22.06.2012
dienst communicatie
UIt: Artsenkrant CULTUURWIJZER
WAANZIN IN LUIK
De vele gezichten van zotheid
Nog tot 19 augustus kunt u in Musée de la Vie Wallonne terecht voor een unieke tentoonstelling over waanzin. De curatoren zijn erin geslaagd om in een contemplatieve ruimte de vele gezichten van de zotheid in een mooie scenografie aan bod te laten komen. De bezoeker verlaat onthutst de zaal in de wetenschap dat de zotheid overal zit. | Henk Van Nieuwenhove
W
©Mechelen. Museum Het Zotte Kunstkabinet.
aanzin kan leiden tot moord, Iedereen zot tot seriemoord, tot volkerenDe belangrijkste vraag die ons moord. Maar waanzin heeft aan het eind van de wandeling benet zo goed een band met liefde die tot zig houdt is: waar ligt de norm, waar extreem hevige gevoelens kan leiden. ligt de grens? Zijn we niet allen een Waanzin raakt aan religie en kunst. Van beetje zot? Moeten we niet allen dat laatste getuigen figuren als Van een beetje zot zijn om te overleven? Gogh, Artaud, Goethe, Schumann, BalWaanzin kan ook leiden tot geluk, zac en Dali die te kampen hadden met Erasmus indachtig. zogenaamde mentale stoornissen. De tentoonstelling in de Espace Het interpreteren van waanzin wordt Saint-Antoine loopt in samenwerbeïnvloed door sociale en culturele king met het Gentse museum contexten. Wie gek is in onze samenDr. Guislain dat al eerder baanbreleving, kan als volstrekt normaal workende exposities over waanzin en den aangezien in een andere culturele art brut heeft ingericht. Historische context. Ook in tijd evolueert de definien culturele aspecten van het contie van waanzin. Woorden als melancept ‘waanzin’ worden mooi in beeld cholie, psychose, schizofrenie, paranoia, ‘Scène in het bordeel’. Jan Verbeeck de Jonge, eind gebracht. Ook kunst is sterk aanwe16de eeuw. hysterie waren al in de klassieke oudheid zig met onder meer werk van Alfred in zwang. Stevens en tal van hedendaagse kunstenaars, foto’s van Waanzin is een spiegel van onze maatschappij. Wie gek is Stephan Vanfleteren en een aantal mooie voorbeelden kan opgesloten en/of behandeld worden. Wie gek is, of als van outsiderkunst. Zeer ontluisterend is ook de inbreng dusdanig kan worden beschouwd, kan ook eenvoudigweg van de modestudenten die, geïnspireerd door het thema, van het leven beroofd worden, zoals blijkt uit een prachtige creaties hebben ontworpen. Kortom, een nazipropagandafilm uit 1937. Macht leidt in vele gevallen tentoonstelling die u als medicus op uw palmares moet tot waanzin. Hitler, Stalin, Mao, Ceausescu, Mobutu, Khadhebben. ◆ dafi zijn evenveel voorbeelden van uit de hand gelopen macht. Waanzin kan ook genezen, of tenminste behandeld Praktisch: worden. Sinds de jaren 50 worden in opvolging van elektro‘Vertiges de la Folie’. Tot en met 19 augustus 2012 in Musée de la Vie shocks ook geneesmiddelen ontwikkeld die een aantal wallonne – Espace Saint-Antoine, Cour des Mineurs, Luik. symptomen van waanzin kunnen bestrijden waardoor menMeer info: ✆ 04-237.90.50, www.viewallonne.be. sen hun plaats in de samenleving weer kunnen opnemen.
