• •—
21 laar - -
tt.389
OO
nis p3i Dn-nme! • ïoor aelg:c ö csEtisrae!», vooi aec v re-moe is cectiemea
n • ia
i
II
Te.efoon : Red. en Adm. 2 4 7
Donder dan 7 December 1 9 1 1
Drokster-Ultgeefster
ABONNEMENTSPRIJS BELQ1È tie maanden . . . fr. 3,2$ Ze-maanden. . . . fr. 6,M Eenjaar fr. 12,K> NEDERLAND Drie maanden . . . fr. 4,71 DEN VREEMDE Drie maanden (drie maal per week verzonden) . fr. 6 , 7 |
S*un. Maatschappij HET LICHT Verantwoordelijke bestuurder P. DB VISCH Mooriaanstraat, 113, Ledeberj; . . REDACTIE • • ADMINISTRATIE
HOOQPOORT, 29, GENT K M al»-tr-*-rt ziek «p alle pestt-R-t-l-t,
Orgaan der Belgische Werklieden partij. •— Verschijnende alle dagen
De Werkeloozen en de School In Zwitserland heeft men eene zeer merkwaardige statistiek opgemaakt (van burgelijke zijde) over den lust tot arbeiden, bij de hulpbehoevende werkeloozen. Op 480 bedelaars, zonder werk, bood men eene betrekking aan met 4 frank loon per d a g . 3IS namen een aanbevelingsbrief aan, om zich ter bestemde plaats te gaan aanbieden. 168 weigerden zelfs dien eersten stap te-doen. , Op de 312 aan wien een aanbevelingsbrief werd gegeven zijn er 174, die ervan gebruik maakten, — 12S hebben den brief bij zich gehouden en boden zich nooit in het gesteld werkhuis aan. Ziehier nu hoe de 174 het gesteld hebben in hunne nieuwe positie. 34 vroegen af t e rekenen na een halven, dag arbeid en kwamen niet meer terug. 68 bleven een ganschen d a g , ontvingen, de 4 frank loon, en kwamen ook des anderen d a a g s niet meer o p . . 51 arbeidden twee dagen. 18 werden bepaald goede werklieden. '
•
•
-
•
*
-
'
•
-
•
*
•
Wij'geven de cijfers zooals wij ze ge.'•ronden hebben. . , Wij weten, nochtans niet te zeggen welk soort werk die werkeloozen is a a n geboden geweest, en of dit Werk misschien niet a l t » lastig, t e vuil of te gevaarlijk w a s . Maar zélfs indien wij aannemen, d a t •;uit de 480 werkeloozen-bedelaars er maar 18 goede elementen t e vinden waren, — en de overige 462 liever hun luibedelen voortgezet hebben, bewijst dit geenszins, d a t arbeidverschaffing nutteloos en overbodig i s . . . zooals Bien Publlo schijnt t e willen zeggen. P a t buitengewoon percent van vrijwillige schooiers, zoo daarentegen wijzen op eèn groot gebrek in de opvoeding van een zeker a a n t a l proletariërs. Men heeft a a n die menschen niet den l u s t , t o t nuttigen, veredelenden arbeid weten in t e prenten, — men heeft hunne wilskracht niet gesterkt — m a a r ze veeleer tot maatschappelijke vodden gemaakt, tot onmondigen en < kwaadwilliffeöTöt 'daar heeft ze gedreven, door veronachtzaming, door gemis a a n maatschappelijke zorg en opleiding-.
• **
Dr T. J . Macnamara, schreef in de «Times» eens een zeer opgemerkten \ i é f , waarin hij z e g t : «Elk j a a r zijn er niet min dan 20Ó:poo kinderen die de lagere school verlaten,... tusschen de twaalf en de •vijftien j a a r , cn die maar het vijfde of zevende studiejaar bereikt hebben. ( 1 ) Zij hebben een algemeen onderwijs genoten, d a t alhoewel zeer onvolledig, toch zou baten bij een goed ingericht vakonderwijs, indien dit onmiddellijk erop a a n p a s t e . Maar voor de groote menigte dezer kinderen . wordt vlug eene « opbrengende V bezigheid gezocht, omdat de lasten van het huishouden dit eischen. Zij worden dan boodschapdoeners, loopjongens, hulpbedienden, en winnen ' aldus 6 of 8 shillings (1.25 fr.) in de week. « In zulke voorwaarden leeren zij geen bepaald ambacht.' N a twee of drie j a 'ren, schijnt dan hou loon belachelijk klein. Zij vragen vermeerdering, — dit wordt geweigerd,... en de patroon dankt ze af en vervangt ze door andere jonge gasten. — Zij zoeken dan elders eene meer winstgevende betrekking, maar hunne technieke onbekwaamheid maakt net bekomen eener andere plaats zeer moeflijk; zij verloopen aldus een of twee jaren in een onzeker b e s t a a n en wórden emdehjk « onbruikbaren ». » Aldus vormt zich een wanhopig leger van eén millioen en half jongelingen van omtrent de twintig jaar, die « o n g e orulKt» en cc onbruikbaar » zijn. » I n de distrikten waar weefnijverheid (1) In België en vooral ia de Vlaanderen is die toestand nog veel slechter, daar verlaten duizende kinderen de school op Il jaar, als zrj pas het derde of vierde stu•Mjr^Vut. hebben -ioojsen-aakt.
.
De kritieke toestand tusschen Rusland en Perzië
HET PROTECTORAAT VAX RUSLAND AANSTAANDE. bloeit is het problema niet zoo scherp Aan de * Deutsche Tageszeitung » wordt maar in Londen en in andere groote uit Petersburg geseind,- dat goed ingelichcenters is de kwestie van zeer groot so- te leden van de Doema beweren, dat het ciaal gewicht. » protectoraat van Rusland over Noordweldra afgekondigd zal worden. LiDe oplossing ware 'het invoeren van- Perzië berale afgevaardigden .zijn van meening, verplicht vakonderwijs. dat Engeland Rusland Dji 'zijn optreden m » * • Perzië ondersteunen . móet, opdat niet Duitschland Engeland hierin voorkomt, in In een verslag (1905) van M. De Que- militaire kringen houdt men h e t ' e r voor, ker, die zich bijzonder mét de studie dat Rusland voorloopig; te wéinig troepen van dit vraagstuk bezig houdt, zegt hij bij elkaar heeft voor det expeditie haar Te«dat de oorzaak van werkeloosheid zit heran. . eensdeels in het toenemend specialiseeTURKIJE EN DE INMENGING VAN ren van de ambachten, wat de gespeciaRUSLAND liseerde werkman belet iets anders te De Turksche regeering is vost besloten beginnen bij eene altijd mogelijke crisis in zijn vak ; en ook anderzijds het ge- om, niettegenstaande een gedeelte van de mis van onderwijs en van de kennis van Turksche troepenmacht.' in Tripoli vastgehouden wordt, bij het optreden van Ruseen bepaald vak. land in Perzië niet lijdelijk toe te zien. Zij « H e t zijn de kinderen, zegt hij, die bereidt een opmar3ch van het zesde legerwij langs de s t r a a t zien slenteren, kleine korps naar Perzië voor, ofschoon 21J or bedelaars, gazetleurders, programma- over is 'ingelicht, dat de Russische gezant verkoopers, bloemenmeisjes, enz. die een dergelijke actie zal-beantwoorden met als zij eens volwassen zijn geen bepaald een eisch van ontsluiting der Dardaneelen vak hebben aangeleerd en het leger der voor Russische oorlogsschepen. De twijfel of Engeland wel vast besloten is aan de werkeloozen steeds komen versterken. Russische politiek in: Perzië beslissende De ouders hebben soms ook veel hinderpalen in den weg t* le—"u. heeft de schuld in dit ongebruikt laten der leer- in den Iaatsten tijd: opmerkelijk vriendkrachten van het kind. Zij zeggen dik- schappelijke stemming tegenover Engeland wijls : « Mijn kind moet niet meer weten aanmerkelijk doen- verflaiiweüT dan ik, ik ben door de wereld g e r a a k t , TE TEHERAN zij moeten er ook maar door geraken. » Dit Teheran wordt bericht.dat ofschoon Bij zulke ouders is.de «vrijheid van voornamelijk de jeugd in de verschillende den huisvader » een groot kwaad. < > Perzische steden veel onrust verwekt, de In onze verschillende toevluchtsoor- anti-Russische beweging zich daar benaalt den zijn er soms tot 10,000 lancfloopers tan minste tot een boycot van Russische waren, f-tr-aatbetoOgl-'tg'rn, hot stuiten^van opgénórrtert' geweest. -•'•" .. bozars en eoholert en'het roudloopen met Is d a t niet verschrikkelijk? wapens. Kalme Persen en ook de regeering De midden-bevolking van d e bededenken niet aan een oorlog met Rusland. laarskoloniën stijgt gedurig. ( 2 ) De regent heeft het ontslag van het Kabinet niet aangenomen. Hij verscheen daar1840 — 2828 om ook weer in het parlement, om daar 1850—3478 over den politieken toestand t e beraadsla*1S90 — 4644 gen en over de maatregelen tot kalmeering van het volk. In Tchrrai is de staat '1905 — 543o van beleg afgekondigd. ' 1 9 0 8 — 5635 Ook de correspondent van het «BerlineiZeker moet men rekening houden van Tageblatt> te. Konstan tinopel meldt, dat de armoede der ouders, armoede die de twee Turksche legerkorpsen, die; in de onderhouden wordt — en geenszins t-c- nabijheid van de Perzisch* trrenzen staan, holpen wordt — door eene onberede- gemobiliseerd worden. Ook worden de wachten van de TuTksehen consulaten verneerde liefdadigheid. sterkt. De volgende rninisterraad zal beAl de onderwijzers weten dat veel sluiten nemen over; de ^houding van Turkije leerlingen — meer dan men denkt — ten opzichte van de Perzische kwestie. slecht gevoed naar de: school komen. Veel opzien wekt ee» telegram, dat door Wat in de werkende klas geëten wordt de Perzische club, ontvangen is, meldende is niet ontoereikend als hoeveelheid, dat een fetwa van de hoogste geestelijkheid vermaar vast • en zeker ontoereikend ais den heiligen oorlog tegen Rusland m de Perzivoedingswaarde < de te arme leerlingen klaard ; heeft- De'Wangstelling sche kwestie verdritjat er bijna de belangzijn 90 op honderd min vatbaar voor onderwijs. Die te arme kinderen zijn ook stelling voor den eigen oorlog. De houding meer van de school afwezig dan ande- van Engeland stelt té'eur en vele politici, dis Engelschgezind waren, riohten nu weer ren, omdat zij, — zwak zijnde, — meer het oog op Duitschhuid. • aan ziekten onderhevig zijn en omdat d e Dat de Mohammedanen ook in dit- opzicht minste tegenslag in. huis : gemis a a a niets van Duitschland te hopen hadden, kleerkens, gebroken kloefen, herstelling zou blijken uit eén brief van Hirsch' Televan. schoenen, ziekte van broertjes ef graafbureau, als deze waarheid bevat. zusjes, enz. ze verplicht thuis te blijven. Daarin heet het, dat van' goed ingelichte Van zoohaast het kind een centje ver- zijde medegedeeld wordt, d a t ' d e Duitsche dienen kan, gelijk hoe en gelijk waar, regeering' levendig belatig heeft bij het handhaven van de orde in Perzië. Als het wordt het er op afgezonden. herstel der orde slechts door een militaire De wet op de kinderarbeid is immers bezetting door1 Rusland te bereiken was, onvolledig : zij heeft niets te zien in den dan zou de Duitsche regeering daar niet huisarbeid,'niets t e zien in de kleine ate- het minste tegen te Zeggen hebben. liers, in de kleine magazijnen. En juist UITDAGENDE MAATREGEL daar zijn de kweekscholen voor de werAan de bladen; worden uit Teheran nog keloozen van lateren leeftijd. de volgende bijzonderheden over de be• » • kende gebeurtenissen geseind:. Te Teheran De werkeloosheid, die moderne plaag zijn 35 RUSsische közaken aangekomen, om van het proletariaat, k a n "dus veel ver- het gezantschap te'bewaken. De Russen gelooven, dat zij niet veilig holpen worden — in afwachting van zijn en hun gezantsèhjp heeft hen gisteren beters door eene meer socialistische om- van wapens voorzien, volgens' den correskeering onzer maatschappelijke samen- podemVvan Jiet « Berliner, Tageblatt --een stelling — door de invoering van VER- onnoodige en tartende maatregel. PLICHT ONDERWIJS en VERPLICHTE Tijdens de betoogingen-voor dé gezantVAKOPLEIDING. schappen waren deze. a-lle gesloten, behalve Maar eene ernstige, strenge, niet te het Amerikaansche) Jn htt Turksche. De vertegenwoordigers van deze beide landen ontduiken verplichting. naar buiten én bedankten voor de Die verplichting moet gaan tot 14 j a a r kwamen betuigingen van -sympathie. Het nieuwe voor het onderwijs, tot iS j a a r voor eene hoofd van de politie, een Bachtiaar, is van voorbereidende vakopleiding. . . . p l a n d e vrijwilligers te. ontwapenen. De Bij . die verplichting moet gevoegd moordaanslagen verminderen; daarentegen worden het toekennen der noodige ver- worden de betooginserj nog talrijker. goedingen aan de ouders, die aldus,, Ook de correspondent van de «Vossische door het langer « gewin-loos » zijn hun- Zeitung» gelooft niet, dat <-r voor de Russen te Teheran gevaar bestaat. ner kinderen,'in bekrompen en moeilijke omstandigheden verkeeren. . A l d u s ' o p g e v a t ' z a l de school- en vakverplichting door iedereen worden toegejuicht en niemand meer • afschrikken, VRAAGT AAN DE VERKOOPEa.o : dan alleen de vijanden van eene ontwikkelde en zelfbewuste arbeidende klasse. Het eerBte Deoeniber-nummer van *De B. Rede: komt daareven yan de peri=. Wu bevelen h t t warm nan al!»;., vrijzinnige iniste- lezers en lezeressen aan. (2) Cijfers opgegeven door het Ministe• Het kost sleplte v^t centiemen bij de verriel yan Justitie. Annuaire --au 1910.
Leest!
Leest!
koopers van «Vooruit» of «De Werker» genomen, — of een frank per half jaar als abonnent op den post. Het jongste nummer bevat verscheidene zeer lezenwaardige artikels, waaronder wij vermelden : Het Brevier (H. Van Vorst), Wie den Paus wil zien (H. v. d. Brink), Priesterpropaganda, Strijd tegen Alcohol, Geschiedenis van den Vooruitgang, enz. Elk nummer van'«De Rede» is geïllustreerd. Op het einde des jaars vormt «De Rede» een zeer prachtig boekdeel - an omtrent 400 paginas, met zeer boeiende en leerrijke lectuur ! Vanderveide zegt in zijne brochuur «Het Socialisme en de Godsdienst» het volgende: « In elk geval, krachtens het princiep dat godsdienst privaatzaak is, behoort het aan eiken socialist, die ook vrijdenker is, met al zijne krachten en overal mee te helpen aan de verstandelijke ontwikkeling, aan de volledige ontvoogding der werkende klasse, zoowel op stoffelijk als op zedelijk gebied. » En Liebknecht zei op het Congres te Halle (in Duitschland): e Wrj kunnen den godsdienst slechts vernietigen door de.wetenschap. Eene volledige en wetenschappelijke opvoeding ontrukt den mensch aan alle geloof. » Welnu, wij noodigen elk vrijdenkend socialist uit ons mede te helpen en « De Rede» te verspreiden bij bloedverwanten, vrienden en werkgezellen.
VAN ALLES WAT KRIJGSLISTEN VAN DAGBLADSCHRIJVERS. — Wij lezen in de «Nieuwe Rott. Ct»: Het uitbreken van den Italiaansoh-Tjirkschen oorlog gaf den berichtgevers van de buitenlandsche bladen in Italië handen völ werk. Daar was nu stof, chaotisch en overvloedig, en moeilijk was 't, uit al die vaak tegehstilijdlge berichten de waarheid t e putten.- Maaor wat een weelde eindelijk et achter té zijn en met een blij hart het nieuws toe te vertrouwen aan de snelle draden. Dan oV ontgoocheling-, als de berichten gekortwiekt en geknot hun bestemming bereikten. De Italiaansche censuur was wreed en menig kostelijk woord had zij ingeslokt. Geen wonder, dat de dagbladschrijvers haar oorlog verklaarden. In oorlogstijden zijn krijgslisten geoorloofd en zoo werden de dienaren van de Koningin der Aarde opeens trouwe zonen van Mercurius. Italië bood, volgens hen, het eigenaardig beeld, dat in oorlogstijd zijn handel en nijverheid zich reusachtig ontwikkelden. Naar Parijs, Londen en Berlijn gingen lange telegrammen, met talrijke bijzonderheden over de aankomst van duizenden balen katoen, over den uitstekenden Binaasappelenoogst in Sicilië, over bestellingen van onnoemelijk veel mortadellaworst uit Bologne, en geheel Europa scheen opeens een reusachtige behoefte te hebben aan I'lorentijsche stroohoedon. Zoo buitengewoon scheen de handel van Italië zich plotseling ontwikkeld te hebben, dat de censoren achterdocht kregen. Zou het om beursspeculaties te doen zijn" Na langdurige onderzoekingen, na vele slapelooze nachten hebben die heeren de oplossing van het raadsel gevonden — en het is hun duidelijk geworden, dat de balen katoen de naar Afrika vertrekkende regimenten moesten voorstellen, de rijke Sieiliaansche oogst was een gedaanteverwisseIidg van de troej>en die nog zouden volgen, de worst en de stroohoeden bleken minder onschuldige voorwerpen on namen de plaats in van geweren en kanonnen. Na die ontdekking is de Italiaasche handel weer aanmerkelijk achteruitgegaan. TREURIG! TREURIG'. — In den brusselschen gemeenteraad had eene ondervraging plaats over het arrest van burgemeester Max, die de betoogingen voor het winkelsluiten te 7 uur verboden had, over de brutaalheid van de politie te dier gelegenheid, en over het aanhouden van gezel Jacqmotte als leider van het syndikaat der winkelbedienden . Als het op stemmeu aankwam, nadat gezelLen Huysmans, Hubert en Furnémont striemende redevoeringen hadden uitgesproken, stemden de liberalen met de klerikalen samen, om aan de socialisten ongelijk té geven en goed te keuren wat tegen de syndikale organisatie en tegen het recht van manifesteeren gepleegd was. 'n Les, ...die mag onthouden worden. EEN' OORDEEL VAN BEBEL. — Nu de kwestie van het vrouwenstemrecht aan de dagorde komt is het gepast eens aan te halen wat Bebel er over zegt, vooral voor wat ons land betreft : « In België — zegt hij — waar het ultramontanisme notr groote volkslagen voor zooveel onbeperkt beheerscht, is een deel der katholieke geestelijkheid penoigd, iu het stemrecht der vrouwen een wapen tegen de sociaal-democratie te zien, en daarom is het er aanhanger van... Bij de nog voorhanden zijnde politieke onwetendheid der vrouw, én' bij dé macht, welke de geestelijkbeöd pp haar uitoefent, heeft deze opvatting wel iets voor zich. Maar dat is geene reden om aan de vrouwen het stemrecht te onthouden. Er zijn nog millioenen arbeiders, die tegen hunne klassebelangen in, vertegeowpoxdj-ca-sa dei burgerlijke of kerkelijke /
partijen kiezen, ea daardoor hunne poli-' tieke onmondigheid bewijzen. Dat is geen grond om hun het stemrecht te ontnemen. » De wijze woorden van Bebel zijn thaatjf meer dan ooit t e overdenken. HET TOENEMEN DER GROOTE FOR. TUINEN. — Hoe reusachtig het grootkapitaal is toegenomen .blijkt, uit Fransoh» statistieken. De hoogste rente in Frankrijk, die vóó*. de Fransche revolutie eenig bepaald kapitaal opbracht, bedroeg 2 1/2 millioen Tt, Tegenwoordig kan Frankrijk op minsten» 50 van zulke kapitalen bogen, en 120 Fran» schen kunnen zich jaarlijks uitgaven veroorlooven van 1 tot 2 1/2 millioen franks. En dan loochenen sommige burgereooBO-' misten de samentrekking van de kapitalen en beweren zij dat de socialisten' ongelijk hebben zich hierover dik te maken.
Schietongeluk aan boord van eon schip TE KIEL Aan boord van den kruiser < Preussen »' zijn bij de schietoefeningen twee matrozen erg gekwetst.
Een oudheidkundige veroordeeld TE NEW YORK De oudheidkundige B. J. D..., beschuldigd van douanenrechten ontdoken te hebben door kunstvoorwerpen onder . de waarde aan te geven, werd veroordeeld tot 7-LOOO frank boete.
Akelig nieuws olt Belgische Congo DOOR EEN LEEUW VERSLONDEN Een kapitein van het Engelsch léger, Everlait genaamd, was voor de grensregeling van Ka tan ga te Sakania aangekomen. Hij ging op jacht met zijnen boy, eenige kilometers van Sakania, alwaar beiden door een leeuw 'werden gedood. De kapitein was langs de rivier naar den' hoogen Luapnla gegaan, zag een leeuw en schoot haar'het'trilde dier,-dat'hij kwetste. De leeuw ylpqg op hem toe en verscheurde hem, vooraleer hij den tijd had nog> eens te schieten. Zijn boy kwam hem t e r hulp, doch onderging, hetzelfde lot. Men vond later de overblijfsels der tiwet) lijken. ."...'•.
De Oorlog tussohen Italië en Turkije IN TRIPOLI Op het ministerie van oorlog is bericht gekomen van een zware nederlaag, die de Turken en de Arabieren den Italianen bij hun opmarsch naar A?in-Zara hebben toegebracht. In tegenstelling hiermede wordt nit Kort«, stantinopel geseind': Gister morgend heb-1 ben 30,000 Italianen het geheele front bö Aïn-Zara aangevallen.- Wij moesten na eerr strijd, die aan beide zijden veel_ bloedvergieten kostte, voor de meerderheid van het Italiaansche geschut bet.veld ruimen. Wjj hebben een nieuwe zeer sterke stelling bij Zlaidsja, 2 kilometers van Tadzjoera, bezet. Het pantserschip « Ee Umberto » heeft Tadzjoera, ten O. van Tripoli, beschoten, • - : DE ITALIAANSCHE VLOOT De Weensche ReichspoBt bevatte een telegram uit Londen, volgens hetwelk men daar een aanschrijving van de Italiaansche regeering ontvangen had, waarin deze mededeelt, dat zij ten gevolge van de omstandigheden in 'Tripoli de militaire actie OOK naar het niet Afrikaansehe gebied yan Turkije moest overbrengen. : De Weensche oorrespondent van de «Vos-, sische Zeitung» is von meerling, dat mea: aan ditberieht geen geloof moet schenken. Do Reichspost zou dit bericht uit Engelsche kringen in Rome óntvangein hebben, die er op uit zouden- zijn otn de stemming tusschen Oostenrijk-Hongarije en Italië t* verscherpen. IN ITALIË KEN NIEUW OORLOGSGEDICHT D'Annunzio heeft in de Corrière dellsi Sera een nieuwe ode gepubliceerd. Het is' een verheerlijking van de vriendschap tusschen Frankrijk en Italië, die het op dezelfde plaats aan het firmament zien weerlichten. De- Fransehen. mogen ' met hur vliegtuigen' door de lucht snellen; Italië zal hen met zijn sterke schepen te hulp komen ! D'Annunzio moet nu van plan zijn naai Tripoli te:vertrekken, om daar nieuwe indrukken op te doen. IN TURKIJE Volgens den correspondent van de Dailj Telegraph hebben 400 Albaneesche hoofden zich tot de Porte gewend met het verzoek, om" hare beloften na te komen. Anders dreigen zij opstand te zullen maken. Volgens een ander telegram uit Belgrade aan de Lokal-Anzeiger zijn in den omtrek van Ipek de Albaneezenbenden weer ro» rig geworden. Zij vallen zelfs troepenaf deelingen aan. Verleden week hebben zi een soldaat ,v«mpord e» j» «an. boach «e* _ - _ — - -
•*
-
' -
*• — • ' - .
'
•
•
.
-
-
• -
-*—.
