Definitief FAUNAFONDS Bestuursvergadering 3 september 2014 te Utrecht Verslag van de 165e vergadering Aanwezig: Leden:
G.J. Jansen, (voorzitter) W.A.P. van der Klift, A.G. Dijkhuis, J.J.T. Teeuwisse, R.P.B. Foppen, J.H.M. Schellekens.
Secretaris: Adviseur IPO: Adviseur EZ: Coördinator onderzoek Notulist:
H. Revoort P. Spapens A.A. Helmens F. van Bommel E.M. van Wijk van Brievingh
Afwezig: Leden:
P. de Koeijer, P.L. Sterkenburgh, C.W. Ripmeester
1.1. Opening en vaststelling agenda De voorzitter opent de vergadering en verwelkomt de aanwezigen. De agenda wordt vastgesteld. De voorzitter constateert dat er fysiek geen quorum aanwezig is op deze bestuursvergadering. Om conform het bestuursreglement besluiten te kunnen nemen dienen er minimaal 5 stemgerechtigde bestuursleden voor te stemmen. Er zijn vandaag 4 stemgerechtigde bestuursleden aanwezig. De heren P. de Koeijer en P.L. Sterkenburgh zijn thans nog lid van het bestuur. Hoewel zij hebben aangekondigd hun lidmaatschap op te zullen zeggen, hebben zij nog geen ontslagbrief ingediend bij de Staatssecretaris. Wanneer dit geschiedt zullen zij eervol ontslagen worden. Eén van deze leden heeft per e-mail laten weten akkoord te zijn met de agendastukken en besluiten van deze bestuursvergadering m.u.v. de begroting 2015. Ook het andere lid is niet akkoord met de begroting 2015. De begroting 2015 zal ter goedkeuring worden voorgelegd aan de staatssecretaris en de colleges van gedeputeerde staten van de provincies. Zij kunnen besluiten de begroting goed te keuren. Daarmee is het formele gebrek aan het vaststellen van de begroting “gerepareerd”. Tijdens deze vergadering zijn ook R. Foppen en J. Schellekens aanwezig. Hun bestuurstermijn is inmiddels verstreken, maar vanwege de transitie van het bestuur heeft er nog geen nieuwe benoeming plaatsgevonden. BIJ12 is ook niet voornemens een voordracht voor een benoemingstermijn van zes maanden te doen. De adviseur IPO geeft aan dat bij een onvolkomen besluit (zoals nu) er gekeken moet worden naar welke risico’s het met zich meebrengt, komen er reacties op van derden? Die kans wordt zeer klein geschat. Wellicht dat er bij beroepszaken in de toekomst een probleem kan ontstaan. De wijze van besluitvorming wordt ook vastgelegd in de aanbiedingsbrief aan de staatssecretaris en de colleges van GS. 1.2. Mededelingen De adviseur IPO deelt mee dat hij een nieuwe functie heeft. Voor zijn positie tijdens de bestuursvergadering is er al een opvolger. Deze wordt bekend gemaakt tijdens de eerstvolgende AACVP op 4 september 2014. 1
De secretaris heeft per 1 december 2014 een nieuwe baan. Hij neemt op verzoek van de voorzitter functie als secretaris van het bestuur tot en met 31 december 2014 waar. De interim unit manager van de unit Faunafonds is per 1 september 2014 begonnen. De personele zaken en aansturing van de unit Faunafonds ligt vanaf die datum bij de nieuwe unitmanager. Ook zal hij zich bezig houden met de aanbestedingen van de taxatiebureaus, de ganzenovereenkomsten op de Waddeneinlanden, dassenovereenkomsten, contacten met de accountant etc. De nieuwe unitmanager is al jaren lid van de AACVP en was voorzitter van de werkgroep Natuurbeheer van het IPO. De secretaris laat weten dat de medewerkers van het Faunafonds, die nog bij EZ in dienst zijn, een aanbod voor een functie bij BIJ12 hebben ontvangen. Een aantal zal dit accepteren, maar een groter aantal van de medewerkers zal bedenkingen inbrengen bij EZ tegen de aangeboden functie. Er zal een commissie worden samengesteld, die zich over de bedenkingen zal buigen en daarover een advies zal uitbrengen