De Winkel van Keizer
Waar zijn zij gebleven, de wat kleinere middenstandszaken in de dorpen? Ook Vledder kende in het verleden een grote verscheidenheid aan winkels, slagerijen, bakkers, kruideniers e.d. Van enkele van hen hebben wij in het verleden reeds verslag gedaan, hieronder volgt nu de geschiedenis van de winkel van Keizer. In 1931 wordt Marinus Keizer in Steenwijk geboren. Aldaar heeft hij jaren bij de Coöperatie gewerkt, de meeste tijd als bakker en bezorger. Ook hielp hij soms in de winkel aan de Markt. Na verloop van tijd is hij bij Dijka gaan werken. Ondertussen had hij Jannie Lijst uit Vledder leren kennen. Jannie is in 1932 in Vledder geboren, haar ouders woonden in een boerderij op de Hoek, het huidige nummer 31. In 1958 zijn zij getrouwd en in Steenwijk gaan wonen. Zij kregen twee kinderen, een dochter en een zoon. In 1963 zijn zij naar Vledder verhuisd en pendelde Marinus dagelijks naar Steenwijk. Het contact met mensen en eigen baas zijn sprak Marinus uiteindelijk meer aan. Met zijn achtergrond van de Coöperatie in Steenwijk wilde hij wel een eigen winkel in Vledder beginnen. In een gesprek met burgemeester De Jonge gaf deze aan dat er in Vledder eigenlijk best behoefte was aan een echte groentezaak omdat twee jaar daarvoor de vorige groenteboer, Roelof Boers, gestopt was. Daarop is Marinus toen eerst zijn vakbekwaam-
heidsdiploma Groente gaan halen en daarna heeft hij een vergunning aangevraagd om ook groente te mogen uitventen. Roelof Boers had zijn winkel in het woonhuis van de voormalige gemeentesecretaris Schumer aan de Dorpsstraat 28 gevestigd. Hij had de entree wat veranderd en de rechtervoorkamer was als groentewinkel ingericht. Na het sluiten van de winkel heeft hij er nog een paar jaar gewoond. In 1964 verkocht hij het pand aan Marinus en Jannie, waardoor Vledder weer een groentewinkel had. Marinus ging dan enkele keren per week in zijn Volkswagen bestelauto naar de veiling in Steenwijk om verse Jannie Lijst en Marinus Keizer groenten in te slaan. Deze auto werd ook gebruikt om in de wijde omtrek de groente uit te venten. Later werd ook ingekocht bij de groothandel Van der Wal uit Meppel, na telefonische bestelling werd dat dan de volgende dag gebracht. Nog in 1964 sloot Wout van der Helm zijn kruidenierswinkel gelegen aan het huidige Lesturgeonplein (zie de foto’s van het pand bij Dikke Verhalen in dit nummer). Daarom kwam Co Kiers, de directeur van de gelijknamige levensmiddelengroothandel uit Steenwijk, bij Marinus en Jannie vragen of zij De ventwagen van Marinus Keizer.
Er is een ontheffing nodig om te kunnen ondernemen…
… maar dan is de opening daar: op donderdag 17 december 1964.
interesse hadden om ook een kruideniersafdeling in te richten. Omdat ook in die periode de bevolking van Vledder door nieuwbouw uit begon te breiden hadden zij hier wel oren naar. Aan het huis was al een serre aangebouwd, met een kleine interne verbouwing werd die ingericht als groente-afdeling en de verkoopruimte aan de voorkant werd kruidenierswinkel, onder het VIVO-logo. Het begin was nog traditioneel, verkopen via de toonbank, nog veel artikelen afwegen of afsnijden. Marinus bezocht wekelijks alle klanten met een bestelboekje
En dan zelfbediening. De superette opent op 17 oktober 1967.
en dan werd het bestelde meestal nog dezelfde dag afgeleverd. Van klanten die tussentijds iets in de winkel kochten (vaak waren het de kinderen die dan wat haalden) werd het gekochte in het boekje bijgeschreven en dan moest er bij de wekelijkse aflevering betaald worden. Over het algemeen ging dit goed, er waren geen al te grote betalingsachterstanden.. Wekelijks kwam er ook een vertegenwoordiger van de groothandel Kiers langs. Die noteerde de bestellingen op een lijst. De artikelen werden dan één of twee dagen later uitgeleverd. Bij het volgende bezoek van de vertegenwoordiger moest er dan betaald worden. Enige jaren later ging dit dan al weer via de bank. Langzamerhand werd het assortiment ook uitgebreid, drogisterijartikelen, huishoudelijke artikelen, speelgoed, kantoorartikelen, literatuur en zwakalcoholische dranken. Weliswaar alles met een beperkte keuze, maar voor velen toch net de dagelijkse of eenvoudig toepasbare zaken. Een omslag in de werkwijze komt in 1967. Dan wordt de traditionele kruidenierszaak een Superette. Zelfbediening dus, artikelen op schappen, de klanten doen hun boodschappen in een mandje (toen nog geen karretjes) en rekenen af aan de kassa, die bij de uitgang op de oude toonbank stond. In de groente-afdeling is wel bediening, de prijs wordt op de verpakking geschreven. Er zijn weliswaar enige verpakte vleeswaren, maar de meeste vleeswaren (ham, rookvlees, worstsoorten e.d.) worden ter plekke voor de klant gesneden en afgewogen. In 1974 vindt er weer een forse verbouwing plaats. De winkelruimte wordt vergroot tot 180 vierkante meter, o.a. met een “diepvrieseiland” en een koe-
De in 1974 verbouwde winkel, interieur en buiten.
ling voor zuivelproducten. Deze uitbreiding ging ten koste van de opslagruimte achter de winkel. Daarom wordt er naast het huis een nieuw magazijn gebouwd, ook weer met een grote diepvriesruimte. Marinus en Jannie hebben ook altijd personeel er bij gehad. In het begin was dat Annie Prikken, die ook al bij Van der Helm werkte en daardoor veel ervaring had in het kruideniersvak. Iets later is daar Adri Dooren bijgekomen. De laatste periode waren Jannie van Nieuwenhoven, Herma Noord en Femmy Haveman werkzaam in de winkel. Om medische redenen moesten Marinus en Jannie in 1981 met de winkel stoppen, Marinus is toen nog wel bij Teun's Bazaar gaan werken. Zij bleven tot 1983 in de oude winkel wonen en zijn toen naar de Scheperskamp verhuisd. Zij verhuurden het pand aan Garage Bovenkamp die er een showroom in vestigde. Een van de medewerkers ging er wonen. Uiteindelijk heeft de gemeente het pand in 1990 gekocht voor de sloop in 1994 om plaats te maken voor nieuwbouw (twee winkels met bovenwoningen). Marinus Keizer is in 2001 overleden. Tiny Bethlehem Piet de Geus