HOOFDSTUK 1
TOEKOMSTPLAN©
W
ie en waar zal Michelle zijn binnen één decennium? In 2024 zal de peuter uitgegroeid zijn tot een kind. In datzelfde jaar zal ook het UZ Brussel sterk veranderd zijn. Vandaag legt het ziekenhuis de
kiemen om een volledig vernieuwde zorgaanbieder te zijn. Als Michelle, de dochter van Christophe Meersman (dossier- en planbeheerder bij de technische dienst) 12 jaar is, zal ze een ander UZ Brussel zien. Welk UZ Brussel en waarom?
DEEL 1 - 4 GROTE PROJECTEN De gezondheidszorg is in West-Europa en ook in België in volle transitie. In plaats van de uitdagingen te ondergaan, heeft het UZ Brussel een eigen Toekomstplan© uitgestippeld. Dat vertaalt zich in een groot aantal veranderingen. Maar ze zijn samen te vatten tot 4 grote projecten. Daarvan zal elke individuele patiënt in 2024 de voordelen voelen.
1. Ruimte aangepast aan patiënt en zorg Het Ruimteplan biedt het ruimtelijk kader voor het uitvoeren van het ZorgStrategisch Plan. In dat Plan door de Vlaamse Overheid goedgekeurd in 2009 - omschrijft het UZ Brussel zijn visie en ontwikkelingsstrategie over de zorg, nu en in de toekomst. Dat het ganse gebouw én de ruimtes erin worden aangepast aan de patiënt en aan de zorg, heet ‘zorgende architectuur’. Dit concept vertrekt van drie principes. •
Principe 1 - Zorg voor de patiënt: er wordt naar gestreefd een zuivere, rustige omgeving te creëren die bijdraagt tot het genezingsproces van de patiënt.
•
Principe 2 - Zorg voor de zorgverstrekker: de gebouwen en ruimtes vormen een positieve werkomgeving zodat er in optimale omstandigheden kan gewerkt worden.
•
Principe 3 - Zorg voor de omgeving: enerzijds wordt gezocht naar een verbinding met de groene omgeving waarin het UZ Brussel ligt, anderzijds worden groene buitenruimtes gecreëerd tussen en rond de gebouwen.
Tegen 2024 zal 60% van het ziekenhuis verbouwd en vernieuwd zijn. In 2011 werd een aanvraag ingediend bij de Vlaamse overheid voor de subsidiëring van een eerste deel van de bouwprojecten. Afhankelijk van de toegekende subsidies en vergunningen zou de realisatie van de eerste fase (VIPA 1/Vlaams Infrastructuurfonds voor Persoonsgebonden Aangelegenheden) moeten voltooid zijn binnen 10 jaar.
Ondertussen worden doorlopend talrijke logistieke verbeteringen uitgevoerd. Zo werd ook in 2013 de renovatie van de verpleegeenheden voort gezet. Deze investering van heel wat mensen en middelen gebeurt in hoofdzaak om patiënten een betere accommodatie te kunnen aanbieden. Bovendien is het ook voor de medewerkers een verbetering van de werkomstandigheden en werkorganisatie. De nieuwe accommodatie beantwoordt ook aan de nieuwste evoluties in de zorg. Het verbouwingsproces loopt al volop. In 2013: •
Verbouwingen kinderziekenhuis
•
Renovatie spoedgevallendienst: nieuwe zorgstraat short care
•
Verbetering van de ziekenhuissignalisatie eerste fase: routelijnen aangebracht 2013: 67% van investeringen naar groot onderhoud en gebouwen
55,8% GROOT ONDERHOUD 18,1% MEDISCH 11,2% GEBOUWEN 10,9% INFORMATICA 4,0% NIET-‐‑MEDISCH
2. Kwaliteit aantonen, zwart op wit Als organisatie zeggen dat je goed bent, volstaat niet meer. Kwaliteit moet objectief aantoonbaar zijn, zwart op wit. In het Toekomstplan© van UZ Brussel is het objectief aantoonbaar maken van de kwaliteit één van de vijf grote pijlers. Rond kwaliteit en veiligheid in de gezondheidszorg beweegt er heel veel. De impuls om te accrediteren komt vanuit het Vlaamse regeerakkoord. Onder de noemer Flanders’ Care wordt ook het toezichts- en nalevingsmodel voor ziekenhuizen vernieuwd. De overheid stimuleert in dat opzicht het behalen van een
internationale accreditatie. Alle ziekenhuizen hebben ondertussen bekend moeten maken aan de Vlaamse Overheid of ze al dan niet voor accreditatie opteren. 88% van de Vlaamse ziekenhuizen kiest voor accreditatie. De overige 12% valt onder het – vernieuwde – toezichtsmodel van de overheid.
