DE VERJARINGS- EN ONDERZOEKSTERMIJNEN INZAKE BTW Kris Heyrman
TITEL VAN DE CONFERENTIE Advocaat-vennoot Dubois, Verlinden, Wauman Berkenlaan 45, 2610 Antwerpen tel:03.287.06.66
[email protected]
Voornaam & Naam van de spreker Functie van de spreker
I) DE VERJARINGSTERMIJNEN INZAKE DE VORDERING TOT VOLDOENING VAN DE BTW • •
A) Algemeen Sedert 1999: 3 jaar onder voorwaarden 2, 5 of 7 jaar Sedert 2008: 2, 3 of 7 jaar
B) Aanvang verjaringstermijn • •
Art. 81 W.BTW Voor BTW, interesten en Administratieve geldboeten Bij ontstaan vordering = dag waarop BTW betaald moet worden
• uiterste datum indiening maand- of kwartaalaangifte (waarin verschuldigde BTW wordt opgenomen)
• Dag waarop BTW verschuldigd wordt (indien BTW niet in aangifte dient te worden opgenomen)
• Nalatigheidsinteresten ! van maand tot maand
• Niet-proportionele geldboeten
! verstrijken termijn voor vervulling formaliteit of dag van overtreding
• Proportionele geldboeten
! ontstaan vordering tot voldoening
Berekening verjaringstermijnen • Art. 81bis §1 W.BTW • 3 of 7 jaar • Volgend op jaar van oorzaak opeisbaarheid • Oorzaak opeisbaarheid ≠ ontstaan vordering tot voldoening BTW
• Oorzaak opeisbaarheid = belastbare handeling of ontvangst betaling • Vordering tot voldoening = uiterlijke datum indiening aangifte ! Handelingen einde kalenderjaar
C) Driejarige verjaringstermijn • •
Art. 81bis §1, lid 1 W.BTW Voor BTW, interesten en administratieve geldboeten Verjaring: 3de kalenderjaar volgend op jaar van de oorzaak van opeisbaarheid (Oorzaak van opeisbaarheid sedert 1 januari 1999)
D) Zevenjarige verjaringstermijn • •
§1 Algemeen In afwijking van driejarige termijn Ingevoerd in 1999, wijzigingen in 2008 (onmiddellijk van toepassing op niet verjaarde vorderingen)
Art. 81bis §1 lid 2 W.BTW: 1° Inlichtingen uit het buitenland 2° Gegevens uit een gerechtsdossier 3° Bewijskrachtige gegevens 4° Fraude
§2 Inlichtingen uit het buitenland, gegevens uit een gerechtsdossier en bewijskrachtige gegevens Art. 81bis §1, lid 2, 2° W.BTW Belastbare handelingen blijken uit rechtsvordering ! informatie bekomen na inzage strafdossier
• Hof van Cassatie: rechtsvordering moet niet-aangegeven meeromzet of fraude aan het licht brengen, aanvullend bewijs is mogelijk • Wanneer de administratie reeds vóór inzage strafdossier kennis van die gegevens had ! Geen toepassing termijn 7 jaar
Art. 81bis §1, lid 2, 3° W.BTW “Bewijskrachtige gegevens” ! Gegevens verkregen: • van andere administratie in binnen- of buitenland • van een derde • zelf door betrokken dienst verzameld
Wanneer de administratie reeds tijdens termijn van
Bewijskrachtige gegevens ! Bijkomend onderzoek niet uitgesloten om de verschuldigde BTW te bepalen = enkel ter verificatie van verkregen inlichtingen ≠ volledige controle
• Administratie dient kennis te krijgen van bewijskrachtige gegevens binnen gewone termijn van 3 jaar ! wanneer er geen sprake is van fraude • Bewijskrachtige gegevens verkregen na termijn van 3 jaar, maar binnen de 7 jaar ! wel bruikbaar in geval van fraude
§3 Kennisgeving van fraude Art. 81bis §1, lid 2, 4° W.BTW: • Inbreuken op art. 70 en 71 W.BTW • met bedrieglijk opzet of met het oogmerk om te schaden = fraude
Art. 84ter W.BTW • Voorafgaandelijke kennisgeving van vermoedens van belastingontduiking • schriftelijk en nauwkeurig ! motivering!