aan EZ. Op 1 oktober 2014 zullen de medewerkers, die het aanbod van BIJ12 accepteren naar alle waarschijnlijkheid overgaan naar BIJ12. De adviseur IPO spreekt nogmaals zijn complimenten uit naar de medewerkers van het Faunafonds gezien de periode van de overgang en alles wat daarbij is komen kijken. In de BIJ12-raad is geconstateerd dat de organisatie BIJ12 goed staat en dat de unit Faunafonds daar erg sterk in naar voren komt; de unit Faunafonds heeft zijn zaken goed op orde. De voorzitter geeft aan dat het bestuur zijn werkzaamheden wil afronden met een inspirerend congres. Met een blik op de toekomst maar ook zeker een terugblik. Ook dient het congres om input te leveren voor degenen, die doorgaan met het interimbestuur/adviescommissie. De ochtend zal worden afgerond met een lunch. Van de aanwezigen is op 20 november 2014 niemand verhinderd. Later is de datum verschoven naar 26 november 2014. Het bestuur vraagt zich af wie er formeel verantwoordelijk is voor de jaarrekening. De secretaris geeft aan dat het vaststellen van de jaarrekening niet meer de verantwoordelijkheid is van het huidige bestuur. Het nieuwe interim-bestuur stelt dus de jaarrekening en het jaarverslag formeel vast. De adviseur van EZ kondigt aan dat er binnenkort een adviesaanvraag voor het Faunabeheerplan kroondomein voor advies aan het bestuur van het Faunafonds zal verzenden. Dit zal schriftelijk aan het bestuur worden voorgelegd. De secretaris geeft aan dat er nog aanvullende stukken zijn nagestuurd voor deze vergadering. 2.1. Verslag bestuursvergadering 7 mei 2014 Met inachtneming van een aantal redactionele wijzigingen wordt het verslag van de bestuursvergadering van 2 juli 2014 onder dankzegging aan de notuliste vastgesteld. Het bestuur geeft aan dat het Faunabeheerplan Overijssel ook GS onder ogen is gekomen en daar de nodige vragen over worden gesteld. 2.2 Activiteitenlijst 1) Wet Natuurbescherming: het wetsvoorstel is ingediend bij de Tweede Kamer. Op 11 september 2014 vindt er een technische briefing plaats met de Kamerleden, op 25 september 2014 vindt er een hoorzitting plaats en in oktober 2014 zal het wetsvoorstel behandeld worden in de Tweede Kamer. Daarna moet het wetsvoorstel nog langs de Eerste Kamer. 2
2) Uitsluiten van tegemoetkoming bij overbrenging van ziekten: is opgenomen in de nieuwe beleidsregels, kan van de activiteitenlijst af. 3) Overzicht globale inschatting van beoogde besparingen met wijzigingen in beleidsregels: wordt vandaag niet besproken, volgt z.s.m. 4) Voortgang digitalisering: loopt, kan van de activiteitenlijst af. 5) Notitie klankbordfunctie in de toekomst: het bestuur is van mening dat dit een activiteit is die binnen de provincies behandeld dient te worden. Dit punt kan beter omschreven worden als: ontwikkelingen binnen BIJ12, om de huidige bestuursleden te informeren. De bedoeling is namelijk om een maatschappelijk klankbord/ adviescommissie in te voeren en ook de taken van het interim-bestuur laten uitvoeren. 3 Ingekomen en uitgegane stukken De secretaris licht de volgende uitspraken toe: Toelichting uitspraak V.O.F. Sloot: de rechtbank heeft vastgehouden aan “meten is weten”. Taxatiebureau 2000 kon geen referentiepunten vinden, DLV heeft wel (zeer hoge) referentiepunten gevonden. De rechtbank is meegegaan met de taxatie van DLV. Er is nu overlegd met het Taxatiebureau en er wordt hoger beroep ingesteld. Toelichting tussenuitspraak Groot: het is een zeer technisch verhaal. De rechtbank vraagt in de tussenuitspraak om precies aan te geven hoeveel miniknollen er uit een hectare worden gehaald. De betreffende jurist is