Decentralisaties regio Achterhoek
Nieuwsbrief (nummer 5, september 2014)
Dit is de vijfde nieuwsbrief over de samenwerking op het punt van de drie decentralisaties in de regio Achterhoek. Alle gemeenten gaan taken uitvoeren die nu nog bij de provincie of bij het rijk horen. Het gaat vooral om taken op het sociaal terrein: begeleiding van zorgbehoevende mensen (AWBZ), jeugdzorg, (passend) onderwijs en re-integratie en participatie van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Deze overheveling van taken noemen we 'decentralisaties'. Met het overhevelen van de taken wordt tegelijkertijd flink bezuinigd op het budget. Gemeenten krijgen minder geld voor de taken dan de provincie en het rijk er aan uitgaven. De gemeenten moeten alles dus op een andere, efficiëntere manier (laten) organiseren. Een omvangrijke operatie, waarbij veel partijen betrokken zijn. De decentralisaties gaan heel wat betekenen voor de gemeentelijke organisaties. Dus het is goed als jullie er van weten. De nieuwsbrief is in de eerste plaats bedoeld voor de medewerkers en colleges van de acht gemeenten. Daarnaast kan de nieuwsbrief binnen de gemeente, eventueel in een eigen bewerking, gebruikt worden voor andere communicatie, bijvoorbeeld richting lokale Wmo-raden en gemeenteraden. In deze nieuwsbrief vertellen we op welke wijze de acht gemeenten in de regio Achterhoek op het vlak van de drie decentralisaties samenwerken. De gemeenten hebben opdrachten verstrekt aan de regionale projectorganisatie en daarvoor zijn er diverse ‘kartrekkers’ aangewezen die samen met hun projectgroepen hard aan het werk zijn. Meer informatie over hoe dit is georganiseerd vind je aan het eind van deze Nieuwsbrief. Daarnaast doen we verslag van activiteiten en proberen we voorbeelden te geven van hoe in de toekomst de uitvoering van de nieuwe taken opgepakt gaat worden.
‘Aanbesteding’ Jeugd en WMO van start TenderNed In de eerder verschenen nieuwsflitsen schreven we al over de marktconsultatie die aan de inkoop vooraf is gegaan, de door alle acht gemeenten vastgestelde inkoopstrategie en de start van de aanbesteding op het gebied van jeugdzorg en Wmo. De aanbesteding is op 26 augustus gestart. Detailinformatie over de aanbesteding staat op: www.tenderned.nl (Via zoeken: ‘Achterhoek’ en Publicatiedatum: 26-08-2014). Grootste taakuitbreiding ooit Projectleider Jan Hildering over het inkoopproces: “Bij de drie decentralisaties gaat het om de grootste taakuitbreiding voor gemeenten ooit. Onze begrotingen worden met meer dan een derde uitgebreid. Ook verder staat er veel op het spel. Het gaat om vele banen en nog veel meer cliënten. En het moet in een extreem hoog tempo. Terwijl de inkt van de nieuwe wetten nog nauwelijks droog is, moeten diverse omvangrijke processen al lang in gang zijn gezet om de deadlines te halen. Toch is bij de inkoop alles er op gericht om zorgvuldig te handelen. Er was vóóraf de genoemde consultatieronde. De inkoopwerkgroepen hebben deze zomer veel aandacht besteed aan goede, complete bestekken. Ik ben me ervan bewust dat het om grote belangen gaat, maar ik hoop toch dat we partijen, in het belang van de Achterhoekse inwoners, op een goede manier tot elkaar kunnen brengen.” Hoe verloopt het proces tot nu toe? Mark van der Horst, lid van de ‘regionale inkoopwerkgroep Jeugd’: “Terwijl het merendeel van de collega’s op vakantie was, hebben we toch volop doorgewerkt. Altijd was er weer vervanging geregeld. Het liep fantastisch! Maar het ging natuurlijk niet allemaal vanzelf. Er staat veel op het spel: de jeugdzorg- en wmo-budgetten zijn krap. Daarnaast wordt er ook gevraagd om fors te innoveren. Voortdurend speelt de vraag: wat kunnen we van aanbieders vragen en wat niet. Daarnaast moeten binnen de acht gemeenten ‘de neuzen