»•
*•-/
, ^ * » '
•» Donderdag. 1 Deosmher 1011 ,
Commissaris van politie aangevallen. Zij t e n van het voormalige rege«ri*
bijzonderheden o v e r een overwin- te niet gezien die ruim 5 meters diep i s , e n Blanche Van Bavickhove, geboren t e Ronse den 7 mei 1892; zij was meid in een huis i n g van Turksche zijde. viel er in. Een. a g e n t en een werkman die • N a e e n verbitterd gevecht van man zulks gezien hadden kwamen h e ^ slachtof- der rue N e u v e , t e La Louvière. A U L N O I S . •— H s d i l f c a r b c i d s o n g e l u k . -J .egen man, dat verscheidene uren duurde, fer ter hulp. ns-rden de Italianen gedwongen,om in wan'De' werkman d a a l d e in d e - diepte d e e d !Een -kantonnier,; zsker'ert Arthur ^Bisiauj-, •rtia Lucu-i t e t i e k k e n . Hierbij verloren zij eene koord om het middel van -M. G...,:die' d i e d a n g s den.rjzerénw*-- werkte,: w i l d e zich e é n groot aantal dooden e s gewonden. D e bewusteloos lag uitgestrekt en' wordt uit m e t t w e e kleine kinders' achter. niet behoorlijk af te sluiten ten' einde derKonstantinopel g e s e i n d : H e t g e h e i m e tergelijks ongelukken te vermijden'. E D I N G E N . — P a m l H e d r a m a ^ - Een landroristische Turksche comiteit t e Smyrna Stoutmoedige dief. — Mad. Catharina» bouwer van L e t t e ü n g e n , Leopold D . . . ge-heeft aan een Grieksch metropoliet een Dedoncker, wonende Slachthuislaan, 15, naamd, vader van yjjf kinderen, waarvan schrijven gezonden, waarin zijn doodvonnis heeft zich gister bij eene vriendim begeven 6 r drie getrouwd *:-iJjn, was onlangs her.wordt uitgesproken. D i t geval herinnert wonende Vierwindenstraat t e -Meienbeek. trouwd. Van d a n \ a f werd hij ; slecht g e z i e n aan da vermoording van den Griekschen Terugkeerende, werd zij op de Gentsche do"or zijne' 'kraderett.'Eei-gister- ' avond bemetropoliet van Grevena, die onlangs S t e e n w e g aangerand door e e n "onbekende vonden deze 1-wtsten zich in dè : óudérlijke heeft plaats gehad. die haar brutaal weg e n m s t g e w e l d ; h e t woning. Een twist ^ontstond. Woedend be' DE BESCHIETING DER ARABISCHE handteschje o n t r u k t - en een armband van; gonnen de ï o n e n \ a n n e n ' vader te' slaan en KUST 4u- fr. -waarde en er mede de-vlucht nam. alles te verbriizele*h. De schoonmoeder Was H e t protest, dat*Turkije bij d e mogend-; H e t handtaschje bevatte gelukkig s l e c h t s verschrikt, naar. h a r e kamer gevlucht, De heden heeft ingediend t e g e n het beschieten S0 fr. •. > woestaards beukten de deur opep, grepen van Sjeich.Saïd en Mokka door Italiaansche H e t slachtoffer heeft eene. klacht- inge- de vrouw bij de haren e n sleepten haar over oorlogsschepen, voert de volgende gronden tiiend. «..-.*.« . • •: dén.grottd. Daarna Stampten en Sloegen zij tuin: D e beschieting is ongewettigd en gaat SCHAARBEEK Botsing. — GisteT i s haar' erbarmelijk.- 1 Het'. r slaehtoffer' ligt te tegen het volkenrecht in.omdat beide plaathet gespan van 51. Demoor, wonende Land- bed en haar'toestand'itf ZOO e i - g d a t ' d é gensen zonder vestingswerken en zonder garbouwstraat, op den Helmétschen s t e e n w e g darmerie,' over de feiten ingelicht, het parnizoen zijn. 'Bovendien is Sjeich Saïd alo" e e n tram gebotst. De schok was zeer ge- ket verwittigd heeft. leen een quarantaine-station en heeft geen weldig. De zoon van M. Demoor,- een knaap woonhuizen. van 10 jaar; die zich op de kar bevond, werd n e t ffnweld t e n gronde geslingerd:en nogal O O S T E N D E . — Paarden op hol. — Een erg gekwtst. H e t g e s p a n ' i s g e h e e l ' o n t r e d voerman van Rousselare reed met zijn kaderd. ' "-' •:','*" " ; •'.-.•' "-•. ' "•-' mion langs den Thouroutscheh Steenweg e n MOLENBEEK, r - SohrlM-eUjk ongeluk. volgde de tramlijn. Tengevolge van. eene — T f l d a n s . d e afwezigheid harer :moesder kromming, van .den weg, k ó n hij den stoomwas de Sjarige H e l e n a Budde Op h e t ventram Dixmudé-Oostéiide niet zien aankoster g e k l o m m e n v a n de kanjer, h a r e r ouders» wonende Pastorijstraat..'Oneens-verloor het men. Opeens bij het hooren van d e n t r a m , D e «Times» verneemt ernstig nieuws omverechrilctep dé p a a r d e n , s*ieigerden en ginkindje het evenwicht e n s t u i k t e naar benetrent den toestand in Oost-Mongolië, waar; den. De arme kleine, kwam op. de straatgen,op hol. Ondecweg werd dë, wagen.tegen d e vorsten,, wier hoofdstad gevestigd i s t e : steenen terecht en werd in deerniswekkeneen paal g e s l i n g e r d en bijna gansch verbrijOerga, het Chineesehe j u k afwierpen, zich zeld. . Dq naarden hleyen ongedeerd e n de den toestand opgenomen en naar h é t gastzelfstandig verklaarden, den Chineeechen voerman kwam er vah af met dén schrik. huis overgebracht. . gouverneur wegstuurden en de Chineesehe STE-CATHARINA-LOMBEEK. —. . J a MOESKROEN. — Bbterdierstal. — Gister .troepen, afdankten. D e z e zullen d o o r troe-> vrijhejd. .-^.Men zal^zjch^i-innergn^in, welzette de verkoopster- Éuphrasie Waignon, .ftÉ&s-die in Mongolië- zelf-gerecrutoord wor-; •ke'; omst.andigtub'dénl. .Va»' j j j . . „ L vetlé.den? .-viowf-Julesr-BaoBef-ran Me«nen;,oee6"ï.mand" d e n , vervangen-worden. ... - -: '. - "-' l woensd,agf vie? .revolyérschoten .Ipjrtsii.Q-j. zjj-' .boter op de rtoo^JÉ*' d e r m a r k t e-t. gipg. ^fJSe-.West-MongQolscIj*1 . v l a s t e n , d i e hun. ne vrouw e n ha'a*. gehikfiaR'sJe'ljts "Jicht ,a^i-i ft e j n g Jaoedsohap rdoéa^-JBij.;hai»Bi-te rugkoa^t. ïifittfdsiiad taboe."*. t e i O e l i a s o e t e i , zulle» het] 'ter^het'hóofrT kwefeté. GisteTr w e f i e f i fle? _iestatigde~ zrj dat, twee bolien- beter» iiéderi jOostmqngooIsche voorbeeld ongetwijfeld echtgenooten in het kabinet van den onv i n 5 kilos,.alsmedeijde.,doek die boven-de .volgen.' . . , . - . . . . ' i derzoeksrechter gekonfronteerd.. Zij vlogen mand l a g , -rerdwehan. waren.. - - -,- , WAPEXSTrLSTAJfD malkander in de armen en waren oogen. T H I E L T . — - ^ D o o d e i g k e hoefslag. \ — blikkelijk verzoend. E n om, deze verzoening -Gister, middag:heeft, zekere J u l e s . D e w i t t e , Té Hankou is e e n wapenstilstand van; t e bekronen, deed, de .onderzoeksrechter terwijl h i j de paarden uit den. s t a l wilde 'drie dagen g é t e e k e n d j die zoo mogelijk ver-j M. Delandtsheer den man onmiddellijk i n balen voor in te spannen, een hoefslog in lengd zou worden, om het mogelijk t e mavrijheid stellen. Eene uur l a t e r keerden ken/"dat afgezanten nit Woetsjang het oon-: beide echtgenooten arm aan .arm huis- het aongezicht^gekregen. H i j viel dood neder. H e t slachtoffer was 48 jaar oud en g r e s d e r revolutionairen in Sjanghai gaan waarts. laat 6 kinderen achter, waarvan het oudbijwonen. ste nog maar -7 jaar. e s h e t jongste 8 maanIntusschen wordt Uit Sjanghai aan de den zijn. •••;. -«Daily- Telegraph» geseind, dat"het revoluA N T W E R P E N . — Wocstaard. — Eergistionaire bewind aldaar den Hankou'schen' t e r werd door de overste van d e S t a t i e wapenstilstand verloochent. (Dam) de hulp ingeroepen der politie, o m D e opstandelingen hebben N a n k i n g defiL E D E B E R G . — Werkongeluk. _ 'De een dronkaard die in de wachtzaal de reizi-jitief veroverd, doordien de regèèrings19jarige ©nüdde Frans, wonende t e Sintgers lastig) viel, buiten t e zetten. .troepen overliepen naar, de opstandelingen. AmandsbeTg, is gister namiddag i n . den D e agent Van EetVelde, begaf zich ter , D i t verklaart ook, dat er t e Nanking zoo; kelder van 'Pr. ."Vermeiren, Vooruitgangplaats, doch slechts bekwam het hem. D e ^ w e i n i g bloed - heeft gevloeid. plaats,- 17. gevallen e n heeft zich de bil gedronkaard begon met hem t e vechten, ë n De. kanonneerbooten der revolutionairen broken. - D e jongen ia: naar het Hosplcie ; overgebracht. • »• 'zijn onmiddelijk naar Woetsjang vertrok- beiden vielen ten gronde. D e politieofficier Wils, die t e r hulp kwam, k r e e g verschili k e n , t o e n N a n k i n g gevallen was. • Men vraagt t e k o o p e n : e e n kloeke : D e «New , Y o r k He raid -> verneemt uit' lende stompen op de borst.' Eindelijk wantrekhond, in- « D e W e r k m a n » , 96,- Hun' N a n k i n g , dat de ©pstand°lin<-engeneraai neer agent D a e m s , ter hulp kwam, kon de delgemBchesteenw«£g. :•' •• .•-«:.•-• -; woestaard overmeesterd worden. LaatstgeI.Qch daar t o t onderkonin!- heeft geproclaA A L S T . — Moordpoging. —• V e r l e d e n 1 meerd, en dat hij e e n prijs van 3 60,000 noemde a g e n t werd in den vinger gebeten nacht gebéurde ^ r l n de Schérrevèrdstraat, :gesteld heeft o p het.hoofd von den gewezen e n bekwam daardoor een erge wonde: eene m o o r d p o g i i l g . ' D e genaamde Camiel Men wsis verplicht d e n k e r e l ' t e binden. j onderkoning aldaar, e n op " dat van den Van der. Meersche, 19 jaar oud; b e v o n d zich ! Tartaarsohen.generaal. D e z e beiden h e b - H e t is zekere "V.,-30 jaar o u d v w o n e n d e - t e in dé 'woning v a n E l i b i r a Van dep Brande, ]• fw""ïr f*.-* p*n ben dé wijk g e n o m e n o p e e n Japanachen 19 jaar oud,' wonende in de SchérreveldM E C H E L E N . — Aanranding. — Gister kruiser. . . stfaa't. Wat er tuischen béiden gebéurd is D e opstandelingen bereiden het zenden verliet - vrouw Philomena D e Wever-Torfs, w e e t men niét, doch opeenB greep Von'tfer van een leger naar Woetsjag voort, eveals wonende Begijnenkerkhof, 14, harè-wóning. Meersche een mesj trok het meisje b u i t e n naar een punt van de sooorlrjn naar Tiën- Nauwelijks had zij eenige stappen gedaan, en bracht haar een messteek tóe in h e t achof zij werd onverwachts op de straat aantsin, waar g e s e r a a l Tsangsai de solda-
HEKEGOUWEN
BI N BIEN LA
BRABANT- V *
,"
WEST-VLA ANDEREN
De opstand in China
ANTWERPEN
OOST-VLAANDEREN
1
FetnLl.ET0>< VAS 7 DECEMPER
(96
IN T VADERHUIS Sociale Koraan van MINA K A U T S K Ï U i t heC Duitsch vertaald door H. i l . - S .
_': — Ik verkoop inijn stem niet, zei Witte trots. Zeg. den huisheer dat ik zijn raad niet. noodig heb en. zijn vijf gulden ook niet, hebt-u verstaan? Adieu 1 Hij ging naar binnen — de meisjes'hem -ria om hem te omhelzen. -T- ü 'lrebt 't hnn goed gezegd! rte-i Güusje en gaf hem• 'n zoen. U zult niet zwart maar rood stemmen. ! — Rood ? Om dat sociaal-democratisch ' gebróe'- te steunen? -— Een andera kleur is er niet, antwoordde Gu usje gekrenkt. . — Ik zal heelemaal niet. stemmen,, ik -MÜ er buitendien geen tijd .voor lebben. Kinderen, bet wordt nu aanpakken — de -groote gebeurtenis — een nieuwe toe. komst r - vqpr jullie, voor mij —- verbeeld 'jullie wat een geluk— ik heb een betrekking — overmorgen ga ik naar Londen. I Hij moest een oogenblik stil houden, , hij was zoo vol, tot stikkéns toe. ... — Gnusjeihad haar handen ineen, ge, slagen *. Zoo.gf-,uw all ' — U gaat dus vaÜ"oris weg? fluisterde I Louis* ontroacdU.. ." *\
— Wij zuHeiïniet lang g'escheïdehbKjven, lieve kinderen', ik laat jullie nakomen — alles zal zich ten goede schikken — hier tocb — jullie weet höeyeer.mpeite ik mij gegeven heb. om een betrekking-te krijgen — alles bezet — mijn troost was. dat ik maar wachten moest. 'Wachten 1 — hoe en waarop kan ik wachten? Hij greep wankelend naar de tafel om daarop te steunen en toen' vertelde.; hij verder -.»•;. •.•-«,;..::' Hij was met den agent bij den ïmpressario geweest,, die zich a j s ; b i i . ' b r a n d t voor hem als ;sneiteekenaar/; -geïnteresseerd' had en- hem voorstellen-, h a ^ gedaan. Intusschen was. hij in Hanftiui-g'^n Berlijn geweest om-zijn- gezelschap ïte completeèren. --De man -was idaeaA-.vkn 'vreugde'toen hij mij weer ontmoette.--Hij 'móést nog é,eh flink "nummer-'"'hebben: 'zooals hij zei — h i j engageerde mij- op staande voet — ik — ik'bè'n,.,.» — 1»ij "greep naar een stoel en zette zioh neer.— .« ik weet niet.wat mij.is . ^ ik,;.,,j».'. .Op hetzelfde oogenblik viel '-rijn,hoofd opzij; hij verloor zijn bewust-zijn- .-.: De meisjes liepen naa'r 'Vetif?-têe, vinf"eh h'em;op en • hoewel db6dëli|k" - vert'schri*5t,.dMen'fcij toch alles i^vatër^noodig was. .-' .., Hij kwam gauw weelbij, Zijn oogen die nieVgesloten. *waueh; küègeff' weer leven en'- widnikkirig..'; ','.-"; . y_ '[,.. .J ":-. "*7 Wat zou dat geweest -zajrv?-vïoeg hij -dof: W:aVsch«eït.juJlie ? Trane»t — Kom kinHgrpn
i k Battal xo(L w e o x butA-; —- ftbBÜ.
me maar wat me^k— of iets anders — ik heb vandaag nóg niet gegeten.' De honger — de hpnger was het die hun vader overvallen wasl Ze .hadden moeite zich in te houden en hun verdriet niet uit te schreeuwen. '.<.-. In een oogwenk was Guusje in de keuken, het vuur brandde nog, In een Wip was het 'eiérebgêbak klaar 'en'zette zij het haar:vader voor;-, toèh.ging zé. 'melk halen. Louise.had in dien tijcl brood gesneden en gesmeerdf.en.:«ing naast-haar•'.• vader zitten. •'• ï :•:-:••- '• 1::-: .-• Onder .'t «te'ri «n drinken kreeg Jiij zijn kleur te'rti^r'Hg'Téuride'hü^cllterover in zijn stoel,.tsijtj.bo'rd'hadhij"weggeschoven en zat stil vóór zich'heË'jti^Èaj -wc/Jn alleen.^Hun oogen ontmoetten, elkaari' — Had ik.het niet móeten doen, Louise? vroeg hij »zachti baar angstig aankijkend. — Ü kon niet anders doen, vader. :. -Hij'knikte, terwijl hij weemoedig n a r haar gêzibhtkéeki'dat in de'lijdensweken zóó. vreeselijk vei'andér'd was. "•' * Eensklaps stakliij htïar dëban"" toe en met een gevoel van zelfverwijt en smeeken-dë • deemoedigheid .fluisterde hij nauw hoorbaar. -.•_,.,.-'. ..-r Vergeef inij, &oujstJ, -^Vader-?'-. '- = : , . -*ï Zij viel voer hetn op de 'kniéön-en-verborg hafer hoofd in 'tzijh- schoot'._.;_'•-'! • "„. rlij: trqifbaar. haar zfc.hrtó?^'.lni"ste haar ' vo^fiöpidX haar 'öógei),"ï^4> MnHepV.Tin o verstel nori da JUaxtelükbaicL •
terhoofd, waarna hij de vlucht nam. Twee •agenten snelden-»ter plaats en droegen het slachtoffer' in hare woning. H e t mes werd voor het h u i s weergevonden. H e t parket is verwittigd.
De geheimzinnige verdwijning TE YLIEBZELE • Zooals in alie duistere-zaken w o r d t ook in deze van VIierzeie ; veel gepraat, doch komt m a a r w e i n i g aan het licht. ;
- Geen enkele getuige van belaDg werd tot hier toe gevonden. Gister voormiidag waren de (:endarmen opnieuw te "Vüerzële en als op voorgaande jdagen kcercien zij lerug zonder iels te vernenïèndat aanleiding-geven kan om het geheim te ontsluieren. Zooals wij gemeld hcÜoen, is in de streek een plakbrief uitgehangen, met dringend verzoek aan den schrijver van eenen naamloozen brief, geteekend«eene moeder », zioh te-willen doenkennen. Tot hiortoe werd •aan die vraag- ge_en gevolg gegeven. Men begint te vreezen dat er niets moer zal aan het lichtkomen. -'•• •>
In de Kamer • -• Zitting van 5 December. Voorzitter: Cooreman. AANSTELLING VAN GEZEL CLAEYS Gezel Claeys van Leuven wordt als volksvertegenwoordiger aangesteld in vervanging van den heer BeaudóUin, ohsslaggever. -HET ONDERZOEK I N C O N 3 0 Minister R E N K I N geeft uitleg over de toestanden in Congo. H i j beweert dat al de feiten door cezel Vanderveide bedoeld géén grond hebbes.' E é i f t w i s t p a r t i j t j é ontstaat tusschen m i n i ster' Rénkih en gezel Royér, de zich-verdéoïgen wiï'tegen d è a a n v a l l e s van Rénkih. ' ' M i n i s t e r - R e i i k i n r e g t dat hij het stoken van alcool door dé missionnarissen verbodes : heeft; "" • • • A I s D e m h l o s hem vraagt w a s s e e r , bekent hij dat dit den 24 November gebeurde ! 11 D e . prinisteT. heet de mishandelingen der Congcleézen 'door de paters ook zeer overdreven. 'V Ook het stelen.. van. kinderen voor den dienst der hóeven van de jezuieten ÏB laster. De kinderen zijn reeds teruggezonden naar hunne dorpen. H i j bekent, dat Congo nooit een centiem sal'kiihnen opbrengen aan België voor al de opofferingen die hét land zich ginder getroost. (Uitroepingen.) . . H i j loochent ook dat da werklieden gedwongen tot'arbeid. .. • : . , ; . . D E 30 M I L L I O E N • Gezel' R O Y E R v r a a g t cm seffens te interpelleefen 'over het gebruik der 90 millióea, die M. Renkin beweerd heeft t e bezitten bij de overname v a n ' C o s g o . ' ^-••^G«eï;: V J A - N D E R V B L D B ; ^ a n t j W o p r d t opf striemende wijzë"aan'deh -minister." ''--'H i j bewijst met offie.téelè.8vuJSéa-(,io%t; ^ijsaé'ij-sschtódigingèa^JHist^rjn, dati ef- wef alkohol gestookt wordt, dat de negers mishandéld worden. 1 <_ Eh éen minister is gevonden die aan tfe magistraten zegt dit maar zóó te laten.' '••• N o g nooit i s dergelijk machtsmisbruik gepleegd in België !-'<Spréker zal mórr;en verder g a a n . ) 'De zitting' sluit om 5 uur.
der verdachten eene broek aangeslagen waarop men meent'bloedvlekken te beepeg! ren. Ook werd eene verschgewasschen vest gevonden. Nog eene verzwarende omstandigheid • De policie stelde zondag de twee verdach. ten in aanwezigheid van het slachtoffer, die tijdelijk het bewustzijs weergevonden had. De lSjarige werd tot bij bet bed gebracht. Theodoor Denys knikte driemaal bevestigend met het hoofd. Daarna verloor hij weer het bewustzijn. Het onderzoek' wordt ieverig voortgezet. '"- De heer wetsdoktor Leboncq heeft -vastgesteld, dat het overlijden veroorzaakt werd door een geweldigen stoksla- op den rechterslaap. De slag was met soo^eei' kracht toegebracht, dat het voorhoofds. been gekloven is. Ten justiciepaleize werden de overtuigingstukken aangebracht. Daaronder be» vinden zich twee knuppels, gansch met bloed bevlekt, en die voor het neerslaat van het slachtoffer dienst deden. Dezt knuppels komen voort van dea steel eener schop, in twee gesneden. Ook'Was er een zakmes bij, dat aan het, slachtoffer schijiit toe te behooren. Het verhoor duurde toe Uw»** "*•« éét uur. Daarna zijn de veTdtóteB i» fc«* Ptleis van Justicie moeten blijven ter ..eschik. king van den heer onderzoeksrechter. Het t w e e d e verhoor van gieter, rAanhouding
Om 3 8/4 ure had het tweed? verhei* plaats. •--.-..••. De jonarste der twee gebroeders was nn aan de beurt. Op zeker oogenblik werden de broeders in eene kamer gebracht waar ze elk afzonderlijk door wetsgêneesheér geneeskundig onderzocht werden. Rond 5 1/2 ure werd het ónderhoor geschorst en de ondei*""teksre<"hter verklaar» de beide jongelingen in staat van aanhouding: n Met de handboeien aan werden ze door-de gendarmen 'in rijtuig naar het gevang overgebracht. De aangehoudenen. AugustDeBoyl,19iaaroud,iattenk!!cvBT, wasdeweikgezelvannetslachtofler.EenigeB tijd vóór hem had hij het werk verlaten. . Ernest De Beyl, 18 jaar ond, metsersknaap, had rond, of eenigen tijd .Vóór het uur der misdaad zijn dagloon ontvangen in het Café Leopold. . . . . : Beiden wonen bij hunne ouders te Mariakerke, met nog drij jongere "ónderen, op de Zandeken. . •.- : .'• Volgens de inlichtingen zou de jongste beginnen klappen zijn en dit klappen alsook eenige bezwarende vermoedens zou de aanhouding voor gevolg gehitd hebben. Heden gaan het parket en de wetsgeoee* heer- naar Mariakerke om de üjkscuouwirit* '.::!}•• -:;.;•-:•'.•"' • Oe begraving;--.- ï*ïg-e*rt zCinorgeïi7doiid>ria^ denkelijk ömï ure, plaats hebben. "'
-
•
.
