FPDB_JB_9010.book Page IX Tuesday, December 8, 2009 2:58 PM
INHOUD Blz. DEEL I DE FISCALE HUURKWALIFICATIE: EEN ANALYSE Sophie Hugelier
1
1.
Inleiding
5
2.
Op wie is de mogelijke herkwalificatie van toepassing?
6
3. 3.1. 3.2. 3.3. 3.4.
Voorwaarden voor herkwalificatie Bedoelde onroerende goederen Eigendomsvoorwaarde Verhuring aan zijn vennootschap Verhuring van verscheidene gebouwen aan zijn vennootschap
9 9 9 10 11
4.
De herkwalificatiegrens
12
5. 5.1. 5.2. 5.3. 5.4.
Huurbedrag Huurvoordelen Vooruit betaalde huur Tussenperioden Huur voor de periode van mandaat
13 13 14 14 15
6.
Invloed van het huwelijksvermogensstelsel
17
7. 7.1. 7.2. 7.2.1.
21 21 21
7.2.2. 7.2.3. 7.3. 7.4. 7.5. 7.6.
Gevolgen van de herkwalificatie Vermelding op loonfiche 281.20 Voorheffingen Maandelijkse, driemaandelijkse, halfjaarlijkse huur en huurvoordelen Huurvoordeel eens per jaar Voor meerdere jaren vooruit betaalde huur en huurvoordelen Voorafbetalingen Kostenaftrek Sociale bijdragen Aftrekbare huurkosten voor vennootschap
8. 8.1. 8.2. 8.3. 8.4.
Huurherkwalificatie vermijden Schuiven met de eigendomsvoorwaarde Afstand van vruchtgebruik in plaats van verhuur Gesplitste aankoop Figuur van de onderverhuring
25 25 26 28 29
Fiscaal praktijkboek 2009-2010 – Directe belastingen
22 23 23 24 24 24 24
IX
FPDB_JB_9010.book Page X Tuesday, December 8, 2009 2:58 PM
INHOUD
8.5.
Agressieve constructie van kruiselingse huurovereenkomsten
32
9.
Besluit
33
DEEL II DE AFZONDERLIJKE AANSLAG GEHEIME COMMISSIELONEN Victor Dauginet en Philip Haagdorens
35
1. 1.1. 1.2.
Inleiding Achtergrond Algemene beschrijving en ratio legis
41 41 42
2.
Wettelijk kader en het verband tussen artikel 57 en artikel 219 WIB 1992 Wettelijk kader Verband tussen de artikelen 57 en 219 WIB 1992
43 43 43
2.1. 2.2. 3. 3.1. 3.1.1. 3.1.2. 3.1.3. 3.1.4. 3.1.5. 3.1.6. 3.1.7. 3.2. 3.3.
Kenmerken en berekening van de bijzondere aanslag Vennootschapsbelasting Afzonderlijk karakter van de aanslag Aftrekbaarheid van de bijzondere aanslag Geen verliescompensatie, geen verrekeningen van voorheffingen, geen vermeerdering in geval van geen of ontoereikende voorafbetalingen Cumuleerbaarheid Tarief: kwalificatie als strafsanctie? Aanslagjaar waaraan de bijzondere aanslag verbonden is Belastingverhoging Rechtspersonenbelasting Belasting der niet-inwoners
47 47 50 56 56 56 57
4. 4.1. 4.2. 4.2.1. 4.2.2. 4.2.3.
Toepassingsgebied ratione personae Toepassingsgebied Toetsing aan het gelijkheidsbeginsel Vennootschapsbelasting vs. rechtspersonenbelasting Vennootschapsbelasting vs. personenbelasting Inwoners vs. niet-inwoners
58 58 58 58 62 64
5. 5.1. 5.1.1.
Toepassingsgebied ratione materiae Niet-verantwoorde kosten Commissies, makelaarslonen, handels- of andere restorno’s, vacatiegelden of erelonen
72 72
X
45 45 45 45
72
Kluwer
FPDB_JB_9010.book Page XI Tuesday, December 8, 2009 2:58 PM
INHOUD
5.2. 5.2.1. 5.2.2. 5.2.3.
