De wereld draait door
Joost Beaumont Economisch Bureau 16 januari 2013
Stelling 1. 2012 was een …. 1. …. slecht jaar 2. …. matig/redelijk jaar
3. …. goed jaar
2
Stelling 2. 2013 wordt een beter jaar dan 2012 • Ja • Nee
3
Lichtpuntjes zichtbaar index
60
50
40
30 07 VS
08 Eurozone
09
10 Wereld
11
12
Gemiddelde van IN, BR, CN 4
Bron: Thomson Reuters Datastream
Wereldhandel krabbelt op % j-o-j 40 30 20 10 0 -10 -20 -30 -40 01
02
03
04
05
06
07
F ra n k fu rt c a rg o v e rwe rk in g
08
09
10
11
12
W e re ld h a n d e l
5 Bron: Website Fraport, Thomson Reuters Datastream
VS: banengroei trekt aan x 1000 400 200 0 -200 -400 -600 -800 -1,000 04
05
06
07
08
09
10
11
12
13
Priv a te we rk g e le g e n h e id
6 Bron: Thomson Reuters Datastream
VS: Rentebetalingen van gezinnen (% beschikbaar inkomen)
15 14 13 12 11 10 80
85
90
95
00
05
10 7
Bron: Thomson Reuters Datastream
VS: Huizenmarkt ook uit dal In aanbouw genomen huizen, duizenden
2400 2000 1600 1200 800 400 2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
8 Bron: Thomson Reuters Datastream
…maar begrotingsdebatten slecht voor vertrouwen
9 Bron: Steve Bensons Creators Syndicate
China: herstel wint aan kracht % j-o-j
25
20
15
10
5 2008
2009
2010
D e ta ilh a n d e ls v e rk o p e n
2011
2012 In d u s trië le p ro d u c tie
10 Bron: Bloomberg
Maar economie op weg naar nieuwe balans
11
Eurozone:in recessie % k-o-k
index
2 .5
65 60
1 .3
55
0 .0
50 45
-1 .3
40
-2 .5
35 00
01
02
03
04
B B P (l.a .)
05
06
07
08
09
10
11
12
Sa m e n g e s te ld e PM I (r.a .)
12 Bron: Thomson Reuters Datastream
Op orde brengen overheidsfinanciën weegt zwaar Begrotingsombuigingen 2011 + 2012, % BBP 15 12 9 6 3 0 GR
PT
IE
BE
IT
FR
EZ
ES
NL
DE
AT
FI
13 Bron: Thomson Reuters Datastream
Perifere landen dan ook het zwaarst getroffen % j-o-j
1.5 0.0 -1.5 -3.0
Eu ro zo n e
-4.5 -6.0 -7.5 DE
AU
FR
BG
IR
EZ
FN
NL
SP
IT
PT
GR
B B P g ro e i, d e rd e k wa rta a l 2 0 1 2
14 Bron: Thomson Reuters Datastream
Dodelijke omhelsing banken en overheden Bezit overheidsobligaties eigen land (% tier 1 capital)
200 150 100 50 0 IT
ES Dec 2011
PT
IE
Jun 2012 15
Bron: EBA, ABN AMRO Group Economics
ECB President Draghi schiet te hulp
“The ECB is ready to do whatever it takes …believe me it will be enough”
16
Leidde tot afname zorgen over bankwezen index
350
1e 3-ja rig e L T R O
D ra g h i L o n d e n
300 250 200 150 100 ju n -11 se p -11 d e c-11 mrt-12
ju n -12 se p -12 d e c-12
Itra xx 5 -Y C D S s e n io r fin a n c ia ls in d e x
17 Bron: Thomson Reuters Datastream
Spaanse en Italiaanse rente fors gedaald Tweejaars rente op staatsobligaties, %
1e 3-ja rig e L T R O
8
D ra g h i L o n d e n
7 6 5 4 3 2 1 ju n -11
se p -11 d e c-11 mrt-12 Sp an je
ju n -12
se p -12 d e c-12 Italië 18
Bron: Thomson Reuters Datastream
Wat bepalend is voor schulddynamiek… Spaanse staatsschuld, % BBP
120 110 100 90 80 70 60 10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
G u n s tig s ce n ario H e lft o m b u ig in g e n H e lft o m b u ig in g e n e n 20 0 b p h o g ere ren te 19 Bron: Ministerie van Financiën, EC, ABN Amro Group Economics
…kapitaalvlucht lijkt ook gekeerd Deel van de staatsobligaties in buitenlandse handel, % van totaal
55 50 45 40 35 30 25 20 15 97
00
03 Spain
06
09
12
Italy 20
Bron: Ministeries van Financiën Spanje en Italië
Urgente noodzaak: groei-agenda Gemiddelde concurrentiescore (hoe hoger, hoe beter)
30 25 20 15 10 5 0 FI
DE
NL
AU
IE
BE
FR
ES
PT
IT
GR
2 0 1 2 -1 3 21 Bron: Wereldbank, World Economic Forum, ABN Amro Group Economics
Maar ook hier vooruitgang (1) Lopende rekening, % BBP, twaalfmaands cumulatief
2 -2 -6 -10 -14 -18 04
05 Ita lië
06
07 Sp a n je
08
09
10
G rie k e n la n d
11
12
Po rtu g a l 22
Bron: Thomson Reuters Datastream
Maar ook hier vooruitgang (2) Procentpunten (derde kwartaal 2012) 3 2 1 0 -1 -2 -3 IR
GR
PT
FR
EZ
DE
AU
BE
NL
FN
IT
G ro e i B B P m in u s g ro e i we rk g e le g e n h e id 23 Bron: Thomson Reuters Datastream
Wat is nodig om de euro te laten overleven? Langere termijn (de politiek): •
Houdbare overheidsfinanciën
•
Werkbare begrotingsregels
•
Structurele hervormingen
•
Bankenunie
•
Politieke unie?