nu in gesprek met specialisten van het NAK. De zaak wordt vervolgd. Toelichting uitspraak Van Raaij EKO B.V.: de beroepen zijn deels gegrond vanwege het toegepaste verhoogd eigen risico. Het verhoogd eigen risico is in de nieuwe beleidsregels opgenomen. Toelichting uitspraak Jonkergouw: het Faunafonds is verplicht om wettelijke rente uit te betalen. Jonkergouw heeft per abuis de handelsrente ontvangen, terwijl dit consumentenrente moest zijn. Het Faunafonds mag nu terecht terugvorderen. Het bestuur merkt op dat het van groot belang is dat de lijnen, die in voorgaande jaren zijn uitgezet door de jurisprudentie, over worden gedragen met de transitie van het Faunafonds en ook gehanteerd worden. In de nieuwe wet Natuurbescherming zal ook voorzien zijn in een overgangsregeling voor het bestuur van het Faunafonds. Aan de provincies Limburg en Gelderland zijn brieven inzake het mastaanbod 2014 verstuurd. Vanuit de provincie Limburg is de vraag gekomen waarom het Faunafonds geen advies mastaanbod meer uitbrengt. Limburg vindt het belangrijk dat er een mastaanbod advies komt. Er wordt nader contact gehouden en wellicht volgt er dus wel een mastaanbodadvies specifiek voor deze provincie. 4.1 Concept begroting 2015 De secretaris geeft aan dat het bestuur formeel de begroting 2015 moet vaststellen. Dit is de begroting van BIJ12/Unit Faunafonds. Er is 22 miljoen euro beschikbaar. Op 10 september 2014 staat deze begroting op de agenda van het IPO bestuur. Aan het einde van de maand wordt de totale BIJ12 begroting besproken. Deze begroting moet dus ook door de provincies worden goedgekeurd. Van de 22 miljoen wordt 18 miljoen door de provincies bijgedragen en 4 miljoen komt vanuit BIJ12 zelf. De uitgaven van 14,5 miljoen zal ruim voldoende zijn. De behandelbedragen, die per 1 oktober 2014 worden ingevoerd, zijn hier al vanaf getrokken. Naar schatting worden er 4000 verzoekschriften ingediend x 300 euro. Vanwege dit behandelbedrag zullen er minder verzoekschriften worden ingediend. De opvangovereenkomsten (wadden en dassen) blijken elk jaar hoger uit te vallen dus zijn ook dit jaar iets hoger ingeschat. De taxatiekosten lopen ieder jaar op. Wellicht dat ze volgend jaar weer lagen liggen, omdat er nieuwe aanbestedingen aankomen. De bestuurskosten zijn lager vanwege het maatschappelijk klankbord. Het onderzoek is ook 3
verminderd met 2 ton. In de begroting is niet opgenomen: de 5 miljoen die extra beschikbaar is voor de PSAN-regelingen en de muizenschade waarvan de laatste tijd weer veel meldingen binnenkomen. Het bestuur heeft altijd het standpunt ingenomen dat er niet wordt betaald voor schade door muizen. Een bestuurslid merkt op dat er nauwelijks bestrijdingsmogelijkheden zijn, behalve klemmen en het onder water zetten van het perceel. De opkomende muizenschade is een politiek probleem in een bepaalde provincie, waar dit eerst besproken moet worden. Het zou in de werkgroep Flora en Fauna besproken moeten worden en daarna eventueel bij BIJ12. Deze begroting is afgezonderd van de BIJ12 begroting. Deze begroting moet worden goedgekeurd door de staatssecretaris en de colleges van GS. Het bestuur stelt met vier stemmen voor de begroting vast en zendt deze ter goedkeuring door naar de staatssecretaris en de colleges van GS met bovengenoemde opmerkingen. 4.2 Graanprijzen oogst 2014 De aanwezigen gaan akkoord. Eén bestuurslid is per e-mail akkoord gegaan. 4.3 Drogestofprijzen zomergras 2014 Het bestuur gaat akkoord evenals het bestuurslid per e-mail. Het bestuur merkt op dat de prijs van biologisch gras erg hoog ligt. In de toekomst moet daar scherp naar gekeken worden. 