkheden van deze publicatie zal tonen. In de linker kolom ziet u de inhoudstafel die duidelijk aantoont dat alle aspecten van dit onderwerp uitvoerig aan bod komen. Maak gebruik van de rechter schuifbalk, van de pijltjes op uw klavier of van het scrollwieltje op uw computermuis om doorheen deze demo te bladeren. Om de video bij afbeelding 15 te bekijken klikt u gewoon op de afbeelding. Al onze e-books kunnen zowel gehuurd als gekocht worden. Ieder aangekocht e-book kunt u op zes verschillende computers downloaden en u kunt het zowel in zwart/wit als in kleur afprinten. Het tijdstip waarop u een aangekocht e-book naar een tweede, een derde, enz computer downloadt kiest u vrij. U kunt dus na een paar jaar, bijvoorbeeld na aankoop van een nieuwe computer, opnieuw een aangekocht e-book downloaden. Gehuurde e-books kunnen maar op één computer worden gedownload waar u het gedurende 24 uur kunt lezen. Een gehuurd e-book kan niet afgeprint worden. De enige software die u nodig heeft om de e-books te lezen is het gratis Digital Editions van Adobe. U dient deze software te activeren alvorens u de aangekochte e-books op meerdere computers zult kunnen downloaden. De Adobe ® Digital Editions software biedt een fascinerende manier om e-books en andere digitale publicaties te bekijken en te beheren. Het op uw computer downloaden van onze e-books kan in minder dan één minuut: 1. Kies de e-books die u wenst te kopen of te huren 2. Laat uw e-mailadres na 3. Bevestig uw order door online te betalen 4. Het downloaden van de e-books op uw computer kan beginnen Veel leesplezier! Grégoire Lason – Luc Peeters
The International Academy of Osteopathy – I.A.O.
De osteopathische encyclopedie – Visceraal - Deel 8
De milt
Diafragma Milt Pancreas Colon Nier
Luc Peeters
Grégoire Lason
Copyright door Osteo 2000 bvba © 2010. Niets uit deze opgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Contact: Osteo 2000, Klein Dokkaai 3-5, B – 9000 Gent, België - Tel: +32 9 233 04 03 - Fax: +32 55 70 00 74
Mail
IAO
The International Academy of Osteopathy – I.A.O.
De osteopathische encyclopedie – Visceraal - Deel 8
1. Inleiding
In de kliniek is de milt een orgaan dat vaak miskend wordt, omdat een aandoening van de milt niet steeds een klachtenpatroon geeft dat duidelijk is. Bovendien werd lange tijd gedacht dat de milt een orgaan is zoals de amandelen dat gemakkelijk gemist kan worden. De milt is echter het grootste lymfoïde orgaan van het lichaam en ingeschakeld in de bloedcirculatie. Bij de foetus is het een bloedvormend orgaan (hematogenese). Bij de volwassene worden er enkel lymfocyten geproduceerd. De milt betekent voor het bloed hetzelfde als wat de lymfeknopen betekenen voor de lymfe, bovendien zuivert en filtert de milt het bloed door dode cellen en vreemd materiaal te verwijderen. Ook haar functie als reserveorgaan van rode bloedcellen is belangrijk voor de menselijke activiteit. Als osteopaat vinden we vaak miltcongestie onder invloed van een slecht functionerend diafragma. Een aantal symptomen kunnen toch aan een miltprobleem gekoppeld worden: • Anemie bij kinderen. • Stoornissen in de bloedcelsamenstelling. • Gingivitis, pijnlijk en bloedend tandvlees. • Gezwollen, pijnlijke tong, dysfagie en glossitis. • Vermoeidheid, hyperirritabiliteit en rusteloosheid ten gevolge van de anemie. • Vertigo en tinnitus. • Vaak verkouden en veel infecties door verlaagde weerstand. • Trombocytose. • Spanningshoofdpijnen. De milt is ook voor de osteopaat een belangrijk orgaan want het speelt een rol in de immuniteit, de aanpassing van de doorbloeding bij inspanning en tenslotte in de bloeddrukregeling. Voor wie niet vertrouwd is met de osteopathische viscerale aanpak verwijzen we naar de appendix (hoofdstuk 11) achteraan dit e-book.
The International Academy of Osteopathy – I.A.O.