dezelfde kant uit’. Gelukkig is dat allemaal gelukt en hebben alle acht gemeenten met de voorgelegde inkoopdocumenten ingestemd.” Wat is de volgende mijlpaal? Karin Aaldering, lid van de ‘regionale inkoopwerkgroep Wmo’: “We wachten nu met spanning op de offertes van de aanbieders. We weten dat het voor de aanbieders een ingewikkelde klus is om met goede aanbiedingen te komen. De budgetten zijn begrensd, de belangen zijn groot en er zijn veel mensen bij betrokken. Dat maakt de volgende mijlpaal spannend. Ook daarna is er veel werk aan de winkel, maar dan vooral op lokaal niveau. De ene gemeente wil bijvoorbeeld in 2015 al meer innovatie, nieuwe oplossingen, dan de andere gemeente. De inkoopafspraken moeten worden vertaald naar de lokale situatie, zodat de bestaande én nieuwe cliënten ook in 2015 op een goede manier worden bediend.” Zijn er vragen over het inkoopproces? Mail ze naar
[email protected]
Achterhoek doet mee in samenwerkingstraject met Menzis De Achterhoek doet samen met de regio’s Arnhem, Den Haag en Groningen mee met een samenwerkingstraject (de zogenaamde ‘werkagenda’) met Menzis. Deze werkagenda moet er voor zorgen dat gemeenten en zorgverzekeraar hun opdrachtgeverschap zo op elkaar afstemmen dat sociale wijkteams (gefinancierd door gemeenten) en huisartsen, verzorgenden en verplegenden (allemaal gefinancierd door de zorgverzekeraars) optimaal kunnen samenwerken in de wijk. Projectleider voor de werkagenda in de Achterhoek is Frank Beemer. Hij is tegelijkertijd regiosecretaris vanuit het programma Hervorming Langdurige zorg (HLZ) van VWS. In het dagelijks leven is hij programmamanager transformatie 3D in Doetinchem. We hadden een kort gesprek met hem.
Frank Beemer: “We willen zo veel mogelijk samen met zorgverzekeraars en huisartsen optrekken…” Wat is de aanleiding voor dit samenwerkingstraject? “We hebben te maken met een aantal grote veranderingen in de zorg. Gemeenten krijgen een belangrijke rol in taken die tot nu toe door zorgverzekeraar, zorgkantoor, provincie of het Rijk worden uitgevoerd. De zorgverzekeraars krijgen onder meer de verantwoordelijkheden voor persoonlijke verzorging en verpleging (de aanspraak op wijkverpleging). Gemeenten en zorgverzekeraars in genoemde regio’s zien hierin aanleiding om samen te werken. Er is veel overlap tussen de cliëntpopulaties van de Wmo 2015 (gemeente) en de Zorgverzekeringswet (zorgverzekeraar). Daarnaast hebben gemeente en zorgverzekeraar weliswaar een andere verantwoordelijkheid, maar ze hebben dezelfde rol in het nieuwe zorgstelsel: beide zijn opdrachtgever en financier. Daarom willen Menzis en de genoemde regio’s via de genoemde
‘werkagenda’ een langetermijnpartnerschap aangaan om in gezamenlijkheid invulling te geven aan hun (nieuwe) verantwoordelijkheden.” Wat staat er in het kort in de werkagenda? “Bij het aangaan van de samenwerking hebben Menzis en de gemeenten zijn binnen drie categorieën negen samenwerkingsthema’s gedefinieerd. Voor elk van de thema’s zijn de beoogde resultaten benoemd. De aanpak per thema is verschillend: voor sommige onderwerpen zijn werkgroepen in het leven geroepen, voor andere zijn één of enkele expertsessies georganiseerd. Inregelen 1. Positionering wijkverpleegkundige 2. Gezamenlijke communicatie naar burger Ontwikkelen 3. Integrale wijkgerichte aanpak 4. Verkenning gevolgen extramuralisering 5. Afhankelijkheden nulde, eerste en tweede lijn 6. Verbinden preventie Verkennen 7. Verkenning transitievragen Jeugd en Herziening Langdurige Zorg 8. Verkenning mogelijkheden invloed op doorverwijzing huisarts naar JGGZ 9. Verkenning inrichting backoffice.” Welke onderdelen van de werkagenda hebben op dit moment prioriteit? De eerste twee. De positionering van de wijkverpleegkundige en de gezamenlijke