Deelakkoord splitsing kiesring Brussel – Halle – Vilvoorde. Basis: CD&V formuleerde duidelijke voorwaarden en hield vol. Nu boeken we resultaat. • • • •
•
We hebben altijd gezegd: eerst een oplossing voor BHV. Die eerste, belangrijke stap is nu gezet. Onderhandelen loont Al jaren wordt de Belgische politiek verziekt en geblokkeerd door BHV. Nu ligt er eindelijk een oplossing in het verschiet. Deze oplossing ligt zeer dicht bij de voorstellen die ik tijdens de lente zelf heb uitgewerkt in samenwerking met Bart De Wever en Elio Di Rupo. Bovendien respecteren we het Vlaams regeerakkoord. De roepers zullen altijd zeggen dat het slecht is, maar de doeners durven kiezen voor concrete resultaten.
Wat nu? •
Dit is nog maar een eerste stap. Nu moeten we het eens worden over de andere communautaire dossiers, daarna over een regeerakkoord. Maar elke tocht begint met de eerste stap.
Globale plaatje BHV : OPLOSSING EN EVENWICHTIG RESULTAAT -
-
Er komt een splitsing van het kiesarrondissement voor verkiezingen Kamer en Europees Parlement. De Senaat wordt volledig hervormd. Deze regeling maakt deel uit van de globale hervorming: geen paritaire Senaat, wel op basis van taalgemeenschappen samengesteld Wat de 6 faciliteiten gemeenten betreft: Het blijven Vlaamse gemeenten. De Vlaamse decreten, inclusief de omzendbrieven Peeters, blijven er voor iedereen gelden. Gelet op de bijzondere aard van deze 6 gemeenten werkten we aan de benoemingsprocedure van burgemeesters, met respect voor de Vlaamse regering die haar benoemingsbevoegd behoud. Op deze manier hebben we geïnvesteerd in de pacificatie tussen de taalgroepen in deze gemeenten. Er is nu een oplossing voor een politiek probleem dat al jaren aansleept. Een probleem dat de communautaire verhoudingen al jaren bemoeilijkt.
-
Verder is er geen sprake van de uitbreiding van Brussel, er komt geen corridor
-
Het akkoord zich beperkt wordt tot de 6 faciliteitengemeenten. Voor de 29 andere Vlaamse gemeenten verandert er niets. Bij de Kamer-en Europese verkiezingen krijgen de inwoners van de 6 faciliteitengemeenten de mogelijkheid –de vrije keuze – voor de inwoners van de 6 om voor lijsten van de kieskring Brussel ofwel voor lijsten van de kieskring Vlaams-Brabant te stemmen. Alleen de inwoners van deze 6 gemeenten kunnen van deze mogelijkheid gebruik maken.