- - ,
^
—
^
=
^
-
^
Kunstfeest
Zondscr lookömcnde peeft onze « Mmxk-inj-i zijn tweede winterfeest, da', naar uéigeen we vernemen, voor het vorige nieizal moeien onderdoen. D E V E R D A C H T E N VOOR .. Beiialvc lierleien en arias. een dncvenlr-o, • ' - D E N - O N D E R Z O J Ü K S R E C H T E R v;m Pliaiadi e, Gounoil, De Mol. Blnes. lïenoit. D e t w e e verdachten in de zaak van den Vandei mnulr-n en Gevaert. welk» door dd:snlis-aanslag bp-Théodpor Denys, door het parten van den kring zullen vo0rgerlraj*en wpnlen, ket van Gent ontboden, - k w a m e n gister zal ons ma:inenkoor zich lalen lióori'U m>\e™ morgend' vrijwillig ten justiciepaleize. D e .koor van Wevts en Itipra, en zal hij vnor heer Minnens, onderzoeksrechter, had nog eerste maal eene der beste kooreh van wijlenEd. verscheidene getuigen gedagvaard. Blaes uitvoeren. -'-i, De.Verdachten.zijn twee gebroeders, 17 Opeen pedicht van R. ne Rovre • flefleen 18 jaar oud, wonende t e Mariakerke. dens », welke liet zwervend leven der Lewoners . De. JSjarige werkte samen met het slachtvanBotiemcn lipschi.ijfl. beeft wijien Ed. BJ*« offer in de lattenklievérij. Van Poucke. Hij ef'ne passende mnziok petoonzet. Dit knor ww ,was p a n w e z i g . toen men zaterdag avond enkele jaren peleden hver Xe -Gerij: ünpevoeir, Théodoór D e n y s zijn weekloon uitbetaalde. doch sederi «hen in den vercecthnek pi'iastt.. Dé" jongeling verklaart dat. hij 10 minuten Onze o M.iiskrings heefl hel 0P7icli peéc*» na het verlaten van zijn werk in eene. herdit werk weder l»n gehonre. 'te brenpnn. »% berg binnenging, en er geruiroén tijd ver- •zijn viT/efepnl dat «ij eene schoone ui'v pevcn. Nu - • zwaar tegenover u gezondigd — ik alleen onze krinp door hard werken eerie zekere ha™ ben aan alles schuld. — Ge weet hoeveel beeft verworven moeten wij al!en.liel onieJ»''opdat wij deze faam. be.ioti'lén .1)»'""berouw ik beb"— ^naar ik wil alles weer brenpen; noodipen wij onze parlijpf.nnolen.tHieO goed maken"—:,mfjn Teven behoort u — om zoo tali ijk mop.'lijk naar ons feest t.' kemen.. ,ge zult nog eens gelukkig worden! Wist Tevens verzoeken wij aari alle gud^is hurma ikiiu maarJioe' uwe verhoudibg tot hem jongflinceti aan te zeft<>u lid te worden vais', Louise. •• - " •':•'•• onzen Zanpki ii:p. om alzoó te makefi dal n - Zij-stond opi veegde haar tranen af en den machtigsien marinerkoör der slad. *of" den. " • .;'•',. izèï ernstig eü- vastberaden:
De RioM te Mariakerke
Volgen wjj den wep, ons pewezen ooota' ; -»-'Mórsèh zal; ik daarover in het reine . Harmonie.en binnen korten lijd.is onze:«Dg* zijij, yader, ik zal het weten en U ook. krinp den sterkste die er bestaat... • •. • Het: omstandig programma zal .later w • AÓHT-EN-TVv'INTIGSTE. HOOFDSTUK • vVooruit i.verschijnen..... • A.»? De dag van de stemming I De nieuw, in•gjes^eldB.vtjfde curie..zou.als algeineene kiézersklas. voor;-het :eerst naar. de stem"buS 'gaan.' ©e uitbreiding, van -het: kiesrecht' tol dé Ijreede massa van het volk was'èèh belangrijk feit dat allen be.heerschte, maar voornamelijk waren het departijen, dér zwarten en roóden.die als twee tegenovergestelde richtingen in het -volk óp- den voorgrond traden. Van de andere partijen-hoorde men niet veel in dië dagen» • - - . • .,: •: Dé soclaaa-democratiscbe arbeiderspartij had rrriet volharding en heldhaftigheid ;vöö*".'het. algemeen, kiesrecht -gestreden. Slechts-een gedeeltevan ba'ar.eischfiQ. was .•inge*iwHrgds maar ook dat was voor: haar een.overwinning'.zij twijfelde ook niet dal zij in dezen verkiezingsstrijd overwinnen eti''haar •'KSn'aJdatëri" in; Bét paflétaent hréneah 'zóü.-' ' 3 *'• «"*•' •
Kunst nieuws K U Ï Ï S X V W E N D E N VAN HET üEDBB' L A N D S C H TOONEEL . D e eerste vertooning grijpt 'P1****.0!! Maandag 8 Januari,- in den G w 0 ? * Schouwburg. D e Koninklijke VereewgwS van Amsterdam «Het Nederlonsoh »<» neel», voert op ZcTentien jaar, tooneelspf' in 4 bedrijven door Max Dreyer, met m**' werking von MMwen Monn-Bouw-neeS'i' Lobo-Braakensiek en de 'H.H. L- "• Chrispijn, Jan C. D e Vos. JaC. B f ? ' e ' ' 5 Déze eerste vertooning' zal t e n e " ' ' ^ de{: voor Gent het jubelfeest zijn"*Z 'toon'eelspeèhter, Mevr. M a n * » - 3 3 ? , ^ * ter, die gedurende vijftig 'jaar s u i n w» ^terende diensten aan d e dramaUsch* k e ^ heeft bewezen. . , • .„. t« • ^Mén gelieve d e ' obonnenientek»arte n -komen-afhalen óp zondoa 10-December, 10 172 uur t o t 18 1/8 BW en t m i " » « "**
1
3
Donderdag 7 December i o n
aaa-aat-iaaa
Nadere inlichtingeto• te-.'bekomén •,tex be- van vermaak en genoegens aan té .koopen, HEROPENING VAN DEN G1RK éember, van 6 1/2'uur, tot 8 uur ' s avonds, tel- w-as er ook;gezoogd voor .een . muziekaal in-het «Café. «u Nouveau Théatre», Wal- .WILKE. —. Het is.op eere schitterende stuursvergadering,-.den vrijdag-avond; kun'stgedeéJ'te.. Dit werk was' tpevert'rb.uwd wijze.dart de knappe Bestuurder-H5 Avilke k e n s . o m i ure.' .. '•:'-•";- ' ; .. i:-._i poortbrugstraatr'13. aan onze ^accordeonisten, en zeggen wij 'het eene'nieuwe reeks vertooningén Wilde beInschrijvingen b rjde heeren H . U e .GezelIe Meerschstraat, 36; V. Debrabander, ginnen in den Hippo'dróme van de 3 sleu- -• — - GEVONDEN VOORWERPEN VAN maar dadelijk," deze nog zoo onlangs geShaapstraat, 22 en Frans De Coster, Pape- tels. Voor deze reden is hij vertrokken 15 TOT 30 N 0 VE JIBÉR 1911. —.18 honden s stichtte groep heeft aller verwachting overnaar Frankrijk en Duitschland, om er 'n 1 netzak inhxiudendè verscheidene'.voorwer- troffen:" gaaistraat, .4. : da ygrootste gekende. cirken:.en;,music.- halls psn; ; 3 bossen;.sleutels";'2'.sleut.eis.; T ' d o l t ; Groot, maar ook zeer gewettigd was dan de beste-artisten aan te-werven.', (1426) : 1 pak:postzegels.;, 1 .schoen; 1/2 bankbriefje'; ook de bij vil welke zij hebben bekomen, en l.isorstspeïdi.l valies;.l tón.;l.gouden.ring.; : den prachtigén samenhang, " waarmede zij < _ _ - « J - T P L O F F Ï N G Ï N É E N Ë : FA- il ring in doublé;:1 moffel;; 1 ondervest-; 1 de verschillige en soms moeilijke stukken BRIEK. — Ito'de fabriek -«Gand-Zelé-Tubi- som.geId.j, . : ... ... ^ . j : .. . van hun repertorium voordroegen wekte aize» (Grasiabriek),- heeft eene _ ontploffing InUchtingen ieïbekómëh in a l dé politie- lèr bewondering. Dat zij op den ingeslagen plaats gehad..'. TJITNOODIGING VOOR ALGEMEENE büreeiea -•• Weg Voortgaan, veel, zeer veel bijval staat VERGADERING Men had'in de slaapplaats van den voer-hün'té'Waëntén."~ . . . ' De uitverkoop'dérr-WEJTËR-SOL- : • Pl-S.'^r'Wij vernemen met-genoegen, dat man, gelegen achter denpaardénstol, waarDe aandeelhouders worden uitgenoodigd DEN der grbote ma--azijnél-i:€A-L?INNOVA. genomen dat er iets niet in den haak was. tot de buitengewone algemeene vergade1T0N-»'welke zal'ainvangen: : op Maandag 11 deze groep zich. wel heefc wülen gelasten ring van 17 December, om 9 ure 's morgens, Toen men, met behulp eener lamp, de'oor- DecembeT,-iï>trdigt.zieK a i n a l s eene groote idep zondag; morgend uitstapjes te do.enl in zaak, wilde nagaan, had ééne losbranding de verschillige wijken van de stad, om de in het lokaal «Ons Huis >, Vrijdagmarkt, 8, gebeurtenis; in den handel- toen spreekt van -verkoopers, plaats. . . :'..',*." • *,". . ..- . J e r loten, van de tombola der Gent. De vlammen sloegen allerwege uit.'Door, talrijke en onvergelijkbare geruchtmakende iGezonde t n c h t te vengézellen. Geen twijfel occasiën aan al de toonbagsëii zonder UitDagorde. — Wijzigingen der statuten. de luchtverplaatsing werd eene zware, deur of deze hooggeschatte medewerking zal het ." "..'. v.7 : ~ "' Dópr toepassing van.artikel 34 der statu- uit hare hengsels gerukt, 'die eBn werkmeis- .zonderihg^ iwellükken van de tombola verzekeren.. Vraasrt den bijzondéren catalogus der ten zullen de aandeelen minstens S dagen je,. zekere Veeckman, zoo op het onderWij radiBn.- overigens al, onze »lezers dit •;.; :(3870) voor de algemeene vergadering moeten in- lichaam trof, dat zij de • bil gebroken • werd SOLDEN.-'- •'; '•*••/:\"-% '•'•'• hoogst.:méjischlievend werk zoo mildadig bracht zijn in den maatschappelijken ze- en bewusteloos neerzeeg. -r— EEN DMNKPONTÉIN. - D e eerste „mogelijk te steunen door bet aankoopen.van tel,: Metserstraat, 239-241, bij den heer Gust. i De portier, Antoon Vereatrteren, ajusteer' drinkfontein^ opgericht dóarsde Maatschap- .loten. Pp trekking zal binnen kort geschieDe Clercq, wisselagent, Brabantstraat, 26, der, die. mede in de machienzaal aanwej-i-- pij der Dierenbescherming-, niet de op- •den, Bèneypns.talrijke en prachtige prijzen en op het bureel der Maatschappij Vooruit, was, kreeg eene uitschietende vlam in den brengst; der inkomgelden von de tentoon- as .de. le prijs een zilveren tafelservias ter rug. Zijne kleederen schoten in brand, doch stelling van den Draak; op d e Graaf .-. van . waarde, van. 5 duizend franken; of 48Ó0 t r . Ons Huis, Vrijdagmarkt. het vuur doofde aldra. De ongelukkige be- Vlaan-derenpiaats'jkant'der •Frèré-Orban- in geld naar keus van. den-gelukkigen winDe beheerder-afgevaardigde, kwam ernstige brandwonden aan het gezicht laan), is voltob'idfHet m'bdél maaktfeén-seer ner. '(geteekend) 1. Vande We-die. f-ÏVSj en den rug, zoo, dat zijn toestand onrust gunstigen indruk. Het : ^voetpad- dat.-.de inboezemt. square ^tnringde is op; die^ plaats verlengd • — _ : NIEUW LOKAAL DER MEIZijn «arbeider» werd insgelijks zwaar aan tot h e e r r o h d d e dHrikfótotein. '•-' - B L O Ê M S T R A A T . —.Zondag • lO.December het hoofd verbrand. : 1911' ge ven de' Volkskincle ren de r Brugsch 3DE CHOC0ÈAÏS:-Séniéur, Marian- ;pooro. een prachtig concert in hun lokaal. Zooals alle winters richt de Soc. Propa- - Een.be.gin van brand werd aldra uitgeandaclub weer eene reeks voordrachten in, doofd en de slachtoffers bracht men, na eene ne en ('lairiére zijn 7dê gezo'chtste marken Het zal bestaan uit alle aangename i zang^ 39. -stukjes,_die zeer:afwisselend zuilen.zijn. ot nu en ontwikkeling zijner leden en de voorloopige verzorging, naar.eene kliniek door-den prólëta*sr. over, waar zij'.ter. verpleffing bleven. £'. -.OokiJzal -men . a l s • tóón.eelstukjes • wie de. vijand is, .waar hij schuilt, en hoe wij tende maatschappij. .. . (Medegedeeld) " dienst doet als oudmannéniuis.- Binnen' kort bem kunnen bestrijden. -»--- HOOGER ONDERWIJS VOOR HET gaan a i d e oUde behoeftige «fgeslóofde wer--—PRIJSWINNENDE NLMMERS van Partijgenooten, komt. allen op, want en. VOLK I N H E T V L i A M S C H . —' Door. oniel hij die den vijand kent, is in stat hem te voorziene omstandigheden is Prof. C. We kers dié hier hét ëmde van-bun leven slijten de trekking van. de'. Totoboja, ingericht ^dóqr den éing"«Tot Nut der' Jeugd», s . ,weg, pto hun intrek,te nemen ih de -nieuwd •jverwinnen. ' _ - ' . . ':' Bruyne belet zijne 3e les aanstaanden don- grdóte gebouwen die menïaan het opbou1-38T7S 8-13178 3-22138' 4-15693 5-33878 De voordracht heeft plaats in de Biblio- derdag te geven.: .- -."-. 6-28776 7-12390, 8-38278 . 9-37816 10-37210 wen is a a n het-Lousbergsgesticht.. theekzaal, om-'7 l/2 ; ure 's avonds. Hij zal ze geven acht dagen later,r dus op , 1A;2S259, -1.2^3440 . }3^06333 14-20324 .15-19583 Men zal de uitstekende vêrÈ-dnelingen van Donderdag 14 December, te au'ur 's a%mds, . museunr s• m-erbrtmgén, r-1.6--2815»; 17-10562 18-'26323, 19-17223-'. 20-02734 ijn-vtje^rsuw* ^-frgrartiteit (iiasanjjp-^zier - ..het-oudhÊidk-iridig '.«ieS4i»- 25»l!t922 •et-* -. Hat^"hedei-in- , 5e^êbtów^nSi -'L^ê''ïrteen- 21-27Ó63 SSkiliiêi^^mm. ^Ét:tea:t-.fcierust^ rifar. hfit: o'ueti ycjij^ter det 26-08776 27--12284-^8.:3Utj31. -JS-01053- 30-28136 -31>3e609; ^2riS2SB*tól*««l.-SatÓ3ö55»-3B-17^89 -C0MMISSIEN-DE8 GEMEENTE». T- Over d e n l e e k e kleuren. — Deze ziekte JÜjlckev.' (&"jondar d e hjs^ril.cJaêlèsIlOJjfeen "36-Ü8648' 37»éS603 :-58-2l7l6 39-82924 - 40-1F669 1JAADS. — De Commissiên van Finan- ;spruit uit .flauwte vaö 7 het bloed. Het.bloed "gerekend.-"wordtj-,';.- £ :£'y 1'-'/ "' •"-•'." 41-20097: 42-36725: '43-07767 44-37948 .^5-38573 cien, -van Handel eh Nijverheid,., yan is om zoo, te zeggen te waterachtig en'bezit . ...Men. zal. er over eene hoeveelheid zalen .48-39254 47--33277- 48-22553 4S-13764 50-09254 Openbare'Liefdadigheid, van het Betwist- geene roode bloedkorrels genoeg. Ook kun- beschikken: dia te saitnén .eene 'Oppervlakte 81-39417 52-30311 53-00869 54-10868 55-13795 yan"20O0 vierkante nieters :-rUlleto- béaiaanj hore, ,.van Schoone • Kunsten, van Werken de bleeke kleuren voortkomen uit over- ^ tegen ;834; vierkante^mêters dat hét huidige .56^19021 57-03635 .58-37015 .'59-20541 "60-28053 en van Schouwburgen zullen vergaderen nen 61-22786 62-07275 63-24884 64-22S95 65-06922 : vloedige maandstonden. De opgroei en het den Vrijdag 8 December-19U, te-5 .ure 's aankomen der jonge dochters;: het keeren oudheidkundige' muieunf bevat. • _'•.• 'Se-SSSlS- 67-06767.-68-23297 69i34934 70-15553 De lokialen yan, h^Oudheadkuridig Mu- 71-26975 JÏ-395S9/73-37318: 74-01880 76-13310 avonds," ten Stadhuize (Zaal der'Commis: der • jaren bij de vrouwen zijn tijdstippen seum der Lange Steenstraat zullen ter besiên). . . . . . . . . . . De prijzen mogen-afgehaaid wórden-tot men bijzonderlijk moet opletten.-In schikking gesteld worden, van het Museum Dagorde:' 1. Dïtschrabben- von liyjsothe- waar eiqde December .1911,- in het lokaal Bieteaire inschrijvingen; 2. Minimum.van dog- al deze gevallen bekomt men uiterst spoe- van nijverheids- en -ideco-ratjeye : kdnsten, straat, iJl (Rabot).. loonen. — Werklieden van de Boeknijver- dige genezing en ook een machtig hulpmid- waarvan het bezoek belemmerd; wordt.door beid; 3.'Kraan 'van het Doek. — Nieuw ta- del met het gebruik van een of twee fles- . den ongelukkige . toestand waarin 'tiet | zich . — . STEDELIJKE WERKBEURS* — rief ;" 4. Eekwetst <jer Breydelszonen.' — schen THEOBROMA die een wonderbaar ,op ,de twéedë. verdieping; van' het Akademie JBéribht vööf de werklieden. — Openstaande Toelage voor ds..." kampstrijd-tentoónstel- bloedverkloekend geneesmiddel is. De be- van Schoone Kunsten bevindt^ ' p l a a t s e h o p 5 December', iffll- •: ' . fing .van . April. .IïilS..-. B.iWeldadigh'ei'dsbu- wijzen daarvan zijn talrijk!.Men mag THEO. MANDEN.— Volle gasten : IJzerdraaóer, reeï. — Herstellingen aan het huis Gëluk- BROMA gerust aanbevelen, men moet paswérKè*,-'.kétëlmaker,: 'ijzervörmer, ibrastraat....Wederbeleg; 6,__tBurgerlijke Gods- THEOBROMA hoogprijzen. mer, meubelmaker, schrijnwerker, houthuizen. — Aanleggen van eenen weg. Ver- • Depot:-Apotheek DE-MOOR,BurgstrT^34. draaier, toupieur, beeldhouwer, plaaster• .. (13) drag^ 7. Werkreohtersraden. — Herin- -. >• : gieter, glazenmaker,' schilder,- voerman, sirichting. Advies von den Raad; 8. ConserMETAALBEWERKERSBOND. — garenmaker, schoenmaker, wever, handhevatorium. —Begrooting voor 1612'; Ï5. Ver- Oproep tot het personeel dér Werkhuizen kelaaT, spojelinle'gger, .draadmaker, onderbinding mét Akkergem. Aankoop -van: Van den Kerckhoye, op Donderdag 7 Demeester voor spinnerij (Iseghem). eenen eigendom. Goedkeuring; 10. Leening cember 1911, na.de. werkuren, in de Groot-e . Halve gasten '. IJzérdraaier,.heIper-smevaa 1910. — •Verwezenlijking von dé drief Zaal van < Ons Huis >. fk*;-1 schrijnwerker, meubelmaker, beeldo-*srHjjven
Haam'OOZB Maatschappij
"Vereenigde Spin- en Weverijen,,
Voordracht
irws
WIHI Vl
Fl-LILLETOX VAN 7 DECK MR ER
iKO
wone uitgestrektheid dezer stad, welker grenzen in den blauwen morgendamp verzwonden, verleende aan die fabelachtige schoonheid ook nog den stempeL van ontzettende grootheid. Waldemar wist Liet, óf bij Waakte of naar net fransch droomde. Hij zag naar Graham óm, die hem van OUMONT CASTELLI lachend bekeek, en met een onweerstaanbaar geweld werd hij aangedrongen, het Waldemar verliet terstond zijn bed en öog terug naar den betöoverendèn 'aan. Vü volgde don roep. Maar nauwelijks had blik te" wenden. hij he.t dek betreden toen hij verrukt en Zonder, ophouden arbeidde de schroef als" verblind bleef staan; want voor zijne van den « Zwarten Prins ». én'nader, oogen ontrolde zich een tafereel zooals immer nader kwam bet betooverend hij er nog ncoit gezien had. beeld. Zooeven w i i de zon uit de .zee opge- . :Met twee machtige arméii'verre: in de staan en overgoot hemel en" water' met schuimende zee gaande, -vormde ; het ten echten oceaan vaa stralend licht. eiland eene haven van reusachtige grootAlles flikkerde en glinsterde' en ; een te, en nog nooit had Waldemar zulk een verkwikkende balsemgeur kwam van mastenbosch gezien. over het land toegewaaid. Thans btend de « Zwarte Prins » ; n Van over.het land? . ... • eene linie m-t een in de zee liggend fort, en op zijn signaal volgde' snel bet eene . D a a J l a S '•. é Si a voor Waldemar*s pogen nvrozigen schemer, des jongen dags, in bonte vaantje na het andere.' volle -schoonheid, met al die OrientaalUit het fort steeg plotseling een wit 6chen toövar. wolkje op, en kort daarna hoorde men Als uit de zee ontstaan, spreidde zich het grof geschut over de kalnie vlakte der; voor Waldemar's blikken op een eiland haven; nog vijf schoten volgden op ge-: eeiie overgroate stad uit; ma*r welke meten afstand. .;. stad! — Bombay 'drukt zijne vreugde uit over uwe -ankomst! zegde lord Graham,; „.PÜile,is , r a ?£ t e a a n p a l e i s ; a ' s vloeiend hem de handgoud fonkelden de tallooze vensters, de "bij Waldemar kojnend-en naken, de koepels, de torens, de slanke drukkerid; Botnbay-:begroet u -"ih zijne
Paleis en Klooster
0^^ss^,-s£i^t&SiSSk^^s^mej^Bik.
•ach auiifintfen nalmen" «S iK c-ias-as-.'*11 ruien nalrnên ga 35 "aiif'ïfflA-öï-'LOTënzb^scBiïtèreA.' a3s"daza'tr-^rirToi-gQ.u»»
stad, gelijk de zonné. dezes .dtgs! ïvlógé'hèf een' gbeaivoórteékènzijn.dat ge Hombiy'ioiiderr'd'é';stralen der opgaande zon voor de eerste'inaal ziet; teoget gij Bombey -zegenen'- wanneer gij het eens verl-iat. ' Geen woord machtïg, drukte Walde-; mar'langetn tijd stom d e . hand zijns vriends in de zijne; eindelijk zégde hij: — Dat ïs dus. Bonibay: de stad waarover mijn.geluk of.ongeluk zal worden1 beslist I O, boe levendig herinnert mij deze aanblik van den morgen*, tóen 'k Buenos:'Ayres- insjpclijks-stralenfl in;de -morgénzoiv zag-1 :Pater^iyaciBtb hadS-mij. verlossing van allen nood.'van alle kwalen dés Harten beloofd •••maarjene levendige -stem zegde mij' het ïtëgondeel,' en" "sleGhts mét afschrik' naderde:ik de; stad. Hoe:aridè.'s:is:hët'lftde'nr .':' ' ' .-*' Hier trekt een onweerstaanbaar; voorgevoelen.mij heen, mijn.hart.'dreigt stil te staan! "._.'... . . , . •.... ,-.. — Ën'dit voorgevoelen zal u niet bedriegen, .dierbare'vriend ! riep-lord;Graham::Patër ; Hyacinth-wilde n enkel-, bedriêgeh-, eit-daarom.heeft-.de hemel u. aan zijne 'klauwen ontrukt.ernaar ..ik -meen het, oprecht .met u,.£ri daaronr zaliGod mijh-strevSH zegenen. ., --.-. .-.-- s Langzaam -gleed, de awarte- prinS-neén, dé ankërketen-ratelden ;, het groote ;aa-ker- zonk-in .den •vloedL; ert eenige minuten later stond het'schip stil. .... -• Weldra «a^-tet-doof=een-g**oot fsantrd banton canriniTcL die -oassairiers met
hunne pakken opnamen of bezoeken aan ^rïèn'kapitein eh de nian's'chappen br'acn;teh. Er ontstond eene gansche .beweging, «p al de deelen van het schil"; doch na éen half uur'stieten de booten op, en bet; stil op, ds «Zwarte ; werd, wederom .-prins». •_•••-i .• ...-, ••. •, - .- .Lord Graham stond nog rustig .op net "dek ên.maakte zich gereed om het. sch \\ . te: vörïatéh.' Waldemar's' ongeduld deed, rhem dit'.z.ohderling vinden ; doch hij befl'oot nogi.étil af te wachten wat Graham; doen zóü. ; .- :, -' £ Déze rukte hein echter'weldra uit zijne onzekerheid;- - • - —vRóróf"Waldemar, zegde bij,, zet u: bij mij éttTJeschouw Bombay's heerlijkheid; Vén: vérrë, tot ohs':yergund is de-' zelve-van nabij in.óogenschouw te-'ne-' mén. " ' ,':-' Ik'wed,, dat Sij u-reeds verwonderd hebt,- waarom wij niet, zooals de andere: passagiers, reeds lang bet schip verlakten hebben"? . — Zekerlijk is mij dit in 't oog; geval'Ien; niag'ik' Wel naar de reden vragen'!' ^.--r Be. récte is, dat' wij ons'hier ih'net Oosten bevinden, en de Oosterling is buitengewoon voor uiterlijke-praal:. ; 'Als een dér hoogste'**egéerine=bpnrrihfeh zoii ik r mij in. ie. oóge'n der Hindoes zeer.'vernedéren, indien-ik mij.te voet en .zonder: pleehtieheid naar mijne 'woning moest begeven». .;. Hetzelfde-is. met u het:geval; gij. hebt hier nman ranc van Drina niét enkal Ut
bancs), dwijlenweefster, handno8pela«-fste-f\ strijkster, naaister (kind?rkostumen), kleer* maakster (corsagen), cylinderbekieedster, cartonneerstar, • buffetjuffer; dienstmeiden, kindermeiden, hptèlmecdé'n.. . . . . Halve werksters :'Strijkster, noaiwtiBI (kinderkostumen)--i; -. ; ' ; - : ' %'•;•--. '•" .• 1 .LeeriBeisjes - Monteerster, •manteerstei" en attreksters (bancs, ècontinus en kaarde» rij),' strijkster, (voor hotel), :.-^ai'ster>fl-inderkostumen), crócheërster, gilètmaOksto**; kleermaakster,-, linnennaaister.' : Bericht voor de patrbons': Volgende per* soucn zneken plaatsing : ; • :":? ' ; Bureelbediende, teekenaar voor bouwvkunde,' reiziger, schilder; •'• brouwersgast, stoker-machinist, verwarmingplaat6er;(hal' ve gast), blikslager, "hovenier,. inpakkea schoenmaker, plaatwerker--(halve gast).: Winkeljuffer, -roachienschrijfster.hemdennaaister (halve werkster), kleermaakster (leerlinge), naaister '(kinderkostumenX béncmeisje, vlashagjf>elaa,rster, bomster, vlasspoels'ter, garenmaakster; katoenhaspe» laarstér monteerster.
;
V£RMEUJKOEM
:
•*"VNS(:HÈ,SCB6t'V BURG. — T-êl.;7*9. Woensdag 6 December, om 7 1/8 nrev «Princesse. d'Auberge». Vrijdag 8 December, om 7 1/2 ure, cManon», (met Campagnola). Zondag 10 December, «Thérèse» (jn tn»tméé). -• • ' NEDERLANÖSCH fÖANEEt. — PeL " ^ ' Donderdag 7 December,; orh 7 1/8 «re^ Godelieve van Gistel. IjilEUWE ClttK. - Tel, £88 . Alle avonden, cm - UÏ--. glióotie .vertoo-« nirg. • Allé zon- er donderdagen ojn:ü ure,; dog-i vertponing.. '• ... '- Dohderdag, 7 December, om-3 nre, groo* jaarlijkse*. Klaapfeest. ,
BurgëflTiks stand van Seat Overlijdens van «December 1191 , Eugénie Hanssoh,,63 j , , . z . ^B.., BlandinTisstraat-, 30, wed. Maurice Desmet:— Edmpn< Dé Maeyer, 49 j . ' , herbergier,'Engefandgat, -291. —T Alexandrdne'Noé, 59'j.'. z. b'., Zege. praalstraat, 16, echtg. Püllippe Desmiiel. -^ Anna Dewalkens, ,88 j - , z. .b., St-Anto» niuskaai, 19. Overlijdens van 5 December 1911 • Isidoor Piette, 78 j . , behanger, HippolyEus Lamniénstraat, 2. ~— M'-irie Stuer^78:j., i.rli., Veldstraat, .7,'wied.:Karel-Dépoortèiu "• Geboorten Van 4Dccember 1911'-; .Karel Colson, Mumkbrugsfr^a\.28.r .." Philomène Van St&en berge, Alk'ènstr.. 16, - Prosppr/Bouca'ut, Wéspstraat, 1 3 . ; , " i \ .WÖhelminé: Laso'en.. 'Hamerstraat,; IlV ' . -Bjqtoard Rooms, Notelaarstraat, 10., jBlnnchê Verrrieerscb." Veldstraat, 31.' Jfióif impnH -Ba
-VefgadBringen eir WOENSDAC MIDDEN-COMITETT. r-.= O n 7 1/1 n r s zitting in de Boekerij van .« Ont Huis >. ACCORDEONISTEN» — Om 8 ure bestuurzitting; om 8 1/2. ore algemeene repetitie. . • .: . -. ; • MARXKRING. — Om 8 l/2.tire, repetitie voor'.AL de solisten van bet'concert. . .HARMONIE VOORUIT. . - - O i s S a n , solfegeles (beginnelingen) ea instrumentale solfegeles ; om 9 ure..-tl«emeene. rep.titie. : M L'LTATÜLI'KRING. - O m 8 1/8 o . stipt repetitie yooï «Eene Kokefte>. — Um 9 ure, alsremeene vergadering. - — SOC; VAKV. V. a. BOEK.—Woensdag avond, om 6 1/2 ure, bestuurzitting. Nienïotfd ontbrefee 1' DONPERDAG MARXKRING. - ; Om 8 jy? 'nre^vlstatetei •algemeene repetitie voor het': Mnoert van Zondag.. ... Houtbewerkers en VerguÖérs. — Om 8 ure, bestuurzitting in «Ons Huis>, zaal 40. Niemand mag ontbreken. • bewaren, maar "ook ten toon te stellen, want moest'gij nog in Erigélschen dienst treden, dan zou u dit wezen lijk van at*/ zijn ; doch'-verlaat grj Bombay welhaast welnu, dan doet het geen kwaad, zó* gij eenige weken als prins' rpftreédt. Ach ! riep Waldemar lachend, wij i p l len dus eene prachtige intrede doen ï — Zekerlijk; gansch zooals- het ba taamt. Ik heb mijne dienaars' yooruil gezonden, en in twéé uren mógen Wij rekenen afgehaa'd te worden. In dezen tijd zal ik u van Bombay zooveel toonen, als wij van. on. óns standpunt^kunnen zien waarbij,ik op voorhand..'zeg, dat de stad zeer groot is en bijna eeii millioen ; inwoners telt. - -.";.'.."• 3 . ï-onibay is i.n de"vr»në zin deswoords eene wereldstad,- want ér is bijna geen natie die hier niet yertegenwoórdi'gd is. Gij zult iri de straten niét Alléén Iridiaansche s'sm-npn .en.Maieiers, maar ook ineezen, Japanners Perzen. Arabiers en Tui'.cii.Aceuis, M.uljiérs en Berbers ontmoeten. fft'-nrdt nitrrrio'zi't.l * ***** *-**.** * ** ****** _ Kir LSI LU». V \ I V O O I l l r i . - BES» KH.'HI AAN DB, TKUUWKKH - De ooaüierr-e van ti. « Kei-Mliikaal i, Bi^alUa» -Iraat, beveelt rich bij ald* partijgenooten i;:n tül-hi't biTciiIrn isn br i: li>nlali'li. aaa ^-•üit. Hilkeo [irii-. den-A rn oi-l brdirod. — K-m- piano i.- altijd Ier ttrwhikjiiug. —Hen .iorilt h i l r e l ! verzo t de bruli-llingee ia lijili-te dóen. -•-•.•-•''•: *********±**)k**-iC*l£*£^
Het Huis 6. Schollaert maakt h e t publiek bekend dat het, ondervonden hebbende dat andere personen gebruik maken van zijn naam en-werk; geene agenten of hulphuizen heeft. Daarom wendt u, om ito vertrouwen uwe cylinders der automatieke piano's te vernieuwen van aria's, voor 't plaatsen van trommels, xylophon.es, veranderen der facaden e n a l l e . l a a t s t e ; nieuwigheden, rechtstreeks t o t het huis G. SCHOLLAERTG B I M O N P B E Z , ST. L I E V E N STRAAT, 330 E N FRÉRE O R B A N L A A N , 170, G E N T , dicht bij d e Zuidstatie. Huis bijzonder gekend voor de schoone en aangename muziek. Cylinder t e beginnen van <55 f r. Verzorgd w e r k en buiten concurentie. - H e t huis gelast zich ook: met het koopen, verkoopen en uitwisselen van Automatieke sn eiectrieke piano's. V E R H U R I N G VAN ORGELS OP KARTON. • ••
Etterende zweren, Beenziekten Huidziekten V Baarden SchsdelhuidzleklB
Zekere genezing Ets.-:-.! a'.tu» bet laariaiaaMrk
GEHEIME ZALF™™PASTOOR Ol goedkoopst» •• de gs-sstkilijlslt der bebandeüngti De zieke doet zelf het verband, en kan zijne herlghrdrn voortzetten.