communicatie . In de werkagenda regelen we dat de wijkverpleegkundige op zijn minst ‘een relatie heeft’ met de lokale(sociale wijk)teams, om zodoende samenhang tussen zorg, hulp en ondersteuning te verkrijgen. Zorgverzekeraars en gemeenten maken afspraken over de inzet van de wijkverpleegkundige en de afstemming tussen zorg en maatschappelijke ondersteuning in de wijk. Voor deze zogenaamde ‘ niet-toewijsbare zorg’ is voor 2015 landelijk 40 miljoen euro beschikbaar. Menzis krijgt voor een beperkt deel de verantwoordelijkheid voor dit bedrag. Dit bedrag moet worden verdeeld (aantal fte’s per gemeente). Maar ook de scheiding tussen ‘medische geldstroom’ en ‘Wmo-geldstroom’ moet enerzijds nader worden afgebakend, maar anderzijds moet het in de wijk soepel in elkaar overlopen. Andere prioriteit is communicatie. Door de veranderingen in de zorg zullen veel cliënten of verzekerden vragen hebben aan aanbieders, gemeenten en zorgverzekeraars. Het is belangrijk dat zij daarbij zoveel mogelijk eenduidige antwoorden krijgen op hun vragen, ongeacht of zij met een vraag bij de zorgverzekeraar, zorgaanbieder of bij een gemeentelijk loket komen. Ze moeten adequaat geholpen worden. Binnen de werkagenda is hier een aparte projectgroep mee bezig. De Achterhoek is hierin vertegenwoordigd door ode projectleider Kennis en communicatie, Jan Dirk Focker.
Nadere afspraken over communicatie Stappenplan De regionale werkgroep communicatie (zie colofon) heeft de werkwijze geëvalueerd en nieuwe afspraken gemaakt. Allereerst is er een stappenplan gemaakt waarin staat op welke manier we bij grotere regionale besluiten de ‘communicatie naar buiten’ voorbereiden. Woordvoering Met name als het gaat om inkoop zijn namens de regio bestuurlijke woordvoerders en plaatsvervangers aangewezen. Deze zijn gekoppeld aan een projectleider en een communicatieconsulent. Zie onderstaand overzicht.
Inkoop
Jeugd
AwbZ
Participatie
Bestuurlijk Woordvoerder voor regio
Wethouder L. v/d Meijs (Doetinchem) Plv Wethouder B. Kuster (Oude IJsselstreek)
projectleider
Susan Butter (Doetinchem) Nancy Hermsen (Oude IJsselstreek)
Wethouder I. Wolsing (Monferland) Plv. Wethouder J. Hoenderboom (Oost Gelre) Karen Aalderink (Montferland) Marieke verhoeve (Montferland) Marlies ten Tije (Oost Gelre)
Wethouder F. Langeveld (Doetinchem) Plv Wethouder P. Seesing (Bronckhorst) Gilles Gerth (Doetinchem) Ingrid Kuipers (Bronckhorst)
Communicatie
‘Voormekaar teams’ Berkelland van start
In juni gingen de vijf Voormekaar teams in alle kernen van Berkelland van start. Achtergrond Voormekaar teams De afgelopen twee jaar bestonden er voor de Wmo-taken al Voormekaar teams in Beltrum en Ruurlo. De gemeenteraad heeft eind vorig jaar besloten in heel Berkelland ‘over de volle breedte van de decentralisaties’ Voormekaar teams van start te laten gaan. In Berkelland willen we de uitvoering van deze taken, efficiënter, dichter bij de mensen organiseren. Minder loketten, minder bureaucratie, minder regels en minder formulieren. Maar daarvoor in de plaats een goed gesprek vanuit de vijf Voormekaar teams in heel Berkelland. In het zogenaamde ‘keukentafelgesprek’, bekijkt de Voormekaar coach uit het Voormekaar team samen met de inwoner wat de (on)mogelijkheden zijn. De Voormekaar coach kan over expertise beschikken op het gebied van welzijn,
(thuis) zorg, jeugdzorg, werk en inkomen en begeleiding, maar kan altijd weer terugvallen op het gehele team. Eén gezin, één plan, één coach is uitgangspunt. 24-uurs bereikbaarheid Inmiddels is er ook een helpdesk ingesteld waar inwoners 24 uur per dag telefonisch terecht kunnen voor ondersteuning. Overdag zijn de Voormekaar teams rechtstreeks bereikbaar. Buiten kantooruren kunnen inwoners via het normale nummer de Voormekaar telefoonlijn bellen.