-
De Franse Gemeenschap krijgt geen initiatiefrecht in de 6 faciliteitengemeenten: dus geen bibliotheken of culturele centra
-
Er komt geen wijziging aan de regeling inspectie scholen
-
Brussel geen derde gewest
-
Uitbreiding constitutieve autonomie voor Vlaanderen wat betreft verkiezingsaangelegenheden en verbetering waarborgen constitutieve autonomie Brussel (pre Lombard)
-
Geen federale kieskring
Motie n.a.v. het deelakkoord inzake de gedeeltelijke splitsing van de kieskring Brussel-HalleVilvoorde
Op woensdag 14 september sloten de onderhandelende partijen voor een nieuwe regering een eerste deelakkoord, met name over de kwestie Brussel-Halle-Vilvoorde. De Vlaamse onderhandelaars spraken van een ‘zuivere splitsing’, maar na een grondig onderzoek blijkt dit allerminst het geval. De nadelen voor de Vlamingen zijn groter dan de voordelen: Tegenargument CD&V Men gaat in deze voorbij aan het “voordeel” dat de decennialange eis van de Vlaamse partijen om BHV te splitsen eindelijk ingewilligd wordt. Een ongrondwettelijke regeling wordt eindelijk uit de wereld geholpen en voor het eerst zullen in 29 van de 35 gemeenten uit Vlaams-Brabant Franstalige kiezers niet meer kunnen stemmen op Franstalige lijsten uit Brussel. Indien het probleem nu niet opgelost werd, zouden de Vlamingen nooit nog het argument van ongrondwettigheid kunnen aanvoeren. Bovendien is dit de meest zuivere splitsing ten aanzien van alle voorstellen die er in het verleden geweest zijn. Ook N-VA bevestigt dit impliciet en expliciet. 1. De inwoners van de faciliteitengemeenten maken voortaan deel uit van een Groot-Brusselse kieskring, waardoor zij meer dan ooit bewerkt zullen worden door imperialistische partijen uit Brussel. De voogdij van de Vlaamse overheid over deze zes gemeenten wordt in ernstige mate aangetast, zowel wat betreft de benoeming van de burgemeesters als de naleving van de taalwetgeving. Tegenargument CD&V De inwoners van de zes randgemeenten met faciliteiten behoren tot het Vlaamse Gewest en blijven tot dit gewest behoren. Zij hebben enkel de mogelijkheid om te stemmen voor een “Brusselse lijst”, doch is dit geen verplichting noch automatisme. Zij moeten hier dus zelf voor kiezen en stemmen in principe voor de kieskring Vlaams Brabant. De zes worden dus niet bij de kieskring Brussel gevoegd. De voogdij van de Vlaamse Regering over deze gemeenten blijft onaangetast, idem voor de burgemeesters en taalwetgeving. Integendeel, Omzendbrieven Peeters e.a. blijven onverkort gelden. Het akkoord verandert hier niets aan. Het enige dat wijzigt is (de samenstelling van) het rechtscollege dat uitspraak doet over de beroepen tegen de beslissingen van de voogdijoverheid.
2. Deze gemeenten worden bovendien weggerukt uit hun oorspronkelijk kieskanton. Wemmel wordt weggerukt uit het kieskanton Meise, Wezembeek en Kraainem uit het kanton Zaventem. Linkebeek, Drogenbos en Sint-Genesius-Rode uit het kanton Halle. In de plaats komt een nieuw en geheel kunstmatig kieskanton van gemeenten die geografisch ver van mekaar verwijderd liggen. Dit kanton zal zweven tussen Brussel en Vlaams-Brabant en een electorale corridor vormen tussen Brussel en Wallonië. Niet alleen wordt de greep van Brussel op deze gemeenten fel versterkt, bovendien zal men in de toekomst haarfijn kunnen nagaan aan welk tempo het aantal Vlaamse stemmen in deze gemeenten daalt, met alle demoraliserende gevolgen van dien. Tegenargument CD&V Om administratieve redenen moet een afzonderlijk kieskanton worden opgericht voor de zes randgemeenten. Dit is het logische gevolg van het akkoord. Er werd daarbij gekozen voor de kantonhoofdplaats van het gerechtelijk kanton, zoals dit gebruikelijk is, ook in Vlaanderen. Dit
kanton heeft enkel een administratieve functie in het kader van de verkiezingen. Voor het overige heeft dit geen gevolgen. Het is geenszins zo dat Brussel of de Brusselse Hoofdstedelijke Regering nu ineens zouden bevoegdheden krijgen ten aanzien van deze gemeenten. Deze blijven immers vallen onder de bevoegdheid van de Vlaamse Regering, als Vlaamse gemeenten.