OVERGROOTE
JccGiicluiiMntei. „ Mej. L. Deat-rt, gr.dipl. Vaa ie V-!ai. Fanaioen, gehalma raadplealn-en ea. bdiebtisf-n. K a s t e e l *
boulevard, n. 351,
« a v r t . 4 ".«i> Zijn gevraagd goede blikslagers. Goed loon. bij Pirmolin, Gebroeders, Marchienne-au-Poct. •"
Gent (Tram a. 5).
DOOR DE
BIJVAL
5 fr. den pot; 2 fr. 50 den kleinen pot £ 9 d e apofhe*k°£ Algemeen depot; ALLARD, aM^rmdgriics-ïtir-Sambre. DeposittriSMD: Brussel. Ddacre, Derncville, Dewolf, Duvieusaert, Vergftowea; Gtnt, Demoor; Brugge, Ancot; AniwtrptM. Debeul; Audsnsardt, De Ptepe; Mtcktlm. Ledoux; Yfer, Libotte; Aalst. Devalkeneer; Moahretn, Fonder; Leuvtn. Darbé; Maastyck, Colson; NimroSm De RuTver- Rosssdmê* Van Houwe; DtntUrmontU. Spanoghe; Getraardsbtrgcn, Vander Kelen; Dtinxt, Matthya-Douche, Tkidt, Simoena; Kortrijk, Hulpiao. Ook to Dendermonde, bij Roman,
Wonderbaar het uitwerksel der
Pastillen RIQ •MaX-Jtiar-lUr-P».... • • .. . SM ï a*MAANO»TO/.DENwcndepb«reBrty«t I«g" vomterbapealtval f f Truatdesostelooca•» laUe*** latleaUagea Qfe NA o s QEN--ZINa g£ 7 0 . 3 * * - | T * R H , «BSPaOHLAAal. SPAOHLAAII, 78 § 8 BRUSSEL, I — " . " .*""• MM*ü*Mii] mamrn
XKK
VTÏAAWV
Een meestergast voor draadtrekkcrij. Schrijven letters V. P. Z., Office de Publicité, Brussel. T« Loopen 2 Schap«rshondea 2 rwarte Groenendaals, 4 maanden en de moeder 2 i/a jaar- pek zwart. — 2 boeldoggen,, een van 6 maanden.de moeder z) aar komende van den Congo, Te bevragen Engelstraat, 84, St-Amandsbèrg, waar ook een GRAFZERK te koopen is.
Aan dB Vrouwen Wij raden bijzonder do vrouwen die lijden aan bloedarmoede, bleek, zucht, witte vloed, pijnenonregelmatigheden, abnormale vertragingen, en maandelijkscher smarten, de pillen van D Ca rol u s aan. De flesch 4,5o fr. in al de apotheken. Algem. depothouder 1 Gent, De Moor; Brugge*. Deleu Kortrijk. Hulpiau, Aalst. De Valkeneer; Mtchtltn. Ledoux.
GEWEZEN P O L I T I E B i u b l E N D E Tra act plaats om 's nachts t e waken in fabriek (of travaux) of al ander werk. Adres t Arnojdstraat, 2, Gent, GOEDE N A A I S T E R Vraagt werk voor geheele of halve dagen. Adres Arnóldstraat, 2, Gent.
RIUIATISME GEMZEN
'
•tt**- 5 4 2 = g e t u i g s c h r i f t . — I k heb sinds talrijke jaren veel aan rh-d*r,atism geleden, l ï muet zeggen dat van al da geneesmiddelen die ik beproefd heb, de Carnet» W l l l l - t a debeste zijil.'Ztj stillen onmiddellijk de grootste? pijn, eneene doos is voldoende om mij van !een aanval-mijner kwaa te verlossen. Get J. Detelder, dokwerker, Rijke.Benkelaarstraat, Si, Antwerpen.
SasBeogeateld volgen- de aanduldiiigen (an Je» beroemden dokter Desesaanz, heobeu de P A S T I L L E N RIO een -.önderb-ar efleit op da «derahalingsorganen. . ; ZIJ alleen genezen and HOEST, VALLING, BRONCHIET, KEELPIJN,
ln doozen vaa : frank de 15 ea» Belangrijk bericht. - De \ cbetten, 3 frank de 25 cachetten. Caoheta William. dank aan hunne In al de apotheken en in het nieuwe en' bijzondere samenstelling (zonhoofddepot. Apotheek Michot Charder antipyrine noch morphine) genezen leroi • ". alle rhumatis-n, het jicht, heupücht, lenWacht u van namaak en, verg: denpijnen, steken in de zijde.de zenuwakijd « DE CACHETTEN WILpijnen en losse hoofdpijn. LIAM» ...Depots.-Gent: DE MOOR. Brugge ;-DE LEU, en alle goede apotheken.
ZONDER DE MAAG TE BEDERVER Du», indien gij hoeft. Indien gij hecscb z.;:.. tv ave keel pijn doet,
Neem de Pastillen RIO I fr. 2 5 de doos In «tl* goede apotheken OepotJMT-deratsGaet: Demoor, Burchtjtraat, 38; Beetjlé, Keizer KareUtraat, 54; F. Boonen. 5<*-Elisabetsgracht, 30; Joa. Bots, TwsalfVaïTMruraat, 78; Colardjn, Lange Mant, 43 • Korj.rijk.: Hulpiapi .Lokeren: Coql»; St-Nikolaas : Van Aarsctiot.
]
-a^A
OVER TE N E M E » Goede zaak, bijzonder geschikt voor mandemaker. Adres t e n bureele van dit blad.
Geen. Grijs Haaf MEER!!!
Aanbesiedingsbericli. De Maatschappij der Tentoonstelling ran Gent'zal overgaan, op Zaterdag 9 December aanstaande, te 11 unr 's morgens, in zijne kantoren gelegen Mussohenstraat, te Gent, tofc de openbare aanbesteding der afbraak van gedeelten der oude kazernen in het Park der Citadel. Voor inlichtingen wordt men verzocht zich op alle werkdagen te wenden tot de gezegde kantoren, van 9 tot 12 uur.
« D e Nietrwo Loados' toets* art)-» karae Wrat J» k.la darso TerdwiiB«n, maarte* haarelanMrad n nekt Me. kat eit-rallan n w a l da M-Mp* taa hal hoofd tna> Claetitea m^S^SSmdi dan h.la i f=*czf**,H I ,flaeeatn a tr. 1,80 *a tr. *UM £-r*i!rti Ut-rfltittnr u i 1 ft. «tr raat —
35 KX Vrt.lAKT Een zindelijk en eerlijk meisje om aan de keuken te helpen, 4ofr.Vrnzinnig Weezenhuis, 346, Kasseide van Alsemberg, 346, Brussel.
AAN DE
BEHUWDE teesi tiet frefllnstreerd boelge Geeurltaa «elk de nieuwste, zekerstn en wettige behoed middels beschrijft om bet (root getal Kinderen te ferm ijdea- Bijzondere en nuttige raidge*inge> voor man ei trouw. Beste middel om 't acbterhlij* Ten der onaandstoDden te roorkomen Verzending oader omslag tegen i fr. to po»-"-tzegel8 aan O'de Securltarla, iO. rut des Croisadet, IS Brussel
GEHEIME ZIEKTEN Oe WITTE c fSULEK VAN 0' DAVioson gene-cen radikaal tonder werk* tprlettiog, op allen ouderdom en hij beide f eslachien, alle ziekten en intl-rnimaliEn derWaterorgaaen.Blaas eo Meren, zooaLs Uitloapmgen. Witte Verliezen. Piabuistereagingen. LendeopijueD, Steen, troebele, pijn' lijke of brandende haters. Speen Nooi' geene cmlnkkiug;zelts bij de ouderlingen en in de ergste gevallen 3.-10 fr de doos Apotheker, •J5. rue des (.roisades, Kros•.el Depot ia Gem j l>e Moor. SU. Rorgstraat: Aüinuw-i. 1-6S Mercator straat
tmmm
= SUM116HT"Zeep maakt de wasch kinderspel voor het meisje van Hjaar,enyeeft aan het lijnwaaadie frische aan» grename reuk van 't Duiten. _i.u---alpiuiiiiuw-*f>-a-aa--sa-aaT-«--ai
_ _ ^ _
H
_ _ ^ _ ^
B a B B B H B H
- r . - . » . .
•
-
•
f , koop tin Aoctholtart !: Dro-ist.n, HaaranIJdera an R.ulflalah* • 'IraAra-fa.art.t Wfc
Bijvoegsel van 7 Oae-.iS.ber 1 9 1 1
iSêF van Vblksverfegenwogrdigers ing van 5 Deosniba. I3li Toorzitrers^hap van.den h^er CO0SEj{AX, voorzitter. t>e rjttisa 'v. o-rdvte-'S our geopend. ' M E D E D E E ^ - o - VAN V E G E H E T ••
i . BUREEL M- B È A C D C Ï X diende daareven zijn ontslag in. als 1SJ Ta» de Kamer der Yolksvertegenwoordige.zs. Zijn retel- somt toe aan den heer Liae= (ï.ouis-'ïheophiel),/toegevoegd 7olksvcrtcgeav-ccrdiger,die in veriranging'vs'n'deri Heer'Beandüin komt. Kraj/itens a'rfiüel 267 van h>t r>:.?:--«-étboek, dient men over te gaan fee een nader onderzoek der .'.-elcofshneven van den heer CUes, uitsluitend om te vreten of hij neg rerkieghtar is. Ik stel voor, dat de Kamer eene commissie van zeven leden zc-u aanstellen-om over te gas.n tot di; onderzoek. De;e commissie ?»u onveri-i;'!d kunnen vêrgidértn eu h-ar verslag uitcrengen tijdens deze zitting. (Toetreding.) .. ' — Men gaat over tot de üitlotirig der commissie. ...... Tijdens de zitting brengt men verslag uit over ds aanvullende goedkeuring Aéf geloofsbrieven ven der. heer -Olies, en Besjait tot-de aanneming.i-Gezel CLAES legt d"r g-*ci}d'"«%tte.ijl"*"n eed af: ' ' • ' M. BERRYER: Minister van Binnenlandsche Zaken, legt ter tafel bet ontwerp Over de gezondheids-vet. (Zeer we] *)" MEDEDEELING VANWEGE DE REGEERING ïi. RÊXKIzT. Sinister van Koloniën. (De Kamer luistert aandachtig;.-) T* Qp " 2fcverabè.r 1911 vroeg de héér 'vaadervelde,, Offlmü e«s» -r-iag om-uitlegging ie-stellen. ajverhe£ schend1":! ven'veTschiliend? decreten welke hij opsomde in zijn refjoa-k.' " De «.'Penple- kondigde-reeds' 's anderendaags aan ; dat, d : e vraag ' om uitlegging «ü'epé Ontroering had verwekt in de Kamer, ïuemand had'hié-r.rïaar iets van'bemerkt; maar ik'was overtuigd dat men iets aan.'t •chotelén. was. _ • . Sedert beert de heer Vandeivelde zijne vraag om. uitlegging omwikkeld in het stuk dat- hrj gisteren hoeft doe>n ronddeelen. •'s Lands belang vergt dat oe Regeering geen oogenblik stilzwijgend büjve tegenover de beschuldigingen, uitgebracht tegen het bestuur der kolonie. (Rechts: Zeer •a-el!) Geen enkel feit. door den heer Vanderveide aangehaald, is tegen e-en- onderzoek b e s t a n d . . . . •Hrj dacht heel goed ineeiicht-te zijn ; doch - is het heel slecht, zooals dikwijls gebeurt, "Hiceeï reen inlichtingsmiddelen aanwendt, door den heer Vanderveide gebePgd. T6 Congo hebb»n een ef meer ambtenaren afschrift genomen Van' oorkonden die ton -varen. toe-ertroiiwd wegens hunnen lienst, en ze bezorgd of wel aan den heer Vanderveide of wel -aan jeuïa.f'd adders die ze. hem overmaakte Die. oorkonden werden- uitgekozen .op .-'ene *caniev welke men behendig achtte, ten einBe een mooien veldtocht, op touw te zetten regen den Minister van Koloniën. Het zijn •"edeélten van dossiers. 'Deze dossiers, waarvan de stukken uittreksels zijn, bevatten andere stukken waar'doo'r ' de valsche gevolgtrekkingen worden 'weerlegd,'gevolgtrekkingen die men. 'met wat slnwbeid, kan afleiden uit onvolledige stukken, wanneer dergelijke handelwijze u niet tegen de horst stoot. (Rechts: Zeer we]') En er bestaan andere dossiers, waarvan- de berichtgever of de berichtgevers konden kennis nemen of waarvan -zij- wellicht'geene kennis hadden en waar-uit- ik volledig licht zal doen schijnen. (Rechts: Zeer wél') ' Tk zal al do' beweringen van den heer Vanderveide weerleggen en : daarna overgaan tot de beschouwingen.' waartoe' dé. in het werk gestelde handelwijzen aanleiding geven. E a ofschoon deze handelwijzen erg kwetsend -zijn voor -mijnen, pertoón, ver' "trits haar doel was in twijfel te trekken mijne eerlijkheid, zal ik toch de zaak uiterst kalm uit eén zetten. Ziehier'vooreerst dén beknopten inhoud lër grieven van den heer Vanderveide: 1. Onder dé huidige Regeering wordt de uitwerking der wetten, zelfs der strafwetten, al te.dikwvjÏB.op den dorpel der katholieke missiën gestuit. Als bewijs voert hij aan: a) Het feit, dat de missie van Luluaburg eene alkohol-stokerij zou bezitten; b) het feit, dat de Minister in 1909 de voor de rechtbank van Coqnilhatstad'tegen den E. P. Van den Besselaer ingestelde vervolging zon hebben tegengehouden; c) de verslagen vanwege den heer substituut Leclercq over de missie der Ï T ? P *- J ?? lü jr* e ? "" K w a "»go; d) het feit, dat de E- P. Dalle naar Luluaburg: is feêP I ruggekeerd ; •8- De Regeering maakt, door middel ^'^^stuTjrsmaatregoleri, da wettelijke
-'
> Maar intusschen had de procureur-ged* inboorlingen to°g?ker;,d, tot eene doode twijfel er aan óf.er bestaa>. "Nooit heeft- de plaatselijke regeering m|- daarop -gewezen. neraal Weber, wion de heer Gréban de letter. . . -..: Men zegde.wel dot de paters te Lnluaburg SaintjGermain tijdelijk verving, zijn ambt Ten bewijze daarvan voert hij. a a n : A. Bat talrijke stamhoofden het deereet op de in geringe, hoeveelheid *n tok hun -persoon- hernomen. Hij gaf machtiging tot-vervololifanienjaehr.. stelselmatig overtreden, ten lijk-verbruik eene likeur met- name- «.'La ging (12-April 1909) en berichtte daarvan gouverneur-generaal. einde het ivoor, dcor dé- inboorlingen aan- FIobi-cótKiise -• bereiden die'-zij met water den 1 gebracht, tegen lagen prijs' te kunnen le- vèriengderi.' > Dé' E. P. Van den Besselaer we-jd vóór veren. Tot t staving >'ari 'dié bewering/ haalt Links: ' H a ' Ka !'" de_réchtbant van Coquilhatville vérwezen. de'he.er Vanderveide 'een i:ittreksé! aan' uit M. CAP.ËL.LE. ~ Zij.drij'v.ér; er.lvaridsi.-iri. De dag voor zijn verschijnen ter .gerechteeen .brief van den heer Stasse, substituut . M'..,RTËIsKlX. — Ik heb nooit gehoord dat zitting, .was reeds vastgesteld en de.rechters te .Coouiihatst.td. gedagteekend in Juni zij er verkocht hebfee-J aan wien hetopk zij. hadden de.zaak in handen, toen de heer Mi1910. waarin een getuigenis voorkomt van Mogelijk hebben zii.sonis een fleschje er.van nister-van Koloniën,,na de zaak tot een onden heer commissaris-gene-raz! van den gegeven-aan-'^en ot anderen .-persoon (her- bepaald tijdstip te hebben versohoven, den Evenaar. • -• • - •••• • • • - • •--• - •---• haaldeuiïr;oepingen, ïinks), doch ik heb Procureur-generaal bevel gaf deze zaak verE. Dat zoogezegd' vrijwillige, "arbeiders nooit eènig'belang'gehecht aan eené'töeia- geten' te laten.' » . • ». met'geweld zouden-aangeworven'zijn. 'Tot ting dié'sedert twintig 'jaar bestond tt niet En de heer Vanderveide besluit: * Het'is staving van die bevestiging, haalt.hij Brie- in strijd *™s roet onze -internat" o h a l j ' ver- dus vari ambtswege vastgesteld dat, een ven eu nota's'aan van de'heeren Ör.ban i'ii bintenissen. . _ ........... zendeling éen misdrijf gepleegd, dit. bekend Duchestie, beiden magistraten. 'M. BUYL. —-' Schens'1'.un'eene toelage hebbende, veivolgd_en voor een bepaalden ' C . .Dat men.de gevangenen zou .vermoor- als.bond tot bestrijding van.den-tlkohol. dag voor de boetstraffelijke rechtbank geden. Tot sta' ing vaa. die beve.stigiog. roept (Gelach, ïïnks:) • . --daagd zijnde, de heer Renkin,.Minister van hij de beschuldiging in. gericht tegen lui- • M. REMKIX: — Ik zal ü tot:de geringste Koloniën bevel heeft gegeven de rechtspletenant X. . ea wijst er -op d a t . sommige inlichtingen verstrekken.- Ik heb ver::om3n ging te onderbreken en den loop van het overheden-de zaak die-in behandeling was, dat e r waarschijnlijk'bedrog werd gepleegd gerecht tegen te Kouden.-> -hadden-vtilicn versmachten. Hij verwijt den op' 't gebied van alkijhól. zélfs in OpperNu, dat is v.ajsch; 'en de valschheid van de Minister te hebben gedacht; in strijd'met Congo. eh den volgenden brief géschreven bewërdhg blijkf uit de' stukken zelve die de de raeening van het parket van Sta.n.ley- aan den'héér Goüverniur-g'eneraal. heer.Vanderveld,; als.bijlage geeften die hij stad." dat hét- onderzoek'naar de geest-verGezel VANTDERVELDE. — Op welken ontving van.den.gekenaen.persoon. mogens, van den betichte moest geschieden datum ? -' . . . . . •Het is. valsch, dat. ik de zaak t o t een onin Congo en niet in Europa:. M, R ENK IX. —" Op -2-1 Xovember 1911. bepaald: tijdstip heb doen verschuiven. En 3. .Er zo-j.inbreuk gemaakt, zijn .op de on- (Uitroepingen en gelach,. links,)' - het is va'.sci-da-t ik den-Proknreur-generaal atbankelij'.cljeid ..der magistraten, .in. vele - Gij lacht; Wie 't lest laeht, ook-'t-best bevel 3*f ze vergeten ie laten. streken van Congo. . -. ... ,.- •. !a gc'jverneur-gfenerasl: héei- Créban de Saiht-Gêrthain. procureurA, Den brief "saarin d e h e e r •L'ïoleroq -:' Kiettegenstaanae; ife'menïge ómstandisr- generaal «ad iriterim»; den twijfel uit die.. klaagt- over de 'hla-ndelwiji van den Com- heden', dé verbódsbspalingen'van het de- de.zaaJc Van den Besselaere brj.hem vermissaris-generaal Van Vfert. -' - • creet van IS J.nlj 1S90, herhaaldelijk-werden wekt. Mij vraagt dat de zaak aan dén MinisB. H'et- ondsrzoek ; b t zóu plaats gevon- herinnerd, zouden er. op ' t grondgebied der ter zon onderworpen worden den.hebben te,Sta,nlev.stad, naar.aanleiding Kolonie steéde nóg stokerjjtoéstellen beGezel VANDERVELDE: — l e e s den van eéne parodie 'van e;ene processie die staan,, die. geregeld alkohol. voortbrengen brief, hij is zeer belangrijk. men. beweert da,"\r tys hejt>b.':n plaatsgehad. voor-het verbruik. \ •-- ' . '. . M. REVKIJf. — De 'Minister antwoordt Het besluit van dea StaatsipSi>e.cteur,.met ».'t Is noodig. voorgoed een- einde tema— het onderzoek, bek.st. rpu Kitg-weren heb- ken aan dézen ta-stand- en- te beletten dat dat hij deri Próküi-ïur-gerieraa! volkomen ben dat het wrri.=.:.helijk war« bet parket van bet, alcoholisme'toegang vinde-tot-de kolonie vHj laat vóór de gèvólgé» aan deze zaak te geven.' Stanleys'tad te hernieuwene n e r uitbreiding vind*. D- heer Vanderveide laat veronderstel, Geïel-RpXÉR..— I k - r a a g het,>ro-or,d voor -- » Ook. verzoek ik ü,-zoodra-^ir.-Eehrijven"n len dat de heer Minister op deze wijze.heeft èeae' "terugroeping tot Eet .raclsmen*:.-,(Te- is toegekomen, onderrichtingen te verstrekgeantwoord, 'omdat, hij, uit de bewoordingenspr3ak,-re*;ats.-) - • --- - - • ken 'aan alle districteótn'missarlssènen' aan. 'gën van den brief meende af te leiden dat M, DE -:'GGC!ZliTE&;:r-.Kraehteps^rti- alle gewesthoofden' opdat "zij, óp de :wijee "feel SS van de Grondweiï dai uitdrukkelijk door u. meest geschikt geoordeeld, al dege- de Procureur-géneraal.Igeene vervolging is. hes't de heer Minister het woord. Hij nen zonder onderscheid wien de. zaa.k aanbe- zon .instellen. Dergelijke bedekte aantijging', moit • werden aanhoord. "(Onderbreking, langt. . zouden verwitiigen, dat. het m hun is.belachelijk,: vermits «p.het. oogenblik dat ik dit. antwoord aanroerdde, de heer Gréünks.j '_•' .: ' . belang is al de in: bun bezit zijnde ei .'--e- ban de Sairit-Germain niet'meer in zijn M. i.'E'XKIN. — De-ze" heeren. beschuldirij tosstellen weg.te ruimen .en.allealcoholgen m ; i zij móeten, naar rpiin antwoord voortbrenging te staken, zoo zij zich niet ambt was; de heer Weber was terug in luist.er-?u ! (Rechts : Zeer we] ! Zeer.wel,.! onvermijdelijk aan gerechtelijke vervolging functie getreden en hij besloot tot'de ver— Ge.ruebt. en herhaa.ï.de onderbreking aan willen blootstellen, daar het parket beslo- volging. ;" " \ \ ' M. CAPELLÉ. — Gij' hooptet dat men de uiterste linkerzijde.1 . , . ten is voortaan strenge vervolging i t ' te G-5rel ROYER. — Jk vraag hét woord. spannen tegen alle overtreding.- 'wie oófe geene vervolging zou instellen. M. REXKIX. — De heer Weber verwitHet reglement :s r.itdi-ukkelijk. de dader zij — van artikel 3 van het dekreet tigt op 12 April 1909 'den Gouverneur-geneIk heb het vecht géhoord te wórden. • van 16 Juli 1890.. . ' ', raal-en d e * schrijft naar Brussel, waar M- DE VOORaTTÈR. - Het reglement bestuursmaat.regel, pfschopn zijn brief einde-Mei 1909 toekomt. kan niet den vóorrangnébben op de Grond- de>,Dergelijke zaak in der waarheid tot dé-bevoegdheicl. Toen wa-s'ik. in Congo. Bij het ontvangen wet. .; . . . . . . ' , ..'.".. der seóhterlijke macht schijnt te "behooren, Geyel ROYER.. ..— Ik .dring er op. aan. wordt'in h'et' onderhavig geval'gerechtvaar- van Hét schrijven, van. den Gouverneur-generaal, stuurt-de c-dienstdoende » Minister (Het. gerucht houdt aaa. X . . - ; . . digd door deze beschouwing, dat de aange- van- Koloniën- het volgende telegram aan M. DE VOORZITTER, p - Dring, er niet klaagde toèstp.nd','wellicht het gevol'g.is van op aan. De Grondwet'spreekt uitdrnkke- sommige toegevingen' vanwege het bestuur. den Gouverneur-generaal :• ^Verzoek Procureur-generaal. Minister -*_, Tk he,t> geen be'zwasy tegen, dat ér éen bij zijne terugkomst Boma in -te • lichten l ï . MÖXVILLR. — Zij verbiedt* niét, een bericht worde afgekondigd'om te, herinneover zaak Vanden' Besselaer zoo- dagvaarminister in de rede te vallen.; (Óndéröré- ren aan de bepalingen, der .wet alsmede aan ding nog niet gedaan. > kingi) ' de -.straffen waaraan de i.ivértrédf,rs zich Dit telegram kwam t e ' Boma toe op M. DE VOORZITTER. : - De'. ;Minister blootstellen • en dat W?u uit rteplakt- worden 6'Jüni 1909. moet. gehoord wordénl in al de loealrteitendér kolonie.' Het 'parket -géneraal' 'telegrafeert den . Gezel ROYER. — "Ik wil de driesyheid v-'Om goed de beteekenis 'van'deze mijne Staatsprocureür 'te' Cóquilhatstad, den van 's Ministers.houdjng doen uitschijnen. tnedede-e'ling te bepalen', 'zég ik' d a t ' a l de "heer Vogt. Doch.de dagvaarding was, uit(ITitroepingen, rechts.) ....... feitelijke' öt' andere toelatingen "rfelke'mögeM. REK-KIX.' — Wij zullen straks den lijk''zoiiden'l5éstaaTi teh voordeele vïn' zen- gegeven .vóó> 21 Juni'. . .Op, 21. J u n i . wordt,' pp .aanvraag..van-net wie dri'estheid'aan den-dag legtl (Gerucht.) deling, vertegenwoórdigéf- 'van 'vennootCezel HÜBI'N. — Gij' zijt 'de^ slaafsehe schap of'oih 't' even wien mcéten verdwij- .parket, ,de. zaak onbepaald . uitgesteld. .. • De-heer Vanderveide beweert dat eik de rechtBi) nen en dat ue wet vu<...rtaan in naar geheel hand.heb.in.dit.uitstel :.Dat is valsch en ik . M-: fcE^KTN.' -r, ''s^Ca-jds.'eer' vét-gt dat moet .toegepast .worden,. zonder .onderscheid bewijs het: .: .» ;; .-. : . er. geen.schijn .van,:twijfel bestaat oj-er ,om ea .zonder .uitzpndering^hpegenaahid..,», Deze bewering weerstaat niet aan een 't even'welk dier feiten. .Uit kibschheid zal .Een. aischrift.. van -dézen brief, werd, gezon- onderzoek der stukken. Wanneer men' den ik geene derde personen in de zaak betrek- den aan. d e . vice-gouvérneui'-generaal .te datum der' stukken vergelijkt met de daken, ten ware ik er toe verplicht'ben door Elisabethstad om- • in Katanga te .worden tums waaróp ' ik-mij in de verschillende de handelwijze zelve van den heer'Vandcr- uitgevoerd. De- beer gouverneur-generaal rnsitplaatseh tijdens, mijne reis'in Congo veldé,' óf dóór hén' gemachtigd té zijn.' werd van ' mijnentwege 'verzoóht, van-bë- bevond., bemerkt men niet alleen,'dat ik Eerste, beschuldiging: Onder de;bestaa;n- doeld schrijven' ' kennis' 'te ''geven' aan den gemelde. zaak .niet .deed . uitstellen, maar d.e'Regeering.' blijven' 'de. v.''etLen.'''rêl.(s; de heer' Prociireur'-gènèraal opdat 'hij 'de 'ge- zelfs dat.ik.niets van.deee zaak.afwist tot .strafwetten, zonder..éehig, nitw'erksel. aan paste'maafregeren'zou neméni ''_ ,5.Juli 1909., . , - , , . . ..,..': don ..drempel ..der katholieke, missiën,. Dat.is _, De^beér Vandèryeilde Beeldt'zioh''zeker . -Gezel- VANDERVELDE. —. Dus.zegt-gij ; volkomen, in 'strijd-met .rje,. waarfteid...Ver- in.dat' dejébnef,. vertrokken óp '2-t Noyem- dat de brief dien1 ik mededeel Valsch is? scheidene, der. aangeyoerde. ,ogrkónden, na- bér,..w^i-d; opgesteld ten gevolge [.van zijne ' ''M.\RENKTÏir: —' Wacht'! Ob hét einde melijk het verslag Lecierccj, logenstraffen vraag,,om uitlegging.. .Daarin ..hééft hij', het. van 'Mei'verliet'ik LeÓpoldstaiTom mij 'naar reeds deze-bevestiging. Ik^ral er>andere aan- volkomen mis. (Uitroep-ingen, links, eh aan .Dus^mbó te ."begeven. 'Tk trok .Kasaï binnen halen; we.lko door den of de ambtonareod?» de uiterste-1-inkarzijde.-) •.rond 30 Mei. ; ...... . . '-. den heer Vandenelde inlichtten, mogelijk Mijn brief' was besteld-vóór-den 2Ê-J»ToEinde-Juni-keerde- ik te Kwamouth- tewarep gekend doch nïet" werden medege- 'vériiDer'eri'dit tengevolge van 'de'ïhédedéédeeld, en den staf zuilen .breken'.over de Krig' van.den 'heer 'Diaerric'h, lid• van'-den rug. Gedurende die maand'was hetmij onkwaadwillige bedoeling van. dén .heei: .-Van- kólönialéii- raad, die niet. k'an verdaoHt mogelijk eénig bericht- te ontvangen van te-Boma, 'tzij in derveide. • - _ •'•:.* worden én' rnij op 16 Npvérhber bezocht'; bij •hetgeen voorviel''tzij 'Europa, 'tzij f te Cóquilhatstadl Er bestaat Eerst' ov er de•-. stokerijen en -Stokerijtoe- sprak.'mij "niet Vari Loelceabiirg.'"' geene' télegraafinriéhting, middel van -De. onafhankelijkheid ivan déri'heer-Di gemeenschap, behalve 'door'geen' stellen die in Congo • zouden' bestaan-.- •Sommiddel van de . . mige zendelingen bezitten toestellen o© den derricb is bekend.die de. post uit Europa aanbracht en Die kwestie van- de stokerijtoestellen' is "bqpt alkóhol te stoken, benoodigd voor het bewadie ik rond 25 of 26 Juni in Kasai aantrof. ren .'van de kruidkundige en;wetenschappe- overigens maar- eene bijzaak. :De dagvaarding Van,den Besselaer e n d e ïveih'en'wvj thans de tweed» beschuldi- verdagi-ng lijke specimens. -van de zaak vernam ik eerst na • . .Dit.feit is niet in strijd-met ai-tikel,9..der ging. -; mijne- aankomst-te Cóquilhatstad, rond-5 J . ] Ih 1S1Ó, heeft de' Minister dé' vervoeginovereenkomst van .Brussel,, waarbij-bedoeld of 6 Juli. - •*'* werd de -inlandsche bevolking -te besclier- gen doen staken, in 19Ó9 ingespannen tegen Tk kwath'dus voor niets tusschen in het men t«geni de stoffelijke en zedelijke gevol- den E.'" P.' Van dén Besselaer, 'der missie verdagen'van de zaak, 'en 'het is étrrjdig gen van misbruik van alkóholisehe dranken. •aitiij HUI,.vóór dé rechtbank'van .Coquihat- met de waarheid dat'ik 'dé schorsing van Brj artikel-91 wordt niet- verboden het be- -«•»»?•. • • -. . . . . . . . het onderzoek beval. zit van 'stókerijtóestellen daih wel het-be•Zieüerhoe de. heer YapdervelJg t e geven aan. het onderzoek,,in- "T»iyi '**+5 ">ii»T- •n-i^urlijV"."'niê*s "d5-T"eJe (-,....._ (~. . > - ' : - — :»-, 1—ft.-.rt^*r. .. -T» . ï l - T*<+*1,1 i-pt.tr, 5j*r, -f., p y*n dei -fi»r---»lser.