***FOTO-ONDERSCHRIFT*** Wethouder Leo Scharenborg tijdens de ‘kickoff’van één van de Voormekaar teams in gesprek met bewoners van de Caeciliënkamp in Neede. Hier onderhouden leerlingen van Praktijkschool Max de tuintjes van de senioren…
Raadsleden Oost Gelre op stage in jeugdzorg Niek Bragt, raadslid, liep stage bij Bureau Jeugdzorg in Doetinchem De komende jaren komen er veel taken, onder andere op het gebied van de jeugdzorg, naar de gemeente. We moeten daar als raadslid beslissingen over gaan nemen. Wanneer je zelf niet in de zorg werkt, is dat behoorlijk ingewikkeld. Er zijn veel afkortingen, budgetten en indicaties. Om dit inzichtelijker te maken werd ons de mogelijkheid geboden om eens achter de schermen mee te kijken. Ik nam een kijkje bij Bureau Jeugdzorg in Doetinchem. Ik liep een halve dag mee met jeugdhulpverleners. “Kom maar direct bij de briefing zitten”, kreeg ik van de teamleider te horen. Als ervaren ‘vergaderaar’ leek me dat geen probleem. Maar, wat ik hier in een halfuur te horen kreeg, hebben mijn blik op de jeugdzorg voorgoed veranderd. Een team van experts steken hier dagelijks de koppen bij elkaar om de meest ingewikkelde zaken het hoofd te bieden.
Wat me hierbij vooral opvalt is het grote enthousiasme en de onvoorwaardelijke toewijding waarmee ze dit doen. Ook hier maakt men zich zorgen over de Jeugdwet en alle veranderingen. Maar, ze zijn ook realistisch genoeg om mee te denken in mogelijkheden. In Oost Gelre werken we bijvoorbeeld al met het Ondersteuningsteam. Een team dat in nauwe samenwerking met verschillende organisaties gezinnen begeleidt naar een oplossing voor een probleem. Het was een bijzonder leerzame dag, ook al heb ik slechts het topje van de ijsberg gezien. Na deze dag heb ik de overtuiging dat we samen wel de juiste richting gaan vinden! Carolien Sonderen, raadslid, liep stage bij Horizon in Harreveld Verschillende jeugdzorginstellingen organiseren stages voor bestuurders, burgemeesters, wethouders en raadsleden. Deze stages stellen ons in de gelegenheid kennis te maken met zorgorganisaties, werkwijzen, medewerkers en waar mogelijk cliënten. Er kan van gedachten gewisseld worden over de toekomst in de zorg, de kansen, wensen en mogelijkheden hierin. Ik neem een kijkje bij mijn voormalige werkgever: Horizon Harreveld. Een jaar of 10 geleden heb ik er met plezier gewerkt; er is inmiddels veel veranderd maar ook weer niet. Na een hartelijke ontvangst in een voor mij bekende omgeving, zie ik meteen dat de entree en de receptie vriendelijker en opener zijn geworden. Het grote, imponerende hek, is verwijderd en de vijver is vernieuwd en verfraaid met een bruggetje. De grote glasplaat met microfoon waardoor men moest spreken, is verwijderd en ik sta in direct contact met de receptionist. Horizon (voorheen “Harreveld” en “Avenier”) was voorheen een justitiële jeugdinstelling, nu een instelling voor Jeugdzorg. In een open gesprek met een teamleider praten we over veranderingen in benadering van jongeren, maar ook over de veranderingen van de organisatie zelf, over samenwerken met collega-instellingen en gemeenten, over de samen-werking met het dorp Harreveld en de zorgen die er zijn, over financieringen en krimp, over de veranderende doelgroep en over onderwijs. Vervolgens leidt een groepsleidster me door het pand en zie ik de nieuwe centrale ingang voor jongeren waar nu meer privacy gerealiseerd is als zij terug komen van verlof. Op een groep aangekomen tref ik 3 medewerkers die met een overdracht bezig zijn van een jongere die net is aangekomen is. Een van hen laat mij een kamer zien en vertelt hoe zijn werkdag eruit ziet, dat de werkdruk toeneemt, maar dat het afwisselende werk met jongeren met zeer uiteenlopende problematiek, het werk zo boeiend maakt. Ik zie bevlogen groepsleiders met het hart op de juiste plaats. Tijdens de rondleiding ontmoet ik ook oud-collega’s. Het doet me goed hen weer te zien en wat bij te praten. Een leerzame, prettige ochtend sluit ik af nadat ik de
teamleider bedankt heb voor zijn tijd en openheid. Ik neem nieuwe inzichten mee; Horizon bedankt!