4.4 Adviezen Commissie voor de bezwaarschriften De secretaris geeft aan dat bij de hoorzitting van Van de Heg, geen consulent aanwezig was. De Commissie heeft dus ook puur naar de inhoud van het dossier gekeken. Het bestuur gaat akkoord met beide adviezen, maar wil wel dat er benoemd wordt in de beslissing op bezwaar van Van de Heg dat het bestuur grote twijfels heeft bij de schade door de das maar deze onvoldoende kan motiveren. 4.5 Verzoeken om een tegemoetkoming met een getaxeerde schade van meer dan € 10.000,-. De vier aanwezige bestuursleden gaan akkoord en bestuurslid heeft per e-mail zijn akkoord gegeven. Het bestuur merkt op dat er bij dossier Doornbos wat onduidelijkheid heerst. De reden van afwijzing is dat er geen preventieve middelen zijn geplaatst. Maar de provincie was te laat met het afgeven van de aanwijzing. Het dossier gaat terug naar de betreffende consulent voor een nadere toelichting. Het bestuur merkt op dat er een forse schade is bij Bos Graszoden B.V. en is van mening dat er moet worden nagedacht over een raster. De provincie Gelderland is nu twee maal geïnformeerd over dit geval en ondersteunt de betaling maar is niet voornemens iets aan dit geval te doen. De adviseur IPO merkt op dat er vanuit BIJ12 een advies hieromtrent aan de provincie kan worden gestuurd, met een begroting van de kosten etc. Het bestuur gaat akkoord, ook met de nagezonden stukken. 5. Onderzoek en voorlichting 5.1 Meerjarenprogramma onderzoek De coördinator onderzoek geeft aan dat de werkgroep Flora en Fauna van het IPO in verschillende stadia betrokken is geweest bij de opstelling van het meerjarenprogramma
4
onderzoek. De opzet van het meerjarenprogramma is gelijk aan voorgaande jaren en is gebaseerd op de volgende drie punten: de ontwikkeling van de uitgekeerde schade; wat is er geleerd uit vorige onderzoeken en wat zijn de maatschappelijk relevante ontwikkelingen. Aandachtspunten voor verder onderzoek blijven de zomer- en winterganzen. De fruitschades nemen toe en tegelijkertijd wordt er minder tegemoetkoming verleend. Ook wordt de inzet van preventieve middelen steeds belangrijker. Schade door grote zoogdieren (wolven en zwijnen) wordt steeds sprekender voor de burgers. Op al deze voorgaande punten blijft onderzoek nodig. Het bestuur constateert dat we op alle soorten gebieden bezig zijn geweest met onderzoek. Voorts zijn in het meerjarenprogramma alle onderzoeken nog eens op een rij gezet. Het bestuur stelt vast dat het multiplier effect bij het onderzoek van het Faunafonds substantieel is. In veel gevallen wordt alleen onderzoek uitgevoerd als het Faunafonds een bijdrage levert. Anders hadden veel onderzoeken niet uitgevoerd kunnen worden. De oplegnotitie aan de provincies moet thans nog geschreven worden. Ook wordt er eind september in de externe nieuwsbrief van BIJ12 een bericht over het meerjarenprogramma geschreven. Het bestuur stelt het meerjarenprogramma vast en spreekt zijn complimenten uit naar F. van Bommel. Het meerjarenprogramma zal onderdeel zijn gesprek op het symposium van 26 november a.s. 5.2 Rapportage “Effectiviteit van verjaging” De voorzitter merkt (in het algemeen) op dat in de memo bij beslispunt moet worden genoemd: “het bestuur neemt het rapport over van de Commissie onderzoek”. Verder de opmerking dat de Commissie onderzoek duidelijker dient te vermelden in de samenvatting wat de belangrijkste punten/conclusies uit het rapport zijn (grootste effect door planmatige verjaging). 