• op straffe van nietigheid
! bij gebreke waaraan: - geen toepassing termijn van 7 jaar - geen rechtsgeldige navordering
• Voorafgaande kennisgeving is mogelijk na gewone termijn van 3 jaar • Voorafgaand aan de eigenlijke navordering volgens Cassatie ↔ bepaalde rechtspraak en rechtsleer
E) Tweejarige verjaringstermijn
Art. 81bis §2 W.BTW procedure van deskundige schatting (Art. 59 §2 W.BTW) • BTW voldaan over ontoereikende maatstaf bij oprichting nieuw gebouw of bij aankoop nieuw gebouw met bijhorende grond
F) Stuiting van de verjaring Art. 83 §1 W.BTW • Stuiting op de wijze en onder voorwaarden van art. 2244 BW • Na stuiting begint een nieuwe verjaringstermijn van 5 jaar te lopen, ongeacht of de aanvankelijke termijn 2, 3 of 7 jaar bedroeg
• Deze termijn van 5 jaar kan opnieuw gestuit worden: ! nieuwe termijn van 5 jaar begint te lopen • Verjaring treedt in 5 jaar na laatste stuiting van vorige verjaring, indien geen rechtsgeding hangende is
Art. 85 W.BTW Kennisgeving dwangbevel ! bij aangetekende brief of betekening door gerechtsdeurwaarder ! stuiting van verjaring tot gevolg
Beperkt tot verschuldigde BTW, boeten en interesten • geen stuitende werking indien louter ten bewarende titel • wel stuitende werking in geval van betwiste BTW-schuld
Art. 83 §2 W.BTW Afstand van de verlopen tijd der verjaring • Verjaring is nog niet ingetreden slechts stuitende werking op vlak van de lopende verjaring ≠ afstand van verkregen verjaring (art. 2220 BW) • Afstand moet uitdrukkelijk gebeuren
Stuiting op wijze en onder voorwaarden van art. 2244 BW: • Dagvaarding voor het gerecht = elke vordering van een partij die het bestaan van een bedreigd recht in rechte wil doen erkennen (ook verzoekschrift, conclusie)
• Betekening bevel tot betaling • Beslag
Stuiting onder voorwaarden art. 2248 BW Erkenning van het recht van hem tegen wie de verjaring loopt, door schuldenaar of bezitter gedaan ! bv. indiening BTW aangifte, ondertekening correctieopgave, opname BTW schuld in balans en jaarrekening, betaling BTW schuld
Art. 2249 BW: Ingebrekestelling van een der hoofdelijke schuldenaars of erkenning van de schuld door een hoofdelijke schuldenaar, stuit tegen alle overige schuldenaren Art. 1206 BW: Vervolgingen tegen één van de hoofdelijke schuldenaars, stuit de verjaring ten aanzien van allen
G) Schorsing van de verjaring Art. 83 §1, lid 2 W.BTW • Elk rechtsgeding m.b.t toepassing of invordering van BTW, schorst de verjaring Schorsing = onderbreking verjaring, verjaring loopt niet verder gedurende schorsingsperiode Aanvang: bij akte ter instelling van procedure voor rechtbank Einde: rechterlijke beslissing in kracht van gewijsde
Art. 2251 BW Verjaring loopt tegen alle personen, behalve tegen hen voor wie de wet een uitzondering maakt. ! geen verjaring mogelijk terwijl een wettelijke regel de schuldeiser verhindert betaling van zijn vordering te verkrijgen
Art. 26 Faill.W Schuldenaar met algemeen voorrecht of gewone
II) DE VERJARING VAN DE VORDERING TOT TERUGGAAF VAN DE BTW A)
De verjaringstermijn Art. 82bis W.BTW Vordering tot teruggaaf van BTW, interesten en administratieve geldboeten
• Verjaring: 3de kalenderjaar volgend op dat waarin de oorzaak van teruggaaf van BTW, interesten en administratieve geldboeten zich heeft voorgedaan • ↔ verjaringstermijn verschilt in vergelijking met verjaringstermijnen voor vordering tot voldoening van BTW • Hof van Justitie: geen schending
• Definitieve afsluiting rekening-courant: vordering tot terugbetaling saldo ! verjaringsregels gecoördineerde wetten op de Rijkscomptabiliteit, maar afgeschaft ! gemeenrechtelijke verjaringstermijn 10 jaar (art. 2262bis BW)
•
• Teruggaaf aan belastingplichtige gevestigd in andere Lidstaat: Indiening teruggaafverzoek 30 september jaar volgend op teruggaaftijdvak = tijdvak waarin teruggaaf van buitenlandse BTW kon worden aangevraagd
B) Aanvang van de verjaringstermijn • Procedure voor de rechtbank tot teruggaaf: Instellen vóór het verstrijken van het derde jaar volgend op: – jaar van kennisgeving van verwerping aanvraag om teruggaaf – jaar van betaling van BTW, interesten en
Art. 82 W.BTW Aanvang vordering tot teruggaaf: vanaf de dag dat de vordering tot teruggaaf ontstaat • Oorzaak van teruggaaf • Wanneer heeft deze zich voorgedaan
• Teruggaaf van betaalde BTW die wettelijk verschuldigde bedrag te boven gaat = datum van betaling van deze BTW (Bevestigd door bepaalde rechtspraak, doch ook afwijkende rechtspraak)
Vordering tot teruggaaf van een BTW-tegoed ingehouden tijdens lopende betwisting • Geldt als bewarend beslag onder derden tot definitieve beëindiging van geschil over belastingschuld • Verjaring van vordering tot teruggaaf neemt geen aanvang bij de inhouding
C) Stuiting van de verjaring Art. 83 §1, lid 1
Stuitingsdaden volgens art. 2244 BW: • Dagvaarding of verzoekschrift tot instelling procedure voor de rechtbank • Conclusie waarin een vordering geformuleerd wordt Art 2248 BW • Schulderkenning door Belgische Staat: stuitende werking • Vermelding van tegoed op rekening-courant is geen schulderkenning
B) Schorsing van de verjaring Art. 83 §1, lid 2 W.BTW Elk rechtsgeding betreffende de toepassing van de BTW schorst de verjaring Aanvang: akte van rechtsingang Einde: rechterlijke beslissing in kracht van gewijsde ! Teruggaaf via gerechtelijke weg: verjaring is
III) DE ONDERZOEKSTERMIJNEN INZAKE BTW Geen wettelijke controletermijnen • Wel gebonden aan bewaringstermijnen van boeken en stukken: 7 jaar (art. 60W.BTW) • Onderzoek mogelijk gedurende: - gewone verjaringstermijn van 3 jaar - termijn van 7 jaar ingeval van fraude
• Blijvende onduidelijkheid: mogelijkheid tot bijkomend onderzoek gedurende termijn van 7 jaar in geval van art, 81bis §1 lid 2, 1° t.e.m. 3° W.BTW (bij gebrek aan fraude)? – Parlementaire voorbereiding (enkel bij fraude) – Rechtsleer (enkel bij fraude)