Bijzondere catering in gemeentehuis Montferland De Ziep Medewerkers en bezoekers aan het gemeentehuis van Montferland in Didam genieten dagelijks van een bijzondere catering in het werkcafé. Leerlingen van De Ziep, een school voor speciaal voortgezet onderwijs aan zeer moeilijk lerende kinderen, en cliënten van Zozijn, een zorginstelling die dagbesteding biedt aan mensen met een beperking, verzorgen de catering. Samen met een professionele kok en twee begeleiders werken ze in de keuken en in de bediening van het restaurant. Voor de leerlingen van De Ziep en cliënten van Zozijn is dit een unieke kans om werkervaring op te doen in een reguliere setting. Verantwoordelijkheid Uitgangspunt van de samenwerking is maatschappelijk en betrokken denken. Wethouder Ingrid Wolsing: “We hebben als gemeente de verantwoordelijkheid om kwetsbare jongeren met een grote afstand tot de arbeidsmarkt een plek te geven. We willen met deze samenwerking een voorbeeld zijn voor anderen. Andere gemeenten zijn van harte welkom om eens bij ons te komen kijken.” Het project van de gemeente Montferland, De Ziep en Zozijn kan zelfs al rekenen op nieuwe belangstelling. Ingrid: “Hier op het bedrijventerrein staat een groot bedrijf dat lucht kreeg van hoe wij de catering hadden georganiseerd. Zij zeiden dat ook te willen”.
Digitaal platform voor Wmo-hulpmiddelen Digitaal platform De gemeente Bronckhorst werkt voor de inkoop van Wmo-hulpmiddelen, zoals een rolstoel of een tillift, sinds een half jaar met een digitaal platform: het Maatschappelijk Ondersteuningsplatform. Dit platform brengt vraag en aanbod samen. Op het digitale platform kunnen meerdere leveranciers reageren op een vraag. Hierdoor kun je nog beter de best passende oplossing (voor een goede prijs) zoeken voor een cliënt. We gaan dit platform nu ook breder inzetten voor de huishoudelijke hulp en straks ook voor de andere taken die naar ons toekomen. De praktijk Zodra er een vraag voor ondersteuning binnenkomt, vindt er allereerst een keukentafelgesprek plaats met de inwoner. Johan van Cranenburgh, afdelingshoofd Dienstverlening: “Op basis van dat gesprek bepaalt de sociaal consulent met de inwoner welke ondersteuning gewenst is. Dit kunnen we dan op het digitale platform plaatsen. Voordeel hiervan is de eenvoudige, snelle en uniforme communicatie met de leveranciers. Bij hulpmiddelen is voor de selectie vooral de hoogste korting belangrijk. Voor ondersteuning telt de kwaliteit van het aanbod van de leverancier veel zwaarder. Met het deelnemen aan het Maatschappelijk Ondersteuningsplatform besteedt Bronckhorst ook de administratieve en financiële taken rondom Wmohulpmiddelen (en mogelijk straks ook de andere zaken) uit aan het bedrijf achter het platform (Stipter). Toekomst Het idee is dat in de toekomst cliënten zelf, zonder tussenkomst van de gemeente, op dit online platform kunnen zoeken naar hulpmiddelen of andere vormen van zorg.