meest nauwziende man niet lnide kan bekennen. Tijdens mijn verblijf te Ooquilhatvüle,i: heb ik, met den heer Vogt, de gerechtelijke^ zaken onderzocht. Geheel op het laatst heeft hij' mij 'gesproken over de zaak Van den Besselaer; na de laatste mededeeUngen coor hem ontvangen en het uitstellen van de zaak J tot een oubepaalden tijd. zegde mij den ne*r | Vogt, een Noor en een Lu teersere. — ont- i houd het goed — dat die zaak overdreven i -•sas. -dat de feiten do minimumstraffen niet J verdienden eh dat, naar zijne meening, het l beter ware geweest niet verder 'te gaan, Se I meer daar de zoogezegde slachtoffers npöit' klachten hadden ingediend.. Hij voegde erbij, dat de aangeklaagde agent geen ver-' trouwen verdiende, vermits hij aan ' t gerecht was overgeleverd. Ik antwoordde, dat-, gezien de meen ing welke hij uitdrukte, ifci hem machtigde te wachten naar nieuwe on-' derrichtingen, mij voorbehoudende de meening van den heer Vogt mede te deelen aaa den procureur-generaal. Bij mijne aankomst te Boma, sprak üé met den heer Weber over al de eenigszinr gewichtige zaken. Ik deelde hem de meening' mede, uitgedrukt, door den heer Staatsprocureür van Cóquilhatstad en wij werden het eens, dat het heter was zich aan de zienawijze van -dan heer Vogt te honden. Waarom dan uw schrijven van 17 Juni 1910, zult gij zeggen i t Is hoogst eenvoudig. Op 't einde van 1909, kwam de heer Weber terug naar Europa en werd hij vervangen door den heer Lambin. Het parket van -Oo- • quilhatetad, zonder nieuws gelaten sedert. .4 Juni 1910, vroeg onderrichtingen aan;het' parket-generaal. • . De heer Lambin, niet o-i de hoogte van . hetgeen er onderhandeld was tusschen .-""aj . en den heer Weber, schreef op zijne beurt, ' en wat heb ik geantwoord ? In den beginivs, i antwoordde ik niet; de heer procureur-generaal had het advies uitgebracht dat d* zaak in- den vergeetho-k mocht worden geschoven. Ik zegde tot me zelf dat hij, bij zijne terugkomst, de zaak z-ou afhandelen; de heer-Lambin herinnerd* aan dè zaak. Heb ik toen geantwoord • <; Ik beveel u,- de vewolgingen te staken» ?. D» een, maar doch wel dit : e Er werd be-sloten dat er grond voor is om d^ze zaak in den vergeetboek te schuiven. * (Uitroepingen, links en aan de ufterste linkerzijde.) Ik weet zeer wel, dat deze u'tlegging, volkomen overeenstemmend met de waarheid en welke ik rarj door den heer Weber, thans t e Brustel, heb doen bevestigen, n geene voldoening zal schenken. Ook "breng • ik u verdere bewijsgronden aan: Op 8 December 1911) is eene nieuwe klacht tegen, Pater Van den Besselaer bij test parket toe-j gekomen. Bij schrijven van 28 Juni 1911, zegde ik' den gouverneur generaal dat hij den procureur-generaal zou verzoeken mij, per omgaanden post, een verslag ov-Sr te maken. Bij toezending van 13 Juli 1911, wordt mijvanwege den gouverneur-generaal het «-erslag overgemaakt en per omgaande antwoord ik op 11 Augustus 1911: « Ik heb da eer u te verzoeken, den Procureur-generaal t e willen melden, da* ik' hem geheel vrij laat Pater Van den Besselaer te vervolgen wegens de feiten die het voorwerp uitmaken van het rechtedijk onderzoek en die. mij door. het hoofd van- hef parket werden medegedeeld. > Het goJ* . een d»ad van onverdraagzaamheid. Op 31 Mei 1911, bracht de "Gouverneurgeneraal te mijner kennis dat ei* een klaeht bestond ten laste van den-jelfd'en kloosteiv ling wegens slagen toegebracht aan een capita. Ik antwoordde bij omgaanden post, den 30 Juni 1911, dat het noodig was nader te bepalen welke de aanleiding was yan d e ' gramschap des betichten, die, naar he*! schijnt, werd opgehitst door onregelmatig 1 ; heden vanwegen den capita. . Verder voegde ik e r bij: «... Ik liet niet na het feit, dat dezen zendeling-werd aangewezen, aan den Algemeenen Overste der Paters van Mill Hill bekend t s maken, opdat hij hem tot meerdere bodaarheid zou aanzetten. Ik had hem insgelijks doen kennen de al te vaak voorkomende moeilijkheden die ontstaan tusschen de geloof sondorwijzers van Mill Hill en-die van de naburige pnotestantsehe zending. Het lijdt geen twijfel, dat de wijze raadgevingen, welke de Paters van Mill Hill vanwege hunne oversten zullen ontvangen, tof goede gevolgen zullen leiden. . «Deze beschouwingn maken geenszins in- : breuk pp.de vrijheid van beoordeeling van j .wege. het parket : zelfs zoo het optreden van den postoverste ongelegen of onregel- ' matig was, dan nog zou dit de geweldena.. rijen op zijnen afgevaardigde gepleegd, aiefr i rechtvaardigen. > Op. 20'September 1.911 schreef ik aan den gouverneur-generaal : -' Ik kan slechts den procureur-generaal' goedkeuren, wanneer, hij aan het parket van Cóquilhatstad voorschrijft over te gaan * tot een streng onderzoek betreffende de door den Eerw. Bon tegen Pater Van den Besselaer uitgebrachte feiten. • Ik houd er stellig aan, dat de vrede' . niet meer worde gestoord door daden van onverdraagzaamheid, begaan door zendo"lirieen var» e.»n« r-»!rjde*aï» ten nadeele dei
V*
«zendingen ran eene andere belijdenis, en ik verlang ten spoedigste in bezit te zijn van do uitslagen van dit onde-rsoek, met de iponclusiën van het hoofd van het parket. • > Ik verzoek u den procureur-generaal /bekend te maken met den inhoud van dit schrijven. > i In dato van SI en 37 Juni 1911, had ik broeds aan den overste-generaal van Mill 'Hill geschreven om zijne aandacht te vestingen op de geweldenarij van den beschuldigde kloosterling. i De werking der wetten werd dus niet ges t a a k t ten voordeele van Pater Van den rBesselaer, en de geruchtmakende beschuldiging, door den heer Vanderveide uitgebracht,, berust op niets. (Rechts : Zeer wei I -Zeer wel I — Tegenspraak, links.) i Wij vinden verder in de toeliohting van (het voor-stel de*heeren Vanderveide: «De .terugkeer naar Congo van een zendeling wegens moord en vrijgesproken als niet toevrekenbaar. Pator Dolle werd vervolgd wegens het dooden van een neger. Hij werd vrijgespro'ken. Dus was hij niet schuldig. (Uitroepin. .gen en gelach links.) Weihoe 1 Maar 't is ieen zendeling em derhalve is allee toegela;ten tegen hem. I Gezel VANDERVELDE. — Ik heb zelfs A zijn naam niet aangehaald. I M. RENKIN. — Pater DaJle werd rrijTgesproken als niet toerekenbaar, keerde te'rug naar Europa om later naar Congo te'rug te gaan: De heer Vanderveide bevestigd dat Pater "Dalle gevaarlijk opvliegend i s ; dat zijne 'aanwezigheid ondor de inboorlingen des te ierger is, daar hij volstrekt ontoerekenbaar 'lisHet is hoegenaamd niet nauwkeurig dat Pater Dalle gevaarlijk opvliegend is. Pater Dalle leed in 1905 schedelkoorts. Hij gebruikte Fowler-vocht, — dat staat in piet vonnis — waarvan hrj tot 180 droppels 'per dag nam. Dat verwekte bij hem erge fxenuwstoring.De rechtbank bevestigde niet Mat de betichte krankzinnig is, maar verklaart dat er uit hoofde van die zenuwi-rtorintren en de omstandigheden waarin het Jfeit gebeurde — tijdens een gevecht — geen •aansprakelijkheid tegenover de wet bestaat. ' De heer Vanderveide bevestigt dat Pater 'Dalle had moeten uitdrijven. Hij steunt •echter zijne meening op eene verkeerde uitlegging van het vonnis. Pater Dalle is, ten gevolge van zijn gel*randheidstoestand, anderhalf jaar in Eurofpa gebleven. • De heer advokaat Van der Meere, die jlnet den E. P. Cambier pleitte voor iPater Dalle, kwam me over dezes terugïkeer naar Afrika spreken. Ik sprak met den 'Overste van Scheut en zegde hem dat het 'wellicht wenschelijk ware Pater Dalle hier He houden. De Overste herhaalde mij, dat Pater Dalle genezen was, dat hij zich uitsluitend met binnenwerk in de missie zou ibezig houden, dat men zich daartoe verbond. Ik maakte aan den'heer Van der Meere jet verwijt bekend, mij door den heer Vaniervelde ten laste gelegd. De heer Van der Meere is een socialist. (Gelach, rechts.) Hij antwoordde mij, dat hij zelf de toelating had gevraagd om Pater Dalle naar Congo te laten terugkeeren, dat deze maatregel rechtvaardig was en dat ik zulks vóór liet Parlement mocht verklaren. (Rechts, 'ha! hal) Gezel C. HIJYBMANS. — Nu? Dat is de meening vaa den heer-; Vaader Meere; en dat is alles. M. RENKIN. — Ik kon mij tegen den te•rugkeer van Pater Dalle naar Congo niet '--renetten; hij was genezen. Voorzorgen moesten worden genomen en ik heb ze ge'nonien, door te bepalen dat Pater Dalle nooit elders dan binnenhuiszou worden beibezigd. De heer Vanderveide klaagt vervolgens iaan, dat kmderroof son gebeurd zijn in de Aoeven-kapellen ran Kwango. * Om deze aanklacht .uit te brengen, steunt hij op vier verslagen ran den magistraat Paul-Mathien Leclerq, waarin wordt bevestigd dat het meerendeel der kinderen •uit de hóeven-kapellen van het Tumba-Ma-nigewest zouden gestolen zijn. Wat dient men daaruit te besluiten ? _ * De heer Vanderveide, die zich voorsich'tig waant, verklaart dat, alvorens een be. paald oordeel te rellen over de handelwijze ,-en de methoden der zendelingen van •Kwango, het billijk sou sijn de antwoorden van de belanghebbenden te hooren. Doch in afwachting drukt «Le Peuple» * in vette letters: « Paters Jesuïeten die kin• deren rooven I » De heer Vanderveide is aansprakelijk ivoor dezen laster 1 Voorzeker gaf hij naast -de verslagen ran Leclercq den rerklarenden brief ran Oeletti. Doch, wie leest de : stukken! Nu, in zijne toelichting overdrijft 'de heer Vanderveide de verklaringen ran '.den heer Leclercq en hij doet die ran den heer Celetti niet helder zijn. De heer Leclercq is een jong, seer uitste; kend magistraat. Doch hij is jong en de ondervinding, die hij thans opdoet, zal hem 'leeren, hoe goed het is seer voorzichtig te f-sijn wanneer men schrijft. (Bpottend_ ge'lach en toejuichingen links en aan de uiterste linkerzijde.) M. CLAES. — Zet hem af I M. RENKIN. — Gij zult aanstonds zien wat mijne betrekkingen zijn met den heer •P.-M. Leclercq. Nooit eisch ik ran wege mijne ondergeschikten een slaafsche onderworpenheid. M. MASSON. — Waarom rraagt gij dan •aan de Congoleesche parketten over de zaken ingelicht te zijn? M. RENKIN. — Ik dien wel op de hoogte : te zijn en de oorkonden te lereren. Overiigens schreef ik aan den Proeureur-gene-raal, dat ik niet meer wilde geraadpleegd worden over elke zaak die ik, ran hier, niet juist kan beoordeelen. Mijne meening is, dat de heer P.-M. Ls' clercq zich heeft vergist- in verschil lende ' zijner beoordeelingen. Ik acht de mannen 'die rechtschapen zijn en die met hunne meening durven vooruitkomen. De heer Celetti denkt, en ik ook 'denk met reel zenedlingen, 'dat hét stelsel ran 'KÏ3antu hierin bestaands enkel de kinderen het geloof aan te leeren niet het beste is. ï'aar sprekende ran het verslag 'des heeren Leelercq, schrijft hij:
"« Hi«* te* «*-• tv pan
' DontJeraag 7 December 1911 stuk uit het dossier, waarin ik, merk het wel op, konnis kroeg door toedoen van den algemeenen Commissaris vau Kwango en waarvan het afschrift mij door den hoer Leclercq slechts werd geleverd op mijne aanvraag. • 't Is het verslag van den heer Leclercq, in dato 7 Februari 1911, gestuurd aan den algemcenen Commissaris van Kwango, omtrent ade werking der EE. PP.: Jczuieten op het grondgebied van Kwango. > • Dit zonderling verslag heeft mij sterk verwonderd en 't schijnt mij dat er reden bestaat om dien substituut nogmaals te herinneren aan de heldere onpartijdigheid en do strenge naleving van zijn ambt. > Ik meen inderdaad — 't is de Staatsprocureur die spreekt, — dat een substituut zijne verslagen slechte voor het hoofd van het Parket moet opstelion en betreur des te meer dit gebrek aan tucht, daar dit verslag overdreven is in zijn vorm en inhoud. i Geroofde kinderen( die van honger omkomen, slechte het vel over de beenderen hebben, naast den dikken, vetten catechiseermeester, dit zijn, in het verslag van een magistraat, misplaatste overdrijvingen en tegenstellingen. Daarenboven is hot verslag van den heer Leclercq grootendeels onnauwkeurig, vooral omdat men zich daardoor niet rekenschap kan geven van de oorzaken en gevolgen der feiten, door hom waargenomen. » Dit verslag kende ik niet. toen ik haastig door dezelfde streek trekkend, bemerkte dat zich nabij de hóeven-kapellen, s-hoone landerijen uitstrekten. En ik stelde de volgende vragen : > Vraag. — Wie doet u aldus bebouwen ? » Antwoord. — De Pater. » Vraag. — Wie geeft u het zaad, de halm en de onderrichtingen voor de teelt 1 » Antwoord. — Dé Pater. > Vraag. -«- Voor wien is de oogst t > Antwoord. — Voor ons. » Daarenboven zijn er, in de hóevenkapellen, geiten, schapen en kippen, terwijl men in de dorpen geen enkel ei aantreft. > Ik zag insgelijks huizen en evenals de heer Leclercq, dat de kinderen daar met reien samen woonden ; doch, over het algemeen, zag ik in de huizen houten kistjes met een hangslot gesloten. > Ik ondervroeg de kinderen en deed hun de kisten openen om hunne gezegdens na te gaan. Ik vernam, dat de heer E. P. Allard jaarlijks aan de kinderen twee volledige kleedingen verschafte en ook bet hangslot voor de kist. De kleurling houdt -raag zijne bitokosJ voor feestdagen en wandelingen : gewoonlijk gaan de rijkste opperhoofden van het dorp niet beter gekleed dan de mingegoede inboorlingen. » Dus zou men zich veeleer moeten verwonderen indien de heer Leclercq in de hóeven-kapellen goedgckleede lieden had aangetroffen. « Het is waar, dat de E. P. Allard' talrijke catechiseermeesters heeft doorgezonden, doch hij alleen heeft drie en twintig hóevenkapellen gesticht en de E. P. Hanquet schier evenveel, in eene streek die gansch buiten hun christelijken invloed was gebleven. Das moest hij catechiseermeesters van andere rassen ontleenen; en verschil van ras is niet de minste oorzaak van de misbruiken, door de catechiseermeesters begaan. > Daarom ook stel ik tegenover 'de ietwat overhaastige beoordeelingen van een jong magistraat, het meer gerijpt oordeel ran een meer ervaren magistraat. Wat blijft er over van gansch die zaak? Een hevige aanval van wege den heer Vanderveide en vanwege zijne trawanten tegen de Patem Jezuïeten. Gezel VANDERVELDE. — Ik haadeld-e volkomen onpartijdig. M. RENKIN. — Zij zullen zich heel zeker verdedigen en zullen het doen op zegevierende wijze. De heer Vanderveide zegde dat er misdrijven werden begaan. Dat is mij bekend. De reis van de heer substituut Leclercq had juist ten doel een onderzoek in de streek te doen en hij heeft de plichtigen, die fady rond, kunnen vervolgen en ook vrijelijk vervolgd. Wat kunt ge meer eischen! De schuldigen zijn geloofsonderwijzers die de E. P. Allard weggejaagd heeft, zoodra hij hune handelingen heeft gekend. De Regeering behoefde niet op te treden, daar &s gouverneur-generaal mij liet weten dat de hóeven-kapellen der Tumbo-Manistréek ontbonden waren geworden door de missie zelf. Gij zegt dat Tumba-Mani niet geheel Kwango uitmaakt. Daarin rergist gij u wat betreft de onderzoekingen ran den beer Leclercq en de aangeklaagde hóeven-kapellen; De Tumba-Mani-streek is wel geheel Kwan80Doch de heer Vanderveide zoo de afschaffing willen van de hóeven-kapellen. Ik deel deze meening niet. De misbruiken worden niet gepleegd door de zendelingen maar door de zwarte geloofsonderwijzers die niet genoegzaam onderricht en niet genoegzaam bewaakt zijn. D^ feiten hadden enkel plaats in de onlangs opgerichte hóeven-kapellen. dat is die der streek Tumba-Mani in het district Kwango. Er. bestonden stellig misbruiken. Pater Allard, met dit gedeelte van Kwango belast, had zijne geloofsonderwijzers weggezonden. Twee dezer werden door den onderzoekenden magistraat in verdenking gesteld en werden vervolgd. Sinds verleden maand April, werden de hóeven-kapellen van gemelde streek door de Jezuïeten zelven afgeschaft en in hare plaats kwamen in de dorpen scholen door de inlandsche gemeenten aangenomen en waarover de zendelingen toezicht houden. Daarbij werd er met "de Paters Jezuïeten overeengekomen dat zij in 't vervolg, geene nieuwe hóeven-kapellen meer zouden oprichten en dat hunne hoofdinstellingen nog enkel als pupillen zouden aanvaarden, kinderen die waarlijk onder voogdij staan of die hun door de ouders vrijwillig zouden afgestaan worden; eindelijk dat men scholen voor uitwonende leerlingen zou oprichten. Ziedaar wat de heer Vanderveide had vernomen, indien hij zich de moeite had getroost mij te zeggen dat hij de verslagen Leclercq bezat. Ik zou hem de moeite gespaard hebben ran een nutteloos lawijdmakenden aanval* indien hü de oorkonden ka» l-arjit-aiaa-rtfl» CLgl-fj-jfc, $ê *>•» ba-ceert zoo
goed te kennen, dan had hij gezien in de « Revue des Missions > der Jezuïeten, dat zelfs vóór de briefwisseling van 't ministerie met de missie, do jezuieten reeds hunne nieuwe gedargslijn hadden aangenomen. In eens beslissen tot de afschaffing van al de kapelhoeven ware eene domheid. Daar wuar ze bloeien, moet men ze handhaven en zij zullen in stand blijven dank zij haren bloei, met een vrij personeel. De kapelhoeve was een krachtig middel tot vooruitgang op gezondheidsgebied. In de kapelhoeven van Kwango waren er viermaal minder gevallen van schedelkoorts dan in de dorpen. Bedert dat zij afgeschaft zijn, is de ziekte verergerd. De kapelhoeve was ook een middel geweest tot economischen vooruitgang. Een ambtenaar van het district van Midden-Congo, met verlof terug gekomen, de heer Jensen, schatte op 800 het getal stuks groot vee in de kapelhoeven der Jezuïeten. Dat feit ontsnapte aan den heer Leclercq, omdat hij de streek waar het vee was niet had bezocht. Wanneer men denkt aan de krachtinspanningen, vereischt voor zuiken uitslag en aan den beschavenden invloed er door in de streek verwekt; wanneer men bedenkt dat de Jezuïeten een net van rijwegen Lebben aangelegd van nagenoeg 400 kilometer, die hunne hoofdverblijfplaats verbinden met hunne kapelhoeven en met Leopoldstad, dan mag men bevestigen dat de kapelhoeven uitslagen verstrekten welke het bestuur niet kon bereiken. (Rechts : Zeer wel I) Wat blijft er over van de aanvallen van den heer Vanderveide tegen de Jezuïeten 1 Hoegenaamd niets. Waarnaar zou hij dus een onderzoek willen instellen i Zelfs het vraagstuk der verschillende stelsels van evangelizeering is stilzwijgend en van zelf opgelost. Ziehier wat, inderdaad, de heer substituut Paul-Mathieu Leclerq schrijft aan Pater Allard: <: Eerwaarde Pater, » Uit nieuwstijdingen, die ik bij mijne terugkomst van mijne reis ontving, verneem ik dat gij de kinderen der hóeven-kapellen hebt doorgezonden en begonnen zijt vrije scholen in de chefferiën tot stand te brengen. Laat nüj u van ganscher harte over dit heerlijk besluit gelukwenschen. Ik besef hoe gij hebt moeten lijden door zoo plotseling een einde te stellen aan uw werk der vorige jaren. » Doch terzelfder tijd verwerft gij de genegenheid — zoo deze bestaat — en de erkentenis ran al de familiën aan welke de kinderen worden teruggeschonken; de groote oorzaak ran vijandschap, welke de inboorlingen tegen uwe missie koesteren, doet gij verdwijnen; weer kunt gij vooruit, beter en sneller. Zoo zijt gij weer geworden de ware zendeling, zooals wij oningewijden hem ons gxaag voorstellen, de zendeling gaande van dorp tot dorp, het goede zaad zaaiende. Gij kunt niet eelooven boe veel schoener en waardiger wij dit vinden, dan wel dit stelsel van hóeven-kapellen met de aanwerving en de opvoeding van de kinderen. Saai fl » Verlost ran den::. stoffelijken kommer, voortvloeiende uit.uwe. hoeve-kapellen, zal uwe.werkzaamheid vertienvoudigd wezen, uwe geloofsonderwijzers met zorg opgeleid, schoolmeesters, rullen hunne bedrijvigheid veel verder kunnen uitstrekken; gij kunt u toeleggen op de verovering van het Kwangogebied. En de bevolkinsr niet meer rreezende zich hare kinderen te zien ontstelen, zal met meer vertrouwen tot u ko men en u als een waren vader beschouwen, « Gij kunt n niet inbeelden welk overgroot geluk uw besluit bij mij verwekt. Ik vreesde, inderdaad, dat gij, op het laatste oogenblik, voor de opoffering zoudt hebben teruggedeinsd. Ik kon er mij immers van overtuigen dat het grootste getal kinderen' uwer hóeven-kapellen op onwettige wijze waren aangeworven, niet door u, die van de zaak niets wist, maar door uwe boeven de capita'» en door de dorpshoofden. De « Jezuïetenkwestie >, die zooveel inkt deed stroomen, had — en zulks was het besluit waartoe ik in mijne officieele verslagen was gekomen — rond haren oorsprong in het stelsel F. C. en in de gevolgen die, noodlottigerwijze daaruit moesten voortspruiten. Gij hebt u van dat stelsel ontdaan, dat thans geen raden van bestaan meer heeft. Aldus stelt gij een einde aan de «Jesuietenkwestiei — aan 'dat zoo brandend vraagstuk ran werving der kinderen waarvoor gij vooral, sinds zeven jaren, aangevallen werdt. « P. S. Indien mijn brief u ran nut kon zijn, maak er gebruik ran. (Zeer wel, rechts.)