2/58
De osteopathische encyclopedie – Visceraal - Deel 8
2. Anatomie
(Dalley et Agur 2004, Gray 2000, Netter 2006)
2.1. Ligging De milt is een orgaan dat onder de linker diafragmakoepel ligt (Afbeelding 1). Het is 12 tot 15 cm lang, 4 tot 8 cm breed en 3 tot 4 cm dik. De milt heeft een gewicht van 140 tot 180 gr. Hij ligt tussen de 9de en 11de rib links (Afbeelding 3 en 6). Bij de pasgeborene is de milt klein. Tijdens de eerste drie levensjaren neemt het volume 4 tot 6 maal toe waardoor hij van een eerder epigastrale ligging naar een meer laterale ligging uitbreidt. De milt ligt postero-lateraal-superior van de maag. De arteriële doorbloeding komt van de a. splenica en van de a. gastroepiploica sinistra (Afbeelding 2). De veneuse afvoer gaat via de v. splenica naar de v. portae (Afbeelding 2).
Rechts
Links
Afbeelding 1 – De milt 3/58
The International Academy of Osteopathy – I.A.O.
De osteopathische encyclopedie – Visceraal - Deel 8
3. Fysiologie
(Cesta 2006, Steiniger et Barth 2000, Tortora 1989, Vanhoensacker et De Schepper 2000)
3.1. Reserve- en filterfunctie Dit is de eerste van de twee belangrijke functies van de milt (rode milt): Het filteren van het circulerende bloed en het verwijderen van oude rode bloedlichaampjes en circulerende partikels. Tevens vormt de milt hierdoor een bloedreservoir.
3.1.1. Rode pulpa Deze bestaat uit sinussen (bloedruimtes) en strengen parenchym (met macrofagen, rode bloedcellen, lymfocyten enz.). Hierin gebeurt de fagocytose van dode rode bloedcellen (rode bloedcellen zijn ongeveer 80 tot 120 dagen actief) en eventueel vreemde materialen. De sinussen komen samen om de miltvenen te vormen. Deze sinussen bevatten de contractiele elementen. De rode pulp maakt 75% uit van de milt. De rode pulpa is belangrijk voor: • De fagocytose. • De hematopoiesis (in de foetus). • Het opnieuw gebruiken van ijzer. • De rode pulp is tevens een reservoir van thrombocyten en onrijpe erythrocyten.
12/58
The International Academy of Osteopathy – I.A.O.
De osteopathische encyclopedie – Visceraal - Deel 8
4. Mobiliteit
Tijdens de diafragmale inademing gaat de milt naar caudaal (ongeveer vier cm) en kantelt naar mediaal en ventraal terwijl ze in horizontaal vlak een endorotatie uitvoert (Afbeelding 9). De as waarrond deze beweging gebeurt, is de hilus van de milt.
Links
Rechts
Endorotatie
Dalen en naar mediaal kantelen
Dalen en naar ventraal
Afbeelding 9 – Mobiliteit van de milt tijdens de inademing 17/58
The International Academy of Osteopathy – I.A.O.
De osteopathische encyclopedie – Visceraal - Deel 8
5. Anamnese en fysische diagnostiek
De bevraging van de patiënt gekoppeld aan het klinisch onderzoek laten toe een aantal miltafwijkingen vast te stellen. De wandelende milt (splenoptosis) De voornaamste fixatie van de milt wordt uitgemaakt door het lig. splenorenale, maar de milt wordt goed ondersteund door het lig. phrenicicolicum. Afwezigheid van dit ligament bij de geboorte zorgt voor een ‘wandelende milt’. Chirurgisch wordt de milt dan opnieuw gefixeerd. In sommige gevallen wordt de milt weggenomen omdat ze andere organen verdrukt en abdominale pijnen veroorzaakt en vooral ook wegens het zeer verhoogde risico op torsie waardoor de bloedvaten kunnen afgekneld geraken en een acute buik veroorzaken. De oorzaak van de wandelende milt is de aangeboren of verkregen laxiteit van de ophangende ligamenten van de milt. Het komt bij kinderen voor zoals hierboven beschreven. Bij volwassenen komt het meer bij vrouwen dan bij mannen voor (7:1) en dan vooral bij verzakking van de ingewanden (Vermylen et al 1983). Deze aandoening komt zelden voor. Miltvergroting (Wright et Wilkins 2000) Een milt die palpabel is, is minstens verdubbeld in omvang. Een vergrote milt geeft niet onmiddellijk duidelijke symptomen. Indien een vergrote milt tegen de maag duwt, kan dit een vol gevoel geven na weinig voedselinname. Indien een vergrote milt te veel rode bloedcellen verwijdert, geeft dit vermoeidheid. Ook frequente infecties of een verhoogde neiging tot bloedingen kunnen te wijten zijn aan een miltdisfunctie ten gevolge van vergroting. Oorzaken van een vergrote milt zijn: • Virale infectie zoals mononucleosis (klierkoorts). • Bacteriële infecties zoals syfilis of endocarditis. • Malaria. • Levercirrose of levercongestie. • Hemolytische anemie. • Systeemaandoeningen zoals leukemie of Hodgkin. • Bepaalde metabole aandoeningen zoals de ziekte van Gaucher of de ziekte van Niemann-Pick. 18/58
The International Academy of Osteopathy – I.A.O.