De Opdracht Met de notitie D’ran in de Transities hebben de acht gemeenteraden zeven opdrachten gegeven. Dit voorjaar heeft de regionale projectorganisatie de tijd om hier uitvoering aan te geven. Het gaat om de volgende zeven punten waarop we regionale samenwerking nastreven: 1. kennis delen, ontwikkelen en uitdragen 2. zicht op complexe ondersteuningsvraag in termen van participatie en zelfredzaamheid 3. gezamenlijke financiering van gespecialiseerde voorzieningen 4. toeleiding naar gespecialiseerde voorzieningen 5. gemeenschappelijk inkoopkader op diverse ondersteuningsvormen
6. gezamenlijk vormgeven van een aantal uitvoeringstaken 7. gemeenschappelijk vormgeven aan onderdelen van de bedrijfsvoering in de backoffice.
De organisatie De regionale organisatie bestaat allereerst uit het portefeuillehouderoverleg Sociaal (POHO). Leden zijn: Arnold Rots en Henk Rijks (Aalten), Han Boer en en Leo Scharenborg (Berkelland), Antoon Peppelman en Paul Seesing (Bronckhorst), Loes van der Meijs, Frans Langeveld en Kees Telder (Doetinchem), René Hoijtink en Jos Hoenderboom (Oost Gelre), Bert Kuster en Peter van de Wardt (Oude IJsselstreek), Ingrid Wolsing (Montferland), Ilse Saris en Wim Aalderink (Winterswijk). En er is een stuurgroep voor de drie transities bestaande uit drie gemeentesecretarissen Judith Harmsen (Berkelland), Arne van Hout (Bronckhorst), Nicolette van Waart (Doetinchem) met ondersteuning door Rianne Lenselink (Bronckhorst). De opdracht (‘de zeven punten’) wordt uitgevoerd binnen de volgende projectstructuur. Allereerst zijn er brede projectgroepen met vertegenwoordigers van alle acht gemeenten voor de drie decentralisaties met de volgende ‘kartrekkers’/projectleiders: Jeugd: Susanne Büter (Doetinchem) AWBZ/Wmo: Karin Aaldering (Montferland) Participatie: Gilles Gerth (Doetinchem). Daarnaast zijn er drie projectgroepen samengesteld uit de eerste drie projectgroepen die een aantal van ‘de zeven punten’ oppakken, te weten: A. Kennisplatform en communicatie: Jan Dirk Focker (Berkelland). Hieronder zit ook de werkgroep communicatie. B. Vraagverheldering specialistische ondersteuningsvraag en toeleiding naar specialistische voorzieningen: niet meer ingevuld. C. Gezamenlijke financiering en inkoop: Jan Hildering (Berkelland). Als aangegeven: de projectondersteuning van de stuurgroep is in handen van Rianne Lenselink (Bronckhorst). Het punt ‘gemeenschappelijk vormgeven van onderdelen van de bedrijfsvoering in de backoffice’ is in handen van de gemeentesecretarissen van de acht Achterhoekse gemeenten.
Het plaatje ziet er dan als volgt uit:
POHO Sociaal
Stuurgroep 3D -Judith Harmsen -Nicolette van Waart -Arne van Hout -Rianne Lenselink
DNA (Directeuren Netwerk Achterhoek)
E. Vormgeving bedrijfsvoering BO Projectgroep ‘kartrekkers’ (6 groepen) Rianne Lenselink (Vz.) (Bronckhorst)
A. Kennis en Communicatie - Jan Dirk Focker (Berkelland)
JEUGD
Susanne Büter (D’chem)
B. Vraagverheldering spec. ondersteuningsvraag Niet meer ingevuld.
AWBZ / WMO
Karin Aaldering (Montferland)
D. Uitvoeringtaken - Rianne Lenselink (Bronckhorst)
C. Gez. Financiering en Inkoop - Jan Hildering (Berkelland)
PARTICIPATIE
Gilles Gerth (D’chem)
Kopij Kopij voor de volgende nieuwsbrief graag uiterlijk 15 oktober 2014 inleveren bij Jan Dirk Focker:
[email protected].
Colofon Deze nieuwsbrief wordt verzorgd namens de werkgroep communicatie, leden: Projectleider Jan Dirk Focker (Berkelland), Nancy Hermsen (Oude IJsselstreek), Ingrid Kuipers (Bronckhorst), Marlies ten Tije (Oost Gelre), Marieke Verhoeve (Montferland) en Anja Wormeester (Doetinchem). De nieuwsbrief is bedoeld voor medewerkers (intranet gemeenten) en collegeleden (mail), maar kan ook voor andere doeleinden, al dan niet bewerkt, worden gebruikt.