Verdoken meerwinsten Bewijslast Btw-aspect Alternatieven voor de bijzondere aanslag
83 84 87 88
6. 6.1. 6.2.
Laattijdige voorlegging van de fiches Administratief standpunt Rechtspraak
92 92 93
7.
Strafrechtelijke aspecten – Misbruik van vennootschapsgoederen
96
8.
Besluit
98
DEEL III DE DOORREKENING VAN KOSTEN EN DIRECTE BELASTINGASPECTEN Wim Van Kerchove
99
1.
Inleiding
103
2. 2.1. 2.2.
Algemeen principe Wijze van doorrekening Basisprincipe
104 104 104
3. 3.1. 3.2. 3.3.
Doorgerekende gewestelijke belastingen Niet-aftrekbare gewestbelastingen Doorgerekende niet-aftrekbare gewestbelastingen Aftrekbare gewestbelastingen
105 105 106 108
4. 4.1. 4.2. 4.3. 4.4. 4.5. 4.5.1. 4.5.2. 4.6. 4.7.
Doorgerekende autokosten Aftrekbaarheid van autokosten Bij wie speelt de aftrekbeperking? Doorrekening van autokosten door reisbureaus Door garagehouder doorgerekende kosten van technische keuring Door garagehouders doorgerekende kosten van vervangwagens Standpunt van de Belastingadministratie Standpunt van de rechtspraak Organisator van seminaries en doorrekening van autokosten Invloed van het privégebruik wagen op de niet-aftrekbare autokosten Het voordeel van alle aard is belastbaar in de personenbelasting bij de genieter Doorrekening aan de genieter via een bijdrage
109 109 111 113 114 114 114 115 116
4.7.1. 4.7.2.
Fiscaal praktijkboek 2009-2010 – Directe belastingen
117 118 119
XI
FPDB_JB_9010.book Page XII Tuesday, December 8, 2009 2:58 PM
INHOUD
5. 5.1. 5.2. 5.3. 5.4. 5.5. 5.6. 5.7.
Doorgerekende restaurantkosten Onverbloemde doorrekening Doorrekening aan de “juiste” persoon Doorgeven van de restaurantrekening Indirecte doorrekening Dubbele aftrekbeperking Uitgewerkt cijfervoorbeeld Organisatie van seminaries en doorrekening van restaurantkosten
123 123 124 124 124 125 125 129
6.
Doorgerekende kledijkosten
130
7.
Doorgerekende kosten voor adviesverlening en accountancy
131
8. 8.1.
134
8.2.
Doorekenen van kosten zonder winstopslag Doorrekening van kosten zonder winstopslag bij intragroepsdiensten Geen aanrekening van kosten
134 137
9.
Verrekenprijzen
138
10.
Besluit
140
DEEL IV BELASTINGNEUTRALE FUSIES NA DE FUSIEWET VAN 11 DECEMBER 2008: EEN STAND VAN ZAKEN Jozef Verstraelen en Inge Van De Woesteyne 1. 1.1. 1.2. 1.2.1. 1.2.2. 1.2.3. 1.2.4. 1.3. 1.3.1. 1.3.2. 2. 2.1. 2.2.
XII
Algemene situering Vennootschapsrechtelijk Fiscaal Toepassing van het fiscaal vereffeningsregime Geen toepassing of gedeeltelijke toepassing van het fiscaal vereffeningsregime (vóór de Fusiewet 11 december 2008) Uitbreiding van belastingneutraliteit Btw – Registratierechten Boekhoudkundig In hoofde van de bij de fusie betrokken vennootschappen In hoofde van de aandeelhouders Voorwaarden voor het belastingneutraal fusieregime De overnemende vennootschap moet een binnenlandse of intra-Europese vennootschap zijn De verrichting moet worden verwezenlijkt overeenkomstig de bepalingen van het Wetboek van Vennootschappen en,
141 145 145 149 149 150 152 154 155 155 156 158 159
Kluwer
FPDB_JB_9010.book Page XIII Tuesday, December 8, 2009 2:58 PM
INHOUD
2.3. 3. 3.1. 3.1.1. 3.1.2. 3.1.3. 3.1.4. 3.2. 3.2.1. 3.3. 3.3.1. 3.3.2. 3.3.3. 3.3.4. 3.4. 3.5. 3.5.1. 3.5.2. 3.5.3. 3.6. 3.7. 3.7.1. 4. 4.1. 4.2.
