De vertrouwenspersoon in de gezondheidszorg: visie Vlaams Patiëntenplatform vzw Els Meerbergen Projectverantwoordelijke patiëntenrechten en eerstelijnsgezondheidzorg VPP
Studiedag Decreet rechtspositie 7 december 2012
2
Inhoud 1. Wat is het Vlaams Patiëntenplatform vzw? 2. Begrip vertrouwenspersoon in verschillende wetgevingen 3. Bevraging: gebruik van de vertrouwenspersoon in de wet patiëntenrechten 4. Advies federale commissie ‘Rechten van de patiënt’ 5. Aanbevelingen Vlaams Patiëntenplatform vzw 3
Wat is het VPP? Vlaams Patiëntenplatform vzw (VPP) - onafhankelijk platform - 100 patiëntenverenigingen - ervaringsdeskundigen
Streven naar … toegankelijke zorg voor iedereen & actieve deelname van patiënten
4
Wat is het VPP? Doelstellingen VPP • gemeenschappelijke noden aankaarten • belangen van de patiënt verdedigen • info geven over beleidsbeslissingen • oplossingen zoeken in overleg met patiënten • patiënten vertegenwoordigen op beleidsniveau
5
Begrip vertrouwenspersoon 1. WET BETREFFENDE DE RECHTEN VAN DE PATIËNT VAN 22 AUGUSTUS 2002 - toepassingsgebied van de wet - gezondheidszorg : alle diensten met oog op bevorderen, vaststellen, behouden, herstellen of verbeteren van gezondheidstoestand - ziekenhuizen + ambulant - relatie tussen 2 partners = beroepsbeoefenaar en patiënt - beroepsbeoefenaar : artsen, tandartsen, apothekers, vroedvrouwen, kinesitherapeuten, verpleging,… - geen psychologen, therapeuten, sociaal werkers,… - wie is patiënt: iedereen = potentiële patiënt 6
Begrip vertrouwenspersoon 1. WET BETREFFENDE DE RECHTEN VAN DE PATIËNT VAN 22 AUGUSTUS 2002 - vertrouwenspersoon ≠ vertegenwoordiger ! Vertrouwenspersoon: staat patiënt bij in het uitoefenen van de patiëntenrechten bv. bij verkrijgen van info of bij inkijken van dossier Vertegenwoordiger: vertegenwoordigt de rechten van de patiënt op het moment dat de patiënt dit zelf niet (meer) kan. bv. minderjarigen wilsonbekwame personen (comapatiënten, dementie,…) statuut van verlengde minderjarigheid of onbekwaamverklaring (ernstig aanhoudend ziek, 7 personen met een zeer diepe mentale handicap, …)
Begrip vertrouwenspersoon 1. WET BETREFFENDE DE RECHTEN VAN DE PATIËNT VAN 22 AUGUSTUS 2002 - art. 12, §1: minderjarigen betrekken bij uitoefenen rechten, rekening houden met leeftijd en maturiteit - art. 12, §2: “de minderjarige die tot een redelijke beoordeling van zijn belangen in staat is, kan de patiëntenrechten zelfstandig uitoefenen” - vertrouwenspersoon kan samen met patiënt of zonder patiënt (mits zijn toestemming! ) een aantal rechten uitvoeren 8
Begrip vertrouwenspersoon 1. WET BETREFFENDE DE RECHTEN VAN DE PATIËNT VAN 22 AUGUSTUS 2002 - taken vertrouwenspersoon: - art. 7, §2: recht op informatie over de gezondheidstoestand - art. 9, §2: recht op inzage in een zorgvuldig bijgehouden patiëntendossier - art. 9, §3: recht op afschrift van patiëntendossier - art. 7, §4: therapeutische exceptie - art. 7, §3: recht om niet te weten
- meerdere vertrouwenspersonen mogelijk - identiteit vertrouwenspersoon opnemen in het patiëntendossier
9
Begrip vertrouwenspersoon 1. WET BETREFFENDE DE RECHTEN VAN DE PATIËNT VAN 22 AUGUSTUS 2002 - zeker formaliseren wanneer vertrouwenspersoon alleen wil optreden - aanstelling via formulier ( www.patientrights.be ) - gedetineerderen kunnen vertrouwenspersoon niet vrij kiezen: - een arts buiten de gevangenis - een advocaat - een door de gevangenis aangestelde of tot de gevangenis toegelaten vertegenwoordiger van zijn godsdienst of levensbeschouwing 10