de pastoor dergelijke domheden heeft uitgekraamd. » Pater Calon bevestigt in zijn schrijven van 13 Maart 1911 wat ik toen antwoordde aan den heer Vanderveide. Een katholieke riester kan dergelijke taal niet voeren. 'e pastoor van Leopoldstad heeft nooit de kwetsende en misplaatste uitdrukkingen gebezigd welke men hem toeschrijft. De berichtgever van deh heer Vanderveide kan niet zelf het sermoen hebben bijgewoond. Des Zondags immers wordt de mis van 6 uur slechts door negers bijgewoond, voor de mis van 7 uur en half wordt het sermoen gehouden na de mis, wanneer de blanken zijn vertrokken. Ten slotte bestaat er geen predikstoel te Leopoldstad: (Gelach rechts.) De heer Vanderveide had ook verteld dat een bestuurder van eene maatschappij, de heer Roumache, zijne verloofde naar Congo deed komen. De jonge vrouw verlangde voor de kerk te trouwen ; de heer pastoor van Leopoldstad zegde bereid te zijn het huwelijk in te zegenen, 'doch eischte dat de godsdienstige plechtigheid vóór de burgelijke zou plaats hebben. De districtscommissaris durfde geene beslissing nemen en seinde den algemeenen onder-gouverneur, den heer Fuche, die antwoordt met het bevel, den priester te laten geworden. Nu, ziehier een brief van den heer Roumache, bestuurder van den maatschappij «Equatorial» te Mondjo en gezonden aan pater Calon op 25 Maart 1911 : «Gij hebt nooit gezegd, dat, indien ik niet eerst voor de kerk trouwde, gij ons den huwelijkszegen zoudt weigeren. »Toen ik, in gezelschap van den heer districtcommissaris, in uwe pastorij ben gekomen, hebt gij er op aangedrongen dat de kerkelijke plechtigheid vóór de burgelijke zou plaats hebben; als reden 'daartoe hebt gij ingewezen, dat uw ouaerdom u niet meer toeliet tot half twaalf nuchteren te blijven. -> Inderdaad, komende van Kinshass, en indien wij eerst naar den burgerlijken stand waren geweest, konden wij niet vóór halfelf in de kerk zijn. > Ik antwoordde op uwe vraag, dat het mij om het even was of ik eerst naar de kerk ging en dat, overigens, de wet daarover zweeg. « Daar de heer Districtcommissaris volkomen gerustgesteld wilde zijn, vrpeg hij onderrichtingen aan den heer Gouverneurgeneraal. Deze hoogere ambtenaar meldde dat hij er geen bezwaar tegen had dat het huwelijk eerst ter kerk werd voltrokken. (Ondeüteekend) Loumache. > Gezel VANDERVELDE. — Ik heb enkel rragen gesteld. M. RENKIN. — Gij hebt inlichtingen gevraagd en ik deel ze u mede. Gezel VANDERVELDE. — Ik teeken verzet aan, omdat men zou kunnen denken dat ik bevestigd had. Overigens is dat alles maar eene afwijking, eene uitvlucht. (Uitroepingen, rechte.) M. DE MEESTER. — Ge zijt erbarmelijk geklopt"! M. RENKIN. — Het is geene afwijking, en wat ik daarwen zegde, wordt bevestigd door den gouverneur-generaal. Ik kom tot het huw-elijk vanden bov van kapifein Bradfer ; .ziehier. ..wat. dëze_rnij schreef op 4 Maart 1911: «Mijn boy, Mafunga, Pieter, N'Zina Juliana willende huwen, vroeg mij zekeren dag voor hem ten beste 'te spreken bij den ambtenaar van den Burgerlijken Stand opdat zijn huwelijk ten spoedigste zou voltrokken worden. Dit gebeurde in April 1910. « Op 4 Mei, toen de wettige tijd verstreken was, had de plechtigheid plaats, 's Anderendaags, 5 Mei, kwam mijn boy mij zeggen dat de pastoor van Leopoldstad hem niet voor de kerk wilde tipuwen. Ik begaf mij bij den E. P. Calon die mij zegde, dat aangezien N'Zina nog niet gedoopt was en heidene was, men nog moest wachten. Heft kerkelijk huwelijk tusschen Mafunga, Pieter en N'Zina, Juliana werd den 18n Mei gesloten in de kerk van Leopoldstad. « Vanwege den pastoor van Leopoldstad kwam nooit eenig verzet tegen het voltrekken van dat huwelijk. Zij, die het tegenovergestelde beweren, zijn slecht ingelicht of vertellen negerpnaatjes. > Er blijft dus niets over van de feiten die den pastoor van Leopoldstad worden toegeschreven. De heer Vanderveide beweert ook, dat de Regeering, door hare bestuurlijke maatregelen, .de wettelijke waarborgen, aan de handelaars en aan de inboorlingen gegeven, krachteloos maakt. Met anderen woorden: de heer Minister ran Koloniën stelde aan de Kamers een Iets is te betreuren, namelijk dat mannen plan van hervormingen voor. Hij, stelde zoo knap als de Jezuieten werden gezonden het voor alsof hij ze toepaste, doch hij legde in eene weinig bewoonde en sedert, door de het derwijze aan boord dat ze niet toegepast ziekte ontvolkte streek. Groote vooruitzich- werden. ten blijven voor hen geopend te Kwitu, Indien zulks waar was, zou ik een bednewaar hunne zendingen zien reeds uitbreiden. ger en een schurk zijn en, ik verklaar het. Het is dus in strijd met de waarheid te men zou mij van hier moeten wegjagen. zeggen dat de waking van de wet ophoudt (Zeer wel! rechts.) Tnouw voerde ik mijn programma uit en aan den dorpel der katholieke missiehuizen. Ik houd er aan nog meer van nabij te be de stukken, die aan den heer Vanderveide werden geleverd, bewijzen geenszins wat hij wijzen hóezeer ik de beweringen van den heer Vanderveide of ran zijne berichtgevers beweert, zij bewijzen veeleer het tegenovermoet wantrouwen wanneer het katholieke gestelde. Vooreerst een woord over onze zoogezegzendingen betreft. Verleden jaar schreef zeker briefwisselaar de bezorgdheid in zake van fiscus en beden E. P. Galon, pastoor te Leopoldstad een grooting. Ik houd er aan door gepaste maatongerijmd sermoon aan en betichte hem een regelen, de economische toekomst van de blanke te hebben verplicht eerst voor de kolonie voor te bereiden, de wegen der vrijkerk te trouwen en-geweigerd te hebban in- heid volgende. Indien ik was beheerscht door bezorgdboorlingen te trouwen voor de kerk omdat heid in zaken van begrooting, zou ik mij er zij eerst burgerlijk waren getrouwd. De heer Vanderveide had gezegd: « Eerst wel roor gewacht hebben de uitgaren met en vooral weet iedereen dat de zendelin- ten minste 14 millioen te vermeerderen. Staande houden dat de Regeering in 1908 gen met heel leede oogen zien dat een aantal, het meerendeel der bedienden in zou verklaard hebben dat Congoland aan België geld zou opbrengen in plaats van Congo eene negerin als bijzit hebben. » Welnu, onlangs is de heer pastoor van geld te kosten, is onzin, vermits de scheiLepoldstad den predikstoel opgeklomen en ding op geldelijk gebied België in beginsel zich wendende tot de inboorlingen, sprak belet aan Congo's begrooting te raken. (Onderbreking aan de uiterste linkerzijde.) hij nagenoeg als volgt: Gezel DESTREE. — Sedert lang ver:>Do blanken zijn slecht. Zij leren als varkens met eene negerin als bijzit; 't is wachtten wij deze verklaring. M. RENKIN. — Als bewijs van de tweede geene zonde voor eene negerin buiten het huwelijk omgang te hebben met een neger; beschuldiging, voert de heer Vanderveide 't is beter het niet te doen, doch daar- aan dat < tal van territorialen stelselmatig mede is het al. terwijl het eene doodzonde het decreet op de olifantenjacht overtreden, is rleeschelijken omgang te hebben met ten einde tegen goedkoopen prijs het door het inboorlingen aangebracht ivoor te beeen Europeaan. > " Ik antwoordde. « B a t is -Hanogeliife d#t. jaachtüjen.a
Ê
Tot staving van deze bewering geeft ds heer Vanderveide het uittreksel uit eenen brief van den heer Stasse, substituut ts Cóquilhatstad, gedagteekend op 17 Juni 1910, en waarin eene klacht van den heer commissaris-generaal van Ecuador wordt opgenomen. De brief van den heer Stasse, waarvan de heer Vanderveide een uittreksel bekend maakt, is nooit in het Ministerie van Koloniën toegekomen. (Uitroepingen, rechts.) Welk verwijt kan dus tot den Minister worden gericht, omdat hij niet handelend zou zijn opgetreden? Onderzoeken wij thans de zaak grondiger ; Welk beginsel heb ik gehuldigd op 't gebied van ivoor? Het is heel eenvoudig. Het ivoor moet gemerkt worden. De handel in ivoor is vrij in gansch de Kolonie. Elke aankoop van ivoor voor rekening van den Staat moet ophouden tezelfdertijd als de exploitatie van het domein voor staatsrekening. Die exploitatie voor staatsrekening efcadigt op die tijdstippen: op 1 Juli 1910. 19U en 1912 en dat programma werd volkomen nageleefd. De ambtenaren van den onafhankelijken Staat waren gemachtigd ivoor aan te koopen. Die aankoopen hebben opr-chouden. De feiten waarvan gewag wordt gemaakt in den brief van den neer Sasse gebeurden op het grondgebied van den Evenaar, die grootendeels eerst op 1 Juli 1911 voor den vrijhandel werd opengesteld. De heer Vanderveide leidt dus uit zijn document gevolgtrekkingen af welke ds inhoud niet veroorlooft. Op 9 Juni 1910 zond ik mijne eerste on. derrichtingen aan den gonverneur-generaal. Ik zeg hem eigenlijk: het ivoor is on-, derworpen aan hetzelfde stelsel als caoutchouc en kopal, 't is te zeggen, dat te beginnen met 1 Juli 1910 de ambtenaren der j kolonie er geen meer mogen koopen in de.' vrijgestelde streek. Op 10 Augustus 1910 laat de gouverneurgeneraal mij weten dat een omzendbrief de ambtenaren bericht gaf van den inhoud van den brief van 9 Juni 1910. Den 5 October 1910, bevonden hebbende, dat 2 kilogram gevonden ivoor — vergeet dat niot — werden afgegeven aan het hoofd van Kuku, schrijft de Minister aan den gouverneur-generaal om er zijne aandacht op te roepen. Hij herinnert dat « onder geen voorwendsel 5 deze regel uitzondering duldt. Den 17 October doe ik den gouverneur» generaal aanmerken, dat de overeenkomsten den Staat niet verplichten ivoor te verzamelen voor de maatschappij Abir en dat, bij gevolg, de agenten van den Staat het niet mogen aanvaarden noch in den Abir noch in den Mangaghonari. Den 7 November 1910 dacht de gouver. neur-generaal de agenten te mogen machti-. gen het kopalhars te aanvaarden, ten minste in den Maringa Lopori. De Minister schrijft: Neen! wij willen geen eigen bcLeei meer en onze overeenkomsten verplichte» ons enkel het caoutchouc te aanvaarden. Den 2o December L1910 verneemt de go* verneurgeneraal dat, in Juli 191,0, irooi. werd ontvangen door de agenten in den Ma- ringa-Lopori. — Nieuw bevel: zulks mag niet meer gebeuren.-Men zal de «belasüagj heffen, doch nietó meer ! Den 11 Maart 1911 vraagt de gouverneur, generaal of het niet past te veroorloven dat het inleveren van ivoor, onder vorm van belasting, worde vervangen door het betalen zijner waarde. — Antwoord: beslist; doch is het nuttig? Overigens, vergeetj niet dat wij nog enkel de belasting willen ontvangen. Op 16 September 1911 werd een overeenkomst gesloten met de maatschappij Abir.De Gou ,-erneur-generaal wijst er op, dat de inboorlingen ivoor bezitten doch geene koopers vinden. Hij vraagt of men niet voorloopig zou kunnen toelaten het aan te nemen. De Minister weigert. De heer Vanderveide zegde dat tal van territoriale hoofden nog ivoor opkoopen. Dat hij hunne namen opgeven, ik zal » treffen. Doch hij zal geene namen opgeven, omdat hij geen enkelen kent. Gezel VANDERVELDE. — Gij hebt * echtheid van den door mij voorgebri brief erkend. M. RENKIN. — Gij zult geen enkel wijsstuk aanhalen 1 Gezel VANDERVELDE. — Ik ken sle* de nwe 1 ,, M. RENKIN. — De heer Vanderf*!* beweert dat de zoogezegde vrijwilligeu. beiders door geweld worden opgeëistt* Deze beschuldiging is zoo valsch als de indere. _ Hier heeft de heer Vanderveide zich beroepen op het decreet van 8 November IK» dat afgeschaft is en vervangen door het decreet van 17 Augustus 1910. Vervolgens neemt hij de brieven van * heeren Orban en Duchesne, de eenen voor1 den andere. Nu zij treffen zaken die "-*" elkander gansch verschillen. Het feit Orban bewijst hoegenaamd niet» dat de zoogezegd vrjie arbeiders worden aangeworven met geweld. Het bewijst juist het tegendeel. Naar luid van het decreet van 17 -»nffJ"'' tus 1910, zijn de contracten maar geldig wanneer ze zijn bekleed met het visa van de magistraten of van daarvoor aangestelde ambtenaren. Het geldt lieden, aangeworven voor o** militairen dienst; ongesenikt bevonden) nemen zij aan, ten overstaan van den suBstituut, arbeiders van den Staat te worden. De substituut, overdreven nauwgezet va" geweten — 't is de meening van den Procureur-Generaal en van den GouverneurGeneraal — weigert zijn visa te zetten °P de contracten; de negers worden wegS*30"den; verre van met geweld te zijn aangeworven, worden zij hoegenaamd niet aangenomen. ^ Gezel VANDERVELDE. — Ziehier w* op 29 Maart 1911, de heer substituut ürM» schrijft aan den Staatsprocureur: « Daar deze verklaring uitging van ue"*™ in hun dorp aangehouden en teg'!D• "_ dank naar Basoko gebracht mét het IOTF aan den hals, kwam ze mij des te r**** " j dacht voor, daar zij allen waren <><&*?£ om arbeiders naar Neder-Congo te wow» gestuurd. »(Ah! ah! aan de uiterste 1 zijde.) {Verval* 9*iVn>'
Donderdag 7 Decem&tr 1911
j Gelijkheid '
Gedurende zijne laatste levensdagen heeft de russische schrijver Tolstoï veel gewerkt aan een boek dat zou verschijnen onder den titel van De levensweg. Nu eerst komen brokstukken uit dit werk ter beschikking der pers en het hoofdstuk over <de gelijkheid der menschen» is voor onze lezers het overwegen waard alhoewel de schrijver zich niet op ons sociaaldemocratisch klassenstandpunt stelde als hij het opvatte. Als motto voor dit hoofdstuk schreef Tolstoï: " D e grondslag van het menschelijk leven is de geest gods, die één en gelijk is in alle menschen zoodat alle menschen gelijk moeten zijn. > Verder vertalen wij letterlijk,zoo getrouw mogelijk : D e valsche ongelijkheid
In de Oudheid geloofde men dat er mensclien geboren werden mei zwart en wit, donker en klaar bloed Japlietiten en Hamiten, die de eenen heeren en de anderen kneentes cr-oet«n lijn cn Wijven. Men geloofde dat het god zelf was die de menschen aldus onderscheiden of iwredccld had. Dit barbaarse» en hoogst schadelijk bijgeloof is tot op onze dagen blijven beslaan, maar onder een langzaam heelemaal teranderden vorm. Om daarvan overtuigd te zijn, rioeft «en slechts het leven ua te gaan van alle christelijke volkeren, die bestaan, langs den eenen kant, uit lieden, die heel hu» leven doorbrengen in ven!cmmelijkendnn, zelfmoordenden, overbodigen arbeid, mei alle ellenden langs den een kant uil lieden, die heel hun leven doorbrengen in de luiheid, in den overvloed en in de schande. Als men flat alles nagaat en overweegt.staat men verstomd over de schrikkelijke ongelijkheid die bestaat onder menschen die zich schaamteloos «Christenen noemen, eene ongelijkheid die sluw gelijkheid genoemd wordt, alhoewel zij de oorzaak is van levensvoorwaarden, die de wereldorde i ngevaar brengen. Een der oudste en diepst ingedrongen godsdiensten was deze der Hindoes. I)c reden waarom deze godsdienst geen wereldgodsdienst werd. waarom hij de vruchten niet afwierp di" ervan konden verwacht worden, bestond in •iet feit dal hij demensehoh voor ongelijk hield en zo in kasten verdeelde. Daardoor is bewezen dat messeden, die zich niet voor gelijk houden, geen waren duarzatuen godsdienst kennen
hebben.