3. De Brusselse Vlamingen zijn het grootste slachtoffer van dit akkoord. Niet alleen moeten zij dulden dat de stemmen uit de faciliteitengemeenten de Franstalige partijen komen versterken, bovendien wordt hen het recht ontzegd om hun lijsten met mekaar te verbinden via poolvorming, zoals dat nochtans wel mogelijk is voor de huidige gewestraads- en Senaatsverkiezingen. Hierdoor zullen zij in de toekomst geen enkele vertegenwoordiger meer kunnen afvaardigen naar de belangrijkste politieke vergadering van het land, met name de Kamer van Volksvertegenwoordigers. Alle 15 zetels zullen naar Franstalige partijen gaan. De impact hiervan is immens groot: een stem voor een Vlaamse partij zou hierdoor in Brussel compleet nutteloos worden. De Vlamingen worden met andere woorden politiek geliquideerd en onze hoofdstad verandert op die manier van een tweetalige in een Franstalige stad. Het strafste van al is dat de Franstaligen uit de faciliteitengemeenten hierdoor electoraal uiteindelijk veel gunstiger bediend worden dan de Vlamingen uit de hoofdstad, vermits zij geen verloren stem uitbrengen. Tegenargument CD&V Eigenlijk geeft het VB hier deels toe dat er een zuivere splitsing van BHV voorligt (want de Vlaamse Brusselaars gaan niet meer “geholpen worden” door de Vlamingen uit Vlaams-Brabant en evenmin kan er vanuit Brussel in Vlaams-Brabant gestemd worden). Aan het statuut van de hoofdstad verandert er niets : het blijft een tweetalige stad. Alle (Franstalige) pogingen om daar iets aan te veranderen waren niet succesvol en zijn uit de onderhandelingen gehouden. Het zal aan de Vlaamse partijen toekomen om de vertegenwoordiging van de Brusselse Vlamingen te verzekeren via de coöptaties in de nieuwe Senaat. Niets verhindert de Vlamingen in Brussel bovendien om een gemeenschappelijke lijst op te richten, zoals de Franstalige partijen vandaag in Vlaams-Brabant doen voor de gewestverkiezingen. Evenmin weerhoudt niets de Vlamingen uit de zes randgemeenten om voor de Vlaamse Brusselse lijsten te stemmen.
4. De Franstalige partijen worden financieel en electoraal (via een ondoorzichtig coöptatiesysteem) aangemoedigd om met aparte lijsten op te komen in Vlaams-Brabant, in tegenstelling met bijvoorbeeld de Vlaamse parlementsverkiezingen. Dit zal de electorale integratie tegengaan in plaats van bevorderen en veel meer anderstaligen aanmoedigen om te blijven stemmen voor niet-Nederlandstalige lijsten. De voordelen van de splitsing worden hierdoor goeddeels teniet gedaan. Tegenargument CD&V De vier Franstalige coöptaties worden verdeeld op basis van het totale stemmenaantal van de Franstalige partijen in de Waalse kieskringen, Brussel én Halle-Vilvoorde (dus niet geheel VlaamsBrabant). Het hoeft weinig betoog dat de invloed van de Franstalige stemmen uit Halle-Vilvoorde in verhouding tot de Waalse kieskringen en Brussel minimaal zal zijn. In die zin zal voor de Franstalige partijen een campagne voeren in Halle-Vilvoorde weinig lonend zijn om de verdeling van de vier coöptaties fundamenteel te wijzigen. 5. Er wordt een zogeheten ‘Metropolitane Gemeenschap’ opgericht die alle gemeenten van de oude provincie Brabant omvat. Brussel krijgt hierdoor medezeggenschap in Vlaanderen op
vlak van ruimtelijke ordening, mobiliteit en tewerkstelling. Dit nieuwe politieke orgaan zou in het bijzonder bevoegd worden voor de Ring rond Brussel. De oude provincie Brabant, die in 1994 zeer terecht werd afgeschaft, wordt hiermee opnieuw in het leven geroepen in de vorm van een Brusselse Metropool. Dit zal het francofone imperialisme alleen maar nieuw voedsel geven. Tegenargument CD&V De hoofdstedelijke gemeenschap is een overlegorgaan en heeft dus geen eigen bevoegdheden (ook niet over de Ring). Brussel krijgt hierdoor geenszins enige (mede)zeggenschap in Vlaanderen. Er kan enkel overlegd worden. De Vlaamse overheid doet vervolgens gewoon haar zin. De hoofdstedelijke gemeenschap kan overigens enkel werken mits een samenwerkingsakkoord van alle deelnemende overheden. Het hoeft weinig betoog dat Vlaanderen in het kader van dit samenwerkingsakkoord niet zal toestaan dat aan haar bevoegdheden wordt geraakt.