desgevallend, conform vennootschapsrechtelijke bepalingen van gelijke aard Antirechtsmisbruikbepaling
159 160
Fusie tussen binnenlandse vennootschappen Fusie met volledige vergoeding in aandelen Gevolgen voor de overgenomen vennootschap(pen) Gevolgen voor de overnemende vennootschap Gevolgen voor een aandeelhouder-vennootschap van de overgenomen vennootschap Voorbeelden Fusie met niet-volledige vergoeding in aandelen omdat de overnemende vennootschap aandelen bezit in de overgenomen vennootschap Moeder-dochterfusie Geen volledige vergoeding in nieuwe aandelen omwille van een geldopleg Gevolgen voor de overgenomen vennootschap Gevolgen voor de overnemende vennootschap Gevolgen voor een aandeelhouder-vennootschap van de overgenomen vennootschap Voorbeeld Geen volledige vergoeding in nieuwe aandelen omwille van het bezit van eigen aandelen door de overgenomen vennootschap Belastingneutrale omgekeerde moeder-dochterfusie Algemeen Fiscaal Voorbeeld Boekhoudkundige retroactiviteitsclausules bij fusies Fiscaal overdraagbare verliezen Verliesverrekening na een belastingneutrale fusie vanaf 1 oktober 1993
161 161 161 162
Grensoverschrijdende fusie Enkele basisprincipes bij een grensoverschrijdende fusie waarbij een binnenlandse vennootschap wordt overgenomen door een intra-Europese vennootschap Voorbeelden
219
Fiscaal praktijkboek 2009-2010 – Directe belastingen
165 167 167 167 198 198 199 200 201 203 203 203 204 206 210 212 212
219 225
XIII
FPDB_JB_9010.book Page XIV Tuesday, December 8, 2009 2:58 PM
INHOUD
DEEL V DE FISCALE GEVOLGEN VAN DE WET OP DE CONTINUÏTEIT VAN ONDERNEMINGEN Henk Verstraete en Goedele Demunter
229
1.
Inleiding
235
2.
De wet op de continuïteit van ondernemingen: een korte toelichting Buitengerechtelijk of gerechtelijk Buitengerechtelijk minnelijk akkoord Gerechtelijke reorganisatie Drie mogelijkheden
236 236 236 237 237
Bij de schuldeiser: waardeverminderingen op schuldvorderingen Vordering is onzeker Waardeverminderingen op vorderingen – Boekhouding Waardeverminderingen op vorderingen – Fiscaal WCO: versoepeling Homologatie van plan of vaststelling minnelijk akkoord Welke vorderingen? Bedrag van de vrijgestelde waardevermindering Periode van vrijstelling Tot sluiting van procedure Tot integrale tenuitvoerlegging
239 239 239 239 241 242 242 244 245 245 246
4.1. 4.2. 4.3. 4.4. 4.5. 4.6.
Bij de schuldenaar: vrijstelling van de opbrengst uit de kwijtschelding Schuldvermindering; opbrengst voor schuldenaar Gerechtelijk akkoord WCO: vrijstelling van de opbrengst Homologatie van plan of vaststelling akkoord Terugkeer naar betere toestand Toepassingsregels
247 247 247 248 248 248 249
5. 5.1. 5.2. 5.3. 5.4. 5.5.