Kortere termijn (de ECB): •
Toegang tot financiering alle overheden
•
Een draaiend financieel systeem
•
Economische groei
24
Nederland: ramingen BBP-groei DNB
CPB
ABN AMRO
2012
-1%
-1%
-0,8
2013
-0,6%
-0,5%
-0,3
Slechter dan de andere (semi-)kernlanden
25
Een economie met twee gezichten mld
mld
120
65
110
64
100
63
90
62
80
61
70
60 02
03
04
05
06
U itv o e r (l.a .)
07
08
09
10
11
12
C o n s u m p tie (r.a .) 26
Bron: Thomson Reuters Datastream
Consumptie ook in internationaal opzicht zwak Volume; 2005 k1=100 115 110 105 100 95 05
06
07
N e d e rla n d
08 B e lg ië
09
10 F ra n k rijk
11
12 D u its la n d
27 27 Bron:Thomson Reuters Datastream
Koopbereidheid historisch laag index
30 20 10 0 -10 -20 -30 90
92
94
96
98
00
02
04
06
08
10
12
28 Bron: Thomson Reuters Datastream
Deprifactor 1: huizenmarkt Huizenprijzen, % j-o-j
20 15 10 5 0 -5 -10 96
98
00
02
04
06
08
10
12 29
Bron: Thomson Reuters Datastream, www.duic.nl
Investeringen in woningen Volume; 2005 k1=100 120 110 100 90 80 70 05
06
07
N e d e rla n d
08 B e lg ië
09
10 F ra n k rjk
11
12
D u its la n d
30 30 Bron:Thomson Reuters Datastream
Deprifactor 2: bezuinigingen % BBP
2.5 2.0 1.5 1.0 0.5 0.0 2012
2013
2014
2015
2016
2017
31 Bron: CPB, Ministerie van Financiën, ABN Amro Group Economics, www.bnr.nl
Deprifactor 3: toenemende werkloosheid x duizend 550 500 450 400 350 300 250 200 01
02
03
04
05
06
07
08
09
10
11
12 32
Bron: Thomson Reuters Datastream
Lichtpuntje: concurrentiepositie Global Competitiveness Indicator, 7 is het hoogst
5.8 5.7 5.6 5.5 5.4 5.3 5.2 5.1 5.0 C H S G F I S W N L D E U S U K H K JP Q T D K T W C A N O
33 Bron: World Economic Forum, ABN AMRO GE
Conclusies • Mondiale conjunctuur zwak en kwetsbaar, maar risico’s verschuiven van neerwaarts naar opwaarts • VS, opkomende landen OK • Eurocrisis geleidelijk minder scherp • Nederland moet pijn uitzitten, kan profiteren van herstel Duitsland/wereldeconomie
34
Macro-vooruitzichten 2012-2013 E c o n o m is c h e v o o ru itz ic h te n
2011
2012
2013
M o n d ia le g ro e i
3 .8
2 .9
3 .2
VS
1 .8
2 .2
2 .0
E u ro zo n e
1 .5
-0 .5
0 .0
N e d e rla n d
1 .1
-0 .8
-0 .3
C h in a
9 .3
7 .5
8 .0
1 6 -ja n
2012
2013
H e rfin a n c ie rin g s re n te E C B
0 .7 5
0 .7 5
0 .7 5
3 -m e u rib o r re n te
0 .2 0
0 .1 9
0 .5 0
D u its la n d 1 0 jr s ta a ts p a p ie r
1 .5 0
1 .3 1
2 .2 0
V S 1 0 jr s ta a ts p a p ie r
1 .8 1
1 .7 6
2 .4 0
1 .3 2 6
1 .3 2
1 .1 5
R e n te e n v a lu ta (ja a re in d e )
E U R /U S D
35 Bron: Economisch Bureau
ABN AMRO Group Economics op het internet abnamro.nl/economischbureau – Nederlandse publicaties abnamro.nl/groupeconomics – English publications
NIEUW: App voor de iPad – zie abnamro.nl/marketinsights
Deze presentatie wordt u ter informatie aangeboden. Voordat u investeert in enig product van ABN AMRO Bank N.V., dient u zich te informeren over mogelijke restricties die u als gevolg van de op u van toepassing zijnde wet- en regelgeving ondervindt. ABN AMRO Bank N.V. heeft alle redelijkerwijs mogelijke zorg besteed aan de betrouwbaarheid van dit materiaal, aanvaardt echter geen aansprakelijkheid voor druk- en zetfouten. ABN AMRO Bank N.V. behoudt zich het recht voor deze presentatie te wijzigen. ABN AMRO Bank N.V. is geregistreerd bij de Autoriteit Financiële Markten te Amsterdam.
36