“ Door JCI-accreditatie te behalen, wil het UZ Brussel bewijzen dat het de best mogelijke zorg biedt. ” INGE SEDEIJN | PROJECTCOÖRDINATOR JCI-ZIEKENHUISACCREDITATIE
Het voordeel van accreditatie is dat je als ziekenhuis een internationaal erkend label krijgt. Het is een kwaliteitsgarantie. Het UZ Brussel besliste in 2013 dat het in 2016 de accreditatie, uitgereikt door JCI (Joint Commission International), wil behalen voor het ganse ziekenhuis. Het behalen van een kwaliteitslabel is een investering in de toekomst van UZ Brussel.
3. Duurzaam werken Het UZ Brussel tracht ook milieuvriendelijker en energiezuiniger te functioneren. In 2011 is het begonnen met het opstellen van een energiebeheersplan. Een eerste concreet resultaat is een zonnepanelenpark van 3.310 panelen dat de VUB en het UZ Brussel in 2013 in gebruik hebben genomen. Het werd geplaatst boven de lokalen van de faculteit Geneeskunde en Farmacie en de gebouwen van het UZ Brussel. In totaal levert het 700.000 Kwhr per jaar, zoveel als een jaar lang stroom voor 250 gezinnen.
Bijna 24% van het afval gerecycleerd Op het vlak van afvalbeleid werden de afval-inzamelprocedures verder geoptimaliseerd en de recyclageratio steeg in 2013 tot bijna 24%. Er werd ook een visiedocument over afvalbeheer opgemaakt. Daarnaast werd ook gestart met de standaardisatie van de interne afvalvaten en -containers en is er sinds de zomer van 2013 selectieve inzameling van alle composteerbare keukenafval.
Milieuvriendelijke bereikbaarheid Op het vlak van mobiliteit werden een aantal concrete projecten (bijna) afgewerkt: Villo, Cambio, plaatsing bijkomende fietsenstallingen, … Ook werd in samenwerking met de MIVB de heraanleg van de frontzone aan de polikliniek beëindigd. Zowel met de andere campuspartners (VUB, Erasmushogeschool Brussel, Basic Fit) als met externe partijen (gemeente Jette, Brussels Hoofdstedelijk Gewest, MIVB, …) was er periodiek overleg over hoe de ‘mobiliteit’ kan worden verbeterd.
4. Prioriteiten stellen & slimmer werken
Juist toegepast leiden de lean-principes tot een duurzame verbetering van kwaliteit, veiligheid en efficiëntie. De Lean-principes 1
Patiëntenervaring verbeteren
2
Verspilling vermijden
3
Werk planbaar maken en rust op de werkvloer creëren
4
Resultaten zichtbaar maken
leidden ook in 2013 tot tal van praktische verbeteringen van werkmethodes, zoals: •
De dienst materniteit verving de gezamenlijke en lange avondbriefing om 20 uur door individuele en kortere briefings tussen de vroedkundigen. Resultaat: de briefings verlopen efficiënter en de nachtploeg kan aan de slag met nog betere informatie.
•
Om de piekbelasting bij het telefonisch aanvragen van afspraken te verminderen, werd een afspraaksysteem via e-mail uitgewerkt.
•
De verbandkarren op de dienst geriatrie werden netjes geordend en gelabeld. Dat maakt het fijner en efficiënter werken, zonder verlies van kostbare tijd voor de verpleegkundigen.
DEEL 2 - 10 SUCCESFACTOREN VORMEN HET TOEKOMSTPLAN©
M
ensen maken zich ongerust over de gezondheidszorg, over hùn gezondheidszorg. Niet onterecht. Er zijn 5 grote uitdagingen.