Jeanne d’Arc als luisterspel Jordi Savall bracht de voorbije jaren geregeld thematische projecten uit op zijn eigen label AliaVox. Een belangrijke figuur wordt dan met citaten uit historische bronnen, met muziek uit die tijd en met historische achtergrondinformatie en afbeeldingen in zijn juiste context geplaatst. Ditmaal verscheen een uitgave als boek en dubbel-cd rond Jeanne d’Arc, het meisje dat de stad Orléans van de Engelsen kon bevrijden. Later werd ze gevangengenomen, beschuldigd van hekserij en in 1431 tot de brandstapel veroordeeld. De muzikale selectie gaat grotendeels terug op Savalls medewerking aan de film Jeanne la Pucelle: Les Batailles et Les Prisons uit 1993. Daarnaast werden ook nieuwe opnames gemaakt. Muziek van topcomponisten uit renaissance als Dufay of Desprez, staat naast improvisaties, bijdragen van Savall zelf, gregoriaans en anonieme batailles die de situatie schetsen tijdens de Honderdjarige Oorlog en de belangrijkste gebeurtenissen uit het leven van Jeanne d’Arc begeleiden. De melodie L’homme armé dient als rode draad doorheen het verhaal. Het leven van Jeanne d’Arc wordt chronologisch in het Frans verteld, met onder meer fragmenten uit haar proces. Zo is deze uitgave, meer dan de voorgaande, een rijkelijk muzikaal geïllustreerd luisterspel. De muzikale uitvoeringen zijn overigens van een hoge kwaliteit. In het boek wordt in zes talen (echter niet in het Nederlands) telkens 70 pagina’s gewijd aan de historische figuur: haar biografie, maar ook de legende, de verfilming ervan en de achtergrond van de rechtspraak in Frankrijk komen aan bod. ◆ AliaVox 9891 A+B
JAN LOCUS
ZOOM
MA PROVINCE HORS CLICHÉ
3/10
Tout l’été, un photographe belge pose un regard personnel sur sa province. Cette semaine, le Brabant flamand vu par Jan Locus. PAR BAUDOUIN GALLER
L
a scène se passe à Bever, dans l’est du Brabant flamand. À gauche de l’image, la queue d’une procession religieuse fermée par deux fervents grisonnants, à droite quelques adeptes de la petite reine comme il en pullule le week-end sur les routes de campagne. Deux mondes en confrontation, l’un, poussiéreux et sacré, un peu perdu au XXIe siècle, l’autre, prosaïque, quotidien, produit d’une société des loisirs qui a pris le pas sur l’époque révolue des dimanches pieux. D’année en année, la dévotion s’amenuise effectivement de ce côté-ci de la planète, fini le temps où le mantra AVV VVK (« Alles Voor Vlaanderen, Vlaanderen voor Kristus », « Tout pour la Flandre, la Flandre pour le Christ ») trônait en Une du Standaard et rassemblait des hordes de Flamands autour de la figure intimidante du Messie. « J’ai des souvenirs, gamin, de grandes processions où tout le monde participait. Quand j’ai pris cette images, les fidèles n’étaient pas vingt et marchaient dans l’indifférence la plus totale des villageois », commente le photographe Jan Locus, né non loin de là, à la fin des années 60. En constatant la faillite populaire de l’Église dans sa région d’origine, ce photographe qui vient de boucler un grand projet photo de quinze ans sur l’état de la chrétienté à travers le monde, dresse aussi, par-delà la question sociétale qu’il soulève ici, le portrait mélancolique d’une Flandre qui s’éteint : celle de son enfance. Du coup, on ne peut s’empêcher, après avoir été amusé par la charge humoristique de ce cliché, de ressentir avec lui le souffle de la nostalgie nous parcourir l’échine, comme lorsqu’on feuillette un vieil album de famille fané. C’est là le talent de ce photojournaliste, fan de Bruce Davidson et Cartier-Bresson, qui s’efforce à distiller émotion et information dans son travail à la faveur d’un regard authentique et subtilement expressionniste. ■ -8-
BIO Jan Locus est né à Hal le 16 juillet 1968. Il a étudié la photographie au NARACI, à Bruxelles. Il a co-fondé le collectif Naadar en 2008. Il vient de terminer deux reportages au Caire, intitulés Garbage City. Il publie dans De Morgen, De Standaard et Knack. www.janlocus.com
ACTU Jan Locus présentera le fruit de quinze années de photographies sur l’état de la chrétienté dans le monde au Museum Dr Guislain, à Gand, en octobre prochain.
uit: UTMAGAZINE