Begrip vertrouwenspersoon -
2. WET BETREFFENDE DE EUTHANASIE VAN 28 MEI 2002 in het kader van een wilsverklaring één of meer meerderjarige vertrouwenspersonen NIET behandelend arts, geraadpleegde arts of lid van behandelend team taken: -
wilsverklaring ondertekenen arts informeren over de wilsverklaring inlichtingen ontvangen over het advies van de tweede arts verzoek van de patiënt bespreken met de arts 11
Begrip vertrouwenspersoon 2. WET BETREFFENDE DE EUTHANASIE VAN 28 MEI 2002 - taken - naasten van de patiënt aanwijzen met wie de arts de wilsverklaring inhoudelijk moet bespreken - inlichtingen ontvangen over de weigering van euthanasie + eventueel nieuwe arts aanstellen
12
Begrip vertrouwenspersoon -
3. WET BETREFFENDE DE BESCHERMING VAN DE PERSOON VAN DE GEESTESZIEKE VAN 26 JUNI 1990 gedwongen opname bij minderjarigen: jeugdrechter bevoegd! aanstelling van de vertrouwenspersoon taken: - bijstaan van de te beschermen persoon doorheen heel de procedure
13
Begrip vertrouwenspersoon 4. WET OP DE VOORLOPIGE BEWINDVOERING - wet betreffende de goederen van personen die wegens hun lichamen- of geestestoestand geheel of gedeeltelijk onbekwaam zijn die te beheren van 18 juli 1991 + wijziging van deze wet (3 mei 2003) - laten bijstaan door een vertrouwenspersoon, zelf aangesteld of aangesteld door vrederechter - enkel voor meerderjarigen!
14
Bevraging VPP Vraag: Ben je al eens bijgestaan door een vertrouwenspersoon? - Ja: 22.8 % - Neen: 75.3 % - Weet niet: 1.9% Vraag: Heeft de vertrouwenspersoon je bijgestaan: - tijdens bezoek aan zorgverlener: 72.8% - bij inzage in je patiëntendossier: 26.1% - bij het neerleggen van een klacht: 4.3% - op een ander ogenblik: 27.2% → onduidelijk hoe goed de ondervraagden het begrip ‘vertrouwenspersoon’ kennen! 15
Advies federale commissie - Federale commissie ‘Rechten van de patiënt’ - Evaluatie van de wet patiëntenrechten
- advies betreffende de verbetering van de toegang tot een vertrouwenspersoon (7 mei 2010) - Vaststellingen: - onvoldoende bekendheid over aanstelling vertrouwenspersoon - probleem tot toegang vertrouwenspersoon (vooral GGZ) - verwarring tussen de verschillende vertrouwenspersonen in verschillende wetgevingen - verwarring tussen vertrouwenspersoon en vertegenwoordiger
16
Aanbevelingen VPP - op basis van - eigen bevraging en ervaringen patiënten - advies federale commissie ‘Rechten van de patiënt’
- aanbevelingen: - begrip ‘vertrouwenspersoon’ in verschillende wetgevingen op elkaar afstemmen - beter informeren over de mogelijkheid om vertrouwenspersoon aan te stellen - beter informeren over het verschil vertegenwoordigervertrouwenspersoon in de wet patiëntenrechten - toegang tot vertrouwenspersoon vergemakkelijken (zie PVP Nederland) 17
Aanbevelingen VPP - Aanbevelingen: - onderzoeken systeem ‘patiëntvertrouwenspersoon’ (PVP) in de GGZ: → patiënten GGZ nood aan extra ondersteuning - taken: -
‘
volledig aan kant patiënt bijstand verlenen bij vragen of klachten informatie en advies geven over rechten en vrijheden erkenning geven aan patiënt laagdrempelig en vlot toegankelijk onafhankelijk van de instelling professioneel tewerkgesteld door overheid of instantie gefinancierd door overheid 18
Meer informatie? Vlaams Patiëntenplatform vzw Groenveldstraat 15 3001 Heverlee Tel: 016 23 05 26 Fax: 016 23 24 46 www.vlaamspatientenplatform.be
[email protected]
19