Teruggaaf van btw Algemeen Gerechtelijk akkoord WCO Teruggaaf voor welk bedrag Niet voor vorderingen buiten het plan of akkoord
250 250 250 250 251 251
2.1. 2.2. 2.3. 2.4. 3. 3.1. 3.2. 3.3. 3.4. 3.5. 3.6. 3.7. 3.8. 3.8.1 3.8.2. 4.
XIV
Kluwer
FPDB_JB_9010.book Page XV Tuesday, December 8, 2009 2:58 PM
INHOUD
6. 6.1. 6.1.1. 6.1.2. 6.1.3. 6.1.4. 6.1.5. 6.2. 6.3. 6.3.1. 6.3.2. 6.4.
De gevolgen van de fiscale schulden voor de overnemer van de onderneming Vraagstelling Niet-tegenstelbaarheid Hoofdelijke aansprakelijkheid Certificaat Gerechtelijke akkoord WCO De letter van de wet De geest van de wet Doel van de WCO Doel van de artikelen 442bis WIB 1992 en artikel 93undecies, B WBTW Standpunt van de administratie
252 252 252 252 252 253 253 253 254 254 255 255
DEEL VI BEREKENING VAN TERMIJNEN IN HET WIB 1992 Christian van Craeyvelt
257
1.
Inleiding
261
2. 2.1.
Berekening van de termijnen Terugkoppeling naar het gerechtelijk recht voor de berekening van de termijnen Het gerechtelijk recht als gemeen recht Artikel 52, 1° Ger.W. Artikel 53 Ger.W. Artikel 53bis Ger.W. Artikel 54 Ger.W. Vervaltermijnen en verjaringstermijnen
262
2.1.1. 2.1.2. 2.1.3. 2.1.4. 2.1.5. 2.1.6. 3. 3.1. 3.1.1. 3.1.2. 3.1.3. 3.1.4. 3.2. 3.2.1. 3.2.2. 3.3.
Aangiftetermijnen Personenbelasting, vennootschapsbelasting, belasting op niet-inwoners en rechtspersonenbelasting Aangiftetermijnen – algemeen Gewone termijnen Bijzondere termijnen Uitstel (art. 311 WIB 1992) Roerende voorheffing en bedrijfsvoorheffing Roerende voorheffing Bedrijfsvoorheffing Sancties
Fiscaal praktijkboek 2009-2010 – Directe belastingen
262 262 263 264 264 266 266 267 267 267 267 269 270 273 273 274 274
XV
FPDB_JB_9010.book Page XVI Tuesday, December 8, 2009 2:58 PM
INHOUD
4. 4.1. 4.2. 4.3.
Controletermijnen Onderzoekstermijn zonder voorafgaande kennisgeving Onderzoekstermijn met voorafgaande kennisgeving Speciale gevallen
277 277 277 280
5.
Bewaringstermijnen
281
6. 6.1. 6.2. 6.3. 6.3.1. 6.3.2. 6.4. 6.4.1. 6.4.2.
283 283 284 286 286 289 292 292
6.4.6. 6.5. 6.5.1. 6.5.2.
Aanslagtermijnen Aanslagjaar en belastbaar tijdperk De gewone aanslagtermijn (art. 353 WIB 1992) De buitengewone aanslagtermijnen (art. 354 WIB 1992) De buitengewone aanslagtermijn van drie jaar De buitengewone aanslagtermijn van 7 jaar De bijzondere aanslagtermijn (art. 358 WIB 1992) Algemeen Controle of onderzoek wijst uit dat verplichtingen inzake bv of rv niet zijn nagekomen Inlichtingen uit een land met DBV brengen nieuwe belastbare inkomsten aan het licht Een rechtsvordering brengt nieuwe belastbare inkomsten aan het licht “Bewijskrachtige gegevens” brengen nieuwe belastbare inkomsten aan het licht De verhouding tussen artikel 358 en 354 WIB 1992 Subsidiaire aanslag en nieuwe aanslag Nieuwe aanslag (art. 355 WIB 1992) Subsidiaire aanslag (art. 356 WIB 1992)
7. 7.1. 7.2.