Voorstel van VB De gemeenteraad van Kampenhout: •
drukt zijn grootste bezorgdheid uit naar aanleiding van het akkoord van 14 september inzake BHV;
Antwoord CD&V Dit is enkel een deelakkoord, dat pas zin heeft als er een akkoord bestaat over alles. Op dit ogenblik wordt er dan ook niets of niemand reeds “geraakt” door het akkoord, zodat de motie voorbarig en dus zonder voorwerp is. •
verklaart zich solidair met de inwoners van de zes faciliteitengemeenten, die zeer ten onrechte worden ingelijfd bij de Brusselse kieskring;
Antwoord CD&V Fout. Zij blijven behoren tot het Vlaamse Gewest en in principe tot de kieskring Vlaams-Brabant. Enkel wie daarvoor kiest, kan stemmen voor een partij uit de Brusselse kieskring. Bovendien zal het aantal kiezers dat stemt voor de Brusselse kieskring geen invloed hebben op het te verdelen aantal zetels in resp. Brussel en Vlaams-Brabant. •
vindt het bijzonder onfair dat de Franstalige kiezers uit de faciliteitengemeenten voortaan veel beter bediend zouden worden dan de Brusselse Vlamingen;
Antwoord CD&V De Franstalige kiezers uit de zes randgemeenten krijgen geen extra of nieuwe rechten. •
verwerpt het systeem waarbij een lijstverbinding tussen de Vlaamse lijsten in Brussel onderling onmogelijk wordt gemaakt;
•
verwerpt de plannen voor een zoveelste bijkomende politieke instelling, de “Metropolitane Gemeenschap”, die de oude provincie Brabant weer tot leven wekt;
Antwoord CD&V Het is enkel een overlegorgaan, zonder enige bevoegdheid.
•
wenst als gemeente in elk geval geen deel uit te maken van deze metropool; pleit integendeel voor het behoud en de versterking van het groene en landelijke karakter van onze streek, die ruimtelijk sterk onderscheiden moet zijn en blijven van Brussel: “Laat ons Kampenhout landelijk houden!”;
Antwoord CD&V Het is in het belang van alle Vlaamse gemeenten dat zoveel mogelijk Vlaamse gemeenten participeren aan het overlegorgaan dat de hoofdstedelijke gemeenschap is. Zo vormen zij het goede tegengewicht voor de Franstalige en Brusselse gemeenten. Door aan de kant te blijven staan, geeft men de Franstaligen vrij spel om het voortouw te nemen in deze overlegstructuur. Is het dat wat het VB wil? •
vraagt de onderhandelaars de akkoorden te herzien in de hierboven geschetste zin.
Antwoord CD&V Zolang er geen akkoord is over alles, is er geen akkoord. Het heeft bovendien weinig zin om akkoorden te gaan heronderhandelen op basis van onjuistheden. De motie en voorstellen eruit zijn dan ook voorbarig en dus zonder voorwerp.
Voetnoten: Noot bij punt 1: -
NB: bij de burgemeesters verandert ook het gevolg van het arrest van de Raad van State, maar dit is NIET het geval voor de andere aangevochten beslissingen van de Vlaamse Regering.
Noot bij punt 4: -
NB : en dan spreken we nog niet over het feit dat er voor de Franstalige vier coöptaties zijn om te verdelen over vier significante partijen