vaardigen door de lengen dat zij slechter zijn dan zijne landgenooten. Hij moet zelfs weten dat afzondering van andere volkeren slecht is en door den hooze ingegeven wordt. Hij moet welen dat zijn heil gelegen ligt in hel heil van andere volkeren. IK Alle m e n s c h e n zijn gelijk Gelijkheid is de bckei lenis dat alle menschen gelijk recht hebben op alle nalimrlijke rijkdommen der Aarde, op alle door de gemeenscnap voortgebrachte goederen, op alle eerbied voor de mcnscliclijke persoonlijkheid. Het echt < ik * der menschen is in den grond ontsloffi'lijk, geestelijk, en in alb n gelijk, zoodat de menschen in den grond niel ongelijk kunnen zijn. Eens kwamen demoedrr en de broeders van Jesus hem hezorken. Zii konden hem niet naderen, daar hij omringd was van veel personen Een der omftaanders herkende hen en z( gde tot den heer » Uwe moeder en nwe broeders staan daar en de mensohen n te naderen >. En Jesus antwoordde :« ïtli.ine moeder en mijne brordeis zijn lieden die den wil des vadeis in den hemel reeds verslaan en trouw naïever! » Daai mede lieef!Jesii5 villen zeggen dal ervoor verstandige menschen, riie hunne heste-nming kennen, geen ondersch'id moet gemaakt worden tusschen sommige lieden, dat er aan niemand voorrang moet toegekend worden, zelfs aan de familieleden niet. Alleen nog de kinderen Ie eerbiedigen,de wezenlijke en n.i'uurlijki elijkheid deslevens.Hoe misdig handelen de volwassenen, die trachten omdit verheven gevoel bij de kinders le versmachten, die hen leeren dat er rijke beroemde lieden beslaan,die men moet vereeren en vcrgodrfeüjken.dat erdienaars.arheiders.hedelaars bestaan, die men met minachting moet bejegenenl Wij zijn in onsleven allen ontevreden, omdat wij het geluk niet weten te zoeken, waar het ons zou geschonken zijn, Hierin ligt de hoofdoorzaak van alle verkeeidheden. Het onvergelijkelijk levensgeluk me' alzijne genoegens wordt ons mild aangeboden, maar wij zeggen : « Dit geluk en die genoegens voldoen ons niet 1. Wii lijn in staat gesteld om vreedzaam le verkeeren met allemerschm der heele Aarde, maar wii zeggen : « Wij willen alleen ons eigen geluk, 't geluk van ons gezin, liet geluk van ons volk. » Iemand vanonzen tiid mag nog zoo beschaafd, nog zoo geleerd, de allergelerrdste zijn, hij mag eenvoudige werkman, wijsgeer, geleerde zijn, hij mag een onwetende, een rijkaard, een bedelaarzijn, tcch weet hij dat elke mensch gelijk recht op leveti, gelijk recht op alles heeft, dat de eene niet beier en niet slechter is dan de andere, kortom, dat alle menschen geli k zijn — en toch handelt en leeft hij alsof hij dat alles niet wist. Ja, zoo algemeen is het bijgeloof der ongelijkheid onder de rr.enschen verspreid en ingeworteld! tv
v en zou nog knnnen hegrijpen dat mensatien zich voor ongelijk houden, omdat de eene sterker, grooter. dieper, verstandiger, beter is dan tlemnieic. Het is echter om heei andere redenen d.t de .menschen voor ongeijk houdt en in klassen ut standen verdeelt, nat men de eenen voor hoestten en de a deren voor nedcrigeren houdt. Men lufini de menschen voor ongelijk, omdat IV. de eene graaf en de andere boer~heet, omdat deet-nc laarzen en de andere Houten kloefen O e gelijkheid d e r m e n s c h e n is mogelijk w a n t wij n a d e r e n h a a r draagt. -. .... Derenen voor" hoog," de ahdere-n ^-èorhiagV Op onze degen begint men to begrijpen dat de allen voor ongelijk houden, dat kan alleen ge ongelijkheid der mrnscheneen barbaarseh bijge- daan worden dooi- den ménfefvdie aUëérirfle loof is en men begint't met verachting te veroor- lichaam voor zichzelverV'lêeft. Voör'den meftseif fieelen. Maar do menseben, die voordeel hebben die cen verstandelijk, geestelijk leven leeft, kan bij liet geloof.kunnen er zich nie! van los maken er onderde menschen geen onderscheid, geene fn degenen, die er het nadeel van gevoelen, we- ongelijkheid bestaan. ten nog niet hoe zij het moeten uitroeien. 'Hier Jesns heeft den menschen herinnerd wat zij liet men duidelijk dat Tolstoï geen begrip heeft reeds lang vóór hfm wisten, dat allen moeten van sociaaldomocraiie. • gelijk zijn en gelijk blijven, omdat in alle menschen dezelfde geest, dezelfde ziel leeft! De Rad het barbaarse!) bijgeloof der ongeltjk- menschheid heeftzichondanks de verheven leeöe'id van menscnen zeker met beslaan, dan ring van Jesus, van inh are kindsrhbeid. zoo in zeker hadden de menschen jegens de mensch- waardigheidsbekleeders.rijken, armen, dommen heid zooveel oi begrijpelijke schanddaden en en slim-oen verdeeld, dat zij.lrots het bewustzijn misdaden r.iet bedreven als zij bedreven heb- der natuurlijke gelijkheid van allen zóó leeft, ie» en nog maar steeds voortgaan met be- alsof zij van gelijkheid geen besef heeft, alsof drijven — omdat zij meenen dat zij geene gelij- iedereen jrgtdat de menschen niet gelijk zijn. dat de menschen niet geluk kunnen zijn en niet ken zijn. gelijk komen worden. Wanneer dan locb gaan II. de volwassen, denkende en hai delende menAlle m e n s o h e n zijn b r o e d e r s schen te leer gaan lij de kinders en bij d e . . Boe dom is dr. mensch, die zich voor beter dieren? Het kind heelt zooveel eerbeid voor den eenvondigsien arbeider als voor den maohtaai dan ee» andere mensch. Hoeveel dommer 2ijn nog de volkeren die zich voor beter honden ligsten dwingeland van het land. Waarom leeandere volkeren. En loch leven alle volke- ren de volwassenen niet denken en handelen ren, of het zoogezegd beste deel der volkeren zooals het kind?.. Waarom doet men het kind in dit schrikkelijk, verderfelijk en verdoemelijk niet na, dat alle menschen bejegent met liefde, vriendelijkheid, eenvoudigheid, alsof zij allen bijgeloof! gelijk waren? Joden Grieken en Romeinen zagen er niet op 'm door massamoorden hunne onafhankelijkVoor den eerlijken christelijken mensch moest heid te verdedigen, om door bloedvergieten an- dt naastenliefde een gevoel zijn dat nem doet dere voikere te onderwerpen of uit te roeien, wertschen dat alle medemenschen zoc gelukkig daar zij geloofden dat zij het door god uitverko- zijn als het mcgelijk is in de menschelijke maalren volk waren, daar zij geloofde» dart sebappij. alle andere volkeren ploerten en barbaMaar de overgreote meerderheid, zelfs der ten waren. Zulks hebben andere nog ge- christelijke menseben, heeft bet liefdegevoel loofd tot aan het begin der laatste eeuw, maar gansch tegenovergesteld opgevat en toegetnans gelooven wij dat niet meer. past. Die overgroote meerderheid, die een persoonWie den zin en de beteekenis van het leven lijk, zelfs dierlijk leven leeft, noemt bet verhe'erslaan. kan niet anders meer de gelijkheid en ven liefde voor haar kind, als de rijke moeder de broederlijkheid erkenuen voor alle menschen voor geld eene min koopt en aldus een arm kind *an zijn land, maar ook voor alle menschen van van de moedermelk l.eroolt... alle landen onzer Aarde. Die overgroote meerderheid noemt het zelfs verheven liefde' als een' vader bonderden werkVéór dat men Belg, Oostenrijker, Turk of menschen doet hongeren, om zijne kinders eene Chinees is, is men mensch, dat wil zeggen, een zorgelcoze toekomst le verzekeren. "tdeljji; .verstandig wezen, dat voor levensdoel Zij noemt het zelfs verheven liefde alseen man *oet hebben tot zijne bestemming van dit kort- eene vrouw vermoord, die bij om de eene of an"tondig leven te geraken, die i s : Alle menschen dere reden niet kan bezitten. "en lief te hebben. En als de machtigen der Aarde in andere landen dood en vernieling zaaien, honderden en Een kind bejegent alle kinders met denzelfden duizfn-'en menschen dooden, dan nog neemt die *«wiiienden, vriendelijken lach, om bet even overgroote meerderheid zonder overwegen aan <•» welken stand, van welk geloof, van welk dat zij bet bloed hebben doen stroomen nit liefde «weuldeel zij zijn. Maar als volwassen men- voor hun... vaderland en hun volk! tenen, die toch v. rstandiger zouden moeten rijn Dat is eene valsche liefde. «iniiersclan met andere menschen samen komen, Dat is eene gehuichelde liefde,omdat de menwgirmen zij met te onderzoeken tot welken schen, die ze huichelen, vergeten hebben of gejnaaifchappeiyken stand zij behooren, welken baren te vergelen dat alle broeders, gelijken •odsdieiistzn belijden, uit welk land zij komen, zijn. w naar den uitslag van dit onderzoek regelen Daarmede is afdoende bewezen dat er geene 2 n n n J ' o u d l " r d ! e . z i i 'egenover *>en zullen echte, geen zuivere liefde kan bestaan zonderde '«nemen. Alle christenen hebben: vergeten volledige gelijkheid. Jat Jesus zegde : Weest steeds nliari.iüa de kinOngelijkheid is niet tevereenigen mei zuivere liefde. De liefde kan maar zuivere liefde zijn als fenbnSn!wlsden .me'ls cl|on voorgepredikt dat zij, zooals de zonnestralen gelijkmatig neercl, ei< k t ss b en d e V0lk lasi;,°.?^' . - n " ? eren bedrog komt op alle wezens, die in baren kring *oon i ' ' , ' i i s ' , ) e t l l n s t e n e mensch, die dat staan. Foord begrepen en verstaan heeft, kan <-eene Wanneer de liefde zich beperkt lot een deel ien HS-?I?WP Og 6nVe p0 e Gew J'Tnsmenchen, die fn een der menschen, dus een ander deel der menschen Z ov * A " 5ddaden tegen menschen uitsluit, dan bewijst dit dat er geene spraak, kan «* over de grenzen jronen, kan nij niet recht- zijn van zuivere liefde, van^elijUiebJ. *... j*£
•*----«•
ÜEsHTSöt. tusschen den lieer Burgemeester en ds afgevaardigden der vtas-bewerKers op Det sta.iiuis te Gent Den 25 November zond de Vlasbewerkersvereeniging een brief aan den beer Burgemeester, hem vragende een onderhoud te willen toestaan, om te Bpreken over de Short-ïime en de ellende welke dit onder de vlasbewerkers teweeg brengt on te zien of er door zijne bemiddeling geen einde of ten minste eenige verbetering aan dien toestand zou kunnen gebracht worden. Dit onderhoud werd toegestaan en had dan ook Zaterdag morgend plaats. Nadat de afgevaardigden door gezel Lefevre aan den heer burgemeester waren voorgesteld, nam gezel Samyn het woord en wees op de moedwilligheid en koppigheid van wege de patroons, die met de. werklieden niet willen onderhandelen. Den 23 Oogst werd een brief geschreven aan het syndikaat der Gentsche vlasnijveraars en geteekend door onze volksvertegenwoordigers Anseele en J. LampenB, de Partijsecretaris Pol. De Visch en al de schrijvers der socialistische werkersvereenigingen, hun vragende een onderhoud te willen toestaan om te spreken over de Short-Time en zijne gevolgen. -Wij ontvingen daarop geen antwoord. Daarna werd een persoonlijken brief gezonden aan het syndikaat dér patroons en geteekend door werklieden uit La Lys, La Gantoise, Linière des Fiandres, La Lieve, Morel-Verbeke, Rey en Féyerick. Deee brief had ook vooj doel eene samenkomst met het bestuur van het patroonssyndikaat te hebben. Daarop ook niet het minste antwoord. Zelfs ontstonden er 'geschillen in La Gantoise,omdat de beheerders brutaal weigerden met hunne werklieden te spreken en het is dank aan de verstandige houding van ons syndikaat, dat deze geschillen zich niet hebben uitgebreid tot een Lock-Out. Het zal voorzeker onnoodig zijn, U te wijzen, Mijnheer de Burgemeester, op de tegenwoordige levensduurte, waardoor de werklieden als ze nog O' dagen mochten werken, nog enkel toekomen óm het hoogst noodige te koopen.Gij kunt U dan toch wel een gedacht vormen van de armoede welke er moet heersenen onder de werklieden der vlasfabrieken. Hier, onder de deputatie zelf, Mijnheer de Burgemeester, zijn vaders met 3 kinderen, wiens vrouw niet meer kan meewerken en met 15 a 16 franken moeten leven. Dit zijn geen uitzonderingen, want tijdens de Short-time van 1908-1909; heeft ons syndikaat een onderzoek gedaan over de armoede, enkel bij hare leden en deze was verschrikkelijk en Onthulde droeve toestanden. i Het is dan ook begrijpelijk,, dab dé handelwijze der patroons tegenover., de .vlasbewerkersbevolking een ejge...verbittering; te weeg brengt, te meer, omdat men niet stopt omdat de fabrieken of de nijverheid ten gronde gaat, ook niet, omdat de vlasoogst mislukt is, maar als gevolg eener speculatie op den inkoop van het vlas. En dit alles weten de werklieden zeer goed. Deze verbittering is zooveel te meer begrijpelijk, omdat het enkel de werklieden zijn welke er het slachtoffer van zijn. De patroons welke niet wilden weten van de billijke , vraag (om vergoeding) hunner werklieden, betalen nochtans het volle loon aan hunne bestuurders, onderbestuurders, bazen, mefstergasten en meesteressen. De noodzakelijkheid dringt zich op, cm een einde te stellen aan zulk een toestand, t s meer, daar de werklieden in de zelfde onzekerheid verkeeren zor-als in 1908 en 09, toen de vlasnijveraars het bericht uithingen voor 6 weken, om nadien die 6 weken te verlengen in 15 maanden. Wij weten zeer goed. dat er patroons zijn, welke de 6 volle dagen zouden willen laten werken, maar het door het syndikaat worden belet. Als syndikaat hebben "svij alles gedaan
Eene tepnsprekelijke meeting der Christene demokraten te Eekloo ZIJ WORDEN UITGEJOEWD OMDAT ZIJ HET HAZENPAD KOZEN! —HUN DOEL ONTMASKERD. Zondag laatst hebben de leiders der Christene Volkspartij eene tegensprekelijke meeting gegeven in Eekloo, met het doel eens de socialisten af te kloppen, hetgeen hen deerlijk mislukt is. In hun manifest stond er duidelijk te lezen: «Katholieken, niet'met scheldwoorden, banvloeken en patronagiën zult gij 't goddeloos, socialisme tegenhouden. » Wij hadden er aan gehouden onze mannen naar deze meeting te zenden, om eens te zien wat die mannen door zoo allemaal gingen vertellen op de kap ier socialisten. De meeting was aangekondigd om 4 1/2 ure en kwart vóór 5 ure was' de herberg « I n den Ossenkop » stampvol. De eerste spreker begon met te zeggen dat de kiezing voor de I.amer zon plaats hebben in Juni 1912 en de ontbinding der Kamers zou plaats grijpen in de maand Maart. Al de werklieden, boeren en burgers moesten de christene volksleiders indachtig zijn, want zij waren de beste strijders. Zij konden best de belangen verdedigen van het vlaamsche volk, gezien de Vlamingen meer miskend worden dan de Walen. De vlaamsche Hoogeschool en de vlaamsche taal waren de ware Jacob en de christene volksmenners zijn de goede verdedigers van recht en vrijheid in België. Het was de schuld der werklieden, met voor_de mannen.niet,te atc*rmien.deT_cbjis-
F3EUWS wat menschelijk mogelijk was, om een onderhoud met de patroons te hebben. Er werd zoomin gevolg gegeven aan onze vraag, als aan deze der werklieden persoonlijk zelf, en dit is de reden waarom wij ons tut u wenden, met den wensch als tusschenpersooh op te tri den ten einde de vlasnijveraars tot mens» helijke gevoelens te doen komen, door met hunne werklieden een onderhoud te aanvaarden, en alzoo een einde te stellen aan een toestand welke aan dé arme vlasbewerkersbevolking onuitstaanbaar wordt. Na deze korte rede antwoordde de heer Burgemeester op het voorstel tot tusschenkomst; van zijnentwer-. dat hij wel bereid was oij de patroons aan te dringen en alles zou in het werk stellen om aan de wenschen der afgevaardigden te voldoen.Maar, zegde hij, ik meen dat het nu overbodig zal zijn mijne tuschenkomst aan te bieden, gezien ik het voor u verheugend nieuws kan melden, dat den 31 December de ShortTirne opgeheven wordt, dit volgens het blad « Le Commerce et L'Industrie > welke ik hier dezen morgend heb ontvangen. Na deze bekendmaking, welke alle verdere bespreking over den toestand en het aandringen op een onderhoud met het syndikaat der Vlasnijvraars overbodig maakte, drong Jan Samyn aan voor zijne tusschenkomst in de toekomst. Wij zijn om zoo te zeggen de eenigste nijverheid welke geen verzoeningsraad bezit, die in veel gevallen de patroons zoowel als de werklieden ten nutte komt. Bijna in alle stielen, hetzij metaalbewerkers, meubelmakers, bouwwerklieden en zelfs in de katoennijverheid en zelfs in de katoennijverheid worden dikwijls geschillen vermeden, omdat men er eene oplossing aan vindt in beiders voordeel, gezien de syndikaten dezer patroons meer handelbaar zijn en met de afgevaardigden der werklieden willen onderhandelen. Voor de vlasnijveraars is dit het geval niet, zij voeren hunne besluiten uit en de werklieden hebben er niets in te zeggen alhoewel zij de slachtoffers zijn van deze besluiten. Het ie dus verkeerd alzoo te handelen want met een weinig goeden wil kan dit alles veranderen. In den Werk- en Nijverheidsraad hebben zij de werklieden ook in den steek gelaten en gaven als reden daarvoor op dat de werklieden uit den raad spraken. Maar, dit was heel natuurlijk, gezien wij dan een strijd hadden te voeren en de afgevaardigden toch hunne gezellen op de hoogte moesten houden. Het is dus in de vlasnij verheid, waarin de werklieden het me»36t van alle nijverheden miskend worden en waarin ook de armsten onder de werkersbevolking te vinden zijn, wat toch niet belette, dat « Le Commerce et 1'Industrie » de grootste ongerijmdheden over deze bevolking schreef. Om al die verschillende reden dringen wij er nog eens op aan, voor uwe tusschenkomst voor dergelijke gebeurtenissen welke sich in-de toekomst in de vlasnijverheid zoiïdén vdorab'feri:- — — '-"« - - - - - ' - - ^ Ook, ondanks de Bhort-Time Is opgegeven clen'Sl Ö'écëmbef,'* tbclflS eene bijVenkömstV t e bewerken tusschen de vlasnijveraars «rat hunne werklieden in den loop van een paar weken. Op dit alles antwoordde de heer burgemeester dat hij dit zal doan, alsook voor de toekomst, wanneer zich dergelijke gebeurtenissen zullen voordoen, hij bereid is zijne medewerking te verleenen opdat de gevolgen der krisis niet zoo zwaar op de werklieden to laten wegen en rijn best isl doen om de patroons te doen inzien dat zij allen er belang bij hebben hunne werklieden te raadplegen om gezamenlijk eene oplossing in den toestand welke zich voordoet, te zoeken. De afgevaardigden, tevreden zijnde met die verklaring, eindigde dit onderhoud in eene goede stemming, te meer, omdat men nu ook de zekerheid had, dat nog eens de Short-Time was geëindigd en men voor dezen winter het spook der ellende een weinig minder zal te vreezen hebben. Wij zijn benieuwd of do vlasnijveraars nogmaals dit onderhoud zullen weigeren in don loop van 14 dagen, ondanks de tusschenkomst van den heer burgemeester. MAX.
tene demokraten, dat sedert ettelijke jaren het belgische volk miskend wordt en de katholieke partij sedert 27 jaar den scepter zwaait in België. Zij verdedigen 't best de werklieden en alle andere partijen hadden nog niets gedaan. Wat Tartuffen en volksbedriegers! Vervolgens hadden zij het over A. S., lage loonen en lange werkuren en de 9 cens daags pensioen. De 50 a 60 duizend vlaamsche werklieden die jaarlijks naar Frankrijk moesten uitwijken, dienden alleenlijk om het vuile werk te doen waarvoor de fransche werklieden verachting hadden, en dit was hun schuld met voor de christene demokraten niet te stemmen. Men moet toch maar durven blagueeren en die mannen denken nog altijd dat er niets kan verbeterd worden, wanneer de werkmenschen den katholieken godsdienst niet belijden. Dan hadden zij het over de belastingen, en het slot was, van den eersten spreker: Stemt voor ons en alles zal spoedig veranderen. Alvorens den tweeden spreker begon, vroeg Jan Samyn of het woord vrij was en het werd hem toegestaan. Ook vroeg hij om het niet te trekken tot lij 7 ure, want dan zou men schampavie durven spelen en met den trein van 7 ure er uit muizen. Neen, antwoordde die chefs der christene demokraten, en gij zult ook tijd hebben van spreken. De redevoering van den tweeden spreker was dezelfde van den eerste, met dit er bij, dat de christene demokraten medestreden in het arrondissement Gent-Eekloo, omdat de oppositiepartijen geen zetel konden afnemen aan de katholieken, gezien zii t e .
veel stemmen moesten winnen en de kandidaten der hoogergenoemde partijen niet genoeg vlaamsc'.igezind waren. De christene demokraten zouden wel aan 10 tot 11 duizend stemmen geraken en dan waren wij van de katholieke regeering voor goed verlost, 't Was al suiker en zeem dat die mannen daar vertelden en niemand beter dan zrj zouden de belangen der werkende klas verdedigen. De tweede spreker eindigde 10 minnter*. vóór heft zeven en dan bekwam Jan Samyn, het woord. Werklieden en burgers, begon hij, de twee vorige sprekers hebben u gevraagd om voor hen te stemmen, wij zullen n zeggen waarom gij voor de socialisten moet kiezen. In ganseh het land is er eene stroomingom van de katholieke partij verlost te wezen en wederom komen de mannen van de Christene Volkspartij u appels voor citroenen 'verkoopen. Wij dachten reeds hier twee socialisten te hooren spreken, want; hunne redevoeringen zijn dubbelzinnig, juist omdat zij zagen wij hier ook zijn. Indien wij hier niet waren, zouden zij op de socialisten gedonderd hebben zooals de duivel op Geeraard, maar nu dierven zij niet. Dit bewijst dat zij huichelaars zijn en wij zullen zeggen wat zij doen willen. Hun doel is niet een zetel te winnen in het ar-rondissement Gent-Eekloo, maar om zooveel mogelijk stemmen af te nemen aan d« oppositiepartij en den zetel van Jan Lampens in gevaar te brengen. Maar, vervolgde Jan Samyn, zij hebben, deze maal zonder den waard gerekend. It" het arrondissement Kortrijk waren zij ook belust op den zetel van Slunse Debunne," zooals zij hem noemen, maar dit is hert deerlijk mislukt. i Al hunnen haat willen zij nu koelen op ) de socialisten, want hun manifest is daar- I van het duidelijkste bewijs, ' t Is het goddeloos socialisme dat te veel vooruitgang maakt in Eekloo en dit kunnen die mannen niet verkroppen. De dompers lukken hier niet met laBter en schimp, en zij, de christene demokraten, j moeten nu een handje helpen. In den schoonen strijd te Eekloo ter ver-j overing van hooger loon en min werkuren, j waren zij niet te zien en 't waren de socda- 1 listen die 100 duizend franken brachten}/ naar het Meetjesland. 1 Gedurende 8 maanden werden wij be« stookt en belasterd door allerhande smeers lapperijen en verdachtmakingen door allé. partijen, maar toch konden zij ons in h e t zand niet doen bijten. (Vervolg en slot.) AMOK.-
LEDEBERG VOORBRACHT IN
AALST TWEEDE OPVOERING VAN * ZUSTER LEONOBA*. De zaal van < Hand aan Hand Ï was verleden zondag driemaal te klein om het voli be bevatten die de vertooning van «ZnatearLeonora > wilde bijwonen. De socialistische tooneelgroep van Ande*. 'echt heeft het op meesterlijke wijze ge-! speeld, en zoo goed is de rol van zuster-; overste weergegeven dat ze door ' t publiek' is uitgejouwd. Om voldoening aan onze vrienden t e g©-ven, die misnoegd, brj gebrek aan plaats, zijn moeten terugkeeren, wordt dit stuk zon- ' dag opnieuw opgevoerd door denzelfdea groep. Het aai dus am-ta-haam zrjn zich in tfJ-J-. van kaarten te voorzien. Kaarten aan 50 en 30 centiemen. JONGE WACHT Een luisterrijk, kosteloos bal wordt 'den leden en hun gezin aangeboden op zondag 24 December. Of het er lustig zal toegaan f 1 LEVE DE VRIJHEID BIJ DE LIBERALEN Voor het venster der liberale coöperatief leest men: «Men vraagt meisjes voor de haspels. Zich te bevragen alhier >. < Men vraagt een werktuigkundige van 18 a 20 jaar. Zich t e bevragen alhier. Men raadt aanstonds waarom men werkvolk vraagt in eene broodbakkerrj voor an- j dere fabrieken I t ! Zulks gebeurt natuurlijk cm de werklieden hunne volledige vrijheid te laten behouden ! 1 !... En zeggen dat de liberale partij, als partij daar niets tegen doet I... Zondag in «Recht en Vrijheid» leest ge er meer over. A. N .
BOOM MIDDEN-COMITEIT Woensdag 6 December, om 8 1/2 nre, vergadering in het lokaal «Volkshuis». De afgevaardigden worden dringend verzocht allen aanwezig te zijn. Dagorde: Verslag over de wet op de Goedenmannenraden. Bespreking der- kiezing voor den Goedenmannenraad welke in Maart 1912 plaats grijpt. SOCIALE SCHOOL VOOR ARBEIDERSOPVOEDING Do 2e les plaats hebben zondag 10 December, om 3 ure stipt in het lokaal «Volkshuis:. De bestuurleden en leergierige partijgeJKPien jraijn aanbellen--- - -— :
•
. -.....
i.
... '.'••>•
v
. -
*- -. lUl-.U
. _ • : . . .
.-....
.