5 uitdagingen 1
Anders omgaan met de beschikbare middelen: de overheid heeft minder financiële middelen, maar er zijn wel meer chronische patiënten en mensen leven langer.
2
De patiënt debateert mee: steeds meer patiënten laten hun stem horen, en terecht.
3
Een sterk concurrentiële gezondheidszorg
4
Oorlog om talent
5
Kwaliteit moet aantoonbaar zijn
Als zorgaanbieder kan je die ondergaan en naar best vermogen trachten ermee om te gaan. Maar je kan ook je eigen toekomst uitstippelen. Dat is wat het UZ Brussel in 2013 heeft gedaan. In 2024 zal het UZ Brussel zich helemaal aangepast hebben om een antwoord te bieden op de uitdagingen van vandaag. Het ziekenhuis heeft daartoe in 2013 een strategie ontwikkeld gebaseerd op 5 pijlers. Het wil die uitbouwen geïnspireerd door 5 waarden. Samen zijn het 10 succesfactoren. De 3 basisopdrachten van een universitair ziekenhuis blijven gelden.
3 basisopdrachten Als universitair ziekenhuis wil het UZ Brussel de best mogelijke ZORG, ONDERWIJS en ONDERZOEK blijven bieden. Dit is en blijft het fundament waarop het verder bouwt in het Toekomstplan, samen met zijn alma mater, de Vrije Universiteit Brussel. In een universitair ziekenhuis worden toekomstige artsen opgeleid en onderzoek leidt tot betere gezondheidszorg. De kern waar alles om draait: de patiënt.
Strategie: 5 pijlers Tevreden patiënt in een efficiënt ziekenhuis. Het hele traject en de zorg voor de patiënt verloopt vlekkeloos in een vlot georganiseerd UZ Brussel dat zo ook aangenaam is voor wie er werkt. Kwaliteit, niet vrijblijvend. Een UZ Brussel dat niet alleen zegt dat het ‘goe’ bezig is, maar dit ook zwart op wit kan aantonen. Volledig in de basis, uniek door focus. Alle diensten zijn nodig, zowel voor zorg, onderzoek als onderwijs. Het UZ Brussel blijft alle diensten aanbieden. Tegelijk hebben we domeinen nodig waarop we nationaal en internationaal bekend staan als topexperten. Talent en passie in beweging. Elke dag inspanningen leveren om te zorgen dat wie hier werkt dat met goesting doet, zich kan ontwikkelen. De beste mensen aantrekken én behouden, ook in knelpuntfuncties. Duurzaam werken. Actie nemen op het vlak van milieu en mobiliteit. Maar ook zorgen dat ons bestaan op zich duurzaam is, door te investeren in een goede verstandhouding met alle instanties, overheden en partners.
Het karakter van het UZ Brussel: 5 waarden De pioniersgeest van 36 jaar geleden heeft geleid tot een ziekenhuis met een heel eigen ‘persoonlijkheid’. Dat wil het UZ Brussel absoluut zo houden. Het Toekomstplan© heeft deze karaktereigenschappen vertaald in 5 waarden. Hiermee zegt het UZ Brussel hoe het is, hoe het wil blijven en tegelijk waaraan het
wil werken. Respect Respect voor onze patiënten en voor elkaar. Zonder drempels om elkaar aan te spreken. Engagement Engagement om onze patiënten te helpen en een toegankelijk ziekenhuis te zijn Daadkracht Daadkracht door initiatief te nemen, de dingen aan te pakken waar we kunnen met een no nonsensementaliteit. Creativiteit Creativiteit door vernieuwing te stimuleren, ruimte te geven aan goede ideeën, en het innovatieve ook in kleine dingen te zien. Samen(werken) Met elkaar, met de patiënt, met de faculteit Geneeskunde en Farmacie van de Vrije Universiteit Brussel (VUB) en uiteraard met de ganse VUB, met anderen. Alleen samen maken we onze toekomst.
De ambitie van het UZ Brussel is groot: het beste ziekenhuis zijn. Dé referentie.