De osteopathische encyclopedie – Visceraal - Deel 8
7. Osteopathische technieken 7.2. Mobilisaties 7.2.1. Mobilisatie van de onderste ribben in het frontale vlak De patiënt is in zit met de thorax opgericht. De osteopaat omvat met beide handen de onderste ribben lateraal en heft deze naar craniaal tijdens de inademing en naar caudaal tijdens de uitademing. Tijdens de inademing wordt de thoracale wervelkolom eerder naar extensie gevoerd en tijdens de uitademing naar flexie. De moeilijke bewegingsrichting wordt gemobiliseerd. Mobiliseren naar craniaal doet hij best tijdens de inademing en mobiliseren naar caudaal best tijdens de uitademing.
Afbeelding 15 – Mobilisatie van de onderste ribben in het frontale vlak
27/58
The International Academy of Osteopathy – I.A.O.
De osteopathische encyclopedie – Visceraal - Deel 8
9. Over de auteurs
Grégoire Lason Gent (B), 21.11.54
Luc Peeters Terhagen (B), 18.07.55
Beide auteurs zijn houder van het universitair diploma Bachelor of Science with honours in Osteopathic Medicine en zijn actief in de verspreiding en de academisering van de osteopathie in Europa. In 1987 richtten zij The International Academy of Osteopathy (IAO) op, waarvan zij de directeurs zijn. De IAO is al jaren het grootste opleidingsinstituut voor osteopathie in Europa. Beide osteopaten zijn lid van diverse organisaties die streven naar de verdere ontwikkeling van de osteopathie zoals the American Academy of Osteopathy (AAO), the International Osteopathic Alliance (IOA), the World Osteopathic Health Organisation (WOHO), etc. Met deze osteopathische encyclopedie willen zij onder meer aantonen dat het osteopathisch onderzoek en de osteopathische behandeling van iedere patiënt gebaseerd is op de integratie van drie grote systemen: het musculoskelettale, het viscerale en het craniosacrale systeem. 38/58
The International Academy of Osteopathy – I.A.O.
De osteopathische encyclopedie – Visceraal - Deel 8
11. Viscerale osteopathie 11.1. Inleiding De bewegingen die een mens maakt, worden meestal geassocieerd met het musculoskelettale systeem. In de osteopathie wordt echter elke structuur ten opzichte van een ernaast liggende structuur gezien als een gewricht. In deze context zijn de viscera met hun intieme contacten onder elkaar en met delen van het musculoskelettale systeem een specifiek biomechanisch geheel dat perfect beweeglijk moet zijn. Ook in de klassieke geneeskunde wordt gezien dat een onbeweeglijk orgaan meestal slecht functioneert. Dit gegeven wordt in de klassieke geneeskunde echter meestal alleen als diagnostisch middel benut en hierop volgt geen manuele behandeling. De osteopathie heeft ook hier duidelijk zijn nut aangetoond. Het manueel evalueren van bewegingsverliezen en het opzoeken van retracties van viscerale ligamenten, behoren tot de basisvaardigheden van de osteopaat. Naast de viscerale mobiliteit zal de osteopaat tevens aandacht hebben voor mogelijke viscerale congesties, voor de tonus van bepaalde organen en voor de doorbloeding zowel arterieel, veneus als lymfatisch. Het herstellen of optimaliseren van de viscerale mobiliteit, de neurologie (afferent en efferent) en de doorbloeding van de organen zal niet enkel een positieve invloed hebben op het functioneren van de organen zelf maar tevens op het goed functioneren van het hele lichaam. Volgende regio’s bezitten mobiele viscera: • Bekken • Abdomen • Thorax • Hals • Schedel
40/58
The International Academy of Osteopathy – I.A.O.