8
. Donderdag 7 December 1911 listen ,Q.ra. uwe leden.tegen'.die b.arbaarsehh e i d t e beschermen', . . Waar zijt gij, volksfóppers' Recht voor i. AUen en S'olkskcn J-óm dergelijke patroons asn ds schandpaal te Spijkeren! Doch dit TURNHOUT zult gij niét doen wanc 'gij Zijt in'gemeen'akNOGMAALS. KOMEN W I J koord met dit heerschap. 3e vrienden en kennissen ds verschillige ver' Kristéné werklieden opent uwe oogen! gaderingen van Zondag-toekomende herinBlijft niet langer bij dié verradersnenden! neren en die grijpen als volgt plaats : Sluit u allen aan in eenen bond I. Komt. en 's Morgens; orh 10 ure, algemeene vergalaat. u.allen .in blok vereenigen bij de socia-' dering voor al de besturen der verschilli--e listiscbe Broederlijke ..Wevers.! Daar alleen economische / en politieke groepen ; om *ult gij-redding.vjodeii. in.uwen bopeloo•1.1/2 lire 's namiddags, Congres voor de ren toestand! D a a r a l l e i n zult gij mannen verschillige afgevaardigden van ons. arron; vinden die dergelijke schanddaden aan den dissement. . . . . . . . Fransche lïHStcÏJjke, mensohen vloeken, en schandpaal spijkeren'! _ - "---- •• • • 's Avonds oon 5 1/2 ure, Concerto en feest • zweren in ' t 1'ranseb e n slaan .op onze Ontvlucht die Voiksbedriegers-en allen in voor de samenwerkers. • -• vlaamsche werklieden! blok 'naar'de Kerkstraat !" Nikolaas Gezorgd dus dat elkeen op pc*3tweze en Zonder toelating van don enderpastoorkan "rijn • plicht v vervulle •!' " j-pen er niet werken. - •'-•'••'•' I 'Tijdens'' del'wérkst-tking hoorde.'men wjin niets, anders praten. dan,, van éene nieuwe, 'AAN DE'FRÓPAGANDISTEN fabriek, waar. njen atoeïdonk zou tiwkéu, Wij- riehfcèneen oproep tót u allen, om Zondag, 10 December, órii 9 1/2 ure, ver. die te Eekloo. ging. komen er. wa,a,r-honderza/terdag--9 december "tegenwoordig-«e-zija-in adering voor den' Ho.utbewérkersbond, ïn de mêi-Sjes-werk röudeii vinden. - - - Het • was-- op voorhand gekend- -dat d'-i fa- het Volkshuis. órn'6 ure 's avonds. Daar-er et; Volkshuis. Allen op. post... - ".. briek" eene anti-socialistische • fiïrteres"gitjg veel'wérk'teverrichtah is/is 1 ieders hulpr.óoOm 10 ure wordt er eene vergadering geworden,'Want al wie er zou willen 'wèrkeü, dig.'Propagandisten, óp post ' " " houden voor de. wevers van. Facón. f eerst in ' t bezit" fcvjn van 'eén 'briefje „ ..".;'V... .WEBKËRS.BÖND. ,V... '.' '. 's. Namidda.gs,..ora. 4.1/2aire, bestuurverr- moestden öndetpasteor,schrijver.' voorzitter, ga^ering voor den ziekenbond Moyson.Geen van Zondag deii 10 December, vergadering vóór aanvoerder'en kassier 'van'h'et' dbm'per'ssynenkel bestuurlid mag nalaten tegenwoordig dikaat'uft dën kring.' ]] de leden van den -Werkersbond, bij gerei t e zijn. • Driimèlink Pierre, fuê Hoequeot,'135, om - 3 En zoo"is 't.gegdan.1 . * ." "..'. .]'."'.. , ." De nieuwe fabriek is.er. gekomen. Van u r e ' s namiddags." ' .; * Nieuwe, leden worden . ingeschreven,', en in den- kelder tot-.op den zolder heeft do onderpasteor,-vergezeld-van delr fabrikant, wij rekenen op. «eae goede opkomst. • al de muren "binnen de fabriek ecg eens ---Vlamingen, vereenigt o, !- AAN ONZE LEZERS "Ê'N LEZEREStSEN' GROOTE MEETING' Sedert, eenige dagen *vr>rcj,t. aan de'lezers belezen, water gesprenkeld, h e t i s t e zeggen ' "" **"" .. Woensdag'13 December^om'S_uj-e 's avonds, vam Moeskroen en .otaligseude,. .het.anti- dè'fabriék gewijd. '" " Eir mochten' 'natuurlijk'daar; .geen gode- geeft gezel Debunne,.. volksvertegenwoordi•socjalistisch blad t'Het. Volk», kosteloos, belooze socialisten werken, het 'moe-sten al ger,- in- het » Maison du Peupie i, cena steld. . . . . . . . i Wij r o e p e n d e aandacht van-de lezers er brave.liede.nlzijn,.door den heer onderpas- groote meeting. r>p d a t het blad ultra-klerikaal is en zich toor uitverkoren. Dat iedere Vlaming het zich als plicht reDoch laat er-ons-bijvoegen dat.oaze manonderscheidt v a n de andere bladen door kené tegeiïWoórdig te zijn. nen en vrouwen die e-r-toch binnengersafc-jjoe lasterartikelén tegen dê Socialisten. Gezel Aiig. Débunnè' zal in bet "Vlaamsch Geen enkel dag. gaat voorbij zonder dat ten er niet-lang werkten, zij ondervonden en in h e t r ransch' spreken,.. / '' wij een of ander dergelijk artikel.aantref- wéldra:, dat ze nog niet slaafsch genoeg waEr zal UO. centiemen inkomgéld geëischt ren Voor dèn kristeli;'kén dwang van dien fen. .. ,. wórden, waarvóór men. eene .brochuur be. Onze lezer.?, zijn.goed.op de hoogte van de franschen fabrikant.' komt. •. -. . - •. . . . . . . . . . En' riii' dat die'fab'rïek. is gevuld'mét antipolemiek die gevoerd werdt tusschen Dus allen naar bet »:.Maison du Peuple>! söcialistên kan d é ^faprikapt . naar harte«Vooruit> en <:Het Volk -.Dan ook opgepast Het moet er stroomen! lust met zijn volk omgaan. werklieden. •• Reeds verscheen er i n -De Toekomst-i en r-ezoekt uwe ge'ouren. vrienden en kennissen en toont hen de noodzakelijkheid van «Vooruit'» menig artikel over - dit-fabriek. .werkersbladèn te lezen zooals »-V'oorait» en Doch de katholieke bladen, Van-Eekloo, «Volksrecht» die door werkers en voor Wer- loochenden ds feiten-en staken telkens den kers zijn opgesteld'en die alleen'de belan- loftrompet op voor die gewijde fabriek.Eindelijk' lezèn'W'ij in «Het Volk-- onder gen, der werkers verdedigen, tegen de kapirubriek arbeiderSfiieuws, ' t 'volgende: talisten.. , [ . , . : ..-,... Aan ' t werk s dus kameraden. . Josue. ' E E K L O O — Volgens, men ons.bericht zouden de loonen der mannen uit Eergister avond is 'op de ^j-oorbaan tusde -smeldonkfabiiek. met 3' fr. per week schen 'Beverep en ffareïbeke, ' aan eéncn . .verminderd, worden. Bepaaide inlich. ONBEWAAKTE BARBEEL, eén erg on. tingen .ontbreken. . . . . . . . . . . . . . geluk gebeurd. V - f D E DER STAKING B I J DE HEEREN Eenige minuten, n a het voorbijsnellen DüPONT. - DEJ STAKERS KRIJGEN • Dus er -ontbreken bejiaalde inlichtingen van den reizigerstrein n. 5369, -vertrekkenVOLDOENING. Op dinsdag '5 December ging eene dele- voor de dompers, terwijj het -feit zich d- uit Gent om 7 ure 18 en alhier voorbijgatie der stakers, met'eén'afgevaardigde reeds lang voordeed, ten nadeele hunner rijdende om S ure,IS, op weg-naar-DoorAijk, vond men op de-riggels het vermorvan beide, syndikaten.iiaar het faibriek om eigen leden: • • ?eldé 'lijk van één werkman.- Dadelijk werd Dat ïs-ucg al "wat sterk! t e .onderhandelen- Twee "andere patroons, Enfin, hét' geeft éen gedacht hoe die men- hij herkend Voor zekeren Ivo Nolf, wonennaar het schijnt door de dompers gevraagd, -.•••''•. onderhandelden .-net de bieren Dupoöt, 'eri schen eene vakverwnieing opvatten en wat d«* t e Beveren. - . : . - . . Men denkt d a t de" ongeloktog»' de speerhebben . getracht, een,,Vergelijk 'te^treffen, "zij: ér W'értèlijk m s ^ bedoelen;-: ' ; •' "'-'-b ï a n wilde övêrg»a-n' endoor - den *re"nwaarin zrj. l u k t e n . . . . ' . . -Wau-f-rjastöör,-;;'lf$l*lj--t*n''kathöljêlie parïrj . De stakers zouden allen-ta samen -' het te kort schieten .om.de, vlaamsohé werkers jfal' Verrast zrjn: Ds dood -taóet oogeablikwerk hernemen, en • elkander bij ' t begin in, slavernij' ie', ftönde-p,," daar' t r e d e n ' d è kélijk geweest' zifn.' Hét" hóöfd was' byna ' 'm helpen óm alles uit den weg te doen, die dompe^a-syereenigingen, op,, om. de ; werkers gansch van d e ' r o m p gescheiden^ D.e poliqié'werd.verwittigd ,en dè agent eene algemeene en onmiddelijke werkher- van den buiten naar hunne aloude slavernij Depréz, gin|-.jnet twee personen ter, plaats, * neming in den weg mocht staan, ook be- terug-te .voeren. . . . . . . , , loofde de patroon te betalen aan gelijk Terwijl-wij djt artikel • -Ecbrijvê-n, komt om de noodige bestatigingen t e doen, en het welk tarief van een ander fabriek. óns juiti- van een vriend,- uit Eekloo, eéne lijk naar het doodenhuis -te - dóen- overbrengen. -. • . . . • -.Er werd over die laatste bepaling door briefwisseling toe, welke- wij hier laten Bond 9 1/%-ure begaf de agent zich alde stakers gediskuteerd, en wij kwamen .tot volgen en-dié êene teekening is (a. VueVvan leen naar zijne woning. Aan de-Boterpothet besluit, dat de tarief van het fabriek de'werkëlijke toestanden in dat .fabriek.. straat, nabij de'statie,'wèVd'hij'dóór zes zelf moest nageleèft Worden,' wat' den pa-, Eekloo. den 4 December 1911. kerels aangerand,' dié zonder' dat hij zich tn-óoft aanvaardde. • " kón/verdedigen, hem dadelijk bij dén . . . Beste gezel Hannick, De bemiddelaars beloofden op hun woord kraag grepen,,ten gronde wierpen en hem van eer, dat zij er voor instonden dat de Wilt a. n. b. eens ' t volgende in «Voor- sloegen en stampten waar zij'"hem kfijgen Voorwaarden zouden uitgevoerd worden,'en uit"» doen- plaatsen. Het wordt waarlijk t e konden. Óp het hulpgeroep, namen dé laffe raadden de werkers aan als er óver-die zaak erg in-de nieuwe fabriek. Misschien zullen aanranders de vlucht, hun slachtoffer banog iets mocht haperen zij hen'Onmiddel- de*é regelen van aard zijn om de toestan- dend in zijp bloed en als.dood ter plaats lijk zouden verwittigen en niet" staken. den ' dragelijker te .maken. in die kristelijke latende liggen. ' , .. . Dus na veertien dagen staking, is er eene galei... . . Intusschen Waren' eenige' personen toegeminnelijke . schikking getroffen en ', krijgen sneld, ' die den 'agjedt, welke géén teékén - BARBAABSCHHEDEN L'IT DE de werkers voldoening. - ,. van leven meer gaf\ opnamen en ' naar XVe EEUW'. ' ' ' ;. \ ' De plaatselijke .vereeniging en de landelijke federatie heeft in die staking , ruim .Onlangs, is er., hier, in. onze gemeente, een zij'ne wonjng droegen. '„ Onderweg verslechtte zijn toestand zoodanig dat men haren plicht gedaan want slechts enkele nieuwe. fabriek gesticht. De eigenaar dezer, fabriek is,afkomstig génoodzaagt waf,;hem in,éene. herberg 'te trren na het uitbreken dezer waren wij reeds uit Frankrijk..Het is een.zeer gedvreeaend dragen, waar spoedig.'eén. geneesheer .werd ter plaats. ''.--ontboden, . die. den ..gekwetste d e ' noodige De onvereenigden hebben wederom t o t mensch d a t zijn goddeloos vaderland vaar- zorgen, toediende. Zijn.toestand, werd, zéér Kunne scljadé ondervonden hoe treurig het wel heeft-gezegd om zich hier t e komen bedenkelijk, be's-ónclen, en.de.-doktóor oor. -- - - ,-. -is in dergelijke bewegingen geen deel te vestigen. het. gevaarlijk hem-naar zijne woHij- asnvaardt geene - andere' werklieden deelde, maken hunner organisatie; ning over te brengen. Gansch-het lichaam ' t Moet eerst en' y ó o r a l ü i t zijn met die dan dezen "bij d e antisócislisfen véreenigd. was overslagen en bet ioofd-overdekt met on-t»erschilligheid, die , een. gedurige strui- Dat is'ook niét té verwonderen want* hrj is wonden waaruit het bloed 'gulpte.- • kelblok is voor. diegene die vooruit willen, heel goed'bevriend'mét .dén onderpastóor, De policie werd verwittigd. Aanstonds en eene waarborg'voor de patroons, Om de die in 't' rattenkot'liei hooge woord vóért. stelde men ee*j.' onderzoek in. Eenige geDit gezegd 'zijnde willen wij hier in'korte tuigen werkers onbeschaamd, te.pluimen.. .*...werden onderhoörd en -weldra geWordt lid uwer vakvereeuiging, kamera- woorden het onmênschelijk gedrag.van djt lukte men er-in vier der- daders, wonende den, borstelmakers, opdat wij in de toe- heerschap bekend.te. maken. Als déze heer op~den hoek '« Hét Ooste >, aan te houden. komst in plaats van ons te moeten stellen in zijn. fabriek komt,;begint hij op eene-zeer 'Gister was dè toestand jvan den agent tegen loonaftrokken," wij door eene geza- onkristeKjke wijze te roepen en t e vloeken, wat verbeterd èn kón hij naai 1 zijne slerhts mentlijke poging, gesteund op een sterke tegen zijn werkvolk-gelijk een-ketted. Daar eenige meters ..' verder gelegen''. woning organisatie, betere levensvoorwaarden kun- hij de vlaamsche taal niet kent kunnen zijne overgebracht, worden. nen afdwingen. werklieden hém dan ook niet daHelijk'verHet „parket is verwittigd, en' wordt ter staan.'' • ' "' Vereenigt IJ. . Marino. plaats verwacht. . ...., . .. . .. Onder vloeken,, zweren en verwijtjagen ft&IMÊt*MmMmmMÊmamM*%mmVmiMrS'M***Êmtrm'»'l^mr'***m maakt hij ' d é * eeklooscie slaven \ u i t . voor . •• , ,—• . . '.*».- - . . . . ', . iV-.'-i stemme boesten- ..... ' WÜ zouden,nu .eeijs. willen. wet.en wie, het De volgende brief is naar del gebroeders stomste beest is.: hij, de millioenrijke heer, T E KORTRIJK Van Engelen gezonden.: die-met zijn fortuin in de mogelijkheid was ; eene goede geleerdheid t e bezitten, of zijni • 'Lier, 2S November-1911. • '• de onyri|wiHip;e uader bekent werklieden, die nooit die gefetrenhéid'' ïd. . .. Mijne. Heeren,, ITJ deze droeve - zaak,- welke hier eer-bister dèn', daar iij'van'kin'dsbeien af' hébben'tn beGij ook moet zeker weten dat -het leven ten wei-kèn, óm' 'tTcléiné'Ióbn ysin. vader wat gebeO rdo op < den -binnenkeer • der olieslagerij sjnds eenigen tijd-veel vrduurxl-is, meer aan te vullen, ep di n e t groote moeite bun- van"M- Gustaaf Dóuterlingöe, ï s klaarte gedan 25 % sinds 5 jaren en dot de loonen wel- nen naain kunnen schrijven. Wij .faten. hét komen. ' , . : ke wij verdienen' bijna hetzelfde-gebleven oirdeej. aan .on.ze .hevo.lking oy.erl. .. Het parket bestaande uit MM. Vêrhelst, zijn. Het is daarom"ook c' t wij eene loonsDoch dat is eigenlijk no^ het ergste niet. proktireor' des Konings; - VanauwertneireTJ, verhooging vragen welke, wij hopen het, Als hij'in zijne fabriek is dan is hij weinig ons bereidwillig zult toestaan. Wij zullen u beter-dan-sommige--gevangenis-bestuurders ottdörzoeksrecbte"*; Davj'd, griffier, ei».'Dr ook aantoonen. dat al de kleinere bazen van Rusland! Dit kristelrjk heerschap drijft Peel, wetaJÖctör^is eergister" avóiïhóg" tèr meer betalen dan het loon.dat wij bij. u ont-. hét zelfs zoo vér van hét zijne armé'werklie- plaatsgeweesL.- , . . ' ... vangen, niet medegerekend de.huizen van den'te'laten'gevoelen' als'zij "zijn fransch ' D e vuurmakér^RenóVerschuere, op wien Brussel. Ziehier: vloeken en zwereniniet hooren! In dit geval vermoedens wogen, loochende van het schot Een monteur bij De Cort 0,40 per uur spaart hij .zelfs zijne .meestergaseh m e t ! 'En gelost te hébberl. ' . . / . . . » > De Vries 0,37'per uur dat gebeurt, in eene fabriek. welke daags, . Éïj werd bij.het Jijk.van" ' t jonge slacht> . » Van Engelen 0,33.per uur voor dat zij aan het-draaien ging. door den ofler gebracht en. was.-er zoodanig door ontEen draaier bij De Cort 0,37 per uur onderpastoor is gewijd. En zeggen dat deze roerd,-dat hij bekende van onvrijwillig- het » » De Vries 0,35. per uur arme zwoegers-meest allen bij ds dompers dóodelijk schot gelost te hebben. • » » Van-Engelen 0,31 pér uur zijn véreenigd. .• ' .Hij zégde .dauiij itt de machienkamer'g'éEen reparenr bij Cort 0,35 per uur Welnu,' wërkbroédérs, waar is dé macht aan was ea daar. het tweeloopgeweerp van »' ». De Vriei 0;35-Ter-uur uwer vereeniging o m ' u tegen dergelijke en muur M d afgenomen; terwijLdathij-het » -> Van Engelen 0,30 per uur schandelijke'handelwijze te verdedigen 1 ,Zij,die altijd op den'rug.'.van^andeTS-dén- geweer nazag, ging-er opeens oen schot af en Mijne Heeren,, , ., de ongelakkige knaap werd' döodeKjkgèÓm al deze redenen vragen wij den vol- kendén kunnen..lasèeren .en schjrepen, laten trojgeni: '. " . '.. - ' ..... genden opslag, 5 centiemen- per uur voor de ziehover deze -kwestie niet-hoorenl- . , De ongelukkige Verschuêre zèjtt dat hij Waar zijt gq hoofdmannen der anti-socia! vóLs-ende vakken: monteur, draaier, repa-
Uit onze Kempen
renr en pavillbenihaiers'' en 3 . centiemen voor al-de.anderen. . • I-n de hoop-dat gij onze-vraag rult-inwilligenbieden wij u onze oprechte groeten. - - ••'• Het Bestuur: " "J. Van den Branden.
"
EEKLOO
In eens gewijde fabriek £ Uonaftrpk van 3 frank
'
IA'LOIWÏ'ERB
ROESSELARE
f
ISBGEM
h . KR
Geheimzinnige z a a k
f
zelfs niei wist dat er'iemand op den binneu koer was. . .. . , .. Ten gevolge van die verklaringen is Verschuère voorloopig in vrijheid gelaten. ,
t
m,
.
-—
Moord te Ruysbrosck Te Ruysbroeck, eene gemeente drie k'waartnurs van Willebroek gelegen, ontstond twjst in eene danszaal tusschen"twee mannen. Van Dyck en Goerts, de eerste van Wiilebroeck, de andere v n Ruysbroeck. Toen Goerts haar huis ging, werd hij opgevolgd, .dóór Van Dyck," dio hem eenen kogel, in den buik schoot. De getroffene viel, om niét meer op to staan. Hij leefde nog slechts eenige stonden. De gendarmen van Puers hebben den moordenaar aangehouden. De twist was ontstaan om eene kleinigheid.' Hét slachtoffer -was in de danszaal gekomen en had dén andere, die geldrondhaler''is, een'dubbelen.frank' in betaling gegeven. Re, andere gaf maar op één frank wéér, en vandaar, de ruzie, die zulk noodlottig einde nam» -,-
Be'gissha Werkltedenpaptli
brand in '-.. Vereenigde Staten
LA -fRÉVOYANCE SOCIALE 5a-"etw"rk«-it Wastschspp:; m T-rzskuntjn (Uren. Insnsling- reste. Brand)
3 5 0 paarden gedood Een geweldi.se brand heeft de uitgestrekte statiën van de United Express Stables Company, te 'Jersey City, in asch gelegd. Een stalgast.werd verkoold en 350 paarden verstikt. Er is voor vijf miljoen schade.
4 4 , Regentlestrast, 4 4 . Brussel A F D E E L I N G LE\*EN .gesticht
d e n I O k t o b e r 19Ö7) I t98.5t3 verzakerdea voer 1».»24.S*7:59 fraolt verzekerd «-ajritM Ï.M0 gcreg«]ilc arerfgeviBon ji Oogi; 1911/ vervaldagen vóór I t"0.«M.« tranlt '
S
IJselijk spoorweg ongeluk te Lessen
Op de spoorbaan van de Lessen is een verschrikkelijk ongeluk gebeurd. De reizigerstrein 1327, komende van .Temelle eri dte AFDEELLVG BRAKD ten 6 .nre. 38 's avonds de statie, alhier, ,birs-> • voescior.t a e r j 1 o k - t o b o r 1909) Denstoomt, moet op dit oogenblik eeo koopTcesand l f.375 F 0 -'"*- 1 . warentrein kruisen, die uit de tegenovergeop • r 74 Lerf geivic rampen voor stelde richting aankomt. Maandag avond I l Oogct 191 ijl 13-59 ss EnoC stopte de reizigerstrein, in de statie, terwijl BEHEERRAAD 1 de'koop'warentreih'binnenreed. , ... , r « « ! i » .' BERïRAXn. Louis. Valiive-egenwaoa De genaamde Jozef Ringlet. van Wanlin, dïgex, te ËrusseL sprong uit den reizigerstrein, liep voor de SUrvvtr; MAES, Georgu. Sckepea* ta Braad. lokomotief dooren wilde het spoor vaii den 1 BOURQUIN.. Ju:e«, Ingenieur,« koopwarentrein overstappen, toen hij door Bdtstr&sr1 Dsene. de lokomotief van die» trein verrast werd. ^araatriTif.'»»:) MAXSART, Jules, Vp*bvers»ge»' Al de wagons reden den ongelukkigen over { -i-óordiier. Te'La Loutiê-e.' A KS EELÈ. Edcard. Voltav.» Gem 'Michaarn. Toen de trein voorbij was, vond CLERËBAUT, Ridurd. bed-eoda men, verscheidene meters van elkander leGenL verspreid,, hëthóofd, dé romp, en de beenen COl.LEAUX. LA«L -aed-Dauwt-, tê;Haürta\-s- ' van .het slachtofler. Ringlet was peerdéegeGASPARD, AUoina, Bessendiga Ieider, 2 7-jaar oud en ongehuwd. Schrijver, te Lui"/.. E-riuB-ié-i .*-
LABüULLE, Altred. lid der Br straiEce Deputatie, te LoiK. LEGNARD. H-adrü, VoTlava-» gen-»T»ordiser, te La Hetere. P1RARD, Louis, VoUtsvenejor», te Veryiers. ^.. .:._— '•iROUiSi.AU Emiel, bat. to Pro "•"'{^fartê-JaÜraOBt. -'• ..CHEVREMONT, Joseph, tete biiehtige van dl « Prograa» Cktr.iï. DE MIDÖELAER, J.-B,.. Behe» Stwmistarltstm der van de Cóoperasc na £• Gnies-Bmssel; SOLAU, Guilladme. - «chrijver, te' Brussel;
mmm voorBamaatselwanïeT te maar een
1VO"IS"ER-
-
ZAI.F en men is oot zeker als wanneer men er ge'nr oiï van maakt, van te genezen van droogen nat rilt, baard» ziekten, puisten en alle andere velziekten. Opgejiast das en g^bmikt niets anders dan de wereld beroemde W O S D E R Z A U * en bet fcleedzalvrrrnd middel der Apotheek DB
-.
-
•
-
^y^^i^i^i^^m^^sjaiiAt^^^ciaa^ HloeK verlakt fcenkengeriet. — Be«U kwaliteit verlakt kenkengerief injMTJM" buiten alie concurrentie, in de STrAlf oieravrinbels van « Voornt >.
WALVISCH. I O Diopontrant, A n t w c r p e a . —
0 . 7 5 de kleine en l . * 5 de groote pot. Bloedzoiverend middel fr. S.'35. Gent: De Henlènaei e, apotheker, Steendam.
Beurs van Gent van *•• December "g
Aanduiding der. Waarden
•M. !
S t a a t * - Provintlo- én Stadsfondsen ' Bel'giscl-.e Leenfris; ;* feeks ' . Kas'der .r-ardóödfegén . ' . " . ' Buurtspoorwegen. ' . . . *."'
. * -
: •
•
-
-
1
S 1
-
•
'3'
" Mei Nov. 0 Jan. 'Juli Mei N-ov. "Stift t^JuU
-M
i g 1' DATUH ' ' • e ' f —S i ' D2R' - " ' I ' S i i ; g S ' TRBK"Oi.'OSS" • •5' "f (/ | " * •» .
'
•
'
H|
•
,. ,. ... ,,,.-, ,. r. . . . . ' . . ; . . : . , . : '8S.— ' 87.5e ..'•'• . b'too-r ï* Dbr.d-rdas April s 5 .'i-
o,-
'I--S5-
Oostende i8gS. premie*.. , . , , . , . , s „ , :• t Mei
106.
Schaarbeek «897, premies . . ^, . • , . z
100
April.'Oo^t Dec.
-
»
'
• Lbteri I 3 8 Ï
Cohgolóte'r. i8SS,'premies' . •. r .\ut-verpsn 1887, pretnies . . •
IKTRESTEH
UI
105.5) '20 Oogst; Öocem^s- 104.30 20' Feb.. Abri], Juni. ' '' •83;» Oogst. Óit., 'rtei. S i . 5»» ló Maart. Mei, Juii'. P4 's» Sep:.. "Cov. 95-5° t6'Feb..Apf.,.,Ju!ii, ' ' ' * «Ooqs:.- 0:r..- D K ; • 8 6 . — k 15 Feb., Apri', Ju-ii.jOogst, Oct., IV.-.-.; 96.25 9"35 15 Jan.. -Msart,Mei. -S3-3»' • JuM. Sept. Nov^- ... & . 5 0 8Jao.. .April. Juii. October- . >..• ; . t ~i\- — . .-T*'-'' .16 Jan., Aöriï, Juli. 75 5* . October 74-5« i 20 Jan.. April. Juli. .. October . 7 4 - — - 75--1 15 Jan., Maan, Mei. So.-' Juli, Sept... Nov, •n.if15,Jan.. Ml 1 -Sep' , 7a,S<> -75P'
k
'
TÏEWIUIW
•
... .
1IO 106
.-1 0 0
- 1/2 Januari
•
• *- •
-1903.. •
» • - . . . " . - '*t '
Brussel igos; premies f
.
•
Itmi
' 'tdo
. -. . - . • ï l / 2 Oo<*st
100
-
Brussel 1(305. • »•
••.•»•.
Brussel-Zeehaven, piemies. •
,
-
.
.
.
,
,
-
"- - Juli • •
'J
.-,.., 3
.
,
'-
Gent i8g6..preaües. . . . . . . , . , -3-1 . »Luüc.tS97,
.»
. Luik 1905,
a
. . . . . . • .
9
•100
2 Januari •
1
• -166.
•
Januari
JÓÖ.
100-». . 1 Maart . -^-. - . wo .*,... . i Juü
...
' ; TsirtleloblfgattSn
•.AJTil •
•
•
•
'
. . Jan.' Jtili 4*1* . . ' 4 * . - lan. Juli . . Jan. Juli 4 4 t / a Jan. Juli 4 1/2 . . Jin. Juli
'
Textlelaandeelen '
-
.
.
:
•
•
'
p r*
' - ! • -
.
• - .
• - • • ' * ' * " -
.
.
.
.
'
•
496-
' -J6Ó Maart =iOO Maart 5o6 Maart 500 April . 5Ö6
Linière G&ntoise . . ' . . . • . m. m, 1006 SJÓO' Filature de'Roygem . . ' . . ."...- , .".'i'., 10OO La'Louisiane . . . * • • .'.*.. • ...'.' =>eo 'Linière des Fiandres. . - . . . .'. .". . .'. . v . . * "-»- t a Lj-s: . . . . ' . . ' .'. • •' .' .'.-.'•'.'. '. -;oo' 100 . -» ta-Ltève . . . . . . • . • « ' -. '.« 256 Morel etVerbeke (bevoorrechte). •' '- • . . n (dividendei . : . . . ..'.'... SO* Nouvelle Orlèans. . . . . . '. .-.'..'. '. •100Filatures et Tissages Rèunis . . • t . •". .
•
•
,
FilaturèdeRoygem'. . ' . Morel et Verbeke . . * . . Nouvelle Orléaris . . . . Linière des Fiandres Fllatures et Tistages'rléünis
•
.
?P5 —-
495 — .560
-
, * » » • — .
' *
'
1
* • • • • • • • • • • • *
575.-
•
• • • • • • • > • • . • » •
1105.—
.•••• '«•••• , .". . . . . . . . . . .'.*......'••..•• • • • , * • • • • - » - » • . * . • • • •
. ' . " * • • • ' • " • • ' • ' . • •"# • . • • - " » •* . • ' . • ir • • • *
-
-*v--i.
— —*
——
•
Obligatjën zijn titels welke een vasten intrest geven. Aandeelen ïijn titels welke intrest in verh->udlh'? -Ier "Mmeyr.rM
—
'
• • * > • • • • • • • • •
» • • " • • * • . .
-.... - ..•*" . •.
5*5-
. ~~',\^ ^ *' .
-— m 1 1— 40.— -«:*•— ^rjo. SS5.— too.-»-
!