5.3 Eindrapportage ‘Inventarisatie en beoordeling van vogelwerende maatregelen in perenteelt' De secretaris deelt mee dat het Faunafonds ook bezig is met een krekelproef, met als doel de schade door mezen aan peren te verminderen. Binnenkort volgt het rapport hiervan. 5.4 Ganzenbeleid aan de grens De coördinator licht toe dat 25 % van dit onderzoek gefinancierd zou worden door het Faunafonds. Er is contact opgenomen met de betreffende personen om te bespreken of het project nog kan doorgaan, maar tot op heden is daar nog geen terugkoppeling over. Wellicht wordt het project teruggetrokken. De provincies zijn niet betrokken bij dit project. De voorzitter adviseert om dit project via de werkgroep Flora en Fauna bekend te maken aan de provincies. 5.5/5.6 Financiering Genetica onderzoek wild zwijn - edelhert Alterra en Stichting De Eik t.b.v. de WUR-REG AIO ‘Conservatiegenetica wilde zwijnen ‘Veluwe’ In een vorige bestuursvergadering heeft het bestuur aangegeven dat het een erg duur onderzoek is en gevraagd of de mogelijkheid bestond de twee typen onderzoeken samen te voegen. Er is overleg geweest met beide partijen en er is overeenstemming over samenwerking. Alterra heeft veel genetisch materiaal en WUR kan dit dieper onderzoeken. De beide partijen kunnen goed samenwerken met hun data en gegevens.
5
Daardoor kan de herkomst en oorsprong van de wilde zwijnen en edelherten nog beter worden bepaald. Daarna kan onderzocht worden om welke populaties het gaat en of deze populaties zich uitbreiden. Daar ligt het belang voor het Faunafonds en de provincies, zodat er beter maatregelen kunnen worden getroffen. Ook voor de verkeersveiligheid is dit van belang. De twee projecten vormen een meerwaarde voor elkaar en dit levert ook een flinke kostenbesparing op. 5.7 Communicatie over faunabeleid en –beheer Alterra voert voor EZ een onderzoek uit hoe wordt omgegaan met het doden van dieren. De provincies wilden ook een onderzoek naar de communicatie hiervan. WING en Alterra stellen voor om samen een project te doen voor BIJ12 en de communicatieafdelingen van de provincies. Het project gaat met name over hoe om te gaan met de communicatie van incidenten naar de buitenwereld. Het bestuur is akkoord. 6. Communicatie Eind september komt de externe nieuwsbrief van BIJ12 uit. De secretaris is gevraagd om op 11 september a.s. een presentatie te geven aan de Commissie Provinciale staten Noord- Holland over ganzen. In De Nieuwe Oogst staat een artikel richting provincie Friesland over de toenemende muizenschade. 7. Rondvraag en sluiting Dit is de laatste formele vergadering in 2014. Wellicht wordt er in december nog een vergadering ingelast om de laatste taken van het Faunafonds formeel af te ronden. Gesproken wordt over het symposium van 26 november 2014. Suggestie is om de trits ‘voorkomen, bestrijden en betalen’ centraal te stellen als thema, met daarbij een blik op het verleden, heden en toekomst. Vanuit het bestuur wordt opgemerkt dat in een vorige bestuursvergadering is opgemerkt dat de Faunabeheerplannen meer op elkaar moeten worden afgestemd, dat er meer uniformiteit in moet zitten. Met de decentralisatie van het Faunafonds is er de kans om hier invloed op te hebben via de unit Faunafonds van BIJ12. Ook kunnen de Faunabeheereenheden er beter in betrokken worden. In de nieuwe wetgeving is niet opgenomen dat het IPO daar een rol in heeft, de provincies willen hun ruimte hier in hebben. In de praktijk zal er een adviescommissie ontstaan en die heeft daar ook een rol in. Onder dankzegging van een ieder voor zijn inbreng sluit de voorzitter om 12:00 uur deze bestuursvergadering.
Notuliste, E.M. van Wijk van Brievingh
G.J. Jansen, voorzitter
H. Revoort, secretaris
6