Aanslagprocedure Wijziging van aangifte (art. 346 WIB 1992) Aanslag van ambtswege
303 303 305
8. 8.1. 8.2. 8.3.
307 307 308
8.4. 8.5. 8.6. 8.7.
Bezwaartermijnen Algemeen De bezwaartermijn is een vervaltermijn Geen aanslagbiljet of vermelding beroepsmogelijkheden – bezwaartermijn begint niet te lopen Aanvangspunt bezwaartermijn De feitelijk gescheiden echtgenoot Correlatieve overbelasting Hoorrecht
9. 9.1.
Termijnen ambtshalve ontheffing (art. 376 WIB 1992) Verlenging van termijn
311 311
6.4.3. 6.4.4. 6.4.5.
XVI
294 295 296 298 299 300 300 301
308 309 309 310 310
Kluwer
FPDB_JB_9010.book Page XVII Tuesday, December 8, 2009 2:58 PM
INHOUD
9.2. 9.3.
Berekening van de termijn Kantmeldingen i.v.m. de termijnen van ambtshalve ontheffing
311 313
10. 10.1.
314
10.2.
Fiscale voorziening Fiscale voorziening tegen een aanslag of een gevorderde belasting Pretaxatiegeschillen
11. 11.1. 11.1.1. 11.1.2. 11.1.3. 11.1.4. 11.1.5. 11.1.6. 11.2. 11.2.1. 11.2.2. 11.2.3. 11.2.4.
Invorderingstermijnen Betalingstermijn Voorheffingen Directe belastingen en onroerende voorheffing Rechten van de Schatkist in gevaar Schorsing Uitstel Onbeperkt uitstel van invordering (art. 413bis WIB 1992) Verjaringstermijnen Algemeen Verjaringstermijnen in het fiscaal recht Stuiting van de verjaring Schorsing van de verjaring
316 316 316 317 317 318 318 319 319 319 320 320 321
12.
Kadastraal inkomen
322
DEEL VII DE ONDERHANDSE VERKOOPOVEREENKOMST EN DE INKOMSTENBELASTINGEN Guy Poppe
314 314
323
1.
Inleiding
327
2. 2.1. 2.2. 2.3. 2.3. 2.4. 2.5. 2.6. 2.7. 2.8.
Het begrip compromis in het burgerlijk recht Algemeen Ontbindende voorwaarde Opschortende voorwaarde Verbintenis met tijdsbepaling Alternatieve verbintenissen Facultatieve verbintenis Overdragende overeenkomst Leasing – huurkoop Verkoop met handpenningen of rouwgeld
328 328 329 329 331 331 332 332 333 333
3.
Het kadastraal inkomen
334
4.
Taxatie van de onroerende inkomsten
336
Fiscaal praktijkboek 2009-2010 – Directe belastingen
XVII
FPDB_JB_9010.book Page XVIII Tuesday, December 8, 2009 2:58 PM
INHOUD
5. 5.1. 5.1.1. 5.1.2. 5.2. 5.2.1. 5.2.2. 5.2.3. 6.
Meerwaarden op onroerende goederen Meerwaarden op ongebouwde en ongebouwde onroerende goederen in de personenbelasting Meerwaarden op ongebouwde onroerende goederen Meerwaarden op gebouwde onroerende goederen Beroepsmatige meerwaarden Ontbindende voorwaarde en de meerwaardeleer De opschortende voorwaarde en de meerwaardeleer Berekening van de termijnen: datum van de onderhandse akte of authentieke akte?
340 340 340 342 347 347 349
Onroerende voorheffing
354
350
INHOUD JAARGANG 2002-2003
359
INHOUD JAARGANG 2003-2004
362
INHOUD JAARGANG 2004-2005
364
INHOUD JAARGANG 2005-2006
368
INHOUD JAARGANG 2006-2007
372
INHOUD JAARGANG 2007-2008
376
INHOUD JAARGANG 2008-2009
380
XVIII
Kluwer